PROJE DÖNGÜ YÖNETİMİ & MANTIKSAL ÇERÇEVE YAKLAŞIMI
İÇERİK 1. Proje Nedir? 2. Proje Döngü Yönetimi 3. Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı 1. Mevcut durum Analizi 2. Paydaş Analizi 3. Sorun Analizi 4. Hedef Analizi 5. Strateji Analizi 6. Mantıksal Çerçeve Matrisi 4. Sürdürülebilirlik 5. İzleme 6. Değerlendirme
PROJE NEDİR? Projeler, belirli bir zaman ve bütçe çerçevesinde, belirli bir amaca ulaşmayı sağlayacak sonuçları üretmek üzere insani ve fiziksel kaynakların bir araya getirildiği planlanmış faaliyetlerin bütünü olarak tanımlanır. Bir proje her zaman... Geniş anlamda politika ve program amaçlarıyla uyumlu olmalı ve bunu desteklemelidir. Fakat, Halihazırda devam etmekte olan faaliyetleri desteklemekten ziyade yeni bir şey oluşturmalı/geliştirmelidir. Ve Belirlenmiş ihtiyaçlara yönelik açıkça tanımlanmış amaçları, Açıkça tanımlanmış hedef grup(lar)ı, Açıkça tanımlanmış yönetim sorumlulukları Başlangıç ve bitiş tarihi Belirlenmiş bir dizi kaynağı ve bütçesi olmalıdır.
Proje Kurgusu Nasıl Yapılmalı? 1. AŞAMA: ANALİZ 2. AŞAMA: PLANLAMA Mevcut bir problemin, ondan etkilenen paydaşlarla analizi sonucunda ortaya bir PROJE KURGUSU konulması PROJE KURGUSUNUN tüm unsurlarıyla birlikte düşünülerek standart mantıksal çerçeve tablosu hazırlanması
Proje Döngüsü Proje Fikrini Belirleme Değerlendirme Proje Fikrinin Analizi Uygulama Ön Değerlendirme Finansman 6 Aşama
Proje Fikrini Belirleme Proje Fikrini Belirleme Proje Fikrini Belirleme: Projeye ilişkin ilk fikirlerin ortaya konduğu tasarım aşaması Proje fikrinin analizi: Projenin teknik ve operasyonel açıdan detaylı olarak tasarlandığı aşama Ön Değerlendirme: Tasarımı tamamlanmış olan projenin teknik, mali, ekonomik, kadın-erkek eşitliği, sosyal, kurumsal, çevresel faktörler açısından tutarlılığının, bütünselliğinin ve işlevselliğinin değerlendirildiği aşama Finansman: Proje önerisinin yazılması ve finansmanın sağlanması aşaması Uygulama: Projede öngörülen faaliyetlerin hayata geçirilmesi, izlenmesi, denetlenmesi ve değerlendirilmesi aşaması Değerlendirme: Proje sonuçlarının gözden geçirilmesi ve değerlendirilmesi aşaması
Bağlantılar Bütünsel Yaklaşım (ıntegrated Approach) Standartlaştırılmış Dokümanlar Ulusal\Sektörel Amaçlar Ana Format Mantıksal Çerçeve Finansman Teklifi 1. Özet 2. Projenin Arka planı 3. Sektör ve Problem Analizi Yıllık Raporlar 4. Proje\Program Tanıtımı 5.Varsayımlar, Riskler ve Esneklikler 6.Uygulama Faaliyet ve Kaynak Çizelgeleri İş Planı İş Planı İş Planı Bütçe Bütçe 5500 1750 4250 Bütçe 750 Maaşlar400 5000 5500 Harcırahlars 1250 1750 1100 Araç Gid. 3750 4250 3100 Office 750 750 Tel/Fax 400 400 Tohum 850 1100 Gübre 2300 3100 5500 1750 4250 750 400 1100 3100 Değerlendirme Raporları Ek:Mantıksal Çerçeve
Neden Proje Döngüsü Yönetimi? Klasik projelerde en çok görülen eksiklikler Mevcut durumun yetersiz analizi Projelerin hedef gruplarla ilgili olmaması Proje sahibi kuruluşun konuyla ilgisinin zayıflığı Stratejik çerçevenin belirsizliği Risklerin yeterince dikkate alınmaması Kısa vadeli bakış açısı Geçmiş deneyimlerin yeni projelerde dikkate alınmaması Faaliyet tabanlı uygulama ve planlama Doğrulanabilir olmayan proje çıktıları Yetersiz proje dokümanları
Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı (Logical Framework Approach) Projenin en önemli yönleri, 16 kutulu bir matris içerisinde özetlenir : Projenin neden gerçekleştirildiği (Projenin Kapsamı) Projenin neyi başarmasının beklendiği (Projenin Kapsamı ve Göstergeler) Projenin bunu nasıl başaracağı (Faaliyetler ve Araçlar) Projenin başarısı için hangi faktörlerin önemli olduğu (Varsayımlar)
Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı (Logical Framework Approach) Projenin başarısının değerlendirilmesi için gerekli bilginin nereden bulunacağı (Doğrulama Kaynakları) Projenin başlayabilmesi için hangi unsurların ya da şartların gerçekleştirilmesinin gerektiği (Ön koşullar) Projenin maliyetinin ne olacağı (Maliyetler) Projenin başlayabilmesi için hangi unsurların yada şartların gerçekleştirilmesinin gerektiği (Ön koşullar)
Müdahale Mantığı-Projenin Kapsamı Objektif Olarak Doğrulanabilir Göstergeler Doğrulama Kaynakları Varsayımlar Proje Genel Hedefi Projenin Amacı Sonuçlar Faaliyetler Araçlar Maliyet Ön-koşullar
ANALİZ EVRESİ PLANLAMA EVRESİ Paydaşları Tanımlama Tanımlama Analiz Sonuç Çıkarma Alternatifleri Seçme Mevcut Durum ve Paydaş (Stakeholder) Analizi Önemli proje taraflarının, hedef grup ve projeden fayda sağlayacakların belirlenmesi ve tanımlanması; hangi problemler ilerde ortaya çıkacak ve hangi potansiyeller kullanılabilecek Sorun Analizi Ana sorunların, sınırlamaların ve olanakların tanımlanması ve sebep-sonuç ilişkilerinin belirlenmesi Hedef Analizi Tanımlanan problemlerden amaçların oluşturulması ve araç-sonuç ilişkilerinin belirlenmesi Strateji analizi Amaçları gerçekleştirecek farklı stratejilerin tanımlanması ve en uygun stratejilerin seçilmesi. Ayrıca, ana amaçların belirlenmesi (genel amaç ve proje amacı) Proje Mantığını Belirleme Belirleme ve İşlevselleştirme Mantıksal çerçeve Proje/program yapısının tanımlanması, aralarındaki iç mantıksal tutarlılığın test edilmesi, amaçların ölçülebilir şekilde formüle edilmesi ile araçların ve maliyetlerin genel olarak tanımlanması Faaliyet çizelgesi Faaliyetlerin sıralarının ve birbirlerine bağımlılığının belirlenmesi; sürelerinin tahmin edilmesi ve kilometre taşları belirlenerek sorumlulukların dağıtılması Kaynak çizelgesi Faaliyet çizelgesinden hareketle girdilerin seçikleştirilmesi ve bütçenin hazırlanması
Proje Kurgusu > Analiz Aşaması 1. Mevcut Durum Analizi 2. Paydaş Analizi 3. Sorun Analizi 4. Hedef Analizi 5. Strateji Analizi
MEVCUT DURUM ANALİZİ Mevcut durum analizi, uygun bir proje tasarımında bulunmak için projenin kapsamı ve yerel halkın çıkar ve ihtiyaçları hakkında olabildiğince bilgi sahibi olma sürecidir. En iyi bilgilenme/öğrenme, çeşitli paydaş grupları ile yapıldığında olur. Etkileyici ve daha çok öğrenmeye açık bir durum analizi sorunun niteliği ve etkileri açısından önemlidir. 1. İyi bir literatür taraması 2. Proje alanının coğrafi yapısı ve iklim özellikleri 3. Toprak kullanım özellikleri 4. Çevresel sorunlar ve riskler 5. Temel altyapıya ilişkin bilgiler 6. Alana ait istatistikler 7. Hükümet politikaları ve programlar 8. Alanın sosyo-kültürel göstergeleri 9. Alanın ekonomik göstergeleri
Grup Çalışması I MEVCUT DURUM ANALİZİ Seçtiğiniz Proje konusu ile ilgili olarak; mevcut durumu ortaya koyun. 2. İstatistiki bilgileri ve bu bilgilerin kaynaklarını ekleyin.
PAYDAŞLAR ANALİZİ Kim? Paydaş, belirlenen problemleri çözmede veya projeye ilişkin olarak arzu edilen sonuçlara ulaşmada çıkarı/rolü olan herhangi bir insan grubudur. Örneğin: Devlet kurumları Özel sektör grupları, şirketler Sivil toplum grupları Toplumun üyeleri (çiftçi/tüccar, kadın/erkek, genç/yaşlı, zengin/ yoksul)
Neden paydaşlar analizi? Bir sorunun çözülmesi veya bir mal ya da hizmetin üretilmesi hiçbir zaman tek taraflı olarak gerçekleştirilemez. Proje konusuyla ilgili tüm tarafların bir fikri vardır ve çözüm tüm bu fikirlerin bileşkesidir. Paydaşlar analizi, tüm tarafların fikirlerini öğrenmek ve sonuçta bileşke fikri ortaya çıkarmak için yapılır.
