1. ÜNTE letişim ve nsan lişkileri ii letişim, bireylerin karşılıklı bilgi, duygu ve düşüncelerini akla gelebilecek her yolla paylaşmasıdır. Etkili bir ileşitim için; Kişilere olumlu yaklaşmalıyız. Nazik davranmalıyız. Başkalarına karşı önyargısız olmalıyız. Karışımızdakini dikkati dinlemeliyiz. Karşımızdakinin jest ve mimiklerine dikkat etmeliyiz. Karşımızdakiyle göz teması kurmalıyız. Empati kurmalıyız. letişimin Altın Kuralları En az iki kişi arasında Kişiler birbirini farkmetmelidir. EMPAT: Kişinin kendisini karşısındakinin yerine koyması, onun duygularını ve düşüncelerini anlayıp onun gibi hissedebilmesidir. Sabah okula geldiğimizde arkadaşlarımıza günaydın demek, hâl-hatır sormak, başımızla da olsa birileriyle karşılıklı selamlaşmak iletişime verilebilecek örneklerdir. 7. Sınıf Sosyal Bilgiler 1
LETŞM ÇEŞTLER Sözlü iletişim Sözsüz iletişim Merhaba nasılsın? yiyim teşekkürler sen nasılsın. Yüzyüze konuşmalar toplantılardaki konuşmalar telefonla yapılan görüşmeler konferanslar. Karşıdaki insana duygu ve düşüncelerimizi el hareketleriyle mimiklerle anlatmamızdır. Mesela üzgün olduğumuzda surak ifademiz üzgün olduğumuzu karşımızdakilere anlatılır. JEST Bir duyguyu, düşünceyi ya da konuyu anlatırken el, kol, ayak veya baş ile yapılan hareketler ve beden hareketlerinin tamamıdır. MMK Bir duyguyu, düşünceyi ya da bir konuyu anlatırken kaş, göz, ağız, yüz hareketleriyle de anlatılmasıdır. ii ii Bir kişinin üzgün, sinirli, öfkeli, mutlu, şaşkın, heyecanlı, tedirgin olduğunu jest ve mimiklerinden anlayabilirsiniz. Jest ve mimikler iletişim esnasında mesajı net olarak verebilmekte kullandığımız yardımcı araçlardır. 2 7. Sınıf Sosyal Bilgiler
Aşağıda verilen yüz ifadelerine bakarak, üzgün-mutlu-öfkeli-şaşkın, meraklı, korkmuş durumlarından hangisi olduğunu yazınız. 1.................. 2 Aşağıda cümlelerde verilen boşlukları uygun kavramları yazarak doldurunuz. 1. Kişinin kendisini başkasının yerine koymasına... denir. 2. Bir duyguyu, düşünceyi anlatırken yaptığımız kaş, göz, yüz hareketlerine... denir. 3. Bireylerin karşılıklı etkileşimine... denir. 4. Yüzyüze, toplantılarda ya da telefonda yapılan konuşmalar... e örnektir. 5. Bir duyguyu, düşünceyi anlatırken yaptığımız el, kol, baş hareketleri... tir. 7. Sınıf Sosyal Bilgiler 3
Olumlu - Olumsuz letişim ii letişimi etkileyen en önemli davranışlardan biri de kendimizi tam ve doğru biçimde ifade etmektir. Söyleyeceklerimizi eksiksiz söylemeli, önemsemeli ve cesaretlendirmeliyiz. Olumlu iletişim için; Göz teması kurmak Farklılıklara saygılı olmak Gülümsemek-olumlu olmak Empati kurmak Etkili dinlemek Ben dili kullanmak gerekir. Olumsuz iletişim için; Sürekli eleştirmek, Argo sözcük kullanmak Suçlamak, Emir cümleleri kurmak Alay etmek, küçük görmek, Kıyaslamak Sorgulamak Ön yargılı davranmak, Sen dili kullanmak Önemsememek Tehdit etmek Ben dili: Günlük konuşmalarımızda ne düşündüğümüzü ne hissettiğimiz birinci tekil kişi ağzından aktaran konuşma şeklidir. Sen dili: Olumsuz duyguları dile