ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRETMENLİK UYGULAMASI SÜRECİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ



Benzer belgeler
ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEK BİLGİSİ DERSLERİ ÜZERİNE BAKIŞ AÇILARI

BEDEN EGITIMI ÖGRETMENI ADAYLARıNIN SINIF ORGANIZASYONU VE DERS ZAMANI KULLANIMI DAVRANıŞLARlNIN ANALIzI

ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNİ TERCİH SEBEPLERİ

ÖĞRETMENLİK UYGULAMASI DERSİNDE YAŞANAN SORUNLARA YÖNELİK ÖĞRETMEN ADAYI VE ÖĞRETİM ELEMANI GÖRÜŞLERİ

YÜKSEKÖĞRETİM KURULU YARDIMCI DOÇENT

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ

Arş. Gör. Dr. Mücahit KÖSE

International Journal of Progressive Education, 6(2),

Available online at

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Kasım 2017 Cilt: 6 Sayı: 4 ISSN:

ÖZGEÇMİŞ 0(222) / 1657

ÖZGEÇMĐŞ. Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans

13. ULUSAL PSİKOLOJİK DANIŞMA VE REHBERLİK KONGRESİ BİLDİRİ ÖZETLERİ KİTABI Ekim, 2015 Mersin

İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları 1. İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

Kişisel Bilgiler. Akademik Ünvan : Dr.(PHD) Doğum Yeri : İSTANBUL Doğum Tarihi : 1972 Ana Dil(ler) : TÜRKÇE

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN

Eğitim Fakültesi, Kimya Öğretmenliği Programı, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Kimya Öğretmenliği Lisansla

ÖZGEÇMİŞ. Yardımcı Doçent Sınıf Öğretmenliği Ondokuz Mayıs Üniversitesi 2003-

OKUL DENEYİMİ I, II ve ÖĞRETMENLİK UYGULAMASI DERSLERİNİN UYGULAMA ÖĞRETMENLERİ ve ÖĞRETMEN ADAYLARI TARAFINDAN DEĞERLENDİRİLMESİNİN İNCELENMESİ

EPİSTEMOLOJİK İNANÇLAR ÜZERİNE BİR DERLEME

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.

FİZİK DERSİNİN LİSE PROGRAMLARI VE ÖSS SORULARI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

ISSN : ceke@akdeniz.edu.tr Antalya-Turkey VELİLERİN BAKIŞIYLA OKUL ORTAMININ DEĞERLENDİRİLMESİ

EĞİTİM FAKÜLTESİ Ortaöğretim Fen ve Ortaöğretim Fen ve ENSTİTÜSÜ

EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEK BİLGİSİ DERSLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI Filiz ÇETİN 1

EK-3 ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl

THE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT

EĞİTİM FAKÜLTESİ Ortaöğretim Fen ve Ortaöğretim Fen ve ENSTİTÜSÜ

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: Başak Gorgoretti 2. Doğum Tarihi: 04 Kasım Ünvanı: Yardımcı Doçent 4. Öğrenim Durumu

THE SKILLS TRAINING RAN IN ENTERPRISES

Doç.Dr. HİLAL AKTAMIŞ

Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Haziran 2017 Cilt:6 Özel Sayı:1 Makale No: 07 ISSN:

Yrd.Doç.Dr. Nihal TUNCA

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI

Dr. DENİZ ATAL PERSONAL INFORMATION. Contact Information. Educational Background. Name-Surname: Deniz ATAL. Address:

Yrd.Doç.Dr. MELTEM YALIN UÇAR

BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ALANI THE INFORMATION TECHNOLOGIES DEPARTMENT

KİMYA ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRENME VE ÖĞRETME ANLAYIŞLARI İLE ÖĞRENME STİLLERİNİN YAPILANDIRMACILIK FELSEFESİ İLE OLAN UYUMU

İLKÖĞRETİM İKİNCİ KADEME ÖĞRETMENLERİNİN YAZILI SINAVLARINDA NOKTALAMA KURALLARINA UYMA DÜZEYLERİ: ERDEMLİ İLÇESİ ÖRNEKLEMİ

Akademik ve Mesleki Özgeçmiş

7. Yayınlar 7.1. Uluslararası hakemli dergilerde yayınlanan makaleler (SCI & SSCI & Arts and Humanities)

Filiz METE, Ahmet ASAR

ÖZGEÇMİŞ. Dr. Öğr. Üyesi Yusuf BADAVAN Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Eğitim Yönetimi Anabilim Dalı Beytepe / Ankara

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Ağustos 2018 Cilt: 7 Sayı: 3 ISSN:

