BİLGİLENDİRME TOPLANTISI NOTLARI Değerli İstanbul Üniversitesi Hastaneleri Çalışanları İçindekiler: Bildiğiniz gibi İÜ Hastanelerinde Kalite Yönetim Sistemi kurma yönündeki çabalarımız, ivme kazanmış durumda. Bizler, sağlık çalışanları; riske atılamayacak bir varlık üzerinde; İnsan üzerinde çalışıyoruz. Sağlık hizmeti sunumu bu nedenle çok özel, tüm mesleklerden farklı, ayrıcalıklı. Bu özel durumun, bir yandan yüksek mesleki tatmin, ancak diğer yandan da başka hiçbir meslekte rastlanmayan bir stres yükü gibi yansımaları var. Kurmayı hedeflediğimiz Kalite Yönetim Sistemi nin işimizin doğasında var olan riskleri, zorlukları biraz daha başa çıkılabilir kılacağını umuyoruz. Bir Kalite Yönetim Sistemi nin ne kadar iyi tasarlanmış olursa olsun çalışanların katılımı ve katkısı olmaksızın ancak kağıt üstünde varlığını sürdürebileceğinin bilinciyle; tasarladığımız modeli sizlerle paylaşmak istedik. Bu toplantı, bundan sonra da sürmesini umduğumuz paylaşımların ilk adımı olarak değerlendirilebilir. Çalışma ortamımızı, mesleğimizi, hastanelerimizi, üniversitemizi ve ülkemizi, daha iyi yerlere birlikte taşıyabilmek dileğiyle İÜH Kalite Direktörlüğü Kalite nedir?- Sağlıkta Kalite nedir? İÜH Bütünleşik Kalite Yönetim Sistemi nedir? Neden ISO 9001:2008? İÜH Kalite çalışmalarının amacı nedir? Hastaneler Genel Direktörlüğü ve Kalite Direktörlüğü nedir? Ne yapar? Kalite çalışmalarında nasıl bir yapılanma olacak? 1 2 2 3 5 5 KALİTE NEDİR? SAĞLIKTA KALİTE NEDİR? İstanbul Üniversite sinde yürütülen kalite çalışmaları hangi aşamada? 6 Kalite, bir ürünün, hizmetin, kuruluşun, beklentilere yanıt verme yeteneğidir. Sağlıkta Kalite; zamanında, güvenli, etkili, yeterli, hasta odaklı, hakkaniyetli sağlık hizmeti sunabilmektir. Sizlerden beklentilerimiz neler? 8 1
SAĞLIK HİZMETİ, ZORLU BİR HİZMET ALANIDIR. BÜTÜN BU KAYGILARI NASIL YÖNETİRİZ? Bu kaygıları bireysel yeteneklerle ya da çabalarla yönetmek mümkün değil. Bunun için yönetim araçlarını ve modellerini kullanmak zorundayız. İÜH ISO standartları, JCI, Kaizen, EFQM, 6 sigma, FMA; bu araçlara örnek gösterilebilecek modeller. Biz de İÜ nde tüm bu araçları sentezleyerek kullanan Bütünleşik bir model oluşturmayı hedefledik. HBKYS nde,ts-en-iso 9001:2008 Standardı temel alınmış, diğer kalite yönetim araçlarının sağlık sistemine ve İÜ ne uygun öğelerinden yararlanılmıştır. NEDEN ISO 9001:2008? Temel model olarak ISO 9001:2008 seçildi, çünkü; Standardı oluşturulmuş tek kalite yönetim modelidir, Dünyada en yaygın kullanılan kalite yönetim modelidir, Kuruma belli bir ölçüde kalite disiplini ; özellikle doküman ve kayıt disiplini sağlar, Kalite bilinci kazandırır, Diğer tüm yönetim sistemi standartları ile entegrasyonu kolaydır, çünkü yayınlanan tüm ISO standartları ISO 9001 e refere edilir. 2
ISO 9001 STANDARDI KURUMA NE SAĞLAR? Burada sayılanlar dışında biz sağlık çalışanları için biraz daha geri planda kalan maliyet etkinlik, müşteri sayısında artış gibi başka kazanımlardan da söz edebiliriz. Kısacası ISO 9001, biraz önce sözünü ettiğimiz kaygılarımızı ve daha fazlasını- doğru, etkin ve sistemli bir şekilde yönetmemizi sağlar. İÜH DE KALİTE ÇALIŞMALARININ AMAÇLARI Sağlık sektöründe, her şeyin odağında insan var. Başka hiçbir sektörde olmadığı kadar ön planda insan faktörü. Doğal olarak İÜH Kalite çalışmalarının odağında da yine insan var. Ayrıca, elimizdeki kaynakları doğru yönetmek, kalitenin olmazsa