BÖLÜM 8. KREN KONSTRÜKSİYONLARINDA HAREKET MEKANİZMALARI
|
|
- Eser Kılıç
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 BÖLÜM 8. KREN KONSTRÜKSİYONLARINDA HAREKET MEKANİZMALARI 8.1. GİRİŞ 8. TEKERLEKLER VE RAYLAR Raylar üzerinde hareket eden tekerlekler genellikle çelik döküm veya küresel dökümden imal edilirler. Normal kren tekerleklerinin çok defa iki başında tek taraflı flanşları vardır. Bazı krenlerde flanşsız tekerleklerde kullanılır. Tekerlekler silindirik ve konik yüzeyli olurlar Tekerlek çapı hesabı Tekerlekler ve raylar, dişli çarklarda ve rulmanlı yataklarda olduğu gibi lokal basınca zorlanırlar. d 1 cm olarak tekerlek çapı, (k - 2r) etkili dayanma genişliğidir. Şekil-23 Tekerlek ve ray Ray ile tekerlek arasında p yüzey basıncı N/mm 2 olarak R p = ( k r) d 2 1 p em değeri, p H Hertz basınç değerinden başka, C1 malzeme ve C2 tekerlek devir sayısı faktörlerine de bağlıdır. Bu nedenle p em = p C1 C2 Tablo-20 C 1 malzeme katsayıları (DIN 15070)
2 Kren Konstrüksiyonlarında Hareket Mekanizmaları 137 Malzeme p em (N/mm 2 ) C1 GG ,8 0,5 GS ,3 0,77 C 35 St 50 GS ,0 0,89 C 45 St 60 GS ,6 1,00 C 60 St 70 GS ,5 1,16 C 35 HF GS HF 6,5 1,16 DIN de GS - 60 için malzeme katsayısı C 1 = 1 olarak alınmış; devir sayısı katsayısı için de (n = 31,5 d / dak. esas alınarak) C 2 = 1 olarak tarif edilmiştir. Buna göre diğer malzemeler ve devir sayıları için C 1 ve C 2 tabloları düzenlenmiştir. Ayrıca, GS - 60 malzemesi için Hertz basınç değeri : 2 2 PH p = = = 56 ( dan / cm ) bulunur. Buna göre p em değeri : p em = p C1 C2 = 56 C1 C2 olur. Tablo-21 n tekerlek devir sayısına göre C2 devir katsayısı (DIN 15070) C2 n (d/d) C2 n (d/d) C2 n (d/d) C2 n (d/d) 0, , ,5 1,1 14 0, , , ,11 12,5 0, , , ,12 11,2 0, , ,04 22,4 1, , , , ,14 8 0, , , ,15 6,3 0, ,99 35,5 1, ,16 5,6 Tablo-22 C3 çalışma süresi katsayısı (DIN15070) 1 saatdeki çalışma süresi C3 % olarak % 16 kadar 1,25 < % 16 - % 25 1,12 < % 25 - % 40 1 < % 40 - % 63 0,9 % 63 den yukarı 0, Tekerlek yükü F R p basıncı, p = = buradan R = p (k - 2 r) ise de, tekerlek yükü C1 ve C2 A ( k 2r) d1 katsayılarından başka işletme süresi katsayısı C3 de bağlıdır. Buna göre tekerlek yükü R : R = C3 R * dir. Buna göre,
3 138 Endüstriyel Taşıma ve Depolama R p em C3 (k - 2r1) d 1 = 56 C1 C2 C3 (k - 2 r) d 1 dir. DIN de standart tekerlek boyutlarına göre karakteristik tekerlek yükleri R 0 verilmiştir. R 0 olarak da : R = 56 o d k 2 1( r1) alınmıştır. Buna göre tekerlek yükü için : R Ro C1 C2 C3 veya R R 0 = C1 C2 C3 olarak bulunur. Bir tekerleğe gelen yük (R) ve ( C1, C2, C3 ) katsayıları verilirse R 0 hesaplanarak; R 0 değerine ve kullanılacak ray tipine göre Tablodan standart tekerlek çapı bulunur. Burada : Ro : Karekteristik tekerlek yükü (DIN den), C1 : Malzeme katsayısı (DIN den), C2 : Devir sayısı katsayısı (DIN den), C3 : İşletme süresi katsayısı (DIN den) alınacaktır. Tablo-23 R 0 karakteristik tekerlek yükü ve d 1 tekerlek çapı (DIN 15070) Tekerlek R 0 (dan), Dar tekerlek R 0 (dan), Geniş tekerlek R 0 (dan) çapı d 1 Kren rayları DIN 536 Kren rayları DIN 536 Flanşsız tekerlek (mm) A45 A55 A65 A75 A55 A65 A75 A100 A100 F100 F (10100) (12600) (18700) (28200) (23500) (26400) (29700) (33000) * Koyu siyah değerler tercih edilmelidir. Parentez içindekiler ise yalnızca büyütülmüş tekerlekler. veya ray ve flanş arasında küçültülmüş boşluk bulunan tekerlekler için alınmalıdır. Tekerleklere gelen yük dağılımı eşit değilse Gauss dağılımına göre ortalama tekerlek yükü : Rmak R R = 2 +. min. 3 olarak hesaplanır. Kren arabalarında DIN e göre R = Rmaks. alınır Yürüme ve ivmelendirme direnci Yürüme direnci
4 Kren Konstrüksiyonlarında Hareket Mekanizmaları 139 Bir R (dan) kuvveti ile yüklü, (aks veya perno) çapı d cm olan, düz bir ray üzerinde ve ray doğrultusunda yuvarlanan bir d1 çaplı tekerlek için, yürüme direnci : yuvarlama sürtünmesi ve muylu sürtünmesinden oluşur. Yatak sürtünme momenti + yuvarlanma sürtünme momenti = yürüme direnç momentine eşit olacaktır. µr d R f W d 1 + = yü 2 2 Buradan yürüme direnci W : µ R W = yü ( µ d f d + 2 ) dan 1 olur. Burada ; f = 0,05 cm yuvarlanma sürtünme momenti kolu µ = Muylu sürtünme katsayısı (µ = 0,08 Kaymalı yatak için) (µ = 0,0015 Rulmanlı yatak için) R = Tekerlek yükü (dan) d 1 = Tekerlek çapı (cm). d = Tekerlek aks veya mil çapı (cm) dir. Tablo-24 w ve wtop yürüme dirençleri (dan/ ton olarak tekerlek basma kuvveti) Tekerlek çapı d1 (mm) Aks çapı d (mm) w Kaymalı yatak ,5 16,5 14, Rulmanlı yatak 5,5 4,5 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,5 1,5 1,0 1,0 1,0 wto p Kaymalı yatak ,5 21,5 19, Rulmanlı yatak 10,5 9,5 8,5 8,0 7,5 7,0 6,5 6,5 6,5 6,5 6,0 6,0 (7,5) (6,5) (5,5) (5,0) (4,5) (4,0) (4,0) (3,5) (3,5) (3,5) (3,0) (3,0) Tablodaki (w yürüme dirençleri), tekerleğe gelen 1 tonluk basma kuvveti ile kaymalı ve rulmanlı yataklar için yukarıda belirtilen değerlere göre bir ve ikinci satırdaki w değerleri hesaplanmıştır. Bundan başka meydana gelebilecek (montaj hataları gibi) ek dirençler için de üçüncü ve dördüncü satırlara ton başına 5 (dan) ve parantez içindeki son satırdaki değerlere de 2 (dan) emniyet ilavesi ile w top yürüme dirençleri gösterilmiştir. Ray ve tekerleklerin düzgünsüzlüklerinden ve montaj hatalarından dolayı direncini ν emniyet faktörü ile çarpmak gerekir. Q yükü ile G o araba ağırlığını gösterir. Köprü hareketinde ise Q yükü ile birlikte araba ve köprü kirişlerinin ağırlıkları da dahildir. Araba için : Q+ Go Wyü = ν ( µ d+ 2f) d1 dır. Araba için ν = 1,1-1,2 alınabilir. Köprü de ise emniyet katsayısı ν = 1,4-2,0 dır. Wyü v Wyü v N yü = yü = η 75 BG veya N η 102 kw Burada v : yürüme hızı; η toplam verimdir.