Paydaşlar Analizi A-Proje Sahibi Kuruluş Projeyi hazırlayan kuruluş B-Proje Ortakları Proje konusu ile ilgili ve proje sorumluluğunu paylaşan kurum/kuruluşlar C-Hedef Grup(lar) Projenin gerçekleştirilmesinden doğrudan ve olumlu etkilenen grup veya gruplar. Proje bu gruplar için yapılmaktadır. D-Paydaşlar: 1Birincil Paydaşlar Proje konusu ile doğrudan ilişkili ve sonuçlardan olumlu ya da olumsuz etkilenecek olan gruplar 2. İkincil Paydaşlar Proje konusu ile dolaylı olarak ilişkili ve sonuçlardan olumlu ya da olumsuz etkilenecek olan gruplar. Birincil paydaşlara hizmet sağlayan kurum ve kuruluşlar da ikincil paydaş sayılır.
Birincil Paydaşlar Projeden doğrudan olumlu ya da olumsuz etkilenecek olanlardır.
İkincil Paydaşlar Birincil paydaşlara hizmet sağlamada aracılık edecek olanlardır. Bunlar, fon kuruluşları, uygulama, izleme ve iştirakçi kuruluşlardır.
PAYDAŞLAR ANALİZİ Paydaşlar Analizi Proje ile bir bağı olan kişileri, grupları, örgütsel yapıları tanımlar, Proje açısından önemli olabilecek grupların ve kişilerin çıkarlarını ve beklentilerini tanımlar. Paydaşlar Analizi için yapılması gerekenler Temel grupları/kişileri tanımla Sınıflandır (yararlanıcılar, uygulayıcılar, vs) Karakteristik özelliklerini belirle ve analiz et Proje açısından sonuçları tanımla
Paydaş Analiz Tablosu
Grup Çalışması II PAYDAŞ ANALİZİ Seçtiğiniz Proje konusu ile, doğrudan ve dolaylı olarak ilgili olan paydaşları belirleyin. 2. İlgili tüm kesimleri kapsadığınıza emin olun. Proje paydaşlarınız kimlerden oluşacaktır, bir liste oluşturun.
SORUN ANALİZİ Sorun analizi, sorunların esas nedenlerini bulmak, sorunun köküne inmek anlamını taşır. Bizim sorun olarak gördüğümüz ve birbirinden bağımsız olarak düşündüğümüz bir çok sorun aslında bir tek ana sorunun uzantıları olabilir. Örnek Midenizde bir ağrı var ve doktora gittiniz.
Niçin Yapılır? Sorun Analizi Ana Sorun ve buna neden olan sorunlar ile sebep olduğu sonuçların tarafların üzerinde uzlaşabileceği bir netlikte ortaya çıkarılması için yapılır Nasıl Yapılır? Katılımcıların bakış açılarından sorunlar formüle edilir Konuyla ilgili tüm sorunların ortaya çıkıp çıkmadığı incelenir Ortaya çıkanların önemli sorunlar olduğu konusunda görüş birliği oluşturulur Bir odak sorun seçilerek, sorunlar sebep-sonuç ilişkisine göre hazırlanan sorun ağacıyla gösterilir
Sorun Analizi Bu aşamada kendimize sormamız gereken sorular: Değiştirmek istediğimiz, istemediğimiz ya da sorun olarak gördüğümüz şey nedir? Bu sorunun kaynağı nedir? Bu sorun görmezden gelinirse sonucu ne olur? Sorunlar arasında neden-sonuç analizi yapıldı mı?
Sorun analizi sırasında neler yapılmalı? Konu ile ilgili görünen sorunları ve varlığı istenmeyen durumları gelişigüzel sıralayın. Ana sorunu en üst seviyede tutarak, onu doğrudan etkileyen sorunları sıralayın. Şemada yer alan sorunların hepsinin gerçek olmasına ve gelecekte ortaya çıkması beklenen sorunların belirtilmemesine dikkat edin. Sorun ağacı içerisindeki genel sorunları, sorun ağacından ayıklayın. Bu tür genel sorunları, sonraki aşamalarda varsayım ya da önkoşul olarak kullanabilirsiniz.
SORUN AĞACI SONUÇ NEDEN
Sorunları Hiyerarşik Sırada Düzene Koymak Mevcut durumdaki ana sorunları tanımla (beyin fırtınası) Bir başlangıç sorunu seç Başlangıç sorunu ile bağlantılı diğer sorunları araştır Neden-sonuç ilişkisini kur Başlangıç sorununa doğrudan sebep olan sorunları aşağı yaz Başlangıç sorunundan doğrudan etkilenen sorunları yukarı yaz
Sorunları Hiyerarşik Sırada Düzene Koymak Benzer şekilde diğer tüm sorunları birbirleriyle karşılaştırarak yerleştir Sorunları sebep-sonuç oklarıyla ilişkilendir Ağacın tamamını gözden geçir ve tamamlılığını ve geçerliliğini kontrol et
XXXX Projesi SORUN AĞACI ÖRNEK SONUÇLAR SEBEPLER
Sorun Analizi > Neden Proje Yapıyorum? 1. Sorun Analizi Mevcut durumun olumsuz yönlerinin tespit edilmesi (tercihen tüm paydaşların katılımıyla) ve bunlar arasındaki nedensonuç ilişkilerinin ortaya konması ile Sorun Ağacı elde edilir
Grup Çalışması III SORUN ANALİZİ Bir sorun belirleyin ve sorunun nedenlerini grup olarak tartışın. 2. Neden-sonuç bağlantılarına dikkat ederek sorunları ağaca yerleştirin.
