OKUL ÖNCESi ÖGRETMEN ADAYLARININ BENÍMSEDÍKLERÍ ERKEN ÇOCUKLUK YAKLAÇIMLARI



Benzer belgeler


Erken Çocukluk Yaklaşımlarına İlişkin Görüşler Ölçeği nin Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI

Arş. Gör. Dr. Mücahit KÖSE

ÖĞRETMENLER, ÖĞRETMEN ADAYLARI VE ÖĞRETMEN YETERLĠKLERĠ

DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS A-Çocukla İletişim Ön Koşul

Artırılmış Gerçeklik Teknolojilerinin Sınıfta Kullanımlarıyla İlgili Bir İnceleme

ÖZGEÇMİŞ. Araştırma Görevlisi Okul Öncesi Öğretmenliği Gazi Üniversitesi

Available online at

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ

Prof. Dr. Serap NAZLI

Yrd.Doç.Dr. Nihal TUNCA

YÜKSEKÖĞRETİM KURULU YARDIMCI DOÇENT

ÖZGEÇMĐŞ. Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans

Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Bölümü 1. Sınıf Güz Yarıyılı (1. Yarıyıl) Dersin Kodu Türü Türkçe Adı İngilizce Adı T U Kredi AKTS ATA101 Z

Yrd. Doç.Dr. Menekşe BOZ

Beden eğitimi öğretmen adaylarının okul deneyimi dersine yönelik tutumlarının incelenmesi

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. Y. Lisans Matematik Eğitimi University of Warwick 2010 Y. Lisans Matematik Eğitimi University of Cambridge 2012

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. Doktora Okul Öncesi Eğitimi Hacettepe Üniversitesi Devam ediyor.

Hacer ÖZYURT¹, Özcan ÖZYURT 2, Hasan KARAL 3

KAMU PERSONELÝ SEÇME SINAVI PUANLARI ÝLE LÝSANS DÝPLOMA NOTU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝLERÝN ÇEÞÝTLÝ DEÐÝÞKENLERE GÖRE ÝNCELENMESÝ *

Kimya Öğretmen de Hizmet İçi Eğitim Türkiye'de İhtiyaçları

Yrd. Doç. Dr. Celal Deha DOĞAN. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ölçme ve Değerlendirme Bilim Dalı- Doktora

Açık ve Uzaktan Öğretimde Farklılaştırılmış Öğretim. Hasan UÇAR, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Doç. Dr. Alper Tolga KUMTEPE, Anadolu Üniversitesi

Doç. Dr. Hale Dere Çiftçi

ÖZGEÇMİŞ. Alınan diploma veya dereceler:

ANAOKULU VE ANASINIFI ÖĞRETMENLERİNİN BİLGİSAYARA YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ

BİYOLOJİ ÖĞRETMENLERİNİN LABORATUVAR DERSİNE YÖNELİK TUTUMLARININ FARKLI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

ÖZGEÇMİŞ. Dr. Öğr. Üyesi Yusuf BADAVAN Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Eğitim Yönetimi Anabilim Dalı Beytepe / Ankara

International Journal of Progressive Education, 6(2),

Eğitim Fakülteleri ve İlköğretim Öğretmenleri için Matematik Öğretimi

KİMYA ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRENME VE ÖĞRETME ANLAYIŞLARI İLE ÖĞRENME STİLLERİNİN YAPILANDIRMACILIK FELSEFESİ İLE OLAN UYUMU

PROFESSIONAL DEVELOPMENT POLICY OPTIONS

Lise Göztepe Anadolu Kız Meslek Lisesi Bilgisayar Bölümü, İzmir,

Dr. Yasemin ESEN ÖZGEÇMİŞ. Yardımcı Doçent Doktor. Ankara Üniversitesi. Sosyal Bilgiler Eğitimi.

Derece Program Üniversite Yıl. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Selçuk Üniversitesi ---

Hafta Konu Ön Hazırlık Öğretme Metodu. 2 Sosyal becerilerin gelişimini etkileyen faktörler. yok Teorik

EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEK BİLGİSİ DERSLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI Filiz ÇETİN 1

Uzaktan Eğitim ve E-Öğrenme (ISE 424) Ders Detayları

Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program/Alan Üniversite Bitirme Yılı Lisans Fizik / Fen Edebiyat / Fizik Dicle Üniversitesi 2004

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

EK - 4A ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı : Burak Yasin YILMAZ İletişim Bilgileri Adres

Özet. Abstract. Efe Akbulut*

ÖZGEÇMİŞ. Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Anadolu Üniversitesi 2003

ÖZGEÇMİŞ. Yardımcı Doçent Sınıf Öğretmenliği Ondokuz Mayıs Üniversitesi 2003-

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. OrtaöğretimMatematikEğitimi BoğaziciÜniversitesi 2007

ÖZGEÇMİŞ. 1. Ünal, H., Ortaokul Dönemindeki Kız Çocuklarda Antropometrik Ölçümlerin Farklılaşmasının İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi

ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEK BİLGİSİ DERSLERİ ÜZERİNE BAKIŞ AÇILARI

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BRANŞLARINA KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ

T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ Sosyal Bilimler Enstitüsü. Eğitim Bilimleri Tezli Yüksek Lisans Programı Öğretim Planı. Ders Kodları AKTS

Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı, Eğitim Teknolojisi Programı.

İleri Bilgisayar Mimarileri (COMPE 532) Ders Detayları

Uzaktan Eğitim ve E-Öğrenme (ISE 424) Ders Detayları

Ders Bilgileri Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS FEN BİLİMLERİNDE İSTATİSTİKSEL TEKNİK VE UYGULAMALAR

Bahar Keçeli-Kaysılı, Ph. D. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, Özel Eğitim Bölümü (0312) /7104

ÖZGEÇMĠġ. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Anabilim Dalı Öğretim Üyesi

Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarılarını Etkileyen Faktörler Bahman Alp RENÇBER 1

SINIF ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN MATEMATİĞE YÖNELİK TUTUMLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ

Degree Field University Year Educational Ankara University MA Educational. Cukurova University Institute of Social Sciences.

İLKÖĞRETİM ÖĞRETMENLERİNİN İNTERNET VE E-POSTA KULLANIMLARI

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

Implementing Benchmarking in School Improvement

ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÖZEL EĞİTİM ANABİLİM DALI

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLERİNİN YENİ FEN BİLGİSİ PROGRAMINA YÖNELİK DÜŞÜNCELERİ

Kişisel Bilgiler. Akademik Ünvan : Dr.(PHD) Doğum Yeri : İSTANBUL Doğum Tarihi : 1972 Ana Dil(ler) : TÜRKÇE

GAZİ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ/BİYOLOJİ EĞİTİMİ (DR)

ÖĞRETMENLİK UYGULAMASI DERSİNDE YAŞANAN SORUNLARA YÖNELİK ÖĞRETMEN ADAYI VE ÖĞRETİM ELEMANI GÖRÜŞLERİ

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.

ÇOCUK GELİŞİMİ VE EĞİTİMİ ALANI 0-72 AY ÇOÇUK GELİŞİMİ KURS PROGRAMI

Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü ÇİN HALK CUMHURİYETİ. HAZIRLAYAN: Dr. Recep ALTIN

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları 1. İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları

ÖĞRETMEN ADAYLARININ ALTERNATİF DEĞERLENDİRMENİN KULLANIMINA YÖNELİK ÖZ YETERLİLİKLERİNİN CİNSİYET, SINIF VE PROGRAM AÇISINDAN İNCELENMESİ

Turaşlı K. N.. (2012), Intercultural Approach in Early Childhood Education, Journal Of Education And Future,, ıssue:1 p , ISSN

İleri Bilgisayar Mimarileri (COMPE 532) Ders Detayları

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRENME STİLLERİ, CİNSİYET ÖĞRENME STİLİ İLİŞKİSİ VE ÖĞRENME STİLİNE GÖRE AKADEMİK BAŞARI 1

HATİCE GÖZDE ERTÜRK KARA. Eğitimi A.B.D. Adana Yolu Üzeri, Kampüs/ AKSARAY. E- posta:

Yrd.Doç.Dr. DURİYE ESRA ANGIN

Öğretmenlerin Eğitimde Bilgi ve İletişim Teknolojilerini Kullanma Konusundaki Yeterlilik Algılarına İlişkin Bir Değerlendirme

Eğitimi Öğretmenliği Anabilim Dalı. * Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Okul Öncesi

