2003 YILI FAALÝYET RAPORU

Transkript

1 2003 YILI FAALÝYET RAPORU 2053 yýlýnda 100. yaþýmýzý kutlarken yine ayný þeyleri söyleyeceðiz Tecrübe, Ýstikrar, Güven yýl

2 2003 YILI FAALÝYET RAPORU

3 Ýçindekiler Þekerbank Genel Müdürlük Binasý Yönetim Kurulu Üst Yönetim Organizasyon Þemasý Þekerbank Hakkýnda Þekerbank Tarihi Genel Müdürümüzün Mesajý Gündem Makro Ekonomik Geliþmeler 2003 Yýlý Bankacýlýk Sektörüne Bakýþ 2003 Yýlýnda Þekerbank Temel Finansal Göstergeler Denetçiler Raporu Baðýmsýz Denetim Görüþü Bilanço Gelir Tablosu

4 Yönetim Kurulu Dr. Hasan Basri Göktan Yönetim Kurulu Muhittin Býyýkoðlu Halil Aslan Mehmet Hançerli Erdal Batmaz Emin Erdem Fatih Tezcan Ýsmail Öncel Ö. Faruk Türkmen

5 Üst Yönetim Üst Yönetim Þekerbank T.A.Þ. Üst Düzey Yöneticileri Dr Hasan Basri Göktan 2 Hüseyin Serdar 3 Fatih Tezcan 4 Turgay Devecioðlu 5 A. Yücel Akbulut 6 Mehmet Hançerli 7 Ömer Faruk Türkmen 8 M. Cahit Baþer 9 S. Zeki Önder 10 Meriç Uluþahin 11 Tanol Türkoðlu 12 Beþir Özmen 13 T. Cem Ertem 14 N. Bahri Uðraþ

6 Þekerbank T.A.Þ Organizasyon Þemasý Yönetim Kurulu Dr. Hasan Basri Göktan Baþkan Ýsmail Öncel Baþkan Vekili M. Muhittin Býyýkoðlu Üye Halil Aslan Üye Ömer Faruk Türkmen Üye Erdal Batmaz Murahhas Üye Fatih Tezcan Üye Mehmet Hançerli Ýç Denetim ve Risk Yönetimi Sorumlu Üye Emin Erdem Üye Genel Müdür Dr. Hasan Basri Göktan Yönetim Kurulu Özel Kalem ve Büro Danýþmanlar Özel Kalem Ýstanbul Bölge Hukuk Ýþleri Bireysel Bankacýlýk Bilgi Teknolojileri Destek Hizmetleri Dýþ Ýliþkiler Fon Yönetimi Ýnsan Kaynaklarý Ticari / Kurumsal Bankacýlýk Pazarlama Ticari/Kurumsal Bankacýlýk Krediler Krediler Takip Mali Kontrol Operasyon Ýç Kontrol ve Risk Yönetimi Kredi Kartlarý Teknoloji ve Proje Uygulama Basýn ve Halkla Ýliþkiler Dýþ Ýliþkiler Fon Yönetimi Ýnsan Kaynaklarý Pazarlama Müdürlükleri Krediler Müdürlükleri Ýdari Takip Müdürlükleri Mali Kontrol ve Muhasebe Dýþ Ýþlemler Operasyon ve Kambiyo Teftiþ Kurulu Baþkanlýðý Bireysel Krediler Organizasyon Levazým ve Gayri Menkul Ýþleri Takas Merkezi Eðitim Nakit Yönetimi Kredi Operasyon ve Ýzleme Adli Takip Müdürlükleri Ýstanbul Kambiyo Ýç Denetim Bireysel Satýþ Yönetimi Ýdari ve Yardýmcý Hizmetler Müdürlükleri Ürün Geliþtirme ve Pazar Ýzleme Genel Müdürlük Operasyon Risk Ýzleme Alternatif Daðýtým Kanallarý Proje Finansman Fon Yönetimi Operasyon Risk Yönetimi Sigorta Ýþlemleri Birimler Ýþtirakler Koordinasyon Direkt Satýþ Bankacýlýk Hizmetleri Pazarlama Bireysel Pazazarlama Alternatif Daðýtým Kanallarý Pazarlama

7 Þekerbank Hakkýnda Þekerbank Tarihi Ünvan Faaliyet Alaný Hizmet Aðý ÝÞTÝRAKLERÝ Baþlýca Ortaklar Þekerbank T.A.Þ. Kurumsal, ticari ve bireysel bankacýlýk alanýnda tüm bankacýlýk. Yurt çapýnda 62 ilde 197 þubesi, 205 ATM si, Almanya da bir dýþ temsilciliði, KKTC de kurulu olan off-shore bankasý, 400 ü aþkýn yurt dýþý muhabir banka iliþkisi ile yaygýn bir hizmet platformuna sahiptir. Ýnternet Þubesi, çaðrý merkezi gibi kanallardan da müþterilerine ulaþabilmektedir. Þeker Yatýrým Þeker Faktoring Þeker Leasing Þeker Biliþim Þekerbank Off-Shore Þeker Fabrikalarý 5,63% Halka Arz 36,61% Pancar Ekicileri Kooperatifleri 5,73% Þekerbank T.A.Þ. Personeli Sosyal Sigorta Sandýðý Vakfý 9,08% Þekerbank T.A.Þ. Personeli Munzam Sandýðý Vakfý 42,96% 12 Ekim 1953 tarihli Eskiþehir Ticaret Sicil Gazetesi nin 46.sayýsýnda Pancar Kooperatifleri Bankasý Anonim Þirketi Esas Mukavelenamesi yayýmlanarak Banka nýn kuruluþu tescil edilir Þeker Sanayinin hýzlý geliþimi, sektörün finansman sorununda gündeme getirir. Þekerpancarý çiftçisinin makine, traktör ve kredi gibi gereksinmelerinin karþýlanmasý ve pancar paralarýnýn ödenmesinde çiftçi ile devlet arasýnda aracýlýk yapacak bir bankanýn kurulmasý zorunlu hale gelir. Bu düþünceden hareketle Eskiþehir Ticaret Sicil Gazetesi nin 12 Ekim 1953 tarihli 46.sayýsýnda Pancar Kooperatifleri Bankasý Anonim Þirketi Esas Mukavelenamesi yayýmlanarak Banka nýn kuruluþu tescil edilir Yýlýn baþlarýnda Genel nü Ankara ya taþýyan Pancar Kooperatifleri Bankasý, adýný Þekerbank Türk Anonim Þirketi olarak deðiþtirir Çiftçinin mevduatýný toplamak ve çiftçiye gereksinme duyduðu kredileri vermek bankanýn temel hedefidir. Þeker Fabrikalarý Halka Arz Pancar Ekicileri Kooperatifleri Þekerbank T.A.Þ. Personeli Sosyal Sigorta Sandýðý Vakfý Þekerbank T.A.Þ. Personeli Munzam Sandýðý Vakfý Dünya Haritasý. Emir Mehmed bin Emir Hasan el-suudi, Hadis-i Nev (Tarih-i Hind-i Garbi) Beyazýt Kitaplýðý Nu Eylül 1961 Ulus Gazetesi

