TOPRAK MAHSULLERĐ OFĐSĐ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

TOPRAK MAHSULLERĐ OFĐSĐ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SAYI: 2012/3 HUBUBAT BÜLTENĐ 05.03.2012 1-) TMO HUBUBAT ALIMLARI VE FĐYATLARI A- HUBUBAT TÜĐK verilerine göre 2010 yılında ülkemizde 19.674 bin ton buğday, 7.250 bin ton arpa, 366 bin ton çavdar, 204 bin ton yulaf, 93 bin ton tritikale üretilmiştir. 2011 yılında ise 21.800 bin ton buğday, 7.600 bin ton arpa, 370 bin ton çavdar, 215 bin ton yulaf, 103 bin ton tritikale üretimi tahmin edilmiştir. (TÜĐK II. Tahmin) Bahsi geçen ürünlerin toplam üretimi, 2010 da 27.587 bin ton iken 2011 da % 9,1 lik bir artışla 30.088 bin ton olarak beklenmektedir. 2011/2012 alım döneminde, piyasalar yakinen takip edilmiş, hasadın başlamasıyla birlikte 30 Mayıs 2011 de taahhütname karşılığı alımlara başlanmış, 441 bin ton ürün taahhütname karşılığı alınmıştır. 14 Temmuz 2011 de müdahale alım fiyatları aşağıda yer alan tabloda yer aldığı şekilde açıklanmış ve 29.02.2012 tarihine kadar 815.833 ton buğday, 167.214 ton arpa ve 1.766 ton çavdar olmak üzere toplam 984.813 ton peşin alım yapılmıştır. Ayrıca 952 bin ton ürün emanet alınarak depolanmıştır. 2011/2012 DÖNEMĐ TMO MÜDAHALE ALIM FĐYATLARI (TL/TON) MÜDAHALE ALIM FĐYATI CĐNSĐ TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKĐM KASIM MAKARNALIK LAR EKMEKLĐK LAR MAKARNALIK DÜŞÜK VASIFLI MAKARNALIK ANADOLU KIRMIZI VE BEYAZ SERT DĐĞER KIRMIZI VE BEYAZ 640 645 650 655 520 525 530 535 605 610 615 620 575 580 585 590 YEMLĐK LAR 500 505 510 515 ARPA-ÇAVDAR-TRĐTĐKALE-YULAF 455 460 465 470 ASGARĐ ALIM (ARPA-ÇAVDAR- TRĐTĐKALE VE YULAF) 400 405 410 415 Tablo:1 1

B- MISIR 2010 yılında 4,31 milyon ton olarak gerçekleşen mısır üretiminin, 2011 yılında % 2,6 azalışla 4,2 milyon ton gerçekleşmesi tahmin edilmektedir. (TÜĐK II. Tahmin) 2011/12 Dönemi mısır hasadı tamamlanmıştır. 2011/2012 dönemi piyasa fiyatlarının 600-650 seviyelerinde, üretici lehine gelişmesi nedeniyle müdahale alım fiyatı açıklanmasına ihtiyaç duyulmamış ancak piyasanın depolama ihtiyacının karşılanması, talep eden üreticilere % 30 avans ödenmesi ve tüm kesimlere makbuz senedi karşılığı kredi kullanma imkânı sağlanması amacıyla 19 Ağustos 2011 tarihi itibariyle geçen yılın mısır müdahale alım fiyatı esas alınarak, emanet alımlara başlanmıştır. 2. ürün mısır hasadının başlamasıyla birlikte piyasa fiyatlarının 490-539 seviyelerinde düşüş eğilimine girmesi üzerine TMO, üretici mağduriyeti oluşmaması bakımından 17 Kasım 2011 de mısır müdahale alım fiyatını 540 TL/ton olarak açıklamıştır. Bu kapsamda 29 Şubat 2012 tarihi itibariyle 47.616 ton peşin, 128.177 ton emanet alım yapılmış olup, peşin alımlar devam etmektedir. Emanet alımlar 31 Aralık 2011 de sona ermiş olup, emanet alımı yapılan 128.177 ton mısırın 29 Şubat 2012 itibariyle 9.394 ton u iade edilmiş, 389 ton u da peşin alıma dönüştürülmüştür. Emanetteki mısırlar en geç 31 Mayıs 2012 tarihine kadar depolanacaktır. 