ÖĞRENME STĠLLERĠ - ÖĞRENME ve ÖĞRETME STRATEJĠLERĠ

Transkript

1 ÖĞRENME STĠLLERĠ - ÖĞRENME ve ÖĞRETME STRATEJĠLERĠ 1

2 Kapsam 1. Öğrenme stilleri ve stratejileri 2. Öğretme stratejileri 2.1. Sunuş yolu ile öğretim stratejisi 2.2. Buluş yolu ile öğretim stratejisi 2.3. Araştırma/inceleme yoluyla öğretim stratejisi 2

3 ÜNİTE KAZANIMLARI 1. Kendi öğrenme stillerini ve stratejilerini fark eder 2. Bireylerin öğrenme stratejilerinin ve stillerinin farklılaşabileceğini ayırt edebilir 3. Farklı öğrenme stratejilerini örneklendirerek açıklayabilir 4. Kendinde var olduğunu düşündüğü öğrenme stratejilerinin etkililiğini değerlendirebilir. 5. Öğrendiği farklı öğrenme stratejilerinin kendi için uygun olup olmadığını değerlendir 6. Öğretme stratejilerini açıklayıp, sınıflandırabilir 7. Farklı öğretme stratejilerini örneklendirerek ayırt edebilir 8. Konuya ve ortama uygun öğretme stratejilerini seçebilir 9. Farklı öğretme stratejilerinin etkililiğini değerlendirebilir 3

4 ÖĞRENME STİLLERİ 4

5 ÖĞRENME STİLİ NEDİR? Öğrenme stili: Doğuştan var olan karakteristik özelliklerimizdir. Yaşamımızın her anında, her boyutunda davranışlarımızı etkiler. Öğrenme stili öğrenme yeteneği ve öğrenme deneyimlerinin bir karışımıdır. 5

6 Öğrenme stillerimiz, kan grubumuz gibi doğuştan var olan karakteristik özelliğimizdir. Öğrenme stilimiz yaşam boyu değişmez ama yaşamınızı değiştirir. Çocuklar öğrenme kapasitelerinde farklı oldukları gibi, öğrenme türlerinde de farklılıklar gösterirler. Bir öğretim yöntemi bazı öğrenciler için etkiliyken bazıları için etkili olmayabilir. Öğrenciler kendi öğrenme stilleri hakkında bilgi sahibi oldukça öğrenmeye ilgileri artar. 6

7 Birey kendi öğrenme stilini bildiğinde; -- Öğrenme sürecine, stilini devreye sokabilir. -- Etkin bir sorun çözücü durumuna gelir -- Benlik saygısını geliştirir. -- Kendine güveni artar. -- Okula karşı olumlu tutum sergiler. -- Etkili ve başarılı öğrenme gerçekleşir. 7

8 Ġnsanlar genellikle üç yoldan bilgi edinirler: 1. GÖRSEL: Görerek ve okuyarak öğrenmeyi tercih ederler. Kendi kendine okuyarak öğrenirler, grafik ve haritaları tercih ederler. 2. ĠġĠTSEL: İşiterek, dinleyerek ve tartışarak öğrenmeyi tercih ederler. 3. KĠNESTETĠK/DOKUNSAL: Öğrenecekleri şeylerle fiziksel temas kurarak, yaparak öğrenirler. (Gezme, dramatize etme) 8

9 Öğrenme Stili Algılama Yolu En iyi Eğlenme / öğrenme Görsel Gördüğünü hatırlar Metin ve çizimleri takip eder İnsanları, eşyaları, resimleri gözlem yoluyla tanır/kavrar Bilgisayar grafiklerini. Görsel yap bozları haritaları, posterleri, grafikleri, şemaları, karikatürleri, ilan panolarını inceleyerek ve çizerek En iyi okumayı öğrenme Sessiz okuma Resimli romanlar Yazılı posterler 9