5 140 Endüstriyel Taşıma ve Depolama İvme direnci Duran bir kütlenin belirli bir hıza ulaşması sırasında ivme direnci ortaya çıkar. Dönen kütlelerin ivmelerini de dikkate alarak, ivme direncini % 20 kadar artırmak gerekir. G+ Go Wiv = (, 11 12,) b g Gezer köprüde, araba için b 0,20-0,35 ; köprü için de b 0,40-0,70 m/s 2 alınabilir. İvme direnci için gerekli güç ise : N iv Wiv v Wiv v = iv = η 75 BG veya N η 102 kw Yürüme ve ivmelendirme dirençlerine göre hesaplanan güçlerin ( Nyü + Niv ) toplamını, maksimum gücü ( 1,7 ila 2 ) sayıları arasında bir sayıya bölerek anma (nominal) motor gücü bulunur. Nyü + Niv N n = 1,7 ila 2 anma gücü hesaplanabilir Tekerlek konstrüksiyonu Krenler, özellikle ray açıklığı (iki tekerlek arasındaki mesafe) büyük olması halinde, çok defa ray doğrultusuna göre çarpık yürürler. Bu nedenle normal kren tekerleklerinin iki bazen de tek taraflı flanşları vardır. Eğer krenin yürümesi başka yollarla emniyete alınmış ise, tekerlekler flanşsız da yapılabilirler. Tekerleyin yürüme yüzeyleri, ray tepe genişliğinden daima daha tutulur. Tekerlekler, silindirik veya konik yüzeyli olurlar. Konik veya hafif bombeli tekerlekler genellikle alt flanş arabaları için yapılır. Tekerleğin raya tırmanmasına engel olmak için flanş köşeleri, (ray köşe yuvarlatmalarından küçük olacak şekilde) yuvarlatılır. Tekerlekler ya mile kamalıdır, ya da göbeğindeki perno etrafında serbest döner. Serbest dönüşlü tekerlek halinde, perno genellikle profil demirine yataklanarak, aks tutucusu tarafından da dönmeye karşı emniyete alınır. Muharrik tekerleklerin, genellikle civatalarla merkezlenerek bağlanan dişli çemberleri vardır. Bu durumda çevresel kuvvetleri kesme bilezikleri yardımı ile iletmek faydalıdır. Tablo-25 Tekerlek ve dişlisi boyutları (DIN ve DIN e göre)
6 Kren Konstrüksiyonlarında Hareket Mekanizmaları 141 Tekerlek Raybaşı genişliği **) Tekerlek ve dişlisi boyutları (DIN ve 15082) Civata k k çapı DIN DIN b1 b2 d2 d3 d4 d7 d8 d1 d1 d1 e l1 l2 Adet Büyük d1 536 *) 5902 min lük M M M M M M M M M M M M30 *) Ağır bir krene ait mevcut bir ray üzerinde, hafif bir kren için müsaade edilen ray genişliği **) Daha geniş başlı raylar için, b1 in daha büyük seçilmesi uygundur..
7 142 Endüstriyel Taşıma ve Depolama Şekil-24 DIN göre tekerlek ve DIN e göre de dişli çarkı Tekerlek Malzemeleri C35 GS-45 C 45 N GS-62.3 GS- 32 CrMo4 C 60 N GS-70 GS- 42 CrMo4 42 CrMo4 Burç Malzemeleri Rg 10 G-SnBz12 DIN NORMUNA GÖRE TEKERLEK ÖRNEKLERİ
8 Kren Konstrüksiyonlarında Hareket Mekanizmaları 143 B formunda tekerlek çapı d 1 = 630 mm olan ve genişliği b 1 = 110 mm olan tekerleğin gösterimi : Tekerlek DIN B 630 x 110 BG formunda tekerlek çapı d 1 = 630 mm olan ve genişliği b 1 = 110 mm olan tekerleğin gösterimi : Tekerlek DIN BG 630 x Raylar Krenlerde,Genellikle DIN 536 de belirtilen kren rayları kullanılır. Bu raylar, geniş başlı olduklarından büyük tekerlek yüklerini taşıyabilir ve geniş tabanlı olmaları sebebiyle de zemine iyi bir şekilde tespit edilirler. Tablo-26.Kren rayları sembolü ve boyutları (Şekil.26.4 DIN 536 Bl.1, A-Formu)
9 144 Endüstriyel Taşıma ve Depolama Sem- Ray Kesit Ağırbolü başı b1 b2 b3 f1 f2 f3 h1 h2 h3 r1 r2 r3 r4 r5 alanı lık k cm 2 kg/m A , ± ,3 22,2 A ,5 12,5 9 65±1 28, ,7 32,0 A ± ,4 43,5 A , ±1 39, ,1 56,6 A , ±1.5 45, ,6 75,2 A ±15 55,5 47, ,3 Şekil-26 Kren rayı (DIN 536 Bölüm.1 A- Formu) A tipi baş genişliği k = 100 (A 100) olan kren rayının gösterimi : Kren Rayı DIN A Baş genişliği Enine kesit Ağırlık k cm 2 kg/m ,2 57, ,2 70,1 Şekil-27 Kren rayı (DIN 536 Bölüm.2 F- Formu) Malzeme olarak raylar, minimum çekme mukavemeti 690 N / mm 2 olan akma çelikten 9 ila 12 metrelik normal boylarda ve uzunluk toleransları da ± 50 mm. veya +100 mm olacak şekilde imal edilirler.