getirmek, eliştirmek, hoşnutsuzluğu dile getirmek için kullanılan, karşımızdakini suçlayan konuşma şeklidir. Sen dili Çok kabasın! Sürekli argo konuşuyorsun Kes şunu!! Kolumu çekiştirip durma Ders çalışmıyor sürekli zayıf alıyorsun. Çok dikkatsizsin, hep hatalarını düzeltmek zorunda kalıyorum. Ben dili Sohbetlerimiz sırasında argo sözcükler kullanman beni üzüyor. Kolumu çekiştirmeden hoşlanmıyorum. Ders notlarının yeterince iyi olmaması beni endişelendiriyor. Sürekli yaptığın hataları düzeltiyor olmak beni yoruyor. 4 7. Sınıf Sosyal Bilgiler
1 Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların başına D, yanlış olanların başına Y harfi yazınız. 1. (...) Suçlamak, emir vermek, kıyaslamak iletişimi olumsuz etkiler. 2. (...) Olumlu bir iletişim kurmak için empati yapmalıyız. 3. (...) Sen dili kullanmak iletişimi olumlu etkiler. 4. (...) Dinlemek, etkili iletişim için çok önemlidir. 5. (...) Jest ve mimiklerimizi kullandığımızda sözlü iletişim kurmuş oluruz. 6. (...) yi bir dinleyici olmak için bir taraftan dinlerken diğer taraftan vereceğimiz cevabı düşünmeyiz. 7. (...) Kişinin kendisini iletişim içinde olduğu kişinin yerine koymasına empati denir. 10... Dinlemek Elif ile olumlu bir iletişim kurmak isteyen Ece, merdivenin hangi basamaklarını kullanmadan yukarı çıkmalıdır. Elif 9...... Suçlamak 8... Nazik davranmak 7... Alay etmek 6... Empati kurmak 5... Gülümsemek 4... Ön yargılı davranmak 3... Ben dili kullanmak 2... Nasihat vermek 1... Göz teması kurmak Ece 7. Sınıf Sosyal Bilgiler 5
ii letişimde en önemli unsurlardan birisi de etkili dinlemektir. Gümümüzde sorunların bir çoğu etkin dinleme yapamadığımızdan kaynaklanıyor. Dinlemek kolay gibi görünse de oldukça zor ve irade isteyen bir eylemdir. ii Doğru dinleme biçimleri; ii Yanlış dinleme biçimleri; Susmalıyız. Konuşmacının sözünü kesmek. Dikkatimizi karşımızdaki kişiye vermeli- Dinlerken başka şeyler düşünmek. yiz. Dinlerken başka şeylerle ingilenmek. Konuşmacının yüzüne baklalı göz teması Sabırsız olmak. kurmayılız. Suçlayarak, yargılayarak dinlemek. Konuşmacıyı dinlediğimizi gösteren jest Son sözü söylemek için çabalamak. ve mimikler kullanmalıyız. Konuşmacının sözünü kesmeden dinlemeliyiz. Toplumdaki birçok çatışma, iyi bir dinleyici olmamaktan kaynaklanmaktadır. Çatışma Kişilerin iletişimsizlikten kaynaklı olarak ortaya çıkan gerginlik halidir. Uzlaşma Kişiler arasında çatışmaların sona ermesi, sorunun çözülmesi ve gerginlik halinin sona ermesidir. yi bir konuşmacının özellikleri; Ne söylemek istediğini düşünür. Ses tonunu düzenler Normal hızla konuşur. Karşısındaki insanın yüzüne bakar. Dinleyicileri dikkat eder. Jest ve mimiklerini etkin kullanır. 6 7. Sınıf Sosyal Bilgiler