10 Öğrenme Stili Algılama Yolu En iyi Eğlenme/öğrenme En iyi okumayı öğrenme ĠĢitsel İşittiklerini hatırlar. Sözel ifadeleri takip eder. Dinleyerek ve konuşarak öğrenir. Konuşarak Mülakat yaparak Panele katılarak Soru sorarak ve cevap vererek Sözlü rapor vererek Seslendirme Yüksek sesle okuma Masal ve kitap kasetlerini dinleme Olay ve öyküler hakkında sohbet etme 10

11 Öğrenme Stili Algılama Yolu En iyi Eğlenme/öğrenme En iyi okumayı öğrenme Kinestetik Yaşadıklarını hatırlar. Oynayabildikler ini ve prova yapabildiklerini takip eder. Fiziksel etkinlikler içerisinde öğrenir. Yer oyuncakları oynayarak Eşyaları yapıp bozarak Model inşa ederek Deney kurarak Rol oynayarak Şeklini alarak Hoplayarak Koşarak Pandomim Oyunlarda rol alma Kondisyon bisikleti çevirirken dinleme Talimat okuyarak inşa etme ya da bir eylem gerçekleştir me 11

12 Öğrenme Stili Dokunsal Algılama Yolu Dokunduklarını hatırlar. Dokunduklarını ve yazdıklarını takip eder. Fiziksel etkinlikler içerisinde öğrenir. Dokunarak, şeklini ve yerini değiştirerek öğrenir. En iyi Eğlenme/öğrenme Karalayarak Eskiz yaparak Model inşa ederek Kabartma harita ve yazıları inceleyerek Deney kurarak İz sürerek Yazarak En iyi okumayı öğrenme Yazma/izleme Oyun kurallarını okuyup oynama Talimat okuyup inşa etme ya da bir eylem gerçekleştirme 12

13 ÖĞRENMEDE 5 BOYUT 13

14 ÖĞRENME STRATEJİLERİ 14

15 STRATEJİ (YAKLAŞIM ) NEDİR? Bir şeyi elde etmek için izlenen ya da amaca ulaşmak için geliştirilen palanın uygulama şeklidir. Öğretimde strateji ise ; Dersin hedeflerine ulaşmasını sağlayan, yöntem, teknik, araç ve gereçlerin belirlenmesine yön veren genel bir yaklaşım demektir. 15

16 Öğrencilerin eğitim-öğretim hayatlarında genellikle yaşadıkları bazı durumlar bulunmaktadır. Bunlar; Ben bu dersi anlamıyorum Ne kadar çalışsam da başarılı olamıyorum Öğrendiklerimi sınavda unutuyorum gibi Bu durumların temel sebebi öğrencilerin öğrenmeyi öğrenmek kavramını bilmemelerinden kaynaklanmaktadır. Peki hangi derse nasıl çalışacağız? Kendi öğrenme stilimiz nedir? 16

17 STRATEJİK ÖĞRENMEYİ BİLENLER NASIL DAVRANIR? 1. Belirli bir öğrenme durumunu doğru olarak tanımlarlar, 2. Öğrenebilmesi için gerekli en uygun öğrenme stratejisini seçerler, 3. Stratejinin ne derece etkili olduğunu izlerler, 4. Öğrenmeyi başarıncaya kadar güdülenmiş olarak yeterli çabayı gösteriler. 17

18 Etkili Öğrenme Stratejileri 1. Dikkat Stratejileri 2. Tekrar Stratejileri 3. Anlamlandırmayı Artıran Stratejiler 4. Yürütücü Biliş Stratejileri 5. Duyuşsal Stratejiler 18

19 1.Dikkat Stratejileri Bazı dikkat stratejileri; Metinde yazılanların altını çizme Metin kenarına not alma Metni okumadan önce metindeki başlıkları, şekilleri, grafik ve şemaları gözden geçirme. Bilinmeyen sözcükleri işaretleme Bu stratejiyi Tarih, Coğrafya, İngilizce, Felsefe, Dilbilgisi ve Edebiyat derslerinde yaygın olarak kullanabiliriz. 19