10 Kren Konstrüksiyonlarında Hareket Mekanizmaları 145 DÖNDÜRME MEKANİZMALARI Muhtelif döner krenlerde, mobil krenlerde ve liman krenlerinin çoğunda yük kaldırma mekanizmasının yer aldığı kısım, yükün yatayda hareket ettirilebilmesi için döndürülür. Döndürme mekanizmasının görevi, krenin dönme hareketinı ve okun inip-kalkma hareketini sağlamaktır. Genelde döndürme mekanizması, döndürme motoru platformu üzerine yerleştirilerek, elastik kaplin ile fren tertibatından oluşur. Krenlerin döndürme mekanizması üç ana sınıfa ayrılır : a) kren konstrüksiyonun sabit sütunla birlikte bir temel üzerinde veya kren gövdesi üzerinde dönmesi b) kren bir sütun üzerinde bulunduğu temelde veya kren gövdesi üzerinde dönmesi c) kren gövdede yerleştirilmiş olan çevresel ray üzerinde bir sabit sütun etrafında dönmesi Sabit kolunlu döner krenlerde, kren gövdeleri beton zemin veya bir temel üzerinde sabitleştirilmiş kolona dönebilir olarak yerleştirilir. Bu tip krenler genellikle el ile döndürülür. 5 ton üzerindeki yükler bir elektrik motoruna ihtiyaç vardır. Döner kolunlu krenlerde, döner kolona kren gövdesi sabitlenmiştir. Kolunun alt ucu, radyal ve eksenel yataklarla destenlenir. Burada kullanılan sütun dövülerek yekpare olarak imal edilir. Liman kreninde olduğu gibi döndürme işlemi döner dişli ile sağlanır. Döner dişli çerçeveli krende, üst kısım ile alt kısım arasındaki bağ, büyük bir rulmanlı yatak ile bağlanır. Bu yöntem daha basit ve kolaydır. Döndürme için uygulanan bir diğer yöntem ise döner tabla yöntemidir. Burada krenin üst kısmına tespit edilmiş olan tekerlekler ( 4 veya 8 adet) yardımıyla bir ray çember üzerinde hareket eder. Devrilme momentine izin verilmemelidir. Nadiren kullanılırlar. Döndürme krenin sabir kısmı üzerinde bir merkezi sütun etrafında gerçekleştirilir. Döndürme mekanizması için kullanılan büyük dişli ile dönme hareketi sağlanır. Bu dişli düzeninde iç veya dış güneş dişlili planet mekanizmaları da kullanılabilir. Fener Dişlileri Döner krenlerin, döndürme mekanizmasında genellikle fener dişli mekanizmaları kullanılır. Bir dişli çarkın yerine merkez noktaları taksimat dairesinde bulunan pernolar mevcuttur. Büyük çevrim oranı vermesi, ekonomik olması, bakımı ve işletim kolaylığından dolayı tercih edilir. Fener dişlisi sabit olup, perno çevresinde döner. Fener dişlilerinde büyük çarkın dişlileri pernolardan ibaret olduğundan, buna pernolu çark veya perno dişli ismi de verilmektedir. Bu pernolar eksenleri taksimat dairesi üzerinde bulunurç Çok büyük çarklarda normal dişler yerine pernoların uygulanması ile önemli ucuzluk sağlanmıştır. Pernolu çarkların imalinden başka tamiri de kolay ve ucuzdur. Bu
11 146 Endüstriyel Taşıma ve Depolama avantajlarından dolayı perno dişlileri kren yapımında, döndürme mekanizmalarının büyük dişli çemberlerinde ve ok eğimi değiştirme mekanizmalarının kremayerlerinde kullanılır. Normal dişlilerde, modül, diş sayıları, kavrama açısı ve gerektiğinde helis açısının bildirilmesinin, pinyon ve karşı çarkının işlenmesine yeterli olmasına rağmen fener dişlilerinde pinyonun diş formu çizimle bulunmaktadır. Pinyon diş profilini elde etmek üzere, pernoluı çarkın taksimat dairesi, pinyon taksimat dairesi üzerinde yuvarlanır. Perno merkezinin çizdiği eğri, tek tek noktalar ile bulunur. BU eğriler, dıştan eş çalışan dişliler için bir episikloid, içten çalışanlar için bir perisikloid ve kremayer için bir evolvent profil verir. Pinyon diş profili, merkezleri yuvarlanma eğrisi üzerinde bulunan perno diarelerine teğet eğrisden ibarettir. Diş boşluğunun dibi yarım daire olarak çizilir. Eş dişli eksen mesafelerindeki hatalar gözönüne alınarak, perno ile pinyon diş yarım dairesi arasında yeterli bir boşluk bırakılmış olmalıdır. Pinyonun diş başı yüksekliği, kavrama yayının diş taksimatından büyük olmasını sağlamalıdır. Bu amaçla pinyonun minimum diş sayısı 9 alınmalıdır. Fener dişlilerinin işletmede aksamadan çalışması, imal hassasiyetine ve özellikle perno taksimatına bağlıdır. Pernolu çarklar çok sayıda imal edilecekse, perno deliklerinin hassas bir şablonla delinmesi, hassasiyet ve ekonomiklik açından gereklidir. Yüzey basıncı ve diş mukavemetinin kontrolü: Fener dişlisinin çiziminden sonra, perno ve pinyon diş arasındaki ezilme Hertz e göre P E1 E p = 0.35 p b E1 E + 2 r1 r + 2 ifadesi ile kontrol edilmelidir. Burada, r 1 perno diş eğrilik yarıçapı r 2 pinyon diş eğrilik yarıçapı em Kren yapımındaki geçerli fener dişli konstrüksiyonlarında, hesaplanan p değerlerinin Şekil.. den alınan p em değerlerini % 10 ila 25 aştığını pratik olarak göstermektedir. Bundan dolayı fener dişlilerinde montajdan sonraki çalışma başlangıcında pernolar aşınarak yassılaşmakta ve bu sayede ezilme azaldığından daha sonraki aşınma durmaktadır. Bu nedenle Niemann metodu ile yuvarlanma basıncının hesabında, pernoların yassılaşmaları (r 1 = ) kabulüne ve (E 1 = E 2 = E) alındığında, 2 2 P E 1 P p p = 0.35 ve k = = k em b 2 r2 2 b r E elde edilir. Yuvarlanma emniyet basınç değerleri Tablo... da verilmiştir. Tablo... Fener dişlilerindeki emniyet yuvarlanma basınçları Tam yük ömrü k em değerleri [N/mm 2 ] Yükün değişmesi : 10 6 x Fe 70 Fe 60 Fe
12 Kren Konstrüksiyonlarında Hareket Mekanizmaları 147 Niemann tekil diş kavramasının başlangıcındaki (komşu dişin kavrama bitiş anındaki) pinyon diş eğrilik yarıçapı hakkında aşağıdaki bağıntıyı vermektedir. h k h k r2 = m z1 + π m m Burada h k pinyon dişlisinin baş yüksekliği pinyon diş sayısıdır. z 1 Diş kalınlığının yaklaşık olarak 1.4 modül olduğu kabul edildiğinde, Niemann pinyon dişlisindeki eğilme zorlanması 5 P σ e pinyon b m olacaktır. Ancak 1.4 modül kabulü her zaman geçerli değildir. Bu gibi hallerde eğilme zorlanması gerçel diş ölçülerine göre hesaplanmalıdır. l b 1.1 P 2 4 perno için ise σ e = bağıntılarını vermektedir. Burada perno 2 W l perno uzunluğu W perno mukavemet momenti dir. Fener dişlilerinin boyutlandırılmasında faydalanmak üzere, pratikte olumlu sonuçlar veren konstrüksiyonlardan alınan değerler Tablo... da verilmiştir. Tablo. Kren yapımında başlıca fener dişlilerinin esas ölçüleri Dişli çevre kuvveti, P [N] Pinyon diş sayısı, z Pinyon modülü, m [mm] Pinyon diş genişliği, b [mm] Perno çapı, d [mm] Pinyon : Fe 70, Perno : Fe 60 ve f = 0.8 alındığında ÖRNEK : Döner kren ok eğimini değiştirme mekanizmasındaki pinyon ve perno dişli çubuğunun hesaplanması ve boyutlandırılması. Diş kuvveti (P) N, hız (v) 6 m/dak, zorlu işletme şartları. Tablo... faydalanrak pinyon diş sayıs z 1 = 9, N dişli çevre kuvveti için modül m = 20 ve pinyon diş genişliği b = 75 ile perno çapı d = 35 değerleri kabul edilir. h k Niemann a göre = ( z1 = 9) = olarak hesaplandığında, pinyon dişlisine ait m eğrilik yarıçapı r 2 = 20 [ 1.27 ( ) π] = 9. 4 mm Emniyet yuvarlanma basıncı Tablo... dan Fe 60 perno için tam yükteki yük tekrarı için 17.4 N/mm 2 alındığında, yuvarlanma basıncı
13 148 Endüstriyel Taşıma ve Depolama k = = N/mm 2 < k em = 17.4 N/mm 2 olarak hesaplanır. Bu nedenle pinyon ve pernoların boyutları daha fazla yük tekrarlanmasını sağlayacaktır. Pinyon ömrü, herbir iş seferinde pinyonun 20 defa döndüğü kabul edilirse, her dişdeki yük tekrarlanması (20 / iş seferi) olacaktır. Yılda 300 iş günü, her günde 8 iş saati ve her saatte 50 iş seferi için pinyonun ömrü : H = 8.3yıl Hertz ifadesine göre montaj başlangıcında pernolar yassılaşmadan önceki ezilme kontrolü p = = 1143N/mm Pinyonun devir sayısı v n = = = π z m π 9 20 d/dak 1 Emniyet yüzey basıncı Şekil... den n = d/dak ve Fe 60 malzemesi için yaklaşık olarak 900 N/mm 2 alınabilir Emniyet yüzey Emniyet basıncı yüzey, pem basın [N/mm 2 ] Alaşım çelik (75-80) Alaşım çelik (85-90) Fe70.11 Fe DÇ-60 Fe DÇ n [d/dak] Alaşım Çelik (75-80) grubunda d 100 için 30 Mn 5 ve 25 Cr Mo 4 d > 100 için 37 Mn Si 5 ve 34 Cr Mo 4 Alaşım Çelik (85-90) grubunda
14 Kren Konstrüksiyonlarında Hareket Mekanizmaları 149 d 100 için 42 Cr Mo 4 ve 36 Cr Ni Mo 4 d > 100 için 50 Cr Mo 4 ve 34 Cr Ni Mo 6 Böylece perno yeni haldeyken emniyet basıncının, p p em = 100 = %27 p em 900 aşılacaği anlaşılır. Pinyonun eğilme gerilmesi σ e = 60 N/mm 2 pinyon olarak hesaplanır. Her iki taraftan lamalara geçirilmiş pernonun çapı 35 mm, uzunluğu 85 mm olarak Şekil... den alınırsa, mukavemet momenti 3 π 35 W = = 4200 mm 3 32 dir ve eğilme gerilmesi ise σ e = = 57 N/mm 2 perno hesaplanır. Fener dişlis hesabı eğilme gerilmelerinin düşük olduğunu σ em = 120 N/mm 2, boyutlandırmanın yüzey basıncına göre yapılması gerektiğini göstermektedir.