Hedeflerin Analizi Gelecekte olması istenen durumun gerçekleştirilmesi için potansiyel çözümlerin analiz edilmesidir. Nasıl Yapılır? Sorun ağacındaki problemler pozitif olarak yeniden ifade edilir Sorun ağacıyla karşılaştırılır ve yapılması gerekenler veya başarılması gerekenler yeniden ifade edilir Gerçekçi bir şekilde revize edilmesi gereken ve/veya ekleme/çıkarma yapılması gereken hususlar tamamlanır Bağlantıların tutarlı olmasına dikkat edilerek Hedef Ağacı oluşturulur
HEDEF AĞACI AMAÇ ARAÇ
HEDEF AĞACI
Hedef Analizi > Neye Ulaşmak İstiyorum? 3. Hedef Analizi Problem ağacını oluşturan negatif tespitler çözüme dönüştürülür ve olumlu gerçekleşmeler - hedefler - olarak ifade edilir. Hedef Ağacı elde edilir
Grup Çalışması IV HEDEF ANALİZİ Sorun ağacını oluşturan negatif tespitleri pozitif hale getirin. Araç-amaç bağlantılarını kontrol edin. Hedefleri hedef ağacına yerleştirin.
Strateji Analizi > Hedefime Nasıl Ulaşacağım? Bu aşama, kendi kapasitemizi tanıdığımız ve tanımladığımız aşamadır. Yeteneklerimizi, gücümüzü, güçsüz yanlarımızı ortaya koymamız gerekir. Strateji Analizinin Hedefi şudur: Belirlenen (muhtemel) amaçları bir dizi fizibilite (olabilirlik) kriterine göre analiz etmek; Proje uygulaması için uygun stratejiyi seçmek
Strateji Analizi > Hedefime Nasıl Ulaşacağım? Strateji Analizi Ortaya konacak kriterler ışığında hangi hedeflere odaklanılacağı ve hangi hedeflerden vazgeçileceğinin tespit edildiği analizdir. Temel kriterlere örnek:
Strateji Seçiminde Dikkate Alınacak Kriterler Maliyetler Farklı Paydaşların Bakış Açıları Faydaların Zaman Perspektifi Mevcut Kaynaklar Mevcut Potansiyel ve Kapasiteler Politik Yapılabilirlik Verimlilik ve Etkinlik Sosyal Kabul Edilebilirlik Eşitsizliklerin (Kadın- Erkek) Giderilmesine Katkısı Diğer Projeleri Tamamlayıcılık Aciliyet
Strateji Analizi > Hedefime Nasıl Ulaşacağım?
Strateji Analizi > Hedefime Nasıl Ulaşacağım?
Proje kaplama alanı STRATEJİ ANALİZİ
Strateji Analizinden Mantıksal Çerçeve Matrisine Hedeflerin nasıl yazılması gerektiğine karar verin Stratejiyi seçin Seçtiğiniz stratejinin ağacını tamamlayın Hedeflerin nasıl ifade edileceğine karar verin Hedefleri mantıksal çerçeveye aktarın (genel amaç, proje amacı, sonuçlar) Hedefleri gözden geçirin (araç-amaç ilişkisi) Olası etkinlikleri tanımlayın
Grup Çalışması V STRATEJİ ANALİZİ Hedef ağacınızı inceleyin. Yapabileceklerinizi tartışın. Stratejinizi belirleyin.