UYGULAMA ÖĞRETMENİNİN ÖĞRETMEN ADAYINA KARŞI DAVRANIŞLARI

ULUSLARARASI 9. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ KONGRESİ

Dersin Adı D. Kodu Yarıyılı T + U Kredisi AKTS. HERBOLOJİ Güz

1. Adı Soyadı : Rüştü Şahin 2. Doğum Tarihi : Unvanı : Doktor 4. Öğrenim Durumu: Doktora Derece Alan Üniversite Yıl

ÖZGEÇMİŞ. Araştırma Görevlisi Okul Öncesi Öğretmenliği Gazi Üniversitesi

ÖZGEÇMİŞ. Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Anadolu Üniversitesi 2003

SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ BONA YAPMA BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

BEDEN EÐÝTÝMÝ ÖÐRETMENLERÝ VE ÖÐRETMEN ADAYLARININ DERSLERÝNDEKÝ AKADEMÝK ÖÐRENME SÜRELERÝNÝN ANALÝZÝ

DERS PLANI VE AKTS FORMU

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ - 1. Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Ortaöğretim Matematik Öğretmenliği

Özgeçmiş. : Cevdet Cengiz. Kişisel Bilgiler. : Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor. Yerleşkesi, Çanakkale.

GAZİ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ/BİYOLOJİ EĞİTİMİ (DR)

ÖZGEÇMĠġ VE ESERLER LĠSTESĠ

The Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department

Grundtvig Öğrenme Ortaklığı Projesi CRISTAL Common References in Sustainable Training in Adult Learning

Doç.Dr. ESİN ACAR. Eğitim Bilgileri. Buca Eğitim Fakültesi Lisans Dokuz Eylül Üniversitesi

Nidan Oyman Arş. Gör. Dr.

DERS BİLGİLERİ. Çocuklara Yabancı Dil Öğretimi I YDI302 6.Yarıyıl YDI205 İngilizce Öğretiminde Yaklaşımlar I

Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program/Alan Üniversite Bitirme Yılı Lisans Fizik / Fen Edebiyat / Fizik Dicle Üniversitesi 2004

Yrd.Doç.Dr. SÜLEYMAN KARATAŞ

Doç.Dr. EYLEM YILDIZ FEYZİOĞLU

.. ÜNİVERSİTESİ UNIVERSITY ÖĞRENCİ NİHAİ RAPORU STUDENT FINAL REPORT

Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS

Yrd. Doç. Dr. Celal Deha DOĞAN. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ölçme ve Değerlendirme Bilim Dalı- Doktora

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLERİNİN YENİ FEN BİLGİSİ PROGRAMINA YÖNELİK DÜŞÜNCELERİ

ÖZGEÇMİŞ. Enstitüsü/Eğitim Yönetimi. Enstitüsü/Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ. Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl. Beden Eğitimi Öğretmenliği. Eğitim Yönetimi, Denetimi, Ekonomisi ve Planlaması

ASSIST.PROF. SEMRA TETİK

İTÜ DERS KATALOG FORMU (COURSE CATALOGUE FORM)

Beden eğitimi ve spor eğitimi veren yükseköğretim kurumlarının istihdam durumlarına yönelik. öğrenci görüşleri

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ PRATİK DİNİ HİZMETLERVE MESLEKİ UYGULAMA YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM

HEDEF BELiRLENEN ENGELLi OLAN VE OLMAYAN ÖGRENCILERDE ANTRENMANIN PERFORMANS VE DUYGUSAL DURUMLAR ÜZERiNE ETKisi

Beden eğitimi öğretmen adaylarının okul deneyimi dersine yönelik tutumlarının incelenmesi

BİLGİSAYAR KULLANIMI ÖĞRETİMİNDE AKRAN DEĞERLENDİRME PEER ASSESSMENT IN TEACHING COMPUTER USAGE

EBELİK YÜKSEK LİSANS/DOKTORA PROGRAM YETERLİLİKLERİ Program Profili: Ebelik lisansüstü eğitimi ; Ulusal ve uluslararası alanda anne ve yeni doğan

ÖZGEÇMİŞ. * Bursa I. Murat İlkokulu *Bursa Cumhuriyet Lisesi (orta) *Bursa Cumhuriyet Lisesi (Lise) 1981

HACETTEPE UNIVERSITY Faculty of Education / Educational Sciences / Psychology Education

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. Lisans Fizik Boğaziçi Üniversitesi 1994

Fen Bilgisi Eğitimi ( Yüksek Lisans) Adnan Menderes Üniversitesi (Aydın) Fen Bilgisi Eğitimi ( Yüksek Lisans)

ÖZGEÇMİŞ. Yakın Doğu Üniversitesi Yakın Doğu Üniversitesi Lisans İngilizce Öğretmenliği Bölümü Yakın Doğu Üniversitesi.

DETERMINING THE CURRENT AND FUTURE OPINIONS OF THE STUDENTS IN SECONDARY EDUCATION ON NANOBIOTECHNOLOGY *

BOLOGNA PROJESİ HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ ERGOTERAPİ LİSANS PROGRAMI

Günümüzde, küreselleşme ve teknolojik gelişmeler, hızla gelişen ülkemizde nitelikli iş gücüne olan ihtiyacın her geçen gün artmasına neden olmuştur.