GEZER KREN KÖPRÜSÜ KONSTRÜKSİYONU VE HESABI
GEZER KRE KÖPRÜSÜ KOSTRÜKSİYOU VE HESABI 1. GEZER KÖPRÜLÜ KRE Gezer köprülü krenler, yüksekte bulunan raylar üzerinde hareket eden arabalı köprülerdir. Araba yükleri kaldırır veya indirir ve köprü üzerindeki
DetaylıMakine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Konik Dişli Çarklar DİŞLİ ÇARKLAR
Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN Konik Dişli Çarklar DİŞLİ ÇARKLAR İçerik Giriş Konik dişli çark mekanizması Konik dişli çark mukavemet hesabı Konik dişli ark mekanizmalarında oluşan kuvvetler
DetaylıDİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR
DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Atatürk Üniversitesi Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: ın
DetaylıDİŞLİ ÇARKLAR II: HESAPLAMA
DİŞLİ ÇARLAR II: HESAPLAMA Prof. Dr. İrfan AYMAZ Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Dişli Çark uvvetleri Diş Dibi Gerilmeleri
DetaylıDİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR
Helisel Dişli Dişli Çarklar DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Erzurum Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Erzurum Teknik Üniversitesi
DetaylıDİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ
DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Dişli Çarklar Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Güç ve Hareket İletim Elemanları Basit Dişli Dizileri
DetaylıDİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR
DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Atatürk Üniversitesi Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: ın
DetaylıMAKĠNE ELEMANLARI II REDÜKTÖR PROJESĠ
T.C PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKĠNE ELEMANLARI II REDÜKTÖR PROJESĠ Öğrencinin; Adı: Cengiz Görkem Soyadı: DENGĠZ No: 07223019 DanıĢman: Doç. Dr. TEZCAN ġekercġoğlu
DetaylıDİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR
DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Helisel Dişli Çarklar Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular:
DetaylıŞekil. Tasarlanacak mekanizmanın şematik gösterimi
Örnek : Düz dişli alın çarkları: Bir kaldırma mekanizmasının P=30 kw güç ileten ve çevrim oranı i=500 (d/dak)/ 300 (d/dak) olan evolvent profilli standard düz dişli mekanizmasının (redüktör) tasarlanması
DetaylıDİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR
DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Prof. Dr. Akgün ALSARAN Arş. Gör. İlyas HACISALİHOĞLU Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Helisel Dişli Çarklar Bu bölüm
DetaylıBURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) 2 DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ
Makine Elemanları 2 DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ 1 Bu bölümden elde edilecek kazanımlar Güç Ve Hareket İletim Elemanları Basit Dişli Dizileri Redüktörler Ve Vites Kutuları : Sınıflandırma Ve Kavramlar Silindirik
DetaylıDİŞLİ ÇARKLAR II. Makine Elemanları 2 HESAPLAMALAR. Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız. BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering
Makine Elemanları 2 DİŞLİ ÇARKLAR II HESAPLAMALAR Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız 1 Bu Bölümden Elde Edilecek Kazanımlar Dişli Çark Kuvvetleri Diş Dibi Gerilmeleri Mukavemeti Etkileyen Faktörler Yüzey Basıncı
DetaylıAKSLAR ve MİLLER. DEÜ Makina Elemanlarına Giriş Ç. Özes, M. Belevi, M. Demirsoy
AKSLAR ve MİLLER AKSLAR MİLLER Eksenel kuvvetlerde her iki elemanda çekmeye veya basmaya zorlanabilirler. Her iki elemanda içi dolu veya boş imal edilirler. Eksen durumlarına göre Genel olarak düz elemanlardır
DetaylıDİŞLİ ÇARKLAR II: HESAPLAMA
DİŞLİ ÇARKLAR II: HESAPLAMA Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Prof. Dr. Akgün ALSARAN Arş. Gör. İlyas HACISALİHOĞLU Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Dişli
DetaylıDİŞLİ ÇARKLAR SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜH. BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI DERS NOTU. Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI
DİŞLİ ÇARKLAR MAKİNE MÜH. BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI DERS NOTU Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI Dişli Çarklar 2 Dişli çarklar, eksenleri birbirine paralel, birbirini kesen ya da birbirine çapraz olan miller arasında
DetaylıT.C. KOCAELĠ ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ MEKATRONĠK MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ MEKATRONĠK YAPI ELEMANLARI UYGULAMASI
T.C. KOCAELĠ ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ MEKATRONĠK MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ MEKATRONĠK YAPI ELEMANLARI UYGULAMASI 1.) Düz kayış kasnağı bir mil üzerine radyal yönde feder kaması ile eksenel yönde ise
DetaylıProf. Dr. İrfan KAYMAZ
Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Kayış-kasnak mekanizmalarının türü Kayış türleri Meydana gelen kuvvetler Geometrik
DetaylıTemel bilgiler-flipped Classroom Akslar ve Miller
Makine Elemanları I Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Temel bilgiler-flipped Classroom Akslar ve Miller İçerik Aks ve milin tanımı Akslar ve millerin mukavemet hesabı Millerde titreşim hesabı Mil tasarımı için tavsiyeler
Detaylı1. Kayma dirençli ( Kaymalı) Yataklar 2. Yuvarlanma dirençli ( Yuvarlanmalı=Rulmanlı ) Yataklar
YATAKLAR Miller, dönel ve doğrusal hareketlerini bir yerden başka bir yere nakletmek amacıyla üzerlerine dişli çark, zincir, kayış-kasnak ve kavramalara bağlanır. İşte yataklar; millerin bu görevlerini
DetaylıDİŞLER; Diş Profili, çalışma sırasında iki çark arasındaki oranı sabit tutacak şekilde biçimlendirilir. Dişli profillerinde en çok kullanılan ve bu
KAVRAMLAR Dişli Çarklar, eksenleri birbirine yakın veya birbirini kesen miller arasında hareket ve güç ileten makine elemanlarıdır. Çevrelerine diş açılmış iki dişli çark bir dişli çiftini oluştururlar
DetaylıBURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering. Makine Elemanları 2 DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR
Makine Elemanları 2 DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız 1 Bu bölümden elde edilecek kazanımlar Konik ın Tanımı Konik dişli çark çeşitleri Konik dişli çark boyutları Konik dişli
DetaylıKOÜ. Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü (1. ve 2.Öğretim / B Şubesi) MMK208 Mukavemet II Dersi - 1. Çalışma Soruları 23 Şubat 2019
SORU-1) Aynı anda hem basit eğilme hem de burulma etkisi altında bulunan yarıçapı R veya çapı D = 2R olan dairesel kesitli millerde, oluşan (meydana gelen) en büyük normal gerilmenin ( ), eğilme momenti
DetaylıAKSLAR ve MİLLER. DEÜ Mühendislik Fakültesi Makina Müh.Böl.Çiçek Özes. Bu sunudaki bilgiler değişik kaynaklardan derlemedir.
