ELEKTRİK KONULARININ ÖĞRETİMİNDE 5E MODELİNİN ÖĞRENCİ BAŞARISINA ETKİSİ

Benzer belgeler
SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI

EĞİTİM FAKÜLTESİ Ortaöğretim Fen ve Ortaöğretim Fen ve ENSTİTÜSÜ

1. GİRİŞ Yapısalcı (constructivism) yaklaşım, bilginin öğrenme sürecinde öğrenciler tarafından yeniden yapılandırılmasıdır. Biz bilginin yapısını

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Haziran 2017 Cilt:6 Özel Sayı:1 Makale No: 17 ISSN:

EĞİTİM FAKÜLTESİ Ortaöğretim Fen ve Ortaöğretim Fen ve ENSTİTÜSÜ

DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ GK- 373 V Ön Koşul. Yok

OMÜ Eğt. Fak. Derg. / OMU J. Fac. Educ. 2014, 33(2),

FEN ÖĞRETİMİNDE LABORATUVAR YAKLAŞIMLARI. Burak Kağan Temiz

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BRANŞLARINA KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ

Serap POYRAZ Celal Bayar Ü. Eğitim Fakültesi, İlköğretim Fen Bilgisi Eğitimi Bölümü, Manisa.

GENEL KİMYA LABORATUVARINDA 3E, 5E ÖĞRENME HALKALARININ KULLANILMASININ FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ BİLİMSEL SÜREÇ BECERİLERİNE ETKİSİ *

Kimya Öğretmen de Hizmet İçi Eğitim Türkiye'de İhtiyaçları

ÇEVRE EĞİTİMİ DERSİ MODÜLER PROGRAMININ GELİŞTİRİLMESİ ve DEĞERLENDİRİLMESİ: EKOSİSTEM ÜNİTESİ ÖRNEĞİ

5E ÖĞRETİM MODELİNİN FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ BİLİMSEL İŞLEM BECERİLERİNE VE FİZİK LABORATUARLARINA KARŞI TUTUMLARINA ETKİSİ

TÜRKİYE DE FEN BİLİMLERİ EĞİTİMİ TEZLERİ

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl

Fen Eğitiminde Eğitsel Oyun Tabanlı Kavram Öğretiminin ve Kavram Defteri Uygulamasının Öğrenci Tutum ve Başarısına Etkisi

Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Ders İçerikleri

PROJE TABANLI ÖĞRENMEDE ÇOKLU ZEKÂ YAKLAŞIMININ MATEMATİK ÖĞRENME BAŞARISINA VE MATEMATİĞE KARŞI TUTUMA ETKİSİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Yaşam Temelli Öğrenme. Yazar Figen Çam ve Esra Özay Köse

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

Eğitim Fakültesi, Kimya Öğretmenliği Programı, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Kimya Öğretmenliği Lisansla

EK - 4A ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı : Burak Yasin YILMAZ İletişim Bilgileri Adres

ÖZGEÇMİŞ. Yardımcı Doçent Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Niğde Ünv Uluslararası Hakemli Dergilerde Yayınlanan Makaleler

Yrd. Doç. Dr. Celal Deha DOĞAN. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ölçme ve Değerlendirme Bilim Dalı- Doktora

The Examination of the Influence of the Materials Generated In. Compliance With 5E Learning Model on Physics Laboratory Applications

BİYOLOJİ ÖĞRETİMİNDE DUYULARIMIZ KONUSUNDA ÇALIŞMA YAPRAKLARININ GELİŞTİRİLMESİ VE UYGULANMASI

PORTFOLYONUN FEN VE TEKNOLOJİ DERSİNDEKİ ÖĞRENCİ BAŞARISI VE KALICILIĞA ETKİSİ

Fen Bilgisi Eğitimi ( Yüksek Lisans) Adnan Menderes Üniversitesi (Aydın) Fen Bilgisi Eğitimi ( Yüksek Lisans)

ÖZGEÇMĠġ VE ESERLER LĠSTESĠ

AKTS ÖZEL ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ-I MB-

Özel Öğretim Yöntemleri I

ÖZGEÇMİŞ DERECE ALAN ÜNİVERSİTE YIL. Lisans Kimya Atatürk Üniversitesi Yüksek Lisans Kimya Kafkas Üniversitesi 1995

Zirve Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği ABD Ders Ġçerikleri

Akademik ve Mesleki Özgeçmiş

GAZİ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ/BİYOLOJİ EĞİTİMİ (DR)

Doç.Dr. EYLEM YILDIZ FEYZİOĞLU

Öğrenci Motivasyon Fen Bilgisi Laboratuvar Uygulamaları Merkezli Yapılandırmacı Yaklaşım Verimliliği doğru Adaylarının Fen Öğretmenlerinin Görüşleri

