Frozeni Borderline Gelen Over Tümörlerinin Frozen ve Kalıcı Histopatolojik Sonuçlarının Karşılaştırılması

Benzer belgeler
ERKEN EVRE OVER KANSERİ VE BORDERLİNE OVER TÜMÖRLERİ. Dr. Derin KÖSEBAY

GERM HÜCRELİ OVER TÜMÖRLERİNDE CERRAHİ EVRELEME GEREKLİ MİDİR?

Erken Evre Over Kanserlerinde Lenfadenektominin önemi. Dr. Aykut Tuncer

Erken Evre Endometrium Kanserinde Cerrahi Tedavi. Prof. Dr. Mehmet Ali VARDAR Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum A.B.D.

SERVİKS KANSERİNDE LESS RADİKAL CERRAHİ

Frozen Kesit Đncelemesinin Over Kaynaklı Neoplazileri Teşhis Etmedeki Doğruluk Oranı: Patoloğun Rolü: Dokuz Eylül Üniversitesi Hastanesi Tecrübesi

Düşük Malign Potansiyelli Over Tümörleri. Dr. Levent Akman Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum AD Mart-2016

Meme Kanseri Cerrahisinde İntraoperatif Değerlendirme Ne kadar güvenebiliriz?

ÜREME ÇAĞINDAKİ OVER KANSERİNDE KONSERVATİF CERRAHİ HANGİ OLGULARA HANGİ LİMİTASYONDA YAPILMALIDIR? Konu Yazarı Prof. Dr.

Serviks Kanserinde Fertilite Koruyucu Tedavi

Tiroidin en sık görülen benign tümörleri foliküler adenomlardır.

Over Tümörlerinde ntraoperatif Frozen Konsültasyonun Do rulu u

Savaş Baba, Sabri Özden, Barış Saylam, Umut Fırat Turan Ankara Numune EAH. Meme Endokrin Cerrahi Kliniği

İntraoperatif Saptanan Epitelyal Olmayan Over Tu mörlerinde Yönetim. Prof. Dr. Tevfik GÜVENAL Celal Bayar Üniversitesi Manisa

Borderline Over Tümörlü 53 Olgunun Retrospektif Analizi

Adneksiyel Kitlelerde Maligniteyi Predikte Eden Faktörler

MİDE KANSERİNDE APOPİTOZİSİN BİYOLOJİK BELİRTEÇLERİNİN PROGNOSTİK ÖNEMİ

ADRENAL KORTİKAL KANSER TEDAVİSİNDE LAPAROSKOPİK CERRAHİ

Kolorektal Adenokarsinomlarda Tümör Tomurcuklanmasının Kolonoskopik Biyopsi ve Rezeksiyon Materyalleri Arasındaki Uyumu

Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi. Meme Kanserinde Đntraoperatif Konsültasyon. Dr Handan Kaya. Patoloji AbD. Đstanbul-Türkiye. Patolog Gözü ile???

Primeri Bilinmeyen Aksiller Metastazda Cerrahi Yaklaşım. Dr. Ali İlker Filiz GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi Genel Cerrahi Servisi

Tiroid nodüllerinde TİRADS skorlamasının güvenirliliği

SENTİNEL LENF NODU BİOPSİSİ VE ADJUVAN KEMOTERAPİ. Dr. Orhan TÜRKEN

BORDERLİNE OVER TÜMÖRLERİ: TANI, TEDAVİ, TAKİP BORDERLİNE OVARİAN TUMORS: DİAGNOSİS, TREATMENT & FOLLOW-UP

Erken Evre Over Kanserine Yaklaşım. Prof. Dr. Turhan Uslu Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İzmir

Meme kanser cerrahisinde sentinel lenf nodunu değerlendirmede intraoperatif sitolojinin tanı değeri

Adrenokortikal Karsinom Tek merkezin 10 yıllık deneyimi

Over lezyonlarında beş yıllık intraoperatif konsültasyon sonuçlarımızın değerlendirmesi


JİNEKOLOJİDE SİNGLE PORT OPERASYONLAR. Doç Dr Ahmet Kale. Kocaeli Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği

LAPAROSKOPİK KOLOREKTAL KANSER CERRAHİSİNİN ERKEN DÖNEM SONUÇLARI:251 OLGU

JİNEKOLOJİK KANSERLERDE SÜREN-ÜMİT VAAT EDEN ÇALIŞMALAR

Performance of Cytoreductive Surgery and early postoperative intraperitoneal chemotherapy in a Gastric Carcinoma Patient with Huge Krukenberg tumor

MEMENİN PAGET HASTALIĞI. Doç. Dr. M. Ali Gülçelik Ankara Onkoloji Hastanesi

Dr. Zeynep Özsaran. E.Ü.T.F. Radyasyon Onkolojisi AD

BORDERLİNE OVARYAN TÜMÖRLERDE FERTİLİTE KORUYUCU CERRAHİ FERTILITY-SPARING MANAGEMENT FOR BORDERLINE OVARİAN TUMORS

OP. DR. YELİZ E. ERSOY BEZMİALEM VAKIF ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GENEL CERRAHİ AD İSTANBUL

Over Kanseri Taraması ve İngiliz Grubu Over Kanseri Tarama Çalışması

Over kanseri ve Endometriosis ilişkisi var mı? Yrd.Doç.Dr.H.Çağlayan ÖZCAN Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi KadınHastalıkları ve Doğum AD