29 Şubat 2012 itibariyle piyasa fiyatları bölgelere göre değişmekle birlikte, %14 rutubetli mısır 505 590 TL/ton aralığında işlem görmektedir. C- ÇELTĐK 2010 yılı çeltik üretimi 860 bin ton iken 2011 yılı üretiminin % 4,7 artışla 900 bin ton olacağı tahmin edilmiştir (TÜĐK II. Tahmin). Türkiye çeltik üretiminin pirinç eşdeğeri yaklaşık olarak 540 bin tondur. Ülkemiz yıllık pirinç tüketimi ise 600 bin ton civarındadır. 2011/2012 dönemi çeltik hasadı 13 Eylül itibariyle başlamış olup hasat tamamlanmıştır. Hasadın başlamasıyla birlikte 60 randımanlı Osmancık çeşidi çeltik piyasa fiyatları 1.050-1.100 aralığında üretici lehinde oluştuğundan TMO çeltik müdahale alım fiyatlarının açıklanmasına gerek duymamıştır. Ancak müdahale alım fiyatlarının açıklanmasına ihtiyaç duyuluncaya kadar 28 Eylül 2011 tarihinde piyasanın depolama ihtiyacının karşılanması, talep eden üreticilere % 30 avans ödenmesi ve tüm kesimlere makbuz senedi karşılığı kredi kullanma imkanı sağlanması amacıyla geçen yıl emanet alımlarda uygulanan müdahale alım fiyatları esas alınarak emanet alım işlemlerine başlamıştır. Çeltik piyasa fiyatlarının hasadın tamamlanmasına yakın 1.000-1.040 aralığında düşüş eğilimine girmesiyle TMO, çeltik üretiminde gelinen seviyenin korunması ve üretici mağduriyeti oluşmaması bakımından 4 Kasım 2011 tarihinde çeltik müdahale alımlarına başlamıştır. 2

2011/12 alım döneminde ürün cinslerine göre uygulanan çeltik müdahale alım fiyatları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. GRUP ÇEŞĐDĐ ALIM FĐYAT KODU (TL/TON) BALDO 3570 1.200 ROCCA 3560 UZUN TANE ORTA TANE KISA TANE OSMANCIK-97, DRAGO, KORAL, RĐBE, SÜREK-95, NEĞĐŞ, GÖNEN, BEŞER, KIRKPINAR, EDĐRNE, 3550 HALĐLBEY, ECE, DURAĞAN, KIZILTAN, KARADENĐZ, TUNCA, GALA, DĐĞER UZUN TANELĐ ÇELTĐKLER VENERĐA 3540 ARCO, CALROSE, KARACADAĞ, MARATELLĐ, AKÇELTĐK, ŞUMNU, SARIÇELTĐK, SERHAT-92, 3530 KIZILIRMAK, DĐĞER ORTA TANELĐ ÇELTĐKLER KRASNODARSKY-421 3520 MISIR ÇELTĐĞĐ VE DĐĞER KISA TANELĐ ÇELTĐKLER 3510 1.060 950 870 29 Şubat 2012 tarihi itibariyle 11.292 ton peşin alım, 3.661 ton emanet alım yapılmış olup, peşin alımlar devam etmektedir. Emanet alımlar 31 Aralık 2011 tarihi itibariyle sona ermiş olup, emanet alımı yapılan 3.661 ton çeltiğin 29 Şubat 2012 tarihi itibariyle 184 ton u iade edilmiş, 266 ton u da peşin alıma dönüştürülmüştür. Emanetteki çeltikler en geç 31 Mayıs 2012 tarihine kadar depolanacaktır. 29 Şubat 2012 tarihi itibariyle piyasa fiyatları bölgelere göre değişmekle birlikte, 60 randıman Osmancık çeltik çeşidi 1.000 1.010 TL/ton, Baldo çeltik çeşidi ise 1.200 1.350 TL/ton aralığında işlem görmektedir. 3