AKSLAR ve MİLLER Bu sunudaki bilgiler değişik kaynaklardan derlemedir. AKSLAR MİLLER Eksenel kuvvetlerde her iki elemanda çekmeye veya basmaya zorlanabilirler. Her iki elemanda içi dolu veya boş imal edilirler.
DetaylıMakine Elemanları I Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel bilgiler-flipped Classroom Akslar ve Miller
Makine Elemanları I Prof. Dr. Akgün ALSARAN Temel bilgiler-flipped Classroom Akslar ve Miller İçerik Giriş Temel kavramlar Sınıflandırma Aks ve mil mukavemet hesabı Millerde titreşim kontrolü Konstrüksiyon
DetaylıMAKİNE ELEMANLARI 1 GENEL ÇALIŞMA SORULARI 1) Verilen kuvvet değerlerini yükleme türlerini yazınız.
MAKİNE ELEMANLARI 1 GENEL ÇALIŞMA SORULARI 1) Verilen kuvvet değerlerini yükleme türlerini yazınız. F = 2000 ± 1900 N F = ± 160 N F = 150 ± 150 N F = 100 ± 90 N F = ± 50 N F = 16,16 N F = 333,33 N F =
DetaylıMAKİNA ELEMANLAR I MAK Bütün Gruplar ÖDEV 2
MAKİNA ELEMANLAR I MAK 341 - Bütün Gruplar ÖDEV 2 Şekilde çelik bir mile sıkı geçme olarak monte edilmiş dişli çark gösterilmiştir. Söz konusu bağlantının P gücünü n dönme hızında k misli emniyetle iletmesi
DetaylıMAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1
MAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1 8.BÖLÜM Mil-Göbek Bağlantıları Paralel Kama, Kamalı Mil, Konik Geçme, Sıkı ve Sıkma Geçme Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız 1 BU SLAYTTAN EDİNİLMESİ BEKLENEN BİLGİLER Şekil Bağlı Mil-Göbek
Detaylı1. DİŞLİ ÇARK MEKANİZMALARI. 1.1 Genel İfadeler ve Sınıflandırması
1. DİŞLİ ÇARK MEKANİZMALARI 1.1 Genel İfadeler ve Sınıflandırması Dişli çarklar; aralarında bir kayma oluşmadan, iki mil arasında kuvvet ve hareket ileten elemanlardır. Güç iletme bakımından, mekanizmanın
Detaylı2009 Kasım. www.guven-kutay.ch MUKAVEMET DEĞERLERİ ÖRNEKLER. 05-5a. M. Güven KUTAY. 05-5a-ornekler.doc
2009 Kasım MUKAVEMET DEĞERLERİ ÖRNEKLER 05-5a M. Güven KUTAY 05-5a-ornekler.doc İ Ç İ N D E K İ L E R 5. MUKAVEMET HESAPLARI İÇİN ÖRNEKLER...5.3 5.1. 1. Grup örnekler...5.3 5.1.1. Örnek 1, aturalı mil
DetaylıMAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI
MAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI PERÇİN VE YAPIŞTIRICI BAĞLANTILARI P r o f. D r. İ r f a n K A Y M A Z P r o f. D r. A k g ü n A L S A R A N A r ş. G ör. İ l y a s H A C I S A L İ HOĞ LU Perçin; iki veya
DetaylıDİŞLİ ÇARK MEKANİZMALARI
DİŞLİ ÇARK MEKANİZMALARI Bir milin dönme hareketini diğer mile dönme kaybı olmadan nakletmek için kullanılan mekanizmalardır. Bir dişli çark mekanizması biri döndüren diğeri döndürülen olmak üzere en az
DetaylıDİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ
DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Prof. Dr. Akgün ALSARAN Arş. Gör İlyas HACISALİHOĞLU Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Dişli Çarklar Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular:
DetaylıMAKINA TASARIMI I Örnek Metin Soruları TOLERANSLAR
MAKINA TASARIMI I Örnek Metin Soruları TOLERANSLAR 1. Boyut, gerçek boyut, nominal boyut ve tolerans nedir, tanımlayınız. 2. Toleransları sınıflandırınız. 3. Tasarımı yapılırken bir makine parçasının boyutları
Detaylı1 MAKİNE ELEMANLARINDA TEMEL KAVRAMLAR VE BİRİM SİSTEMLERİ
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 MAKİNE ELEMANLARINDA TEMEL KAVRAMLAR VE BİRİM SİSTEMLERİ 11 1.1. SI Birim Sistemi 12 1.2. Boyut Analizi 16 1.3. Temel Bilgiler 17 1.4.Makine Elemanlarına Giriş 17 1.4.1 Makine
DetaylıÇözüm: Borunun et kalınlığı (s) çubuğun eksenel kuvvetle çekmeye zorlanması şartından;
Soru 1) Şekilde gösterilen ve dış çapı D 10 mm olan iki borudan oluşan çelik konstrüksiyon II. Kaliteli alın kaynağı ile birleştirilmektedir. Malzemesi St olan boru F 180*10 3 N luk değişken bir çekme
DetaylıKAYIŞ-KASNAK MEKANİZMALARI
KAYIŞ-KASNAK MEKANİZMALARI Müh.Böl. Makina Tasarımı II Burada verilen bilgiler değişik kaynaklardan derlemedir. Bir milden diğerine güç ve hareket iletmek için kullanılan mekanizmalardır. Döndürülen Eleman
DetaylıHız-Moment Dönüşüm Mekanizmaları. Vedat Temiz
Hız-Moment Dönüşüm Mekanizmaları Vedat Temiz Neden hız-moment dönüşümü? 1. Makina için gereken hızlar çoğunlukla standart motorların hızlarından farklıdır. 2. Makina hızının, çalışma sırasında düzenli
DetaylıMAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI
MAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI AKSLAR VE MİLLER P r o f. D r. İ r f a n K A Y M A Z P r o f. D r. A k g ü n A L S A R A N A r ş. G ör. İ l y a s H A C I S A L İ HOĞ LU Dönen parça veya elemanlar taşıyan
DetaylıSıkma sırasında oluşan gerilmeden öngerilme kuvvetini hesaplarız. Boru içindeki basınç işletme basıncıdır. Buradan işletme kuvvetini buluruz.
Ø50 Şekilde gösterilen boru bağlantısında flanşlar birbirine 6 adet M0 luk öngerilme cıvatası ile bağlanmıştır. Cıvatalar 0.9 kalitesinde olup, gövde çapı 7,mm dir. Cıvatalar gövdelerindeki akma mukavemetinin
DetaylıMUKAVEMET HESAPLARI : ÇİFT KİRİŞLİ GEZER KÖPRÜLÜ VİNÇ
MUKAVEMET HESAPLARI ÜRÜN KODU MAKİNA ADI : 20+5 TON : ÇİFT KİRİŞLİ GEZER KÖPRÜLÜ VİNÇ İÇİNDEKİLER ÇELİK YAPI ANALİZİ (VİNÇ KÖPRÜSÜ) TEKER HESAPLARI HALAT HESAPLARI KANCA BLOĞU HESABI TAMBUR HESAPLARI SAYFA
DetaylıMENGENE HESAPLARI A-VĐDALI MENGENE MĐLĐ. www.muhendisiz.net
www.muhendisiz.net MENGENE HESAPLARI A-VĐDALI MENGENE MĐLĐ Hareket civatasında bir güç iletimi söz konusu olduğundan verimin yüksek olması istenir.bu nedenle Trapez profilli vida kullanılır. Yük ; F =
DetaylıKonik Dişli Çarklar. Prof. Dr. Mehmet Fırat 89
Prof. Dr. Mehmet Fırat 89 Konik Dişli Çarklar Hareketi, ekseni döndüren milin ekseni ile kesişen başka bir mile aktarmak ve gerektiğinde hız dönüşümü de sağlamak amacı ile kullanılan mekanizmalar konik
DetaylıKüçük kasnağın merkeze göre denge şartı Fu x d1/2 + F2 x d1/2 F1 x d1/2 = 0 yazılır. Buradan etkili (faydalı) kuvvet ; Fu = F1 F2 şeklinde bulunur. F1
Kayış-kasnak ve zincir mekanizmaları Kayış-kasnak mekanizmaları Çeşitleri 1-Düz kayışlı mekanizma 2-V-kayışlı mekanizma 3-Dişli kayışlı mekanizma Avantajları: 1-Konstrüksiyonları basit imalatları ve bakımları
DetaylıYÜRÜME SİSTEMİ YÜRÜYÜŞ MOTORLARI. 40-2-4a. 2012 Eylül. www.guven-kutay.ch. M. Güven KUTAY 2009 Kasım
01 Eylül YÜRÜME SİSTEMİ YÜRÜYÜŞ MOTORLARI 40--4a M. Güven KUTAY 009 Kasım 01-09-06/Ku Değiştirilen yerlerin satır sonuna dik çizgi çekildi. 40--4a-yuruyus-motorlari.doc İ Ç İ N D E K İ L E R Yürüme Sistemi....3.