FEN EĞİTİMİNDE 5E MODELİ İLE İLGİLİ YAZILI KAYNAKLAR DİZİNİ

Available online at

Lise Göztepe Anadolu Kız Meslek Lisesi Bilgisayar Bölümü, İzmir,

İLKÖĞRETİM OKULLARINDA ÇOKLU ZEKA KURAMI TEMELLİ FEN EĞİTİMİ YOLUYLA ÜST DÜZEY DÜŞÜNME BECERİLERİNİ GELİŞTİRME ÜZERİNE BİR İNCELEME

ÖĞRETMENLER, ÖĞRETMEN ADAYLARI VE ÖĞRETMEN YETERLĠKLERĠ

İLKÖĞRETİM 5. SINIF SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE KAVRAM HARİTASI KULLANIMININ ÖĞRENCİ AKADEMİK BAŞARISI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Eğitim Fakülteleri ve İlköğretim Öğretmenleri için Matematik Öğretimi

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

ORTAÖĞRETİM FİZİK DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI KAZANIMLARININ WEBB İN BİLGİ DERİNLİĞİ SEVİYELERİNE GÖRE ANALİZİ

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLERİNİN KULLANDIKLARI ÖLÇME ARAÇLARININ KAPSAM GEÇERLİĞİ YÖNÜNDEN ARAŞTIRILMASI

İNGİLİZCE ÖĞRETMENLİĞİ PROGRAM BİLGİLERİ

ORTAÖĞRETİM FİZİK DERSLERİNDE DENEYLERİN ÖĞRENME ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

6. SINIF GÖRME ENGELLİ ÖĞRENCİLERE ÜREME BÜYÜME VE GELİŞME ÜNİTESİNİN ÖĞRETİMİ

İZMİR İLİ MLO OKULLARINDA BİYOLOJİ DERSLERİNDE EĞİTİM TEKNOLOJİSİ UYGULAMALARININ (BİLGİSAYARIN) ETKİLİLİĞİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

KAVRAM HARİTASININ FEN BİLGİSİ BAŞARISINA ETKİSİ

Öğretmen Adaylarının Eğitim Teknolojisi Standartları Açısından Öz-Yeterlik Durumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi

Arş. Gör. Dr. Mücahit KÖSE

TEMEL KİMYA DERSİNDE ÖĞRENCİLERİN KAVRAMLARI ANLAMA VE SAYISAL PROBLEMLERİ ÇÖZME BAŞARILARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

MİLLÎ EĞİTİM UZMAN YARDIMCILIĞI GÜNCELLENMİŞ TEZ KONULARI LİSTESİ

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ

LĠSE II. SINIF BĠYOLOJĠ DERSĠ SĠNDĠRĠM SĠSTEMĠ KONUSUNDA UYGULANAN ÇOKLU ZEKA KURAMININ ÖĞRENCĠLERĠN BAġARISINA ETKĠSĠ

Yapılandırmacı Yaklaşım

Yrd. Doç.Dr. Menekşe BOZ

ÖZGEÇMİŞ. Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Anadolu Üniversitesi 2003

558 International Conference on New Trends in Education and Their Implications

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ DENEYSEL ETKİNLİKLERDE KULLANILAN İSTATİSTİKİ BİLGİLERİNİN İNCELENMESİ

ÖZGEÇMİŞ Adı - Soyadı: Doğum Tarihi: Ünvanı: Öğrenim Durumu: Akademik Ünvanlar : öğretim görevlisi öğretim görevlisi dr. yardımcı doçent.

KKEFD / Sayı:30

Proje Tabanlı Öğrenme Yaklaşımını Temel Alan Çalışmaların Değerlendirilmesi: Türkiye Örneği

Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program/Alan Üniversite Bitirme Yılı Lisans Fizik / Fen Edebiyat / Fizik Dicle Üniversitesi 2004

EĞİTİM DURUMU. Derece Üniversite Mezuniyet Yılı

Doç.Dr. HİLAL AKTAMIŞ

EĞİTSEL BİLGİSAYAR OYUNLARININ AKADEMİK BAŞARIYA ETKİSİ: Sosyal Bilgiler Dersi Örneği E. Polat 1, A. Varol 2

İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ PROGRAMI

ÖZGEÇMİŞ A. KİMLİK BİLGİLERİ

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. Girne Amerikan Üniversitesi. Üniversitesi. Doğu Akdeniz

BEZCİ-BİRCAN, FİLİZ EĞİTİM DURUMU:

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı : Mümine SOYTÜRK 2. Doğum Tarihi : Unvanı : Yardımcı Doçent Doktor 4. Öğrenim Durumu : Doktora

ORTAÖĞRETİME ÖĞRETMEN YETİŞTİRMEDE "MESLEK BİLGİSİ" BAKIMINDAN FEN-EDEBİYAT VE EĞİTİM FAKÜLTELERİNİN ETKİLİLİĞİ

Öğretmen Adaylarının İnternet Kullanımı

ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü

EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEK BİLGİSİ DERSLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI Filiz ÇETİN 1