2-) T.M.O. ĐÇ SATIŞ ŞEKĐLLERĐ, ESAS VE FĐYATLARI ĐLE BORSA FĐYATLARI A-) ĐÇ SATIŞ ŞEKĐL VE ESASLARI - Peşin Bedel Mukabili Satışlarımız: 1 Kasım 2011 tarihinden itibaren, stoklarımızda bulunan eski yıl mahsulü (2011 yılı mahsulü dışındaki) ekmeklik ve makarnalık buğdaylar ile mahsul yılına bakılmaksızın arpa (liman işyerlerinde mevcut, şubeler arası nakliye ile oluşan arpa stokları hariç), çavdar ve tritikale stoklarının tamamı; yerli ekmeklik buğdaylar (yemlik ve standart dışı hariç) ile ithal buğdaylar un ve bisküvi fabrikalarına yönelik, makarnalık buğdaylar makarna, bulgur ve irmik fabrikalarına yönelik, yemlik ve standart dışı buğday, arpa, çavdar ve tritikaleler ise kişi ve/veya kuruluş ayırımı yapılmaksızın [gerektiğinde kullanıcılarına öncelik verilecektir] peşin bedel mukabili satılmaktadır. satılmaktadır. Stoklarımızda bulunan tüm pirinçler kişi ve kuruluş ayrımı yapılmaksızın peşin bedel mukabili Peşin bedel mukabili satışlarımızda; talep sahiplerince yatırılan emtia bedelleri TMO Alınan Sipariş Avansları hesaplarına alınır. Teslimat süresince TMO fiyat ve ücretlerinde değişme olursa değişiklik teslimatı yapılmamış mala aynen yansıtılır. Alıcı mal almaktan vazgeçerse, bakiye mal bedeli alıcıya iade edilir. Ayrıca teslim anında satışların her hangi bir sebeple TMO tarafından durdurulması halinde teslimatı yapılmamış malın bedeli talepleri halinde alıcıya iade edilir veya satışların yeniden açılmasını müteakip cari fiyat, ücret ve esaslarla teslimata devam edilir. Paranın banka TMO hesabına alınmış olması satış için kabul anlamına gelmemektedir. Ayrıca, işyeri bilgisi dışında banka hesabına para yatırılmış olması durumunda akit ve zımni kabul anlamı doğmamaktadır. - Maniplasyon ücretleri; Açık yığın, MAYDÜ ve Nodalarda 5,00, Tüm kapalı depolarda 7,50 Çuvallı hububat satışlarında 7,50 Ancak, pirinç ve kırmızı iç mercimek satışlarında maniplasyon ücreti alınmamaktadır. - Nakliye ilave ücretleri; edilmektedir. Şubeler arası nakliye ile oluşan stokların satışlarında 32,00 nakliye ilave ücreti tahsil Ancak, Şubeler arası nakliye ile oluşmuş pirinç stoklarının satışında nakliye ilave ücreti alınmamaktadır. 4

B) ĐÇ SATIŞ FĐYATLARI Đç satış fiyatlarımız Tablo:2 de belirtilmektedir. HUBUBAT ĐÇ SATIŞ FĐYATLARI (TL/TON) CĐNSĐ KOD NO MART 2012 SATIŞ FĐYATI Anadolu Durum NO:1 1121 765 Anadolu Durum NO:2 1122 755 Düşük Vasıflı Durum Buğday 1141 620 Anadolu Beyaz Sert Buğday NO:1 1211 725 Anadolu Beyaz Sert Buğday NO:2 1212 715 Anadolu Beyaz Sert Buğday NO:3 1213 705 Anadolu Kırmızı Sert Buğday NO:1 1221 725 Anadolu Kırmızı Sert Buğday NO:2 1222 715 Anadolu Kırmızı Sert Buğday NO:3 1223 705 Beyaz Yarı Sert Buğday NO:1 1311 685 Beyaz Yarı Sert Buğday NO:2 1312 675 Beyaz Yarı Sert Buğday NO:3 1313 665 Kırmızı Yarı Sert Buğday NO:1 1321 685 Kırmızı Yarı Sert Buğday NO:2 1322 675 Kırmızı Yarı Sert Buğday NO:3 1323 665 Diğer Beyaz - Kırmızı Buğday NO:1 1411-1421 655 Diğer Beyaz - Kırmızı Buğday NO:2 1412-1422 645 Diğer Beyaz - Kırmızı Buğday NO:3 1413-1423 635 Yemlik Buğdaylar 1611-1621 595 Standart dışı buğday 1691 585 Đthal ABD Buğdayı 1521 725 1544 715 Đthal Alman Buğdayı 1523 725 Đthal Kazak Buğdayı 1528 725 Đthal Ukrayna Buğdayı 1543 725 Arpa NO:1 2111 565 Arpa NO:2 2112 555 Yemlik Arpa-Çavdar-Tritikale 2161-2261-2271 500 Çavdar NO:1 2211 565 Çavdar NO:2 2212 555 Tritikale NO:1 2221 565 Tritikale NO:2 2222 555 Tablo: 2 NOT: Yukarıdaki fiyatlara KDV ve maniplasyon ücreti dahil olmayıp, şubeler arası nakliye ilave ücreti dahildir. Pirinç satış fiyatlarımız Tablo:3 de belirtilmektedir. PĐRĐNÇ SATIŞ FĐYATLARI PAKETLĐ PAKETLĐ PAKETLĐ CĐNSĐ KOD NO 5 KG (TL) 2 KG (TL) 1 KG (TL) Đthal Orta Tane Pirinç (Mısır) 3697 10,00 4,00 2,00 NOT: Paketleme ücreti, Maniplasyon, Nakliye Đlave Ücreti ve KDV dahil, diğer masraflar hariçtir. Tablo: 3 5

