Yıldız Teknik Üniversitesi Eğitim Semineri



Benzer belgeler
DİŞLİ GEOMETRİSİ. Metin Yılmaz Arge Müdürü Yılmaz Redüktör

1.Yüzey Basınç (Pitting) Kontrolü, ISO6336:2006. = Nominal yüzey basıncı K faktörleri = Çalışma şartlarına uygun düzeltme katsayıları

DİŞLER; Diş Profili, çalışma sırasında iki çark arasındaki oranı sabit tutacak şekilde biçimlendirilir. Dişli profillerinde en çok kullanılan ve bu

DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ

BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) 2 DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ

DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR

DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR

DİŞLİ ÇARKLAR II: HESAPLAMA

DİŞLİ ÇARK: Hareket ve güç iletiminde kullanılan, üzerinde eşit aralıklı ve özel profilli girinti ve çıkıntıları bulunan silindirik veya konik

Dişli çark mekanizmaları en geniş kullanım alanı olan, gerek iletilebilen güç gerekse ulaşılabilen çevre hızları bakımından da mekanizmalar içinde

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Üretim. Dişli çarklar

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Konik Dişli Çarklar DİŞLİ ÇARKLAR

DÜZ VE HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR ÖRNEK PROBLEMLER

DİŞLİ ÇARK MEKANİZMALARI

DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ

DİŞLİ ÇARKLAR SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜH. BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI DERS NOTU. Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI

DİŞLİ ÇARKLAR II. Makine Elemanları 2 HESAPLAMALAR. Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız. BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering

DİŞLİ ÇARKLAR II: HESAPLAMA

GÜÇ VE HAREKET ĠLETĠM ELEMANLARI

MAKĠNE ELEMANLARI II REDÜKTÖR PROJESĠ

Yılmaz Redüktör Genel Bilgilendirme Semineri

DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR

DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR

1. DİŞLİ ÇARK MEKANİZMALARI. 1.1 Genel İfadeler ve Sınıflandırması

REDÜKTOR & DİŞLİ İMALATI. Ürün Kataloğu

DİŞLİ ÇARKLAR. Makine Elemanları 2 PROFİL KAYDIRMA. Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız. BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering

DİŞLİ ÇARKLAR III: Makine Elemanları 2 HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR. Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız

DİŞLİ ÇARKLAR IV: KONİK DİŞLİ ÇARKLAR

Şekil. Tasarlanacak mekanizmanın şematik gösterimi

KONİK DİŞLİ ÇARKLAR. Öğr. Gör. Korcan FIRAT. CBÜ Akhisar MYO

tanımlar, ölçüler ve açılar DIN ISO 5419 (alıntı baskı 06/98)

REDÜKTOR & DİŞLİ İMALATI. Ürün Kataloğu

Redüktör Seçiminde Dikkat Edilecek Hususlar

A- STANDART SAYILAR VE TOLERANSLAR

MAKİNA ELEMANLARI II HAREKET, MOMENT İLETİM VE DÖNÜŞÜM ELEMANLARI ÇARKLAR-SINIFLANDIRMA UYGULAMA-SÜRTÜNMELİ ÇARK

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI

PAGEV - PAGDER. Dünya Toplam PP İthalatı

CAM SANAYİİ. Hazırlayan Birsen YILMAZ T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi

A:AtatürkBulvarıNo:193ASO KuleKat7Kavaklıdere/Ankara T: & F:

Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2015 Haziran Ayı İhracat Bilgi Notu

MAKİNA ELEMANLAR I MAK Bütün Gruplar ÖDEV 2

Temas noktalarının geometrik yerine kavrama eğrisi (temas izi) denir.

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel bilgiler Dişli çarklar

ZİYARETÇİ ARAŞTIRMASI ÖZET SONUÇLARI Nisan 2012

İÇİNDEKİLER 1. Bölüm GİRİŞ 2. Bölüm TASARIMDA MALZEME

Temel bilgiler-flipped Classroom Akslar ve Miller

1. Kayma dirençli ( Kaymalı) Yataklar 2. Yuvarlanma dirençli ( Yuvarlanmalı=Rulmanlı ) Yataklar

ZİYARETÇİ ARAŞTIRMASI ÖZET SONUÇLARI 9 12 Ocak 2013

Plast Eurasia İstanbul 2015 Fuar Sonuç Raporu

DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ

TR33 Bölgesi nin Üretim Yapısının ve Düzeyinin Tespiti ve Analizi. Ek 5: Uluslararası Koşulların Analizi