1 Aşağıdaki cümlelerin Ben dili ya da Sen dili ile mi kurulmuş olduklarını B ya da S şeklinde yazınız. 1. (...) Sürekli yaptığın hataları düzeltmek beni yoruyor. 2. (...) Bu davranışın beri çok üzdü. 3. (...) Hiç ders çalışmıyorsun 4. (...) Kes Şunu! bağırıp durma. 5. (...) Derslerindeki düşük notların beni kaygılandırıyor. 6. (...) Devamlı argo konuşmak zorunda mısın? 7. (...) Bu gidişle sınavı kazanamazsın. 8. (...) Eve zamanında gelmediğinde çok korkuyorum. 9. (...) Yorgun olduğumdan canım oyun oynamak istemiyor. 10. (...) Durmadan koşturup duruyorsun. 2 kurunuz. Aşağıdaki cümlelerin Ben dili ile kuruşmuş olan cümleleri Sen dili kullanarak yeniden Okula geç kaldığında kaçırdığın dersleri telafi edemezsin diye endişeleniyorum.... Müziğin sesini bu kadar açman beni rahatsız ediyor.... Bir dahaki sanavda başarılı olacağına inanıyorum.... Bunu bu şekilde yaparsan daha iyi olur.... Bu davranışın beni çok üzdü.... 7. Sınıf Sosyal Bilgiler 7
3 (Sözlük) Kelime Bulma Etkinliği Aşağıda verilmiş sözcükler bulmacanın içine sola-sağa, aşağıdan yukarı-yukarıdan aşağı ve çapra halde yerleştirilmiştir. Hadi kelimeleri bulalım. 8 Empati Sen dili Jest Uzlaşma letişim Ben dili Ön yargı Farklılık Çatışma Mimik?????? Saygı A E M P A T S L M N I G Y A S K R I T L U Ç J E R K M L E G S E K A U V T Y F N R R T L T C L G D S T Ö A P I M N D K C E Y L Ş L Ş H E N D G N H M S R M A A D Y Ö S M D A Z B T C U U J J M N B M C E T S E J A N E F A R K L I L I K E K B S R E T A M Ş A L Z U N 7. Sınıf Sosyal Bilgiler
Kitle iletişim araçları Gazete, dergi, radyo, televizyon, sinema gibi kitlelere kısa sürede ulaşan ve iletişimi sağlayan araçlara kitle iletişim araçları denir. ii Kitle iletişim araçlarının amacı düşünce, fikir ve haberleri çok kısa zamanda geniş kitlelere ulaştırabilmektedir. Radyo nternet Cep Telefonu Televizyon Telefon Gazete 1 Aşağıdaki resimleri görsel, yazılı ve sesli olma özelliklerine göre eşleştiriniz. Görsel Yazılı Sesli 7. Sınıf Sosyal Bilgiler 9
Kitle iletişim araçlarının Yararları nsanların bilgiye erişimi kolaylaşmıştır. Kişiler yakın çevre, ülke ve dünyadaki gelişmelere anında şahit olmaktadır. Yeni görüş ve düşüncelerinin hızla yayalması sağlanmıştır. Kamuoyunun oluşturulmasını kolaylaştırmıştır. Zararları Yanlış bilgilerin hızlıca ilerlemesine neden olur. nsanların bağımlılığını arttırır. Bazen boşa zaman harcanmasına sebep olur. Kamuoyu: Belli bir konu hakkında toplumun genel düşünce ve kanatine verilen isimdir. 1 Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların başına D, yanlış olanların başına Y harfi yazınız. 1. (...) Televizyon, bilgisayar gibi kitle iletişim araçları aile içi iletişimin zayıflamasına neden olur. 2. (...) Kitle iletişim araçları yeni görüş ve düşüncelerin hızla yayılmasını sağlar. 3. (...) Jest ve mimikler iletişimde sözlü mesajlardır. 4. (...) Sosyal bir varlık olan insan, çevresiyle sürekli iletişim halindedir. 5. (...) Sen dili iletişimi olumlu yönde etkiler. 6. (...) yi bir dinleyici konuşmayı dinlerken ona vereceği cevabı düşünür. 7. (...) Empati kurmak, kendimizi karşımızdakinini yerine koyup onun duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışmaktır. 8. (...) Tehdit etmek, nasihat vermek, yargılamak iletişim hatalarıdır. 10 7. Sınıf Sosyal Bilgiler