C) BORSA ĐŞLEM HACĐMLERĐ VE FĐYATLARI Borsalarda işlem gören buğday, arpa, çavdar ve yulaf Kuruluşumuzca Eskişehir, Konya, Polatlı, Çorum, Bandırma ve Edirne ticaret borsalarından, mısır ise Adana ticaret borsasından günlük olarak takip edilmektedir. Şubat ayına ait ortalama fiyatlar Tablo:4 de gösterilmiştir. ÜRÜN ADI DURUM I ANADOLU KIRMIZI SERT EKM. DĐĞER BEYAZ EKM. DĐĞER KIRMIZI EKM. BORSA FĐYATLARININ KARŞILAŞTIRILMASI BORSALAR TMO SATIŞ FĐYATI ESKĐŞEHĐR KONYA POLATLI ÇORUM EDĐRNE ADANA BANDIRMA - - 638 4.091 - - 550 27 - - - - - - 765 578 571 620 3.148 619 7.257 - - - - - - - - 725 561 612 593 339 - - - - - - - - 569 150 655 573 3.770 580 2.264 583 562 521 11 590 1.165 - - - - 655 ARPA 564 703 560 1.382 560 153 542 79 - - - - - - 565 ÇAVDAR 540 32 523 555 555 2 - - - - - - - - 565 YULAF 698 13 793 68 774 100 - - - - - - - - - MISIR 549 18.521 - - - - - - - - - - - - - PĐRĐNÇ* 1.690 2.000 ÇELTĐK* 910 - MERCĐMEK** (KIRMIZI ĐÇ) Şubat 1.450 - * Pirinç ve Çeltik fiyatları Osmancık çeşidine ait olup, serbest piyasa toptan fiyat ortalamasıdır. ** Mercimek fiyatları Kırmızı Đç Mercimeğe ait olup Mersin Ticaret Borsası Şubat ayı fiyat ortalamasıdır. Tablo:4 3-) DÜNYA HUBUBAT PĐYASALARI (Aşağıdaki veriler IGC nin 23.02.2012 tarih 419 nolu aylık raporuna göredir.) ÜRETĐM 6

Güney yarımkürede 2011/12 buğday mahsul hasadının tamamlanmasıyla, küresel buğday üretimi önceki tahminden 5m. yüksek ve geçen yılın 42m. üzerinde olan rekor 695m. ton seviyesinde belirlendi. Verim düzeyi alanlardaki %1.5 luk artışla yükselirken, en büyük artışlar Rusya, Ukrayna, Fas ve Avustralya nın yanı sıra ortalamanın üzerindeki rekolte ile Bağımsız Devletler Topluluğu nda gözlendi. Bu ayki artış büyük ölçüde Kazakistan ve Avustralya daki yükseliş revizyonlarını yansıtıyor. Arjantin de üretim ekim alanlarındaki artışa rağmen 14.0m. ton seviyesine geriledi (14.7m.). Avustralya da öngörülenden yüksek rekolteler nedeniyle, nihai mahsul tahmini 1.0m. ton artarak rekor 29.0m. seviyesine yükseldi (27.9m.). Batı Avustralya nın önceki yıl kuraklıktan etkilenen üretiminin ikiye katlanması da dikkati çekti. Ancak protein sonuçları genellikle geçen yıla göre düşüktü. MISIR Ukrayna da rekor düzeydeki hasat teyidini ve Brezilya nın ikinci mahsulünün önceki öngörüden önemli ölçüde daha yüksek olabileceği yönündeki işaretleri takiben, 2011/12 döneminde dünya mısır üretim öngörüsü 3m. ton artarak 864m. seviyesine çıktı (828m.). Global alanlar 166.0m. ha. ile geçen yılın %2.5 üzerinde belirtilirken, ortalama rekolte 5.2 ton/ha. seviyesinde tahmin ediliyor (5.1 ton/ha.). Arjantin de geçtiğimiz ay yağmurlar