ZİYARETÇİ ARAŞTIRMASI ÖZET SONUÇLARI 2 7 Ekim 2012

2017 YILI İLK İKİ ÇEYREK BLOK MERMER TRAVERTEN DIŞ TİCARET VERİLERİ

4. ULUSLARARASI ELECTRONIST FUARINDAN 2016 YILI İÇİN ÜMİT VADEDİCİ KAPANIŞ

TÜRKİYE NİN İHTİYAÇ DUYDUĞU FUAR 3.ELECTRONIST FUARI

1/11. TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI Rapor tarih 30/03/2018 Yıl 01 Ocak - 28 Subat 2018

Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2015 Mart Ayı İhracat Bilgi Notu

RULMANLAR YUVARLANMALI YATAKLAR-I. Makine Elemanları 2. Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız. BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering

Deri ve Deri Ürünleri Sektörü

Redüktörler genel olarak sahip oldukları dişli tiplerine göre sınıflandırılırlar.

HALI SEKTÖRÜ. Nisan Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1

HALI SEKTÖRÜ. Mayıs Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1

HALI SEKTÖRÜ. Ocak Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1

Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2016 Mayıs Ayı İhracat Bilgi Notu

2017 YILI İLK İKİ ÇEYREK BLOK GRANİT DIŞ TİCARET VERİLERİ

HALI SEKTÖRÜ. Mart Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU

Konik Dişli Çarklar. Prof. Dr. Mehmet Fırat 89

Mukavemet 1. Fatih ALİBEYOĞLU. -Çalışma Soruları-

YUVARLANMALI YATAKLAR I: RULMANLAR

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI Rapor tarihi:11/02/2016 Yıl 2015 YILI (OCAK-ARALIK) HS6 ve Ülkeye göre dış ticaret

Rapor tarihi:13/06/ HS6 ve Ülkeye göre dış ticaret. İhracat Miktar 1. İhracat Miktar 2. Yıl HS6 HS6 adı Ulke Ulke adı Ölçü adı

ELEX SEKTÖRÜNÜN TEK FUARI

Makine Elemanları I Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel bilgiler-flipped Classroom Akslar ve Miller

SEKTÖRÜN BENİMSENEN FUARI ELEX

HALI SEKTÖRÜ. Mart Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1

2018 AĞUSTOS DIŞ TİCARET RAPORU

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU

HALI SEKTÖRÜ. Eylül Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH Ar&Ge ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1

15 DİŞLİLER. bugün. verimlilikle çalışan 701-DIN. edinebilir. Şekil f

MAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI

Deri ve Deri Ürünleri Sektörü 2015 Nisan Ayı İhracat Bilgi Notu

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI

HALI SEKTÖRÜ 2015 YILI İHRACATI

2018 HAZİRAN DIŞ TİCARET RAPORU

DÜZ VE HELİS DİŞLİ ÇARKLAR ÖĞR. GÖR. KORCAN FIRAT AKHİSAR MESLEK YÜKSEKOKULU

METİN SORULARI. Hareket Cıvataları. Pim ve Perno Bağlantıları

1. ELEKTRONİK KOMPONENT, GÜÇ KAYNAKLARI VE GÖMÜLÜ SİSTEMLER FUARI

TÜRKİYE GENELİ ve İİB BAŞLICA MAL GRUPLARI VE ÜLKELER BAZINDA KURU MEYVE VE MAMULLERİ İHRACATI OCAK ARALIK 2016

TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VERİ TABANI. İthalat İthalat Ulke adı

PLASTİK VE KAUÇUK İŞLEME MAKİNALARI ve AKSAM VE PARÇALARI SEKTÖRÜNÜN 2008 YILI DEĞERLENDİRME RAPORU

MAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1

AKSLAR ve MİLLER. DEÜ Makina Elemanlarına Giriş Ç. Özes, M. Belevi, M. Demirsoy

1 MAKİNE ELEMANLARINDA TEMEL KAVRAMLAR VE BİRİM SİSTEMLERİ

Makine Elemanları I. Toleranslar. Prof. Dr. İrfan KAYMAZ. Erzurum Teknik Üniversitesi. Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü

RULMANLI YATAKLAR. Dönme şeklindeki izafi hareketi destekleyen ve yüzeyleri arasında yuvarlanma hareketi olan yataklara rulman adı verilir.

