Altı Sigma ve Arçelik teki Uygulamalar İhsan Güler Altı Sigma Lideri, ARÇELİK A.Ş 09 Mayıs 2008
Altı Sigma... Metodoloji Verilere Dayanan Sistematik Dil Birliği Özü Değişkenliği Azaltmak
Stratejilerin Yayılımı Şirket Stratejisi Süreç Mükemmelliği ve Müşteri Tatmini ALTI SİGMA Yeterliliği yüksek, yalın süreçler ve basit ürünler Operasyonel Hedefler
Tarihçe 1980 ler Motorola - istatistiksel konsept Popülerlik - GE (CEO Jack Welch) Dünyadaki diğer şirketler: Texas Instruments, Dow Chemicals, Whirlpool, Electrolux, Bosch, Siemens, LG, Toshiba, Honda, Sony, Volvo, Ford v.b.
9 8 7 6 5 4 3 2 1 0-50 ASL (Alt Spesifikasyon Limiti) Evinize Gelen Servis -40-30 -20-10 0 10 20 30 ÜSL (Üst Spesifikasyon Limiti) 40 50 Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma Planlanan Gerçekleşen Fark Gerçekleşen Fark Gerçekleşen Fark Gerçekleşen Fark Gerçekleşen Fark 09:00 08:47-13 08:49-11 09:10 10 08:31-29 08:50-10 10:00 10:09 9 10:32 32 09:39-21 09:23-37 10:04 4 11:00 10:53-7 10:46-14 11:14 14 10:47-13 10:21-39 12:00 12:15 15 12:23 23 11:38-22 11:56-4 11:51-9 14:00 13:55-5 13:46-14 13:37-23 13:52-8 14:01 1 15:00 15:15 15 14:42-18 14:29-31 15:24 24 14:53-7 16:00 16:28 28 15:11-49 15:59-1 16:29 29 16:07 7 17:00 16:51-9 17:12 12 17:05 5 17:16 16 17:08 8
Süreç Yeterliliği 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0-50 ASL (Alt Spesifikasyon Limiti) 1.4 σ -40-30 -20-10 0 10 20 30 40 ± 1 σ = %68.26 ÜSL (Üst Spesifikasyon Limiti) 50 ± 2 σ = %95.46 Ortalama = -3,55 ± 3 σ = %99.73 Std. sapma = 19,49 Sürecin Sigma Seviyesi = 1.4
Değişkenliği Azaltmanın Önemi Sürecin performansını artırmak için değişkenliği azaltılmalıdır. çok erken çok geç çok erken çok geç Hatalar Hatalar servisin geç/erken gelişi Değişkenliği azalt servisin geç/erken gelişi Spesifikasyon limitleriyle karşılaştırıldığında değişkenlik çok fazla Spesifikasyon limitleriyle karşılaştırıldığında değişkenlik az
Süreç Yeterliliği Sigma Seviyesi Milyon Fırsattaki Hata Sayısı 1 690,000 2 308,000 x5 3 66,800 4 6,200 x30 5 230 6 3.4 x2 x10 x70
%0.1 Hata Oranına Razı mısınız? Eğer %0.1 hata oranı ile çalışılsaydı, ABD de Her saat 16,000 mektup kaybolurdu Her yıl 20,000 yanlış reçete yazılırdı Her hafta 500 yanlış ameliyat yapılırdı Her yıl 19,000 bebek doğum sırasında ölürdü Her saat 22,000 çek yanlış hesaba işlenirdi. Ya kalbiniz her yıl 32,000 kez çarpmayı unutsaydı?