Giriş Güncel cerrahide tanı ve tedavi planlamalarında ultrasonografinin önemli bir yeri bulunmaktadır. Ultrasonografinin cerrah tarafından gerçekleşti

İnsidental kanser. Dr. Ali İlker Filiz Haydarpaşa Sultan Abdülhamid Eğitim ve Araştırma Hastanesi Genel Cerrahi Kliniği

SAĞ VE SOL KOLON YERLEŞİMLİ TÜMÖRLER: AYNI ORGANDA FARKLI PATOLOJİK BULGULAR VE MİKROSATELLİT İNSTABİLİTE DURUMU

Adneksiyal Kitlelere Yaklaşım. Prof Dr Uğur Saygılı DEUTF Kadın Hast. Ve Doğum ABD

OVER KAYNAKLI MALİGN MİKST MÜLLERİAN TÜMÖRLERDE TEDAVİ YAKLAŞIMI. Mustafa ÖZGÜROĞLU Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı

Paratiroid Kanserinde Yönetim İzmir den Üç Merkezli Deneyim

Yolk Sak Tümör, Embriyonel Karsinom ve İmmatür Teratomdan Oluşan Germ Hücreli Tümör; Olgu Sunumu

NAZOFARENKS KARSİNOMUNDA CLAUDIN 1, 4 VE 7 EKSPRESYON PATERNİ VE PROGNOSTİK ÖNEMİ

ERKEN LOKAL NÜKS GELİŞEN VULVA KANSERİ: OLGU SUNUMU

Mide Kanseri Tanısı Olan Hastalarda Lenf Nodu Tutulum Oranı ve Sağkalım İlişkisi

Adneksial kitlelerde malignite araştırması

- WHO histolojik ( ver.) - Bokhman biyolojik Tip 1 vs Tip 2 (1983) - TCGA moleküler (2013) Amaç: 1- Prognozu predikte etmek 2- Tedavi

ANKARA MEME HASTALIKLARI DERNEĞİ BİLİMSEL TOPLANTISI

OVER KANSERİ TEMEL BILGILER. Over kanseri nedir?

DİFFÜZ GASTRİK KANSER TEDAVİSİNDE CERRAHİ TEDAVİ YETERLİ MİDİR? Dr. İlter Özer. Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi Gastroenteroloji Cerrahisi Kliniği

Ulusal Akciğer Kanseri Kongresi İleri Evre Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanserlerinde Neoadjuvan Tedavi Sonrası Pulmoner Rezeksiyon Sonuçlarımız

Over Kanserinde Tedavi. Dr. M. Faruk Köse Etlik Zübeyde Hanım Kadın Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi

PLEVRAL MALİGN MESOTELYOMA: HİSTOPATOLOJİK TİP VE GİRİŞİMSEL TANI YÖNTEMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Papiller Tiroid Karsinomunda Santral Lenf Nodu Diseksiyonu

İNVAZİF EOC DE EVRELEME CERRAHİSİ GEREKLİ MİDİR?

ENDOMETRİUMUN ENDOMETRİOİD ADENOKARSİNOMLARDA GLUT-1 VE MASPİN EKSPRESYON İNSİDANSI, REKÜRRENS VE SAĞKALIM İLE İLİŞKİSİ

Meme ve Over Kanserlerinde Laboratuvar: Klinisyenin Laboratuvardan Beklentisi

Laparoskopik RPLND. Monique Gueudet-Bornstein. Brass Band. New Orleans 1998.

Anormal Servikal Sitolojide Yönetim. Dr. M. Coşan Terek Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim dalı

Miks tip endometrium kanseri analizi

HAMDİ ÖZŞAHİN,GÜRKAN YETKİN,BÜLENT ÇİTGEZ,AYHAN ÖZ, MEHMET MİHMANLI, MEHMET ULUDAĞ

ET İ UYGULAYALIM MI?

Dev Karaciğer Metastazlı Gastrointestinal Stromal Tümör Olgusu ve Cerrahi Tedavi Serüveni

İNTRAOPERATİF SAPTANAN ADNEKSİYEL MALİGNİTE

Böbrek kistleri olan hastaya yaklaşım

KONGREDEN AKILDA KALANLAR JİNEKOLOJİK KANSERLER

İnvaziv Mesane Kanserinde Radikal Sistektomi + Lenfadenektomi, Neoadjuvan ve Adjuvan Kemoterapi. Dr. Öztuğ Adsan

Pediatrik Over Tümörleri Slayt Semineri

ELAZIĞ İLİNDEKİ TİROİD KANSER SIKLIĞI VE ALT TİPLERİ: BEŞ YILLIK DENEYİM

fiafak Y lmaz Baran ve ark. 6 of the patients were treated with cystectomy and the others were treated with unilateral oophorectomy (USO) (n=7). Most