TÜRKİYE DEKİ YABANCI ÜLKE TEMSİLCİLİKLERİ

KAYMALI YATAKLAR II: Radyal Kaymalı Yataklar

DÜNYA, AB ve TÜRKİYE ŞEKER İSTATİSTİKLERİ

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Hesaplamalar ve seçim Rulmanlar

Transkript:

Yıldız Teknik Üniversitesi Eğitim Semineri 06/11/2012 Metin Yılmaz Arge Müdürü Yılmaz Redüktör Hakan Yardımcı Arge Müd. Yard. Yılmaz Redüktör

Seminer Konuları: Firma Tanıtımı Yılmaz Redüktör Ürünleri Redüktör Tipleri Redüktör Tasarım Prensibleri İmalat ve Kalite Kontrol Redüktör Seçimi Uygulama Programı Soru&Cevap

FİRMA TANITIMI Hakan Yardımcı Arge Müd. Yard. Yılmaz Redüktör

1958 den günümüze 1958 1963 1965 1968 1970..

MESUT YILMAZ 1932 2001

1958 YILINDAKİ İLK ATÖLYE

1960 YILINDAKİ İLK ÇALIŞMA EKİBİ

1963 YILINDAN İTİBAREN REDÜKTÖR İMALATINA BAŞLANDI.

1963 YILINDA ÜRETİLEN İLK SERİ ÜRETİM REDÜKTÖRLER

1970 YILINDA İNŞA EDİLEN 2. İMALAT ATÖLYESİ ŞU AN SATIŞ OFİSİ OLARAK KULLANILMAKTADIR.

1986 YILINDA ORTA DOĞUNUN EN BÜYÜK REDÜKTÖR FABRİKASININ TEMELLERİ ATILDI.

1987 YILINDA YENİ KURULAN FABRİKADA SERİ ÜRETİME BAŞLANDI.

1994 YILINDA İLK İHRACAT YAPILDI.

1995 YILINDA İMALAT KALİTESİNİN YÜKSELTİLMESİ İÇİN YENİ ÖLÇÜM EKİPMANLARINA YATIRIM YAPILDI.

1996 YILINDA TÜRKİYEDE İLK DIN3967 6.KALİTE DİŞLİLER İMAL EDİLDİ

2000 YILINDA ISO9001 SERTİFİKASI ALINDI.

2002 YILINDA DÖKÜMHANEMİZ KURULDU.

2004 YILINDA İKİNCİ BÜYÜK TEKNOLOJİ YATIRIMI YAPILDI.

2005 YILINDA ATEX BELGESİ ALINDI.

2009 YILINDAKİ YATIRIMLARIMIZ.. LIEBHERR LFS 1200 FELLOW GLEASON P500 S FELLOW VICTOR VT40-220 CNC TORNA RZ400 REISHAUER DİŞLİ TAŞLAMA AICHELIN GAZ KARBÜRLEME ISIL İŞLEM TESİSİ 2 KOMPLE KÜNGEL WAGNER DÖKÜM HATTI (2008 den Devam Ediyor)

2010 YILINDAKİ YATIRIMLARIMIZ.. CNC TORNA 9 ADET CNC DİK İŞLEME TEZGAHI 2 ADET CNC YATAY İŞLEME MERKEZİ 7 ADET SİLİNDİRİK TAŞLAMA 4 ADET DELİK KAMA AÇMA 1 ADET ISIL İŞLEM FIRINI 1 ADET

YILMAZ REDÜKTÖR A.Ş 2012

YILMAZ REDÜKTÖR BUGÜN 35000 m2 kapalı alan, (Çerkezköy / Tekirdağ hariç) 640 çalışan YILMAZ REDÜKTÖRÜN DİĞER FİRMALARI; MES Döküm Ltd. Yilmaz Pazarlama Ltd.Sti. (Merkez Ofis)

ÇERKEZKÖY/TEKİRDAĞ DA YILMAZ REDÜKTÖR İKİNCİ FABRİKA TOPLAM ALAN - 100.000 m2 ARAZİ ÜZERİNE, 35.000 m2 KAPALI ALAN İNŞAATI DEVAM EDİYOR. MEVCUT DÖKÜM KAPASİTESİ - 15.000 TON/YIL TESİS TAMAMLANDIĞINDA DÖKÜM KAPASİTESİ - 80.000 TON/YIL - 2013 YILINDA BU KAPASİTENİN DOLDURULMASI HEDEFLENMEKTEDİR.

