ARCHİTECTO HEDEF -1. Architecto oyununu kavrama kurallarını tanıma 1-1 Architecto oyunun adını söyler anlamını belirtir. 1-2 Oyunu oluşturan parçaların sayısını belirtir. 1-3 Oyun içeriğinde uygulanan parçaların adlarını söyler. Kutu içeriğini gösterir. 1-4 UYGULAMA için kutuyu açıp tekrar toplamayı bilir. 1-5 Parçaları istenilen şekilde sıralar. 1-6 Aynı parçaları yan yana veya üst üste sıralar 1-7 Parçaları diğer arkadaşlarının parçalarıyla karışmamasına özen gösterir. HEDEF 2. 3 ve 4 ten çok parça ile geometrik şekiller oluşturma 2-1 Belirtilen geometrik şekle örnek verir. 2-2 Şekli oluşturmak için kullanacağı parçaları ayırır. 2-3 İki üç prizma ile büyük bir üçgen prizma oluşturur. 2-4 Birden çok parça kullanarak bir dikdörtgen prizma oluşturur. 2-5 Birden çok parça ile kare prizma oluşturur. HEDEF 3. Belirtilen parçalarla hayalinden şekiller oluşturur. HEDEF 3. Belirtilen şekilleri istenen parçalarla oluşturma 4-1 Belirtilen şekli kitaptan bulup açar. 4-2 İstenen parçaları ayırır. 4-3 Şekli oluşturmak için hangi parçalardan başlayacağına karar verir. 4-4 Şekli oluşturmak için kendi kendine motive olur. 4-5 Başlangıçta parçaları düzgün yerleştirir. 4-6 Şekli tamamlamak için birden çok yöntem dener. 4-7 Gerektiğinde yardım ister. 4-8 Yardım edilmesine izin verir. HEDEF 5. Verilen şekille ilgili analiz yapar. Çıkarımlarda bulunur. 5-1 Şeklin kaç parçadan oluştuğunu belirtir. 5-2 Başlangıçta hangi parçaları kullanacağını bilir. 5-3 Yapacağı şekille ilgili plan yapar. Parçaları rastgele yerleştirir. 5-4 Şekille ilgili yorum yapar. 5-5 Şekli tamamlamak için birden 1
ARCHİTECTO OYUNU UYGULAMA ALANI Öğrencilerde görsel algı, motivasyon, üretkenlik, geometrik şekilleri kavrama gibi becerilerin geliştirildiği bir UYGULAMAdır. Parçaların geometrik şekillerden oluşması, birbirine geçmeli ve yapıştırma olmaması dikkat ve motivasyonu artırma açısından çok önemlidir. Her öğrenci parçaların fiziksel yönleriyle oynarken sağ-sol-üst alt gibi yön kavramlarını da öğrenirler. Özellikle kitap çalışmaları esnasında önce kullanılacak parçaların ayrılması, planlama becerisinin gelişmesine yardımcı olur. Her çocuk bireysel olarak kendi etkinliğini yapacağından dolayı kendi becerilerini fark edecek, sınıfın hızına yetişebilmek için zamanı etkili kullanacaktır. Kitabın içeriği 3 boyutlu şekillerin algılanması konusu yer alır. Basitten zora şekillerin oluşturduğu kitabın ilk sayfaları öğrencilere yardımcı olmak gerekir. Planlama konusunda başta parçaları ayırmaları sağlanır. Sonrasında şekille ilgili planlama yapmaları konusu anlatılırsa daha hızlı beceri gelişimi gözlenir. İlk ders planında etkili dinleme-parçaları tanıma-kutuyu açma ve toplama konusunda ağırlık verilmeli öğrencilerin iç disiplin kazanmaları konusunda onlara yardımcı olunmalıdır. 