DetaylıDİŞLİ ÇARK: Hareket ve güç iletiminde kullanılan, üzerinde eşit aralıklı ve özel profilli girinti ve çıkıntıları bulunan silindirik veya konik
DİŞLİ ÇARKLAR 1 DİŞLİ ÇARK: Hareket ve güç iletiminde kullanılan, üzerinde eşit aralıklı ve özel profilli girinti ve çıkıntıları bulunan silindirik veya konik yüzeyli makina elemanı. 2 Hareket Aktarma
DetaylıMAKİNA ELEMANLARI II HAREKET, MOMENT İLETİM VE DÖNÜŞÜM ELEMANLARI ÇARKLAR-SINIFLANDIRMA UYGULAMA-SÜRTÜNMELİ ÇARK
MAKİNA ELEMANLARI II HAREKET, MOMENT İLETİM VE DÖNÜŞÜM ELEMANLARI ÇARKLAR-SINIFLANDIRMA SÜRTÜNMELİ DİŞLİ (Friction wheels) (Gear or Toothed Wheels) UYGULAMA-SÜRTÜNMELİ ÇARK Mekanizmayı boyutlandırınız?
DetaylıBURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering
Uygulama Sorusu-1 Şekildeki 40 mm çaplı şaft 0 kn eksenel çekme kuvveti ve 450 Nm burulma momentine maruzdur. Ayrıca milin her iki ucunda 360 Nm lik eğilme momenti etki etmektedir. Mil malzemesi için σ
Detaylı29- Eylül KOÜ. Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü ( 1. ve 2. Öğretim 2. Sınıf / B Şubesi) Mukavemet Dersi - 1.
SORU-1) Şekildeki dikdörtgen kesitli kolonun genişliği b=200 mm. ve kalınlığı t=100 mm. dir. Kolon, kolon kesitinin geometrik merkezinden geçen ve tarafsız ekseni üzerinden etki eden P=400 kn değerindeki
DetaylıDÜZ VE HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR ÖRNEK PROBLEMLER
DÜZ VE HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR ÖRNEK PROBLEMLER 1. Evolvent profilli standart bir düz dişli çarkta diş sayısı z=19 ve modül m=4 mm olduğuna göre dişbaşı ve temel daireleri üzerindeki diş kalınlıklarını hesaplayınız
DetaylıMETİN SORULARI. Hareket Cıvataları. Pim ve Perno Bağlantıları
Hareket Cıvataları METİN SORULARI. Hareket cıvatalarını bağlama cıvataları ile karşılaştırınız ve özelliklerini anlatınız. 2. Hareket vidalarının verimi hangi esaslara göre belirlenir? Açıklayınız ve gereken
DetaylıTRANSPORT SİSTEMLERİNDE İLERİ KONULAR (VİZE)
0.09.08 İSİM SOYİSİM : NO : TARİH : TRANSPORT SİSTEMLERİNDE İLERİ KONULAR (VİZE) ). Bir atölyenin kapalı alanında ve tam kapasitede kullanılan çift kutu kirişli köprülü kren, bir yıl boyunca günde ortalama
DetaylıGÜÇ VE HAREKET ĠLETĠM ELEMANLARI
GÜÇ VE HAREKET ĠLETĠM ELEMANLARI P=sbt n m? n iģmak Ġġ MAKĠNASI Yapı olarak motor, güc ve hareket iletim elemanları ve iģ makinası kısmından oluģan bir makinanın esas amacı baģka bir enerjiyi mekanik enerjiye
DetaylıDişli çark mekanizmaları en geniş kullanım alanı olan, gerek iletilebilen güç gerekse ulaşılabilen çevre hızları bakımından da mekanizmalar içinde
DİŞLİ ÇARKLAR Dişli çark mekanizmaları en geniş kullanım alanı olan, gerek iletilebilen güç gerekse ulaşılabilen çevre hızları bakımından da mekanizmalar içinde özel bir yeri bulunan mekanizmalardır. Mekanizmayı
DetaylıMİLLER ve AKSLAR SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-I DERS NOTU
MİLLER ve AKSLAR MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-I DERS NOTU Miller ve Akslar 2 / 40 AKS: Şekil olarak mile benzeyen, ancak döndürme momenti iletmediği için burulmaya zorlanmayan, sadece eğilme
DetaylıTablo 1 Deney esnasında kullanacağımız numunelere ait elastisite modülleri tablosu
BASİT MESNETLİ KİRİŞTE SEHİM DENEYİ Deneyin Amacı Farklı malzeme ve kalınlığa sahip kirişlerin uygulanan yükün kirişin eğilme miktarına oranı olan rijitlik değerin değişik olduğunun gösterilmesi. Kiriş
DetaylıDİŞLİ ÇARKLAR III: Makine Elemanları 2 HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR. Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız
Makine Elemanları 2 DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız 1 Bu bölümden elde edilecek kazanımlar Helisel ın Tanımı Helisel ın Geometrik Özellikleri Helisel da Ortaya Çıkan Kuvvetler
DetaylıMAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1
MAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1 5.BÖLÜM Bağlama Elemanları Kaynak Bağlantıları Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız 1 BU SLAYTTAN EDİNİLMESİ BEKLENEN BİLGİLER Bağlama Elemanlarının Tanımı ve Sınıflandırılması Kaynak Bağlantılarının
DetaylıHELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR
HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR Helisel Dişli Çarkların Yapısı 2 Düz dişli çarklardaki darbeli ve gürültülü çalışma koşullarının önüne geçilmesi, daha sessiz-yumuşak kavrama sağlanması ve mukavemetin artırılması
DetaylıRULMANLAR YUVARLANMALI YATAKLAR-I. Makine Elemanları 2. Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız. BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering
Makine Elemanları 2 YUVARLANMALI YATAKLAR-I RULMANLAR Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız 1 Bu Bölümden Elde Edilecek Kazanımlar Yuvarlanmalı Yataklamalar Ve Türleri Bilyalı Rulmanlar Sabit Bilyalı Rulmanlar Eğik
DetaylıRulmanlı Yataklarla Yataklama. Y.Doç.Dr. Vedat TEMİZ. Esasları
Rulmanlı Yataklarla Yataklama Y.Doç.Dr. Vedat TEMİZ Esasları Sabit bilyalı rulmanlar Normal uygulamalar dışında, tek rulmanın yük taşıma açısından yetersiz olduğu yerlerde veya her iki doğrultuda ön görülen
DetaylıFL 3 DENEY 4 MALZEMELERDE ELASTĐSĐTE VE KAYMA ELASTĐSĐTE MODÜLLERĐNĐN EĞME VE BURULMA TESTLERĐ ĐLE BELĐRLENMESĐ 1. AMAÇ
Malzemelerde Elastisite ve Kayma Elastisite Modüllerinin Eğme ve Burulma Testleri ile Belirlenmesi 1/5 DENEY 4 MAZEMEERDE EASTĐSĐTE VE KAYMA EASTĐSĐTE MODÜERĐNĐN EĞME VE BURUMA TESTERĐ ĐE BEĐRENMESĐ 1.