8 Þekerbank Tarihi 1984 te Þekerbank ýn yaptýðý tüm kambiyo iþlemleri %150 artýþ kaydederek, kambiyodan elde ettiði kar, %907,90 oranýnda artar. yaþatmak amacýyla insan,doða ve tarih gibi konularý iþleyen, daha önce hiçbir yerde yayýmlanmamýþ makale, araþtýrma ve inceleme yazýlarýnýn yer alacaðý Türk Kültürünün Kaynaklarý dergisini çýkarma kararý alarak hazýrlýk çalýþmalarýna baþlar Þekerbank ýn yaptýðý tüm kambiyo iþlemleri %150 artýþ kaydederek, kambiyodan elde ettiði kar, %907,90 oranýnda artar. Banka personeline saðladýðý sosyal haklarý geniþleterek, Ankara da tüketim kooperatifi kurar ve yine Ankara da kreþ ve gündüz bakýmevi açar.tüm bunlarýn dýþýnda munzam sosyal yardýmlarý ve diðer sosyal yardýmlarý yapmak amacýyla Þekerbank T.A.Þ. Personeli Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardýmlaþma Sandýðý Vakfý ný kurar yýlý sonu itibariyle Þekerbank ýn yaptýrdýðý okul sayýsý 21 e ulaþýr ve ayný yýl Milli Eðitim e yaptýðý katkýlardan dolayý dönemin Cumhurbaþkaný Sayýn Kenen Evren tarafýndan bir plaket ve teþekkür yazýsý ile ödüllendirilir Banka nýn gösterdiði yüksek performans Þekerbank ý özel bankalar arasýnda özkaynaðýna göre en çok kar eden banka olarak yýlýn bankasý yapar yýlýnda Þekerbank 100 milyon sermaye, 127 þube ve 2138 personel ile ülkenin belli baþlý bankalarýndan birisi konumuna gelir yýlýnda 5180 sayýlý kararname ile bankalarýn Sosyal Sigortalar kapsamýna alýnmasý zorunluluðu getirilir ve Þekerbank T.A.Þ. Personeli Sosyal Sigorta Sandýðý adýyla yeni bir sandýk kurulur Açtýðý 13 yeni þube ile þube sayýsýný 76 ya yükseltir.þekerbank Sanayi Bakanlýðý ve Türkiye Þeker Fabrikalarý ile yaptýðý görüþmeler sonucunda ilk kez pancar alým bedellerinin bir bölümünün kendi þubeleri aracýlýðýyla ödenmesi kararýný çýkarttýrýr. Özellikle pancar ekilen bölgelerde okulu olmayan köylere yaptýrýlan köy okullarýnýn sayýsý 18 e yükselir Almanya nýn Köln kentinde temsilcilik açýlýr. Dünya Haritasý, Piri Reis. Topkapý Sarayý Müzesi Kütüphanesi Nu. H Genel Müdürlük bünyesinde 6 yeni birim kurulur yýlýnda Þekerbank 100 milyon sermaye, 127 þube ve 2138 personel ile ülkenin belli baþlý bankalarýndan birisi konumuna gelir. Ayný yýl banka personeli tarafýndan Þekerbank-Ýþ Sendikasý kurulur, iki yýl süre geçerli olmak üzere toplu-iþ sözleþmesi imzalanýr yýl süreyle Þekerbank ýn Genel Müdürlük görevini sürdüren Ömer Sunar görevinden ayrýlýr. Yerine Ýlhan Evliyaoðlu getirilir. Ayný yýl içinde Banka nýn idari yapýsýnda bazý düzenlemeler yapýlarak Teftiþ kurulu Baþkanlýðý günün koþullarýna ve modern denetim esaslarýna göre yeniden düzenlenir. Hukuk Baþmüþavirliði yeniden düzenlenir ve Bölge Hukuk Müþavirlikleri kurulur. Ayný yýl yapýlan önemli bir yenilikte, Univac-90/30 otomosyan sistemini faaliyete geçmesidir yýlýnda Maliye Bakanlýðý ndan döviz pozisyonu tutma yetkisi alýnýr. Kýbrýs ile muhabir iliþkileri kurulur Nisan 1982 de sermayesini 600 milyon liradan 13 milyara çýkararak Türkiye nin 2.büyük bankasý durumuna gelir. Þube sayýsý açýlan 6 þubeyle 161 e yükselir.ayný yýl Þeker Çocuk dergisi ve Türk sanat ve kültürünü yansýtmak ve Yönetim Kurulu Baþkaný Dr Hasan Basri Göktan ýn uzun ve çetin bir mücadelesinin sonucunda ve dönemin özelleþtirme rüzgarýnýn etkisiyle, 1993 yýlý baþýnda bu hisseler alýnarak, kamu iþtiraki olmaktan çýkar. Artýk Þekerbank bütün hisseleriyle özel sektör hüvviyetine kavuþmuþ, bu özelleþen yapýnýn dinamizmi va baðýmsýzlýðýn ataklýðýna eriþerek, daha da güçlenmiþtir Sermaye 100 milyar TL na yükseltilir. Nisan 1990 dan itibaren Dealing iþlemleri yapýlmaya baþlanýr. Haziran 1990 tarihinde Swift sistemi faaliyete geçer. Yeni Genel Müdürlük binasý, mimarisiyle toplumda büyük ilgi uyandýrýr. TMMOB-Mimarlar Odasý nýn her iki yýlda bir, ülkemizde yapýlan yapýlar arasýnda düzenlediði ve bir jüri tarafýndan deðerlendirilen yarýþmada, 1992 yýlý Yapý Dalýnda Ulusal Mimarlýk Ödülü ne layýk görülür. Ayrýca Ýslam ülkeleri mimarlarý arasýnda verilen ve merkezi Ýsviçre de bulunan Aða Khan Mimarlýk Ödülleri ne aday gösterilir. Ýnþaat ve hazýrlýk çalýþmalarý tamamlanan yeni Genel Müdürlük Hizmet Binasý 23 Mart 1990 tarihinde düzenlenen görkemli bir törenle hizmete açýlýr Þekerbank yýllarca T.Þeker Fabrikalarý T.A.Þ. nin %10 hissesi nedeniyle kamu iþtiraki olmanýn aðýrlýðýný taþýr. Yönetim Kurulu Baþkaný Dr. Hasan Basri Göktan ýn uzun ve çetin bir mücadelesinin sonucunda ve dönemin özelleþtirme rüzgarýnýn etkisiyle, 1993 yýlý baþýnda bu hisseler alýnarak, kamu iþtiraki olmaktan çýkar. Artýk Þekerbank bütün hisseleriyle özel sektör hüvviyetine kavuþmuþ, bu özelleþen yapýnýn dinamizmi va baðýmsýzlýðýn ataklýðýna eriþerek, daha da güçlenmiþtir. Genel Müdürlüðe Yönetim Kurulu Baþkaný Dr. Hasan Basri Göktan atanýr. Ayný yýl Banka ilk kez Eximbank kaynaklý kredilerin kullanýmýna aracýlýk eder Kýbrýs ta Off-Shore(Kýyý Bankasý) kurulur. Fon Yönetimi oluþturma çalýþmalarý baþlar. Ýlk kez Þeker Fon adýyla 20 milyarlýk A tipi Fon ve 400 milyarlýk Varlýða Dayalý Menkul Kýymet (VDMK) çýkarýlýr. Mevduat sektör ortalamasý %50 iken bir önceki yýla göre %83 artýþla 13,5 trilyona ulaþýr. Mevduatýn %38 i vadesizdir ve günlük faizlerin çok yüksek olduðu dönemde bu oraný saðlamak büyük baþarýdýr. Ýki yýl önce kullanýmýna baþlanan kredi kartlarýnýn sayýsý e ulaþýr Yýlýn baþlarýnda Þekerbank hisselerinin yüzde 15 i halka arz edilerek 1 trilyon lira taze kaynak giriþi saðlanýr. Kurulan Off-Shore, Leasing ve Þeker Yatýrým baþarýlý çalýþmalarýný sürdürür. Ankara, istanbul ve Ýzmir de toplam 4 yeni þube açýlýr Banka Þekerkur iþlemlerine 1999 yýlnda 100 þube ile baþlamýþ olup, Türk Bankalarý arasýnda bir ilki gerçekleþtirerek, döviz bürosunu banka içine taþýmýþtýr. Aktif durumdaki kredi kartý sayýsý adete ulaþmýþtýr yýlý sunu itibariyle, çeþitli sektörlerde faaliyet gösteren 29 kuruluþta iþtiraki vardýr. Ana bankacýlýk yazýlýmý satýn alýnmýþ olup, Compubank program yazýlýmý ile ilgili çalýþmalar planlandýðý þekilde devam etmektedir Tüm þubeler on-line sisteme geçmiþ olup, intranet sistemi de uygulanmaya baþlamýþtýr. Ayrýca KOBÝ lere destek verilen bir yýl olmuþtur yýlýnda Þekerbank büyüme odaklý ve kriz sürecinin her türlü negatif etkisinden arýnmýþ bir banka olarak sektördeki yerini korumaktadýr.