MANTIKSAL ÇERÇEVE MATRİSİ 1. Proje Tanımı 2. Doğrulanabilir göstergeler 3.Doğrulama kaynakları 4. Varsayımlar Genel hedef 1 8 9 Proje Amacı 2 10 11 7 Sonuçlar 3 12 13 6 Faaliyetler 4 Araçlar Maliyetler 5 Not: Matrisin her bir kısmı yukarıdaki numara sıralaması çerçevesinde oluşturulurken, gerektiği takdirde diğer kısımlar kontrol edilmeli ve gözden geçirilip yeniden düzenlenmelidir. Ön koşullar
Proje Kurgusu > Planlama Aşaması Proje ile tam olarak gerçekleştirilemeyen ancak proje amacının hizmet ettiği genel amaçlardır. Proje kapsamında yürütülen faaliyetler ile elde edilen sonuçlara bağlı olarak ulaşılması gereken temel amaçtır. Gerçekleştirilecek faaliyetler ile elde edilecek çıktılardır. Sonuçlar Proje amacının gerçekleşmesine hizmet eden hedeflerdir. Sonuçların elde edilmesine ve temel amacın gerçekleşmesine hizmet eden çalışmalar, projenin sonuçlarını üretmek için projenin parçası olarak uygulanacak görevlerdir. faaliyetlerin gerçekleşmesi için gerekli fiziksel ve fiziksel olmayan kaynaklar (ihale, eğitim/seminer, inşaat, mal alımı, danışmanlık, hizmet vb.) Uygulama Araçları/Yöntemleri BÜTÇE/MALİYET
SONUÇLAR/ ARA HEDEFLER MANTıKSAL ÇERÇEVE MATRİSİ
Varsayımlar Varsayımlar nedir? Projenin başarısını etkileyen veya belirleyen dışsal faktörlerdir. Niçin gereklidirler? Müdahale mantığı asla gerçek durumu kapsayamaz Dışsal faktörler başarı üzerinde önemli etkilere sahiptirler ve tanımlanarak dikkate alınmalıdırlar. Önkoşullar nelerdir? Faaliyetler başlamadan önce aşılması gereken koşullardır
Varsayımlar Varsayım: Bir projenin başarısı için gerekli olan, Proje yönetiminin kontrolünde olmayan, Proje uygulaması sırasında izlenmesi gereken, bir koşuldur.
Varsayımlar Varsayımlar aşağıdaki endişelerle ilgili olabilir : Proje yönetimine doğrudan katılmayan diğer paydaşların faaliyetleri, Hedef grupların proje çerçevesinde yerine getirilen hizmetlere yaklaşımı Etkin donör koordinasyonu ve mali kaynağın zamanında ödenmesi Proje girdi ve çıktıları için fiyat dalgalanmaları Devletin ilgili politikalarındaki değişiklikler
Varsayımların Oluşturulması Proje faaliyetlerine başlanabilmesi için gerekli önkoşulların belirlenmesi, Hiyerarşik sıralamada, seçilen strateji ile tam olarak kapsanamayan ancak projenin başarısı açısından önemi bulunan dışsal faktörlerin ifade edilmesi, Bu faktörlerden hangilerinin Genel Amacın, Proje Amacının veya Sonuçların gerçekleştirilmesi için gerekli olduğunun belirlenmesi ve mantıksal çerçevenin uygun seviyesine yerleştirilmesi,
Varsayımların Yerleştirilmesi Müdahale Mantığı- Projenin Kapsamı Projenin Genel Hedefi Objektif Olarak Doğrulanabilir Göstergeler Doğrulama Kaynakları Varsayımlar Projenin Amacı Sonuçlar Faaliyetler Araçlar Maliyet... Ön-koşullar
Sonuçlar
Başarı Göstergeleri > Projem bittiğinde neye ulaşmış olacağım? Nedir? Proje amaçlarını operasyonel olarak ölçebilen, performans ölçüm olanağı sağlayan ve projenin her aşamada izlenmesine olanak sağlayan araçlardır. Her bir gösterge kısaca müdahaleye ilişkin Nicelik, Nitelik, Zaman ve Yer konusunda bilgi içermelidir. Ayrıca göstergeler SMART olmalıdır.
Ne İşe Yararlar? Genel Amacın, Proje Amacının ve Sonuçların karakteristiklerini açıklığa kavuştururlar Projeyi daha objektif bir şekilde yönetmeyi sağlarlar Performans ölçümü, izleme ve değerlendirme için bir baz oluştururlar Not: Sıklıkla, bir amaç için birden fazla gösterge kullanmak gereklidir. Böylece, amacın başarılıp başarılmadığı konusunda daha güvenilir bilgi elde edilir.
Tarafsız Doğrulanabilir Göstergeler Smart Olmalı o SPECIFIC (Belirli), ölçmesi gereken şeyi ölçen o MEASURABLE (Ölçülebilir) Kabul edilebilir maliyetler içerisinde tarafsız olarak doğrulanabilir olmalı o AGREED UPON (Üzerinde uzlaşılan) Bütün taraflar göstergenin özelikleri konusunda uzlaşmış olmalı o REALISTIC & SENSITIVE (gerçekçi ve duyarlı) Proje hedefleri ile ilgili ve değişime duyarlı olmalı o TIME BOUND & COST EFFECTIVE (Süreli ve maliyet etkin)
Tarafsız Doğrulanabilir Göstergelerleri Özgün Kılmak İçin QQT Testini Uygula Hedef İlköğretim öğretmenlerine hizmet içi eğitim sağlanması Tarafsız Doğrulanabilir Göstergeler (TDG) Quantity - Miktar Örnek: 100 İlköğretim öğretmenine hizmet içi eğitim sağlandı Quality - Kalite Örnek: 100 İlköğretim öğretmenine eğitimde teknolojinin kullanımı konusunda hizmet içi eğitim sağlandı Time - Zaman Örnek: 100 İlköğretim öğretmenine Eylül 1996 ya kadar eğitimde teknolojinin kullanımı konusunda hizmet içi eğitim sağlandı
DOĞRULAMA KAYNAKLARı Doğrulama Kaynakları, göstergelerin kontrol edilmesi için gerekli bilgiyi sağlayacak dokümanlar, raporlar ve diğer kaynaklardır. Göstergelerin formüle edilmesiyle eş zamanlı olarak doğrulama kaynakları da belirtilmelidir. Doğrulama kaynakları şu bilgileri vermelidir: Bilginin sağlanacağı format (örn: İlerleme raporları, proje hesapları, proje kayıtları, resmi istatistikler vs), Bilgiyi kimin sağlayacağı, Bilginin hangi sıklıkta sağlanacağı (örn: Aylık, üç aylık, yıllık vs.).