DetaylıMakina Elemanları I (G3) Ödev 1:
Makina Elemanları I (G3) Ödev 1: 1. Şekilde verilen dönen aks aynı düzlemde bulunan F 1 ve F 2 kuvvetleri ile yüklenmiştir. Değişken eğilme zorlanması etkisindeki aks Fe50 malzemeden yapılmıştır. Yatakların
DetaylıMAKİNE ELEMANLARI - (7.Hafta)
MAKİNE ELEMANLARI - (7.Hafta) PRES (SIKI) GEÇMELER-2 B- Konik Geçme Bağlantısı Şekildeki gibi konik bir milin ucuna kasnağı sıkı geçme ile bağlamak için F ç Çakma kuvveti uygulamalıyız. Kasnağın milin
DetaylıHidrostatik Güç İletimi. Vedat Temiz
Hidrostatik Güç İletimi Vedat Temiz Tanım Hidrolik pompa ve motor kullanarak bir sıvı yardımıyla gücün aktarılmasıdır. Hidrolik Pompa: Pompa milinin her turunda (dönmesinde) sabit bir miktar sıvı hareketi
DetaylıProblem 1 OABC 380 mm statik AISI MPa 25 mm Problem 2 F=22000 N Problem 3 F=1000 N Problem 4 F=10 kn 70 MPa Makine Elemanları Problemleri -
Problem 1 Şekildeki OABC ankastre çubuğu 380 mm uzunluğundaki bir kola statik olarak uygulan F kuvveti ile zorlanmaktadır. Çubuk AISI 1035 çeliğinden imal edilmiştir ve sünek olan malzemenin akma mukavemeti
DetaylıKAVRAMALAR SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-II DERS NOTU. Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI
KAVRAMALAR MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-II DERS NOTU Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI Kavramalar / 4 Kavramaların temel görevi iki mili birbirine bağlamaktır. Bu temel görevin yanında şu fonksiyonları
DetaylıProf. Dr. Berna KENDİRLİ
Prof. Dr. Berna KENDİRLİ Sabit (ölü) yükler - Serayı oluşturan elemanların ağırlıkları, - Seraya asılı tesisatın ağırlığı Hareketli (canlı) yükler - Rüzgar yükü, - Kar yükü, - Çatıya asılarak yetiştirilen
DetaylıMAKİNE ELEMANLARI - (8.Hafta) VİDALAR -1
A. TEMEL KAVRAMLAR MAKİNE ELEMANLARI - (8.Hafta) VİDALAR -1 B. VİDA TÜRLERİ a) Vida Profil Tipleri Mil üzerine açılan diş ile lineer hareket elde edilmek istendiğinde kullanılır. Üçgen Vida Profili: Parçaları
DetaylıTanım: Boyuna doğrultuda eksenel basınç kuvveti taşıyan elemanlara Basınç Çubuğu denir.
BASINÇ ÇUBUKLARI Tanım: Boyuna doğrultuda eksenel basınç kuvveti taşıyan elemanlara Basınç Çubuğu denir. Basınç çubukları, sadece eksenel basınç kuvvetine maruz kalırlar. Bu çubuklar üzerinde Eğilme ve
DetaylıGenel Giris. Çift kiriş sehpa portal vinç. Teklifte bilinen değerler: CS Gün. İlk yayın tarihi:
Çift kiriş sehpa portal vinç Vinç "0kN x 18m" 00 Genel Giris A AA C CC H K Teklifte bilinen değerler: Kullanılan yer: Açik arazi, tek vardiya, Hurda deposu Günlük kullanılma saati: CS Gün Kaldırma yükü
Detaylıolup uygu kaması A formuna sahiptir. Müsaade edilen yüzey basıncı p em kasnak malzemesi GG ve mil malzemesi St 50 dir.
ÖRNEK 1: Düz kayış kasnağı bir mil üzerine radyal yönde uygu kaması ile eksenel yönde İse bir pul ve cıvata ile sabitleştirilmiştir. İletilecek güç 1 kw ve devir sayısı n=500 D/d olup uygu kaması A formuna
DetaylıTRANSPORT SİSTEMLERİNDE DENGE PROBLEMLERİ VE DEVRİLME KOŞULLARI
BÖLÜM 8. TRANSPORT SİSTEMLERİNDE DENGE PROBLEMLERİ VE DEVRİLME KOŞULLARI 8. GİRİŞ Her kren, ister yüklü olsun ister yüksüz olsun işlem esnasında her pozisyonda dengelenmesi gerekir. Destekleyici elemanları
DetaylıPlastik Şekil Verme
Plastik Şekil Verme 31.10.2018 1 HADDELEME Malzemeleri, eksenleri etrafında dönen iki silindir arasından geçirerek yapılan plastik şekil verme işlemine haddeleme denir. Haddeleme, plastik şekillendirme
DetaylıMakine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Helisel Dişli Çarklar-Flipped Classroom DİŞLİ ÇARKLAR
Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN Helisel Dişli Çarklar-Flipped Classroom DİŞLİ ÇARKLAR İçerik Giriş Helisel dişli geometrisi Kavrama oranı Helisel dişli boyutları Helisel dişlilerin mukavemet
Detaylı1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26.
Mil-Göbek Bağlantıları Soruları 1. Mil-göbek bağlantılarını fiziksel esasa göre sınıflandırarak her sınıfın çalışma prensiplerini açıklayınız. 2. Kaç çeşit uygu kaması vardır? Şekil ile açıklayınız. 3.
DetaylıCıvata-somun bağlantıları
Cıvata-somun bağlantıları 11/30/2014 İçerik Vida geometrik büyüklükleri Standart vidalar Vida boyutları Cıvata-somun bağlantı şekilleri Cıvata-somun imalatı Cıvata-somun hesabı Cıvataların mukavemet hesabı
DetaylıÖrnek: Şekilde bir dişli kutusunun ara mili ve mile etki eden kuvvetler görülmektedir. Mildeki döndürme momenti : M d2 = Nmm dur.
il ve kama hesaplamaları ile ilgili uygulama: Örnek: Şekilde bir dişli kutusunun ara mili ve mile etki eden kuvvetler görülmektedir. ildeki döndürme momenti : d =140375 Nmm dur. r : Radyal, a : Eksenel,
DetaylıBirleşim Araçları Prof. Dr. Ayşe Daloğlu Karadeniz Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü
Birleşim Araçları Birleşim Araçları Çelik yapılar çeşitli boyut ve biçimlerdeki hadde ürünlerinin kesilip birleştirilmesi ile elde edilirler. Birleşim araçları; Çözülebilen birleşim araçları (Cıvata (bulon))
DetaylıKayış kasnak mekanizmaları metin soruları 1. Kayış kasnak mekanizmalarının özelliklerini, üstünlüklerini ve mahsurlarını açıklayınız. 2.