Jinekolojik kanserli olguların retrospektif analizi: 11 yıllık deneyim

SERÖZ VE MÜSİNÖZ OVER KANSERLERİ İLE Kİ-67 İLİŞKİSİ

Meme Olgu Sunumu. Gürdeniz Serin. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı. 3 Kasım Antalya

Dr Şükrü DİLEGE VKV Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Amerikan Hastanesi Göğüs Cerrahisi Bölümü

GLANDÜLER LEZYONLARDA YÖNETİM. DR. ZELIHA FıRAT CÜYLAN SBÜ. VAN EĞITIM VE ARAŞTıRMA HASTANESI

Yediyüzyetmişiki Akciğer Kanseri Olgusunda Cilt Metastazı: 5 Yıllık Deneyimin Analizi

10. ULUSAL RADYASYON ONKOLOJİSİ KONGRESİ Nisan 2012, Antalya

Akciğer Kanserinde Evreleme SONUÇ ALGORİTMİ

Multidisipliner Konseyin Endokrin Hastalıkların Tanı Ve Tedavi Süreci Üzerine Etkisi

Tiroid Papiller Kanserde Güncel Kanıtlar ve Gerçekler. Kılavuzlara göre Ameliyat Stratejisi Değişti mi?

Tamamlayıcı Tiroidektomi ve Total Tiroidektomi Komplikasyonlarının Karşılaştırılması. Doç. Dr. Mehmet Ali GÜLÇELİK

Hatice Özer 1, Abdullah Boztosun 2, Handan Aker 1, Ali Yanık 2, Muradiye Yıldırım 2, Ayşe Çiftçi 1. Giriş

OVARYAN VE UTER N LEZYONLARDA FROZEN SECT ON VE PATOLOJ SONUÇLARININ KARfiILAfiTIRILMASI

BORDERL NE OVER TÜMÖRLER N N DE ERLEND R LMES : TEK MERKEZ 5 YILLIK RETROSPEKT F ANAL Z

Germ Hücreli Over Tümörlerinde Tedavi. M.Seyhan Çıkman SBÜ Dr.Lütfi Kırdar Kartal EAH

YÜKSEK RİSK PREMALİGN LEZYONLARDA YAKLAŞIM. Dr.Ayşenur Oktay Ege Ün Tıp Fak Radyoloji AD

ARAȘTIRMA YAZISI / ORIGINAL ARTICLE Kafkas J Med Sci 2011; 1(2):64 68 doi: /kjms

ADRENAL KİTLELERK TLELERİNDE DR. FATİH H TUNCA İSTANBUL TIP FAKÜLTES LTESİ GENEL CERRAHİ

ENDOMETRİOZİS OVER KANSERİ İLİŞKİSİ. Doç.Dr. Uğur KESKİN Gülhane Askeri Tıp Akademisi Kadın Hastalıkları ve Doğum AD

BORDERL NE OVER TÜMÖRLER NDE GÜNCEL YAKLAfiIMLAR

TRANSBRONŞİAL İĞNE ASPİRASYONU (TBNA) Dr. Z. Toros Selcuk Hacettepe Ü. Tıp F. Göğüs Hastalıkları ABD.

Jinekolojik Kanserlerde Fertilite Koruyucu Yaklaşımlar

Anormal Uterin Kanamalarda Tanısal Yaklaşım ve Örneklemede İlk Yöntem Ne Olmalıdır

Nod-pozitif Meme Kanserinde Lenf Nodu Oranı Nüks ve Mortaliteyi Belirleyen Bağımsız Bir Prognostik Faktördür

Doç. Dr. Ahmet ALACACIOĞLU

GERM HÜCRELİ TÜMÖRLER İnteraktif Olgu Sunumu Dr BENGÜ DEMİRAĞ

Transkript:

ORİJİNAL ARAŞTIRMA / ORIGINAL RESEARCH. Frozeni Borderline Gelen Over Tümörlerinin Frozen ve Kalıcı Histopatolojik Sonuçlarının Karşılaştırılması COMPARISON OF FROZEN AND PARAFIN SECTION DIAGNOSIS OF OVARIAN TUMORS THAT WERE REPORTED AS BORDERLINE AT FROZEN SECTION Dr. Erdal YERMEZ, a Dr. Nahit ATA, a Dr. İbrahim SEKÜ, a Dr. Deniz BALSAK, a Dr. Muzaffer SANCI, a Dr. Çiğdem İSPAHİ a a İzmir Ege Doğum ve Kadın Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İZMİR Özet Amaç: Over kisti nedeni ile opere olan ve operasyon anında istenen Frozen section incelemesi borderline olarak gelen over tümörlerinde, kalıcı patolojik inceleme sonuçlarının değerlendirilmesi. Gereç ve Yöntemler: 2002 ve 2004 yılları arasında, hastanemizde, frozen section inceleme sonucunda borderline over tümörü teşhisi konulan 52 adet hasta dosyası, retrospektif olarak gözden geçirilmiştir. Hastanın yaşı, tümör büyüklüğü, bilateral ya da ekstraoveryan hastalık varlığı ve birlikte asit tanısı bulunmasına göre sınıflandırılmıştır. Kalıcı patoloji sonuçları ile arasındaki korelasyon değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmaya dahil edilen hastaların ortalama yaşı 42.8 idi. Hastaların, 20 tanesi seröz, 22 tanesi müsinöz, 6 tanesi endometrioid, 2 tanesi clearcell, 1 er tanesi mikst ve granuloza hücreli olarak tespit edilmiştir. Bütün tümörler değerlendirildiğinde, ortalama büyüklük 14.9 cm (1-30 cm arasında değişmekte), seröz tümörlerde 11.6 cm, müsinöz tümörlerde 18.5 cm.dir. Olguların %50 sinde frozen ile kalıcı patoloji birbiri ile uyumludur. Olguların %30.7 sinde frozene göre borderline lezyonlar malign olarak tanımlanmıştır. Hiçbir değişken yanlış pozitif değerlendirmenin belirteci olmamıştır. Tek değişkenli analizlere göre, yanlış negatif (borderline) değerlendirme, seröz olmayan tümörlerde toplam 32 olguda kalıcı patolojik teşhiste 12 si malign iken, 20 cm den büyük tümörlerde toplam 10 olgudan 3 ünde kalıcı patolojik teşhis malign olarak gelmiştir. Overe sınırlı olan tümörlerde ise toplam 42 olgudan 11 i kalıcı patolojik teşhiste malign dir. Sonuç: Bizim çalışmamızda, borderline over tümörleri (BOT) nin teşhisinde, %50 olguda, frozen ile kalıcı patoloji raporu tutarlılık göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Borderline over tümörleri, diagnoz, patoloji Abstract Objective: To evaluate the diagnostic accuracy of frozen and parafin section examination of borderline ovarian tumors. Material and Methods: All pathology reports of patients diagnosed to have borderline ovarian tumor at Aegean Maternity Hospital between 2002-2004 were revised. Age of the patients, tumor size, evidence of bilateral or extraovarian diseases and presence of ascite at the time of diagnosis were evaluated. Results: Fifty-two cases were revised. The mean age of the patients was 42.8. In 50% of the cases, frozen section was consitent with parafin section results. In 30.7% of the cases, borderline lesions were more malignant than the frozen sections while 19.2% were reported to be benign. None of the evaluated variables could predict the false positive evaluation. Subgroup analysis was performed for false negative (borderline) diagnosis; with respect to tumor histology 12 of the 32 nonserous tumors were more malignant in the parafin sections, 3 of the 10 cases with a tumor size larger than 20 cm were more malignant while 11 of the 42 cases confined to the ovary were more malignant in the parafin sections. Conclusıon: In our study, the frozen section and parafin section diagnosis of borderline ovarian tumors were consistent in 50% of the cases. Key Words: Borderline ovarian tumors, diagnosis, pathology Turkiye Klinikleri J Gynecol Obst 2006, 16:165-169 Geliş Tarihi/Received: 27.05.2005 Kabul Tarihi/Accepted: 17.09.2006 Bu makale VI. Türk-Alman Derneği Kongresi, 2005 te poster olarak sunulmuştur. Yazışma Adresi/Correspondence: Dr. Erdal YERMEZ İzmir Ege Doğum ve Kadın Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İZMİR eyermez@hotmail.com Copyright 2006 by Türkiye Klinikleri B orderline epitelyal over tümörleri ya da diğer tabirle düşük malign potansiyelli tümörler, ilk defa 1929 yılında Taylor tarafından tanımlanmıştır. 1 Epitelyal over tümörlerinin yaklaşık %10-20 si borderline over tümörleridir. 2 Borderline over tümörleri (BOT) nin histo- Turkiye Klinikleri J Gynecol Obst 2006, 16 165