Sosyal Proje Geliştirme Dersi Raporu PROJE BAŞLIĞI BURAYA YAZILACAK. İsim Soyisim Öğrenci No Buraya Yazılacak

YAPILANDIRMACI YAKLAŞIMA GÖRE FOTOSENTEZ KONUSUNUN ÖĞRETİMİNİN İNCELENMESİ

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FİZİK, KİMYA VE BİYOLOJİ LABORATUVARINA YÖNELİK TUTUMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

BÖLÜM III ÖĞRETİMİN TEMEL ESASLARI

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLERİNİN YENİ FEN BİLGİSİ PROGRAMINA YÖNELİK DÜŞÜNCELERİ

Doç. Dr. Mustafa ÖZDEN Arş. Gör. Gülden AKDAĞ Arş. Gör. Esra AÇIKGÜL

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

Beden eğitimi öğretmen adaylarının okul deneyimi dersine yönelik tutumlarının incelenmesi

Ders Adı : BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Ders No : Teorik : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 4. Ders Bilgileri.

BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ MATEMATİK VE FEN BİLİMLERİ EĞİTİMİ BÖLÜMÜ

Hafta Konu Ön Hazırlık Öğretme Metodu. 2 Sosyal becerilerin gelişimini etkileyen faktörler. yok Teorik

FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ IŞIK VE SES ÜNİTESİNİN ÖĞRETİMİNDE KAVRAM KARİKATÜRLERİNİN KULLANIMININ ÖĞRENCİLERİN AKADEMİK BAŞARISINA ETKİSİ 1

Fen Tek. Prog. Planlama

Physics Education in Turkey IV. FEN BİLİMLERİ EĞİTİMİ KONGRESİ 6 / 10 / / 10 / 2000 ANKARA

ÇOKLU ZEKA KURAMINA DAYALI ÖĞRETİM YÖNTEMİNİN 6. SINIF ÖĞRENCİLERİNDE BEDEN EĞİTİMİ DERSİ BAŞARISINA ETKİSİ *

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: Başak Gorgoretti 2. Doğum Tarihi: 04 Kasım Ünvanı: Yardımcı Doçent 4. Öğrenim Durumu

FEN BİLGİSİ LABORATUARI DERSİNDE BİLGİSAYAR DESTEKLİ ETKİNLİKLERİN ÖĞRENCİ KAZANIMLARI ÜZERİNE ETKİSİ; ASİT-BAZ KAVRAMLARI VE TİTRASYON KONUSU ÖRNEĞİ

Transkript:

ELEKTRİK KONULARININ ÖĞRETİMİNDE 5E MODELİNİN ÖĞRENCİ BAŞARISINA ETKİSİ Yrd. Doç. Dr. Sibel Açışlı Erzincan Üniversitesi, Eğitim Fakültesi 24100 Erzincan, Türkiye sacisli26@hotmail.com Prof. Dr. Ümit Turgut Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi 25240 Erzurum, Türkiye uturgut@atauni.edu.tr Öğr. Gör. Fatih Gürbüz Bayburt Üniversitesi Bayburt Eğitim Fakültesi 69100 Bayburt, Türkiye fgurbuz@bayburt.edu.tr Özet Bu çalışmada, fen bilgisi öğretmenliği öğrencilerinin 5E modeli esas alınarak elektrik konularında uygulanan çalışmanın öğrencilerin öğrenmesindeki etkililiğinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu amacı gerçekleştirmek üzere veri toplama aracı olarak 28 sorudan oluşan bir test geliştirilmiştir. Bu çalışmanın örneklemini 2007 2008 eğitim-öğretim yılında Atatürk Üniversitesi, Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi, Fen Bilgisi Öğretmenliği Bölümünün birinci sınıfında öğrenim gören toplam 42 öğrenci oluşturmuştur. Elde edilen verilerin analizi, 5E modelinin uygulandığı deney grubu öğrencilerinin, geleneksel öğrenme yöntemlerinin uygulandığı kontrol grubu öğrencilerine göre daha başarılı olduğu sonucunu ortaya koymaktadır. Anahtar Sözcükler: Fizik Eğitimi, 5E Modeli, Elektrik. THE EFFECTS OF 5E MODEL ON STUDENTS SUCCESS IN THE SUBJECTS OF ELECTRICS Abstract In this study, it is aimed to determine the efficiency of the study, basing on 5E model which is applied in the subjects of electrics on the success of the students at the department of elementary science teaching. In order to do so, a test composed of 28 questions is prepared as a tool for collecting data. The sample of the study comprised of 42 students studying their first year at the department of elementary science teaching in Kazım Karabekir faculty of education in Atatürk University within the academic year 2007-2008. The analysis of the data gained proves that the experimental group of students who are exposed to 5E learning model are more successfull than the students in the control group who received traditional learning methods. Key Words: Teaching Physics, 5E Model, Electrics. GİRİŞ Günümüzde gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde eğitim alanında yoğun çalışmalar yapılmakta ve geleneksel yöntemler artık yerini değişime ayak uydurabilecek çağdaş yöntemlere bırakmaktadır. Çalışmalar sonucunda öğrenciyi merkeze alan bilgiyi, bireyin nasıl anlamlı bir şekilde yapılandırarak kendi kendine oluşturduğunu ortaya koyan, yaparak-yaşayarak öğrenmenin önemini vurgulayan pek çok öğretim yöntemi ve metodu tanımlanmıştır (Şaşmaz Ören ve Tezcan, 2008). Bu çalışmaların en belirgin ortak noktası ise, eğitim öğretim 352