Yrd. Doç.Dr. Menekşe BOZ

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

Matematik Eğitimi ABD. Mesleki Deneyim: Indiana University, School of Education, Curriculum and

ÖĞRETMEN YETERLİKLERİ VE İLKÖĞRETİM PROGRAMLARINA İLİŞKİN ALGI DEĞİŞİMİ ARAŞTIRMASI

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Kasım 2017 Cilt: 6 Sayı: 4 ISSN:

Doç. Dr. Zekeriya GÖKTAŞ

Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2, Temmuz 2011

BASKETBOL OYUNCULARININ DURUMLUK VE SÜREKLİ KAYGI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇÖZÜNME İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR HAKKINDAKİ BİLGİLERİNİN İNCELENMESİ

Transkript:

Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe J. of Sport Sciences 2005, 16 (3), 146-155 ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRETMENLİK UYGULAMASI SÜRECİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ Şeref ÇİÇEK, M. Levent İNCE Orta Doğu Teknik Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bölümü ÖZET Bu araştırmada beden eğitimi öğretmenliği programı son döneminde yer alan Öğretmenlik Uygulaması dersinin öğrenci algısına göre değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya bu programa devam eden 24 son sınıf öğrencisi katılmıştır. Öğrenciler bir dönem boyunca haftada bir tam gün olmak üzere rastgele yerleştirildikleri bir okulda öğretmenlik uygulaması çalışmalarına katılmışlardır. Öğrencilerden dönem başında, dönem içerisinde ve sonunda olmak üzere açık uçlu sorulardan oluşan soru formunu cevaplamaları istenmiştir. Elde edilen nitel verilerin analizinde betimsel analiz yöntemi kullanılmış ve yüzde olarak veriler sayısallaştırılmıştır. Bulgular, dönem başında bu dersten beklentilerin öğretmenlik deneyimi kazanma olduğu ve dönem sonunda bunun elde edildiği yönündedir. Öğrenciler dersin sonunda öğretim ve eğitime ilişkin sınıf disiplini ve kontrol, sınıf yönetimi, alan bilgisi konularında öğrendiklerinden hoşnut olduklarını belirtmişlerdir. Ayrıca, bazı kişisel özelliklerinin geliştiğini ve iletişim becerilerinin arttığını da ifade etmişlerdir. Sonuçta, gerçek okul ortamında öğrenciyi tanıma, beden eğitimi dersi öğretimi ve alan bilgisini artırma konularında bu dersin deneyim kazandırdığı söylenebilir. Anahtar Sözcükler: Aday öğretmen, Öğretmenlik uygulaması, Değerlendirme PROSPECTIVE TEACHERS VIEWS RELATED TO THE TEACHING PRACTICE PROCESS ABSTRACT This study aimed to evaluate physical education teacher education program last semester course Teaching Practice according to student perception. Twenty four senior students who were attending this course participated in the study. The students answered open en- Geliş tarihi : 10.01.2006 Yayına kabul tarihi : 35.06.2006 146

Öğretmenlik Uygulamas Ülkemizde Öğretmenlik Uygulaması dersi kapsamında öğretmen adaylarının eğitim-öğretim etkinliklerini planlama, uygulama ve değerlendirme davranışlarının değerlendirilmesi (Çiçek, 1998; Çiçek ve Koçak, 2002), zaman kullanımı ve sınıf yönetimi davranışlarının analizi (Çiçek, İnce, Saraç, Hurmeriç ve Yıldırım, 2004), akademik öğrenme süresinin analizi (Yıldırım ve Çiçek, 2002), farklı öğretim yaklaşımlarının öğretmen adaylarının değer yargıları üzerine etkisi (İnce ve Ok, 2003) ve öğretmen adaylarının öğrenci merkezli yaklaşımlara yönlendirilmesi (İnce ve Ok, 2005) gibi konularda araştırmalar yapıldığı görülmektedir. Beden eğitimi öğretmenleri Öğretmenlik Uygulaması dersini hizmet öncesi öğretmen yetiştirme programında kendilerine en faydalı ders olarak görmektedirler (Çiçek ve Koçak, 2001). Ancak ülkemizde, bu dersin öğretmen adaylarına eğitim öğretim etkinlikleriyle ilgili konularda ne tür katkılar sağladığıded questions in the questionaire at the beginning, during and at the end of the semester. Qualitative data were analysed by classification of data according to pre-determined categories. Then percentage distribution of data were presented for each category. Findings indicated that student perception about Teaching Practice course at the beginning of the semester was gaining teaching experience and it seemed that this was realized at the end of the semester. Students reported that development of classroom discipline and control, classroom management, content knowledge related to teaching-learning were the positive aspects of Teaching Practice. Students percieved their personal characteristics, and communication skills as well developed aspects of their teaching during the course. As a result, it can be said that Teaching Practice course helps to develop students teaching abilities in a real school atmosphere, provides experience for relationship with students and increases content knowledge level. Key Words: Prospective teacher, Teaching practice, Evaluation GİRİŞ Öğretmen adaylarının, öğretmenlik mesleğine hazırlanmaları sırasında okullarda öğretmen ve öğrencilerle birlikte uygulama çalışmaları yapmaları esastır. Öğretmenlik Uygulaması bir dönem boyunca öğretmen adayına okul yaşamına kapsamlı bir biçimde katılma olanağı sağlar. Bu ders ile öğretmen adayı bir dönem boyunca haftada bir gün beden eğitimi dersinin programda yer alan bütün saatlerine katılma imkanı bulur. Öğretmen adayları farklı sınıf ve ünitelerle ilgili olarak, kendi aralarında bağlantılı öğretme-öğrenme etkinlikleri hazırlayarak dört yıllık öğrenim hayatlarında elde ettikleri teorik ve pratik birikimlerini uygulamaya geçirme fırsatı bulurlar. Öğretmenlik Uygulaması dersinin sonunda öğretmen adaylarının öğretmenlikteki yeterliliklerini değerlendirmiş; zayıf yönlerini düzeltmiş olmaları, öğrenci ve okulu tanımış olmaları beklenir (Sands ve Özçelik, 1997). 147