9 Genel Müdürümüzün Mesajý Þekerbank'ýn saygýdeðer ortaklarý, Þekerbank'ýn Olaðan Genel Kurul Toplantýsý'na hoþgeldiniz. Bu yýlki toplantýmýzýn hepimiz için ayrý bir önemi var: Bankamýzýn 50. faaliyet yýlýný kutluyoruz. Bu yýldönümü hepimiz için büyük bir gurur ve mutluluk kaynaðýdýr. Cumhuriyet tarihimizin 50 yýlýna tanýklýk etmiþ köklü ve saygýn bir markaya sahibiz. Þekerbank markasýnýn temsil ettiði bilgi birikimi, insan kaynaðý ve nesillere dayalý müþteri iliþkileri, Bankamýzýn ikinci 50 yýlýndaki geliþimini hýzlandýracak; bizi global standartlarda hizmet veren bir noktaya taþýyacaktýr. Ýþ Ortamýmýz 2005 yýlýndan itibaren deðiþim projemizin son halkasý olan dýþa açýlma baþlayacak, BankamýzýnTürkiye dýþýndaki faaliyetleri þekillendirilecektir. Bankamýz, halen Çalýk Holding ile ortaklaþa kurduðu bir yatýrým konsorsiyumu aracýlýðýyla, Arnavutluk'ta faaliyet gösteren Banka Kombetare Tregtare ye iþtirak etme konusundaki giriþimini baþlatmýþtýr. Bu konudaki çalýþmanýn 2004 yýlýnda neticelenmesi beklenmektedir. Bankacýlýk ve performans Türkiye gibi bir ülkede özellikle bireysel bankacýlýðýn önemli bir gelecek vaat ettiðini düþünüyoruz. Þekerbank krizle birlikte içine girdiði deðiþim projesi kapsamýnda kendini ülkemiz bankacýlýðýnýn yeni gerçeklerine göre yapýlandýrmýþtýr. Dr. Hasan Basri Göktan Yönetim Kurulu Baþkaný ve Genel Müdür Geniþ anlamda iþ ortamýmýzý oluþturan Türkiye ekonomisinde, 2003 yýlý ile birlikte bir iyileþme ve sürdürülebilir büyüme sürecinin baþladýðýný görüyoruz. Sanayi üretimi ve ihracatta artýþ devam ederken, enflasyon yakýn tarihimizdeki en düþük noktalara yaklaþmýþtýr. Bu verilerin ýþýðýnda 2003 yýlý ekonomik büyümesinin % 5 civarýnda gerçekleþmesi beklenmektedir. IMF ile iliþkilerimizin olumlu seyiri, Türkiye'nin risk derecesinin uzunca bir aradan sonra yükseltilmesi gibi uluslararasý geliþmeler de ekonomik istikrara destek vermiþtir. Bireysel bankacýlýk alanýnda, ürün-hizmet anlamýnda, rakiplerimizi yakalamýþ durumdayýz. Bu geliþmeyi, farklýlaþma ekseninde de sürdürerek tüm alternatif daðýtým kanallarýndaki etkinliðimizi hýzla arttýrmaya kararlýyýz. Þekerbank'ý bireysel bankacýlýkta sözü geçen bir banka konumuna taþýyoruz. Bankamýzýn dýþ itibarýnda da önemli geliþmeler yaþanmaktadýr. Yeniden yapýlanmamýzý takiben Þekerbank'ýn yurt dýþýndaki prestiji kredi limitlerinde ve iþ hacimlerindeki artýþ þeklinde kendini ortaya koymaktadýr. Piyasa algýlarýmýz, Þekerbank'ýn varlýðýnýn son dönemde daha yoðun hissedildiði ve rakiplerince dikaktle izlenmeye baþlandýðý yönündedir. Devlet mekanizmasýnýn daha etkin bir yapýya kavuþmasý için gerekli olan yapýsal deðiþimler hýzla gerçekleþtirilmektedir. Ülkemiz Maastricht kriterlerine artýk daha yakýndýr. Bu sürecin kesintisiz olarak iþlemesi durumunda Türkiye'yi hakký olan parlak bir geleceðin beklediðini biliyoruz. Bankacýlýk sektörümüz, 2003 yýlýnda, alýþýlagelen performans seviyelerine geri dönmekte olduðunun sinyallerini vermiþtir. Plasman, mevduat ve hemen her iþ kolundaki iþlem hacimleri artarken, Türk bankalarý uluslararasý para ve sermaye piyasalarýndan göreceli düþük risk primleri ödeyerek ve kolaylýkla borçlanabilmiþlerdir. Þekerbank 50. yýlýnda Þekerbank büyümeye odaklý ve kriz sürecinin her türlü negatif etkisinden arýnmýþ bir banka olarak sektördeki saygýn yerini korumaktadýr. Banka, bu duruþunu son yýllarda gerçekleþtirdiði köklü ve derin deðiþim projesine borçludur yýlýnda baþlayan ve 2003 yýlýnýn sonunda önemli bir aþamaya gelen deðiþim projemizin temel odaðýný, Þekerbank'ý çaðdaþ bankacýlýk hizmet ve ürünlerini, bankacýlýðýn her segmentinde ve olasý tüm hizmet kanallarýný kullanarak müþterilerine sunan bir yapý konumuna taþýmak oluþturmuþtur. Bir diðer bütünleþik hedefimiz ise, Þekerbank'ý orta vadede bir cazibe merkezine dönüþtürmektir. Keza sektörümüzün potansiyel birleþmelere ve stratejik ortaklýklara konu olacaðýný öngörüyoruz. Bu boyutta hedefimiz, Þekerbank'a Türkiye ve hinterlandýnda faaliyet gösteren 'bölgesel bir banka'' kimliði kazandýrarak yerli veya yabancý potansiyel ortaklarýn dikkate alacaklarý ve stratejik ortaklýklar için ilgilenecekleri kuvvetli bir alternatif konumuna getirmektir. Deðiþim Projesi Deðiþim sürecimizin ilk aþamasýnda organizasyon, biliþim, hizmet gruplaþmasý anlamýnda çalýþmalarýmýzý bitirmiþ durumdayýz. Yeni iþ modelimizi tamamlanmýþ ve banka çapýnda devreye girmiþtir. Yeni modelimizin banka içi olgunlaþma süreci devam etmekte olup diðer taraftan yoðun bir þekilde piyasa testi sürmektedir. Bankamýzýn artýk saðlam ve yeni ekonomik gerçeklere uygun bir iþ modeli ve stratejisi vardýr. Piyasa algýlarýmýz, Þekerbank'ýn varlýðýnýn son dönemde daha yoðun hissedildiði ve rakiplerince dikkatle izlenmeye baþlandýðý yönündedir. Kurumsal geçmiþimiz ve piyasa deneyimimiz ile yön bulan istikrarlý geliþme patikamýz kurum kültürümüzü özümsemiþ tüm Þekerbank ekibinin katýlýmcý, sorgulayýcý ve çalýþkan olma nitelikleri ile geleceðe taþýnacaktýr yýlý performans neticelerimiz tatminkardýr. Karlý ve þeffaf bir bilanço yayýnlamýþ bulunuyoruz. Toplam varlýklarýmýz 2,5 katrilyon TL'na, bilanço dýþý yükümlülüklerimiz ise milyar TL'na ulaþmýþtýr yýlý faaliyet döneminde Þekerbank'ýn vergi sonrasý net karý ise 59,2 trilyon TL olarak gerçekleþmiþtir. Bankamýzýn toplam plasmanlarý 2003 yýlý sonu itibarýyla 693 trilyon TL'dir.Özsermaye getiri oranýmýz, ayný dönem için %33,4 olurken, ortalama aktif getirimiz %2,3 olarak hesaplanmýþtýr. Bu mali performans tablosu 2004 ve sonrasýnda Þekerbank'ýn yolunun açýk olduðuna iþaret etmektedir. Geleceðe iliþkin Þekerbank'ýn deneyimi üzerine inþa edilen, geliþmiþ teknoloji ve yetkin insan kaynaðýnýn itici güç olduðu bu yapýda, yüksek orandaki piyasa tanýnýrlýðýmýz ve marka deðerimizin taþýdýðý potansiyeli en etkin þekilde deðerlendireceðiz. Müþteri tabanýmýzý hýzla büyütmeyi hedefliyoruz. Þekerbank, kitlelere ulaþýp daha çok satýþ yaptýkça maliyet tabanýmýz düþecek, karlýlýðýmýz artacaktýr. Rekabetin yoðun ve kýyasýya yaþandýðý sektörümüzde, kurumsal geçmiþimiz ve piyasa deneyimimiz ile yön bulan istikrarlý geliþme patikamýz, kurum kültürümüzü özümsemiþ tüm Þekerbank ekibinin katýlýmcý, sorgulayýcý ve çalýþkan olma nitelikleri ile geleceðe taþýnacaktýr. 50. faaliyet yýlýný gururla geride býrakan Þekerbank, müþterileri ve ortaklarýyla bütünleþmiþ, rotasýný geleceðe çevirmiþ bir kurum olarak varlýðýný sürdürmektedir yýlýnýn Bankamýz ve ülkemiz açýsýndan iyi geçmesi dileklerimle 2003 yýlý bilanço ve kar-zarar tablosunu onaylarýnýza sunuyorum. Bizimle çalýþanlara ve bizi tercih edenlere þükranlarýmý sunarým. Dr. Hasan Basri Göktan Yönetim Kurulu Baþkaný ve Genel Müdür

10 Gündem Makro Ekonomik Geliþmeler 1 Türk Ticaret Kanunu nun 375. ve Banka Esas Mukavelenamesi nin 57. Maddesi uyarýnca Genel Kurul Toplantý Divaný nýn teþekkülü ve 58. Maddesi uyarýnca toplantý zaptýnýn imzalanmasý için Divan a yetki verilmesi, 2 Bankanýn 2003 yýlý iþlem ve hesaplarý hakkýnda Yönetim Kurulu ve Denetçiler raporlarýnýn okunmasý ve incelenmesi, 3 Yönetim Kurulu ve Denetçiler Raporlarý ile 2003 yýlý Bilanço, Kâr ve Zarar hesaplarýnýn tasdiki ve Yönetim Kurulu Üyeleri ile Denetçilerin ibra edilmesi, yýlý Kâr payýnýn daðýtým þekli ve zamaný hakkýnda karar alýnmasý, 5 Esas Mukavelename nin 36. Maddesi gereðince süreleri dolan Denetçilerin yerine yenilerinin seçilmesi ve sürelerinin tespiti, 6 Yönetim Kurulu Üyeleri ile Denetçilere verilecek ücretlerin tespiti, 7 Bankanýn, 2004 yýlý baðýmsýz denetimini yapmak üzere seçilen Denetim Serbest Mali Müþavirlik A.Þ. baðýmsýz denetim kuruluþunun seçiminin onaylanmasý, 8 Yýl içerisinde yapýlan yardým ve baðýþlar hakkýnda ortaklarýmýza bilgi verilmesi. 9 Kapanýþ yýlý bilançosu beklenenden olumlu gerçekleþmiþtir. Ekonomik aktivitelerde, 2002 yýlýnýn ilk çeyreðinde baþlayan büyüme sürmüþ, Türkiye ekonomisi arka arkaya altý çeyrek dönem güçlü büyüme performansý sergilemiþtir yýlý bilançosu beklenenden olumlu gerçekleþmiþtir. Ekonomik aktivitelerde, 2002 yýlýnýn ilk çeyreðinde baþlayan büyüme sürmüþ, Türkiye ekonomisi arka arkaya altý çeyrek dönem güçlü büyüme performansý sergilemiþtir yýlý ilk dokuz aylýk döneminde GSMH % 5.2, GSYÝH % 5.4 oranýnda artýþ göstermiþtir. Sanayii üretiminin % 9.1 oranýndaki artýþý gözönüne alýndýðýnda, 2003 yýlý GSMH hedefi olan % 5 seviyesinin aþýlmasý beklenmektedir. Gayri Safi Milli Hasýla Büyüme Hýzlarý ,4 10,4 7,9 11, ,4 3,7 4, ,3-15 Kaynak: Devlet Ýstatistik Enstitüsü Orta Akdeniz ve Güney Ýtalya Haritasý. Atlas-ý Hümayun. Ýstanbul Arkeoloji Müzesi Kütüphanesi. Nu Kýbrýs Adasý Portolonu, Piri Reis. Kitab-ý Bahriye. Ayasofya Kütüphanesi Nu. 3161