ÖZGEÇMİŞ 0(222) / 1657

Beden eğitimi ve spor eğitimi veren yükseköğretim kurumlarının istihdam durumlarına yönelik. öğrenci görüşleri

Matematik Eğitimi ABD. Mesleki Deneyim: Indiana University, School of Education, Curriculum and

Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Selçuk Üniversitesi

İlköğretim Matematik Öğretmen Adaylarının Eğitim Süreci Hakkındaki Felsefi Tercihleri ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

Doç. Dr. Mustafa SÖZBİLİR

Yrd. Doç. Dr. Senar ALKIN-ŞAHİN

ÖZGEÇMİŞ. :Gökömer Mahallesi Hacılar Sokak No: 66 Altınordu / ORDU : ev tel: 0 (452) :

Teknik Eğitim Fakültesi Öğretim Elemanlarının, Eğitim Programların Niteliğine İlişkin Görüşlerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

ilkögretim ÖGRENCilERi için HAZıRLANMıŞ BiR BEDEN EGiTiMi DERSi TUTUM


Derece Alan Üniversite Yıl. BA Psychology Hacettepe 1999

ĠLKÖĞRETĠM FEN VE TEKNOLOJĠ DERSĠ KAZANIMLARI VE SBS SORULARININ YENĠ BLOOM TAKSONOMĠSĠNE GÖRE DEĞERLENDĠRĠLMESĠ

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

Transkript:

Akademik Araçtirmalar Dergisi 2013, Sayi 58, Sayfalar 77-92 OKUL ÖNCESi ÖGRETMEN ADAYLARININ BENÍMSEDÍKLERÍ ERKEN ÇOCUKLUK YAKLAÇIMLARI Sema SOYDAN* özet Bu ara^tirmada okul öncesi ögretmen adaylarinin erken çocukluk yakla^imimn görü lerini ne düzeyde benimsediklerini belirlemek ile birlihe çocuga bah$ açisi, ögretmenin rolü, kullanilan materyalyada kaynak çeçitleri, ögrenme çevresinin yapisi, egitim müfredati ve çocugu degerlendirme ^ekilleri ile ilgili benimsedikleri görücler ara tirilmi tir. Jensen (2004) tarafindan geliitirilen Soydan (2013) tarafindan Turkçe'ye uyarlanan Erken Çocukluk Yakla^mlarina li^kin Görü ler Ölcegi (TheEarlyChildhoodCurricularBeliefs Inventory ECCBI) kullamlmi^tir. Ölcek Selçuk Üniversitesi Mesleh Egitim Fakültesi'nin 4. Smif Okul Öncesi Ögretmenligi bölümünde ögrenim gören 200 ögretmen adayina uygulanmi^tir. Ara^tirmada ögretmen adaylarinin büyük çogunlugunun erken çocukluk egitiminde önemli yer tutan bu üc yakla imi yüksek seviyede benimsedikleri belirlenmi^tir. Ayrica Bank Street yakla iminin çocugun degerlendirilmesi ile ilgili görü lerini, HighScope Yakla iminm çocuga baki açisi ile ilgili görü^lerini, Montessori Yakla^iminin egitim çevresi ile ilgili görü^lerini daha çok benimsedikleri görülmehedir. En dü^ük seviyede Bank Street ve HighScope Yakla immm çevre ile ilgili görü lerini, Montessori Yakla imimn çocuga bakif açisi ile ilgili görü$lerini benimsedikleri görülmehedir. Anahtar Sözcäkler: HighScopeYakla imi, Montessori Yakla imi, Bank Street " ' ' Mevlana Üniversitesi Egitim Fakültesi Okul öncesi. ögretmenligi. Mevlana University Faculty of Education Department of Preschol Education soydan mevlana.edu.tr Tel: 0332 444 42 43/1323-0505 506 92 80 77 Akademik Ara$timiialar Oergisi

Okul öncesi ögretmen Adaylarinin Benimsedikleh Erken Çocukiuk Yaklaçimlari Early Childhood Education Approaches Adopted by Preschool Pre-service Teachers In this study, pre-service teachers'views regarding the doctrines of early childhood education approaches, their level of adopting these approaches, and their beliefs with respect to the image of the child, teacher roles, materials and types of resources, structure of teaming environment, educational curriculurn/program, and child assessment have been investigated in relation to these approaches. The Early Childhood Curricular Beliefs Inventory (ECCBI) developed by Jensen (2004) and adapted to Turkish by Soydan has been used in the study. The inventory has been applied to 200 pre-service teachers who are 4th year students at Selçuk University Vocational Training Faculty in the Preschool Education Department. It has been found that preservice teachers highly adopt these three approaches which have an important place in early childhood education. Besides, preservice teachers have been found to be adopting more of child assessment in Bank Street, child image in. High Scope and the teaming environment in the Montessori approach. The least adopted parts of approaches are as follows: teaming environment in Bank Street and the High Scope approach and child image in the Montessori approach. Keywords: High Scope approach, Montessori approach. Bank Street approach... l.gtrlç. :. Egitim. yaklaçinilan, egitimsel arnaçlari, kazandmnayi amaçlayan pedagojik bileçenleri ve teorik temelleri sunmaktadir. Bu yaklaçimlar çocuklaiin geliçimleri ye ögrenme çekilleri, ögretnienlerin.ögrenme kaynaklan ve tecrübeleri düzenleme çekilleri gibi konularda program uygularnalanna rehberlik edén bir müfredat modeli olarak içlev görmektedir. 'Bu yaklaçimlarm görüclerini temel aldigi pek çok erken çocukiuk kuramcisi ve dücünürü mevcuttur. Bunlar arasinda Jean Piaget, John Dewey, Maria Montessori gibi dücünürler yer almaktadu". Piaget'in yapilandumaci kurammi temel alan 'Goffin, S. (2000). The role of ( urrieulummodels in earlyehildhdodeducation. ERIC Digest. Champaign, IL: ERIC Clearinghouse on Elementaryand Earfy Childhood Edueation. (ERIC DoeumentReproduetion Service No. ED 443597) - : 78 Joumal of Academic Studies

Sema SOYDAN Yil: 15, Sayí: 58 Agustos 2013-Ekim 2013 HighScope yaklaçimi ^, John Dewey ve Caroline Prett'in görüclerinden etkilenerek oluçturulan Bank Street yaklaçimi ^ Maria Montessori'nin araçtirmalan ve gözlemleri sonucunda geliçtirdigi Montessori yaklaçimi ""erken çocukluk alaninda kabul görmüc yaklaçimlar arasindadir. Bu yaklaçimlarda benimsenen görüclerde benzerlikler olmakla birlikte pek çok acidan farkhhklarda da mevcutttir. Ömegin Montessori yaklaçiminda özel tasarlanmiç materyaller ile egitim çevresi düzenlenirken, HighScope yaklaçimi özel malzeme, materyal ya da çevre istemeyen egitimsel bir sürec ve felsefeye sahiptir. Bank Street yaklaçiminda ise sinif içindeki materyaller kadar smif diçi ögrenme alanlari da ön plandadir. HighScope ve Bank Street yaklaçiminin egitim çevresinde çeçitli ilgi köceleri; Montessori yaklaçiminda ise diger yaklaçimlardaki ilgi köcelerine benzer bir bakiç açisiyla düzenlenmic alanlar yer almaktadir. Bu alanlarda Maria Montessori'nin tasarladigi materyaller siniflandinlmiç bir çekilde sergilenmektedir. Ömegin; matematik materyalleri bir alanda, günlük yaçam materyalleri bir alanda yerleçtirilmektedir. Montessori yaklaçiminda ögretmene çocukla nasil etkileçime girecegi hakkinda açik talimatlar sunulurken, Bank Street yaklaçiminda ögretmenin çocuk geliçimi ile ilgili bilgilerine güvenilmekte ve sürecle ilgili karar alma özgürlügü sunulmaktadir. Bu farkliliklann yanisira üc yaklaçimda da ögretrrienin temel görevi çocugu gözlemlemektir. Erken çocukluk egitimi alaninda ögrenim gören ögretmen adaylannin görev yaptiklan alanla ilgili bu teori ve yaklaçimlar hakkinda aynntili bilgiye sahip olmalan ve ögretmen olduklannda ise bu bilgileri dogrultusunda egitim yaklaçimlannin benimsedigi yönlerini sinifindaki uygulamalanna yansitarak teori ile uygulamayi birleçtirmeleri, erken çocukluk egitiminin daha baçanli ve nitelikli olmasi açisindan önem arz etmektedir. Böylece ögretmenlerin bilgileri ile kendi egitim amaçlanni birleçtirerek kendine özgü bir egitim felsefesi oluçturmasi, yani her okul öncesi sinifinin kendine özgü bir egitim felsefesinin olmasi saglanabilir. Gilstrap'a^göre ögretmen teori ile uygulama arasinda bir köprü kurulmasmda deneyimlerini ortaya koyabilmeli ve çocugun geliçimine uygun olabilecek pratik modeller önerebilmelidir. Aynca yapilan diger araçtirmalarda ^Copple, C. (2003).Fosteringyoungchildren'srepresentation, planning, andreflection: Afocus in threecurrent earlychildhood modeis. Journal of Applied Developmental Psychology. 24 (6), 763-771. ^Bayhan, P. ve Béncik, S. (2008). Bank Street Yaklaçimmm (Geliçimsel Etkileçim Yaklaçimi) îlkeler. Program ve Egitimci Açismdan Incelenmesi. Egitim ve Bilim, 33 (149)80-88- : -, ""Montessori, M.' (1964). Montessorimethod.'HewYork: SchockenBooks. First published 1909., 'Gilstrap;R." L. (1995). Professional books- early Childhood Curriculum: Development Basesfor Learning andteaching. CAi/Aooí/í'rft/ca/ion, 71 (3), 176-179. 79 Akademik Ara$tirmálar Dergisi