FROZENİ BORDERLİNE GELEN OVER TÜMÖRLERİNİN FROZEN VE KALICI HİSTOPATOLOJİK SONUÇLARININ KARŞILAŞTIRILMASI lojik tipleri: seröz, müsinöz, endometrioid, clear cell, Brenner ve mikst hücreli olarak sıralanabilir. Bu tipler arasında en sık görüleni seröz tiptir. Daha sonra müsinöz tip görülmektedir. En sık bilateralite oranı yine seröz tipte görülmektedir. Endometrioid tipte beraberinde endometriyal kanser görülme olasılığı artmış olduğundan dikkatli olunmalıdır. BOT, epitelyal over tümörlerine göre daha erken yaşlarda ortaya çıkmaktadır. 3 BOT un prognozu çok iyidir. BOT olan hastanın eğer çocuk istemi yoksa tedavi periton yıkama, omentektomi, çoklu periton biyopsilerini içerecek şekilde histerektomi ve bilateral salpingo-ooferektomidir (TAH + BSO). 4-8 Yapılan çalışmalar; stage I BOT olan hastalarda çocuk istemi varsa, unilateral salpingoooferektomi ya da kistek-tomiyi içeren konservatif cerrahi önerilmektedir. İnvaziv epitelyal over kanserinde metastazların, yaşam süresini etkilediği gerçeği düşünülürse operasyon esnasında teşhis şarttır. Benign veya malign over tümörlerinde frozen kesitinin tanısal doğruluğu %90 ile %96 arasında değişmektedir. 9,10 BOT da %94 oranında tanısal doğrulukla benign olgular ekarte edilebilmektedir. Ancak BOT da frozen kesitinin tanısal kesinliği azalmaktadır. Çalışmada 16 (%30.7) hastada parafin blok tanısı malign gelmiştir. Çalışmada frozen kesit ile yanlış değerlendirilme oranı en fazla endometrioid tümörde görüldü. Teşhisin, frozen section yöntemi ile BOT olduğunda, fertiliteyi koruyucu cerrahiyi seçmede yeterince kesin olduğuna inanılmaktadır. Bu çalışmada, frozen section metodunun kesinliğini araştırmak için retrospektif olarak inceleme yapıldı. Hastanemiz bünyesinde 2002-2004 yılları arasında BOT tanısı alan hastalardaki kalıcı patolojik teşhisler değerlendirildi. 166 Gereç ve Yöntemler Ege Doğum ve Kadın Hastalıkları Hastanesi nde 2002 ve 2004 yılları arasında, frozen section inceleme ile BOT tanısı alan hastaların, tıbbi kayıtları ve patoloji raporları gözden geçirilmiştir. Frozen kesitleri olmayan olgular çalışma dışı bırakılmıştır. Frozen section tanıları için, jinekolojik patoloji ile uğraşan ve bu konuda uzmanlaşmış patologlar spesmenleri değerlendirmeye almıştır. Uniform olan ya da olmayan tümörlerin en malign görülen bölgelerinden kesitler alınmıştır. Potansiyel belirteçler olan hasta yaşı, tümör büyüklüğü, histoloji, bilateral ya da ekstraoveryan hastalık varlığı, birlikte asit varlığı ile çalışmanın son noktası arasındaki ilişkileri değerlendirildi. Ortak kategori olarak aynı frozen ve kalıcı patolojik teşhisin konduğu olgular bütün analizlerde referans basamağı olarak kullanılmıştır. Sonuçlar Elli iki olgu taranmış ve ortalama yaş, bütün hastalar için 42.8 (19-74 yaş) çıkmıştır. Yirmi tümör histolojik olarak seröz, 22 tümör müsinöz, 6 tümör endometrioid, 2 tümör clearcell ve 1 er tümör ise mikst ve granüloza hücreli saptanmıştır. Bütün tümörler göz önünde tutulduğunda ortalama büyüklük 14.9 cm (1-30 cm), seröz tümörlerde ortalama 11.6 cm (n= 20, 6-25 cm) ve müsinöz tümörlerde ortalama 18.5 cm, (n= 22, 1-30 cm) bulunmuştur. Diğer histolojili tümörlerde, ortalama büyüklük ise 12.6 cm (n= 10. 6-25 cm) dir. Olguların %42 (22 olguda) sinde asit tespit e- dilmiştir. Asit tespit edilenlerin %31.8 (7 olguda) inde parafin blok sonucu malign gelmiştir. Çalışmada olguların %13.4 (7 olguda) ünde bilateral hastalık saptandı. Bu olguların parafin bloklarının incelemesinde %42.8 (3 olgu) inde borderline, %14.2 sinde benign hastalık, %42.8 inde ise malign hastalık, 1 inde benign hastalık, 3 ünde ise malign hastalık saptanmıştır. Olguların %19.2 sinde ekstraovaryan yayılım görülmüştür. Bunların parafin sonuçları değerlendirildiğinde %50 sinde malignite saptanmıştır. BOT tanısında, frozen section konulan teşhis ile parafin blok ile konulan teşhis 52 olgudan, 26 tanesinde uyum göstermektedir. Frozen section, parafin blok teşhisleri ile karşılaştırıldığında 10 olguda, benign lezyonları borderline olarak, 16 olgu ise frozen sectionda, malign lezyonları Turkiye Klinikleri J Gynecol Obst 2006, 16