11 Makro Ekonomik Geliþmeler Harcama Gruplarýna Göre Deðiþim ( 2003 ) ( % ) Harcama Gruplarý I.Dönem II.Dönem III.Dönem Dokuz Aylýk Özel Nihai Tüketim Harcamalarý...6,5...2,5...5,6...4,9 Devlet Nihai Tüketim Harcamalarý...(3,0)...(2,9)...(1,4)...(2,3) Gayrisafi Sabit Sermaye Oluþumu...9,3...5,5...0,4...4,4 Mal ve Hizmet Ýhracatý...14,5...12,5...20,1...16,0 Mal ve Hizmet Ýthalatý...23,9...20,2...29,4...24,5 Enflasyon, hedeflerin ötesinde ve son 30 yýlýn en düþük seviyesine inmiþtir. Elde edilen bu baþarý toplumsal boyutta da etkili olmuþ insanlarýn geleceðe bakýþ açýlarýný olumluya çevirmiþtir. Kaynak: Devlet Ýstatistik Enstitüsü Milli Gelirdeki Geliþmeler 2003 yýlý gerek Türkiye gerekse global piyasalar açýsýndan hareketli bir dönem olmuþtur. Türkiye ekonomisi, bu hareketlilik ve deðiþime raðmen 2003 yýlýný olumlu bir tablo çizerek tamamlamýþtýr. Ülkenin kronik sorunu olan enflasyon ile mücadelede kaydedilen baþarý önemlidir. Enflasyon, hedeflerin ötesinde ve son 30 yýlýn en düþük seviyesine inmiþtir. Elde edilen bu baþarý toplumsal boyutta da etkili olmuþ insanlarýn geleceðe bakýþ açýlarýný olumluya çevirmiþtir. Avrupa Birliði ile iliþkiler de olumlu yönde geliþmektedir. Ülkemiz gerek siyasi gerekse ekonomik anlamda, Avrupa Birliði nde geçerli olan kriterlere yaklaþma konusunda cesaret verici adýmlar atmaktadýr yýlý, AB ile olan iliþkiler anlamýnda kilit bir dönem olarak görülmektedir. Türkiye nin istikrarlý bir ekonomik ve siyasi politika arz etmeye devam etmesi halinde AB ile iliþkilerin tam üyelik dönemecine girmesi için bir engel kalmamaktadýr. Yýl için GSMH rakamlarý henüz açýklanmamýþ olmakla birlikte, üçüncü çeyrek döneme ait istatistiki veriler ekonomik büyümenin devam ettiðini göstermektedir. Keza bunu destekleyen veriler mevcuttur: GSMH nýn 1/3 ünü oluþturan sanayi üretiminin 2003 yýlýnda %9,1 arttýðý görülmektedir. Sanayi kesiminde kaydedilen bu artýþýn, GSMH ya katkýsýnýn %3 düzeyinde olacaðý kesindir. Bu ve benzeri parametreler incelendiðinde, 2003 yýlý GSMH büyüme hedefi olan %5 in aþýlacaðýný göstermektedir yýlý dýþ ekonomik iliþkiler açýsýndan yeni rekorlarýn kaydedildiði bir yýl olmuþtur. Dýþ Ticaret Hacmi Dýþ Ticaret Dengesi 2003 yýlý dýþ ekonomik iliþkiler açýsýndan yeni rekorlarýn kaydedildiði bir yýl olmuþtur. Ýhracat %30 artýþ ile 46,9 milyar dolara, ithalat ise %33,3 artarak 68,7 milyar dolara ulaþmýþtýr yýlýnda 15,5 milyar dolar olan dýþ ticaret açýðý, 2003 yýlýnda %41,1 oranýnda yükselerek 21,8 milyar dolar düzeyine çýkmýþtýr. Ýhracatýn ithalatý karþýlama oraný ise, 2002 yýlýnda %69,9 iken, 2003 yýlýnda %68,2 ye gerilemiþtir. Dýþ ticaretteki deðiþimin alt kalemlerine baktýðýmýzda; madencilik ve taþocakçýlýðý ürünleri ihracatýnýn %37,4, tarým ve ormancýlýk ürünleri ihracatýnýn %20,3, sanayi ürünleri ihracatýnýn ise %30,3 oranýnda arttýðý görülmektedir. Buna karþýlýk sermaye mallarý ithalatý %32,1, ara mallarý ithalatý %32,3 ve tüketim mallarý ithalatý ise %50 oranýnda yükselmiþtir. Yukarýdaki verilerden de anlaþýlacaðý gibi gerek ihracat gerekse ithalat artýþý devam etmektedir. Ýthalattaki artýþta, kurdaki geliþmeler sonucu yabancý mallarda görülen ucuzlama ve iç talep artýþý etkilidir. Ýhracat için girdi niteliðindeki hammadde, ara malý ve yatýrým malý ithalatýndaki artýþ da dikkat çekicidir. Cari iþlemler açýðýnýn ise, 2003 yýlý için 5 milyar dolar civarýnda gerçekleþmesi ve bunun kolaylýkla yönetilebileceði öngörülmektedir. Aralýk Ocak - Aralýk Deðiþim (%) Deðiþim(%) Ýhracat (000 $) , ,0 Ýthalat (000 $) , ,3 Dýþ Ticaret Açýðý (000 $)...( )...( )...67,5...( )...( )...41,1 Karþýlama Oraný (%)...60,4...55,8...69,9...68, yýlýnýn dokuz aylýk döneminde, GSMH nýn %5,2, GSYÝH nýn %5,4 oranýnda büyüdüðü görülmektedir. GSMH nýn oluþumunu harcama yönüyle deðerlendirdiðimizde ise büyümenin saðlýklý bir yapýya kavuþtuðunu söyleyebiliriz yýlýnýn ilk üç aylýk döneminden baþlayarak ekonomide gerçekleþen büyümenin aðýrlýklý olarak stok artýþýndan kaynaklandýðý görülmektedir. Ancak, stok artýþýna dayanan sürdürülebilir bir büyüme saðlamak mümkün deðildir. Belli bir dönemin sonunda stoklar eritilemiyor ise büyüme tekrar durma noktasýna gelecektir. Saðlýklý bir büyüme, ýlýmlý bir özel tüketime ve yatýrýma dayanmalýdýr. Geliþmekte olan ekonomilerde tüketimin tetiklediði büyüme evrelerinin sýkça yaþandýðý görülmektedir. Kamu kesimi finansman açýklarýna dayanan bir devlet nihai tüketimi, sonraki dönemlerde krizlere ve dolayýsýyla ekonomik daralmaya neden olabilmektedir. Ekonomik kalýplarýn 2003 yýlýnda kaydettiði seyir bu açýdan incelendiðinde, özel sektör tüketim harcamalarýnýn %4,9 oranýnda arttýðýný ve saðlýklý dýþ ekonomik iliþkiler ile birlikte büyümenin baþlýca kaynaklarýný oluþturduklarýný görüyoruz. Türkiye de kamu tüketimindeki daralma da devam etmektedir. Bu durum, devletin küçülmesi yönündeki iradenin artýk gerçekleþmekte olduðunun göstergesidir. Ýngiliz Adalarý, Fransa ve Baltýk Denizi Haritasý. Walters Art Gallery, Nu. W. 660, Maltimor ABD