Çiçek, İnce nın bizzat kendi ifadeleriyle değerlendirildiği bir araştırmaya rastlanmamıştır. Bu çalışmada, öğretmen adaylarının gözüyle bir öğretim dönemi boyunca devam eden Öğretmenlik Uygulaması dersinin onların eğitim-öğretim davranışlarında ne gibi değişiklikler yaptığı nitel verilere dayalı olarak değerlendirilmiştir. YÖNTEM Katılımcılar: Araştırmanın örneklemini 2002-2003 öğretim yılı bahar döneminde Beden Eğitimi Öğretmenliği Programı son sınıfına devam eden ve Öğretmenlik Uygulaması dersini alan 24 (20 erkek, 4 kadın) öğretmen adayı oluşturmuştur. Öğretmen adaylarının yaşları 21-24 yıl arasındadır. Çalışmayı yapan araştırmacılardan biri Öğretmenlik Uygulaması dersinin koordinasyonundan sorumlu öğretim elemanı diğeri ise daha önce bu dersi vermiş deneyimli bir öğretim üyesidir. Araştırmacılardan birinin öğretmen adayları ile araştırma süresince etkileşimi söz konusu iken diğeri herhangi bir etkileşime girmemiştir. Veri Toplama Aracı: Araştırmada kullanılan soru formu, Tjeerdsma ve Metzler in (2000) Beden Eğitimi Öğretmenliği Programını Değerlendirme Projesinde kullanmış olduğu formdan araştırmacılar tarafından Türkçe ye çevrilmiştir. Soru formunda öğrencilere Öğretmenlik Uygulaması dersinden beklentileri, bu derste nelerden hoşlandıkları ve nelerden hoşlanmadıkları, bu derste öğretimle ilgili olarak desteği nereden aldıkları ve o hafta yaşadıklarını özetleyecek bir anahtar kelime yazmaları ve neden bu anahtar kelimeyi seçtiklerini birkaç cümle ile anlatmaları istenmiştir. İşlem Sıralaması: Öğretmen adayları dönem başında takip ettikleri öğretmen yetiştirme programının çalışmakta olduğu ve beden eğitimi ve spor imkanları açısından iyi donanımlı 4 özel okuldan birine (6-11. sınıflar düzeyinde) rastgele olarak yerleştirilmişlerdir. Daha sonra öğretmen adaylarından (N = 24) okulda bulundukları birinci, dördüncü, sekizinci ve son haftada anket formunda belirlenen açık uçlu sorulara cevap vermeleri istenmiştir. Her hafta ders programında belirtilen ders saatinde Öğretmenlik Uygulaması dersine devam eden öğrencilerle sınıfta bir araya gelinmiş ve anket formu (Metzler, Tjeerdsma ve Mohzen, 2000) dağıtılarak formda yer alan soruları cevaplandırmaları istenmiştir. Öğrencilere dört kez aynı sorular sorulmak suretiyle bir dönem boyunca verdikleri cevaplardan yeterlilikleri, beklentileri, güçlü ve zayıf yönlerinde kendi algılarına göre gerçekleşen değişimler analiz edilmeye çalışılmıştır. Verilerin Analizi: Öğrencilerin açık uçlu sorulara vermiş oldukları cevapların analizinde Yıldırım ve Şimşek in (1999) nitel araştırmalarda verilerin analizi için önerdiği betimsel analiz kullanılmıştır. Ortak temaların oluşturulmasında Sands ve Özçelik in (1997) Okullarda Uygula- 148

