Fabrika Organizasyonu ve Yöne4mi Hafta 2 Doç. Dr. Nevzat KONAR
2
İşletme Yöne+minin Ana Fonksiyonları Planlama Organizasyon/Örgütlenme Sevk ve İdare Koordinasyon Dene;m 3
İşletme Yönetimi - Planlama İşletmenin amaçlarını tespit ederek bu amaçlara ulaş4racak yaklaşım ve yöntemleri belirler. İşletme faaliyetlerinin hangi yönde gitmekte olduğunu, amaca varmak için izlenecek yolları belirler. 4
İşletme Yöne+mi - Planlama Yapılacak plan açık, geçerli ve kesin bir amaca yönelik olmalıdır. Plan esnek olmalıdır ki böylece çeşitli iç ve dış çevre şartlarına uyabileceği gibi gelişmelere de uyum sağlar. Plan en uygun süreyi kapsamalıdır. Plan işletmenin benimsediği ilke ve standartlara uygun olmalıdır. Planın hazırlanması ve uygulanması en az giderle gerçekleşarilmelidir. Hazırlanan plan karşılaşılan güçlüklere yönelik önlemleri en az kayıpla alabilmelidir. Plan işletmenin alt ve üst kademelerine uygun bir kapsamda olmalıdır. 5
İşletme Yöne+mi- Organizasyon Organizasyon Planlamada belirlenen işletme amaçlarına ve bunlara ulaşmak için seçilen işler, kişiler ve iş yerleri arasında yetki ilişkilerinin kurulması faaliyetlerinin tümü 6
İşletme Yöne+mi- Organizasyon Organizasyon Temel Unsurları Personel Dağılımı Dengesi Amaç Birliği Yetki ve Sorumluluk Açıklığı Yönetim Alanı Yöne:m ve Komuta Birliği 7
İşletme Yöne+mi- Sevk ve İdare Planla Organize Et Amaç doğrultusunda harekete geç Sevk ve İdare 8
İşletme Yönetimi- Sevk ve İdare Açık Kesin Eksiksiz Man/ğa uygun Emir İyi İletişim Verimli Çalışma 9
İşletme Yönetimi- Koordinasyon Koordinasyon, çalışmayı kolaylaştırmak ve başarıyı sağlamak için bir işletmenin bütün faaliyetlerinin uyum içinde yürütülmesidir. Bu durum, işletmenin büyüklüğüne göre önem kazanır. Gerek çalışanlar gerekse kullanılan araçgereç arasında düzenli, uygun ve sonuca ulaşılabilir bir iletişimin sağlanması, koordinasyonun başarısı ile yakından ilgilidir. 10
İşletme Yönetimi- Koordinasyon Uyumluluk Sa1nalma Bütünlülük İletişim Pazarlama Üre4m ÖRNEK 11
İşletme Yönetimi- Denetim Denetim; diğer fonksiyonların neyi, nasıl ve ne derecede başardığını araştırır ve belirler. Dene:m Fonksiyonları Ölç Standartlarla Karşılaş.r Farklılık/Hata Kaynaklarını Belirle Düzel:ci önlemleri al 12
İşletme Yönetimi- Denetim Örgütsel Yapı Örgütsel Yapı, Yetki ve Sorumluluk Planlar, Standart ve Kriterler BAŞARILI ve ETKİN DENETİM 13
14
Üretim Yönetimi Üre$m insan ih$yaçlarını karşılamak amacıyla mal veya hizmetlerin meydana ge$rilmesi işlemidir. Üre$m Yöne$mi= Üre$m faaliyetlerinin örgütlenmesi, yürütülmesi ve denetlenmesi AMAÇ Mal ve hizmetlerin istenilen kalite standartlarında, istenilen zamanda ve en düşük maliyet ile elde edilebilmesi 15
Üretim Yönetimi- Süreç Üretim süreci planlanırken; A. İşler belirlenir, B. Rota tespiti (sıraların belirlenmesi) yapılır, C. İşler, makinelere yüklenir, D. İşlerin zaman programı yüklenir. 16
Üre$mi Miktarına veya Akışına Göre Sınıflandırma Aynı cinsten bir mamulün az veya çok sayıda üre8lmesi; -kullanılan makinelerin 8plerini, -imalat yöntemlerini, standartları, -insan gücünden yararlanma biçimini, -fabrikanın yerleşme düzenini, -üre8m planlama ve kontrol yöntemlerini etkiler. 17
Üretim Tipleri (Miktar Esaslı) Sipariş Üretim i Par$ Üre$mi Sipariş üre$mi, imaalat süreler esaslı üç alt gruba ayrılır: 1.Az sayıda mamulün yalnız bir defa üre$lmesi 2. Az sayıda mamulün talep geldikçe belirsiz aralıklarda üre$lmesi 3.Az sayıda mamulün belirli aralıklarda periyodik olarak üre$lmesi Par$ Üre$mi; Bir mamulün özel bir siparişi veya sürekli bir talebi karşılamak amacı ile belirli miktarlardan oluşan par$ler hâlinde üre$lmesidir. Sürekli Üre$m Sürekli Üre$m; eldeki makine ve tesislerin yalnız belirli bir mamule tahsisedilmesi ile yapılan üre$mdir. Söz konusu mamulün talep düzeyi ve üre$m miktarları çok yüksek$r. İki çeşilr; 1. Kütle üre$mi 2. Akış Üre$mi 18
19
Stok Kontrolü Stok kontrolünün amacı, istenilen bir malın ih4yaç zamanında elde bulundurulmasını sağlamak ve bunu en az maliyetle gerçekleş4rmek4r. Her işletmenin büyüklüğüne, yöne4m ve organizasyon durumuna, üre4m 4pine, mali durumuna ve daha birçok faktöre göre oluşturduğu bir stok kontrol sistemi vardır. Uygun stok kontrol sisteminin belirlenmesinde işletmenin stoklarla ilgili karşı karşıya kaldığı talebin yapısı ayırt edici rol oynamaktadır. 20
Stok Kontrolü Stok Kontrol Sistemleri Sabit Sipariş Miktarı Sabit Sa4ş Periyodu Maksimum- Minimum Gözle Kontrol Tek Kutu 21