20 2.Tekrar Stratejileri: Konuyu sesli olarak tekrar etme, yazıya aktarma, bazı bölümleri aynen alıntılama ve yazının önemli kısımlarının altını çizmeyi kapsamaktadır. Bu strateji bütün sayısal ve ya sözel dersler için kullanılmalıdır. Tekrar etme, bilgilerin uzun süreli belleğe aktarılmasını sağlayabilir 20

21 3.Anlamlandırma Stratejileri Anlamlandırmayı artıran stratejiler bilginin uzun süreli bellekte anlamlı bir bütün olarak depolanmasını sağlarlar. Anlamlandırmayı artırma stratejilerinin temel olarak yeni öğrenilen bilgi ile geçmiş öğrenmeler arasında bağ kurulmasına ilgili olduğu söylenebilir. 21

22 3.Anlamlandırma Stratejileri 1. Eklemleme, var olan bilgi ile yeni bilgiler arasında ilişkiler kurulmasını sağlar. Bu süreçle yeni bilgi daha anlamlı hale gelecek, kodlama kolaylaşacak ve daha belirleyici olacaktır. Örneğin; bir telefon numarasını anlamlı bir tarihle, birisinin yaş günü ile ilişkilendirmek, telefon numarasını anlamlı hale getirecek ve uzun süreli bellekte kalma olasılığı artacaktır 22

23 3.Anlamlandırma Stratejileri Aşağıdaki stratejiler anlamlandırmayı artırmaya yönelik stratejilere örnek olarak verilebilir: Konunun ana fikrini belirleme Özetleme Metni yorumlayarak not alma Sorular oluşturma Karşılaştırma Benzetim yapma Geçmiş öğrenmelerle ilgili sorular sorma 23

24 3.Anlamlandırma Stratejileri 2. Örgütleme stratejileri, öğrenilen bilgilerin düzenlenip yapılandırılarak kodlanmasını sağlayan stratejilerdir. Örgütleme stratejileri anlamlandırma stratejileriyle birlikte kullanılır. Aşağıdaki bazı teknikler örgütleme stratejilerine örnek olarak verilebilir: Yerleşim Zincirleme Baş harfleri düzenleme Gibi teknikler kullanılabilir 24

25 ÖRGÜTLEE STRATEJİSİ ÖRNEĞİ Kavram Haritası ( Bilgileri Örgütleme) 25

26 YERLEġĠM (LOCĠ) TEKNĠĞĠ Zihinsel yürüyüştür. Anlamsız bilgiyi, hatırlaması, zor, kuru bilgiyi tanıdık mekan ya da eşyalarla eşleştirmektir/ilişkilendirmektir. Örneğin, Türkiye nin en büyük dağları dediğimizde, - Ağrı Dağı -> Çalışma Masası, - Cilo Dağı -> Yatak - Süphan Dağı -> Sandalye - Kaçkar Dağı -> Sehpa 26

27 Zincirleme Yöntemi Bu yöntemde hatırlanması gereken birinci öğe ikinci öğe ile ikinci öğe üçüncü öğeyle üçüncü öğe dördüncü öğe ile ilişkilendirilecek şekilde öykü haline getirilir. Örnek; Katılarda basıncın kuvvet arttıkça arttığı, alan arttıkça azaldığını öğrenmek için şöyle bir zincirleme imaj oluşturulabilir. «Uçağın içinde dar bir alanda üstümde kuvvetli bir basınç hissettim. Hızla uçaktan dışarı fırladım. Dışarıda, büyükçe bir alanda üstümdeki basınç azaldı, rahatladım.» 27