Öğretmenlik Uygulamas ma Çalışmaları-Ortaöğretim isimli yayınlarında öğretmenlerde bulunması gereken yeterlikler başlığı altında oluşturdukları; a) alan bilgisi, b) öğretme-öğrenme sürecini yönetme, c) öğrenci kişilik hizmetleri, d) kişisel ve mesleki özellikler temel temalar olarak belirlenmiştir. Bunlara, diğer kategorisi olarak bir tema eklenmiştir. Güvenilirliği artırmak için katılımcı kontrolü yöntemi (member check) kullanılmıştır (Yıldırım ve Şimşek, 1999). Toplanan veriler ve yapılan değerlendirmeler öğretmen adaylarına gösterilmiş ve kontrol etmeleri istenmiştir. Daha sonra elde edilen verilerin yüzde dağılımı olarak sayısallaştırılması yapılmıştır. BULGULAR Öğrencilere sorulan açık uçlu sorulara verdikleri cevapların, her hafta için ne sıklıkta belirtildiği ve haftalara göre değişimin nasıl olduğunun değerlendirilmesi için öğrenci görüşleri her tema altında yüzdeler şeklinde belirtilmiştir. Öğretmenlik Uygulaması dersinin ilk haftasında öğrenciler uygulama yaptıkları okulda bir gün süresince beden eğitimi dersinin programda yer alan bütün saatlerinde farklı sınıf ve konularda ders yapan öğretmenleri izlemiş, okulun işleyişini ve öğrencileri gözlemlemişlerdir. İlk hafta sonunda kendilerine bu dersten neler öğrenebileceğinizi düşü- Tablo 1. Öğretmenlik uygulaması dersinin beden eğitimi öğretmen adaylarına dönem başlarken ve dönem sonunda katkı düzeyi. Birinci Hafta Son Hafta Bu dersten neler Bu dersten edindiöğrenebileceğinizi ğiniz tecrübelerden düşünüyorsunuz neler öğrendiniz? % % Kişisel Özellikler (sabırlı olma, zevk alma, 2.63 14.75 eğlenme, keyif alma, otokontrol vb.) İletişim-Etkileşim (öğrenci karşısında rahat 18.42 14.75 olma, iletişim kurma vb.) Sınıf Disiplini ve Kontrol (düzen, disiplin, 10.52 19.67 otorite, tehdit) Sınıf Yönetimi ve Organizasyon 7.89 6.55 (organizasyon, yenilikler) Alan Bilgisi (ders planı, derse katılım, 13.15 26.22 amaçlar vb.) Genel (okul ve öğretim konularında 34.20 deneyim kazanma) Diğer (tören, öğretmenlik yapıp 13.15 18.03 yapmama, anlayış farkı, vb.) 149

Çiçek, İnce nüyorsunuz? diye sorulmuştur. Aynı soruya dönem bitiminde tekrar cevap vermeleri istenmiştir. Tablo 1 de görüldüğü gibi ilk haftada öğrencilerin üçte birinden fazlası bu dersin sonunda öğretmenlikle ilgili deneyim kazanacağını belirtmiştir. Deneyim kazanma hususunda bir öğrenci Dört yıl öğrenim gördükten sonra burası gerçek deneyim olacak bizim için... şeklinde düşüncelerini ifade etmektedir. Bir başka öğrenci Bir dönem için de olsa öğretmen oluyoruz. Büyük bir deneyim. demektedir. Kişisel özelliklere ilişkin bu dersten beklentilerinin başlangıçta çok düşük olduğu söylenebilir. Öğrencilerin Öğretmenlik Uygulaması dersi sonunda başlangıçta çok genel olarak ifade ettikleri deneyim kazanma konusunda bu deneyimi eğitim öğretim etkinlikleri, alan bilgisi, iletişim gibi detaylara ayırabildiklerini gözlemekteyiz. Bu konuda bir öğrenci bir sınıf nasıl organize edilir?, nasıl komut verilir?, sınıf kontrolu nasıl sağlanır? bana Tablo 2. Öğretmenlik Uygulaması dersinin en çok hoşlanılan tarafları. Birinci Hafta Dördüncü Hafta Son Hafta Okul deneyimi Bir aylık okul Okul deneyimi süresince beden deneyimi sonunda süresince eğitimi dersleriyle öğretmenlikle ve çalışırken neleri ilgili en çok beden eğitimi dersi çok hoşlanarak hoşlanacağınız öğretimiyle ilgili yaptınız? şeyler neler en çok hoşlandığınız olabilir? şeyler neler oldu? % % % Kişisel Özellikler (sabırlı olma, 35.29 20.83 11.11 zevk alma, eğlenme, keyif alma, otokontrol vb.) İletişim-Etkileşim (öğrenci 35.29 45.83 25.92 karşısında rahat olma, iletişim kurma vb.) Sınıf Disiplini ve Kontrol 11.76 - - (düzen, disiplin, otorite, tehdit) Sınıf Yönetimi ve Organizasyon - - - (organizasyon, yenilikler) Alan Bilgisi (ders planı, 5.88 20.83 37.03 derse katılım, amaçlar vb.) Genel (okul ve öğretim 5.88 8.33 - konularında uygulama yapma, deneyim kazanma) Diğer (tören, öğretmenlik 5.88 4.16 25.92 yapıp yapmama, anlayış farkı, vb.) 150