KADRO VE PERSONEL TOPLAM PERSONEL MÜHENDİS MESLEK LİSESİ MEZUNU LİSE MEZUNU DİĞER 640 72 270 165 133 STAJYER 50

ORGANİZASYON ŞEMASI Yönetim Kurulu Genel Müdür Genel Müdür Yard. Fabrika Müdür Yardımcısı Kalite Güvence Şefliği Finans Müdürü Arge Müdürü Planlama Müdürü Pazarlama Müdürü İmalat Müdürü Kalite Kontrol Müdürü Muhasebe Müdürü İnsan Kaynak. Müdürü Bilgi İşlem Şefliği

SATIŞ AĞIMIZ 52 Yurtiçi Bayi, 18 Yurtdışı Bayi, 12 Yurtdışı Sözleşmesiz Satıcı, 35% Yurtdışı, 65% Yurtiçi Satış.

İHRACAT YAPTIĞIMIZ ÜLKELER Amerika ABD Kanada Almanya Fransa İngiltere İsviçre Polonya Belçika Hollanda Avusturya Rusya Avrupa Danimarka Bulgaristan Yunanistan Romanya İspanya Portekiz Slovenya Ukrayna Asya Afrika Güney Kore Mısır Hindistan Tunus Tayland Cezayir Tayvan Nijerya İran Gana Irak Güney Suriye Afrika İsrail Ürdün Türki- Cumhuriyetler Suudi Arabistan Pakistan

YILMAZ REDÜKTÖR ÜRÜNLERİ Hakan Yardımcı Arge Müd. Yard. Yılmaz Redüktör

YILMAZ REDÜKTÖR ÜRÜN AİLESİ M Series H Series E Series B Series K Series T Series Y Series P Series D Series V Series

M & N Serisi 13 farklı gövde büyüklüğü Tork Aralığı: 50-18.000Nm Çıkış Devir Aralığı: 0,1-500d/dak

E Serisi 8 farklı gövde büyüklüğü Tork Aralığı: 5-1.000Nm Çıkış Devir Aralığı: 0,1-400d/dak

D Serisi 10 farklı gövde büyüklüğü Tork Aralığı: 130-18.000Nm Çıkış Devir Aralığı: 0,1-350d/dak

K Serisi 7 farklı gövde büyüklüğü Tork Aralığı: 200-15.000Nm Çıkış Devir Aralığı: 0,1-40d/dak

Y Serisi 25 farklı gövde büyüklüğü Tork Aralığı: 1.200-43.000Nm Çıkış Devir Aralığı: 2,6-990d/dak

H Serisi 13 farklı gövde büyüklüğü Tork Aralığı: 2.500-150.000Nm Çıkış Devir Aralığı: 0,1-250d/dak

B Serisi 13 farklı gövde büyüklüğü Tork Aralığı: 5.000-150.000Nm Çıkış Devir Aralığı: 0,1-115d/dak

T Serisi 10 farklı gövde büyüklüğü Tork Aralığı: 200-18.000Nm Çıkış Devir Aralığı: 46-280d/dak

P Serisi 10 farklı gövde büyüklüğü Tork Aralığı: 1.000-50.000Nm Çıkış Devir Aralığı: 0,1-4000d/dak

V Serisi Redüktör Büyüklüğü Yük [ton] Yük Sınıfı VR373.1K 3,2 M7(4m) VR473.1K 6,8 M6(3m) VR573.1K 12,5 M5(2m) VR673.1K 25 M4(1Am) VR773.1K 40 M(2m)

REDÜKTÖR TİPLERİ Alın Dişli Redüktörler Helisel Dişli (İç/Dış/Planet) Düz Dişli (İç/Dış/Planet) Konik Dişli Redüktörler HIPOID veya Eksenleri Çakışan Sonsuz Vidalı Redüktörler ZK,ZN,ZI,ZH / ZC formlu 90 derece sonsuz. GLOBOID veya SİLİNDİRİK CYLO Tipi Redüktörler HARMONİK Tahrik Redüktörler Varyatörler Hakan Yardımcı Arge Müd. Yard. Yılmaz Redüktör

ALIN DİŞLİ REDÜKTÖRLER Helisel Dişli (İç/Dış/Planet) Düz Dişli (İç/Dış/Planet)