olmazlarından. Doğru kaynak yönetimi ve harcamaları ölçme/önleme alanlarına kanalize ederek gereksiz harcamaların önüne geçmek mümkün. Sağlık hizmeti sunarken kullandığımız, işimizi etkileyen kurum dışı faktörleri düşünün (ilaçtan cihaza, malzemeden insana kadar). Bizim sunduğumuz sağlık hizmetine etkileri göz ardı edilemez. Dolayısıyla paydaşların varlığı da göz ardı edilemez. PUKÖ, aslında tüm bunları saran bir kavram, sürekli iyileştirmenin temelini oluşturuyor. Aşağıdaki toplam kalite yönetimi ilkelerini kullanarak bu amaçlara ulaşmak mümkün. 3
ISO 9001:2008 AMAÇLARIMIZI KARŞILIYOR MU? TKY nin temel ilkelerini bünyesinde barındıran ISO 9001:2008 standardı, İÜ nin amaçlarına da uygundur. HBKYS, içerdiği uygulamalarla hem hastalarımızın ve yakınlarının, hem çalışanlarımızın, hem birlikte iş yaptığımız tedarikçilerin ve sonuçta toplumun mutluluğunu artırmayı hedefler. HBKYS, kaynaklarımızı öngörülebilir önleme ve ölçme maliyetlerine kanalize ederek, öngörülemez başarısızlık maliyetlerini önlemeyi hedefler. Sağlık sunumunda başarısızlık, bazen hiçbir şekilde düzeltilemeyecek sonuçlara yol açabilir. Önleme ve ölçme bu nedenle sağlık sektöründe ayrıca önem taşır. 4
Tüm sağlık kurumları, aslında paydaşlarla çevrelenmiş olarak varlıklarını sürdürür. Hastalar, başlı başına var olma nedenimiz. Çalışanlar, her kurumda olduğu gibi, bizim de en önemli paydaşımız. Öte yandan, sağlık tedarikçilerini ki onların sağladığı ürünler/hizmetler bizim sunduğumuz sağlık hizmetini birincil olarak etkileyebilir ve geri ödeme kurumları gibi ilgili diğer kurumları ya da toplumun bütünü, yaptığımız işten soyutlamamız mümkün değil. Bu nedenle HBKYS, paydaşlarla birlikte var olmayı hedefler. Sonuç olarak bu paydaşlık yaklaşımında asıl yararlanacak olan Türkiye dir. PUKÖ döngüsü, sürekli iyileştirmeyi ifade eden bir kavram. Her sürecin sistematik olarak planlanmasını, sonrasında uygulanmasını ve uygulamanın her aşamada kontrol edilmesini, kontrol sonuçları doğrultusunda gereken önlemlerin alınmasını, sonrasında yeniden planlanmasını ve döngünün aynı şekilde işletilmesini sağlayan; dolayısıyla sürekli iyileştirmeyi mümkün kılan bir yaklaşım. HBKYS, süreçlerini bu yaklaşımla yönetmeyi hedefler. Hastaneler Genel Direktörü/Direktörlüğü (HAGED); özetle İÜH nin etkinliğini ve verimliliğini artırmak amacıyla gerekli çalışmaların koordinasyonunu sağlamakla yükümlü. Bu çalışmaların önemli bir ayağını da kalite çalışmaları oluşturuyor.kalite Direktörlüğü/Direktörü (KD); İÜH de yürütülen kalite çalışmalarının koordinasyonunu sağlamakla yükümlü. Bu koordinasyonu Hastane Kalite Temsilcileri (HKT) ve Hastane Kalite Kurulları ile birlikte çalışarak sağlar. HA- GED e bağlıdır ve Akademik Değerlendirme Kurulu (ADEK) ile eşgüdümlü çalışır. Yanda görülen yapılanma, bu işleyişi özetliyor. 5
İÜ KALİTE ÇALIŞMALARI HANGİ AŞAMADA? İÜH İÜ KALİTE ÇALIŞMALARI İKİ KOLDAN İLERLİYOR VE İÜH DE BU İKİ ÇALIŞMANIN KESİŞİMİNDE YER ALIYOR, ÇÜNKÜ HEM TIP EĞİTİMİ VERİYOR HEM DE SAĞLIK HİZMETİ SUNUYOR. HBKYS için, TSE ile ortak çalışma yürütülüyor. Bu çalışma kapsamında; 1.Toplam 1400 kişiye ISO temel eğitimi, iç tetkik, dokümantasyon, süreç yönetimi ve müşteri memnuniyeti eğitimleri verildi. 2.Ekipler oluşturuldu. 3.Süreçler belirlendi ve planlandı. 4. İÜH misyon, vizyon ve kalite politikası oluşturuldu. HBKYS el kitabı ve zorunlu prosedürler dokümante edildi. 5. İÜH çalışanlarına bilgilendirme toplantıları düzenlendi. 6.Eylem planları oluşturuldu ve kurumlarda bu plana paralel, çalışmalara başlandı. 6