DOĞRULAMA KAYNAKLARı Özel anketler Maliyet Faydalananlarla görüşmeler Uyarlanmış mevcut istatistiki bilgiler Mevcut istatistiki bilgiler Yönetim raporları İdari raporlar Karmaşıklık
Tarafsız Doğrulanabilir Gösterge & Doğrulama Kaynağı -Örnek Proje Tanımı Tarafsız Doğrulanabilir Gösterge Doğrulama Kaynakları Genel Hedef Yerel halkın yaşam koşulları iyileşti Balıkçılıktan elde edilen gelir 2006 yılına kadar % 30 artar Turizm geliri 2006 yılına kadar % 30 artar. DİE nin sosyoekonomik anket raporu Proje amacı Nehir suyu kalitesi arttı Balık tüketimine bağlı hastalıklar 2006 yılına kadar % 80 oranında azalır. Balık yakalama 2006 yılına kadar % 80 oranında artar. (sabit stokla) Bölgesel hastane ve tıbbi istatistikler Nehir Otoritesi ve Kooperatiflerin Raporları Sonuç Hanelerin ve fabrikaların doğrudan kirli su atıkların azaltıldı 2006 ya kadar fabrika Atık sularının % 70 i ve evsel atık suların %80 i arıtılır. Belediyelerin anket raporu
MANTIKSAL ÇERÇEVE Proje Kurgusu Başarı Göstergeleri Doğrulama Kaynakları Riskler-Varsayımlar Genel Hedefler Kırsal alanda kadının ekonomik ve sosyal hayata kazandırılmasının sağlanması Çalışan ve ailesine gelir getiren faaliyetler bulunan kadın sayısında artış sağlandı İşsizlik oranı azaldı Doğrulama Kaynakları > Sonuçları nasıl İşsizlik ispatlarım? verileri Ailelerin gelir seviyelerin artış Hane başına milli gelir rakamı Resmi ekonomik veriler Özel Amaç Gelir getirici faaliyetler ile kadının aile geçimine katkı sağlaması Meslek eğitimi ile kadının işgücüne katılımının teşvik edilmesi Kadının çalışması ve ailesine gelir getirmesi önündeki önyargıların giderilmesi 20 kadın arıcılık ile gelir etmeye başladı 20 kadın halı-kilim dokuma ile gelir elde etmeye başladı 20 kadın yöresel mutfak ürünlerini satarak kazanç elde ediyor 20 kadın mesleki eğitim alarak istihdam edildi Kadının çalışmasına karşı çıkanlarda azalma (çalışan kadınların aileleri) Aracılıktan eldi edilen geliri gösteren resmi veriler Kayıtlı kadın istihdamı Kadın işletmecilerin gelir beyanı Kooperatif gelir beyanı Varsayımlar-Riskler: Hedef grubun projeye ilgi göstermesi Genç kızların ailelerinin desteği Arıcılığın yapılmasına destek olan doğal dengenin sürmesi Ekonomik istikrarın sürmesi Sonuçlar Kadınların aile ekonomisine katkı sağlamaya başladı Kadının çalışması veya gelir getirecek çalışma yapmasının önündeki engeller kısmen de olsa giderildi Mesleki eğitim sağlanması ile kadınların işgücüne katılımı teşvik edildi Kadın meslek eğitim merkezi kuruldu 20 kadına arıcılık eğitimi verildi 20 kadına halı-kilim dokuma eğitimi sağlandı 20 kadına pazarlanabilir yöresel mutfak ürünlerini eğitimi sağlandı 60 kadına pazarlama eğitimi ve danışmanlığı verildi Kadın kooperatifi kuruldu İki çalışma gezisi yapıldı 20 kadın istihdam edildi Eğitim tutanakları Toplantı kayıtları Danışmanlık faturaları Proje raporları Çalışma gezisi raporu Varsayımlar-Riskler: Hedef grubun projeye ilgi göstermesi Genç kızların ailelerinin desteği Arıcılığın yapılmasına destek olan doğal dengenin sürmesi Ekonomik istikrarın sürmesi