sürecinde geleneksel öğretim yöntemlerinin aksine, öğrencinin aktif olmasını savunmalarıdır (Hançer, 2006). Bu metotlardan biri de bilginin doğası ve nasıl kazanıldığı ile ilgilenen, öğrenciyi merkeze alan yapılandırmacı öğrenme kuramıdır (Balcı, 2007; Turgut ve Gürbüz, 2010). Yapılandırmacılık, psikolojik bir teori olarak bilişsel bilimin verimli çalışmalarına özelliklede Piaget nin 1980 yılında ölümünden önceki son çalışmasına, Lev Vygotsky ve takipçilerinin sosyo-tarihsel çalışmalarına ve Jerome Bruner, Howard Gardner ve Nelson Goodman gibi öğrenmede temsilin rolü üzerine yapılan çalışmalara dayanmaktadır (Durmuş, 2007). Bilginin doğası ile ilgili bir kavram olarak ortaya çıkan bir öğretim tanımı değildir, bilgi ve öğrenme üzerine geliştirilmiş bir kuramdır (Akar ve Yıldırım, 2004; Brooks ve Brooks, 1993; Çalık, 2006; Demirel, 2004; Durmuş, 2007). Yapılandırmacı öğrenme kuramı, oldukça geniş bir kavram olarak, öğretmenlere ve program geliştirme uzmanlarına eğitimsel modeller geliştirmeleri için kılavuzluk etmiştir. Bu modellerin her biri ayrıntıda küçük farklılıklara sahip olsalar da aslında yapılarında oldukça benzerdirler. Bu modellerden biri Bybee tarafından geliştirilen 5E öğrenme modelidir (Açışlı, Altun Yalçın, Turgut ve Gürbüz, 2009; Özdemir, 2007). Modele 5E denmesinin sebebi, modeli oluşturan beş aşamanın her birinin İngilizce adının E harfi ile başlamasıdır. 5E modeli girme, keşfetme, açıklama, derinleştirme ve değerlendirme aşamalarından oluşmaktadır. Modelin girme aşamasını, etkinliklere katılım ve araştırmayı planlama; keşfetme aşamasını, konuyu ve kavramları araştırma; açıklama aşamasını, konuyu veya kavramı anlama; derinleşme aşamasını, kavramsal bilgiyi yeni durumlara uygulama; değerlendirme aşamasını ise, tüm etkinlik sürecini ve bu süreçteki kazanımları değerlendirme olarak tanımlayabiliriz (Keser ve Akdeniz, 2003). 5E öğrenme modeli daha çok, sorgulamaya dayalı yapılandırmacı öğrenme kuramı ve deneysel aktivitelere dayandırılmış bir fen dersi metodudur (Newby, 2004). 5E modeli, yeni bir kavramı öğrenmeyi ya da derinlemesine bir şekilde bilinen bir kavramı anlamaya çalışan doğrusal bir süreçtir (Özsevgeç, 2007). Literatür Newby (2004) tarafından yapılan Using Inquiry to Connect Young Learners to Science isimli çalışmada, ilköğretim 2. Sınıf öğrencilerine mevsimler konusunu öğretmek için 5E öğrenme modeline dayalı aktiviteler yaptırılmıştır. Öğrencilerden hava durumu ile ilgili gözlem yapmaları istenmiştir. Öğrenciler dört gün boyunca hava durumunu gözlemleyip sonuçları sınıf ortamında arkadaşlarıyla tartışılmaya, konuşulmaya ve incelemeye alınmıştır. Çalışmanın sonucunda öğrencilerin ders işenişi sırasında kendilerini daha rahat hissettiği ve deneysel aktivitelerle derslere katılımları sağlandığından dolayı öğrenci başarısının daha da yükseldiği gözlenmiştir. Özsevgeç (2006) nın yaptığı çalışmada, ilköğretim 5. sınıfında okutulan Fen ve Teknoloji dersi kapsamında yer alan Kuvvet ve Hareket ünitesine yönelik 5E modeline göre geliştirilen öğrenci materyallerinin öğrencilerin başarılarına olan etkisi incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda 5E modeline göre geliştirilen etkinliklerin uygulandığı deney grubu öğrencilerinin kontrol grubu öğrencilerine göre daha başarılı oldukları gözlenmiştir. Orgill ve Thomas (2007) ın yaptıkları çalışmada, 5E modeli kullanılırken özellikle fen bilimleri derslerinde 5E modelinin her bir basamağı için günlük hayattan örneklendirme yapmanın çok etkili olduğuna değinerek tüm öğretmenlere gerçek hayattan alınan örneklendirmeleri kullanmalarını tavsiye etmektedirler ve geri dönüşün çok pozitif olacağını vurgulamaktadırlar. Ayrıca bu uygulamaların öğrenci için soyut olan kavramları gerçek hayatla bağdaştırarak zihninde daha etkili biçimde canlandırmasına olanak sağlayacağını savunmaktadırlar. Akar (2005) in yaptığı çalışmada, 5E öğrenme modelinin etkilerini 10. sınıf öğrencilerinin asit ve bazlarla ilgi kavramları öğrenmelerinde ve kimya dersine karşı tutumlarında geleneksel öğrenme yöntemi ile kıyaslayarak araştırmıştır. Araştırmanın sonunda elde edilen verilerden 5E öğrenme modelinin kavramların anlaşılmasında ve kimya dersine karşı tutumlarında daha etkili olduğu belirtilmiştir. Fizik dersi deney ve uygulamaya yönelik bir ders olduğundan, laboratuvarın yeri ve önemi çok fazladır. Sadece teorik olarak işlenen fizik dersleri, öğrencilerin ezbere yönelmelerine ve bilgilerin kısa sürede unutulmasına neden olur. Özelliklede fizik dersi konularından olan elektrik konusu öğrenciler için soyut ve karmaşık kavramları içermesinden dolayı, öğrencilerin konuyu anlamakta zorluk çektikleri görülmektedir. Buna karşın elektrik konusunda yer alan akım, direnç, potansiyel gibi birçok kavramla günlük hayatta çok kez karşılaşmaktayız. Brown ve Atkins (1997) e göre, bu kavram ve olayların günlük hayattaki uygulamalarının gerçekleştirildiği öğrenme ortamlarından olan laboratuvarların istenen öğretim tekniklerinin uygulanmasına 353