DOKÜMAN HİYERARŞİSİNİN TEPESİNDE MİSYON, VİZYON VE POLİTİKA YER ALIR. İstanbul Üniversitesi Hastaneleri Kalite Politikası İnsan haklarına saygılı, evrensel değerleri ve etik kuralları benimsemiş yönetimi ve çalışanlarıyla, insanların sağlıklı yaşamalarına katkıda bulunan, yaşam kalitelerini arttıran, araştırma-geliştirme, eğitim-öğretim ve topluma sağlık hizmeti sunumu için gerekli olanakları sağlayan üniversite hastaneleri olarak; Eğitim, öğretim ve bilimsel araştırmaya öncelik veren, Tıbbi hizmet süreçlerinde; Bütünleşik Kalite Yönetim Sistemi ni benimseyen, uygulayan ve etkinliğini sürekli iyileştiren; Sağlık hizmeti sunumunda güncel bilgi ve teknolojiyi kullanarak kanıta dayalı tıp uygulamalarını yürüten, Ayırım yapmaksızın zamanında, eşit, güvenilir, hasta haklarına saygılı ve etik değerlere bağlı kalarak sağlık hizmeti sunan, Ulusal ve uluslararası alanda etkili işbirlikleri geliştiren, Dünyanın değişen şartları doğrultusunda, yaratıcı, öncü ve referans kabul edilen yenilikler yapabilen, Çalışanları, işbirliği ruhu ile kendilerinin ve hastanelerin sürekli başarısına katkıda bulunabilmeleri için cesaretlendiren, destekleyen ve tüm potansiyellerini kullanabilmelerini güvence altına alan, İlgili tüm paydaşların şimdiki ve gelecekteki beklentilerini önemseyen ve karşılayan, Güvenli ve sağlıklı bir çalışma ortamı sağlayan, Gelecek nesillere yaşanılabilir bir doğa ve çevre bırakmayı temel anlayış kabul eden, Öncü ve tercih edilen hastaneler olmak Kalite Politikamız dır. REKTÖR 7
ÇALIŞANLARIMIZDAN BEKLENTİLERİMİZ SİSTEMİ SAHİPLENMENİZ SİSTEME KATILMANIZ SİSTEMİ GELİŞTİRMENİZ ÖNGÖRÜLEN-PLANLANANA UYGUN KAYIT TUTMANIZ SİSTEMLE İLGİLİ ÖNERİLERİNİZİ-ELEŞTİRİLERİNİZİ İLETMENİZ GÖZLEDİĞİNİZ UYGUNSUZLUKLARI İLETMENİZ KENDİ İŞİNİZLE İLGİLİ DOKÜMANLARIN OLUŞTURULMASINA, GELİŞTİRİLMESİNE KATKIDA BULUNMANIZ EĞİTİMLERE KATILMANIZ; DİNLEYİCİ YA DA EĞİTİCİ OLARAK SİSTEMLE BİRLİKTE GELİŞMENİZ, DAHA İYİYE GİTMENİZ VE EN ÖNEMLİSİ SABIR... Sık Sorulan Sorular Dokümanlara nasıl ulaşabilirim? www.isuzem.com dan. Şifre ve kullanıcı adı için lütfen Kalite Direktörlüğü ne başvurunuz. İÜH ne zaman denetime girecek? Bu uzun soluklu, fazlasıyla emek ve zaman isteyen bir çalışma. Kasım 2012 de gerçekleşmesi öngörülüyor. Sağlık Bakanlığı Hizmet Kalite Standartları na (HKS) tabi miyiz? Bakanlık 2011 yılı içinde Hasta ve Çalışan Güvenliği hakkında çıkardığı bir yönetmelikle üniversite hastanelerinin HKS içinde yer alan H, Ç ve G kodlu standartları (hasta ve /ya da çalışan güvenliği hakkındaki standartlar) karşılamakla yükümlü olduğunu açıkladı. İlk denetim öz denetim şeklinde gerçekleşti, ancak önümüzdeki dönemde Bakanlık ekiplerince yerinde değerlendirme yapılma olasılığı var. Kurumlarımızda oluşturduğumuz dokümanları nasıl kodlayacağız.? Kodlama yöntemi Dokümanların Kontrolü Prosedürü nde açıklandı. Sağlık hizmeti sunumu ile ilgili dokümanlarınızı bu prosedüre göre kodlayabilirsiniz. Önerilerimizi nasıl iletebiliriz? Dokümanlarla ilgili yorum ve önerilerinizi www.isuzem.com dan iletebilirsiniz. Diğer konularda Kalite Direktörü ne ulaşabilirsiniz. Dokümanlarımızla İSUZEM deyiz! Bekleriz www.isuzem.com Kalite Direktörlüğü Telefon: 0 (212) 414 30 00/22754 0 (212) 440 03 94 Faks: 0 (123) 440 03 95 E-posta: gokhanaygun67@yahoo.com fulden.demir@isuzem.com 8