12 Makro Ekonomik Geliþmeler Konsolide bütçe açýðý hedeflenenden yaklaþýk 2 katrilyon TL daha düþük gerçekleþmiþtir. Bu faiz dýþý fazla hedfinin yakalanmasýný kolaylaþtýrmýþ, konsolide bütçe faiz dýþý fazla öngörüleri aþýlmýþtýr. Konsolide Bütçe Geliþmeleri 2003 yýlý bütçe uygulamasý baþarýlýdýr. Bütçe hedefleri ile gerçekleþmelerinin karþýlaþtýrýlmasý bunu netlikle ortaya koymaktadýr lerden sonra bütçe dengeleri tutturulamamýþ, hemen her iki yýldan birinde ek bütçe yapýlmak zorunda kalýnmýþtýr yýlý hedef tutturma anlamýnda atipik bir dönemdir. Uygulanan istikrar programýnýn yumuþak karný olarak nitelendirilebilecek kamu kesimi finansman dengesi baþarýlý bütçe uygulamasý sonucunda rahatlýkla saðlanmaktadýr. Konsolide bütçe açýðý hedeflenenden yaklaþýk 2 katrilyon TL daha düþük gerçekleþmiþtir. Bu faiz dýþý fazla hedefinin yakalanmasýný kolaylaþtýrmýþ, konsolide bütçe faiz dýþý fazla öngörüleri aþýlmýþtýr. Konsolide bütçe tablosundan da görülebileceði gibi, konsolide bütçe gelir hedefleri gerçekleþirken, harcamalar hedeflerin altýnda kalmýþtýr. Bu sonuç, beklenenden az kamu harcamasý yapýldýðýný, devletin nisbi olarak küçüldüðünü ortaya koymaktadýr. Yýllýk enflasyon göz önüne alýndýðýnda harcamalardaki yýllýk daralmanýn reel olarak %4 seviyesine yaklaþtýðý görülmektedir. En büyük daralma %17,5 ile diðer cari ve yatýrým harcamalarýnda gözlenmiþtir. Harcama kalemleri arasýnda reel artýþ ise,personel ve sosyal güvenlik katkýlarýnda meydana gelmiþtir. Sosyal güvenlik sistemi, sapmayý oluþturan en büyük açýklardan biri konumundadýr. Bu konuda yapýsal önlemlerin alýnmamasý, önümüzdeki yýllarda da ayný sorunun artarak devam etmesine neden olacaktýr. Bütçe hedeflerinin tutturulmasýnda ekonomik istikrar ile birlikte devlet iç borçlanma senetlerinin faizlerinin % 24 düzeyine gerilemesinin de payý büyüktür. Faiz ödemelerindeki düþüþ 2003 yýlý bütçesini önemli ölçüde rahatlatmýþtýr. Bütçenin gelir yönüne baktýðýmýzda ise, reel olarak geçmiþ yýla oranla %4 lük bir artýþ görülmektedir. Vergi Gelirleri %12 ile gelir gruplarý içinde en çok büyüyen kalemdir. Dolaylý vergilerde ekonomik geliþmeye ve ithalat artýþýna baðlý olarak görülen yükseliþ bu sonucun elde edilmesinde önemli katkýda bulunmuþtur. Vergi dýþý normal gelirler ve diðer gelirlerde reel olarak bir azalýþ söz konusudur. Buna karþýlýk katma bütçe gelirleri beklenenin dört katýndan fazla artýþ kaydetmiþtir. Vergi gelirlerinin tahakkuku ve tahsili anlamýnda da 2003 yýlý baþarýlý bir yýl olmuþtur. Bu oran vergi gelirlerinde %93 düzeyine yaklaþmýþtýr. Geçmiþ dönemlerde bu oranýn %80 ler seviyesinde olduðu düþünüldüðünde bu büyük bir baþarýdýr. Bu noktanýn elde edilmesinde vergi barýþý kanunu ile getirilen düzenlemelerin önemli katkýsý olmuþtur. Konsolide Bütçe Tablosu Gerçekleþme (Milyar TL) Gerçekleþme Hedefi Yüzdesi Harcamalar ,4 Faiz Hariç Harcama ,0 I. Cari ,6 1. Personel ,7 2. Diðer Cari ,0 II.Yatýrým ,4 III. Transfer ,2 1. Borç Faizi ,0 2. Diðerleri ,9 Gelirler ,5 I. Vergi Gelirleri ,1 II. Vergi Dýþý Normal Gelirler ,5 III. Özel Gelirler + Fonlar ,4 IV. Katma Bütçe Gelirler ,0 Bütçe Dengesi ( ) ( ) 95,9 Faiz Dýþý Denge ,3 Kaynak: T.C. Maliye Bakanlýðý TEFE bazýnda yýllýk enflasyon ise %13,9 olmuþtur. Yýllýk TEFE artýþýnýn kamu sektöründe ise %11,4, özel sektörde ise %14,9 olarak gerçekleþtiði görülmüþtür. Amirutzes tarafýndan hazýrlanan Ptolemoios un Geographia adlý kitabýnda yer alan Batý Anadolu Haritasý. Ayasofya Kütüphanesi Nu Fiyat Hareketleri Aralýk ayýnda toptan eþya fiyatlarý (TEFE) %o6, tüketici fiyatlarý (TÜFE) ise %o9 yükselmiþtir. Bu sonuçlarla yýllýk enflasyon %18,4 olarak gerçekleþmiþ ve 2003 yýlý için %20 olarak belirlenen hedefin altýnda kalmýþtýr. TEFE bazýnda yýllýk enflasyon ise %13,9 olmuþtur. Yýllýk TEFE artýþýnýn kamu sektöründe ise %11,4, özel sektörde ise %14,9 olarak gerçekleþtiði görülmüþtür. Çekirdek enflasyon olarak nitelendirilen özel imalat sanayi fiyatlarýndaki yýllýk artýþ ise %12,3 olmuþtur yýlýnda enflasyon oranýnýn gerilemesinde Merkez Bankasý nýn uyguladýðý para politikalarýnýn yaný sýra, Türk Lirasýnýn reel olarak deðer kazanmasý sonucunda ithal girdi maliyetlerinin düþmesi; elektrik, gaz ve su sektöründeki yýllýk fiyat artýþýnýn %3,2 gibi çok sýnýrlý bir seviyede kalmasý; kamunun fiyatlama politikasýnýn enflasyon hedefi ile uyumlu seyretmesi; reel ücret artýþýnýn kýsýtlý kalmasýnýn etkisiyle iç talep yönünden önemli bir baský oluþmamasý ve tarým ürünleri enflasyonunda gerçekleþen düþüþ etkili olmuþtur.