borderline olarak tespit edilmiştir. Olguların 26 tanesi frozen inceleme sonucu kesin olarak tanımlanmış olguların 10 tanesinde, frozen section analizleri, kalıcı patolojik teşhise nazaran daha ciddi hastalık olarak bulunmuştur. Her ne kadar istatistiksel olarak anlamlı olmasa da overlerin dışına yayılım gösteren tümörler, overlere sınırlı kalan tümörlere göre frozen kesitlerde olduğundan daha kötü yorumlanmaya daha yatkındır. Bizim serimizde 10 olguda over dışına yayılım gözlenirken, bunun 5 tanesi kalıcı patolojik teşhiste malign olarak tespit edilmiştir. Frozen section, 16 olguyu olduğundan daha iyi yorumlamıştır. 16 olgu borderline olarak tespit edilirken, kalıcı patolojik incelemede malign olarak tespit edilmiştir. Görüldüğü gibi seröz histolojiden farklı tümörler; seröz tümörlere nazaran daha iyi olarak yorumlanmaktadır. Tablo 1 de olguların kalıcı patolojik teşhislerine göre tümörlerin sınıflandırılmaları görülmektedir. Tek değişkenli analizlerde overlere sınırlı kalan tümörler de olduğundan iyi olarak yorumlanmaktadır (Tablo 2). Büyüklüğü 20 cm.den fazla olan tümörler sıklıkla, olduğundan iyi tanımlanmaya eğilim taşımaktadır (Tablo 3). Bilateral tümörlerde ise durum tam tersi olmuştur. Müsinöz ve mikst tümörlere karşılık, seröz tümörler frozen kesitlerde olduğundan iyi bir belirteçdir. Tartışma BOT, diğer epitelyal over tümörlerinden farklı olarak daha erken yaşlarda görülmektedir. Bizim çalışmamızda da BOT tespit edilen hastalardaki yaş ortalaması 42 bulundu. BOT da, son 20 yıldaki prognoz ve tedavi yönündeki gelişmeler, hastalığı Tablo 1. Olguların kalıcı patoloji sonuçları. Tümör türü Borderline Benign Malign Sayı (%) Müsinöz 16 2 4 22 (%42.3) Seröz 8 8 4 20 (%38.4) Endometrioid 2 4 6 (%11.5) Clear cell 2 2 (%3.8) Mikst 1 1 (%1.9) Granuloza hücreli 1 1 (%1.9) Toplam 26 10 16 52 (% 100) Tablo 2. Ekstraoveryan dağılım gösteren tümörlerin patolojileri. Borderline Benign Malign Toplam Overdişi dağılmamış 21 10 11 42 dağılmış 5 5 10 Toplam 26 10 16 52 Tablo 3. Overyal kitlenin büyüklüğüne göre değerlendirilmesi. Büyüklük Borderline Benign Malign Total <20 cm 19 10 13 42 >20 cm 7 3 10 Toplam 26 10 16 52 bulunan genç kadınlara konservatif tedavi uygulanması gerektiği gerçeğini ortaya çıkarmıştır. 4-8 İnvaziv tümörlere nazaran BOT (5 yıllık survi %95 olarak) daha iyi prognoza sahiptir. 9,10 İnvaziv tümörlere göre erken evrede yakalanmaktadır (ortalama olarak evre I de %70). BOT un çoğu 40 yaş öncesinde ortaya çıkmakta ve durum böyle olunca fertilite, tedavide önemli bir noktayı oluşturmaktadır. Bu kadınlar, radikal cerrahi tedavi ya da postoperatif kemoterapi yerine fertilite koruyucu cerrahiyi tercih etmektedirler. 11,12 Operasyon anında BOT un kesin olarak teşhis edilebilmesi, eğer uygunsa, cerraha fertilite koruyucu cerrahi uygulama seçeneği oluşturur. 10,13 Aynı zamanda teşhisin kesinliği cerraha, daha az invaziv cerrahi (laparotomi yerine L/S ooferektomi ya da kistektomi) uygulama imkanı sunar. Bununla birlikte operasyon esnasında frozen kesitlere dayanarak teşhis yapılmaktadır. Bu nedenle frozen kesitlerde, BOT un teşhisinde, kesinliği belirlemek önemli bir noktayı oluşturmaktadır. Hızlı frozen kesit tekniği, William Welsh tarafından 1891 yılında ortaya atılmıştır. 14 Frozen kesit tekniği aynı kalmasına rağmen, geçen yüzyıllık süreçte daha kabul edilir olmuş ve birçok cerrahi prosedürde standart hale gelmiştir. Operasyon esnasında genellikle overyan kitlenin değerlendirilmesinde kullanılmaktadır. Doğruluğu %90 ile %99 arasında değişmektedir. 15,16 Overyan tümörleri frozen kesit Turkiye Klinikleri J Gynecol Obst 2006, 16 167