fırsat tanıması açısından büyük önem taşıdığı belirtilmektedir. Laboratuvar uygulamaları ile araştırma ve gözlem yapma beceri ve metotlarını öğretmek, bilimsel araştırma yöntemlerini, problem çözme becerilerini geliştirmek ve öğrencilerin bu çalışmalara karşı olumlu tutum geliştirmesine yardımcı olmak amaçlanmaktadır (Kurt, Devecioğlu ve Akdeniz, 2002). Nuhoğlu ve Yalçın (2004) a göre; özellikle laboratuvar uygulamalarında öğretmen adaylarının ilgi ve merakını uyandırarak onların laboratuvara karşı olumlu tutumlar geliştirmelerine yardımcı olacak etkili bir fen öğretimi ile kalıcı bir öğrenme sağlanabilir. Bundan dolayı çalışmada Fen Bilgisi Öğretmenliği Bölümü öğrencilerinin 5E modeli esas alınarak, elektrik konularında uygulanan çalışmanın öğrencilerin öğrenmesindeki etkililiğinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu çalışmayla hem fizik eğitimi ile ilgili literatüre katkıda bulunulacağı hem de modelin etkililiği ve uygulanabilirliği farklı bir çalışma ile değerlendirilmiş olunacağı düşünülmektedir. MATERYAL VE METOT Bu çalışmada Fen Bilgisi Öğretmenliği Bölümü öğrencilerinin 5E modeli esas alınarak elektrik konularında uygulanan çalışmanın öğrencilerin öğrenmesindeki etkililiğinin araştırılması amaçlanmıştır. Araştırma; 2007-2008 eğitim-öğretim yılında Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Öğretmenliği Bölümünde öğrenim gören ve Elektrik Laboratuvarı dersini alan 42 üniversite 1. sınıf öğrencisi ile yürütülmüştür. Araştırma iki farklı laboratuvar metoduna göre hazırlanan açık ve kapalı uçlu deney raporlarına göre yürütülmüştür. Deney grubunda dersler yapılandırmacı öğrenme kuramına dayalı 5E öğrenme modeline uygun geliştirilen deney kılavuzlarına göre işlenmiştir. Deney kılavuzlarındaki deneyler; elektrik konuları için, 5E öğrenme modelinin aşamalarını içeren, öğrencide merak uyandırma, araştırma yapma, sorgulama ve düşünmeye sevk etme, keşfetme, önceki bilgilerini yeni durumlarda kullanabilme ve bilimsel işlem becerilerini geliştirmelerine olanak sağlayacak şekilde dizayn edilmiştir. Kontrol grubunda ise dersler geleneksel öğrenme modeline göre yürütülmüştür. Deney ve kontrol grubunda öğrenciler 2 veya 3 kişiden oluşan gruplar halinde etkinlikleri yürütmüşlerdir. Çalışmada ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak 28 soruluk bir test hazırlanmıştır. Bu testi geliştirmek için elektrik konusu ile ilgili yapılmış çalışmalar incelenmiş ve çalışma süresince yapılan yedi deneyle ilgili kavramları ve deneylerle ilgili önemli noktaları içeren test soruları literatürden yararlanılarak geliştirilmiştir. Geliştirilen testin geçerliliği uzman kişiler tarafından kontrol edilmiş olup testin güvenirliliği α=0,76 olarak bulunmuştur. BULGULAR Tablo 1: Deney ve Kontrol Grubunun Elektrik Konuları Başarı Testi Ön Test Puanlarına İlişkin Bağımsız Gruplar t- Testi Sonuçları Grup N X a S.S df t p Deney 21 14.52 2.48 40 Kontrol 21 13.90 2.79 40 0.76 0.45* Tablo 1 incelendiğinde, deney grubu öğrencilerinin EKBT ön test puan ortalamalarının 14.52, kontrol grubu öğrencilerinin EKBT ön test puan ortalamalarının ise 13.90 olduğu görülmektedir. Bu değerler üzerinden yapılan bağımsız gruplar t-testi sonucu (p>0.05) olduğu için deney ve kontrol gruplarının EKBT ön test puanlarının ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadığı görülmektedir. Bu bağlamda deney ve kontrol grubu öğrencilerinin uygulamanın başlangıcında denk olduğu soncuna varılmıştır. Tablo 2: Deney ve Kontrol Grubunun Elektrik Konuları Başarı Testi Son Test Puanlarına İlişkin Bağımsız Gruplar t- Testi Sonuçları Grup N X a S.S df t p Deney 21 21.24 2.19 40 Kontrol 21 17.33 2.37 40 5.54 0.00* 354