2 Aşağıdaki bilmecelerin, hangi iletişim aracını anlattığını yazınız. Sesi var canı yok, Konuşur ağzı yok.... Bir sihirli kutu, Dünyayı yuttu, Evlere girdi Baş köşeyi tuttu.... ki hasretlinin arasında durdum. Yüzlerini görmeden konuşturdum. Her gün yeniden doğar, Dünyaya haber yayar....... Renkli camdan yüzü var. Acı-tatlı sözü var. Dünyayı gösterse de, Yine bizde gözü var.... Artık her yerde varım. Tuşlarıma basınca güzel güzel yazarım.... 7. Sınıf Sosyal Bilgiler 11
Temel Hak ve Özgürlüklerimiz Düşünce ve kanaat Dernek kurma özgürlüğü özgürlüğü Basın ve haber özgürlüğü Bilim ve sanat özgürlüğü ii Yayın hakkı Haberleşme özgürlüğü Konut dokunulmazlığı Toplantı ve gösteri yürüyüşü özgürlüğü Özel hayatın gizliliği Hiçbir hakkımız sınırsız değildir. Anayasa ile belirlenmiş bazı durumlarda hak ve özgürlüklerimiz sınırlandırılabilir. Bu durumlar: Savaş hali, Seferberlik hali, Sıkıyönetim, Olağanüstü hal, Kamu sağlığı ve güvenliğinin tehlikeye girmesidir. 1 Aşağıda verilen bilgilerin hangi hak ve özgürlükle ilgili olduğunu yazınız. Kamuoyunu ilgilendiren bir konuyu haber yapmak ve yaymak benim hakkımdır. Hiçkimse yasayla yetkili kalınmış kurumların yazılı emri bulunmadıkça benim evime giremez, arama yapamaz, eşyalarıma el koyamaz. Kimse benim iznim olmamadan telefonumu dinleyemez, mektuplarımı açıp okuyamaz. Kimse benim düşüncelerimi zorla değiştiremez ya da söyletemez. Benim iznim olmadan, benim ve ailemin resimleri yayınlanamaz. Çok sevdiğim hayvanları korumak için bir dernek kurabilirim. 12 7. Sınıf Sosyal Bilgiler
Özgür Basın ve Demokrasi nsan Hakları Evrensel Bildirgesine göre; Herkes düşünce ve ifade özgürlüğü hakkına sahiptir; bu hak serbestçe düşünme, hangi yoldan ve nereden olursa olsun bilgi ve görüş alma, araştırma ve yayma özgürlüğü içerir. Anayasamızın basın özgürlüğünü güvenceye alan maddesi: Basın hürdür, sansür edilemez... Devlet, basın ve haber alma hürriyetlerini sağlayacak tedbirler alır... Medya: Her türlü bilgiyi kişilere ve topluma aktaran, eğlence, bilgi ve eğitim gibi sorumluluğa sahip, görsel işitsel ve hem görsel hem işitsel araçların tümüne medya denir. 7. Sınıf Sosyal Bilgiler 13
Basın Ahlâk Yasası Devletin çıkarlarına zarar verici yayınlar yapılamaz. Yazı, haber, fotograf vb. aykırı yayınlarda bulunamaz. Kişilerin özel yaşamları küçük düşürücü şekilde haber yapılamaz. Toplumun yararı olmadıkça gizli bilgiler yayınlanamaz. Doğruluğundan emin olunmadan kişi ve kurumlarla ilgili haber yapılamaz. Yanlış bilgilerden dolayı yollanacak tekzip yazıları en kısa sürede yayımlanır. Şiddet ve zorbalığı özendirici yayımlar yapılamaz. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK): Ülkemizde yayın yapan radyo ve televizyon kuruluşlarını denetleyen ve basın ahlâk yapası ilkelerine uymayanlara yaptırım uygulayan kuruluştur. 444 1 178 Alo RTÜK şikayet hattı 1 yapınız. Aşağıda RTÜK akıllı işaretleri ve anlamları verilmiştir. Bunları eşleştirip doğru kodlamaları 14 7. Sınıf Sosyal Bilgiler