Okul öncesi ögretmen Adaylarinin Benimsedikleri Erken Çocukiuk Yakiaçimiari baçanli ögretmen egitimi programlanmn onlann dücünce ve uygulamalanna rehberlik eden inançlanni tartiçmasi ve mevcut inançlannin avantajlarmi ve sinirliliklanni analiz etmesi için cesaretlendirdigi *ve ögretmen yetiçtiren egitimcilerin ögrencilerine kendi inançlanni keçfetmesi ve anlatmäsi için firsatlar yaratmasi gerektigi ' ifade edilmektedir. Bu bilgiler îçiginda; ögretmenleri yetiçtiren üniversitelerin lisans derslerinde ögretmen adaylarinin erken çocukiuk dönemi yaklaçimlan ile ilgili aynntili bilgi sunulmakla birlikte, yaklaçimlarda benimsedikleri bakiç açilanni tartiçmalan ve MEB programi ile birlikte nasil kuuanabilecekleri konusundaki görüclerini paylaçmalannin önemli oldugu söylenebilir. Bununla birlikte yapilan araçtirmalarda ögretmenlerin inançlannin lisans egitimleri sürecinde kazandiklan bilgi ve becerilerden etkilendigi '" ''ve çocuk geliçimi ve ögrenmeleri hakkindaki inançlarmm çocuga bakiç açisi, ögretmenin rolü, kullanilan materyal yada kaynak çeçitleri, ögrenme çevresinin yapisi, çocugun nasil degerlendirildigi gibi alanlan belirleyen müfredat çerçevesini oluçturmasmi etkiledigi ""'bilirunektedir. Bir baçka ifadeyle ögretmenlerin çocuga bakiç açisi, ögretmenin rolü, kullanilan materyal yada kaynak çeçitleri, ögrenme çevresinin yapisi, çocugu degerlendirme çekilleri ile ilgili dücüncelerinin siniñaki uygulamalanni etkiledigi söylenebilir. Ögretmen adaylannin lisans derslerinde aynntili bilgi edindikleri yaklaçimlann benimsedikleri görüclerinin gelecekte sinif uygulamalanni etkiledigi dücünüldügünde; ögretmen adaylannin benimsedikleri görüclerin belirlenmesi önem arz etmektedir. Elde edilen sonuçlar gelecekteki okul öncesi smiflanndaki uygulamalann baçansi ve niteligi hakkinda ön bilgi verecektir. *Woolfork Hoy, A. ve Murphy, P. (2001). Teaching educational psychology totheimplicitmind. In B. Torff & R. Stemberg (Eds.), Understandin gandteaching theintuitivemind: Studentand teacherleaming(pp. 145-IS5). Mahwah, NJ: Lawrence ErlbaumAssoc. 'Patrick, H. ve Pintrich, P. (2001). Conceptualchange in teachers' intuitiveconceptions of learning, motivation, andinstruction: The role of motivationalan depistemo logicalbeliefs. In B. Torff& R. Stemberg (Eds.^, Understanding and teaching theintuitivemind: Studentand teacherlearningipp. \n-\4i). Mahwah, NJ: Lawrence ErlbaumAssoc. 'Raths, J. (2001). Teachers' beliefsand teaching beliefs. EarlyChildhood Researchand Practice, 3(1), 1-10. 'Feiman-Nemser, S. ve Remillard, J. (1996). Perspectives on leamingtoteach. In F. B. Murray (Ed.), Theteachereducator's handbook: Building a knowledgebasefort hepreparation ofteachers(pp. 63-91). San Francisco: Jossey-Bass. '"Goffm, S. (2000). The role of curriculummodels in earlychildhoodeducation. ERIC Digest. Champaign, IL: ERIC Clearinghouse on Elementaryand EarlyChildhood Education. (ERIC DocumentReproduction Service No. ED 443597) "Wolfgang, C. ve Wolfgang, M. (1999). School foryoungchildren (2nd ed.). NeedhamHeights, MA: Allyn& Bacon. 80 Joumal of Academic Studies

Sema SOYDAN Yil: 15, Sayí: 58 A ustos 2013 - Ekim 2013 Ayrica ögretmenlerin siniflannda tercih ettikleri uygulamalann yommlanmasina katki saglayacaktir. Bu nedenle bu araçtirmada okul öncesi ögretmen adaylarimn erken çocukluk yaklaçiminm görüclerini ne düzeyde benimsediklerini belirlemek ile birlikte çocuga bakiç açisi, ögretmenin rolü, kullanilan materyal yada kaynak çeçitleri, ögrenme çevresinin yápisi, egitim müfredati ve çocugu degerlendirme çekilleri ile ilgili benimsedikleri görücler araçtinlrmçtir. 2.YÖNTEM 2.1 Araçtirmanin Modeli Okul öncesi ögretmenligi alaninda ögrenim gören ögretmen adaylannin erken çocukluk yaklaçimlan ile ilgili görüclerini belirlemeye yönelik olan bu araçtirma genel tarama modelindedir. Tarama yöntemi, geçmiçte veya halen var olan bir dummu var oldugu çekliyle tanimlamayi amaçlayan bir yaklaçimdir. Bu araçtirmada da okul öncesi ögretmen adaylannin erken çocukluk yaklaçimlan ile ilgili görüclerini var oldugu çekliyle ortaya konmaktadir. Bu yönüyle araçtirma betimsel nitelik taçimaktadir.'^ 2.2.Çab$ma Grubu Araçtirmanin çaliçma gmbunu Selçuk Üniversitesi Okul Öncesi Ögretmenligi bölümünde ögrenim gören ögretmen adaylan oluçtumlmuçtur. Çaliçma gmbu belirlenirken ögretmen adaylannin erken çocukluk dönemindeki yaklaçimlar ile ilgili dersleri almiç ve yaklaçimlar hakkinda ayrintili bilgi sahibi olmalanna dikkat edilmiçtir. Bu dersleri alan yaklaçik 300 ögrenci vardir. Ögretmen adaylannin tamamma ulaçilmiç, ancak ögrencilerin çaliçmaya katilmak istememesi ya da eksik kodlama yapilmasi gibi sebeplerle 200 ögretmen adayina ulaçilmiçtu-. Çaliçmaya katilan 200 ögretmen adayinin 192'si kadin, 8'i erkektir. 2.3.Ölcme Araci Jensen'^ tarafindan geliçtirilen Soydan'"* tarafindan Türkce'yeuyarlanan Erken Çocukluk Yakla imlanna iliçkin Görücler Ölcegi (The Early Childhood Curricular Beliefs Inventory ECCBI), erken çocukluk egitimi alaninda ögrenim gören ögretmen adaylannin erken çocukluk yaklaçimlan ile ilgili görüclerini belirlemek amaciyia geliçtirilmiçtir. '^Büyüköztürk,. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabi. Ankara: PegemA Yayincihk. ' Jensen, M.K. (2004). Development of theearlychildhoodcurricularbeliefsinventory: An instrumentttoidentifypreserviceteachers ' earlychildhoodcurricularorientation. UnpublishedPhD Thesis. The Florida StateUniversity. '"Soydan, S. (2013). Erken Çocukluk Yaklaçimlanna îliçkin Görücler Ölcegi'nin Ttirkçe Uyarlamasi: Geçerlik ve Güvenirlik Çaliçmasi. Kir ehir Egitim Fakültesi Dergisi, 14(1). 227-242. 81 Akademik Araçtirmalar Dergisi