Tablo 2 incelendiğinde, deney grubu öğrencilerinin EKBT son test puan ortalamalarının 21.24, kontrol grubu öğrencilerinin EKBT son test puan ortalamalarının ise 17.33 olduğu görülmektedir. Bu değerler üzerinden yapılan bağımsız gruplar t-testi sonucu (p<0.05) olduğu için deney ve kontrol gruplarının EKBT son test puanlarının ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu görülmektedir. TARTIŞMA VE SONUÇ Bu çalışmada Fen Bilgisi Öğretmenliği Bölümü öğrencilerinin 5E modeli esas alınarak, elektrik konularında uygulanan çalışmanın öğrencilerin öğrenmesindeki etkililiğinin araştırılması amaçlanmıştır. Elektrik Konuları Başarı Testi (EKBT), yapılandırmacı öğrenme kuramına dayalı 5E öğrenme modelinin kullanıldığı deney grubu öğrencilerine ve geleneksel öğrenme yönteminin kullanıldığı kontrol grubu öğrencilerine ön test ve son test olarak uygulanmıştır. Tablo 1 de gösterilen sonuçlar incelendiğinde deney ve kontrol gruplarının ön test puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark olmadığı görülmüş ve gruplar çalışmanın başlangıcında deney ve kontrol grubu öğrencilerinin elektrik konuları başarıları yönünden denk kabul edilmiştir. Çalışmanın tamamlanmasından sonra elektrik konuları başarı testi her iki grup öğrencilerine de son test olarak tekrar uygulanmıştır. Yapılan bağımsız gruplar t-testi sonucunda Tablo 2 de görüleceği üzere deney grubu öğrencilerin 14,52 olan ön test puan ortalamaları olan son testte 21,24 e çıkarak %67 lik artış gösterdiği, kontrol grubu öğrencilerinin ise ön test puan ortalamalarının 13,90 dan son testte 17,33 e çıkarak %34 lük bir artış yaşanmıştır. Bu bağlamda elektrik konuları başarı testinin son test sonuçlarına bakıldığında deney ve kontrol grupları arasında deney grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bir fark olduğu görülmüştür. Buna göre yapılandırmacı öğrenme kuramına dayalı 5E öğrenme modelinin kullanıldığı deney grubu öğrencilerinin geleneksel öğrenme yönteminin kullanıldığı kontrol grubu öğrencilerine göre daha başarılı olduğu sonucuna varılabilir. Buradan 5E öğrenme modelinin kullanılmasının elektrik konusunun öğrenciler tarafından öğrenilmesini kolaylaştırdığı sonucu çıkarılabilir. Başarı testinden elde edilen sonuçlar, yapılandırmacı öğrenme modeline dayalı 5E öğrenme modelinin uygulanmasının etkililiğinin incelendiği diğer çalışmaların; Newby (2004) ün Using Inquiry to Connect Young Learners to Science isimli çalışması, Wilder ve Shuttleworth (2004) un Hücre Araştırmaları isimli çalışmaları, Evans (2004) ın Learning With Inquiring Minds isimli çalışması, Gürses (2006) in, Durgun Elektrik Konusunda Yapılandırmacı Öğrenme Kuramına Dayalı, 5E Modeline Uygun Olarak Geliştirilen Dokümanların Uygulanması ve Etkililiğinin İncelenmesi isimli çalışması, Ergin, Ünsal ve Tan (2006) ın 5E Modeli nin Öğrencilerin Akademik Başarısına ve Tutum Düzeylerine Etkisi: Yatay Atış Hareketi Örneği isimli çalışmaları, Şengül (2006) ün Yapılandırmacılık Kuramına Dayalı Olarak Hazırlanan Aktif Öğretim Yöntemlerinin Akan Elektrik Konusunda Öğrencilerin Fen Basarı ve Tutumlarına Etkisi isimli çalışması, Akar (2005) ın Effectiveness of 5e Learning Cycle Model on Students Understanding of Acid-Base Concepts isimli çalışması, Özsevgeç (2006) in Kuvvet ve Hareket Ünitesine Yönelik 5E Modeline Göre Geliştirilen Öğrenci Rehber Materyalinin Etkililiğinin Değerlendirilmesi isimli çalışması, Yılmaz ve Huyugüzel Çavaş (2006) ın 4-E Öğrenme Döngüsü Yönteminin Öğrencilerin Elektrik Konusunu Anlamalarına Olan Etkisi isimli çalışmaları, Akdeniz ve Keser (2003) in Bütünleştirici Öğrenme Ortamlarında Öğretim Etkinliklerinin Planlanması ve Değerlendirilmesi isimli çalışması, Sağlam (2005) ın Ses ve Işık Ünitesi Konusunda 5E Modeline Uygun Rehber Materyal Geliştirilmesi ve Etkililiğinin Araştırılması isimli çalışması, Demircioğlu, Özmen ve Demircioğlu (2004) nun Bütünleştirici Öğrenme Kuramına Dayalı Olarak Geliştirilen Etkinliklerin Uygulanmasının Etkililiğinin Araştırılması isimli çalışmaları sonuçları ile uyum halinde olduğu görülmüştür. Çalışmada kullanılan yapılandırmacı 5E öğrenme modeli dikkate alınarak hazırlanan deney kılavuzları ile öğrencilerin sorgulayarak, araştırarak, ön bilgilerini kullanarak, günlük hayatla bağdaşımlar kurarak, deney düzeneğini tamamen kendi kurup deneyi kendi yaparak kavramları keşfetmesini ve öğrenmesini sağlamıştır. Kılavuzlarda yer alan konu ile ilgili resimlerin, konunun günlük hayattaki kullanımıyla ilişkilendirilmesi gibi örneklerin yer aldığı kılavuzların öğrencilerin dikkatini çektiği ve öğrencilerin başarılarını olumlu yönde değiştirdiği gözlenmiştir. Bu nedenle yapılandırmacılığa dayalı 5E öğrenme modelinin fizik dersinin diğer konularına da uygulanabilmesi ve etkililiğinin ölçülebilmesi için materyaller hazırlanıp etkililiği incelenebilir. Ayrıca 5E öğrenme modelinin etkililiğini daha iyi gözlemlemek için yapılacak çalışmalar daha büyük bir örneklem üzerinde ve daha uzun bir zaman diliminde uygulanabilir. 355