13 2003 Yýlý Bankacýlýk Sektörü Bankacýlýk sektörü 2003 yýlýnda yüzde 17 oranýnda büyüyerek toplam aktiflerini 250 katrilyon liraya çýkardý. TL bazýndaki büyümesi GSMH'de tahmin edilen cari fiyatlarla artýþýn gerisinde kaldýðý için sektörün toplam aktiflerinin GSMH içerisindeki payý yüzde 70'e geriledi. Giriþ 2003 yýlýnda, Irak savaþýnýn beklenenden daha kýsa sürmesi, ekonomiye maliyetinin tahmin edilenden daha sýnýrlý kalacaðýnýn anlaþýlmasý, bütçe disiplinin, enflasyon ile mücadelenin ve makro dengelerin saðlýklý olarak kurulmasýna yönelik çabalarýn sürdürüleceðinin kararlýlýkla açýklanmasý ve bu yöndeki uygulamalar beklentilerin iyileþmesini saðlamýþtýr. Bu iyileþme, ekonomik aktiviteye, para ve sermaye piyasalarýna olumlu yansýmýþtýr; nominal faiz oranlarý düþmüþ, enflasyon gerilemiþ, TL ye olan talep artmýþ; TL yabancý paralar karþýsýnda reel olarak deðer kazanmýþtýr. Bu geliþmeler bankalarýn performansýný olumlu yönde etkilemiþtir. Diðer yandan, TL nin deðer kazanmasý nedeniyle, bilançolarda yabancý para payýnýn yüksek olmasýna baðlý olarak bilançodaki büyüme sýnýrlý kalmýþtýr. Büyümeyi etkileyen diðer bir faktör ise, vergi düzenlemelerinden kaynaklanan farklýklarýn etkisiyle daha yüksek getiri saðlayan Hazine kaðýtlarýna yönelen talebin sürmesi olmuþtur. Ticaret bankalarý grubunda, kamusal sermayeli bankalarýn aktif, kredi ve mevduat payý artmýþtýr. TL cinsinden kalemlerin bilançodaki payý dikkat çeken bir yükselme göstermiþtir. Aktifte, likit aktiflerin payý azalýrken, krediler ve menkul deðerler cüzdanýnýn payý artmýþtýr. Faiz marjýndaki iyileþme nedeniyle faaliyet karý artmýþtýr Bankacýlýk sektörü 2003 yýlýnda yüzde 17 oranýnda büyüyerek toplam aktiflerini 250 katrilyon liraya çýkardý. TL bazýndaki büyümesi GSMH'de tahmin edilen cari fiyatlarla artýþýn gerisinde kaldýðý için sektörün toplam aktiflerinin GSMH içerisindeki payý yüzde 70'e geriledi. Bankalarda dolar bazýndaki büyüme ise döviz kurlarýndaki düþüþ nedeniyle yüzde 38'e yaklaþtý. Sektörde yaþanan büyüme daha çok öz kaynaklar ve kredilerdeki yüksek oranlý artýþlardan kaynaklandý yýlý sonunda 49 katrilyon lira olan sektörün toplam kredileri, yüzde 35.2 artarak 66.2 katrilyon liraya kadar yükseldi. Bu kapsamda takipteki brüt tahsili gecikmiþ kredi alacaklarý ise 10.4 katrilyondan 8.6 katrilyona inerken, bankalarýn söz konusu krediler için ayýrdýklarý karþýlýklar ise 6.7 katrilyondan 7.6 katrilyona çýktý ve takipteki net alacak stoku 3.7 katrilyondan 1 katrilyona indi. Türkiye'nin 2002 yýlýnda katrilyon lira olan cari fiyatlarla GSMH'sinin 2003 yýlýnda 357 katrilyona ulaþtýðý tahmin ediliyor. Dolar bazýnda bakýldýðýnda ise sektörün GSMH'ye oraný yüzde 71.8'den yüzde 75.2'ye yükseldi yýlýnda 181 milyar dolar olan Türkiye'nin GSMH'sinin 2003 yýlýnda döviz kurundaki düþüþün de etkisiyle 238 milyar dolarý aþtýðý hesaplanýyor. Toplam kredilerde dolar bazýnda büyüme ise yüzde 58.3 olarak gerçekleþti. Topladýðý fonlarýn büyük bölümünü kamu kaðýtlarýna fonlayan bankalarýn alým satým amaçlý menkul deðerleri ise yüzde 44.1 oranýnda artarak 20.8 katrilyondan 30.6 katrilyon liraya yükselerek, en hýzlý büyüyen aktif kalemlerinden biri olurken, 2002 sonunda 47.6 katrilyon lira olan vadeye kadar elde tutacaklarý menkul deðerleri ise 46.2 katrilyon liraya geriledi. Sektördeki toplam mevduat ise bir önceki yýla göre yüzde 12.6 artarak 155 katrilyon liraya çýktý. Mevduattaki artýþ hýzýnýn düþük kalmasýnda, döviz tevdiat hesaplarýnýn büyüklüðü nedeniyle döviz kurlarýndaki düþüþ belirleyici oldu. Bu nedenle mevduatta dolar bazýndaki artýþ yüzde 31.8'i buldu. Bankalar, mevduat yoluyla sýnýrlý bir kaynak artýþý saðladýklarý 2003 yýlýnda, aktiflerini büyük ölçüde öz kaynaklarýndaki artýþ ve repo iþlemleriyle saðladýklarý fonlar ile borçlanmayla finanse ettiler. Sektörün, toplam öz kaynaklarý, geçmiþ yýl zararlarýndaki azalýþ ve 2003 yýlýndani net 5.7 katrilyon liralýk büyümenin etkisiyle 25.7 katrilyon liradan 35.5 katrilyon liraya yükselerek yüzde 38.3 oranýnda büyüdü. Sektörün bankalara olan borçlarý yüzde 18 artarak 25.9 katrilyona çýkarken, repo iþlemlerinden saðladýklarý fonlar ise 6.2 katrilyondan, 11.2 katrilyona ulaþtý. Aktif ve pasif kalemlerde yaþanan bu geliþmelerden sonra bankalarýn 2002 sonunda katrilyon lira olan toplam büyüklüðü katrilyon liraya ulaþtý. Dolar bazýnda bakýldýðýnda ise 2002 sonunda 130 milylar dolar olan bankacýlýk sektörünün toplam büyüklüðü, 2003 sonunda milyar dolara yükseltti. Ancak bankacýlýk sektörünün TL bazýnda büyüme hýzý, cari fiyatlarla GSMH'de yaþandýðý tahmin edilen yüzde 30'luk artýþýn gerisinde kaldý. Bu nedenle 2002 yýlýnda yüzde 77.7 olan bankacýlýk sektörünün toplam aktiflerinin GSMH'ye oraný 2003 yýlýnda yüzde 70'e indi. Türkiye'nin 2002 yýlýnda katrilyon lira olan cari fiyatlarla GSMH'sinin 2003 yýlýnda 357 katrilyona ulaþtýðý tahmin ediliyor. Dolar bazýnda bakýldýðýnda ise sektörün GSMH'ye oraný yüzde 71.8'den yüzde 75.2'ye yükseldi yýlýnda 181 milyar dolar olan Türkiye'nin GSMH'sinin 2003 yýlýnda döviz kurundaki düþüþün de etkisiyle 238 milyar dolarý aþtýðý hesaplanýyor. ÝMKB de Ýþlem Gören Ticaret Bankalarý (Aralýk 2003) 1. ÝMKB de Ýþlem Gören Ticaret Bankalarýnýn, Ticaret Bankalarý Grubu ve Bankacýlýk Sektörü Ýçindeki Yeri Aralýk 2003 itibariyle on adet ticaret bankasý ÝMKB de iþlem görmektedir; 1- Akbank T.A.Þ. 2- Alternatifbank T.A.Þ. 3- Finansbank T.A.Þ. 4- Þekerbank T.A.Þ. 5- Tekstilbank T.A.Þ. 6- Türk Dýþ Ticaret Bankasý A.Þ. 7- Türk Ekonomi Bankasý A.Þ. 8- Türkiye Garanti Bankasý A.Þ. 9- Türkiye Ýþ Bankasý A.Þ. 10- Yapý ve Kredi Bankasý A.Þ. Bu bankalar, þube ve personel ile sektördeki þubelerin ve personelin yüzde 47 sine sahiptirler. ÝMKB de iþlem gören bu bankalarýn ticaret bankalarý grubu içindeki þube ve personel payý ise sýrasýyla yüzde 48 ve yüzde 49 dur. ÝMKB de iþlem gören ticaret bankalarýnýn, Eylül 2003 itibariyle, sektör toplam aktifleri içindeki payý yüzde 49, toplam krediler içindeki payý yüzde 57 dir. Ayný dönem itibariyle ÝMKB de iþlem gören ticaret bankalarýnýn, ticaret bankalarý toplam aktifleri, toplam kredileri ve toplam mevduatý içinde payý sýrasýyla yüzde 51, yüzde 63 ve yüzde 49 olmuþtur. Kuzey Amerika Haritasý. Piri Reis. Topkapý Sarayý Müzesi Kütüphanesi R. 1633a

14 2003 Yýlý Bankacýlýk Sektörü Aktif Kalemlerdeki Geliþmeler 2. ÝMKB de Ýþlem Gören Ticaret Bankalarýndaki Geliþmeler* ÝMKB de iþlem gören ticaret bankalarýnýn toplam aktifleri Aralýk 2003 itibariyle (31 Aralýk 2003 tarihli satýn alma gücü paritesine göre), 2002 yýlý sonuna göre (31 Aralýk 2002 tarihli satýn alma gücü paritesine göre) yüzde 20 artarak, 122,6 katrilyon TL ye yükselmiþtir. (Trilyon TL) Aralýk 2003 Aralýk 2002 Yüzde DeðiþimYüzde Pay Likit aktifler Menkul deðerler cüzdaný Krediler Takipteki krediler Özel karþýlýklar (-) Duran aktifler Diðer aktifler ÝMKB de iþlem gören ticaret bankalarýnýn özkaynaklarý Aralýk 2003 itibariyle yýl sonuna göre yüzde 41 oranýnda büyümüþtür. Bu artýþ, bankalarýn kar performansýndaki iyileþmeden kaynaklanmýþtýr. TL mevduat yüzde 41 oranýnda hýzlý bir artýþ gösterirken, yabancý para mevduatýn TL sý karþýlýðý TL sýnýn baþlýca yabancý paralar karþýsýnda deðer kazanmasý nedeniyle azalmýþ, dolar cinsinden yüzde 15 oranýnda büyümüþtür. ÝMKB de iþlem gören ticaret bankalarýnýn özkaynaklarý Aralýk 2003 itibariyle yýl sonuna göre yüzde 41 oranýnda büyümüþtür. Bu artýþ, bankalarýn kar performansýndaki iyileþmeden kaynaklanmýþtýr. Böylece, özkaynaklarýn risk aðýrlýklý aktiflere oraný yüzde 20 den yüzde 24 e yükselmiþtir. Kar artýþýnda ise, bilanço vade yapýsýnýn da etkisiyle faiz oranlarýndaki düþüþ, sermaye piyasasý iþlemlerinden elde edilen gelirlerdeki artýþ ve kambiyo zararýnýn kara dönmesi etkili olmuþtur. Toplam aktiflerde TL cinsinden kalemler yüzde 35 oranýnda, YP cinsinden kalemler yüzde 7 oranýnda artmýþtýr. YP aktiflerin toplam aktifler içindeki payý yüzde 54 den yüzde 48 e, YP pasiflerin toplam pasifler içindeki payý ise, yüzde 59 dan yüzde 53 e gerilemiþtir. Aralýk 2003 sonu itibariyle, ÝMKB de iþlem gören ticaret bankalarýnýn faiz gelirleri 14,4 katrilyon TL, faiz giderleri ise 10,8 katrilyon TL olmuþtur. Faiz gelirlerinde en önemli iki kalem, menkul deðerlerden ve kredilerden alýnan faizler olmuþtur. Faiz giderlerinin büyük bir kýsmý ise mevduata verilen faizlerden kaynaklanmýþtýr. Ayný tarih itibariyle net ticari kar/zarar kalemi 4,4 katrilyon TL olarak gerçekleþmiþtir. Net dönem karý ise yüzde 3 artarak 2,7 katrilyon TL ye yükselmiþtir. Toplam aktifler TL YP Pasif Kalemlerdeki Geliþmeler Aktif kalemler içinde, menkul deðerler cüzdaný yüzde 29, krediler yüzde 27 oranýnda artmýþtýr. Kredilerin toplam aktifler içindeki payý yüzde 30 dan yüzde 32 ye çýkmýþtýr. Likit aktiflerdeki azalma, TL nin deðer kazanmasý nedeniyle, bankalar, nakit deðerler ve para piyasalarý hesaplarýndaki azalmadan kaynaklanmýþtýr. Takipteki kredilerdeki yüzde 9 oranýndaki daralmaya karþýlýk, özel karþýlýklar yüzde 42 oranýnda artmýþtýr. Özel karþýlýklarýn takipteki kredileri karþýlama oraný yüzde 53 den yüzde 83 e yükselmiþtir. (Trilyon TL) Aralýk 2003 Aralýk 2002 Yüzde DeðiþimYüzde Pay Mevduat TL YP Mevduat Dýþý Kaynaklar Özkaynaklar Dönem Kar/Zararý Diðer pasifler Toplam TL YP Seçilmiþ Gelir-Gider Dengesi Kalemleri Aralýk 2003 Aralýk 2002 Faiz gelirleri Faiz giderleri Net faiz geliri Net ücret ve kom. gelirleri Net ticari kar/zarar Faaliyet karý Vergi öncesi kar/zarar Net dönem kar/zararý ÝMKB de Ýþlem Gören Ticaret Bankalarýnýn ÝMKB Ýçindeki Yeri ÝMKB de iþlem gören on ticaret bankasýndan yedi tanesi ÝMKB Ulusal-100 endeksine dahildir. Bu yedi bankanýn ÝMKB Ulusal-100 endeksi içindeki aðýrlýklarý 31 Aralýk 2003 tarihi itibariyle, Eylül 2003 tarihine göre 2 puan artarak yüzde 31 olarak gerçekleþmiþtir Hisse Senedi Piyasalarýnda Bankalar Þirket Sayýsý Ýþlem Hacmi Ýþlem Miktarý (Adet) (Trilyon TL) (Milyar Adet) Mali Kuruluþlar Bankalar Toplam