geç ekilen mahsulün durumunu iyileştirdi. Ancak çoğunluğu geri dönülmez kuraklık hasarından sıkıntı çekti. Alanlardaki önemli artışla 4.0m. ha. seviyesine çıkılmasına rağmen (3.2m.), üretimin geçen sezonun gerisinde kalması öngörülüyor: 22.0m. ton seviyesi ile Ocak ayından 1.0m. daha düşük belirtiliyor (22.9m.). Rekoltelerin yaklaşık dörtte bir gerileyerek ortalama 5.5 ton/ha seviyesine inmesi öngörülüyor. Yazlık mısır mahsulünün hasadına Brezilya da başlandı, ama rekolte beklentileri başta kuraklıktan kötü etkilenen Rio Grande do Sul olmak üzere geriledi. Ancak son resmi verilere göre, ikinci (safrinha) mahsulü ekim alanlarının %14 artarak, önceki öngörüden yüksek olan 6.7m. ha. seviyesine çıkması öngörülüyor; bu da toplam mısır alanlarını geçen yılın %11 üzerinde olan 15.3m. ha. seviyesine çıkardı. Sonuç olarak, toplam mahsul öngörüsü 1.5m. ton artarak, rekor 60.5m. seviyesine yükseldi (57.5m.). Sağanaklarla birlikte sıcak ve güneşli hava Güney Afrika da mahsule faydalı oldu. Sorgum ve ayçiçeği lehine ekim alanlarındaki artışı hızlandıran çok daha iyi düzeydeki geri dönüşler nedeniyle, üretimin öncekine göre 0.2m. yüksek olan ve ticari verime yönelik en son resmi tahminleri yansıtan 12.5m. ton seviyesine sıçraması öngörülüyor (10.9m.). ARPA Hem hasat alanlarında hem de rekoltelerdeki artışlar nedeniyle, 2011/12 döneminde dünyada arpa verimi %9 artarak 134.7m. ton seviyesine yükseldi. Başta Rusya olmak üzere Bağımsız Devletler Topluluğu nda ve Avustralya da çok daha fazla mahsul toplandı, ama AB üretimi azalan ekim alanları nedeniyle biraz daha geriledi. Hasadın tamamlanması ile birlikte Avustralya nın mahsulü geçen yıla göre %6 kadar yüksek ve 2005 ten beri görülen en yüksek düzey olan 8.6m. ton seviyesinde tahmin edildi. New South Wales ve Victoria da üretim düşerken, Batı Avustralya nın verimi, geçen yılki kuraklıktan sonra rekolteler sıçrama yaptığı için, yaklaşık üçte iki oranında yükseldi. 7

TÜKETĐM 2011/12 döneminde dünyada buğday tüketiminin %3.8 artarak 681m. ton seviyesine çıkması öngörülürken, geçtiğimiz on yıl içindeki %1.2 lik ortalama büyüme hızından önemli ölçüde yüksekti. Rekor seviyedeki mahsulün yüksek oranda düşük/orta kalite buğday içermesi nedeniyle, mısıra yönelik rekabetçi fiyatlar bir çok ülkede yemlik kullanımı arttırıyor; dünya öngörüsü bir 2.0m. ton daha artarak, AB, Suudi Arabistan, Ukrayna ve Japonya daki yükseliş revizyonları dahil olmak üzere rekor 131.0m. seviyesine çıktı (115.4m.). Ancak bu artış büyük ölçüde Hindistan da beklenenden düşük seyreden kullanım nedeniyle dünyada yemeklik kullanım rakamlarındaki 2.0m. ton gerileme ile 461m. seviyesine inerek (456.7m.). Bu düzeyin şu anda artan pirinç tüketimini takip eden son bol hasat ile sınırlanarak 73.5m. ton seviyesi ile bir yıl öncesine göre genel olarak değişmemesi öngörülüyor. Dünyada endüstriyel kullanım öngörüsü 0.5m. ton gerileyerek 19.4m. seviyesine indi (19.3m.). AB de etanol için öngörülen kullanım 0.3m. ton gerileyerek, yeni etanol tesisinin