5. sınıf öğrencilerinde 6 ders UYGULAMA süresi olduğu için kitabın bitirilmesi konusunda acele edilmemelidir. Öncelik parçaların şekil ve farklı konumlarının algılanmasına verilir. Sonrasında üç boyutlu şekiller oluşturmaları sağlanır. Temel eğitimi aldıktan sonra kitabın UYGULAMAsına geçilebilir. Kalan süreyi 5-8 şekil ortalaması ile devam edilmeye çalışılır. UYGULAMA SINIFI DERS SAATİ UYGULAMA PLANI SÜRE DAKİKA 5. SINIF 6 DERS DERS PLANI 1-2-3-4 40 DK 6 DERS 6. SINIF 4 DERS DERS PLANI 1-2-3-4 40 DK 5 DERS 7. SINIF 4 DERS DERS PLANI 1-2-3-4 40 DK 4 DERS 8. SINIF 4 DERS DERS PLANI 1-2-3-4 40 DK 4 DERS HEDEF BECERİLER GÖRSEL ALGI DİKKAT-MOTİVASYON ÜRETKENLİK PLANLAMA ZAMANI ETKİLİ KULLANMA TÜMEVARIM-TÜMDENGELİM BECERİSİ TERİMLER SİLİNDİR : Daire şeklindeki taşlarımıza (yuvarlak) terimi kullanmıyoruz. Silindir yada daire adı verilir. KÜP : Kare şeklindeki taşlarımıza mavi kare yada kare prizma terimi kullanılır. KÖŞE : Parçalar anlatılırken prizmaların köşeleri gösterilerek anlatılır. KARE PRİZMA : Prizmaları taban şekillerine göre adlandırdığımızı dik tuttuğumuz zaman tabanı kare olduğu için kare prizma diyoruz. DİKDÖRTGEN PRİZMA: Kare prizma dediğimiz şekil yatay konumda iken tabanı dikdörtgen olduğu için bu adı veriyoruz. DİK YAMUK PRİZMA : Parçanın geometrik şekil olarak karşılığı dik yamuk prizma olduğu için dik yamuk denir. YARIM SİLİNDİR : Şeklin yapısından dolayı bu ad verilir. KÖPRÜ : herhangi bir geometrik şekil adı olma YATAY-DİKEY : Parçaların farklı konumları anlatılırken kullanılan terim. HEDEF KURALLAR ETKİLİ DİNLEME PLANLAMA PARÇA VE KUTU TOPLAMA 2
ÖLÇME DEĞERLENDİRME ALANI OYUNUN PARÇALARINI TANIR VE NASIL OYNANACAĞINI BİLİR: İlk dersten itibaren her parçayı adıyla tanır. Sayılarını bilir. Parçası kaybolduğunda bunu fark eder. PARÇALARIN FARKLI YÖNDE DURUŞUNU GÖSTERİR: parçaları şekilde görüldüğü gibi farklı konumlara getirebilir. Yönerge verildiğinde belirtilen yönde parçayı konumlandırır. ŞEKİL OLUŞTURMAK İÇİN PLAN YAPAR/ PLANLI HAREKET EDER: Şekil yapmadan önce hangi parçalarla çalışacağına karar verir. Şekillerin hangi kısmından başlayacağını planlar. Gerektiğinde planını ifade eder. SONUCA ULAŞABİLMEK İÇİN BİRDEN ÇOK YÖNTEM DENER: Şekillerin zorluk derecesine göre kendini motive eder. UYGULAMA esnasında parçaların bozulmasına aldırmadan tekrar başlayabilir. Gerektiğinde farklı yöntemler ( üç parçayı aynı anda yerine bırakarak vs.) deneyerek şekli tamamlar. ÜÇ BOYUTLU ŞEKİLLERİN BÖLÜMLERİNİ ALGILAR/GÖSTERİR: Şeklin belirgin bölümlerini fark ederek kendine göre ayırır. Ayırdığı kısımlara hangi parçaların gelmesi gerektiğini tahmin eder. Şeklin görünmeyen kısmı ile ilgili tahminlerde bulunur. ÖĞRENCİ GÖZLEM FORMU ADI SOYADI UYGULAMA UYGULAMA DURUMU 3
ÖĞRENME ALANI: ARCHİTECTO OYUNU-1 BECERİLER: GÖRSEL ALGI, DİKKAT-MOTİVASYON, ÜRETKENLİK, PLANLAMA, ZAMANI ETKİLİ KULLANMA, TÜMEVARIM-TÜMDENGELİM BECERİSİ HEDEF -1. Architecto oyununu kavrama kurallarını tanıma 1-1 Architecto oyunun adını söyler anlamını belirtir. 1-2 Oyunu oluşturan parçaların sayısını belirtir. 1-3 Oyun içeriğinde uygulanan parçaların adlarını söyler. Kutu içeriğini gösterir. 1-4 UYGULAMA için kutuyu açıp tekrar toplamayı bilir. 1-5 Parçaları istenilen şekilde sıralar. 