15 2003 Yýlý Bankacýlýk Sektörü 2003 Yýlýnda Þekerbank Bankalar ve özel finans kurumlarýnýn toplam iþlem miktarý içindeki paylarý da yüzde 27 olarak gerçekleþmiþtir. Öte yandan, 2003 yýlý Aralýk ayý itibariyle hisse senedi piyasasýnda iþlem hacmi 24,5 katrilyon olarak gerçekleþirken; bu miktarýn yüzde 30 una karþýlýk gelen 7,4 katrilyon TL lýk iþlem, bankalar ve özel finans kurumlarý alt sektörünün hisseleri aracýlýðýyla gerçekleþmiþtir. Bankalar ve özel finans kurumlarýnýn toplam iþlem miktarý içindeki paylarý da yüzde 27 olarak gerçekleþmiþtir. 30 Aralýk 2003 tarihi itibariyle, ÝMKB de iþlem gören hisse senetlerinin toplam piyasa deðeri 87 katrilyon TL olarak gerçekleþmiþtir. ÝMKB de iþlem gören ticaret bankalarýnýn piyasa deðeri ise 24,2 katrilyon TL ile toplam piyasa deðerinin yüzde 28 ini oluþturmuþtur. (*Veriler on tane özel sermayeli ticaret bankasý ile iki tane mevduat kabul etmeyen bankayý kapsamaktadýr.) ODTÜ Teknokent içerisinde, Disaster Merkezi faaliyete geçmiþtir. Teknoloji ve Proje Uygulama Disaster Merkezi Bankamýz 2003 yýlýnda, olaðanüstü durumlarda da hizmetlerini eksiksiz olarak yürütebilmek için ODTÜ Teknokent içerisinde Disaster Merkezi ni faaliyete geçirmiþtir. Marmaris Limaný Partolonu, Piri Reis, Kitab-ý Bahriye. Ayasofya Kütüphanesi Nu Bilgi Güvenliði Yönetimi (BGY), ÞEKERBANK T.A.Þ. ye ait bilgi varlýklarýnýn doðru ve tam olarak korunmasýna yönelik yönlendirme ve teknik uzmanlýðý saðlamak amacýyla 2003 yýlýnda faaliyete geçmiþtir. Disaster Merkezinin bulunduðu bina, yaðmur ve kar ile birlikte 320 km/saat hýz ile esen rüzgara ve 8 þiddetinde depreme dayanacak þekilde inþa edilmiþtir. Ayrýca bina enerji kesintilerinde yaklaþýk 1 hafta hizmetleri devam ettirecek alternatif güç kaynaklarýna ve jeneratörlere sahiptir. Merkezdeki sistemlerimiz, meydana gelebilecek tüm elektriksel düzensizliklere (Dalgalanmalar, voltaj düþmeleri) karþý korunmaktadýr. Faaliyete geçirdiðimiz Disaster Merkezi sayesinde Bankamýz, Ana Bankacýlýk, Kredi Kartlarý ve Ýnternet Bankacýlýðý hizmetlerini herhangi bir felaket durumunda da müþterilerine kesintisiz olarak sunabilecektir. Bilgi Güvenliði Yönetimi Bilgi Güvenliði Yönetimi (BGY), ÞEKERBANK T.A.Þ. ye ait bilgi varlýklarýnýn doðru ve tam olarak korunmasýna yönelik yönlendirme ve teknik uzmanlýðý saðlamak amacýyla 2003 yýlýnda faaliyete geçmiþtir. BGY, Þekerbank bünyesindeki bilgi güvenliði politikalarý, standart, yönerge ve prosedürlerinin oluþturulmasýndan, güncellenmesinden ve takibinden sorumlu olarak çalýþmalarýný yürütmektedir. Bilgi Güvenliði Yönetimi Projesi ile bankamýz, bilgi güvenliði standartlarýný International Standart of Organization tarafýndan belirlenen ISO-IEC sertifikasýna uygun hale getirmiþtir. Ýþ Akýþý Yönetimi Projesi Probil in iþtiraki Bizitek tarafýndan yürütülen Þekerbank Ýþ Akýþý Projesi nde, genel müdürlük ve þubeler arasýndaki iletiþimi elektronik ortama taþýyarak zaman ve maliyetler açýsýndan daha etkin, takip edilebilir ve daha hýzlý süreçler elde edilmesi hedeflenmekteydi. Bizitek in saðladýðý Netflow iþ akýþý yönetim çözümü sayesinde birbirinden farklý 15 iþ akýþý devreye alýnarak iþ akýþlarýnýn yönetilebilir, takip edilebilir, güncellenebilir ve ihtiyaca göre yeni iþ akýþlarýnýn eklenebilir olmasý saðlandý.

16 2003 Yýlýnda Þekerbank 2003 yýlý itibariyle Müþterilerimiz, Ýnternet Bankacýlýðý ve Çaðrý Merkezi üzerinden Kredi Kartý iþlemlerini 24 saat kesintisiz olarak yapabilmektedirler. Alternatif Daðýtým Kanallarý Kredi Kartlarý Þekerbank Kredi Kartý ile taksitli alýþveriþ imkaný saðlanmasý ile ilgili çalýþmalara 2003 yýlý sonu itibari ile baþlanmýþ olup 2004 yýlý içerisinde ilgili proje sonuçlandýrýlacaktýr yýlý içersinde Þekerbank Master Card ve Sheraton Card müþterilerimizin kullanýmýna sunulmuþtur. Business Card ile ilgili çalýþmalar da hali hazýrda sürdürülmektedir yýlý itibariyle Müþterilerimiz Ýnternet Bankacýlýðý ( ve Çaðrý Merkezi ( ) üzerinden Kredi Kartý iþlemlerini 24 saat kesintisiz olarak yapabilmektedirler. Kredi Kartý programlarý günümüz koþullarýna uygun olarak her türlü teknolojik alt yapý ile desteklenmektedir. ATM Hizmetleri 2003 yýlý itibariyle Bankamýz ATM lerinden Þekerbank ATM ve Kredi kartlarý dýþýnda Diðer Banka ve Yurt Dýþý ATM ve Kredi Kartlarý ile iþlem yapýlmasýna da imkan saðlanmýþtýr. ATM sayýmýz 2003 yýlý sonu itibariyle yurt genelinde 205 e ulaþmýþtýr. Yine 2003 yýlý sonu itibariyle baþlayan, ATM lerden kartsýz iþlem yapýlmasýyla ilgili teknolojik çalýþmalar devam etmektedir. Bu çerçevede Bankamýz ATM lerinden herhangi bir komisyon ödemeden kartsýz para yatýrma, fatura ödeme vb. gibi iþlemler gerçekleþtirilebilecektir. Bankamýz bu yeni bütçeleme sistemi çerçevesinde analiz ve planlamalarýný daha rasyonel temeller üzerinde yapabilecek bir konuma ulaþmýþtýr. Mali Kontrol ve Muhasebe Bütçe ve Performans Sistemi 2003 yýlý itibariyle Bankamýz yeni bir bütçeleme ve performans sistemini uygulamaya geçirmiþtir. Bankamýz bu yeni bütçeleme sistemi çerçevesinde analiz ve planlamalarýný daha rasyonel temeller üzerinde yapabilecek bir konuma ulaþmýþtýr. Bu çerçevede Þube ve Birim Performanslarýnýn ölçülmesiyle ilgili teknolojik yatýrýmlar yapýlmýþtýr. Çok Boyutlu Karlýlýk Sistemi 2003 yýlýnda baþlatýlan Çok Boyutlu Karlýlýk Sistemi projesi ile Bankamýz organizasyon yapýsý içerisinde yer alan tüm birimler ve þubelerin faaliyet performanslarýný objektif olarak ölçmeyi ve verimliliði arttýrmaya yönelik Ayrýca bu çalýþmalarýn devamý niteliðinde Çok Boyutlu Karlýlýk Projesi de yakýn zamanda hayata geçirilecektir. Fon Yönetimi Geçmiþ yýllarda bankamýz Fon Yönetimi bünyesinde faaliyet gösteren Döviz, TL ve Menkul birimlerine ilave olarak 2003 yýlýnda Pazarlama birimide faaliyete geçmiþtir. Pazarlama biriminin kurulmasý ile þubelerimize ve müþterilerimize daha hýzlý ve etkin hizmet verilmesi saðlanmýþtýr. Ayrýca pazarlama birimi müdürlüðümüz bünyesindeki diðer birimlerimizin iþ yükünü hafifleterek bu birimlerimizin piyasalarý daha yakýndan takip etmesine, daha yüksek iþlem hacmine ulaþýlmasýna ve karlýlýðýmýzýn arttýrýlmasýna yardýmcý olmuþtur. Geçmiþ yýllarda Fon Yönetimi ile ilgili konularda verilen þube eðitimleri 2004 yýlýnda artarak devam etmiþtir. Özellikle Pazarlama birimimiz tarafýndan þube ve müþteri ziyaretlerine baþlanýlmýþ ve þubelerimize yeni finansal enstrümanlar hakkýnda eðitimler verilmiþtir. Bunun yanýsýra Fon Yönetimi elemanlarýna da 2003 yýlýnda önemli Eðitim programlarýna katýlma imkaný saðlanmýþtýr. Para ve sermaye piyasalarýnda, bankamýzýn iþlem hacmi ve karlýlýðý önemli miktarda artmýþtýr. Özellikle 2003 yýlý baþýnda bankamýz yeniden yapýlandýrma proðramý çerçevesinde müdürlüðümüzün iþ akýþýnýn daha etkin ve verimli hale getirilmesi ve mevcut piyasalarda Bankamýz iþlem limitlerinin önemli ölçüde yükseltilmesi iþlem hacminin ve karlýlýðýn artmasýna önemli katkýda bulunmuþtur.