Öğretmenlik Uygulamas gösterdiler diyerek görüşlerini ifade etmektedir. Nitekim dönem sonunda öğrenciler tarafından genel bir kategori olarak deneyim kazanma hiç bahsedilmemiştir. Öğretimle ilgili olarak alan bilgisi ve sınıf disiplini ve kontrolu konularında dönem sonunda başlangıçtan iki katı fazla edinim sağladıkları görülmektedir. Öğretmenlik Uygulaması dersi sonunda bir başka önemli değişikliğin gelişimin kişisel özelliklerinde görüldüğü söylenebilir. Kişisel gelişim hususunda bir öğrenci görüşlerini bağırma-çağırma, öğrenciyi aşağılamakla disiplin olmayacağını, öğrencinin gözünde saygın birisi olduğunuzda disiplin sağlanacağını düşünüyorum. şeklinde ifade etmektedir. Bir diğer öğrenci de öğretmenliğin çok zevkli bir iş olduğunu ve insanlara bir şeyler öğretilmesinin gurur verici yanlarını öğrendim. demektedir. Öğretmenlik Uygulaması dersinin başlangıcında bu ders süresince nelerden hoşlanabilecekleri sorusuna daha çok kişisel özelliklerini ve iletişim-etkileşimi ön plana çıkardıkları görülmektedir. Kişisel özellikler boyutunda en çok vurgulanan konu öğrencilerle ve öğret- Tablo 3. Öğretmenlik uygulaması dersinin en az hoşlanılan taraflarının dönem boyunca dağılımı. Birinci Hafta Dördüncü Hafta Son Hafta Okul deneyimi Bir aylık okul Okul deneyimi süresince beden deneyimi sonunda süresince eğitimi dersleriyle öğretmenlikle ve çalışırken neleri ilgili en çok beden eğitimi dersi çok hoşlanarak hoşlanacağınız öğretimiyle ilgili yaptınız? şeyler neler en çok hoşlandığınız olabilir? şeyler neler oldu? % % % Kişisel Özellikler (sabırlı olma, - - 4.76 zevk alma, eğlenme, keyif alma, otokontrol vb.) İletişim-Etkileşim (öğrenci - - - karşısında rahat olma, iletişim kurma vb.) Sınıf disiplini ve Kontrol (düzen, 31.25 44.44 28.76 disiplin, otorite, tehdit) Sınıf Yönetimi ve Organizasyon 25.00 5.55 4.76 (organizasyon, yenilikler) Alan Bilgisi (ders planı, derse 18.75 27.77 9.52 katılım, amaçlar vb.) Genel (okul ve öğretim - - - konularında uygulama yapma, deneyim kazanma) Diğer (tören, öğretmenlik yapıp 25 22.22 52.3 yapmama, anlayış farkı, vb.) 151