ALIN DİŞLİ REDÜKTÖRLER Planet Redüktörler

KONİK DİŞLİ REDÜKTÖRLER HIPOID veya Eksenleri Çakışan

Sonsuz Vidalı Redüktörler ZK,ZN,ZI,ZH / ZC formlu 90 derece sonsuz. GLOBOID veya SİLİNDİRİK

CYCLO TİPİ REDÜKTÖRLER

HARMONİK TAHRİK REDÜKTÖRLER

VARYATÖRLER

REDÜKTÖR TASARIMI Dişli Mukavemeti Dişli Geometrisi Dişli Modifikasyonları Metin Yılmaz Arge Müdürü Yılmaz Redüktör

DİŞLİ MUKAVEMETİ

1.Yüzey Basınç (Pitting) Kontrolü, ISO6336:2006 = Nominal yüzey basıncı K faktörleri = Çalışma şartlarına uygun düzeltme katsayıları

Yüzey Basınç (Pitting) Kontrolü, ISO6336:2006 Ft = Teğetsel dişli yükü d1 = Taksimat dairesi çapı b = Dişli genişliği u = Çevrim oranı z2/z1 ZB = Tek dişli temas faktörü ZH = Referans dairesinden taksimata dönüştürme katsayısı ZE = Elastisite modülü katsayısı Zε = Kavrama oranı katsayısı Zβ = Helis açısı faktörü σh = Yüzey gerilmesi σh0 = Taksimat dairesindeki yüzey gerilmesi σhp = Müsaade edilen yüzey gerilmesi

Müsaade Edilen Yüzey Gerilmesi

Müsaade Edilen Yüzey Gerilmesi SHmin = Gerekli emniyet katsayısı Zx = Dişli büyüklük katsayısı Zw = Dişli malzeme eşleşme katsayısı ZR = Yüzey pürüzlülük katsayısı ZV = Hız faktörü ZL = Yağlama faktörü ZNT = Ömür faktörü σhg = Müsaade edilen düzeltilmiş yüzey gerilmesi σhlim = Müsaade edilen referans yüzey gerilmesi σhp = Emniyetli yüzey gerilmesi

Müsaade Edilen Referans Yüzey Gerilmesi (σhlim) Malzemeye bağlı σhlim değereleri ISO 6336:2006 Bölüm 5 de verilmiştir. Yüzey sertliği ve malzeme kalitesine bağlı olarak referans gerilme değeri okunabilir. Malzeme Kalite Grupları: ME: Yüksek güvenilirlik gereksinimi. MQ: Genel endüstriyel uygulamalar ve orta düzey güvenilirlik gereksinimi. ML: Düşük seviye güvenlik gereksinimi.

Müsaade Edilen Referans Yüzey Gerilmesi (σhlim) Yüzey sertleştirilmiş dişliler. Komple sertleştirilmiş dişliler.

2. Dişdibi Gerilmesi Kontrolü, ISO6336:2006 = Nominal dişdibi gerilmesi K faktörleri = Çalışma şartlarına uygun düzeltme katsayıları

2. Dişdibi Gerilmesi Kontrolü, ISO6336:2006 Ft = Teğetsel dişli yükü mn = Normal modül b = Dişli genişliği YF = Dişdibi form faktörü YS = Çentik faktörü Yβ = Helis açısı faktörü σf = Dişdibi gerilmesi σf0 = Nominal dişdibi gerilmesi σfp = Müsaade edilen dişdibi gerilmesi

Dişli Form Faktörü

Dişdibi Çentik Faktörü Taşlanmış dişliler için aşağıdaki formül kullanılır;

Müsaade Edilen Dişdibi Gerilmesi

Müsaade Edilen Dişdibi Gerilmesi SFmin = Gerekli emniyet katsayısı YST = Gerilim düzeltme katsayısı YNT = Ömür faktörü YδrelT = Çentik hassasiyet faktörü YRrelT = Yüzey pürüzlülük faktörü YX = Malzeme büyüklük fakötrü σfg = Müsaade edilen düzeltilmiş dişdibi gerilmesi σflim = Müsaade edilen referans dişdibi gerilmesi σfp = Emniyetli dişdibi gerilmesi

Müsaade Edilen Referans Dişdibi Gerilmesi (σflim) Malzemeye bağlı σflim değereleri ISO 6336:2006 Bölüm 5 de verilmiştir. Malzeme çekirdek sertliği ve malzeme kalitesine bağlı olarak referans gerilme değeri okunabilir. Malzeme Kalite Grupları: ME: Yüksek güvenilirlik gereksinimi. MQ: Genel endüstriyel uygulamalar ve orta düzey güvenilirlik gereksinimi. ML: Düşük seviye güvenlik gereksinimi.