Okui öncesi ö^retmen Adaylannin Benimsedikieri Erken Çocukiuk Yakla;imlari Ölcek Davraniççi Yaklaçim, Bank Street Yakla imi, Montessori Yaklaçimi ve HighScope Yaklaçimlanni içeren 4 alt boyuttan oluçmaktadir. Olçekte her alt boyutta 18 madde toplamda ise 72 madde yer almaktadir. Her alt boyut kendi içinde 6 baçhktan oluçmaktadir. Bu baçliklar çocuga bakiç açisi, ögretmenin rolü, kaynaklar, mufredat, degerlendirme ve egitim ortamidir. Her baçlik ile ilgili 3'er madde mevcuttur. Turkçe'ye uyarlanan olçekte, uzman görücleri dogrultusunda "Davraniççi yaklaçim" olarak adlandinlan ait boyut yer almamiç, 72 maddelik olçegin 54 maddesi yani uç boyutu yer almiçtir. Olçegin son hali, Bank Street Yaklaçimi, 18 madde, Montessori Yaklaçimi 18 madde ve HighScope Yaklaçimi 18 madde ohnak üzere toplam 54 madde olarak çekillenmiçtir.turkçe olçegin yapi geçerligini incelemek için açimlayici ve dognilayici faktör analizi yapilmiç, güvenirligin belirlenmesi için Cronbachalpha güvenirlik katsayisi, Sperman-Brown formülü ve Guttmann split-half güvenirlik formülü kullanilmiç ve düzeltilmic maddetoplam korelasyonu incelenmiçtir. Olçegin geçerlik çahçmalan dogrultusunda yapilan faktör analizi sonuçlan, Bileçenler analizi sonucu, uç faktörün, tüm ölcek puanlan içindeki varyansin % 43.73' ünü açikladigi görülmektedir. Madde faktör korelasyonu sonucu, olçegin her bir maddesi ile maddenin ait oldugu faktörden elde edilen puanlar arasindaki korelasyon degerleri.30 ile.70 arasinda degiçtigi ve her bir maddenin, faktörün geneli ile anlamh ve pozitif iliçki içerisinde oldugu görülmüctür (p<0,001). Bu katsayilar her bir maddenin geçerlik katsayisi olup faktörün bütünü ile tutarliligmi; diger bir deyiçle faktörün genel amacina hizmet edebilme düzeyini ifade etmektedir.'^ Dogrulayici faktör analizi sonuçlan, olçegin RMSEA ve S-RMR degerlerinin kabul edilebilir uyum gösterdigini; X2/df degerinin iyi uyum gösterdigini ifade etmektedir. Olçegin güvenirligine iliçkin,sperman Brown güvenirlik katsayisi 0,91; Guttmann Split-Half degeri 0,91; Cronbachalpha güvenirlik katsayisi ise 0,96 olarak belirlenmiçtir. Faktörlere iliçkin Sperman Brown güvenirlik katsayilan 0,84 ile 0,86; GuttmannSplit-Half degerierinin 0,784ile 0,86; Cronbachalpha degerlerinin ise 0,88 ile 0,91 arasinda degerler aldigi görülmektedir. Bu degerler çerçevesinde olçegin güvenilir ölcümler yapabildigi söylenebilir. Nitekim güvenilirlik katsajanm 0,70 ve üzerinde olmasi, ölcegin güvenilirliginin bir göstergesi olarak kabul edilmektedir. '^ 2.4.yerilerín Analizi Verilerin cözümlenmesinde ögretmen adaylannin verdikleri yanitlann puanlanni hesaplamak amaciyla ölcek maddelerinin her biri; Kesinlikle Katilmiyorum (1), Katilnuyorum (2), Kararsizim (3), Katiliyorum (4), Kesinlikle Katiliyorum (5) çeklinde olçeklendirihniçtir. Ögretmen adaylannin, beçli likert tipi ölcege verdikleri cevaplara karçilik olarak elde "BüyüközttJrk, Ç. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabi. Ankara: PegemA Yayincilik. 82 Joumal of Academic Studies'

Sema SOYDAN Yil: 15, Sayí: 58 Agustos 2013 - Ekim 2013 edilen puanlar üzerinden aritmetik ortalama, standart sapma, yüzde, frekans gibi betimsel istatistikler yapilmiçtir. 3.BULGULAR Ögretmen adaylannm erken çocukiuk yaklaçimlanna iliçkin görücleritablo 1'de özetlenmektedir. Tablo 1. Ögretmen Adaylannm Erken Çocukiuk Yaklaçimlanna îliçkin Görücleri ile ilgili Degerler Degiçken Bank Street Yaklaçimi HighScope Yaklaçimi Montessori Yaklaçimi n 200 X 752 73.7 71.5 S.S 9.90 10.08 9.99 Min 18 18 18 Max 90 90 90 DOçak f 4 4 5 to to to In DOzeyler Orta f % 32 16 42 21 53 26.5 YOksek f % Tablo l'de ögretmen adaylannm büyük çogunlugunun erken çocukiuk egitiminde önemli yer tutan bu üc yaklaçimi da benimsedikleri; ancak en yüksek seviyede Bank Street Yaklaçimini (f=164), ikinci sirada HighScope Yaklaçimini (f=154), en son sirada ise Montessori Yaklaçimini (f=142) benimsedikleri görülmektedir. Tablo 2. Ögretmen Adaylannm Yaklaçimlann En Yüksek Seviyede Benimsedikleri Görüclerinin Alt Boyutlara Göre incelenmesi Degl;kai BankStneet HighScope MontBssori Çocuk f % 164 82 164 82 89 4.5 Ögi^men f % 167 148 136 83.5 74 68 Kaynak f % 149 134 102 74.5 67 51 MQfredat f % 157 124 136 78.5 62 68 Çevre f % 131 65.5 119 59.5 148 74 Tablo 2'de ögretmen adaylannm Bank Street yaklaçiminin çocugun degerlendirilmesi (f=172) ile ilgili görüclerini, HighScope Yaklaçiminin çocuga bakiç açisi ile ilgili görüclerini (f=164), Montessori Yaklaçiminin egitim çevresi (f=148) ile ilgili görüclerini daha çok benimsedikleri görülmektedir. En dücük seviyede Bank Street (f=131) ve HighScope (f=119) Yaklaçiminin çevre ile ilgili görüclerini, Montessori Yaklaçiminin çocuga bakiç açisi (f=89) ile ilgili görüclerini benimsedikleri görülmektedir. f 172 124 124 164 154 142 % 86 62 62 82 77 71 83 Akademik Araçtinnalar Dergisi