Çiçek, İnce menlerle bir araya gelmekten çok hoşlanacakları ve kendilerini öğretmen gibi hissetmenin vereceği keyif olmuştur. Bu derse bir ay devam ettikten sonra öğrencilerle iletişim ve alan bilgisi konularında hoşnutluklarının artmış olduğu görülmektedir. Bir öğrenci bu konuda öğrencilerle iyi ilişkiler kurmak ve onlarla anlaşıp sevdikleri gibi ders işlemek.. şeklinde görüşlerini belirtmiştir. Dönem sonunda ise alan bilgisi konularında bu dersin katkılarının öğrencileri en çok hoşnut kılan konuların başında geldiği görülmektedir. Dönem sonunda öğretmenlik mesleğinin gerekleri olan törenler, okul ortamını tanımış olma gibi konuların hoşnut olma düzeyinin arttığı görülmektedir. Dersin başlangıcında öğrencileri en az hoşnut olacaklarını düşündükleri konuların sınıf disiplini, sınıf yönetimi ve organizasyonu, alan bilgisi ve eğitim öğretim dışında kalan diğer konular olduğu görülmektedir. Sınıf disiplini ve kontrolüne ilişkin hususlarda hoşnutsuzluğun dönem sonunda da devam ettiği görülmektedir. Ders dışı konulara ilişkin örneğin: tören ve kutlamalar, beden eğitimi dersine karşı olumsuz tutum vb. konularda hoşnutsuz oldukları görülmektedir. Öğrencilerin en az hoşumuza giden olarak belirttikleri konunun 19 Mayıs ve 23 Nisan Törenlerine ilişkin hazırlıkların sıklığı ve öğrencilerin bundan dolayı mutsuz olmaları şeklinde belirtildiği görülmektedir. Tablo 4. Öğretmenlik uygulaması dersinde öğrencilerin belirttiği anahtar kelimelerin dönem boyunca dağılımı. Birinci Hafta Dördüncü Hafta Son Hafta Bu haftaki Bu haftaki Bir Dönemlik okul anahtar anahtar deneyimi için anah- Kelimeniz nedir? Kelimeniz nedir? tar kelimeniz nedir? % % % Kişisel Özellikler (sabırlı olma, 26.08 19.04 34.78 zevk alma, eğlenme, keyif alma, otokontrol vb.) İletişim-Etkileşim (öğrenci 21.73 23.80 8.69 karşısında rahat olma, iletişim kurma vb.) Sınıf disiplini ve Kontrol 30.43 14.28 4.34 (düzen, disiplin, otorite, tehdit) Sınıf Yönetimi ve Organizasyon 8.69 14.28 4.34 (organizasyon, yenilikler) Alan Bilgisi (ders planı, 4.34 4.76 4.34 derse katılım, amaçlar vb.) Genel (deneyim kazanma) 4.34 9.52 30.43 Diğer (tören, öğretmenlik 4.34 14.28 13.04 yapıp yapmama, anlayış farkı, vb.) 152

Öğretmenlik Uygulamas Tablo 4 de görüldüğü gibi öğrencilerden öğretmenlik uygulaması dersi boyunca dört kez bu derse ilişkin duygu ve düşüncelerini bir anlamda bakış açılarını bir kelime ile özetlemeleri istenmiş ve kendilerine bir anahtar kelime bulmaları istenmiştir. Başlangıçtan sonuna kadar yaklaşık üçte bir oranında kişisel özelliklerle ilgili olarak anahtar kelimeler verdikleri görülmektedir. Bu anahtar kelimelere örnek olarak yorucu, kaygı, enerjik olma, saygı-saygısızlık, heyecan verilebilir. Dönem başladığında iletişim-etkileşim ve sınıf disiplini konularında anahtar kelimeler verilirken dönem sonunda bu konulara ilişkin anahtar kelimeler azalmıştır. Dönem sonunda genel olarak öğrencilerin anahtar kelimesi deneyim olmuştur. TARTIŞMA Öğretmenlik Uygulaması dersi gerek öğrenciler gerekse mezunlar tarafından beden eğitimi öğretmenliği programlarının en çok kendilerine katkı sağlayan dersi olarak belirtilmiştir (Çiçek, 1998; Çiçek ve Koçak, 2001). Öğrenciler bu dersin lisans eğitimleri boyunca edindikleri teorik ve pratik bilgilerin gerçek okul ortamında uygulanmasını sağlayacağı ve kendilerini gerçek öğretmen gibi hissedecekleri için çok önemsemektedirler (Çiçek ve Koçak, 2001). Nitekim bu araştırmaya katılan öğrencilerin büyük çoğunluğunun beklentisi de bu yöndedir ve bu dersten beklentilerinin öğretim ve öğretmenlikle ilgili deneyim kazanmak olduğunu belirtmişlerdir. Başlangıçta sadece deneyim kazanmak olarak açıkladıkları beklentilerini dönem sonunda öğretime ilişkin olarak sınıf disiplini, sınıf yönetimi, iletişim gibi özele indirgemişlerdir. Ayrıca, dönem sonunda genel olarak bu derse ilişkin belirttikleri bakış açısı (anahtar kelime) da deneyim kazandıkları şeklindedir. Bu hususta, bu dersin Sands ve Özçelik (1997) tarafından belirtilen öğretime ilişkin amaçlarından olan bir sınıftaki öğrencileri organize etme, kontrol altına alma, onlarla iletişim kurma ve onları aktif olarak öğretme öğrenme sürecine katmada deneyim kazanma hususunda amacına ulaştığı söylenebilir. Bu bağlamda, bir öğrencinin ifade ettiği ders planlarını çocukların ilgisini çekecek biçimde hazırlama, çocuklarla kurulacak iletişimin önemi, her çocuğu tek tek tanımanın önemini kavradım ifadesi bu dersin istenilen amaçlarına ulaşmaya yönelik fayda sağladığını göstermektedir. Bu ders süresince, öğrencilerin beden eğitimi alanı ile ilgili bilgi düzeylerinin arttığı ve bunun da en çok hoşlarına giden hususlardan biri olduğu söylenebilir. Bulgular Tjeerdsma, Metzler, Walker ve Mozen in (2000) yapmış olduğu araştırmayla paralellik taşımaktadır. Aynı şekilde öğrenciler başlangıçta bu dersin öğretmenlik mesleğini yapıp yapmamaları konusunda kendilerine fikir vereceğini belirtmişken ders sonunda bu kaygılarının kaybolduğu görülmektedir. Bu anlamda da bu ders amacına ulaşmış görülmektedir. 153