1-6 Aynı parçaları yan yana veya üst üste sıralar 1-7 Parçaları diğer arkadaşlarının parçalarıyla karışmamasına özen gösterir. Sınıfın düzenini sağlayınız. Oyunları dağıtmadan önce architecto oyunu hakkında bilgi veriniz. Oyunun toplam kaç ders uygulanacağını, faydalarını, zorluk derecesini belirtiniz. Parçalarının adlarını ayrı ayrı anlatınız. Parçaların isimlerini şekil-1 deki gibi belirtiniz. Kutu açma ve toplama konusunda gerekli bilgileri göstererek anlatınız. Oyunda istenen hedef ve kuralları belirtiniz. Özellikle planlama aşamasında önce parçaların ayrılarak şekil oluşturulmaya başlanmasının önemin anlattıktan sonra herkesin sırayla oyunu almalarını ve kutuları açmalarını söyleyiniz. İŞLENİŞ Sınıfın kutuları doğru şekilde açıp kendi UYGULAMA bölgesini oluşturmaları konusunda onları yönlendiriniz. Parçaları kaybetmemeleri ve karıştırmamaları uyarısında bulununuz. Herkesin önce her parçadan bir tane ayırmalarını belirtiniz. UYGULAMA -1 Sınıfı kontrol ettikten sonra bazı parçaların isimlerini söyleyerek, bulup göstermelerini söyleyiniz. Dik üçgen prizma Silindir Kare prizma Dik yamuk prizma Sonra aynı parçaları yan yana gelecek şekilde parçaları dizmelerini belirtiniz. UYGULAMA -2 Parçaların farklı yönlerini de göstermeleri konusunu UYGULAMAlı olarak yaptırınız. Bu konuda bazı öğrencilerin yönleri algılama sorunu yaşama ihtimali olduğunu gözden kaçırmayın. UYGULAMA -3 Bu ders boyunca kendilerinin şekiller yapmalarını belirterek serbest çalışmalarını sağlayınız. Yapılan çalışmaları kontrol ederek, ne yaptıkları konusunda bilgi alabilirsiniz. Gözlemlediğiniz öğrencilerden yön konusunda tereddüt yaşayanlara sesli komut vererek parçaları farklı konumlarda yerleştirmelerine yardımcı olunuz. *** Bu ders UYGULAMA esnasında yaşanan olumsuz durumları not alarak sonraki derste belirtiniz. Dersin son 5 dakikasını toplamaya ayırarak, herkesin kutu içeriğini toplayıp yerine bırakmalarını belirtiniz. 4
ÖĞRENME ALANI: ARCHİTECTO OYUNU-2 BECERİLER: GÖRSEL ALGI, DİKKAT-MOTİVASYON, ÜRETKENLİK, PLANLAMA, ZAMANI ETKİLİ KULLANMA, TÜMEVARIM-TÜMDENGELİM BECERİSİ HEDEF 2. 3 ve 4 ten çok parça ile geometrik şekiller oluşturma 2-1 Belirtilen geometrik şekle örnek verir. 2-2 Şekli oluşturmak için kullanacağı parçaları ayırır. 2-3 İki üç prizma ile büyük bir üçgen prizma oluşturur. 2-4 Birden çok parça kullanarak bir dikdörtgen prizma oluşturur. 2-5 Birden çok parça ile kare prizma oluşturur. Sınıfın oturma düzenini sağladıktan sonra oyunla ilgili önceki derste aldığınız notlar varsa anlatınız gerekli uyarılarda bulununuz. Bu derste parçalarla farklı geometrik şekiller yapacaklarını, dikkatli dinlemeleri gerektiğini belirtiniz. Arkadaşlarının yaptığı şekillere bakarak ipucu almalarının kendilerine bir yarar sağlamayacağını, bireysel olarak düşünmelerinin ne kadar yararlı olacağını açıklayınız. Oyunları almaları için izin veriniz. İŞLENİŞ Sınıfın oyun düzeni sağlandıktan sonra, yerleşim konusunda tekrar bir düzenleme yapabilirsiniz. Birbirinden yardım alan öğrencilerin yerlerini değiştiriniz. ***Bu derste öğrenciler üzerinde gözlemler yapınız. Gözlemlerinizde gerekli gördüğünüz öğrencileri not alınız. Öğrencilere iki parça ile bir üçgen yapmalarını söyleyiniz. UYGULAMA- 1 Sonra iki üçgen prizma, iki dik yamuk prizma ile yeni bir üçgen yapmalarını söyleyiniz-2 Bir üçgen prizma, üç dik yamuk prizma, bir küp ve bir kare prizma ile dik üçgen oluşturmalarını belirtiniz. Gerekli kontroller yapılarak sınıfın şekilleri oluştururken parçaları iyi tanımalarına yardımcı olunuz. Daha sonra ve 5 i yaptırarak ders sonuna kadar geometrik parçaları daha iyi kavramalarını sağlayınız. UYGULAMA-5 5
