AB Hibelerinde Ulusal Ortak Finansman için Finansman Mekanizmaları Macaristan Örneği Ambrovics Andrea Çevre ve Enerji Operasyonel Programı Başkanı Ulusal Kalkınma Ajansı Ankara, 4 Mart 2008
Ne tür programlar yönetiyoruz? Çevre ve Ulaştırma Programları 1. ISPA/Uyum Fonu 2000-2006 dönemi bütçesi:1 milyar Euro 2. Çevre ve Enerji Operasyonel Programı 2007-2013- bütçesi : 4,2 milyar Euro
ISPA/Uyum Fonu nun kısa özellikleri - çevre 3 temel alan atık yönetimi, atık su arıtma, içme suyu kalitesinin iyileştirilmesi 23 ana proje Faydalanıcılar : belediye, belediye konsorsiyumları, belediye birlikleri Daha çok büyük belediyelere yönelik Finansmanın temel özelliği: %50 AB hibesi, %30-45% Macaristan Hükümeti ortak finansmanı, %5-10% öz kaynaklar Belediyelere sunulan ilave finansman : Bölgesel Kalkınma Bakanlığı tarafından dağıtılan öz kaynak fonu 2007 yılında iptal edildi
ISPA/Uyum Fonu nun kısa özellikleri - çevre ISPA/Uyum Fonu için bugüne kadar yaşanan en büyük sorun, öz kaynakların sağlanması değil, projedeki uygun olmayan maliyetlerin finansmanıdır; öngörülemeyen maliyetlerin finansmanıdır. Ayrıca proje hazırlıklarının finansmanında da sorunlar vardır Öz kaynaklar için EBRD/EIB kredileri (devlet ve Budapeşte) ve ticari banka kredileri kullanılmıştır Proje başarısız bir şekilde ayrıntılandırılmıştır; CBA in öneminin ihmal edilmesi (gerçek ortak finansman oranı, ücret politikası-işletme maliyeti ve yapısı-sürdürülebilirlik sorunları Gelecekteki işletmecinin proje hazırlığına ve finansmanına dahil olması, katılıma kadar işe yaramıştır rekabetin ihmal edilmesi ile ilgili sorunlar Katılım sonrası durum
Yeni programlama dönemi/değişiklikler Macaristan ve Maastrich kriterleri Ulusal ortak finansman oranı (%85 - %15) Finansman alanları : atık yönetimi (mak. %70) atık su arıtımı (mak. %85) içme suyu kalitesi (mak. %90) toprağı yeniden ekime hazırlama (mak.%100) taşkın yönetimi (mak. %100) Enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji (%10 - %50)
Ortak özellikler Bunların çoğunluğu gelir getirici projelerdir, finansman oranı CBA kılavuzlarına göre hesaplanmalıdır İşletme (yasal hükümler), ücret politikası ve mali karşılanabilirlik (rantabilite) üzerinde güçlü vurgu Bunların çoğunluğu kamu hizmetler ile ilgilidir - belediyelerin görevi
İki aşamalı uygulama süreci proje hazırlık finansmanı olasılığı Teklife çağrı ile ilgili sıkı gereklilikler (kaynakların ve operasyonel yapının kanıtlanması) Öz kaynaklar ne olabilir? nakit Proje uygulaması için ayrılmış kaynaklar Şu şirketlerinin ortak finansmanı Kredi ve tahvil ihracı Özel sermayenin katılımı
Kredi, tahvil kullanımının sonuçları CBA iki nakit akışı Ücret Belediyelere yönelik yasal kısıtlamalar (kim kredi almaya layık) Artan devlet borcu
Özel sermaye katılımının sonuçları Profesyonel yatırımcının katılımı (ortak kamu hizmeti işletme hakkının sahibi owner) Hakkın devri için ödeme Her bir devir türünün olumlu ve olumsuz yönleri mülkiyet yönetimi kamu ihalesi (kazananın belirlenmesi konusunda özel dikkat) imtiyaz Belediyelerdeki, karmaşık finansman mekanizmalarını yönetmeye yönelik insan kapasitesi Gerçek rekabetin olmayışı; belediyeleri rekabeti arttırmaları için ne zorlayacak?
Enerji projeleri için özel finansman mekanizmaları ESCO finansmanı Başlıca alanlar ve özellikler Proje hazırlığı, değerlendirmesi ve finansmanı için tek durak sistemi EBRD tarafından önerildi, Macaristan için özel
Çözüm? Şu ana kadar bulduğumuz en iyi çözüm : Kurumsal sistemin hafif denetlemesi altında faydalanıcı,bankalar ve profesyonel yatırımcıların katılımı ile proje planlaması Ortak finansman ve risk paylaşımı
İlginiz için teşekkürler! ambrovics.andrea@meh.hu