KAYNAKÇA Açışlı, S., Turgut, Ü., Altun Yalçın, S., Gürbüz, F. (2009). Elektrik konusunda 5E öğrenme modeline dayalı öğretimin üniversite öğrencilerinin bilimsel işlem becerilerine ve fizik laboratuvarına karşı tutumlarına etkisi. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4 (I-II), 80 92. Akar, E. (2005). Effectiveness of 5E Learning cycle model on students understanding of Acid-Base concepts. Master Thesis, Middle East Technical University. Akar, H. ve Yıldırım A. (2004). Oluşturmacı öğretim etkinliklerinin sınıf yönetimi dersi nde kullanılması: bir eylem araştırması. Sabancı Üniversitesi, İyi Örnekler Konferansı, İstanbul. Akdeniz, A. R. ve Keser Ö. F. (2003). Bütünleştirici öğrenme ortamlarında öğretim etkinliklerinin planlanması ve değerlendirilmesi. XII. Eğitim Bilimleri Kongresi, Bildiriler Kitabı, Cilt 1, 41 60. Balcı, A. S. (2007). Fen Öğretiminde Yapılandırmacı Metod uygulamasının etkisi. Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Brooks, J. G., & Brooks M. G. (1993). The case for constructivist classrooms. Virginia: ASCD Alexandria. Brown, G., & Atkins, M. (1997). Effective teaching in higher education. London: Routledge. Çalık, M. (2006). Bütünleştirici öğrenme kuramına göre lise 1 çözeltiler konusunda materyal geliştirilmesi ve uygulanması. Doktora tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Demircioğlu, G., Özmen, H. ve Demircioğlu H. (2004). Bütünleştirici öğrenme kuramına dayalı olarak geliştirilen etkinliklerin uygulanmasının etkililiğinin araştırılması. Türk Fen Eğitimi Dergisi, Yıl 1, Sayı 1. Demirel, Ö. (2004). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. Pagem-A Yayıncılık, 350s, 7. Baskı, Ankara. Durmuş, S. (2007). Oluşturmacılık: Teori, Perspektifler ve Uygulama. Edt. Fosnot, C. T.Constructivism. 2. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, s.338, Ankara. Ergin, İ., Ünsal, Y. ve Tan, M. (2006). 5E Modeli nin öğrencilerin akademik başarısına ve tutum düzeylerine etkisi: Yatay Atış Hareketi Örneği. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7 (2), 1-15. Evans, C. (2004). Learning with inquiring minds. The Science Teacher, January, 27-30. Gürses, E. (2006). Durgun elektrik konusunda yapılandırmacı öğrenme kuramına dayalı 5e modeline uygun olarak geliştirilen dokümanların uygulanması ve etkililiğinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Hançer, A. H. (2006). Constructivist Approach. International Journal of Environmental and Science Education, 1 (2), 181-188. Keser, Ö. F. ve Akdeniz A. R. (2003). Bütünleştirmeci öğrenme ortamlarında öğretim etkinliklerinin planlanması ve değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi, XII. Eğitim Bilimleri Kongresi Bildirileri, Antalya. Kurt, Ş, Devecioğlu, Y. ve Akdeniz, A. R. (2002). Fen Bilgisi öğretmen adaylarının temel fizik laboratuar becerilerini kazanma düzeylerinin klinik mülakatlarla tespiti. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, ODTÜ Ankara. 356