Nasıl 6sigma? 9-En iyi tecrübenin kayıtlanması 10-Gelişimin gözden geçirilmesi 1-Göstergelerin Belirlenmesi 2-Proje seçimi Üst Yönetim Desteği 3-Altı sigma Organizasyon ve Sorumluluklar 4-Eğitim 8-Öğrenme platformu 5-Sponsorun Rolü 7-Ödüllendirme 6-Proje yönetimi
Göstergelerin Belirlenmesi Dış çevreden edinilen bilgi Devam Süreç Gösterge Tablosu EVET Cycle Cycle Time Time Sales Sales CTQ CTQ Sigma Sigma Accuracy Accuracy Defects Defects Sonuçlardan memnun muyuz? HAYIR İç çevreden edinilen bilgi Süreç İyileştirme Tanımlama Kontrol Ölçme İyileştirme Analiz
Proje Seçimi S tratejik uyum ve Lide rlik En Yete nekli nin Seçimi Ba ş arı = Uyum * Kaynaklar Stratejik olmayan alanlarda iyi sonuçlar Ş irke ti yöne tme k için ye ni bir yol ola ra k görülmemekte Kulla nıla n ka ynakların ge tirile rinde a rtış Fonksiyo nel d üze yde etkileyici sonuçlar S ınırlı sonuçlar Ş irke t düze yinde etkileyici sonuçlar Önceliği yok, sadece moda diye düşünülmekte Altı Sigmanın kulla nılma ma s ı Altı Sigmanın kullanılmaması İyile ş tirme için daha fa zla kaynak Rekabetçi Avanta j Altı Sigma ile çalış mak
Organizasyon ve Sorumluluklar Yöne tim Takımı S ponsorlar (part time ) Değiş im Yöne ticile ri (full time ) DEĞİŞİM ÖNCÜLÜĞÜ YÖNETME SEÇME GÖZDEN GEÇİRME İZLEME KOÇLUK, EĞİTİM Uzma n Ka ra Kuşa k (full time ) Finans (part time ) DOĞRULAMA Ka ra Kuşak (full time) Ye şil Kuşak (part time) AKS İYONLARIN DAĞ ILIMI KÜLTÜR YAYILIMI Ta kım Üyeleri İK SEÇME ÖDÜLLENDİRME
Eğitim Amaç Eğitim Süresi (GÜN) Çalışanlara Oranı (%) Yönetim takımı Bilinçlendirme +yayılım 2 - Uzman kara kuşak Proje+eğitim+ yayılım 20 0.1-0.15 Kara kuşak Proje+eğitim+ 20 1 yayılım Yeşil Kuşak Proje+ 10 >10 yayılım Sarı Kuşak Atölyede/Yrd. Sn.yayılım 5 Ür./Yrd.San
Sponsor Kaynakları sağlama Arkasında olma
Proje Yönetimi Analiz Hipotez Testleri ANOVA Regresyon Deney Tasarımı Kontrol Kontrol Çizelgeleri (İPK) Sürekli İyileştirme Sistemleri Standardizasyon Dokümantasyon İyileştirme Çözüm Seçimi HTEA Planlama Pilot Uygulama Tanımlama Beyin fırtınası Balık kılçığı Pareto Analizi Süreç Analizi SIPOC Müşterinin Sesi Ölçme Temel İstatistik Veri Toplama Ölçüm Yeterliliği Süreç Yeterliliği
Ödüllendirme Öğrenme ve En iyi Tecrübelerin Kayıtlanması Terfi mekanizması ve Altı Sigma Raporların kayıtlanması
Örnekler : ÖLÇME 2805490100 SALGI ÖLÇÜSÜ. Gage name: Date of study: Reported by: Tolerance: Misc: SALGI-YALPA APARATI 27.10.2001 BAHATTİN RAMAZAN 2805490100 SALGI ÖLÇÜSÜ. Percent 100 50 Components of Variation %Contribution %Study Var %Tolerance 0,4 0,3 By PARCA Sample Range Sample Mean 0 R Chart by OPER 0,10 1 2 0,05 0,00 0,4 0,3 0,2 0 0 Gage R&R Repeat Reprod Part-to-Part Xbar Chart by OPER 1 2 UCL=0,05718 R=0,0175 LCL=0 UCL=0,2917 Mean=0,2588 LCL=0,2258 Average 0,2 PARCA 0,4 0,3 0,2 OPER 0,4 0,3 0,2 PARCA Sadece Kalibrasyon Yeterli Değil 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 By OPER 1 2 OPER*PARCA Interaction 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 OPER 1 2 Ekonomik Makina Kasnak Salgı Ölçümü Percent Sample Range Sample Mean 100 50 0 0,02 0,01 0,00 0,35 0,30 0,25 0,20 0 0 Components of Variation Gage R&R Repeat Reprod Part-to-Part R Chart by OPERATOR BAHATTIN Xbar Chart by OPERATOR BAHATTIN FARUK FARUK UCL=0,01470 R=0,0045 LCL=0 %Contribution %Study Var %Tolerance UCL=0,2772 Mean=0,2688 LCL=0,2603 Average 0,35 0,30 0,25 0,20 PARCA 0,35 0,30 0,25 0,35 0,30 0,25 0,20 PARCA Gage name: Date of study: Reported by: Tolerance: Misc: 0,20 OPERATOR BAHATTIN Ekonomik Makina Kasnak 3. Ölçüm 31.10.2001 Faruk KAPU 0,5 By PARCA 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 By OPERATOR OPERATOR*PARCA Interaction FARUK 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 OPERATOR BAHATTIN FARUK