28 BAġ HARFLERĠ DÜZENLEME Akrostiş: Hatırlanması istenen bilginin ya da sözcüklerin baş harfleriyle yapılan kısaltmalara şu örnekler verilebilir: Örnek 1. Aile planlaması danışmanlığının adımlarının kolaylıkla hatırlanması için öğrencilere şu taktik öğretilebilir: 1- Karşılayarak selamlama 2- Alaka ve yakınlık göstermek 3- Yöntemleri anlamak 4- Nasıl koruduğunu, ne kadar koruduğunu belirtmek 5- Açıklayıcı bilgiler vermek 6- Kontrol için randevu vermek 28

29 Akrostiş Örneği 29

30 BAŞ HARFLERİ DÜZENLEME Akronim: Hatırlanması beklenen bilginin ya da sözcüklerin baş harfleriyle cümleler oluşturma Örnek: Gezegenlerin dünyadan uzaklıklarına göre listesinin öğrenilmesi gerektiğinde şöyle bir cümle oluşturulabilir. Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jupiter, Saturn, Uranüs, Neptün, Pluton Meltem Veli Dedeye Meyve Jölesi Sunmuş; Uyarıldığında Nasıl Paylamış 30

31 4.Yürütücü Biliş Stratejileri Yürütücü biliş stratejileri; bireyin kendi öğrenmelerini düzenlemelerine, yürütmelerine ve denetlemelerine yön veren stratejilerdir. 31

32 4.Yürütücü Biliş Stratejileri Biliş bilgisi, bireyin kendi biliş yapısı ve bu yapının nasıl işlediği ile ilgili bilgidir. Her öğrencinin biliş bilgisi farklıdır. Biliş bilgisine sahip bir öğrenci öğrenmelerinde kendisine şu soruları sorup yanıtlayabilir: Bu konuyu niçin öğreniyorum? Öğrenme etkinliği sonunda neleri öğreneceğim? Öğrenmek için nasıl bir yol izlemeliyim? Konuyu öğrenmek için ne kadar süre yeterli olur? Öğrenip-öğrenmediğimi nasıl denetleyebilirim? 32

33 4.YÜRÜTÜCÜ BİLİŞ STRATEJİLERİ Biliş bilgisine sahip bir öğrenci; Neyi, nasıl, hangi hızla öğrenebileceğini bilir, Kendine uygun öğrenme stratejilerini seçebilir. Sorunları belirler ve tanımlar, Dikkatini toplar ve tepkilerini yönlendirir, Kendini pekiştirir ve değerlendirir, Hatalarını düzeltir. 33

34 5.DUYUŞSAL STRATEJİLER Öğrenciler öğrenirken uygun bilişsel stratejileri kullansalar bile kimi kez öğretim hedeflerine ulaşmada güçlüklerle karşılaşırlar. Bu güçlükler, duygusal etmenlerden kaynaklanabilir. Öğrenmede duygusal ya da güdüsel etmenlerden oluşan engelleri ortadan kaldırmak için kullanılan stratejiler duyuşsal stratejiler olarak adlandırılmaktadır. 34

35 5.Duyuşsal Stratejiler Aşağıdaki stratejiler duyuşsal stratejilere örnek olarak verilebilir: Önemini belirleme Hedef belirleme Olumlu öz konuşma Dikkati yoğunlaştırma, Olumlu tutum geliştirme, Güdülenme, Kaygıyı azaltma (güven sağlama) Bazı duyusal stratejilerdir 35

36 ÖĞRETİM STRATEJİLERİ 36

37 BAZI ÖĞRETİM STRATEJİLERİ Sunuş Yoluyla Öğretim stratejisi Buluş Yoluyla Öğretim stratejisi Araştırma İnceleme Yoluyla Öğretim stratejisi 37

38 ÖĞRETMENİN STRATEJİ SEÇİMİNİ ETKİLEYEN ETMENLER ŞUNLARDIR Dersin Hedef ve kazanımları Dersin içeriği, konusu Öğretmenin kişiliği, bilgisi ve tecrübesi Zaman ve maliyet Öğrenci grubunun büyüklüğü Öğretim ortamının özelliği, uygunluğu ve imkanları Öğrenci düzeyi Merkeze alınan kuram ya da model 38