Okui Öncesi Ögretmen Adaylannin Benimsedikieri Erken Çocukiuk Yaklaçimlan 4. TARTIÇMA VE ÖNERILER Araçtirmada ögretmen adaylannin büyük çogunlugunun erken çocukiuk egitiminde önemli yer tutan bu uç yaklaçimi yüksek seviyede benimsedikieri belirlenmiçtir. HighScope yaklaçiminin Piaget'inyapilandirmaci kuramini,'^ Bank Street yaklaçiminin John Dewey ve Caroline Prett'in görüclerini'^montessori yaklaçiminin Maria Montessori'nin araçtirmalari ve gözlemleri sonucunda geliçtirdigi kuramini '^temel aldiklan bilinmektedir. Ülkemizdeki okul öncesi egitim programinda ise Çoklu Zekâ Kurami temel ahnarak çocugun bilgiyi kendisinin yapilandirmasini vurgulayan yapilandirmaci yaklaçim uygulamalanndan yararlanilmaktadu" "Yapilandirmaci yaklaçim psikolojik, sosyolojik, felsefi ve önemli egitimsel teorileriyle oluçan disiplinlerarasi bir bakiç açisina sahiptir. Jean Piaget, -Maria Montessori ve John Dewey'in görücleri yapilandirmaci yaklaçimin temelini oluçturmakla birlikte, bu dücünürlerin görücleri arasindaki benzerlikler de mevcuttur. ^"BU durumun Milli egitim sistemimizin okul öncesi egitim müfredatini uygulamak üzere yetiçtirilen ögretmen adaylannin; Piaget, Montessori ve Dewey'in görüclerini temel alan üc farkli yaklaçim olan HighScope, Bank Street ve Montessori Yaklaçiminin ücünü de yüksek düzeyde benimsemelerinin nedeni olarak görühnektedir. Bu araçtirmada aynca ögretmen adaylannin en yüksek seviyede Bank Street Yaklaçimini, ikinci sirada HighScope Yaklaçimini, en son sirada ise Montessori Yaklaçimini benimsedikieri görülmektedir.. Bu sonuç ögretmen adaylannin bu yaklaçimlar ile ilgili görüclerin bazilanni daha çok, bazilanni ise daha az benimsediklerini ifade etmektedir. Bu nedenle ögretmenadaylannin yaklaçimlann hangi bakiç açisini yüksek seviyede benimsedikieri ile ilgili veriler incelenmiçtir. Elde edilen bulgular Bank Street yaklaçiminin çocugun degerlendirilmesi ile ilgili görüclerini, HighScope Yaklaçiminin çocuga bakiç açisi ile ilgili görüclerini, Montessori Yaklaçiminin egitim çevresi ile ilgili görüclerini daha çok benimsedikieri görülmektedir. En dücük "Copple, C. (2003) Fosteringyoung children'srepresentation, planning, andreflection: Afocus in. threecurrentearlychildhood models. Journal of Applied Developmental Psychology. 24 (6), 763-771. "Bayhan, P. ve Bencik, S. (2008). Bank Street Yaklaçimmm (Geliçimsel Etkileçim Yaklaçimi) Ilkeler, Program ve Egitimci Açisindan íncelenmesi. Egitim ve Bilim, 33 (149) 80-88. '^Montessori, M. (1964). Montessorimethod. NewYork: SchockenBooks. First published 1909 "Milli Egitim Bakanligi (2006). 36-72 aylik çocuklar için okul öncesi egitim programi ve okul öncesi egitim kurumlari yönetmeligi. MEB Yaymlan: Ankara ^"^ltanir, E. (2012). An epistemologicalglance at theconstructivistapproach: Constructivistleaming in Dewey, Piaget, andmontessori. International Journal of Instruction. 5 (2). 195-212. 84 Joumal of Academic Studies

Sema SOYDAN Yil: 15, Sayr: 58 Agustos 2013 - Ekim 2013 seviyede Bank Street ve HighScope Yaklaçiminm çevre ile ilgili görüclerini, Montessori Yaklaçiminm çocuga bakiç açisi ile ilgili görüclerini benimsedikleri görülmektedir. Bank Street yaklaçiminm çocugu degerlendirme ile ilgili görüclerini en yüksek seviyede benimsemiç olmalanni sebebi Bank Street yaklaçiminm görücleri ile Milli Egitim okul öncesi egitim programinin ögretmene verdigi sommluluklar arasindaki benzeriikler oldugu dücünülmektedir.bank Street yaklaçiminda ögretmenlerin çocugu degerléndirmek için davraniçlan ve çaliçmalan ile ilgili gözlemlerini, portfolyolan, kontrol listeleri, anektod notlan, aile raporlan ve kendi geliçtirdigi teknikleri kullanmasi önerilirken ' ^^^MEB programinda çocuklann motor, biliçsel, dil, sosyal ve duygusal geliçimi ve özbakim becerileri ile ilgili geliçimlerine iliçkin gözlemlerini kaydetmesi ve geliçim raporlan hazirlamasi istenmektedir. Bununla birlikte ögretmenlerin anektod kayitlan, geliçim kontrol listeleri, portfolyolar araciligiyla çocugu degeriendirmesi önerilmektedir.^"^^ Bank Street yaklaçiminm en dücük seviyede ise egitiin çevresi ile ilgili görüclerini benimsedikleri görülmektedir. Bank Street yaklaçiminda okul ve toplum egitim çevresi olarak görülmektedir. Dünya, toplum ve okul diçindaki yaçam siniftan ayn dücünülmez. Bunun aksine diç dünya siniftir. Toplum ve toplum içindeki insanlar müiredatin temelini oluçturan sosyal çaliçmalar için uygun bir ortam sagladigindan önemli bir kaynaktir. Bu nedenle konuk çagirma ve alan gezileri egitimin vazgeçilmez bir parçasidir. ^^"^^Aynca müfredattaki bu sosyal çaliçmalann etkililigini guçlendirmek ve çocuklann ögrendiklerini pekiçtirmek amaciyia sosyo-dramatik oyun alanlari düzenlenmektedir. Bu alanlar düzenlenirken çocugun kiçisel yaçamindaki ^'McAfee, O. ve Leong, D. J. (2002). Assessingand Guiding Young Children's Development and Learning. Boston: AIlyn& Bacon. "Cuffaro, H.,Nager, N. ve Shapiro, E. (2000). Thedevelopmental-interactionapproach at Bank Street College of Education. In J. Roopnarine& J. E. Johnson (Eds.), Approachestoearly childhood education (pp.263-276). Upper Saddle River: Prentice- Hall. "Haberman, E. (2000). Learning tolookclosely at children: A necessarytool forteachers. In N. Nager& E. Shapiro (Eds.), Revisiting a progressivepedagogy ^p.203-219). Albany, NY: StateUniversity of New York Press. Milli Egitim Bakanhgi (2012). Okul öncesi egitimprogrami. MEB Yaymlan: Ankara Milli Egitim Bakanhgi (2006). 56-72 ayltk çocuklar için okul öncesi egitim programi ve okul öncesi egitim kurumlari yönetmeligi. MEB Yaymlari: Ankara Biber, B. (1984). Earlyeducation and psychological development. New Haven, CT: Yale UniversityPress. "Mitchell, A. ve David, J. (1992). Explorationswithyoungchildren: A curriculum ^idefromthe Bank Street College of Education. Beltsville, MD: Gryphon House. Roopnadne, J. L. ve Johnson, J. E. (2005). Approachestoearlychildhoodeducation. (4 edition) UpperSaddleRiver, NJ: Pearson Merrill/PrenticeHall. 85 Akademik Araçtirmalar Dergisi

Okul öncesi ööretmen Adaylarinm Benimsedikleri Erken Çocukluk Yaklafiitilari ortam oluçturulmaya çaliçildigmdan sinifa kanepe, hali, perde ve minderler yerleçtirilerek ev havasi verilmeye çaliçilmaktadir. ^' Kisacasi Bank Street yaklaçiminda çocugun halen kendini evde hissetmesini saglayacak malzemeler; evde ve toplumda gözlemledigi ortamlarda yer alan materyallerin sergilendigi bir sinif çevresi oluçturulmaktadir. Ancak çocuklar okula baçlamadan önce farkli yerlerde farkli davraniçlar göstermeleri gerektiginin farkindadir ve bu sürecte bireysel ve grup olarak ihtiyaçlan degiçmektedir. Bu nedenle egitimcilerin siniflan tasarlarken çocuklarm bu ihtiyaçlanni dikkate almasi ve egitim ortamlanni farkli materyallerle donatmasi önerihnektedir. ^"Araçtirmaya katilan ögretmen adaylannin Bank Street yaklaçiminin egitim çevresi ile ilgili görüclerini en dücük seviyede. benimsemesi; okul diçinin egitim ortami olarak degerlendirilmesi ve smifta sosyo-dramatik oyunlar için alaiilar oluçturulmasi gerektigini kabul etmekle birlikte, etkili ve verimli bir egitim ortammin hazirlanmasinda yeterli görmediklerini dücündürmektedir. Araçtirmada elde edilen diger bir bulgu, ögretmen adaylannin Montessori yaklaçiminin egitim çevresinin düzenlenmesi ile ilgili görüclerini en yüksek seviyede benimsedikleridir. Maria Montessori, çocuklara somut deneyimler ve çok iyi tasarlanmiç materyallerle donatilmiç bir çevre hazirlandiginda üst düzeyde bir ögrenmenin gerçekleçecegini ifade etmektedir. ''Çocuk ögrenme arzusunu ve kendi yeteneklerini geliçtirebihnek için hazirlanmiç bu çevreden faydalanmaktadir.^^ Önceden hazirlanmiç bu çevrede kendi kendini geliçtirebilecegi bir çekilde hareket ve faaliyet özgürlügü taninmaktadir. "Her çocuk kendi kendine seçtigi nesneyle istedigi kadar çaliçir. Çocugun istedigi materyalle istedigi alanda çaliçma özgürlügü oknasina karçin, ayni materyalle tüm çocuklann ayni anda çaliçma özgürlügü bulunmamaktadir.^"* Cünkü smifta "Jensen, M.K. (2004). Development of theearlychildhoodcurricularbeliefsinventory: An instrumentttoidentifypreserviceteachers ' earlychildhoodcurricularorientation. UnpublishedPhDThesis. The Florida StateUniversity. ^"Richard P. Mills ve digerleri (1998). Preschool Planning Guide. New York: Child CenteredEducation. ''Sueck, Lawrence E. (1991). Thedesign of leamingenvironments. A dissertationsubmittedtothegraduate faculty of theuniversity of georgia in partial fulfillment of there quirements for the degree doctor of philosophy. "Shipley, L. G. ve Obain, C. S. (1996/ A review of fourpreschoolprograms: A preschool model thatworks. Annuahneeting of themidd-westem educationalresearchassociation, October 2-5, Chicago, IL. "Montessori, M. (1995). Çocuk Egitimi "Montessori Metodu".{Çsv. G. Yücel). 4. Basim. îstanbul: özgür Yayinlan. (Orijinal Eserin Adi: TheSecret of Chidhood). '"Money, C. G. (2000). An introductiontodewey, Montessori, Piaget, andvygotsky. Manchester: RedleafPress. 86 Joumal of Academic Studies