tamamlanmasındaki gecikmeleri ve bazı tesislerde artan mısır kullanımını yansıtmak suretiyle geçen yıl ile aynı olan 4.3m. seviyesine indi. MISIR 2011/12 döneminde dünya mısır tüketiminin 490m. (474m.) yemlik, 248m. (242m.) endüstriyel kullanım ve 98m (96m.) insani gıda olarak kullanım dahil olmak üzere rekor 871m. ton seviyesine çıkması öngörülüyor (844m.). Bu öngörü büyük ölçüde AB ve Ukrayna da artan tahminleri yansıtmak suretiyle Ocak ayına göre 4m. ton arttı. Alternatiflerden gelen güçlü rekabete rağmen, global yem talebinin yeni bir zirve düzeye ulaşması öngörülürken, Çin, Brezilya, AB, Rusya ve Ukrayna daki artışlar tarihi olarak düşük düzeylerdeki ABD yemlik/artık rakamlarını dengeliyor. Çin de artan nişasta veriminin başı çekmesiyle, dünyada endüstriyel kullanımın da yeni bir rekor düzeye ulaşması öngörülüyor. Ancak ABD etanol üretiminin düşmesi beklenmesiyle, endüstriyel kullanımdaki büyümenin son on bir yıldaki ve en son yıllık ortalama %15 ile kıyaslandığında en düşük düzey olan %3 seviyesinde olması öngörülüyor. Şubat başına kadarki resmi haftalık veriler, ABD yakıt etanol stoklarının rekor seviyeye tırmandığını gösterirken, üretim de yine geçen yıl sonunda görülen zirve düzeylerden geri indi (şemaya bakınız). Arzlardaki yapılanma kısmen mevsimsel faktörlere bağlanırken, benzin kullanımı kış aylarında tipik olarak düştü, ama üretim de 2011 sonunda harmanlayıcı vergi kredisinin sona ermesi öncesinde yükseldi. Etanol fiyatlarındaki son düşüş endüstriyel kâr marjlarına bir darbe daha vururken, bazı tesisler üretimi geçici olarak rölantiye aldıklarını ilan ettiler. Büyük ölçüde halen gelecekteki enerji fiyatlarına ve ihracat talebine bağlı olmakla birlikte, 2011/12 döneminde ABD yakıt etanol üretimi için kullanılan mısırın önceki yıla göre 0.5m. kadar düşük olan 127.0m. ton seviyesine inmesi öngörülüyor. ARPA 136.4m. ton seviyesi ile 2011/12 döneminde dünyada arpa tüketiminin geçen yıla göre çok az değişiklik göstermesi öngörülüyor. Yemlik kullanım AB, Rusya, Ukrayna ve Đran dahil olmak üzere bir çok ülkede geçen aya göre biraz yüksek belirlenmesine rağmen, bu durum Avustralya daki gerileme ile dengelendi. 90.1m. ton seviyesinde öngörülen global yemlik kullanım ise geçen sezon görülen 40 yılın en düşük düzeyinden sadece biraz yüksek. 8

STOK 2011/12 dönemi sonunda dünyada buğday stoklarının majör ihracatçıların yanı sıra Çin ve Hindistan daki önemli artışlar dahil olmak üzere 15m. ton kadar yükselerek rekor 211m. seviyesine yükselmesi öngörülüyor. Bu öngörü Ocak ayı Piyasa Raporu ndan 7m. ton yüksek olup, Ukrayna, Kazakistan ve Hindistan da önceki stok öngörüsündeki artıştan kaynaklanıyor. Dünyada devir düzeyleri şimdiye kadarki en yüksek düzeylerine ulaşırken, son yıllarda tüketimde de güçlü kazanım elde edildi. Dolayısıyla stokların kullanıma oranı nominal %31 değeri ile geçen yıldan sadece biraz yüksek ve 1990 ların sonundaki %35 civarındaki oranların altında kalıyor. Ayrıca stoklardaki artışın büyük kısmı Çin ve Hindistan da bekleniyor ve dolayısıyla uluslararası piyasada kolay bulunmuyor. Ukrayna da artan stoklara, beklenen zayıf 2012 hasadını dengelemek için ihtiyaç duyuluyor. Dolayısıyla global stok rakamları dikkatli yorumlanmalı. 