17 2003 Yýlýnda Þekerbank Temel Finansal Göstergeler ÝMKB Tahvil-Bono Ýþlem Hacmi HACÝM (USD) Þekerbank T.A.Þ Enflasyona göre düzenlenmiþ Karþýlaþtýrmalý Bilanço Kalemleri 31/12/ /12/2003 Fark Artýþ % Kredi % % 431 ARTIÞ Toplam Aktif % Mevduat % Özkaynak % Net Kar % YILLAR Þekerkur Ýþlem Hacmi HACÝM (USD) %112 ARTIÞ - Kredi Toplam Aktif Mevduat Özkaynak Net Kar Bankalararasý Piyasa Ýþlem Hacmi HACÝM (USD) YILLAR Þekerbank T.A.Þ Karþýlaþtýrmalý Sermaye Yeterlilik Rasyosu 31/12/ /12/2003 Sermaye Yeterlilik Rasyosu 10,4 % 16,5 % %198 ARTIÞ 20,0% 15,0% 10,0% 10,4% 16,5% ,0% ,0% YILLAR

18 Denetçiler Raporu ÞEKERBANK T.A.Þ. GENEL KURULU NA, Þekerbank T.A.Þ. nin genel iþlemleri ile Yönetim Kurulu nca Enflasyon muhasebesi esasýna göre düzenlenen 2003 yýlý Bilanço, Kâr ve Zarar hesaplarý tarafýmýzdan incelendi. Yapýlan iþlemlerin kanunlara ve Esas Mukavelename hükümlerine uygun bir þekilde cereyan ettiðini, Bilanço, Kâr ve Zarar Hesaplarýnýn kayýtlara uygun bulunduðunu bilgilerinize sunar ve hesaplarýn onayýný rica ederiz. Arif AKDEMÝR Ýlhan ÇEVÝK Salih Þevki DORUK Denetçi Denetçi Denetçi Baðýmsýz Denetim Raporu ÞEKERBANK T.A.Þ. 1 OCAK 31 ARALIK 2003 HESAP DÖNEMÝNE AÝT BAÐIMSIZ DENETÝM RAPORU Þekerbank T.A.Þ. Yönetim Kuruluna: 1. Þekerbank T.A.Þ. nin ( Banka ) 31 Aralýk 2003 tarihi itibariyle hazýrlanan bilançosu ile ayný tarihte sona eren döneme ait kar ve zarar cetvelini, nakit akým tablosu ve özkaynak deðiþim tablosunu denetlemekle görevlendirilmiþ bulunuyoruz. Rapor konusu mali tablolar Banka yönetiminin sorumluluðundadýr. Baðýmsýz denetimi yapan kuruluþ olarak üzerimize düþen sorumluluk, denetlenen mali tablolar üzerinde görüþ bildirmektir. 2. Denetim, 4389 sayýlý Bankalar Kanunu uyarýnca yürürlüðe konulan hesap ve kayýt düzeni ile muhasebe ve baðýmsýz denetim ilkelerine iliþkin düzenlemelere uygun olarak gerçekleþtirilmiþtir. Bu düzenlemeler, baðýmsýz denetimin, mali tablolarda önemli bir hatanýn olup olmadýðý konusunda makul bir güvenceyi saðlamak üzere planlanmasýný ve yürütülmesini gerektirmektedir. Denetim, mali tablolarda yer alan tutar ve açýklamalara iliþkin bilgi ve verilerin test edilerek incelenmesinin ve doðrulanmasýnýn yanýsýra, uygulanan muhasebe standartlarýnýn ve yönetim tarafýndan yapýlan önemli muhasebe standartlarýnýn ve yönetim tarafýndan uygulanan önemli muhasebe tahminlerinin ve mali tablolarýn bir bütün olarak sunumunun deðerlendirilmesini içermektedir. Gerçekleþtirilen denetimin, görüþümüzün oluþturulmasýna makul ve yeterli bir dayanak oluþturduðuna inanýyoruz. 3. Görüþümüze göre, iliþikteki mali tablolar, bütün önemli taraflarýyla, Þekerbank T.A.Þ. nin 31 Aralýk 2003 tarihi itibariyle mali durumunu ve ayný tarihte sona eren döneme ait faaliyet sonuçlarýný ve nakit akýmlarýný Bankalar Kanunu nun 13 üncü maddesi gereðince yürürlükte bulunan düzenlemelerde belirlenen muhasebe ilke ve standartlarýna uygun olarak doðru bir biçimde yansýtmaktadýr. Görüþümüzü etkilememekle birlikte, aþaðýdaki hususun belirtilmesinde fayda görülmüþtür. 4. Banka nýn 30 Eylül 2002 tarihli mali tablolarýna ait 28 Kasým 2002 tarihli þartlý görüþ beyan edilen sýnýrlý denetim raporunda, Banka nýn 30 Haziran 2002 tarihli mali tablolarýný düzenlemesi sýrasýnda, Hazine Ýç Borç Takasý ndan satýn almýþ olduðu TRT160604F16 ve TRT140606F16 tanýmlý menkul kýymetlerin reeskontunun hesaplanmasýnda 31 Aralýk 2001 tarihli maliyet deðerleri esas alýnmakta iken, 30 Eylül 2002 tarihli reeskont hesaplamasýnda 31 Mart 2002 tarihinin esas alýndýðý ve bu nedenle faiz gelirlerinin 14,142 Milyar TL daha yüksek gerçekleþtiðine dair þerh konmuþtu. Söz konusu menkul kýymetlerin deðerlenmesi sýrasýnda 30 Eylül 2003 tarihinden itibaren, bu tarihe kadar esas alýnan 31 Mart 2002 maliyet bedelleri yerine, bu defa 31 Aralýk 2001 tarihli maliyet bedelleri esas alýnarak uygulanan iç verim yöntemine göre, 10,681 Milyar TL tutarýndaki gelir reeskontu 2003 yýlý içerisinde iptal edilmiþ bulunmaktadýr. Ayrýca, yine vadeye kadar elde tutulacak menkul kýymetler portföyünde yer alan TRT011204F15 tanýmlý menkul kýymetlerin deðerlenmesinde daha önce kullanýlan TCMB tarafýndan açýklanan fiyatlar yerine, söz konusu menkul kýymetin iç verim yöntemi kullanýlarak deðerlenmesi yöntemi benimsenmiþ ve bu deðerleme yöntemi deðiþikliði nedeniyle 7,446 Milyar TL gelir reeskontu 2003 yýlý içerisinde iptal edilmiþ bulunmaktadýr. Ankara, 16 Þubat 2004 DENETÝM SERBEST MALÝ MÜÞAVÝRLÝK A.Þ. Member Firm of DELOITTE TOUCHE TOHMATSU Bülent Beydüz Sorumlu Ortak, Baþdenetçi