ÖĞRENME ALANI: ARCHİTECTO OYUNU-3 BECERİLER: GÖRSEL ALGI, DİKKAT-MOTİVASYON, ÜRETKENLİK, PLAN- LAMA, ZAMANI ETKİLİ KULLANMA, TÜMEVARIM-TÜMDENGELİM BECERİ- Sİ HEDEF 3. Belirtilen şekilleri istenen parçalarla oluşturma Belirtilen şekli kitaptan bulup açar. İstenen parçaları ayırır. Şekli oluşturmak için hangi parçalardan başlayacağına karar verir. Şekli oluşturmak için kendi kendine motive olur. Başlangıçta parçaları düzgün yerleştirir. Şekli tamamlamak için birden çok yöntem dener. Gerektiğinde yardım ister. Yardım edilmesine izin verir. ÖRNEK-1 Öğrencilere bu derste üç boyutlu şekillere geçeceğinizi bunun için daha dikkatli olmalarını belirtiniz. Şekillerin görünmeyen kısmına gelecek parçalar olabileceğini belirtiniz. Bu tür durumlarda daha pratik çözüm bulabilmek için şeklin kısımlarını önce belirlemelerinin önemini anlatınız. Oyunları almalarını belirtiniz. İŞLENİŞ Sınıfın hazırlanmasından sonra 1. sayfadaki şekli açmalarını ve parçalarını ayırıp beklemelerini belirtiniz. Kitabın sol alt kısmındaki belirtilen parçaların olduğu şekilleri gösteriniz. Bu dersten itibaren şekli yapmadan önce mutlaka kullanılacak parçaların ayrılmasını belirtiniz. Sonra şekli yapmalarını söyleyiniz. Şekli erken bitirenlerin 2. sayfaya geçmelerine izin vermeden, beklemeleri konusunda uyarınız. Bitiremeyenlere bir-iki ipucu vererek yardımcı olunuz. 2. sayfada aynı yöntemle şekli tamamlamalarını sağlayınız. Gerekli gördüğünüz yerde sınıfın oyunları bırakmasını sağlayarak, şekli nasıl parçalayabileceklerini gösteriniz. Burada şeklin belirgin kısımlarının hangi parçalardan oluşabileceğini öğrencilere sorup konuşmalarını sağlayınız. Ara sıra yapamayan çocuklarla birebir bu tür çalışmalar yapmanız faydalı olur. Bu ders 5. şekle kadar yapılabilir. Üstün potansiyelli çocuklarla ayrı bir şey yapmayınız. Onlara daha sonraki derslerde zaman ayıralım. UYGULAMA-5 6
ÖĞRENME ALANI: ARCHİTECTO OYUNU-4 BECERİLER: GÖRSEL ALGI, DİKKAT-MOTİVASYON, ÜRETKENLİK, PLANLAMA, ZAMANI ET- KİLİ KULLANMA, TÜMEVARIM-TÜMDENGELİM BECERİSİ HEDEF 3. Belirtilen şekilleri istenen parçalarla oluşturma 3-1 Belirtilen şekli kitaptan bulup açar. 3-2 İstenen parçaları ayırır. 3-3 Şekli oluşturmak için hangi parçalardan başlayacağına karar verir. 3-4 Şekli oluşturmak için kendi kendine motive olur. 3-5 Başlangıçta parçaları düzgün yerleştirir. 3-6 Şekli tamamlamak için birden çok yöntem dener. 3-7 Gerektiğinde yardım ister. 3-8 Yardım edilmesine izin verir. HEDEF 4. Verilen şekille ilgili analiz yapar. Çıkarımlarda bulunur. 4-1 Şeklin kaç parçadan oluştuğunu belirtir. 4-2 Başlangıçta hangi parçaları kullanacağını bilir. 4-3 Yapacağı şekille ilgili plan yapar. Parçaları rastgele yerleştirir. 4-4 Şekille ilgili yorum yapar. 