OSA VE PULMONER HİPERTANSİYON PROF. DR. OĞUZ UZUN 19 MAYIS ÜNİVERSİTESİ TIP GÖĞÜS HST. AD ÖĞRETİM ÜYESİ SAMSUN TABİP ODASI BAŞKANI
TANIM Kardiyovasküler hastalıklar, metabolik düzensizlikler ve nörolojik bozukluklar gibi bir çok komorbiditeye bağlı olarak intermitan üst havayolu obstrüksiyonu sonucu AHI 5/saat sonuçlanması durumu olarak tanımlanmaktadır.
Prevelans OSA Gündüz Uykululuk Hali İle AHI 5/s (30-60 y) ; Erkeklerde: %4 Kadınlarda: %2 Young T, et al.. The occurrence of sleepdisordered breathing among middle-aged adults. N Engl J Med. 1993;328(17):1230-1235. Erkek Cinsiyet Artan yaş Postmenapozal dönem
Prevelans OSA DA PULMONER HT OSA DA PH: %17-70 Atwood CW Jr, ET Al; American College of Chest Physicians. Pulmonary artery hypertension and sleep-disordered breathing: ACCP evidence-based clinical practice guidelines. Chest. 2004;126(1_ suppl):72s- 77S. Minai OA, et al. Frequency and impact of pulmonary hypertension in patients with obstructive sleep apnea syndrome. Am J Cardiol. 2009;104(9):1300-1306. Neden bu kadar farklı sonuçlar var? mpap> 20 mmhg/mpap>25 mmhg Eşlik eden hastalıkların kontrolünün zor olması (kalp ve akciğer hastalıkları)
Prevelans OSA DA PULMONER HT Chaouat A, et al. Pulmonary hemodynamics in the obstructive sleep apnea syndrome. Results in 220 consecutive patients. Chest. 1996;109(2):380-386. 220 OSA lı hasta; Sağ kalp kateterizasyonu sonucu: %17 mpap: 26±6 mmhg BELiRLEYiCiLER Gündüz PaCO2 Gündüz PaO2 Spirometrede obstrüktif patern olması Ortalama gece SaO2
Minai OA, et al. Frequency and impact of pulmonary hypertension in patients with obstructive sleep apnea syndrome. Am J Cardiol. 2009;104(9):1300-1306. OSA lı 83 hasta Sağ kalp kateterizasyonu %70 Prevelans OSA DA PULMONER HT BELİRLEYİCİLER KADIN HASTA BMI 26 EKOKARDİOGRAFİDE RVSP 30 MMHG mpap: 40.3±11 ORAN NEDEN mmhg BU KADAR YÜKSEK? 1) Referral bias (PH için yüksek riskli hastalar refere edilmiş) 2) PCWP>15 mmhg olan hastalar dahil edilmiş (bunlar çıkarılırsa oran %22 ye düşüyor) 3) Diğer akciğer hastalıklarının iyi ekarte edilmemiş olması
Prevelans OSA DA PULMONER HT Risk faktörleri Obesite Gündüz hipoksi ve hiperkapni bulunması SFT bozukluğu Nokturnal oksijen desaturasyonu kadin hasta Idiyopatik Kollajen doku hastalıkları Skleroderma Genetik Östrojen Otoimmun hastalık
Prevelans Pulmoner Hipertansiyon da OSA Şiddetli ağır ipah lu hastalarda (mpap, 60,8 mmhg±15 mmhg) %76 da nokturnal O2 desaturasyonu Rafanan AL, er al. Nocturnal hypoxemia is common in primary pulmonary hyperten- sion. Chest. 2001;120(3):894-899. 23 PAH hastası %45: Cheynes-Stoke Solunumu/Santral Uyku Apne %11 OSA Peppard PE, et al. Increased prevalence of sleep-disordered breathing in adults. Am J Epidemiol. 2013;177(9):1006-1014.
Prevelans Pulmoner Hipertansiyon da OSA 46 ipah veya CTEPH %89 OSA Silwan FN, et al. High occurrence of hypoxemic sleep respiratory disorders in precapillary pulmonary hypertension and mechanisms. Chest. 2013; 143(1):47-55.
Prevelans Pulmoner Hipertansiyon da OSA ÖZET PH da SDB GENÇ HASTALARDA; CST/CSA YAŞLI HASTALARDA ; OSA
FİZYOPATOLOJİ Normal insanlarda OSA lı Hastalarda mpap, alveoler ventilasyon Uyku evreleri arasında fark yok PA basıncı uyku evresi 1 den 3 e kadar REM de zirve yapıyor.
FİZYOPATOLOJİ hemodinamik değişiklikler Coccagna G, Mantovani M, Brignani F, Parchi C, Lugaresi E. Tracheostomy in hypersomnia with periodic breathing. Bull Physiopathol Respir (Nancy). 1972;8(5):1217-1227.