Kayış kasnak mekanizmaları metin soruları 1. Kayış kasnak mekanizmalarının özelliklerini, üstünlüklerini ve mahsurlarını 2. Kayış kasnak mekanizmalarının sınıflandırılmasını yapınız ve kısaca her sınıfın
DetaylıYUVARLANMALI YATAKLAR I: RULMANLAR
Rulmanlı Yataklar YUVARLANMALI YATAKLAR I: RULMANLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Rulmanlı Yataklar Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Yuvarlanmalı
DetaylıMakine Elemanları I. Bağlama Elemanları. Prof. Dr. İrfan KAYMAZ. Erzurum Teknik Üniversitesi. Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü
Bağlama Elemanları Makine Elemanları I Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü İçerik Bağlama Elemanlarının Sınıflandırılması Şekil Bağlı bağlama elemanlarının hesabı Kuvvet
DetaylıR d N 1 N 2 N 3 N 4 /2 /2
. SÜREKLİ TEELLER. Giriş Kolon yüklerinin büyük ve iki kolonun birbirine yakın olmasından dolayı yapılacak tekil temellerin çakışması halinde veya arsa sınırındaki kolon için eksantrik yüklü tekil temel
DetaylıDisk frenler, kuvvet iletimi, konstrüksiyon, kampanalı frenler, kuvvet iletimi, konstrüksiyon, ısınma, disk ve kampanalı frenlerin karşılaştırılması
Disk frenler, kuvvet iletimi, konstrüksiyon, kampanalı frenler, kuvvet iletimi, konstrüksiyon, ısınma, disk ve kampanalı frenlerin karşılaştırılması Hidrolik Fren Sistemi Sürtünmeli Frenler Doğrudan doğruya
DetaylıBurma deneyinin çekme deneyi kadar geniş bir kullanım alanı yoktur ve çekme deneyi kadar standartlaştırılmamış bir deneydir. Uygulamada malzemelerin
BURMA DENEYİ Burma deneyinin çekme deneyi kadar geniş bir kullanım alanı yoktur ve çekme deneyi kadar standartlaştırılmamış bir deneydir. Uygulamada malzemelerin genel mekanik özelliklerinin saptanmasında
DetaylıTRANSPORT SİSTEMLERİNDE BİLGİSAYAR UYGULAMALARI
BÖLÜM 14. TRANSPORT SİSTEMLERİNDE BİLGİSAYAR UYGULAMALARI 14. GİRİŞ Bilgisayar Destekli Tasarım (CAD), imalatın tasarım aşamasının ayrılmaz bir parçasıdır. Genel amaçlı bir CAD sisteminde oluşturulan bir
DetaylıİÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...III 1. BÖLÜM MAKİNA BİLGİSİ... 1 2. BÖLÜM BAĞLAMA ELEMANLARI... 7
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...III 1. BÖLÜM MAKİNA BİLGİSİ... 1 1.1. Kuvvet Makinaları... 1 1.2. İş Makinaları... 2 1.3. Tarifler... 2 1.4. Birimler ve Uluslararası Birim Sistemleri (SI)... 3 1.5. Makinalarda Tanımlar...
DetaylıKONİK DİŞLİ ÇARKLAR. Öğr. Gör. Korcan FIRAT. CBÜ Akhisar MYO
KONİK DİŞLİ ÇARKLAR Öğr. Gör. Korcan FIRAT CBÜ Akhisar MYO TANIMI Eksenleri kesişen millerde kuvvet ve hareket iletmek için kullanılan ve yanal yüzeylerinin çevresine ve kesik koni tepe noktasında birleşecek
DetaylıMakine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Üretim. Dişli çarklar
Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN Üretim Dişli çarklar İçerik Üretim Yöntemleri Yuvarlanma yöntemi MAAG yöntemi Fellow yöntemi Azdırma yöntemi Alt kesilme 2 Giriş 3 Üretim Yöntemleri Dişli çarklar
DetaylıKAYMALI YATAKLAR. Kaymalı Yataklar. Prof. Dr. İrfan KAYMAZ. Erzurum Teknik Üniversitesi. Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü
KAYMALI YATAKLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Eksenel yataklama türleri Yatak malzemeleri Hidrodinamik
DetaylıİÇİNDEKİLER 1. Bölüm GİRİŞ 2. Bölüm TASARIMDA MALZEME
İÇİNDEKİLER 1. Bölüm GİRİŞ 1.1. Tasarım... 1 1.2. Makine Tasarımı... 2 1.3. Tasarım Fazları... 2 1.4. Tasarım Faktörleri... 3 1.5. Birimler... 3 1.6. Toleranslar ve Geçmeler... 3 Problemler... 20 2. Bölüm
DetaylıMUKAVEMET-2 DERSİ BAUN MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ VİZE ÖNCESİ UYGULAMA SORULARI MART Burulma 2.Kırılma ve Akma Kriterleri
MUKAVEMET-2 DERSİ BAUN MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ VİZE ÖNCESİ UYGULAMA SORULARI MART-2019 1.Burulma 2.Kırılma ve Akma Kriterleri UYGULAMA-1 Şekildeki şaft C noktasında ankastre olarak sabitlenmiş ve üzerine tork
DetaylıÜst başlık hareket. kolu. Üst başlık. Askı yatak. Devir sayısı seçimi. Fener mili yuvası İş tablası. Boyuna hareket volanı Düşey hareket.
Frezeleme İşlemleri Üst başlık Askı yatak Fener mili yuvası İş tablası Üst başlık hareket kolu Devir sayısı seçimi Boyuna hareket volanı Düşey hareket kolu Konsol desteği Eksenler ve CNC Freze İşlemler
Detaylı2009 Kasım. BANTLI FRENLER. 40-4d. M. Güven KUTAY. 40-4d-bantli-frenler.doc
009 Kasım BANTI RENER 40-4d M. Güven KUTAY 40-4d-bantli-frenler.doc İ Ç İ N D E K İ E R 4 renler... 4.3 4. ntlı frenlerler... 4.3 4..1 ntlı basit frenler... 4.3 4.. Çıkarmalı frenler... 4.6 4..3 Toplamalı
DetaylıRULMANLI YATAKLAR. Dönme şeklindeki izafi hareketi destekleyen ve yüzeyleri arasında yuvarlanma hareketi olan yataklara rulman adı verilir.
RULMANLI YATAKLAR Yataklar iki eleman arasındaki bir veya birkaç yönde izafi harekete minimum sürtünme ile izin veren fakat kuvvet doğrultusundaki harekete engel olan destekleme elemanlarıdır. Dönme şeklindeki
DetaylıMAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1
MAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1 7.BÖLÜM Bağlama Elemanları Cıvata Bağlantıları Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız MAK 305 Makine Elemanları-Doç. Dr. Ali Rıza YILDIZ 1 BU SLAYTTAN EDİNİLMESİ BEKLENEN BİLGİLER Cıvata Hakkında
DetaylıYTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Mekanik Anabilim Dalı Genel Laboratuvar Dersi Eğilme Deneyi Çalışma Notu
YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Mekanik Anabilim Dalı Genel Laboratuvar Dersi Eğilme Deneyi Çalışma Notu Laboratuar Yeri: B Blok en alt kat Mekanik Laboratuarı Laboratuar Adı: Eğilme Deneyi Konu: Elastik
DetaylıDİŞLİ ÇARKLAR. Makine Elemanları 2 PROFİL KAYDIRMA. Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız. BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering
Makine Elemanları 2 DİŞLİ ÇARKLAR PROFİL KAYDIRMA Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız 1 Bu bölümden elde edilecek kazanımlar Profil kaydırmanın tanımı Profil kaydırma yapılmasındaki amaçlar Pozitif ve negatif profil
DetaylıMA İNAL NA ARI A NDA ELE E K LE TRİK
3.0.01 KALDIRMA MAKİNALARINDA ELEKTRİK DONANIMI VE ELEKTRİK MOTORU SEÇİMİ Günümüzde transport makinalarının bir çoğunda güç sistemi olarak elektrik tahrikli donanımlar kullanılmaktadır. 1 ELEKTRİK TAHRİKİNİN
DetaylıPnömatik Silindir Tasarımı Ve Analizi
Pnömatik Silindir Tasarımı Ve Analizi Burak Gökberk ÖZÇİÇEK İzmir Katip Çelebi Üniversitesi y170228007@ogr.ikc.edu.tr Özet Bu çalışmada, bir pnömatik silindirin analitik yöntemler ile tasarımı yapılmıştır.
Detaylı