Müsaade Edilen Referans Dişdibi Gerilmesi (σflim) Komple sertleştirilmiş dişliler. Yüzey sertleştirilmiş dişliler.

K Katsayıları Uygulama Katsayı, KA Tahrik eden makinanın yük sınıfı Tahrik edilen makinanın yük sınıfı Düzgün Hafif darbeli Orta darbeli Ağır darbeli Düzgün 1,0 1,25 1,5 1,75 Hafif darbeli 1,1 1,35 1,6 1,85 Orta darbeli 1,25 1,5 1,75 2,0 Ağır darbeli 1,5 1,75 2,0 >2,25

K Katsayıları Eşdeğer Tork, Teq Isıl İşlem Yüzey Basınç (Pitting) Dişdibi Yüzey sertleştirme 6,610 8,738 Komple sertleştirme 6,610 6,225 Nitrasyon 5,709 17,035 Nitro-karbürizasyon 15,715 84,003

K Katsayıları Dinamik Yük Katsayı, KV Hıza ve rijitliğe bağlı oluşan ek yükleri referans alır.

K Katsayıları Helis Yönünde Yük Dağılım Faktörleri, KHβ(Diş yüzeyi), KFβ(Dişdibi) Dişli genişliği boyunca olan yük dağılım değişimini göz önüne alır. Yük dağılım bozukluğunun sebepleri; Dişli, mil, rulman, gövde ve benzeri yük alan elemanların deformasyonları Dişli ve millerin konum tolerans ve imalat hataları

K Katsayıları KHβ(Diş yüzeyi)

K Katsayıları Profil Yönünde Yük Dağılım Faktörleri, KHα(Diş yüzeyi), KFα(Dişdibi) Dişli profili boyunca olan yük dağılım değişimini göz önüne alır. Yük dağılım bozukluğunun sebepleri; Dişli, mil, rulman, gövde ve benzeri yük alan elemanların deformasyonları Dişli ve millerin konum tolerans ve imalat hataları Kavrama oranına bağlı olarak dişlilerin kavramaya giriş ve çıkış anlarındaki yük paylaşımları Profil modifikasyonları

Diğer Dişli Kontrolleri Aşınma (Scuffing / Scoring) Kavrama doğrusunun giriş ve çıkış noktalarına yakın bölgelerde yüksek kayma hızlarından dolayı meydana gelen yüksek ısı artışları ile beraber bölgesel olarak yağ filminin incelmesi ve kısmi metal-metal temasının gerçekleşmesi ile olur.

Diğer Dişli Kontrolleri Mikropitting Yeterli yağlama koşullarının sağlanamaması veya aşırı yüzey basınçları nedeni ile görünen dişli yan yüzeyinin alt kısmından başlayarak yüzeye doğru yayılan minik çukurcuklar nedeni ile oluşur. Önce ses artışı ve sonrasında dişlinin komple bozulması ile sonuçlanır.

DİŞLİ GEOMETRİSİ Metin Yılmaz Arge Müdürü Yılmaz Redüktör

Yuvarlanma Prensibi:

Evolvent (Involute) Eğrisinin Tanımı

Evolvent Dişli Formu Özellikleri Kolay imal edilebilir. Farklı diş sayılarına sahip dişliler aynı takım ile imal edilebilir. Eksen arası mesafe sapmalarını tolere edebilir. Kavrama doğru doğrusaldır. Dişli normal kuvvetinin yönü ve büyüklüğü sabittir. Her iki profilin dış bükey olması nedeni ile yüksek temas basıncı oluşur. Birbirini kavrayan evolvent eğrileri, temel daireleri üzerindeki eşit taksimatlara sahiptir. Kavrama doğrusu her iki evolventin temel dairesine teğettir. Pinyon ve çarkın arasındaki çevrim oranı temel dairelerin çapları arasındaki orana eşittir. Eksen arası mesafesindeki değişiklikler kavrama doğrusunun boyunu ve açısını değiştirir. Eksen arası mesafedeki değişiklikler evolvent formu etkilenmez. Sabit basınç açılı takımlarla üretim yapılabilir.