Örnekler : ANALİZ Descriptive Statistics Variable: BITRON PROSES HAKKINDA DETAYLI BİLGİ Anderson-Darling Normality Test A-Squared: P-Value: 0,213 0,837 85 Ortalama Standart sapma Güven Aralığı Boxplots of Acma by Firma (means are indicated by solid circles) 75,5 77,2 76,5 77,5 78,5 79,5 95% Confidence Interval for Mu 77,7 95% Confidence Interval for Median 80,5 78,2 Mean StDev Variance Skewness Kurtosis N Minimum 1st Quartile Median 3rd Quartile Maximum 77,3593 0,8404 77,2229 77,7533 1,0553 1,11361 0,321000 0,355599 30 75,5000 77,1750 77,6000 78,4500 80,4000 95% Confidence Interval for Mu 78,1474 95% Confidence Interval for Sigma 1,4186 95% Confidence Interval for Median 78,1771 84 Acma 83 82 81 80 79 78 77 76 Farklı firmaların, kalıpların, hatların Performanslarının İstatistiksel Olarak Karşılaştırılması 75 BITRON INVENSYS Firma A Firma B Firma
Örnekler : ANALİZ Process Capability Analysis for Acma Process Data LSL USL USL Target 85,6000 * Within LSL Mean 74,4000 79,0517 Overall Sample N 60 StDev (Within) 1,72845 StDev (Overall) 2,15993 Potential (Within) Capability Cp 1,08 CPU 1,26 CPL 0,90 Cpk 0,90 Cpm * 72 74 76 78 80 82 84 86 Overall Capability Observed Performance Exp. "Within" Performance Exp. "Overall" Perf ormance Pp 0,86 PPM < LSL 0,00 PPM < LSL 3559,36 PPM < LSL 15635,02 PPU 1,01 PPM > USL 0,00 PPM > USL 75,76 PPM > USL 1215,77 PPL Ppk 0,72 0,72 PPM Total 0,00 PPM Total 3635,12 PPM Total 16850,78 PROSESİN GELECEKTE NE OLACAĞININ TAHMİNİ
Örnekler : KONTROL I Chart for SALGI 0,34 UCL=0,3293 Individual Value 0,29 0,24 0 10 20 30 Observation Number Mean=0,2807 LCL=0,2321 Individual Value 5,1 5,0 1 1 1 I Chart for 7. Týrna 1 UCL=5,079 Mean=4,985 4,9 LCL=4,890 0 50 100 Observation Number
Örnekler : İYİLEŞTİRME DENEY TASARIMI ÇIKTIYA/ÇIKTILARA ETKİSİ OLAN GİRDİLER
Örnek1: Türkiye Futbol Ligi: Fenerbahçe : 15 Şampiyonluk Galatasaray : 15 Şampiyonluk Beşiktaş : 10 Şampiyonluk HANGİ TAKIM DAHA BAŞARILI?
Örnek1: 11 sampiyonluk I Chart for Fenerbah by sezonlar 1959-1985 1986-2004 4 sampiyonluk Individual Value 3 2 UCL=3,105 gol rekoru ile sampiyonluk (103 gol) Mean=1,994 Ali Sen Baskan (nisan 1981-83) 1 LCL=0,8836 0 10 20 30 Observation Number 40 50
Örnek1: 4 sampiyonluk Individual Value 3 2 1 0 I Chart for Besiktas by sezonlar 1959-1985 1986-2004 1 6 Gordon Milne (1987-93) 3 sampiyonluk 10 20 30 Observation Number 40 50 6 sampiyonluk UCL=2,983 Mean=2,111 LCL=1,240 Süleyman Seba Baskan (1984-00)
Örnek1: 6 sampiyonluk Individual Value 3 2 1 I Chart for Galatasa by sezonlar 1959-1985 1986-2004 6 Brian Birch ( 1970-74) 3 sampiyonluk 1 9 sampiyonluk UCL=2,672 Fatih Terim (1996-4 sampiyonluk Mean=2,138 LCL=1,603 Jupp Derwall ( 1985-88) 2 sampiyonluk 0 10 20 30 Observation Number 40 50
Arçelik Kuruluş yılı 1955 Çalışan Adeti 17000 2006 Cirosu 3.9 Milyar Euro 100 Ülkeye Ürün ve Servis Hizmeti 3 3 Ülkede 10 Fabrika 13 Ulustlararası Şirket 9 9 Marka Kuşak Sertifikasyonu: UKK : 7 KK : 75 YK : 55
Teşekkürler