Sema SOYDAN Yil: 15, Sayí: 58 Agustos 2013 - Ekim 2013 her materyalden sadece bir tañe bulunmaktadir. Montessori'ye^' göre, çocuklann ortamla iliçkisi sürekli ve sinirsizdir. Bu nedenle ortamda çok sayida materyal bulundurmaya gerek yoktur. Aynca her bir materyalin kuuanilmadigi zamanlarda belirli bir yeri vardir. Çocuk, çaliçmasi bittiginde materyali yerine koymakla sorumludur. Bu nedenle çocuk, çaliçmasi bitse de materyali arkadaçina birakamaz. Çocuklardan biri, bir arkadaçinin çaliçtigi nesneyi almayi çok istese de, onun çaliçmasini bitirmesini ve materyali yerine yerleçtirmesini beklemekten baçka bir çey yapamaz. Ayni zamanda bu durum çocuklann sürekli ayni materyalle çaliçmasini engeller. ^* M. Montessori hazirlanmiç çevre ile amacinin çocugun özgürlectirilmesi oldugunu ve özgürlecme sürecinde olgunluga dogru ilerlerken ona gerekli yardimín saglanmasi gerektigini vurgulamaktadir. Bu nedenle çocugun özgürlük geliçimi için uygun bir egitim çevresi hazirlamak gerektigini ifade etmektedir. ^'BU çevrede yetiçkinin denetiminin azalmasi; çocuklann bilgiyi çevreden "emici zihin" yoluyla elde etmesi saglanmaktadir. ^^Aynca Montessori siniflannda ayn ayn etkinlik koçeleri yer almaz. Çocuklar, kendi boylarina göre tasarlanmiç dolaplardan materyalleri alarak istedikleri yerde çaliçabilirler. Çocuklar, isterlerse uygun gördükleri yere hali sererek de çaliçabilirler. Bu özelliginden dolayi Montessori smiflanndaki çocuklar, Türkiye'nin okul öncesi egitim kurumlarindaki çocuklardan farkli olarak çaliçmak istedikleri yerleri kendi baçlanna seçme özgürlügüne de sahiptir. Bir baçka ifadeyle, Montessori çevresi çocuk merkezli, çocugun ihtiyaçlanna, ilgilerine, yeteneklerine yanit veren, çocuklann kendi adimlanyla ilerlemèlerine olanak saglayan, bireysel geliçim ve sürece odaklanan bir çevredir. Araçtirmamiza katilan ögretmen adaylannin Montessori yaklaçimi ile ilgili en yüksek seviyede egitim çevresi ile ilgili görüclerini benimsemeleri ögretmen adaylannin siniflannda çocuklara özgürlük taniyan, çocuk merkezli uygulamalar gerçekleçtireceklerini dücündürmektedir. Benzer bir çekilde Erdiller ve McMuÎlen,-'' Turk okulöncesi egitim ögretmenlerinin görüclerinin çocuk merkezli yaklaçimi göz önünde bulunduran uygulamalara oldukça yakin oldugunu belirleyen araçtumalannda, ögretmenlerin aktif ögrenme, zengin ve "Montessori, M. (1964). Montessorimethod.'HewYork: SchockenBooks. First r)ublished 1909 ^'Ruenzel, D. (1997). TheMontessoriMethod, Teacher Magazine, 8 (7), 30-36. "Montessori, M. (1995). Çocuk Egitimi "Montessori Metodu".(Çe\. G. Yücel). 4. Basim. Istanbul: Özgür Yayinlari. (Orijinal Eserin Adi: TheSecret of Chidhood). ^^Lillard P. P. ve Jessen, L. L. (2003) MontessoriFromthe Start (The Child At Home, FromBirthTo Age Three), United StatesBySchockenBooks: New York. "Erdiller, Z. ve McMuUen, M. M (2003). Turk ögretmenlerin okulöncesi egitimde geliçimsel uygunlug;u göz önünde bulunduran uygulamalar hakkindaki dücünceleri, Hacettepe Ünivérsitesi Egitim Fakültesi Dergisi, 25: 84-93 87 Akademik Araçtirmalar Dergisi

Okul öncesi Ö^retmen Adaylarinin Benimsedikleri Erken Çoeukiuk Yakla imlari geliçime uygun egitim ortaminin önemi ile ilgili görücler sunduklan ifade etmektedir. Ancak Türkiye'de yapilan diger araçtirmalarda çocuklann zamanlanni çogunlukla önceden planlarmiiç, yapilandinlmiç ve ögretmen tarafindan yönetilen etkinliklerle geçirdikleri, bireysel ya da kücük gmp etkinliklerine oldukça sinirli yer verildigi, ögretmenlerin etkinlikler sirasinda çogunlukla çoctiklardan kendileri için belirlenmiç alanlarda oturmalari ve sessiz olmalarmi istedikleri belirlenmiçtir. '"'^' Araçtirmalarda elde edilen bu sonuçlar, ögretmen adaylannm çocuk merkezli bir egitimi benimsemelerine ragmen, teori ile uygulama arasinda yeterli bir köprü oluçturamadiklarindan dolayi siniflannda uygulamaya dönüctüremediklerini dücündürmektedir. Bu nedenle ögretmen adaylarinin lisans derslerinde yaklaçimlar ile ilgili teorik bilgileri ögrenmesinin yam sira yaklaçimlarda benimsedikleri bakiç açilarini tartiçmalari ve MEB programi ile birlikte nasil kuuanabilecekleri konusundaki görüclerini paylaçmalan saglanmalidir. Aynca bilgileri ile kendi egitim amaçlarini birleçtirerek kendine özgü bir egitim felsefesi oluçturmasi ve uygun pratik modeller önermesi istenmelidir. Ayrica Montessori yaklaçiminda çocugun kendi çevresini özgürce düzenlemesi ve kendi kendine yapabilmesini saglamak amaciyla günlük yaçam becerileri ile ilgili çaliçmalara yer verilmektedir. Montessori, çocugun özgürlügünü, yetiçkinlerden bagimsiz haie gelerek elde ettigini; bunun da günlük yaçam becerilerinin geliçtirilmesiyle mümkün olabilecegini söylemektedir. Bu dücünce dogmltusunda Montessori Okullari'ndaki çocuklar, ögretmenlerinden mümkün oldugu kadar az yardim alarak, yetiçkin etkinlikleri olarak bilinen toz almak, sofra hazirlamak, masa toplamak, bulaçik yikamak gibi ev içlerinin de bulundugu faaliyetleri gerçekleçtirirler. Dolayisiyla bu okuuarda yapilan günlük yaçamla ilgili her türlü çaliçma^ Montessori'nin, 'kendi baçima yapmama yardim et' ilkesinden hareket edilerek gerçekleçtirilir."^ Araçtirmaya katilan ögretmen adaylarinin çogunun Montessori yaklaçimindaki çocuga bu bakiç açisini en dücük düzeyde benimsedikleri görülmektedir. Bunun nedeni, ögretmen adaylarinin çocugun özgürlük hakkina sahip olmasi gerektigini kabul etmesi ile birlikte çocugun özgürlügü kazanmasi için açama açamaonu nasil destekleyecegi konusunda bilgi ve teerübe yetersizligi olarak görülmektedir. Bu nedenle okul öncesi ''"GÖI Güven, M. (2009). Evaluation of thequality of eariyehildhoodelassrooms in Turkey. Early Child Development andcare, 179 (4). 437-451. ""Kaya, M.O. ve Aytar A.G. (2012). Okul öneesi egitim ögretmenlerinin çoeuk merkezli yakiaçim uygulamalannin degerlendirilmesi. Akademik Araçtirmalar Dergisi. 53, 27-75. "^Lillard P. P. ve Jessen, L. L. (2003) MontessoriFromthe Start (The Child At Home, FromßirthTo Age Three), United StatesBySehoekenBooks: New York. 88 Journal of Académie Studies