MANTIKSAL ÇERÇEVE Proje Kurgusu Başarı Göstergeleri Doğrulama Kaynakları Riskler-Varsayımlar Faaliyet Bileşenleri 1. Hazırlık faaliyetleri 2. Eğitimler Faaliyetin maliyetleri Doğrulama Kaynakları > Sonuçları nasıl ispatlarım? 2. Proje için gerekli eğitim ekipmanının temin edilmesi 3. Tanıtım ve bilgilendirme çalışmaları 4. Kadın Meslek Eğitim Merkezi Renovasyonu 5. Meslek eğitimi kurslarının düzenlenmesi 6. Arıcılık/halı-kilim/yöresel mutfak gibi konularda eğitimler düzenlenmesi 7. Eğitim alan kızların pazarlama eğitimleri ve danışmanlığı 8. Kooperatif kurulması için teknik destek sağlanması Araçlar: 1. Proje ekibi 3. Danışmanlık hizmeti 4. Satın alma ihalesi 5. Ekipmanlar 6. İnşaat ihalesi 7. Yenilenmiş eğitim merkezi 8. Çalışma gezileri 9. Tanıtım ve görünürlük aktiviteleri (afiş, broşür, yayın vb.) Maliyetler: nelerdir? Bunlar nasıl sınıflandırılır? İnsan kaynakları Seyahat Ekipman alımı Ofis giderleri Hizmetler Diğer harcamalar Yedek akçe İdari giderler TOPLAM BÜTÇE: 280.000 ön-koşullar: Proje kapsamında herhangi bir önkoşul bulunmamaktadır. 9. İyi uygulamaları görmek için Beypazarı ve Safranbolu ya çalışma gezisi 10. Önyargıların kırılması için topluma yönelik bilgilendirme faaliyetleri
Grup Çalışması VI MANTIKSAL ÇERÇEVE ANALİZİ Önkoşullar-Riskler-Varsayımlar: Projenizin başlaması/uygulanması için engeller/şartları tanımlayın Başarı Göstergeleri: Proje sonuçlarının değerlendirileceği göstergeleri belirleyin Doğrulama Kaynakları: Belirttiğiniz göstergeleri doğrulayan kaynakları belirleyin MANTIKSAL ÇERÇEVE TABLONUZU DOLDURUN!!
Proje Kurgusu > Planlama Aşaması Mantıksal Çerçeve Faaliyet Planı ve Bütçe Bütçet Faaliyet PLanı Faaliyet PLanı Faaliyet PLanı Maaşlar Yolluklar Araç Gid. Ofice Tel/Fax Tohum Gübre Bütçe Bütçe 5000 5500 1250 1750 3750 4250 750 750 400 400 850 1100 2300 3100 5500 1750 4250 750 400 1100 3100 5500 1750 4250 750 400 1100 3100
Bir faaliyet Planı: Faaliyet Planı Hedefe Yönelik Mantıksal Çerçeve Yaklaşımını Sürdürür Faaliyetleri Operasyonel Detaylara Ayırır Faaliyetlerin Sırasını, Süresini ve Önceliğini Netleştirir Kilometre Taşlarını Belirler Yönetim ve Uygulama Sorumlulukları ile Yönetim Görevlerini Dağıtır
FAALİYETLERİN SıRALANMASı ARA HEDEF SONUÇ Faaliyet 1.1... Faaliyet 1.2... Faaliyet 1.3... Faaliyet 1.4... Faaliyet 1.5... Faaliyet 1.6... Faaliyet 1.7... Faaliyet 1.8... Faaliyet 1.9...
FAALİYET PLANI Faaliyet Planının Hazırlanma Aşamaları: Ana faaliyetlerin listelenmesi; MÇ deki faaliyetler operasyonel detayda faaliyet planının hazırlanması için bir baz olarak kullanılabilir. Faaliyetleri detaylandırmak; Faaliyetleri detaylandırmanın amacı onları organize etme ve yönetme işlerini kolaylaştırmaktır. Bunun kritik noktası detaylandırmayı doğru yapmaktır. En yaygın hata fazla detaylandırmaktır. Planlamacı gerekli zaman ve kaynakları öngörür ve sorumlulukların dağıtılması için yeterli ayrıntıya sahip olur olmaz detaylandırmayı durdurmalıdır.
FAALİYET PLANI Sıralama ve bağımlılıkların belirlenmesi; Faaliyetler yeterince detaylandırıldıktan sonra birbirleriyle ilişkilerine karar verilmelidir. Sıralama bir faaliyetin hangi faaliyeti izleyeceğini, bağıımlılık ise birisi bitmeden başlayamayacak veya tamamlanamayacak faaliyetler dizinini gösterir. Bağımlılıklar aynı kişi tarafından yapılacak faaliyetler arasında da olabilir.
