Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi

Transkript

1 Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi SINIF : 7 SÜRE : 7 saat 1. Okuma kurallarını uygulama 2. Akıcı biçimde okur. 4. Sözün ezgisine dikkat ederek okur. ORAN: %30 ORAN:%20 ORAN: %20 ORAN:%15 OKUMA KONUŞMA YAZMA DİL BİLGİSİ 1. Konuşma kurallarını uygulama 3. Farklı türlerde metinler 4. Standart Türkçe ile konuşur. yazma 5. Türkçenin kurallarına uygun 3. Şiir yazar. cümleler kurar. 12. Tekrara düşmeden konuşur. 2. Okuduğu metni anlama ve çözümleme 1. Metnin bağlamından hareketle kelime ve kelime gruplarının anlamlarını çıkarır. 8. Metindeki sebep-sonuç ilişkilerini fark eder. 14. Metne ilişkin sorulara cevap verir. 19. Metindeki söz sanatlarının anlatıma olan katkısını fark eder. 26. Şiirin kendisinde uyandırdığı duyguları ifade eder. 27. Metinle ilgili görsel ögeleri yorumlar. 2. Sesini ve beden dilini etkili kullanma 2. İşitilebilir bir sesle konuşur. 3. Kelimeleri doğru telaffuz eder. 4. Konuşurken gereksiz sesler çıkarmaktan kaçınır. 5. Kendini yazılı olarak ifade etme alışkanlığı kazanma 4. Şiir defteri tutar. 1. Kelime türleriyle ilgili bilgi ve kuralları uygulama 4. Bildirme kiplerinin kullanım özelliklerini kavrar. 4. Söz varlığını zenginleştirme 1. Kelimeler arasındaki anlam ilişkilerini kavrayarak birbiriyle anlamca ilişkili kelimelere örnek verir. 263

2 ANADOLU DA BAHAR İlkbaharı geldi Anadolu'nun, Silifke'de çiçek açtı nar şimdi. Her tarafı yeşillendi Bolu'nun, Sultandağı benek benek kar şimdi. Eğri yollar yaylaların kuşağı Çayır, çimen sevgililer döşeği, Hora teper Sürmene'nin uşağı, Dadaşların oynadığı bar şimdi. Durgun çayı köpüklendi Daday'ın, Palmiyeler zümrüt tacı Hatay'ın Çukurova cennetidir bu ayın Aydın ili efelere dar şimdi. Gönül dile gelir kaval sesinde. Boz martılar düğün yapar Mersin'de, Isparta'nın renk renk gül bahçesinde Bülbüllerin neşesini gör şimdi. Cıvıl cıvıl, sessiz duran yuvalar, Kelebekler birbirini kovalar. Halı gibi nakışlandı ovalar. Bölük bölük sarı, yeşil, mor şimdi. Aşıklar diyarı Elbistan ili. Olur bu mevsimin bağ-ı İrem'i, Her çeşmenin üç-beş tane güzeli, Her çiçeğin bir arısı var şimdi. Çıkıp baksan Çamlıca'nın başına, İki kıt'a bir boğazda aşina. Karakoç'um, gel, yorulma boşuna, İstanbul'u tarif etmek zor şimdi. Abdurrahim KARAKOÇ 264

3 Tema : Yurdumu Seviyorum Sınıf : 7 Süre : 10 ders saati A. OKUYALIM ANLAYALIM Öğrencilere çeşitli yörelerden türküler dinletilir. Sınıfa bir haritayla girilir. Metindeki yer adları haritada bulunarak bu yerler üzerine konuşulur. Öğrencilerden metnin görsellerini yorumlamaları istenir. Metnin okunması Şiir öğretmen tarafından örnek olarak okunur. Belirlenen öğrencilere sesli okuma yöntemiyle şiir okutulur. Öğrencilerin okumaları akıcılık ve sözün ezgisine uygunluk yönünden sınıfça değerlendirilir. Hataların neden kaynaklandığı tartışılarak şiir okumada noktalama işaretleri ile vurgu ve tonlamaya uymanın önemi vurgulanır. Metni anlama, çözümleme ve yeniden yapılandırmaya yönelik olarak aşağıdaki çalışmalar yapılır. Bilinmeyen kelimelerin anlamları metnin bağlamından hareketle tahmin ettirilir (Çalışma Kâğıdı 1). Metinde geçen bazı kelimelerin anlamları verilerek eşleştirme çalışması yapılır (Çalışma Kâğıdı 2). Kelimelerin zıt ve yakın anlamlıları bulunur. Metinden seçilen kelimelerle şiirdeki ana duyguya uygun cümleler yazılır (Çalışma Kâğıdı 3). Boz martılar düğün yapar Mersin de dizesinden hareketle aynı anlamı veren farklı cümleler yazılır. Metinde yer alan benzetmeler çözümlenir (Çalışma Kâğıdı 4). Metni anlamaya yönelik aşağıdaki sorular cevaplanır. Örnek sorular: 1. Şair, şiirde Anadolu ile ilgili hangi duygularını dile getirmiştir? 2. Şiirde Anadolu nun hangi özellikleri üzerinde durulmaktadır? 3. Şiirde baharın en geç geldiği yer neresidir? 4. Şiirde hangi yörelerin halk oyunlarından söz edilmektedir? 5. Aydın ili niçin efelere dar gelmektedir? 6. Bülbüller neden neşelidir? 7. Şaire göre İstanbul u tarif etmek neden zordur? Öğrencilerden şiirin kendilerinde uyandırdığı duyguları sözlü olarak ifade etmeleri istenir. 265