FROZENİ BORDERLİNE GELEN OVER TÜMÖRLERİNİN FROZEN VE KALICI HİSTOPATOLOJİK SONUÇLARININ KARŞILAŞTIRILMASI teşhislerinin doğruluğu %90-95, sensitivite ve spesifisitesi açık bir şekilde malign ve benign tümörlerde; borderline tümörlere nazaran daha yüksektir. 17,18 Cerrahi kararı vermede, frozen kesit teşhisi kullanılmasının potansiyel endişe verici yönü, borderline tanısına inanılıp yetersiz cerrahi evreleme yapılan, kalıcı patolojik tanısı, invaziv kanser olan durumlardır. Over kanserinin postoperatif tedavi stratejileri ve prognozları, evresi ile ilişkilidir. Yaklaşık %25 over karsinomu olgularında, gelecekte subklinik metastazlar olacağından, dikkatli cerrahi evreleme uygulanması gereklidir. 19 Borderline tümörlerin lenf nodu biopsisi yapılarak evreleme gereksinimi, açık değildir. Pelvik yıkama, omental biopsi ve şüpheli peritoneal lezyonların biopsisi alınarak yapılan evreleme, sıklıkla overlere sınırlı kalan kalan büyük lezyonlarda yapılmaktadır. Bu tarz evreleme laparoskopi ile de yapılabilir. Borderline tümörler için bütün paraaortik ve pelvik lenf nodu örneklemesine de gerek yoktur. Bunun yanında birçok jinekolojik cerrah, frozen kesitlerde borderline gelen over tümörlerini, patolojik olarak invaziv tümör olabileceği endişesi ile, evre I olarak yorumlamaktadır. 6 Bu çalışma, frozen kesitlerin en çok küçük seröz tümörler için güvenilir olduğunu savunmaktadır. Müsinöz histoloji, over dışına yayılım, bilateral tümör olması ve büyüklüğünün, her birinin teşhisin doğruluğu üzerinde önemli etkileri vardır. Müsinöz tümörlerde, frozen kesit teşhisinde yanlışlıkta artışın nedeni, olası büyüklüğün fazla olması ve geniş örnek alınması gerekliliğidir. Seröz neoplaziler genellikle tek biçimde, borderline ya da malign, fakat müsinöz tümörler tipik olarak benignden maligne kadar farklı doku tipleri içerirler. 7 Müsinöz tümörler ve 20 cm.den büyük olan tümörler, tek değişkenli analize dayalı frozen kesit teşhisinde yüksek oranda olduğundan iyi (yanlış negatif) teşhis edilmektedir. Bu durum invazyon içeren bölgelerin, alınan örneğe dahil olmadığını düşündürmektedir. Pseudomyxoma hariç müsinöz tümörler nadiren overlerin dışına yayılmaktadır. 14 Bu çalışmada, pseudomyxoma lı kadınlar çıkartılırsa, müsinöz tümörlerin hiçbiri overlerin dışına yayılmamıştır. 168 Frozen kesitlerde 16 olgunun olduğundan daha iyi teşhis edilmesi ilginçtir. Ancak bu serimiz küçük olmasına rağmen, seröz dışı histolojinin (%61.6) ağırlıkta olmasından kaynaklanmaktadır. Frozen section da 16 olgu borderline olarak tespit edilirken, kalıcı patolojik incelemede malign olarak bulunmuştur. %30 unda yanlış negatif değerlendirme yapılmıştır. Bunun nedeni, seröz dışı histoloji ve operasyonda frozen section istenen hastaların seçimidir. Ayrıca literatürde, %20-71 borderline tümörün frozen kesitlerde malign olarak teşhis edildiği rapor edilmektedir. 11,19 Bu durum frozen kesit sonucunda malign sonuca dayanarak, fertilite arzusu olan hastalarda, TAH+BSO uygulayacak cerrahı, endişeyle düşündürmektedir. 20 Frozen sectionda borderline olarak tespit edilen 10 olgu, kalıcı patolojik incelemede benign olarak tespit edilmiştir. Postoperatif olarak borderline teşhisi konan hastalar, evrelendirilmeli-dir. Yüksek evre borderline tümörü olup da, konservatif tedavi edilen hastalarda, kalan doku kitlesinin evreden bağımsız olarak sağkalımı negatif olarak etkilediği tartışılmaktadır. 21 Borderline tümörü olan ve kistektomi ya da diğer koruyucu cerrahi ile tedavi edilen kadınların sonuçlarının iyi olduğu rapor e- dilmektedir. İlk cerrahi tedavide, lezyonun tümünün çıkarıldığı düşünülen ve borderline histoloji tanımı patolojik olarak sonuçlanmamış olan %25 olguda, evreleme için tekrar opere etmek gereğinin olmadığı desteklenmektedir. 18 Litaretüre bakıldığında, borderline tümörlerde frozen kesitlerin duyarlılığı %45-60 olarak rapor edilmiştir. 11,19 Çalışmamızda %50 oranında frozen kesit doğruluğu bulunmuştur. Borderline olarak rapor edilen 16 örnek (%30.4) aslında invaziv çıkmıştır. İnvaziv karsinomlar için frozen sectionlarda yanlışlık insidansı, borderline frozen section tanısı almış hastalarda iyi bir cerrahi evreleme yapılması gerekliliğini ortaya koymaktadır. Ayrıca, fertilite arzusu olmayan, ekstraoveryan yayılım tespit edilen ve bilateralite özelliği bulunan tümörlerin tedavisinde evre I over kanseri prosedürü yapılması gerektiğini desteklemektedir. Borderline malignansi gösteren over tümörlerinde, frozen kesitlere dayalı teşhiste doğruluk oranı azalmakta fakat halen operasyon esnasında Turkiye Klinikleri J Gynecol Obst 2006, 16