Newby, D. E. (2004). Using inquiry to connect young learners to science. Natioal Charter Schools Institute. Nuhoğlu, H. ve Yalçın N. (2004). Fizik laboratuvarına yönelik bir tutum ölçeğinin geliştirilmesi ve öğretmen adaylarının fizik laboratuvarına yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (2), 317-327. Orgill, M., & Thomas M. (2007). Analogies and the 5E Model. The Science Teacher 74, January 1, 40-46. Özdemir, Y. (2007). Sınıf öğretmenlerinin yapılandırmacı öğrenme kuramı ile ilgili bilgi düzeyleri. Yüksek lisans tezi, Ondokuzmayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Özsevgeç, T. (2006). Kuvvet ve Hareket ünitesine yönelik 5E modeline göre geliştirilen öğrenci rehber materyalinin etkililiğinin değerlendirilmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 3 (2), 36-48. Özsevgeç, T. (2007). İlköğretim 5. sınıf Kuvvet ve Hareket ünitesine yönelik 5E modeline göre geliştirilen rehber materyallerin etkililiklerinin belirlenmesi. Doktora tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Sağlam, M. (2005). Ses ve Işık Ünitesi Konusunda 5E Modeline Uygun Rehber Materyal Geliştirilmesi ve Etkililiğinin Araştırılması. Doktora tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Şaşmaz Ören, F. ve Tezcan, R. (2008). İlköğretim 7. sınıf Fen Bilgisi dersinde Öğrenme Halkası Yaklaşımının öğrencilerin başarı ve mantıksal düşünme yetenekleri üzerine etkisi. Eğitim Fakültesi Dergisi, 21 (2), 427-446. Şengül, N. (2006). Yapılandırmacılık kuramına dayalı olarak hazırlanan aktif öğretim yöntemlerinin akan elektrik konusunda öğrencilerin fen basarı ve tutumlarına etkisi. Yüksek lisans tezi, Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Turgut, Ü. ve Gürbüz, F. (2010). İlköğretim 6. Sınıf öğrencilerinin Isı ve Sıcaklık konusundaki kavram yanılgılarının düzeltilmesinde kavramsal değişim metinlerinin etkisi. IX. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 23-25 Eylül, İzmir. Wilder, M., & Shuttleworth, P. (2004). Cell inquiry: A 5E learning cycle lesson. Science Activities, 41 (4), 25-31. Yılmaz, H. ve Huyugüzel Çavaş, P. (2006). 4E öğrenme döngüsü yönteminin öğrencilerin elektrik konusunu anlamalarına olan etkisi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 3 (1), 2-18. 357