İÇİNDEKİLER Birinci Bölüm Üretim Yönetiminde Temel Kavramlar 1.1. Giriş... 2 1.2. Üretim Faktörleri ve Üretim... 3 1.3. Üretim ve İşlemler Yönetimi... 6 1.4. Üretim ve İşlemler Yönetiminin Kapsamı... 7 1.5. Üretim ve İşlemler Yönetiminin Amacı ve İşlevleri... 8 1.6. Üretim Yönetiminin Diğer Disiplin ve İşlevler Arasındaki Yeri ve Önemi... 9 Bölüm Özeti... 11 Bölüm Kaynakları... 12 İkinci Bölüm Sistem Yaklaşımı ve Üretim Sistemi 2.1. Sistem... 14 2.2. Sistem Yaklaşımı... 15 2.3. Sistem Yaklaşımının Önemi ve Amaçları... 17 2.4. Sistemin Akış Biçimleri... 18 2.4.1. Girdiler... 19 2.4.2. Dönüştürme Süreci... 20 2.4.3. Çıktılar... 20 2.5. Kapsamlı Sistemler Akış Diyagramı... 20 2.6. Bir Sistem Olarak İşletme... 23 2.7. Üretim Sistemi... 24 2.7.1. Üretim Sistemleri... 27 2.7.2. Üretim Sisteminin Seçimi... 31 Bölüm Özeti... 33 Bölüm Kaynakları... 34
vi Meslek Yüksekokulları İçin Üretim Yönetimi Üçüncü Bölüm Ürün Tasarımı ve Geliştirilmesi 3.1. Ürün Tasarımı... 36 3.2. Ürün Geliştirme... 36 3.3. Ürün Hayat Devresi... 37 3.4. Yenilik Çemberi... 39 3.4.1. Kuramsal ve Uygulamalı Araştırma... 41 3.4.2. Ürün Konfigürasyon Safhası... 44 3.4.3. Pilot Uygulama... 44 3.4.4. Üretim Süreci... 45 3.5. Yönetimin Rolü... 45 3.6. Zamanlama... 45 3.7. Kaynak Tahsisi... 46 Bölüm Özeti... 48 Bölüm Kaynakları... 48 Dördüncü Bölüm Talep Tahmini 4.1. Üretim Sisteminde Talep Tahmini... 50 4.2. Tahminleme... 52 4.3. Tahminleme Yaklaşımları... 54 4.3.1. Sayısal Olmayan (Nitel) Yöntemler... 56 4.3.2. İstatistiki Yöntemler... 56 4.3.3. Tahmin Güvenilirliği... 57 4.4. Tahminleme Yaklaşımları... 57 4.4.1. Sayısal Olmayan (Nitel) Yöntemler Üst Düzey Yöneticilerin ve Uzmanların Fikirleri... 59 4.2.2. İstatistiki Yöntemler... 61 Bölüm Özeti... 62 Bölüm Kaynakları... 64
İçindekiler vii Beşinci Bölüm Kuruluş Yeri Seçimi 5.1. Kuruluş Yeri Seçimi... 66 5.1.1. Kuruluş Yerinin Tanımı... 67 5.1.2. Kuruluş Yerinin Kapsamı... 67 5.1.3. Kuruluş Yerinin Özellikleri... 68 5.1.4. Yer Seçimi... 69 5.2. Yer Seçimi Analizlerinin Dinamik Niteliği... 72 5.3. Yer Seçimi Analizlerinin Amacı ve Kapsamı... 72 5.4. Yer Seçimini Etkileyen Faktörler... 73 5.5. Yer Seçimini Etkileyen Faktörlerin Önem Düzeyi... 74 5.6. Kuruluş Yeri Seçiminde Maliyet Analizi... 78 Bölüm Özeti... 80 Bölüm Kaynakları... 81 Altıncı Bölüm İşyeri Düzenleme ve Malzeme Nakli 6.1. İşyeri Düzenleme... 84 6.2. İşyeri Düzenlemenin Amacı ve Önemi... 84 6.3. Binanın Seçimi... 86 6.4. İş Akışı Tipleri (Hatları)... 89 6.4.1. Yatay İş Akış Hatları... 91 6.4.2. Dikey İş Akış Hatları... 93 6.5. İşletme İçi Malzeme Taşıma Araçları... 96 6.6. Malzeme Taşıma Araçlarının Seçimini Etkileyen Faktörler... 97 Bölüm Özeti... 98 Bölüm Kaynakları... 99 Yedinci Bölüm Üretim Planlama ve Kontrolü 7.1.Üretim Planlaması... 102 7.2. Üretim Planlamasının Önemi ve Nedenleri... 102 7.3.Üretim Planlamasının Amaçları... 104 7.4. Hazırlanan Planların Uygulanamama Nedenleri... 104