FİZYOPATOLOJİ hemodinamik değişiklikler Hipoksi yanıtı pulmoner vasokonstriksiyon Obstrüktif hadiselerde intratorasik basınş: -80 mmhg
Pulmoner vasokonstri ksiyon FİZYOPATOLOJİ hemodinamik değişiklikler Alveoler hipoksemi Prekapiller PAB VENÖZ DÖNÜŞ İNTERVENTRİKÜLER Guilleminault C, et al. Sleep apnea SEPTUMU syndrome: SOLA recent advances. Adv Intern Med. 1980;26:347-372. İTER İNTRTORASİK BASINÇ ARTIŞI LV TRANSMURAL BASINCI SOL VENTRİKÜL KOMPİLAYANSI Üst havayolu obstrüksi yonu Solunum eforu Negatif intrtorasi k basınç Apne dönemlerinde spab: 80 mmhg dpab 54mmHg -80 mmhg Venöz dönüşte Sağ ventrikül preload ve stroke volüm Pulmone r kan akımı
FİZYOPATOLOJİ vasküler endotel disfonksiyonu Endotel kaynaklı vasodilatatörlere azalmış yanıt OSA das Endotelin-1 Vascular endothelial growth factor ekspresyonu İnflamatuar markırlar (CRP, İL-6) Serbest O2 radikalleri Khalid İ, et al. OSA and PHT. Time for a New Look. Chest 2015; 147 (3); 847-865
FİZYOPATOLOJİ prokoagülan durum Eritropoetin üretimi Fibrinojen Fibrinolitik aktivite Platelet aktivasyon ve agrgasyonu DVT ve VTE Khalid İ, et al. OSA and PHT. Time for a New Look. Chest 2015; 147 (3); 847-865
FİZYOPATOLOJİ hemodinamik değişiklikler Khalid İ, et al. OSA and PHT. Time for a New Look. Chest 2015; 147 (3); 847-865
OSA da PH Taraması Akciğer grafisinde PA ölçüsünün artması 65 PAH HASTASI EKG de sağ ventrikül yüklenme bulguları BNP DOPPLER EKO VE SKK EKOKARDİOGRAFİ EKO DA DEĞER%48 HASTADA SKK NUN 10 MMHG FisherMR,ETtal.AccuracyofDoppler echocardiography in the hemodynamic assessment of pulmonary hypertension. Am J Respir Crit Care Med. 2009;179(7):615-621.
PH DA OSA TARAMASI ACCP: PH LU HASTALAR DEĞERLENDİRİLİRKEN ŞÜPHE EDİLİRSE PSG YAPILMALIDIR. Pulmonary artery hypertension and sleep-disordered breathing: ACCP evidencebased clinical practice guidelines. Chest. 2004;126(1_ suppl):72s-77s. Horlama: PPV: %63 NPV: %56 Predictive value of clinical features for the obstructive sleep apnoea syndrome. Eur Respir J. 1996;9(1): 117-124. Tanıklı apne ve hipersomnia: PPV: %40 NPV: %60 Diagnostic work-up of socially unacceptable snoring. II. Sleep endoscopy. Eur Arch Otorhinolaryngol. 2002;259(3):158-161. Deneyimli klinisyen; PPV: %52 NPV: %70 Are history and physical examination a good screening test for sleep apnea? Ann Intern Med. 1991;115(5): 356-359.
PH DA OSA TARAMASI Uyku anketleri: (berlin): Sensitivite: %86 Spesifite: %77
Obesite Hipoventilasyon Sendromu OHS obesite (BMI>30 kg/m2) ve hipoventilasyon yapan diğer nedenler ekarte edildikten sonra hipoventilasyon (uyanık pco2> 45 mmhg) kombinasyonudur. %90 OSA eşlik eder PH prevelansı %58-86 Şiddetli PH (mpap>40 mmhg)= %31 Kor pulmonale sık Sugerman HJ, et al. Hemodynamic dysfunction in obesity hypoventilation syndrome and the effects of treatment with surgically induced weight loss. Ann Surg. 1988;207(5):604-613.
TARAMA Overlap Sendromu KOAH + OSA OSA lı hastaların %15 Daha fazla gündüz uykululuk, hipoksemi ve hiperkapni PH Bariyatrik Hastalar Obesite OSA için en güçlü risk faktörüdür. Kardiyomiyopati Anoreksik kullanımı Kronik tromboembolik hastalık PH
OSA LI HASTALARDA PH TANISI ÖNEMLİ Mİ? PH bilinmesi sistemik hipertansiyon, diabet, sıvı yüklenmesi ve OSA tedavisinin daha optimal ve agresif yapılmasına yol açar Minai OA, Ricaurte B, Kaw R, et al. Frequency and impact of pulmonary hypertension in patients with obstructive sleep apnea syndrome. Am J Cardiol. 2009;104(9):1300-1306.
PH lu hastalarda OSA Tanısının Anlamı? CPAP OSA nın kanıtlanmış etkili tedavisidir ve PH yol açan nedenleri ortadan kaldırabilir. Tekrarlayan üst havayolu obstrüksiyonu Intratorasik basınç oynamalarını ve bunun sağ ventrikül üzerine etkilerini önler. Optimum tedaviyle hipoksemi önlenir. LV afterload LV fonksiyonları
PH lu hastalarda OSA Tanısının Anlamı? Arias MA, et al. Pulmonary hypertension in obstructive sleep apnoea: effects of continuous positive airway pressure: a randomized, controlled cross-over study. Eur Heart J. 2006;27(9):1106-1113.
PH lu hastalarda OSA Tanısının Anlamı? CPAP ın diğer etkileri Endotelin-1 CRP ve IL-6 Platelet aktivasyon ve agregasyonu normalleşir. PH un bilinmesi CPAP tedavisine devamı sağlar