4-5 Şekli tamamlamak için birden çok yöntem dener. Oyunları dağıtmadan önce birkaç dakikalık dikkat eğitimi yapınız. Bu eğitimde, en çok hangi parçaları kullandıklarını, hangi parçaları daha çok sevdiklerini sorabilirsiniz. Mimaride parçaları tanımanın ve bütün şekiller oluşturmanın önemini anlatarak bu konuda gerekli açıklamalarda bulununuz. Bildiğiniz mimari şaheserlerden bahsedin. Sınıfın düzenini sağladıktan sonra oyunları almalarını belirtiniz. İŞLENİŞ Sınıf düzeninde sürekli etrafına bakan öğrencileri biraya getirerek kendilerinin yapmalarını sağlayınız. Bu çocukların seviyesini görebileceğiniz bir ortamda UYGULAMA yaptırınız. Sınıf UYGULAMA konusunda sizden çok fazla yardım istemiyorsa bu tarz zayıf öğrencilere akıl yürütme ve üç boyutlu görme konusunda ipuçları veriniz. Bir önceki derste 5. Şekle kadar gelebildilerse, bu ders altıncı şekilden başlamalarını belirtiniz. Sınıfın durumuna göre 8 şekle kadar gidebilirsiniz. Fakat bazı şekillerde sınıfın dikkatini toplayarak şeklin belli kısımlarını parça parça yapmalarını sağlayınız. 6. şekli açtıklarında herkesin öncelikle gerekli parçaları ayırmalarını isteyiniz. Ne gördüklerini sorunuz. Sonra şeklin alt kısmında olması gereken iki parçayı oluşturmalarını belirterek kontrol ediniz. Bu adımda ise şekilde en belirgin ipucu veren kısmın ne olduğunu sorunuz. Bu kısmı oluşturmak için hangi parçaları kullanmaları gerektiğini belirtiniz. Kalan parçalarla da şekli tamamlamalarını söyleyiniz. 7. şeklin yapımında da aynı yöntemi deneyerek tamamlamalarını sağlayınız. Diğer şekilleri kendileri yapmaları için izin veriniz. Bu derste ölçme formunu doldurabilirsiniz. Kazanımların daha objektif sonuçlar verebilmesi için önce bir kazanımda bütün listeyi bitirip sonra diğer kazanıma geçiniz. ***Bu dersteki gözlemlerinize göre sınıfın çok gerisinde kalan öğrencilere yaptığınız değerlendirmeden sonra velileri ile görüşme yapınız. Çocukların sınıfın seviyesine gelmeleri konusunda yardım isteyiniz. UYGULAMA-5 7
ÖĞRENME ALANI: ARCHİTECTO OYUNU-5 BECERİLER: GÖRSEL ALGI, DİKKAT-MOTİVASYON, ÜRETKENLİK, PLAN- LAMA, ZAMANI ETKİLİ KULLANMA, TÜMEVARIM-TÜMDENGELİM BECERİ- Sİ HEDEF 3. Belirtilen şekilleri istenen parçalarla oluşturma 3-1 Belirtilen şekli kitaptan bulup açar. 3-2 İstenen parçaları ayırır. 3-3 Şekli oluşturmak için hangi parçalardan başlayacağına karar verir. 3-4 Şekli oluşturmak için kendi kendine motive olur. 3-5 Başlangıçta parçaları düzgün yerleştirir. 3-6 Şekli tamamlamak için birden çok yöntem dener. 3-7 Gerektiğinde yardım ister. 3-8 Yardım edilmesine izin verir. 3-9 Kısa süre gösterilen şekli zihninden yapar. Derse başlamadan sınıfın performansı ve gelişim durumları konusunda kısa bir değerlendirme yapınız. Gelişime örnek olabilecek öğrencilerden bahsedebilirsiniz. Bu derste ise biraz daha zorlu bir uygulama yapacağınızı, görsel hafızalarını kullanmaları gerektiğini belirtiniz. Oyunları almaları isteyiniz. UYGULAMA-5 8
KUTU İÇERİĞİ VE MATERYALLERİ TANIR PARÇALARIN FARKLI YÖNDE DURUŞUNU GÖSTERİR ŞEKİL OLUŞTURMAK İÇİN PLAN YAPAR/ PLANLI HAREKET EDER SONUCA ULAŞABİLMEK İÇİN BİRDEN ÇOK YÖNTEM DENER ÜÇ BOYUTLU ŞEKİLLERİN BÖLÜMLERİNİ ALGILAR/GÖSTERİR ARCHİTECTO DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ ADI SOYADI TOPLAM PUAN 9