Evolvent Dişli Formu Özellikleri Sabit basınç açılı doğrusal yanaklara sahip basit takımlarla üretim yapılabilir. d=db / cosα Temel daire üzerindeki taksimat modülü belirler.

Referans Profil Bir dişlinin referans profili, referans çapının bir doğruya açılması ile elde edilir. Evolvent dişlilerde referans profilin yanakları doğrusaldır. Referans profilde referans dairesi olarak taksimat dairesi alınır.

Referans Profil, DIN867 Diş üstü(addendum) yüksekliği hap*=1 Diş dibi(dedendum) yüksekliği hfp*=1+cp* Tepe boşluğu(tip clearance) faktörü cp*=0,1-0,4 Basınç açısı (Pressure angle) αp=20

Profil Kaydırma / Tashih Miktarı (Profile Shifting / Addendum Modification) Takımla iş merkezi arasındaki mesafe değiştirilerek profil kaydırma yapılabilir.

Profil Kaydırma (Profile Shifting) Artan Profil Kaydırma; Diş dibi kalınlaşır. Diş tepesi sivrilir Azalan Profil Kaydırma; Diş dibi kesilebilir (kısmi evolvent) Diş tepesi kalınlaşır.

Profil Kaydırma (Profile Shifting) Düşük diş sayılarına sahip dişliler tahsis miktarı değişimlerinden daha fazla etkilenir.

Dişdibi Kesilmesi (Undercut) Düşük diş sayılı dişlilerde meydana gelir. Uygun profil kaydırma miktarı ile dişdibi kesilmesi önlenebilir.

Kayma Hızı (Specific Sliding) Kayma hızı, kavrama doğrusu üzerinde temas noktasında evolvente teğet olan hızdır.

Kayma Hızı Değişimi Aşınmayı azaltmak ve ısıyı düşürmek için kayma hızlarının düşük tutulması hedeflenir.

Kavrama Doğrusu (Path of Contact) Kavrama doğrusu iki temel daireye de teğet olan doğrudur. Kavrama noktaları teoride bu doğrunun üzerindedir.

Temel Formüller Taksimat dairesi: d= z.mt = z.mn/cos(β) Dış üstü çapı: da = d + 2mn.hap + 2mn.x + 2mn.k Dış dibi çapı: df = d - 2mn.hfp + 2mn.x Yuvarlanma dairesi çapı: dw1 = 2a.z1/(z1+z2) Temel daire çapı: db = d.cos(αt) Taksimat alın basınç açısı: tan(αt) = tan(αn) / cos(β) Basınç açısı: cos(αyt) = db / dy = d.cos(αt)/dy Dişli kalınlığı: sn = mn.(π/2+2.x.tan(αn)) Eksen mesafesi; Referans eksen mesafesi ad= (z1+z2)/(2mncos(β)) Gerçek eksen arası mesafesi a=(dw1+dw2)/2 = ad.cos(αt) / cos(αwt) < ad + Σx.mn

İç Dişli Formu (Internal Gear Form) İç dişliler için eksen mesafesi, çaplar ve diş sayıları negatif olarak alınır.

Protuberance Dişli taşlama esnasında diş dibinde oluşan çentik etkisini azaltmak için protuberance bıçaklar kullanılır.

Dişli Profillerinin Çakışması (Interference) Evolvent olmayan profil bölgesinde (temel dairesi altında) oluşabilir. İç dişliler için özel durum; Temel dairesi diş üstü dairesi çapı üzerinde olduğu durumlarda kesin olarak oluşur. Bu nedenle buna izin verilmez.

Teorik Diş Arası Boşluğu (Backlash) Normal boşluk (jn) dişli yanaklarına dik olarak ölçülür. Alın boşluk (jt) dişli alnına paralel olarak ölçülür. Düz dişlilerde ikisi birbirine eşittir. jr Radyal olarak dişlilerin birbirlerine temas edene kadarki boşluktur.

Kalınlık Toleransı, DIN3967 (Thickness Tolerances) Asne,i geçme boşluğunu, Tsn bunun imalat toleransını ifade eder. Asn = Asne,i + Tsn Tolerans sınıfı harf ve sayılar ile ifade edilir(örnek: 25cd). Harf kısmı Asn değerlerini, sayı kısmı da Tsn değerlerini yani toleransını tanımlar. a en yüksek boşluk, h ise sıfır boşluğu ifade eder. a dan h a doğru ISO geçme toleranslarında olduğu gibi boşluk azalır. 21 den 30 a doğru Tsn değerleri dar tolerans alanından geniş tolerans alanına doğru gider.