Basın Ahlâk lkeleri Sansür: Söz, yazı, resim ve radyo ile yapılan her türlü yayının toplum menfaatleri ve basın ahlâk ilkeleri gereği devlet tarafından yayımdan kaldırılması ya da yayının kısıtlanmasıdır. Tekzip (Düzeltme Yazısı: Basın yayın kuruluşlarında çıkan doğru olmayan haberlerin, bazen haberin muhattabı olan kişi bazen de kuruluşun kendisi tarafından düzeltilmesi için hazırlanan düzeltme yazısıdır. 1 Aşağıda basın-yayın kuruluşları tarafından yapılan bazı haberler vardır. Basın ahlâk ilkeleri çerçevesinde bu haberlerin yapılmasının doğru mu yanlış mı olduğunu yazınız. 1. (...) FLAŞ GAZETES: Ünlü şarkıcı Eda Sönmez ailesiyle yaptığı tatilde denize girerken gazeticilere yakalandı. 2. (...) Flaş Flaş: Acar muhabirimiz çok gizli olan bakanlar kurulu toplantısını dinlemeyi başardı. Ayrıntılar az sonra... 3. (...) Yetkililer domuz gribine karşı halkı uyardı. 4. (...) FLAŞ GAZETES: Tekzip: 28.06.2016 tarihli gazetemizde çıkan Doktor Mualla Ceylan ile ilgili haberin doğru olmadığını belirtir kendisinden özür dileriz. 5. (...) Ünlü fotbolcu Metin Şimşek bundan sonra futbol hayatına Avrupa da devam edecek 7. Sınıf Sosyal Bilgiler 15
2 Aşağıda?????????????? 1. Ülkemizde televizyon ve radyoların belli ilkeleri doğrultusunda yayın yapmalarını denetleyen kurumdur. 2. Bir kişi ve kurum hakkında gerçeğe aykırı veya onur zedeleyici yayın yapıldığında, yayınlanması zorunlu olan düzeltme yazısıdır. 3. Radyo, televizyon, internet ve gazete gibi dünyanın herhangi bir yerinde yaşanan gelişme ve olayları kısa sürede geniş halk kitlelerine bildiren araçlara denir. 4. Sivas Kongresi nde, halkı doğru bilgilendirmek ve milli mücadeleye destek toplamak için kurulan, Atatürk ün benim gazetem dediği gazetedir. 5. Yazılı, işitsel ve görsel basın ve yayın organları için genel olarak kullanılan kavramdır. 6. Duygu ve düşüncelerin akla gelebilecek her türlü yolla başkasına anlatılmasına denir. 7. Kurtuluş Savaşı yıllarında Türk halkının haklı davasını bütün dünyaya duyurmak için kurulan kitle iletişim aracıdır. 8. Bir konuşmacı grubunun, dinleyiciler önünde, bir konuyu tartışmak için düzenlediği toplantı ya da açık oturumdur. 9. Belli bir konu üzerinde toplumun genel düşüncesi kanaatidir. 10. Kamu sağlığı ve güvenliğini korumak ya da basın ahlâk ilkeleri gereği devlet tarafından yayınların kaldırılması ya da kısıtlanmasıdır. 16 7. Sınıf Sosyal Bilgiler
3 Aşağıda verilenlerden hangileri bir basın yayın kuruluşunun haber yaparken uyması gereken basın ahlâk ilkeleri arasında yer alır. Karşısına işaret koyarak belirtiniz. Gazetecinin temel görevi, gerçekleri nesnel bir biçimde çarpıtmadan, sarsürlemeden aktarmaktır. Basın yayın kuruluşları doğru, dürüst, ilkeli, tarafsız haber yapmalıdır. Basın yayın kuruluşları suçluluğu yargı kararıyla sabit olmasa bile kamuoyu güvenliği için zanlının kimliğini açıklamalıdır. Çocuklarla ilgili suçlarda zanlı, sanık statüsünde olan 18 yaşından küçüklerin açık isimleri ve fotoğrafları ailelerini bilgilendirmek amacıyla teşhir edilmelidir. Kadın ve çocuk istismarına ilişkin suçlarda, mağdurun açık ismi ve fotoğrafları yayınlanmamalıdır. Tıp alanında