75.9m. ton seviyesi ile sekiz majör ihracatçının toplanan devir düzeylerinin, büyük ölçüde Ukrayna ve Kazakistan da envanterlerdeki sıçramadan kaynaklanarak, geçtiğimiz beş yıl ortalamasından 13.5m. daha yüksek olması bekleniyor. Kazakistan öngörüsü, üretim tahminleri artan ihracatlarla sadece kısmen absorbe edilebildiği için önceki düzeyine göre keskin bir artış göstererek 7.8m. ton seviyesine çıktı (1.9m.). Đhracatlarda yavaş hızın devam etmesi Ukrayna için sezon sonu devir öngörüsünü öncekine göre 1.6m. ton düşük olan 7.3m. seviyesine çıkardı (3.5m.). Avustralya da yükselen hasat tahminleri artan ihracatlarla kısmen dengelenirken, öngörülen stoklar geçen aya göre 0.6m. ton artış göstererek son altı yılın en yüksek düzeyi olan 9.2m. seviyesine çıktı (9.1m.). ABD için söz konusu rakamlar 22.5m. ton seviyesi ile öncekine göre 0.8m. ton düşük öngörüldü (23.5m.). Arjantin de devir düzeyinin, ihracat öngörüsü daha yüksek revize edilmesine rağmen, 1.6m. ton seviyesi ile rahat bir seviyede kalması bekleniyor (1.8m.). Güçlü ihracat hızı nedeniyle Rusya da stok öngörüleri 0.9m. ton azalarak 10.4m. seviyesine indi (13.6m.). Diğer majör ihracatçıların aksine, AB de stokların Haziran sonuna göre 10.5m. ton seviyesi ile nispeten dar kalması öngörülüyor (10.5m.). Çin de stok öngörüleri son on yılın en yüksek düzeyi olan 60.0m. ton seviyesi ile geçen aya göre değişmezken (56.4m.), Hindistan da devir düzeyi dokuz yılın zirve düzeyi olan 19.4m. seviyesine çıkacak gibi görünüyor(15.8m.). Bu düzey merkezi olarak tutulan stokların beklenenden daha yavaş serbest bırakılması nedeniyle, önceki öngörünün 4.4m. ton üzerinde; Şubat başında bu toplam 12 ay öncesine kıyasla 4m. yüksek olan 23.4m. ton seviyesindeydi. MISIR 2011/12 (ilgili piyasa yılları) sonunda dünya stokları öngörüsü 126m. ton seviyesi ile öncekine göre neredeyse 1m. ton daha yüksek, ama halen önceki yıla göre 7m. kadar daha düşük. Brezilya, Güney Afrika ve Hindistan için artan tahminler Ukrayna ve AB deki gerilemeleri fazlasıyla dengeledi. Beş majör mısır ihracatçısının (Arjantin, Brezilya, Hindistan, Ukrayna ve ABD) kombine devir düzeyleri önceki yıla göre %18 düşük olan 35.1m. ton seviyesinde belirlendi. En keskin düşüş, sezon sonu envanterlerinin %30 gerileyerek, bir ay öncesine göre 0.7m. düşük olan 20.2m. ton seviyesine ineceği öngörülen ABD de görülecek. ARPA 2011/12 dönemi sonunda dünyada arpa stoklarının son dört yılın en düşük düzeyi olan 27.3m. ton seviyesine inmesi öngörülüyor (29.0m.). Bu rakam Avustralya, Arjantin, Rusya, Ukrayna ve Suudi Arabistan daki artış revizyonları ile geçen aya göre 1.3m. ton daha yüksek. AB devir düzeyinin halen 2009/10 sonundaki son zirve düzeyinin hemen hemen yarısı olan 9.5m. ton seviyesine inmesi öngörülüyor (11.4m.). Sezon sonu stoklarının da ABD ve Kanada da sırasıyla 1.0m. ton (1.9m.) ve 0.8m. (1.4m.) düzeyleriyle daralması öngörülüyor. 9

