Dr. Recep Savaş Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji AD, İzmir
SİSTEMATİK DEĞERLENDİRME Yorumlama dıştan içe veya içten dışa doğru yapılmalı
TORAKS DUVARI Kostalar Sternum Klavikula Torasik vertebralar Deri-kas-meme ve servikal bölge alt bölümü
TORAKS DUVARI LEZYONLARI SEMPTOM olarak solunum sıkıntısı, ağrı gibi bulgularla RADYOLOJİK olarak süperpozisyonlar nedeniyle PARANKİMAL HASTALIKLARLA karışabilir.
TORAKS DUVARI LEZYONLARI I Doğumsal ve gelişimsel anomaliler II Enfeksiyöz lezyonlar III Tümöral lezyonlar IV Travma V Diğer (metabolik, kardiovasküler, kan hastalıkları )
I) DOĞUMSAL VE GELİŞİMSEL ANOMALİLER Varyasyonlar (sinostoz, servikal kosta, bifid kosta, kısa kosta gibi) Vertebra-kosta-sternum deformiteleri ( Huni göğüs, güvercin göğüs, düz sırt sendromu gibi) Pektoral kas yokluğu (Poland sendromu) Kleidokranial dizostozis
PEKTUS EKSKAVATUS
II) ENFEKSİYÖZ LEZYONLAR Göğüs duvarının primer enfeksiyonları nadirdir. Akciğerdeki veya plevradaki enfeksiyon sonrası gelişebilir. Diabet, bağışıklık baskılanması, travma enfeksiyon oluşumunu kolaylaştıran nedenlerdir.
II) ENFEKSİYÖZ LEZYONLAR Piyojenik enfeksiyon Tüberküloz enfeksiyonu Mantar enfeksiyonu Kist hidatik enfestasyonu
PİYOJENİK ENFEKSİYONLAR Kosta, sternum, vertebra veya disk aralıklarında En sık etken Stafilokok veya Pseudomonas Yumuşak doku şişliği, yağ planlarında kayıp, periosteal elevasyon görülür. En sık sternal osteomyelit (torakostomi/sternotomi sonrası) Direkt grafi BT
TÜBERKÜLOZ ENFEKSİYONU Parankimal veya plevral tbc sonrası yada akciğerde enfeksiyon olmadan Paravertebral yumuşak doku, disk aralığında daralma ile karakterize SPONDİLODİSKİT en sık görülen form
MANTAR ENFEKSİYONLARI Asperjillus en sık fungal etken Fırsatçı enfeksiyon olup; organ transplantasyonu, kalp cerrahisi sonrası veya bağışıklığı baskı altında olan hastalarda görülür. Direkt grafi ile duvar tutuluşunu görüntülemek güç. BT veya MR gerekebilir.
KİST HİDATİK ENFESTASYONU Kemik kökenli kist hidatik % 0.5 2 sıklıkta Göğüs duvarında en sık kostalarda, sonra kosto-vertebral bileşkede görülür. Direkt grafi ile tanımak güçtür. BT ve MRG gerekebilir.
III) TÜMÖRAL LEZYONLAR Göğüs duvarı KEMİK FİBRÖZ BAĞ DOKUSU KAS SİNİRLER KARTİLAJ MEME DOKUSU KAN ve LENFATİK damarlardan oluşur
III) TÜMÖRAL LEZYONLAR A) YUMUŞAK DOKU TÜMÖRLERİ B) KEMİK TÜMÖRLERİ C)AKCİĞER VEYA PLEVRA TÜMÖRLERİ İNVAZYONU
YUMUŞAK DOKU TÜMÖRLERİ Göğüs duvarı primer yumuşak doku tümörleri nadir. Yetişkinde: En sık benign tm Lipom En sık malign tm Fibrosarkom ve MFH Çocuklarda: En sık malign tm PNET (Askin tümör) Rabdomyosarkom Ewing sarkomu
YUMUŞAK DOKU TÜMÖRLERİ Benign tümörler -LİPOMLAR -NÖROJENİK TÜMÖRLER -HEMANJİOMLAR -DESMOİD TÜMÖRLER
YUMUŞAK DOKU TÜMÖRLERİ Malign tümörler: -Fibrosarkom -MFH -Askin tümör -Kemik dışı Ewing tm -Rabdomyosarkom
KEMİK TÜMÖRLERİ A) PRİMER TÜMÖRLER Benign : FİBRÖZ DİSPLAZİ (% 30) OSTEOKONDROM EOZİNOFİLİK GRANÜLOM HEMANJİOM ANEVRİZMAL KEMİK KİSTİ DİĞER
KEMİK TÜMÖRLERİ A) PRİMER TÜMÖRLER Malign : KONDROSARKOM OSTEOSARKOM FİBROSARKOM MYELOM-SOLİTER PLAZMOSİTOM RES)
KEMİK TÜMÖRLERİ B) METASTATİK TÜMÖRLER Primer tümörlerden daha sık. Çoğunlukla litik karakterde: (meme, akciğer, tiroid, böbrek, kolon ve diğer) Sklerotik karakterde olanlar:(prostat, karaciğer, melanom, safra yolları tm.,)
IV) TRAVMA Solunum ve dolaşım yetmezliğine neden olabileceği, Vertebra yaralanmalarında spinal kord hasarı olabileceği 1. ve 2. kot kırıklarında büyük damar yaralanmaları olabileceği Kot fraktürlerinin pnömo-, hemotoraksa, laserasyonlara yol açabileceği UNUTULMAMALIDIR.
Toraks Travmaları İki ayrı mekanizma ile oluşuyor: % 90 Künt %10 Kesici-delici Ülkemizde bu oranlar % 74-78 künt, %22-26 kesici-delici travma şeklinde
Toraks Duvarı Yaralanmaları Kosta kırıkları: - En sık rastlanan künt toraks travma yaralanması - % 81 in üzerinde görülür. - % 16 tek, % 84 multipl - En çok kırılan 5-9. kosta ön-yan bölümleri
Toraks Duvarı Yaralanmaları Kosta kırıkları: - İlk iki kosta iyi korunur ama klavikula kırığı ile birlikte görülür ( mutlaka vasküler ve trakeobronşial yaralanma araştırılmalıdır) - Direkt grafi ile kot kırıklarının % 60 ı gözden kaçıyor - En önemli kırık yelken göğüs
Toraks Duvarı Yaralanmaları Yelken göğüs: 3 veya daha fazla komşu kostanın 2 veya daha fazla yerden kırılması Paradoksik ve yetersiz ventilasyon
V) DİĞER PATOLOJİLER Metabolizma hastalıkları Kan hastalıkları Kardiovasküler hastalıklar
SONUÇ Göğüs duvarını etkileyen pek çok hastalık mevcut. Direkt grafide lezyonların öncelikle parankimparankim dışı ayrımı yapılabilmeli Varyasyonlar, süperpozisyonların oluşturduğu yanıltıcı görüntüler bilinmeli Mutlaka SİSTEMATİK DEĞERLENDİRME yapılmalıdır.