39 1. SUNUŞ YOLUYLA ÖĞRETİM STRATEJİSİ (Anlamlı Öğrenme / Alış yoluyla Öğrenme Stratejisi) David Ausubel 39

40 1.SUNUŞ YOLUYLA ÖĞRETİM STRATEJİSİ D. Ausubel tarafından geliştirilen öğretmen merkezli bir öğretim stratejisidir. Bilişsel öğrenme kuramına dayalı olarak geliştirilmiştir ve bilişsel kuramcılardan Gestalt psikolojisinden etkilenmiştir. 40

41 Bu stratejiye göre; Öğrenciler bilgiyi keşfetmekten çok, hazır olarak alırlar. Ezberleyerek öğrenmeye karşı çıkılmış, anlamlı öğrenmenin gerçekleştirilmesine önem verilmiştir. 41

42 Stratejinin kullanıldığı yerler; Öğrencilerin ön öğrenmelerinin (ön bilgilerin) yeterli olmadığı durumlarda Konunun yeni öğrenilmeye başlandığı durumlarda, Dersin giriş kısmında, Kavram, ilke olgu, teori ve genellemelerin açıklanmasında, Alt düzey (bilgi, kavrama ) öğrenmelerin gerekli olduğu durumlarda Konuyla ilgili gerekçelerin açıklanmasında, Grupların kalabalık olduğu durumlarda Zamanın yetersiz olduğu durumlarda Dersin giriş ve sonuç kısımlarında kullanılır. 42

43 43

44 SUNUŞ YOLUYLA ÖĞRETİM STRATEJİSİNİN UYGULANMA İLKELERİ 1. Ders ve konular tümdengelim yöntemiyle (bütünden parçayagenelden özele) işlenir. 2. İlk sunuşu öğretmen yapar. ( en fazla 5 dk.), hemen arkasından öğrenciler fikirlerini, örneklerini, tepkilerini açıklar ve tartışırlar. Bu durum ders boyunca sürer. 3. Anlamlı öğrenme mantıki bir sıra içinde gerçekleşmelidir. 4. Öğretmen tarafından kavram, ilke, kural veya genellemelerden önce organize edicilerin verilmesi gerekir. 5. Yeni bilgilerle eski bilgiler arasında uyum olmalı, bütünlük oluşturulmalıdır. 44

45 6. Konunun ana hatları iyi belirlenmelidir. 7. Soyut ağırlıklı konular grafik, şema, şekil, resimler kullanılarak, somutlaştırılmalıdır. 8. Tüm duyu organlarına hitap eden uyarıcıların kullanılmasını gerektirir. 9. Öğretmen sadece düz anlatım yöntemini kullanmamalıdır. Anlatım yönteminin yanında soru-cevap ve tartışma yöntemleri de kullanılmalıdır. 10. Resim, şekil, şema ve kavram haritalarıyla da konunun bütününü öğrencilere göstermelidir sınıftan sonraki sınıflar için uygundur. 45

46 OLUMLU YÖNLERİ 1. Bol miktarda bilgi kısa süre içerisinde sunulur 2. Etkin katılım sağlanılırsa, kalıcı öğrenmeler olabilir 3. Bilgi ve kavrama düzeyi davranışlar için uygundur 4. Özellikle dersin başında uygundur 5. Bazı soyut kavramların açıklanmasında işe yarıyabilir 46

47 Sınırlılıkları Öğrenci pasif kalırsa öğretmen öğrencinin yanlış öğrenmelerinin farkında olmayabilir. Yeterince güdülenme yapılmazsa öğrenci pasif kalabilir Üst düzey hedef davranışların kazandırılmasında etkili değildir. Ezbere yönelme riski daha fazladır 47