4 B. KONUŞALIM Öğrenciler tarafından sınıfa getirilen, Anadolu nun güzelliklerini yansıtan fotoğraflar sınıf panosuna asılır. Yaratıcı konuşma yöntemi ile her öğrenci bir önceki arkadaşının konuşmasından hareketle bir fotoğrafın kendinde uyandırdığı duygu, düşünce ve hayalleri ifade eder. Öğrenciler konuşmaları sırasında gözlemlenerek Standart Türkçeyle konuşma, Türkçenin kurallarına uygun cümleler kurma, işitilebilir bir sesle konuşma, kelimeleri doğru telaffuz etme, konuşurken gereksiz sesler çıkarmaktan kaçınma yönünden değerlendirilir. Öğrenciler bu kazanımlara yönelik düzenlenecek bir formla değerlendirilebilir. Alternatif bir etkinlik olarak çevredeki doğal ve tarihî güzelliklerin olduğu bir mekâna gezi düzenlenerek öğrencilerin gezi sonrasındaki duygu, düşünce ve izlenimlerini sınıfla paylaşması sağlanır. Gezip Gördüklerim etkinliği uygulanır (bk. Kılavuz). C. YAZALIM Kelime ve kavram havuzundan seçerek yazma yöntemiyle verilen kelimelerden hareketle şiir yazılır. Yazılan şiirler müzik eşliğinde sınıfta okunur. Tema ile ilgili şiirler araştırılır. Öğrenci beğendiği şiiri/şiirleri, şiir defterine yazar. (Çalışma Kâğıdı 5) Ç. DİL BİLGİSİ 6 ve 7. çalışma kâğıdında öğrencilerin dikkatini bildirme kiplerine çekerek fiil köklerine gelen -di, -miş, -yor, -ecek, -r eklerinin fiillerin zamanına yaptığı etkiyi ve cümleye eylemin geçmişte, şimdi, gelecekte ve her zaman yapıldığı anlamını kattığını vurgulayınız. Öğrencilerinizden metindeki fiilleri ve bu fiillerin hangi zaman ekiyle çekimlenmiş olduğunu belirlemelerini isteyiniz. Çeşitli fiil kökleri belirleyiniz. Öğrencilerinizden belirlediğiniz fiil köklerini haber kiplerinde şahıslara göre çekimlemelerini isteyiniz. 266

5 ÇALIŞMA KÂĞIDI 1 Aşağıdaki kelimelerin anlamlarını sözlükten bularak karşılarına yazınız. Kelimeler Tahmin Sözlükteki anlamı bar dadaş uşak âşık döşek ÇALIŞMA KÂĞIDI 2 İl, hora, kuşak, efe, diyar, aşina kelimelerini aşağıdaki uygun yerlere yazınız.... Yiğit, özellikle Batı Anadolu da köy yiğidi.... Bele sarılan uzun ve enli kumaş.... Bildik, tanıdık.... Karadeniz bölgesinde birçok kişi tarafından el ele tutuşarak oyun müziği eşliğinde oynanan bir halk oyunu.... Ülke, memleket.... Ülke, yurt, el. ÇALIŞMA KÂĞIDI 3 1. Durgun çayı köpüklendi. cümlesinde durgun kelimesinin yerine zıt anlamlısını bulunuz. 2. Âşıklar diyarı Elbistan ili. cümlesinde il kelimesi yerine kullanılabilecek kelimeyi yazınız. 3. Yeni kelimeler ekleyerek aşağıdaki kelimeleri de kapsayan cümleler yazınız. a. bahar/ yeşil/ bahçe/ kelebek/ çeşme b. neşe/ arı/ mevsim/ mor/ çimen/ cennet ÇALIŞMA KÂĞIDI 4 Şiirde yer alan benzetmeleri bularak benzetilme nedenlerini açıklayınız. Benzeyen Çukurova palmiye Kendisine benzetilen kuşak halı bağ-ı irem Benzetilme nedeni 267

6 ÇALIŞMA KÂĞIDI 5 Işıl ışıl, gece gündüz, serin, deli divane, sarı, yemyeşil, dağ, deniz, halay, türkü kelimelerinin geçtiği bir şiir yazınız. 268

7 ÇALIŞMA KÂĞIDI 6 Ali telefonda amcasına şöyle diyordu: Amcacığım aradığınız için çok teşekkür ederim. Dün yaptığınız sınıf gezisi çok güzel geçti. Ormanda yürüyüş yaptık, çeşitli oyunlar oynadık ve çok eğlendik. Çok terlediğim için biraz üşümüştüm. Bu nedenle, bugün evde dinleniyorum. Yarın okula tekrar gideceğim. Okuldan dönerken size uğrarım. Aşağıdaki tabloda boş bırakılan satırlara Ali nin yaptığı işlerin zamanını yazınız. ALİ NİN YAPTIĞI İŞLER ALİ NİN YAPTIĞI İŞLERİN ZAMANI Okul gezisi Evde dinlenmesi Okula gitmesi Aşağıdaki soruları okulda yaptığınız eylemlerden hareketle cevaplayınız. Dersten önce neler yaptınız?. Şu anda neler yapıyorsunuz?... Dersten sonra neler yapacaksınız? Okulda her gün neler yapıyorsunuz?

8 ÇALIŞMA KÂĞIDI 7 Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini uygun zaman ve kişi ekleriyle tamamlayınız. 1. Mustafa Kemal küçük yaşta öksüz kal.. 2. Can rüyasında denizde yüz.. 3. Çalışmış, sonunda kazan 4. Arkadaşım şu an kitap oku.. 5. Yarın hava soğuk ol 6. Tatilde Antalya ya git.. 7. Para biriktiren sonunda rahat ed 8. Polis hırsızı yakala 9. Kar yağarsa kayakçılar sev 10. Ayşe ile yarın sinemaya git.. Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi 270