doğruluğu bilimsel düzeyde kanıtlanmamış yöntem ve ilaçların kullanılmasını teşvik etmeye yönelik yayın yapılmamalıdır. Basın yayın kuruluşları habere konu olan kişi ve kurumlardan hediye kabul edebilirler. Basın yayın kuruluşları ırka, milliyete, etnik kökene, dile, dine cinsiyete yönelik ayrımcılığı teşvik edecek yayımlar yapmamalıdır. Basın yayın kuruluşları elde ettikleri bilgileri doğrulatmak için çaba göstermelidir. Kaza ve cinayet haberlerinde caydırıcı olması amacıyla kan ve şiddet içeren fotoğraf ve görüntüler yayınlanmalıdır. 7. Sınıf Sosyal Bilgiler 17
Atatürk ve letişim Basın, milletin genel sesidir. Bir milleti aydınlatma ve uyarmada, bir millete gereksindiği fikri gıdayı vermekte, özet olarak bir milletin mutluluk hedefi olan ortak doğrultuda yüremesini temind, basın başlı başına bir kuvvet bir okul, bir rehberdir. K. ATATÜRK M. Kemal Atatürk ün basınla ilgili yaptığı çalışmalar: rade-i Milliye Gazetesi (Eylül 1919) Kurtuluş Savaşında halkı doğru bilgilendirmek, milli mücadeleye destek toplamak amacıyla, Sivas Kongresinde kurduğu Benim gazetem dediği gazetedir. Hakimiyet-i Milliye Gazetesi (Ocak 1920) Milli mücadele ile ilgili genelgelerin beyannamelerin yayımlandığı gazetedir. Anadolu Ajansı (Nisan 1920) Kurtuluş Savaşında halkımıza ve dünyaya doğru bilgi ulaştırmak için Yunus Nadir ve Halide Edip e kurdurduğu haber ajansıdır Telsiz ve Telgraf Hakkındaki Kanun (1925) stanbul ve Ankara Radyoları (1925) 18 7. Sınıf Sosyal Bilgiler
5 1 2 3 4 6 7 8 9 10 11 13 12 1. Basın-yayın kuruluşlarında çıkan düzeltme yazısı 2. Duygu, düşünce ve bilgilerin karşılıklı aktarılması 3. Bir konuşmacı topluluğunun katılmasıyla, dinleyiciler önünde gerçekleştirilen tartışmalı toplantı 4. Görsel, işitsel, yazılı, araçların tümü 5. Kişinin kendisini, karşısındakinin yerine koyması 6. Atatürk ün benim gazetem dediği gazete. 7. Kurtuluş Savaşı yıllarında haklı sesimizi dünyaya duyurmak için Atatürk ün Halide Edip ve Yunus Nadi ye kurdurduğu haber ajansı 8. Bir duyguyu, düşünceyi, konuyu anlatırken yaptığımız kaş, göz, ağız hareketleri 9. Bir konu hakkında halkın genel düşüncesi 10. Kişiler arasındaki çatışma durumunun sona ermesi 11. Bir duyguyu düşünceyi anlatırken yaptığımız el, kol, baş hareketleri 12. Yayın yasağı 13. Ülkemizde basın-yayın kuruluşlarını denetleyen kurum. 7. Sınıf Sosyal Bilgiler 19
Test - 1 1?... Konuştuğu kişi ile göz teması kurmak. 3 Bizim evde herkes kendi düşüncelerini rahatça söyleyebilir. Konuşmacının sözünü kesmeden dikkatlice dinlemek. Karşısındakinin duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışmak. Bizim evde ise bizi dinlemezler, babam kendi bildiğini yapar. Yukarıdaki diyagramda verilebilecek en uygun başlık aşağıdakilerden hangisidir? Elif A) Empati Kurmak B) letişimi engelleyen unsurlar Minenaz C) yi bir dinleyicinin özellikleri Elif ve Minenaz ın aralarında geçen di- D) yi bir konuşmacının özellikler yaloğa bakılarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) Minenaz ın ailesindeki etkili bir iletişim vardır. B) Elif in ailesinde çatışmalar yaşanabilir. C) Elif in ailesinde etkili ve iyi bir iletişim ortamı vardır. D) Minenaz ın ailesinde fikir alışverişi rahatça yapılabilir. 