48 Buluş Yoluyla (KEŞFETME YOLUYLA ) Öğretim Stratejisi ( Jerome Bruner ) 48

49 BULUŞ YOLUYLA ÖĞRENME STRATEJİSİ Bilişsel öğrenme kuramından etkilenmiştir. Bu yaklaşım belli bir problem ya da konu alanı ile ilgili verileri toplayıp, analiz ederek, bütüne ulaşmayı sağlayan, öğrenci etkinliğine dayanan bir öğretim stratejisidir. Öğretmenin öğretim konusuyla ilgili verdiği örneklerden ve örnek olmayanlardan öğrencilerin kurallara ve genellemelere ulaşması amaçlanır. 49

50 BULUġ YOLUYLA ÖĞRETĠMĠN UYGULAMA AġAMALARI I.Öğretmenin örneği sunması 2.Öğrencilerin örneği tanımlaması 3.Öğretmenin ek örnek sunması 4.Öğrencilerin ek örneği tanımlaması ve karşılaştırması 5.Öğretmenin örnek olmayanı sunması: 6.Öğrencilerin örnek olanla olmayanı karşılaştırması ve örnek olmayanı belirlemesi 7.Öğrencilerin tanımı yapması, ilke ve genellemelere ulaşması 8.Öğrencilerin yeni örnekler vermesi 1. Sınıfa kuşların fotoğrafları veya belgesel filmleri getirilerek öğrencilere sunulur. 2. Öğrenciler gözlemleri sonucunda örneği açıklarlar. 3. Öğretmen kuşlar familyasından başka örnekler öğrenicilere sunar. 4. Öğrenciler ikinci verilen önekleri tanımlar ve birinciyle karşılaştırır. 5. Öğretmen kuşa benzer ancak kuş olmayan bir örneği sunar. 6. Öğrenci zıt örnekleri karşılaştırarak, örnek olamayanı belirler. 7. Öğrenciler verilen bütün bu örneklerden yola çıkarak kuşun tanımına ulaşır. 8. Öğrenciler kuşlar familyasına örnekler verir. Çizelge 1. KuĢlar Konusunun Örnekle Açıklanması Örneği 50

51 51

52 52

53 53

54 54

55 55

56 56

57 57

58 58

59 59

60 60

61 61

62 ETKİLİ KULLANIM İLKELERİ Öğretmen öğrencilerin kendilerinin genellemelere ulaşmasına yardım etmelidir. Sınıfta işbirliğine dayalı öğretim, "takım ve küme çalışması" yapılmalıdır. Öğrencilerin ulaşacakları hedefler ve sonuçlar başlangıçta söylenmemelidir. Seçilen problem, soru ve örnekler öğrencilerin ilgi alanlarına yönelik olmalıdır. Öğrenci doğru yanıtı buluncaya kadar öğretim süreci sürdürülmelidir. Konular arasındaki bağlantıları kurucu açık uçlu sorular sorulmalı ve yanıtları gerekçeli olmalıdır. 62

63 Kavram öğretiminde örneklerden faydalanılmalı ve örnekler ile örnek olmayanlar birlikte verilmelidir. Öğrencilere verilen sözel ipuçları, resim ve şemalar kavramlar arasındaki ilişkileri görmelerini sağlamalıdır. Öğrenciler sezgisel düşünme için teşvik edilmelidir. Bu amaçla öğrencinin her düşüncesine saygı duyulmalıdır. Örneklerin uygunluğu konusunda öğretmen tartışma açmalı ve ifadelerini gerekçelendirmelerini istemelidir. Öğretmen tartışmaların bir başka konuya kaymasına izin vermemelidir. Etkin ve başarılı bir öğretim için öğrenci grubunun gelişim düzeyleri, bireysel ilgi ve özelliklerinin iyi bilinmesi gereklidir. 63