05/03/2011 TARĐHLĐ DÜNYA HUBUBAT FĐYATLARI ÜRÜN KODU FĐYAT ABD$/Ton ABD 2HRW 307,00 FRANSIZ EKM. BUĞ. 278,40 ARJANTĐN EK - ABD 2SRW 269,30 KANADA DURUM 2WAD 367,10 A.B.D HARD AMBER NO1 - FRANSIZ ARPA 278,40 RUS ARPA 275,00 ABD MISIR (3YC) 286,90 ABD UZUN DANE PĐRĐNÇ 531,00 (*)05/03/2012 Tarihli Merkez Bankası $ Satış Kuru: 1,7622 (**)KAYNAK: REUTERS (***) Rus Arpa fiyatı 02.03.2012 tarihli IGC Raporuna göredir. (****)ABD Uzun TANE Pirinç fiyatı 28.02.2012 tarihli IGC Raporuna göredir. Tablo: 5 DÜNYA ÜRETĐM, TĐCARET, TÜKETĐM VE STOK MĐKTARLARI (MĐLYON TON) 2010/2011 2003/04 2004/05 2005/06 2006/07 2007/08 2008/09 2009/2010 TAHMĐN 2011/2012 ÖNGÖRÜ ÜRETĐM 556 628 621 598 607 685 679 653 695 TĐCARET 102 110 110 111 110 137 128 126 137 TÜKETĐM 594 616 625 609 602 645 652 656 681 STOK 129 138 136 125 132 172 199 196 211 *KAYNAK: IGC ŞUBAT 2012 Tablo: 6 DÜNYA MISIR ÜRETĐM, TĐCARET, TÜKETĐM VE STOK MĐKTARLARI (MĐLYON TON) 2010/2011 MISIR 2003/04 2004/05 2005/06 2006/07 2007/08 2008/09 2009/2010 TAHMĐN 2011/2012 ÖNGÖRÜ ÜRETĐM 628 713 698 710 797 800 820 828 864 TĐCARET 80 76 79 87 101 84 86 93 95 TÜKETĐM 647 686 701 725 779 784 821 844 871 STOK 105 135 132 117 134 150 148 133 126 *KAYNAK: IGC ŞUBAT 2012 Tablo: 7 DÜNYA HUBUBAT ÜRETĐMĐ (2011/2012 ÖNGÖRÜ MĐLYON TON) ÜLKE ADI ARPA MISIR AVRUPA (27 ÜLKE) 138,0 51,8 65,1 ÇĐN 117,9 2,6 191,8 HĐNDĐSTAN 86,9 1,7 21,6 A.B.D. 54,4 3,4 313,9 RUSYA 56,2 16,9 - KANADA 25,3 7,8 10,7 AVUSTRALYA 29,0 8,6 0,4 TÜRKĐYE 19,0 6,5 3,6 UKRAYNA 22,3 9,1 22,8 ARJANTĐN 14,0 4,1 22,0 KAZAKĐSTAN 22,7 2,6 - DÜNYA TOPLAMI 695,2 134,7 863,8 *KAYNAK: IGC ŞUBAT 2012 Tablo: 8 10

DÜNYADA ÜRETEN ÜLKELERĐN ÜRETĐM DURUMLARI (MĐLYON TON) ÜRETEN ÜLKELER 2005 2006 2007 2008 2009 2010/2011 TAHMĐN 2011/2012 ÖNGÖRÜ 2011 ÖNGÖRÜ ÜRETĐM RAKAMLARINA GÖRE DÜNYA ÜRETĐMĐNDEKĐ PAYI % UZAK DOĞU 195,4 207,2 216,3 219,2 227,3 227,2 236,0 33,9 ÇĐN 97,5 108,5 109,3 112,5 115,1 115,2 117,9 17,0 HĐNDĐSTAN 68,6 69,4 75,8 78,6 80,7 80,8 86,9 12,5 AVRUPA 138,1 129,5 124,2 155,5 143,0 140,7 142,5 20,5 AB-27 122,7 125,1 119,7 150,7 138,3 136,8 138,0 19,9 FRANSA 37 35,4 32,8 39,0 38,3 38,1 36,1 5,2 ALMANYA 23,7 22,4 20,8 26,0 25,2 24,0 23,0 3,3 ĐNGĐLTERE 14,9 14,7 13,1 17,3 14,1 14,9 15,3 2,2 ROMANYA 7,6 5,0 2,9 7,2 5,2 6,0 7,4 1,1 MACARĐSTAN 5,1 4,4 4,0 5,6 4,4 3,8 4,1 0,6 BAĞ.DEVL.TOPL. 92,2 85,3 93,6 117,3 113,6 82,3 116,3 16,7 RUSYA 47,7 44,9 49,4 63,8 61,7 41,5 56,2 8,1 UKRAYNA 18,7 13,8 13,9 25,9 20,9 16,8 22,3 3,2 KAZAKĐSTAN 11 12,5 16,5 13,0 16,5 10,0 22,7 3,3 ABD 57,2 49,2 55,8 68,0 60,4 60,1 54,4 7,8 KANADA 26,8 25,3 20,1 28,6 26,8 23,2 25,3 3,6 AVUSTRALYA 25,4 10,8 13,6 21,4 21,8 27,9 29,0 4,2 PAKĐSTAN 21,7 21,7 23,3 21,0 24,0 23,9 24,0 3,5 TÜRKĐYE 18 17,5 15,5 17,0 18,5 17,5 19,0 2,7 ARJANTĐN 12,6 14,5 16,3 8,4 8,8 14,7 14,0 2,0 SURĐYE 4,7 4,9 4,1 2,1 4,0 3,6 3,5 0,5 DÜNYA 620,9 597,5 609,1 685,0 678,5 652,6 695,2 100,0 *KAYNAK: IGC ŞUBAT 2012 Tablo: 9 11