cerrahi planlamada kullanılmaktadır. 22 Bu serilerde borderline tümörlerin frozen kesitlera dayalı teşhisinde, kalıcı patolojik teşhise göre %6 invaziv hastalık insidansı ve %4 benign hastalık ihtimali varken, bizim çalışmamızda bu oranlar, %30.4 ile %19.2 olmuştur. Literatürle görülen bu farklılık, olgu sayımızın sınırlı olması, frozen section hasta seçimi ve teknik nedenlerden kaynaklanmış olabilir. Frozen kesitlere göre borderline tümörü malign olarak yorumlama insidansı, invaziv tümörün yanlış teşhisinden düşüktür. Genç ve fertilite arzusu olan kadınlarda, borderline tümör teşhisi frozen kesitlerle konulduğu zaman, koruyucu cerrahi yaklaşım göz önünde bulundurulabilir. 23 Bizim çalışmamız göstermiştir ki, sadece frozen section a göre onkolojik cerrahi planlanmamalıdır. Bunun yanı sıra, batında explorativ cerrahi ve tümörün durumu da gözden geçirilerek cerrahi planlanmalıdır. Fertilite arzusu olmayan hastalarda yaklaşım, evre I over kanseri yaklaşımı olmalıdır. KAYNAKLAR 1. Taylor HC. Malignant and semimalignant tumors of the ovary. Surg Gynecol Obstet 1929;48:204-30. 2. Trope C, Kaern J. Management of borderline of the ovary: state of the art. Semin Oncol 1998:25:372-80. 3. Gotlieb W, Chetrit A, Menczer J, et al. Demographic and genetic characteristics of patients with borderline ovarian tumors as compared to early stage invasive ovarian cancer. Gynecol Oncol 2005;97:780-3. 4. Rice LW, Lage JM, Berkowitz RS, et al. Preoperative serum CA125 levels in borderline tumors of the ovary. Gynecol Oncol 1992;46:226-9. 5. Leake JF, Currie JL, Rosenshein NB, Woodruff JD. Long term follow-up of serous ovarian tumors of low malignant potential. Gynecol Oncol 1992;47:150-8. 6. Yagizi R, Sandstad J, Munoz AK. Primary staging in ovarian tumors of low malignant potential. Gynecol Oncol 1988;33:360-7. 7. Hopkins MP, Morley GW. The second-look operation and surgical reexploration in ovarian tumors of low malignant potential. Obstet Gynecol 1989;74:375-8. 8. Berker B, Tezcan S. Borderline over tümörleri. Turkiye Klinikleri J Gynecol Obst 2002;12:208-12. 9. Obiakor I, Maiman M, Mittal K, Awobuluyi M, DiMaio T, Demopoulos R. The accuracy of frozen section diagnosis of ovarian neoplasms. Gynecol Oncol 1991;43:61-3. 10. Prey MU, Vitale T, Martin SA. Guidelines for practical utilization of intraoperative frozen sections. Arch Surg 1989;124:331-5. 11. Young RC, Decker DG, Wharton JT, et al. Staging laparotomy in early ovarian cancer. JAMA 1983;250:3072-6. 12. Snider DD, Stuart GC, Nation JG, Robertson DI. Evaluation of surgical staging in stage I low malignant potential ovarian tumors. Gynecol Oncol 1991;40;129-32. 13. Scully RE. Pathology of ovarian tumors. In: Piver MS, ed. Ovarian malignancies. New York: Churchill Livingstone, 1987. p.32 14. Lerman RI, Pitcock JA. Frozen section experience in 3,249 specimens. Surg Gynecol Obstet 1972;135:930-2. 15. Creasman WT, Park R, Norris H, DiSaia PJ, Morrow CP, Hreshchyshyn MM. Stage I borderline ovarian tumors. Obstet Gynecol 1982;59:93-6. 16. Herman UJ, Locher GW, Goldhirsch A. Sonographic patterns of ovarian tumors: Prediction of malignancy. Obstet Gynecol 1987;69:777-81. 17. Fechner RE. Frozen section (intraoperative consultation). Hum Pathol 1988;19:999-1000. 18. Ulbright TM, Roth LM, Stehman FB. Secondary ovarian neoplasia: A clinicopathologic study of 35 cases. Cancer 1984;53:1164-74. 19. Trope CG, Kristensen G, Makar A. Surgery for borderline tumor of the ovary. Semin Surg Oncol 2000;19:69-75. 20. Colgan TJ, Norris HJ. Ovarian epithelial tumors of low malignant potential: A review. Int J Gynecol Pathol 1983;1:367-82. 21. Silva EG, Tornos C, Zhuang Z, Merino MJ, Gershenson DM. Tumor recurrence in stage I ovarian serous neoplasms of low malignant potential. Int J Gynecol Pathol 1998;17:1-6. 22. DiSaia PJ, Townsend DE, Morrow CP. The rationale for less than radical treatment of gynecologic malignancy in early reproductive years. Obstet Gynecol Surv 1974;29: 581-93. 23. Tazelaar HD, Bostwick DG, Ballon SC, Hendrickson MR, Kempson RL. Conservative treatment of borderline ovarian tumors. Obstet Gynecol 1985;66:417-22. Turkiye Klinikleri J Gynecol Obst 2006, 16 169