2...?... Jest ve mimikler Yüz ifadeleri Göz, bağ ve ağız hareketleri 4 M. Kemal, milli mücadele döneminde halkı doğru bilgilendirmek kamuoyu olşturmak için bazı basın-yayın organları kurulmasını sağlamıştır. Yukarıda verilen şemadaki? ile gös- Aşağıdakilerden hangisi bunlar arasın- terilen yere aşağıdakilerden hangisi da yoktur? yazılabilir? A) TRT A) Sözlü iletişim unsurları B) Hakimiyet-i Milliye Gazetesi B) Sözsüz iletiyim unsurları C) rade-i Milliye Gazetesi C) Etkili dinleme yolları D) Anadolu Ajansı D) letişim ve insan ilişkileri 20 7. Sınıf Sosyal Bilgiler
5 Anayasamızın 20. maddesinde, Herkes özel hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkında sahiptir. Özel hayatın ve aile hayatının gizliliğine 7 Aşağıdaki kitle iletişim araçlarından hangisi günümüzde bilgiye ulaşmada ve haberleşmede diğerlerine göre daha az kullanılmaktadır? dokunulamaz. dinelerek özel hayatın A) nternet B) Televizyon gizliliği anayasal korumu altına alınmıştır. Buna göre aşağıdakilerden hangisinin buna uygun bir davranış olduğu söylenemez? A) Maç sonunda futbolcularla röportaj yapmak B) Televizyonda sanatçıların röportajlarını yayınlamak. C) Herhangi bir kişinin mektuplarını izinsiz okumak. D) Özel alanlara ve özel arazilere izin almadan girmemek. C) Gazete D) Telgraf 6 Aşağıdakilerden hangisi Ben dili ne örnek olarak gösterilebilir? 8 nsanların düşüncelerini kitle iletişim araçları ile diğer insanlara ulaştırması hangi hak ve özgürlüğün gerçekleşme- A) Doğruyu söylemediğini düşünüyorum. sine bağlıdır? B) Doğru düzgün anlatmayı beceremi- A) Konut dokunulmazlığı yorsun. B) Basın özgürlüğü C) Neden hep bağırıyorsun. C) Yerleşme özgürlüğü D) Senden de ancak bu beklenirdi. D) Din ve vicdan özgürlüğü 7. Sınıf Bilgiler 21
9 I. Cengiz, kapısında konuşanların sözünü kesmez. II. Sevil, konuşurken kullanacağı kelimeleri dikkatli seçer. III. Banu, kendi fikrini kabil ettirmeden konuşmayı bitirmez. Yukarıdakilerden hangisi olumsuz ile- 11 Söz gümüşse sukût altındır. sözü iletişimde aşağıdakilerden hangisinin önemini vurgulamaktadır. A) Dinlemenin B) Konuşmanın C) Gerektiğinde susmanın D) Gerektiğinde bağırmanın tişim kurmaya sebep olan davranışlardan birisidir? A) Yalnız I B) I ve II C) I, II ve III D) Yalnız III 12 Aşağıdakilerden hangisi olumsuz bir iletişimi engelleyen davranışlar ara- 10 Gerçeğe aykırı yapan basın-yayın kuruluşlarının haberlerini düzeltmek için sında yoktur? A) Ad takmak, alay etmek yayımladığı yazıya ne ad verilir? B) Etkin dinlemek A) Tedhit B) Tekzip C) Nasihat vermek C) Tekrar D) Asparagas D) Küçümsemek 22 7. Sınıf Sosyal Bilgiler