Çiçek, İnce Bu derse ilişkin en çok hoşlandıkları konular öğrencilerle iletişim kurma, alanı tanıma ve mesleki bilgilerini artırmış olma ve tören ve kutlamalara ilişkin kendilerini geliştirmiş olmaları olarak gözükmektedir. En az hoşlandıkları husus ise sınıf disiplini ve kontrol ile sınıf yönetimine ilişkin olmuştur. Araştırmada yer alan öğrenciler, bu zorlukları dönem sonunda daha az yaşamış gözükmektedirler. Bu konularda seçmiş oldukları anahtar kelimelerden de bu hususta daha az problem yaşamaya başladıkları söylenebilir. Araştırmalar da mesleğe yeni başlayan tecrübesiz öğretmenlerin sınıf yönetimi ve disiplini konularında ilk yıllarda zorluk çektiklerini belirtmektedir (Bizati, 2001). Ayrıca, rehber öğretmenlerin öğrencilere bu konuda verdikleri desteğin de önemli katkı sağladığı söylenebilir. SONUÇ VE ÖNERİLER Sonuçta, öğretmenlik uygulaması dersinin öğrencilerin eğitim-öğretim ile ilgili deneyim kazanmalarına, kişisel özelliklerini geliştirmelerine katkı sağladığı söylenebilir. Okul deneyimi ve uygulaması derslerine ilişkin araştırmalar beden eğitimi öğretmeni yetiştirme programlarının değerlendirilmesi açısından da önemlidir. Bu konuda rehber öğretmenler, uygulama öğretmeni, öğrenci değerlendirmelerini de içeren çalışmaların yapılması bu alana katkı sağlayacaktır. Yazışma Adresi (Corresponding Address) Dr. Şeref ÇİÇEK Orta Doğu Teknik Üniversitesi Eğitim Fakültesi Beden Eğitimi ve Spor Bölümü 06531 ANKARA e-posta: scicek@metu.edu.tr KAYNAKLAR Bizati, Ö. (2001). A study of inductive physical education teachers: Induction programs, mentor, and problems encountered. Unpublished Master Thesis. Middle East Technical University, Ankara. Çiçek, Ş. (1998). Evaluation of physical education teacher education at Middle East Technical University. Unpublished Doctoral Disertation. Middle East Technical University. Çiçek, Ş., İnce, L., Hürmeriç, I., Saraç, L. & Yıldırım, A. (2004). Beden eğitimi öğretmeni adaylarının sınıf organizasyonu ve zamanı kullanımı davranışlarının analizi, Spor Bilimleri Dergisi, 15(4), 258-266. Çiçek, Ş. & Koçak, S. (2001). Graduates perception of the physical education teacher education at Middle East Technical University (Ankara: Turkey): A follow up study. J ICHPER-SD, 37(4), 13-16. Çiçek, Ş. & Koçak, S. (2002). Analysis of students teachers teaching behaviors in physical education. Hacettepe Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 74-80. İnce, M.L. & Ok, A. (2003). Effects of a teacher and a learner centered instruction and the following practice teaching experience on the value priorities of prospective teachers. Gazi Journal of Physical Education and Sport Sciences, 8, 2, 3-10. İnce, M.L. & Ok, A. (2005). Moving prospec- 154

Öğretmenlik Uygulamas tive physical education teachers to learner centered teaching: can it be stimulated in a traditional context? J ICHPER-SD, XLI (1), 6-12. Metzler, M., Tjeerdsma, B.L. & Mozen, D.M. (2000). Assessing pedagogical knowledge. Journal of Teaching Physical Education, 19(4), 487-507. Sands, M. & Özçelik, D.A. (1997). Okullarda uygulama çalışmaları-ortaöğretim. Ankara: Ajans-Türk Basımevi. Tjeerdsma, B.L. & Metzler, W.M. (2000). Assessment of physical education teacher education programs.va: AAH- PERD Publications. Tjeerdsma, B.L., Metzler, W.M., Walker, M.T. & Mozen, D. (2000). Assessing dispositions [Monograph]. Journal of Teaching Physical Education, 19(4), 451-475. Yıldırım, A. & Çiçek, Ş. (2002). Academic learning time (ALT-PE) during field practices of prospective teachers. 7 th International Sport Science Congress, October, 27-29, 2002, Antalya, Turkey. Yıldırım, A. & Şimşek, H. (1999). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi. 155