Sema SOYDAN Yil: 15, Sayí: 58 Agustos 2013 - Ekim 2013 Ögretmen adaylannin lisans egitimlerinde, çocuklann sinifta özgür birakilmasi gerektigi ile ilgili teorik bilgilerin yanisira bu özgürlügü siniflanndaki çocuklara nasil sunacaklan konusunda uygulama ömeklerine yer verilmesi önem arz etmektedir. Bu konuda Montessori yaklaçimmda çocuga bakiç açisi, özür seçim ilkesi gibi teorik bilgilerin aktanlmasinin yanisiramontessori ögretinenlerinin smiftaki uygulamalarmin incelenmesi faydali olacaktir. Montessori yaklaçimmda çocuga bakiç açisi ile ilgili diger bir temel unsur duyarh evrelerdir. Montessori'ye göre çocuklann içinde onlan faaliyete iten bir güdü vardir. Çocuklar duyarh evreler sayésinde büyük bir tutku ve coçkuyla diç dünya ile temasa geçerler. ''^ Bu duyarh dönemlerde çevresini anlamakta ve duyulanni farkli uyaranlar karçisinda keçfetmektedir. '^ Belirli bir duyarhk döneminde çocuk, bir bilgi ya da beceriyi kazanmaya karçi büyük bir istek duyar.''^''*ömegin, bir. çocuk dile, hareket etmeye, toplumsal davraniça, düzene vs. karçi duyarlilik içerisinde bulunuyorsa bu geliçim gereksinimine göre hazirlanmiç davraniç ve ögrenme olanaklan ile karçilaçtinlmalidir.'" Ögretmen adaylari arasinda Montessori yaklaçiminin çocuga bakiç açisinin daha az benimsenmesinin nedeninin; bu yaklaçimin duyarh evreler ile ilgili görüclerinin tam olarak kavranamamasi oldugu dücünülmektedir. Ögretmen adaylannin HighScope yaklaçimmda ise en yüksek seviyede çocuga bakiç açisi ile ilgili görüclerini benimsedikieri görühnektedir. Piaget'in görüclerini temel alan yaklaçimlardan biri.olan HighScope yaklaçimmda etkin ögrenme yaklaçimi ve temel deneyimler rehberliginde planla-yap-degerlendir etkinlik döngüsü benimsenmektedir.''^'"planlama çaliçmalanyla çocuklar gün içinde ilgi ve meraklari dogrultusunda bir amaç belirlemekte ve bu amaci hayata geçirecek faaliyetler yapmaktadir. Daha sonra yapilan degerlendirme zamaninda çocuklann çaliçma zamaninda yaptiklanni geliçimlerine uygun bir "* Durakoglu, A. (2010). Maria Montessori'ye göre çocugun dogasi ve egitimi. Yayimlanmamiç doktora tezi. Gazi Üniversitesi. Ankara. "Monison, G.S. (1998). EarlyChilhoodEducationToday (7"'edition) New Jersey: Prentice-Hall, Inc. "'Montessori, M. (1995). Çocuk Egitimi "Montessori Metodu".{Çe.\. G. Yücel). 4. Basim. Istanbul: Özgür Yayinlan. (Orijinal Eserin Adi: TheSecret of Chidhood). "'Torrence, M. ve Chattin-McNichols, J. (2000). Montessorieducationtoday. In J.L. Roopnarine& J. E. Johnson (Eds.) Approachestoearlychildhoodeducation (3'''edition.) (pp. 191-220). UpperSaddleRiver, NJ: Prentice-Hall. "Lillard, A. S. (2005). Montessori: thesciencebehindthegenius. New York, NY:OxfordUniversityPress, Inc. "'Goffm, S.G. ve Wilson, C.S. (2001). Cirriculummodelsandeariychilhoodeducation: Appraisingtherelationship, (2'*'edition) UppersaddleRiver, New Jersey. " Hohmann, M. ve Weikart, D.P. (2002). Educationyoungchildren: Active learningpracticesforpreschoolandchildcareprograms. (2'''edition) Ypsilanti, Michigan: High/ScopePress. 89 Akademik Araçtirmalar Dergisi

Okul Öncesi ögretmen Adaylannin Benimsedikleri Erken Çocukluk Yakla imlan çekilde yeniden gözden geçirmeleri ve hatirlamalan beklenmektedir. ''okul öncesi egitim programinda ögretmenlerin günlük egitim plani akiçini, güne baçlama zamani, oyun zamani, etkinlik zamani ve günü degerlendirme zamani çeklinde planlamalari istenmektedir. Ögretmen adaylannin HighScope yaklaçjminin çocuklann planlama-çaliçma ve hatiriama etkinlikleri araciligiyla en iyi çekilde ögrenecekleri ile ilgili görücünü benimsediklerini ifade etmeleri, ülkemizdeki programinin felsefesini kavramiç ve benimsemiç olduklarini dücündürmektedir. Ögretmen adaylannin HighScope yaklaçiminda en dücük seviyede egitim çevresi ile ilgili görüclerini benimsedikleri görülmektedir. High/Scope yaklaçiminm dayandigi temel ilke yetiçkinleri ve çocuklan ögrenme eyleminde ortaklar olarak tanimlayan etkin katilimci ögrenmedir. Ve bu etkin ögrenme ortamini devam ettirebilmek için Highscope egitim ortamlannda günlük bir mtin uygulanir. Bu mtinde temizlik, planla-yap-degerlendir siralamasi, kücük ve büyük gmp faaliyetleri ve açik hava faaliyetleri yer almaktadir. " Sinifin ögrenme ortami ve egitim materyallerini yerleçtirme konusunda oluçtumlmuç ilkeler günlük mtinler sirasinda zengin uyaraniar saglayarak çocuklann etkin ögrenenler olarak özerkligini desteklemektedir. Eide edilen bulgular, ögretmen adaylannin egitim ortamlannda günlük bir mtin olmasinin gerektigini kabul etmekle birlikte, etkili ve verimli bir egitim ortaminin hazirlanmasinda yeterli görmediklerini göstermektedir. Aynca, ögretmen adaylannin büyük çogunlugunun yaklaçimin egitim çevresi ile ilgili görüclerini yüksek seviyede benimsemekle biriikte; yaklaçimin diger görücleri arasinda en dücük seviyede benimsemiç olmalan yaklaçimin en zayif yönü olarak gördüklerini dücündürmektedir. Benzer bir çekilde Bank Street yaklaçiminm egitim çevresi ile görüclerini de en dücük seviyede benimsedikleri görülmektedir. Özetle; ögretmen adaylannin Bank Street ve HighScope yaklaçiminm en zayif, en baçansiz yönü olarak egitim çevresini gördükleri söylenebilir. '"Veikart, D.P. ve Schweinhart, L.J. (2000). The High Scopecirriculum forearly childhoodcareand education. In J. Roopnadne& J.E. Johnson (Eds.) Approachestoearlychildhood education (s.277-293). UpperSaddleRiver, New Jersey: Merrill. ^'Milli Egitim Bakanhgi (2012). Okul öncesi egiti/nprogrami. MEB Yaymlan: Ankara "Hohmann, M. ve Weikart, D.P. (2002). Educationyoung children: Active learningpracticesforpreschoolandchildcareprograms. (2'''edition) Ypsilanti, Michigan: High/ScopePress. 90 Journal of Academic Studies

