MESLEK HUKUKU Yahya ARIKAN Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
İSMMMO Mevzuat Yayınları 1 Grafik ve Uygulama: Evren Günay Bask ve Cilt TOR OFSET SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ Hadımköy Yolu Akçaburgaz Mah. 4. Bölge 9. Cadde 116. Sok. No: 2 Esenyurt/İSTANBUL Telefon: (0212) 886 34 74 Faks: (0212) 886 34 80 tor@torofset.com.tr (Yay nda Kataloglama Bilgisi) Meslek Hukuku./ haz. Yahya Arıkan. 15.bs. -- İstanbul : İSMMMO, 2011 590 s.; 19 sm. (İSMMMO Yayınları; 33; Mevzuat serisi; 1) ISBN: 978-975-555-204-0 1. Muhasebe -- Yasalar I. Yapıt Adı II. Arıkan, Yahya 2
SUNUŞ Değerli meslektaşlarımız; Muhasebe camiasında 20 yılı aşkın bir süredir devam eden profesyonel çabalarımızın en somut sonuçlarından biri 3568 sayılı meslek yasamızdır. Yasamız; geleceğe atılan tohumların başlangıcı tanımına uygun bir yapıda, zamanla kökleşmiş, büyümüş ve her bir meslektaşımızı kapsar bir içerikte gelişimini sürdürerek bugünlere ulaşmıştır. Teknolojik yenilikler, meslekteki transformasyon, Avrupa standartları gibi parametrelerle süreçte yasamız da önemli değişiklikler yaşadı. Türkiye genelinde 85 bini aşkın büyük bir ailenin temsilcilerine yakışır bir şekilde, mesleği saygın ve etkin kılma uğraşısında genel kural ve özel prensipler hep bu yasada yaşam buldu. Meslektaşlarımız yasamız sayesinde önemli olanak ve haklara sahip olurken bunda eklenen ya da değişen yönetmeliklerin katkısı yadsınamaz. 2006 yılında TÜRMOB genel kurulunda kabul edilen ve Resmi Gazete yayımlanarak yürürlüğe giren; Serbest Muhasebeciler, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirlerin Meslek Faaliyetlerinde Uyacakları Etik İlkeler Hakkında Yönetmelik Serbest Muhasebeciler, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirlik Mesleklerine İlişkin Haksız Rekabet ve Reklam Yasağı Yönetmeliği önemli mihenk taşlarıdır. TÜRMOB Genel Kurulu nda daha bir çok yönetmelikte yapılan değişiklikler de zamanla yürürlüğe girmiş, dönüşüm, işlevsellik ve ihtiyaçların karşılanmasına özel önem gösterilmiştir. Tüm bunlar mesleğimizin yarınları için güven oluşturmak, herkes MEVZUAT SERİSİ 1 3
için kural ve sorumlulukların anayasasını deklare etmektir. Bunlara uyulmaması durumunda uygulanacak ceza ya da yaptırımlar da yasamızın önemli diğer bir ayağını oluşturur. Bu anlamda işte bu kitabı hazırlayan, yılların birikimi, mücadele azmi ve başarısı ile mesleğimizin tartışılmaz öncü ismi Başkanımız Yahya Arıkan a teşekkürü bir borç biliyor sizlerin adına içten saygı ve sevgimizi iletiyoruz. İSMMMO Yönetim Kurulu Mayıs /2011 4
İÇİNDEKİLER 1-3568 SA YI LI SER BEST MU HA SE BE C LİK, SERBEST MUHASEBECİ MALÎ MÜ fia V R L K VE YE M N L MALÎ MÜ fia V R L K KA NU NU 9 2- SERBEST MUHASEBECİLİK, SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK GEÇİCİ KURULU İLE DEĞERLENDİRME VE SINAV KOMİSYONLARININ KURULMASI VE ÇALIŞMA ESASLARINA İLİŞKİN YÖNETMELİK 63 3- SER BEST MU HA SE BE C, SER BEST MU HA SE BE C MA L MÜ fia V R VE YE M N L MA L MÜ fia V R ÜC RET LE R N N ESAS LA RI HAK KIN DA YÖ NET ME L K 73 4- YE M N L MA L MÜ ŞA V R LE R N TAS D k EDE CEK LE R BEL GE LER, TAS D k KO NU LA RI, TAS D KE LİŞKİN Usul ve ESAS LAR HAK KIN DA YÖ NET ME L k 85 5- SER BEST MU HA SE BE C, SER BEST MU HA SE BE C MA L MÜ fia V R VE YE M N L MA L MÜ fia V R LE R N ÇA LIfi MA USUL VE ESAS LA RI HAK KIN DA YÖ NET ME L K 103 6- SER BEST MU HA SE BE C MA L MÜ fia V R LER ODA LA RI YÖ NET ME L 141 7- YE M N L MA L MÜ fia V R LER ODA LA RI YÖ NET ME L 181 8- TÜR K YE SER BEST MU HA SE BE C MA L MÜ fia V R LER VE YE M N L MA L MÜ fia V R LER ODA LA RI B R L YÖ NET ME L 221 9- SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER ODALARI VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLER ODALARI ÜYE AİDATLARI İLE BİRLİK PAYLARININ TESPİTİNE AİT YÖNETMELİK 253 MEVZUAT SERİSİ 1 5