KAYNAK PLANLAMASI Bir kaynak planı: Mantıksal çerçevenin amaç odaklı olmasını sağlar, Sonuca dayalı bütçelemeyi ve maliyet etkinliğinin izlenmesini kolaylaştırır, Kaynakların planlı olarak harekete geçirilmesi için temel teşkil eder, Büyçe Bütçe Salaries 5000 5500 Bütçe Salaries Allowances5000 1250 5500 1750 Vehicle Op. 3750 4250 Maaşlar Allowances5000 1250 5500 1750 Vehicle Office Op. 750 750 Harcırahlar 1250 3750 1750 4250 Office Tel/Fax 400 400 Araç 3750 750 4250 750 Tel/Fax Seeds 400 850 400 1100 Ofis 750 750 SeedsFertiliser 850 2300 1100 3100 Tel/Faks 400 400 TohumFertiliser 850 2300 1100 3100 Fertiliser 2300 3100
DEĞERLENDİRME... SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK... Çevre korumas ı Sosyokültürel konular Toplumsal cinsiyet Uygun teknoloji Sürdürülebilirlik, projenin gerçekleştirilmesi için sağlanan dış yardım bittikten sonra da, projenin yarar üretmeye devam etmesi demektir. Diğer bir ifade ile projenin, proje sırasında gerçekleştirilen faaliyetlerin kalıcılığının sağlanması ve yararlanıcılar, ilgili taraflar ve proje uygulayıcısı tarafından içselleştirilmiş olmasıdır. Kurums al ve yönetsel kapasite Politika desteği Ekonomi k ve mali rasyonell ik Benimseme, içselleştirme
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK... Politika desteği Uygun teknoloji Proje alanına ilişkin hükümetin Bir politikası var mı? Proje sonuçlarına hükümetin yeterli desteği vereceğine dair kanıtlar var mı? Seçilen teknolojinin karşılanabilir bir maliyetle kullanılacağına ve yerel koşullara uygunluğuna ilişkin yeterli kanıtlar var mı?
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK... Çevre korumas ı Sosyokültürel konular Projenin sonuçlarının çevre üzerinde zararlı sonuçları var mı? Olası bir zarara karşı yeterli tedbir alındı mı? Proje sosyokültürel normları dikkate alıyor mu? Projede eşit erişim ve eşit yararlanma ilkeleri dikkate alındı mı?
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK... Toplumsal cinsiyet Projede kadın ve erkeklerin ihtiyaçlarının eşit bir şekilde karşılanmasına yönelik olarak gerekli tedbirler alındı mı? Kurums al ve yönetsel kapasite Proje sahibi kuruluş yeterli kapasite ve kaynağa sahip mi?
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK... Benimseme, içselleştirme Ekonomik ve mali rasyonelli k Tüm cinsiyet gruplarının projeyi desteklediğine ilişkin ne tür kanıtlar var? Hedef gruplar proje içinde aktif rol alıyorlar mı? Projenin sağlayacağı yararların, böylesi bir maliyeti haklı çıkaracak kadar önemli olduğuna ilişkin yeterli kanıt var mı?
İZLEME İş planı İş planı İş planı İzleme, proje yönetiminde günlük faaliyetlerin bir parçasıdır. Projenin uygulama takvimine uygun olarak yürütülmesini sağlar. Planlanan faaliyetlerin yeniden yönlendirilmesi ya da yeniden düzenlenmesine imkan verir. Bir başka deyişle İzleme, yapılan işlerle ilgili çıktı, etkiler ve tepkilerin gözlendiği, sürekliliği olan bir süreçtir.
İZLEME İzleme Hangi faaliyetler gerçekleştirildi ve nasıl bir ilerleme sağlandı? Sıklık Haftalık Bütçe-faaliyet maliyetleri Faaliyetlerde arzu edilen sonuçlara ulaşıldı mı? Bu sonuçlar proje hedeflerine bizi ne kadar yaklaştırdı? Aylık Üç aylık Altı aylık Proje çerçevesinde nasıl bir değişim oluyor? Varsayımlar doğru mu? Altı aylık Göstergeler nasıl? Altı aylık
DEĞERLENDİRME Değerlendirme izlemeden daha geniş bir perspektifi içerir. Projenin doğru yapılıp yapılmadığının cevabını verir Proje amacı ve hedefinin gerçekleşmesine yönelik ilerlemenin izlenmesidir Proje süresi boyunca çeşitli zamanlarda değerlendirme yapmak olanaklıdır, ara, nihai, ex post Proje dışından uzman kişiler tarafından yapılmalıdır
İZLEME ve DEĞERLENDİRME ARASINDAKİ FARK İzleme proje faaliyetlerinin uygulanmasını kayıt altına alırken, değerlendirme hedeflere erişimi ölçer ve hazırlık uygulama aşamalarına ilişkin süreçleri gözden geçirir. Ara dönem değerlendirme, projenin uygulanması sürecinde yeniden düzenlemelere (gerektiğinde) olanak tanır. Nihai değerlendirme proje sona erdiğinde yapılır ve bu süreçten çıkarılan dersler ortaya konur. Bunlar bir sonraki projelere referans olarak kullanılır.
SABRINIZ İÇİN SONSUZ TEŞEKKÜRLER!!!