viii Meslek Yüksekokulları İçin Üretim Yönetimi 7.4.1. Planlama Safhasındaki Eksiklikler... 105 7.4.2. Uygulama Safhasındaki Eksiklikler... 105 7.5. Üretim Planlama ve Kontrol Sisteminin Temel Elemanları... 106 7.6. Yıllık Üretim Planlaması... 107 7.6.1. Genel Üretim Planlaması... 109 7.6.2. Ayrıntılı Üretim Planlaması... 109 Bölüm Özeti... 112 Bölüm Kaynakları... 113 Sekizinci Bölüm Stok Kontrolü 8.1. Stok Kontrolünün Kapsamı... 116 8.2. Bazı Temel Kavramlar... 117 8.3. Stok Kontrolünden Etkilenen Maliyet Unsurları... 119 8.4. Stok Kontrol Yöntemleri... 122 8.4.1. Gözle Kontrol Yöntemi... 122 8.4.2. Çift Kutu Yöntemi... 123 8.4.3. A.B.C. Yöntemi... 123 8.4.4. Stoksuz Kalma Halinde Stok Kontrol Modeli... 124 8.4.5. Maksimum - Minumum Stok Kontrol Yöntemi... 126 8.4.6. Ekonomik Sipariş Miktarı Modeli... 128 Bölüm Özeti... 130 Bölüm Kaynakları... 132 Dokuzuncu Bölüm Tamir - Bakım Planlaması ve Organizasyonu 9.1. Tamir-Bakım Planlaması... 134 9.2. Tamir-Bakım Planlamanın Nedenleri... 134 9.3. Bakım Fonksiyonunun Örgütlerdeki Yeri... 136 9.4. Bakımın Önemi ve Amaçları... 140 9.5. Bakım Türleri... 140 9.6. Bakımın Üretim Planlama ve Kontrol İle İlişkisi... 142 Bölüm Özeti... 147 Bölüm Kaynakları... 148
İçindekiler ix Onuncu Bölüm Kalite Kontrol 10.1. Kalite... 150 10.2. Kalite Kontrolü... 154 10.3. Toplam Kalite Kontrolü... 155 10.4. Kalite Kontrolünün Amaçları... 156 10.5. Kalite Kontrolünün Aşamaları... 158 10.6. Kalite Kontrolünde Standartlar, Spesifikasyonlar ve Toleranslar... 159 10.7. Kalite Kontrol Maliyetleri ve Sınıflandırılması... 160 10.7.1. Koruma (Önleme) Maliyetleri... 161 10.7.2. Ölçme ve Değerlendirme... 163 10.7.3. Hatalı Mal Maliyetleri... 164 10.7.3.1. İşletme İçi Hatalardan Kaynaklanan Başlıca Maliyetler... 164 10.7.3.2. İşletme Dışı Hatalardan Kaynaklanan Maliyetler... 165 10.8. Kabul Örneklemesi ve Kontrol... 167 10.9. Muayene Faaliyetleri... 169 Bölüm Özeti... 170 Bölüm Kaynakları... 172 On Birinci Bölüm Toplam Kalite Yönetimi 11.1. Toplam Kalite Yönetimi (TKY)... 174 11.2. TKY nin Amacı ve İlkeleri... 175 11.3. Kalite İyileştirme... 177 11.3.1. Kalite Çemberleri (KÇ)... 177 11.3.2. Kaizen... 178 11.3.3. Deming Çevrimi... 180 11.4. TKY nin Sonuçları... 182 11.5. TKY Uygulamalarının Kritik Başarı Faktörleri... 183 11.6. TKY ye Yöneltilen Eleştiriler... 183
x Meslek Yüksekokulları İçin Üretim Yönetimi 11.7. TKY Uygulamalarında Karşılaşılan Sorunlar... 185 Bölüm Özeti... 186 Bölüm Kaynakları... 187 Kaynakça... 189 Kavramlar Dizini... 195