Kalınlık Toleransı, DIN3967 (Thickness Tolerances) Döküm çember dişli a29, a30 Çember dişli(normal boşluklu) a28 Çember dişli(az boşluklu) bc26 Yüksek sıcaklıkta çalışan dişliler (ΔT=70K) ab25 Genel endüstriyel dişliler (tek yön çalışan) b26 Genel endüstriyel dişliler (çift yön çalışan) c25,c24,cd25, cd24, d25, d24, e25, e24 Otomobil şanzımanları d26 Tarım makinaları e27, e28 Tezgah takımları f24, f25 Baskı makinaları f24, g24 Ölçüm makinaları g22

Eksen Arası Toleransı, DIN3964 Aa: Dişlilerin içine yerleştirildiği gövdenin eksenlerinin arasındaki toleransı ifade eder. Gösterimi js ve bir sayı ile isimlendirilir. (Örnek: js7) Döküm çember dişli js10 Çember dişli(normal boşluklu) js9 Çember dişli(az boşluklu) js9, js8 Yüksek sıcaklıkta çalışan dişliler (ΔT=70K) js6 Genel endüstriyel dişliler (tek yön çalışan) js7 Genel endüstriyel dişliler (çift yön çalışan) js7, js6 Otomobil şanzımanları js7 Tarım makinaları js8 Tezgah takımları js6 Baskı makinaları js6 Ölçüm makinaları js5

Gerçek Diş Arası Boşluğu (Backlash) Gerçek çalışma boşluğu genleşmeden dolayı olan farklılıklar ve yük altındaki deformasyonlar dikkate alınarak düzeltilmelidir. Isıl genleşmeye bağlı boşluk değişimi Deformasyona bağlı boşluk değişimi

Dişli Kalitesi Dişli kalitesi ISO1328, DIN3961, AGMA2015 ve BS436/2 çok az farklarla aynı gruplandırma sayısı ile tanımlanır. İmalat yöntemine göre elde edilebilir kaliteler aşağıda verilmiştir. İşleme Yöntemi Kalite Taşlama 2 7 Raspalama, lebleme 5 7 Azdırma 6 9 Fellow 6 9 Sinterleme 8 12 Not: AGMA eski norm kaliteleri ISO ile aynı değildir. Aralarında yaklaşık olarak 17 sayı fark vardır. AGMA2000-A88 (17 ISO Kalitesi) Örnek: ISO 8.Kalite AGMA 9.Kalite

Profil Sapmaları Toplam profil sapma Profil form sapması Profil açı sapması

Helis Sapmaları Toplam helis sapması Helis form sapması Helis açı sapması

Birleşik Adım Sapmaları Toplam teğetsel adım sapması Dişten dişe teğetsel adım sapması Toplam radyal adım sapması Dişten dişe radyal adım sapması

Adım Sapmaları Taksimat dairesindeki tek diş adım sapması Temel dairesindeki tek diş taksimat sapması

Eş Merkezlik Sapması (Radyal Salgı) Radyal salgı

Diş Kalınlık Değişimi Diş kalınlık değişimi

Dişli Kalınlık Ölçüm Yöntemleri Mikrometre ile ölçüm Mikset ile ölçüm Dişli kumpası ile ölçüm Dişli ölçüm tezgahı

DİŞLİLERDE MODİFİKASYONLAR Metin Yılmaz Arge Müdürü Yılmaz Redüktör

DİŞLİLERDE MODİFİKASYONLAR Oluşan imalat hataları ve özellikle yük altında oluşan elastik deformasyonlar nedeniyle dişlilerin temas çizgileri üzerinde dişli genişliği boyunca yüksek basınç farklılıkları oluşabilir. Bu farklılıkları telafi edebilmek ve daha dengeli bir basınç dağılımı elde edebilmek için dişli yanakları üzerinde düzeltmeler yapılmaktadır.

Profil Yönünde Tepe ve Dip Boşaltması (Tip and Root Relief)

Profil Yönünde Bombe (Profile Crowning / Barreling)

Basınç Açısı Değiştirme (Pressure Angle Modification)

Helis Yönünde Kenar Boşaltma (End Relief)

Helis Açısı Değiştirme (Helix Angle Modification)

Helis Yönünde Bombe (Crowning)