MESLEK HUKUKU 10- SER BEST MU HA SE BE C L K, SER BEST MU HA SE BE C MA L MÜ fia V R L K VE YE M N L MA L MÜ fia V R L K KA NU NU GE RE N CE YA PI LA CAK BAfi VU RU LAR HAK KIN DA YÖ NET ME L K 265 11- SER BEST MU HA SE BE C LER, SER BEST MU HA SE BE C MA L MÜ fia V R LER VE YE M N L MA L MÜ fia V R LER CE TU TU LA CAK DEF TER VE KA YIT LAR LE MES LEK MEN SUP LA RI NIN B L D R M MEC BU R YE T HAK KIN DA YÖ NET ME L K 277 12- SER BEST MU HA SE BE C MA L MÜ fia V R LER VE YE M N L MA L MÜ fia V R LER ODA LA RI LE TÜR K YE SER BEST MU HA SE BE C MA L MÜ fia V R LER VE YE M N L MALİ MÜ fia V R LER ODA LA RI B R L OR GAN LA RI NIN DE NE T M HAK KIN DA YÖ NET ME L K 287 13- YE M N L MA L MÜ ŞA V R LE R n BAN KA LAR KA NU NU nun 46 nci MAD DE S NE GÖ RE YA PA CAK LA RI TAS D KE l Ş K n UsUl ve ESAS LAR HAK KIN DA YÖ NET ME L k 297 14- SER BEST MU HA SE BE C MA L MÜ fia V R L K VE SER BEST MU HA SE BE C L K STAJ YÖ NET ME L 307 15- STAJ YÖ NET ME L GE RE UY GU LA MA DA D K KAT ED LE CEK KO NU LAR 327 16- ZO RUN LU E T M PROG RAMI 339 17- SER BEST MU HA SE BE C L K, SER BEST MU HA SE BE C MA L MÜ fia V R L K VE YE M N L MA L MÜ fia V R L K KA NU NU D S P L N YÖ NET ME L 343 6 MEVZUAT SERİSİ 1
İÇİNDEKİLER 18- D S P L N YÖ NET ME L GE RE, UY GU LA MA DA D K KAT ED LE CEK KO NU LAR 373 19- SER BEST MU HA SE BE C ve SER BEST MU HA SE BE C MA L MÜ ŞA V R LE R n KAŞE KUL LAN MA Usul ve ESAS LA RI HAK KIN DA YÖ NET ME L k 377 20- YEMİNLİ MALİ MÜ fia V R L K VE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK SI NAV YÖ NET ME L 383 21- SI NAV YÖ NET ME L GE RE, UY GU LA MA DA D K KAT ED LE CEK KO NU LAR 397 22- STAJ ARA DÖ NEM DE ER LEN D R ME S AY RIN TI LI SI NAV KO NU LA RI 405 - A GRU BU STAJ ARA DÖ NEM DE ER LEN D R ME S AY RIN TI LI SI NAV KO NU LA RI 407 - B GRU BU STAJ ARA DÖ NEM DE ER LEN D R ME S AY RIN TI LI SI NAV KO NU LA RI 411 - C GRU BU STAJ B T R ME DE ER LEN D R ME S AY RIN TI LI SI NAV KO NU LA RI 415 - SMMM MES LE K YE TER L K SI NAV LA RI AY RIN TI LI KO NU LA RI 419 23- SER BEST MU HA SE BE C LER, SER BEST MU HA SE BE C MA L MÜ fia V R LER VE YE M N L MA L MÜ fia V R LE R N MES LE K FA AL YET LE R N DE UYA CAK LA RI ET K L KE LER HAK KIN DA YÖ NET ME L K 423 24- SER BEST MU HA SE BE C L K, SER BEST MU HA SE BE C MA L MÜ fia V R L K VE YE M N L MA L MÜ fia V R L K MES LEK LE R NE L fi K N HAK SIZ RE KA BET VE REK LAM YA SA I YÖ NET ME L 477 MEVZUAT SERİSİ 1 7
MESLEK HUKUKU 25- SERBEST MUHASEBECİ MALÎ MÜŞAVİRLER İLE YEMİNLİ MALÎ MÜŞAVİRLERCE İŞYERİ KAYITLARININ İNCELENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK 497 26- MEC BU R MES LEK KA RAR LA RI 519 3.1. Ema net Pa ra Mak bu zu le l gi li Mes lek Ka ra r 521 3.2. Or tak l k Bü ro su le l gi li Mes lek Ka ra r 522 3.3. Ser best ve Ser best Mu ha se be ci Ma li Mü fla vir le rin Ver gi Usul Ka nu nu nun Mü ker rer 227 nci Mad de si ne Gö re m za la na cak Ver gi Be yan na me le rin de Uyu la cak Esas la ra lifl kin Mec bu ri Mes lek Ka ra r 532 3.4. Ser best Mu ha se be ci lik, Ser best Mu ha se be ci Ma li Mü fla vir lik ve Ye min li Ma li Mü fla vir lik Mes lek Ah lak Ku ral la r ile l gi li Mec bu ri Mes lek Ka ra r 547 27- MES LEK MEN SUP LA RI NIN UY MA SI GE RE KEN KU RAL LAR 559 28- ULUS LA RA RA SI MES LEK ÖR GÜT LE R N TA NI YA LIM (SMMM SI NAV LA RIN DA KAP SAM DA H L N DE DE L D R) 569 8 MEVZUAT SERİSİ 1