64 FAYDALARI Üst düzey öğrenme gerçekleşir Motivasyonu arttırır Zihinsel potansiyeli arttırır Bilginin akılda kalması ve aktarılmasını sağlar Bilginin yeniden organize edilmesini sağlar Özgüven oluşur 64

65 D. SINIRLILIKLARI 1. Bilgi öğrenciye hazır biçimde verilmediğinden, tanıma ulaşmak fazla zaman alabilir, maliyeti yüksektir. 2. Öğretmenin çok iyi hazırlık yapması gerekir 3. Tek tip ve sadece öğretmenin belirlediği problem durumlarıyla öğrenciler serbest düşünemeyerek, bilgiye ulaşmada isteksiz olabilirler. 4. Her zaman öğrenci tanıma ulaşamaz. 5. Öğrenme işinin zorluğu dikkate alındığında, öğrencilerin araştırmaya ve incelemeye çok hevesli olmayacakları, bu nedenle buluş stratejisinin başarısının düşük olacağı savunulabilir. 65

66 SORU : Buluş yoluyla öğretimde, öğretmenin temel görevi aşağıdakilerden hangisidir? (2003 KPSS) a) Öğrencilere bulamayacakları bilgileri bulmalarında yardımcı olma b) Anlaşılması zor olan konuları anlaşılır hale getirici önlemler alma c) Öğrencileri, grup halinde çalışmaya ve öğrenmeye özendirme d) Öğrencilere, deney, gözlem, vb.nin nasıl yapılacağı konusunda yardımcı olma e) Öğrencilere deneyimler kazandırarak, bilgiye kendilerinin ulaşmasını sağlama E 66

67 SORU : Aşağıdakilerden hangisi, buluş yoluyla öğrenme yönteminden yararlanmaya çalışan bir öğretmenin, öğrencilerin derse aktif katılımlarını sağlaması için yapması gereken davranışlardan biri olamaz? (KPSS 2007) A) Sınıf içi etkinliklere katılan öğrencilerin olumlu davranışlarını pekiştirmek B) Öğrencilerin derse katılımlarını sağlayan öğretim yöntem ve teknikleri kullanmak C) Sınıf içi etkinlikler esnasında öğrencilerin arasında dolaşarak onlara yardımcı olmak D) Yanlış yapan öğrencilere doğru cevapları aktarmak E) Sözlü ve sözsüz uyaranlarla öğrencilerin derse katılımlarını sağlamak D 67

68 AraĢtırma-inceleme Yoluyla Öğretim ( John Dewey ) 68

69 John Dewey'in ileri sürdüğü bu strateji, öğrencilerin araştırma-inceleme yoluyla öğrenmelerine dayalıdır. 69

70 Öğrenme, hedefine ve öğrenciye uygun, gerçek hayatla ilişkili problemler üzerinde, problem çözmenin adımlarının kullanılması ile gerçekleşir. 70

71 Araştırma-inceleme yoluyla öğretimin aşamaları: 1. Problemin farkına varılması 2. Problemin tanımlanması 3. Problemin çözümüyle ilgili hipotezlerin (denence) kurulması 4. Problemle ilgili verilerin toplanması ve analizi 5. Çözüm yollarının uygulanması (denencenin test edilmesi) 6. Çözümün ortaya konması, raporlaştırma 71

72 Araştırma-inceleme yoluyla öğretim stratejisinin kullanıldığı durumlar: Uygulama ve daha üst düzey hedeflerin gerçekleştirilmesinde, Öğrencinin araştırma-inceleme yaparak hedeflere ulaşması gereken durumlarda kullanılır. 72

73 Araştırma-inceleme yoluyla öğretimin temel özellikleri: Öğrenci, problemin çözümünde, problem çözme basamaklarını uygulayarak sürece aktif katılandır. Öğretmen, yol gösterici, yönlendirici ve rehber rolündedir. Stratejinin kullanılması sırasında problem çözmenin adımları kullanılır. Tümdengelim ve tümevarım süreçleri birlikte kullanılır. En uygun yöntemi "problem çözme"dir. 73