Test - 2 1 Aşağıdakilerden hangisi Atatürk ün basına verdiği önemi gösterir? 4 Gazeteciler, gördüklerini, düşündüklerini, bildiklerini samiyetle yazmalıdır. A) Dil-Tarih ve Coğrafya Fakültesini M.Kemal Atatürk açması Buna göre, M. Kemal in basın-yayın B) Türk Tarih Kurumu açması kuruluşlarında olması gereken hangi C) Türk Dil Kurumunu açması özelliği vurgulamıştır? D) Anadolu Ajansının kurulmasına öncü- A) Düşünce özgürlüğü lük etmesi B) Tarafsız habercilik C) Özel hayatın gizliliği D) Doğru habercilik 2 Aşağıdakilerden hangisinde ben dili kullanılmıştır? A) Kardeşlerin gibi şımarıksın. B) Davranışlarını düzeltmek zorundasın. C) Derslerine çalışmadığında üzülüyorum. D) Koşturup duracağına otur dersine çalış 5 RTÜK, kurallara uymayan, sorumluluklarını yerine getirmeyen, toplumiçin zararlı yayınlar yapan radyo ve televizyon kanallarını uyarma ve ceza yetkisine sahiptir. Buna göre, RTÜK le ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sakıncalı programlar RTÜK e şikayet edilebilir. B) RTÜK, uyarıları dikkate almayan ka- 3 Bir çatışma yaşandığında aşağıdakilerden hangisi yapılırsa sorun çözülebilir? nallar hakkında hapis cezası verebilir. A) Karşındakini dinleyerek C) RTÜK televizyon kanallarını denet- B) Karşındakine vurarak ler. C) Sorun yokmuş gibi davranarak D) RTÜK ün yetki alanı tüm radyo ve te- D) Karşındakiyle arkadaşlığını bitirerek levizyon kanallarıdır. 7. Sınıf Bilgiler 23
6 Atatürk ün halkı doğru bilgilendirmek, milli mücadeleye taraftar toplamak için 10 Aşağıdakilerden hangisi empati kavramını açıklamaz? Sivas Kongresi nde kararını aldırdığı A) Bireyin, karşısındakinin duygu ve dü- Benim gazetem dediği basın-yayın şüncelerini anlamaya çalışmasıdır. kuruluşu aşağıdakilerden hangisidir? B) Bireyin kendisini karşısındakinin ye- A) Hakimiyet-i Milliye rine koymasıdır. B) rade-i Milliye C) Bireyin olaylara karşısındakinin ba- C) Anadolu Ajansı kış açısıyla bakmasıdır. D) Resmi Gazete D) Bireyin korşısındakiyle iletiyim kurmasıdır. 7 Aşağıdakilerden hangisi kitle iletişim araçlarının işlevleri arasında yoktur? A) Cezalandırma 11 Her türlü yayının, sinema ve tiyatro eserinin hükümetçe önceden denet- B) Eğlendirme lenmesi işi, yayının ve gösterimin izne C) Bilgilendirme bağlı olması aşağıdaki kavramlardan D) Boş zamanı değerlendirme hangisinin tanımıdır? A) hbar B) Basın C) Sansür D) Özgürlük 8 Önce düşün, sonra söyle Göz ile kulak iki, ağız tek Az söyle, öz söyle, iki dinle, bir söyle Yukarıda verilen atosözleri ve deyimler etkili iletişimde aşağıdakilerden 12 Radyo, televizyon, gazete, internet gibi kitle iletişim araçlarının kullanılması in- hangisini vurgular? sanlığa birçok fayda sağladığı gibi bera- A) Etkili konuşmak. berinde bazı zorarlarıda ortaya çıkar- B) Etkili dinlemek mıştır. C) Beden dili Aşağıdakilerden hangisi kitle iletişim D) Jest ve mimikler araçlarının faydaları arasında yer almaz? A) Dünyanın farklı yerlerindeki insanlar birbirleriyle anında haberleşebilir. B) nsanların eğlenceli zaman geçirme- 9 Aşağıdakilerden hangisi görsel iletişim araçlarından biri değildir? sini sağlamıştır. C) Kültürel etkileşim hızlanmıştır. A) Dergi B) Radyo D) nsanlar arasındaki yüzyüze iletişim C) Gazete D) Televizyon kuvvetlenmiştir. 24 7. Sınıf Sosyal Bilgiler