Sema SOYDAN Yil: 15, Sayi: 58 Agustos 2Ö13 - Ekim 2013 KAYNAKÇA Balci, A. (2009). Sosyal bilimlerde araftirma: Yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: PegemA Yayinevi. Bayhan, P. ve Bencik, S. (2008). Bank Street Yaklaçiminin (Geliçimsel Etkileçim Yaklaçimi) ilkeler. Program ve Egitimci Açisindan incelenmesi. Egitim ve Bilim, 33 (149) 80-88. Biber, B. (1984). Earlyeducationandpsychologicaldevelopment. New Haven, Cï\ Yale UniversityPress. Büyüköztürk,. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabi. Ankara: PegemA Yayincilik. Copple, C. (2003) Fosteringyoungchildren'srepresentation, planning, andreflection: Afocus in threecurrentearlychildhoodmodels. Joumal ofapplieddevelopmentalpsychology. 24 (6), 763-771. Cufiare, H.,Nager, N. ve Shapiro, E. (2000). Thedevelopmental-interacdonappreach at Bank Street College of Education. In J. Roopnarine& J. E. Johnson (Eds.), Approachestoearlychildhoodeducation(pp.262-276). UpperSaddleRiver: Prentice-Hall. Durakoglu, A. (2010). Maria Montessori 'ye göre çocugun dogasi ve egitimi. Yayimlanmamiç doktora tezi. Gazi Üniversitesi. Ankara. Erdiller, Z. vé McMullen, M. M (2003). Turk ögretmenlerin okulöncesi egitimde geliçimsel uygunlugu göz önünde bulunduran uygulamalar hakkindaki dücünceleri, Hacettepe Üniversitesi Egitim Fakültesi Dergisi, 25: 84-93 Feiman-Nemser, S. ve Remillard, J. (1996). Perspectives on leamingtoteach. In F. B. Muiray (Ed.), Theteachereducator'shandboot Building a knowledgebaseforihepreparation of teachersipp. 63-91). San Francisco: Jossey-Bass. Gilstrap, R. L. (1995) Prefessional books- earlychildhoodcuniculum: Development Basesfor Leaming andteaching. ÇhilhoodEducation,!\ (3), 176-179. GofiBn, S. (2000). Theroleof cuniculummodels inearlychildhoodeducadon. ERIC Digest. Champaign, IL: ERIC Clearinghouse on ElementaryandEarlyChildhoodEducation. (ERIC DocumentReproduction Service No. ED 443597) Gol Güven, M. (2009). Evaluation of thequality of earlychildhoodclassreoms in Turkey. Early Child Development andcare, 179 (4). 437^51. Habemian, E. (2000). Leaming tolookclosely at children: A necessaiytoolforteachers. InN. Nager& E. Shapiro (Eds.), Revisiting a progressivepedagogy (pp.203-219). Albany, NY: StateUniversity of New York Press. Hohmann, M. ve Weikart, D.P. (2002). Educationyoungchildren: Active leamingpracticesforpreschookmdchildcareproff-ams. (2'''edition) Ypsilanti, Michigan: High/ScopePress. Jensen, M.K. (2004). Development of theearlychildhoodcurricularbeliefsinventory: An instrumentttoidentifypreserviceteachers ' earlychildhoodcurricularorientation. UnpublishedPhDThesis. The Florida StateUniversity. Kaya, M.Ö. ve Aytar A.G. (2012). Okul oncesi egitim ögretmenlerinin çocuk mericezli yaklaçim uygulamalannin áegetleaámimesi. Akademik Arastirmalar Dergisi. 53,27-75. Lillard P. P. ve Jessen, L. L. (2003) MontessoriFromthe Start (The Child At Home, FromBirthTo Age Three), United StatesBySchockenBooks: New Yoik. Lillard, A. S. (2005). Montessori: thesciencebehindthegenius. New Yoik, NY:OxfordUniversityPress, Inc. McAfee, O. ve Leong, D. J. (2002). AssessingandGuidingYoungChildren's Development and Leaming. Boston: Allyn& Bacon. 91 Akademik Araçtirmaiar Dergisi

ökul öncesi ögretmen Adaylarinin Benimsedikleri Erken Çocukiuk Yakiaçimiari MiUi Egitim Bakanligi (2006). 36-72 aylik coajdar için okul öncesi egitim programi ve okui öncesi egiäm kurumlan yönetmeligi. MEB Yayinlan: Ankara Milli Egitim Bakanhgi (2012). Okul öncesi egftim programi. MEB Yayinlan: Ankara Mitchell, A. ve David, J. (1992). Explorationswithyoungchildren: A curriculumguidefromthe Bank Street College of Education. BeltsviUe, MD: Giyphon House. Money, C. G. (2000). An introductiontodewey, Montessori, Piaget, andvygotsky. Manchester RedleafPress. Montessori, M. (1964). Montessorimethodl<itv/Yoik\ SchockenBooks. First published 1909 Montessori, M. (1995). Çocuk Egitimi "Montessori Metodu".{Çsv. G. Yücel). 4. Basim. îsanbul: Özgür Yayinlan. (Orijinal Eserin Adi: TheSecret of Chidhood). Monison, G.S. (1998). EarlydiilhoodEducationToday (7'^edition) New Jersey: Prentice-Hall, Inc. Patrick, H. ve Pintrich, P. (2001). Conceptualchange in teachers' intuitiveconceptions of learning, motivation, andinstiuction: The role of motivationalandepistemologjcalbeliefs. In B. TorfiF& R. Stemberg ' (Ed&J, Understandin gandteachingtheintuitivemind: Studentandteacherleamingipp. 117-143). Mahwah, NJ: Lawrence ErlbaumAssoc. Raths, J. (2001). Teachers' beliefsandteachingbeliefe EarlyChildhood Researchand Practice, 3(1), 1-10. Richaid P. Mills ve digerleri (1998). Preschool Planning Guide. New Yoik: Child CenteredEducation. Roopnadne, J. L. ve Johnson, J. E. (2005). Approachestoeartychildhoodeducation. (4*edition) UpperSaddleRiver, NJ: Pearson Menill/PrenticeHall. Ruenzel, D. (1997). TheMontessoriMethod, Teacher Magazine, 8 (7), 30-36. Shipley, L. G. ve Obain, C. S. (1996J. A review offourpreschoolprograms: A preschool model thatworks. Annualmeeting of Üiemidd-westem educationalresearchassociation, October 2-5, Chicago, IL. Soydan, S. (2013). Erken Çocukiuk Yaklaçimlanna îliçkin Göiücler Ölcegi'ninTürkce Uyarlamasi: Geçerlik ve Güvenirlik Çaliçmasi. Kirçehir Egitim Fakültesi Dergisi, 14(1). 227-242. Sueck, Lawrence E. (1991). ' Thedesign of leamingenvironments. A dissertationsubmittedtothegraduatefaculty of theuniversity of georgia in partialfulfillment of therequirementsfoithedegreedoctor of phüosophy. Torrence, M. ve Chattin-McNichols, J. (2000). Montessodeducationtoday. In J.L. Roopnarine& J. E. Johnson (Eds.) Approachestoearlychildhoodeducation (3'''edition.) (pp. 191-220). UpperSaddleRiver, NJ: Prentice-Hall. Ültanir, E. (2012). An epistemologicalglance at theconstructivistapproach: Construcüvistleaming in Dewey, Piaget, andmontessori. Intemational Joumal of Instruction. 5 (2). 195-212. Weikart, D.P. ve Schweinhart, LJ. (2000). TheHighScopecirriculumforearlychil dhoodcareandeducation. In J. Roopnarine& J.E. Johnson (Eds.) Approachestoearlychil dhoodeducation (s.277-293). UpperSaddleRiver, New Jereey: MerriU. Wolfgang, C. ve Wolfgang, M. (1999). School foryoungchildren (2nd ed). Needham Heights, MA: Allyn& Bacon. Woolfotk Hoy, A. ve Muiphy, P. (2001). Teachingeducationalpsychologyto theimplicitmind. In B. Torff"& R. Stemberg (Eds.), Understandingandtea chingtheintuitivemind: Stuckntandteacherleaming(pp. 145-IS5). Mahwah,NJ: Lawiience ErlbaumAssoc. 92 Journal of Academic Studies

Copyright of Journal of Academic Studies is the property of Journal of Academic Studies and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use.