74 Araştırma-inceleme yoluyla öğretimin avantajları: Problem çözme becerilerini geliştirir. Bağımsız düşünme ve bilimsel düşünme becerilerini geliştirir. Problem çözmenin (bilimsel düşünmenin) adımlarım gerçek hayattaki sorunların çözümünde kullanır. 74

75 Araştırma-inceleme yoluyla öğretimin sınırlılıkları: Uzun zaman alır. Sınıf dışı çalışmalar gerektirir. Araştırmanın sınırları iyi çizilmezse, hedeflerden sapabilir. Her konunun öğretiminde kullanılmaz. Önkoşul öğrenmelerin eksik olduğu durumlarda kullanılmaz. 75

76 76

77 ÖĞRETİM STRATEJİLERİ SORU ÖRNEKLERİ 77

78 Soru 1. Öğretmen bitkiler konusunu iģlerken sırasıyla aģağıdaki yolu izler: Öğretmen: Kavramları tanımlar ve açıklar. Diğer kavramlarla iliģkisini kurar. Kavramların örneklerini ve örnek olmayanlarını verir. Öğrenciler: Öğretmenin verdiği örnekleri açıklar ve sınıflar. Kendi örneklerini verirler. Öğretmen: Öğrencileri okul bahçesine çıkarır. Sınıfta üzerinde çalıģılan yaprak türlerini bulmalarını ve topladıkları örnekleri sınıflamalarını ister. Öğrenciler: Yaptıkları çalıģmaları arkadaģlarına sunarlar. Öğretmen bu süreçte aģağıdakilerden hangisinde belirtilen yöntem, teknik ya da yaklaģımı kullanmıģtır? (2009) A) SunuĢ yoluyla - Proje tabanlı B) Kavrayarak - Tam öğrenme C) SunuĢ yoluyla - Aktif öğrenme D) Örnekleyerek - BuluĢ yoluyla E) Aktif öğrenme - SunuĢ yoluyla 78

79 Soru 2. Saadet öğretmen Türkçe dersinde "eylem" konusunu anlatırken önce genel bilgileri aktarmış, konuyla ilgili genel ilke ve kavramları anlatmış, daha sonra ayrıntılı bilgilerin üzerinde durmuştur. Saadet öğretmen aģağıdaki öğretme yöntemlerinden hangisini kullanmıģtır? (2007) A) Sunuş yoluyla B) Buluş yoluyla C) Araştırma yoluyla D) Probleme dayalı E) İş birliğine dayalı 79

80 SORU : Aşağıdaki öğretme-öğrenme yaklaşımlarından hangisi, karşısında belirtilen becerinin kazandırılması için etkili bir yöntem değildir? (KPSS 2006) Öğretme-öğrenme yaklaşımı Beceri A) Örnek olay incelemeye dayalı öğretim Problem çözme B) Sunuş yoluyla öğretim İş birlikli öğrenme C) Bilimsel araştırma yoluyla öğrenme Eleştirel düşünme D) Buluş yoluyla öğretim Yansıtıcı düşünme E) Proje tabanlı öğretim Bilimsel yöntem süreç becerileri 80

81 SORU : Sunuş yoluyla etkili bir öğretim yapmak isteyen öğretmen, aşağıdakilerden hangisinden kaçınmalıdır? (2001 KPSS) a) Sunuşunda bütün öğrencilerin anlayabileceği bir dil kullanma b) Sadece düz anlatım tekniğini kullanarak konunun bütün boyutlarını açıklama c) Öğrencileri neleri öğrenecekleri konusunda bilgilendirme d) Sunuşunu ses tonu değişiklikleri, jest ve mimiklerle destekleme e) Sunuşunu, önemli kısımları toplayarak bitirme 81

82 82

83 83