EĞİTİMİN FELSEFİ TEMELLERİ 3. Bölüm Eğitim Bilimine Giriş GÜLENAZ SELÇUK- CİHAN ÇAKMAK-GÜRSEL AKYEL
FELSEFENİN ANLAMI Philla (sevgi, seven) Sophia (Bilgi, bilgelik) PHILOSOPHIA (Bilgi severlik) FELSEFE Gerçeği tümüyle ele alıp inceleyen ve bunun sonucunda ulaşılan bilgileri yorumlayan ve sistemleştiren bir uğraş alanıdır.
FELSEFENİN ANLAMI Felsefe, bilimsel olaylar ve duyu organlarının algıladığı gerçeklerle sınırlı değildir! Felsefe, olayların temeline, varlığın özüne inmek ister!
FELSEFENİN ANLAMI Yeniçağ ile birlikte bilgi felsefesi doğmuştur. Rönesans ile bilimlerin alt dalları ve uzmanlaşma olmuştur. Böylece her bilim dalının da felsefesi gelişmiştir. Bu uzmanlaşmanın sonuçlarından birisi de EĞİTİM FELSEFESİ dir.
EĞİTİM FELSEFESİ Eğitim felsefesi de farklı tanımlara sahiptir. Eğitime yön veren, amaçları şekillendiren ve eğitim uygulamalarına yol gösteren disiplindir. Eğitimi bir bütün olarak ele alan ve kültürün vazgeçilmez bir öğesi olarak düşünen, özenli, eleştirici ve yöntemli çalışmaların tamamıdır. Eğitim felsefesi, bilginin elde edilişi aktarımı, ahlak sanat eğitimi, bireylerin toplumsallaştırılması gibi konularla ilgilenir. Ülkemiz MEB politikalarına T.C. Eğitim felsefesi kaynaklık etmektedir. Bunun yanı sıra dönemin yönetimi ve eğitim camiasının felsefi görüşleri de eğitim uygulamalarını etkilemektedir.
FELSEFE-BİLİM İLİŞKİSİ Felsefe ile bilim sıkı bir ilişki içerisindedir. Bilimsel gelişmeler, yeni felsefelerin doğmasına neden olur. Felsefe de bilimsel bulgulardan yararlanarak ufukları geliştirir.
FELSEFE ALANLARI
FELSEFE ALANLARI Ontoloji (Varlık bilgisi): Varlığın kökenini araştırır. Varlıkları inceler. Varlıkların nasıl var olduğunu, hangi varlıkların olduğunu, varlıkların var olma nedenini araştırır. Epistemoloji (Bilgi sorunu): Bilginin kaynağını arar. Bilginin ne olduğunu bulmaya çalışır. Gerçekler bilinebilir mi? Mutlak bilgi var mıdır? Gibi sorulara cevap arar. Aksiyoloji (Değer bilimi): İyi-kötü, güzel-çirkin, Mutluluk mutsuzluk gibi değerlere yer verir. Değerleri araştırır. Mantık (Akıl yürütme): Akıl yürütme, doğru düşünme ve düşünmenin kurallarıyla ilgilenir.
EĞİTİM FELSEFE İLİŞKİSİ Eğitim felsefesi, Bir varlık olan insanı eğitim açısından ele aldığı için varlık felsefesi ile, Bilginin elde edilmesi ve aktarımı açısından bilgi felsefesi ile, Bireylerin sosyalleşmesi, kültürel aktarım bakımından da değerler felsefesi ile ilgilidir.
FELSEFİ AKIMLAR 1. İdealizm 2. Realizm 3. Pragmatizm 4. Varoluşculuk
FELSEFİ AKIMLAR İnsanın gerçek varlığı maddi değildir, ruhsaldır ve zihinseldir. Geçici olandan çok ebedi, parçadan çok bütün, özelden çok genel, varolandan çok metafizikle ilgilidir. Gerçek fiziki dünyada değil idea lardadır, akıldadır. İDEALİZM Sokrates, Platon, Hegel, Kant Dış dünyadaki varlıklar düşüncenin ürünüdür. Bilgi doğuştandır, zihinde tüm mulak doğrular vardır. Bilgi; gerçek ve değer, akıl ve düşünce ürünüdür, mutlaktır, evrenseldir, değişmez. Eğitim, insanı özgür ve bilinçlice Tanrı ya ulaştırma sürecidir. Sokratik yöntem kullanılmalıdır. Değerler mutlak ve değişmezdir. Iyi, doğru ve güzel evrenseldir.
FELSEFİ AKIMLAR REALİZM (Gerçekçilik) Aristo, Farabi, Descartes, J.Locke Gerçeklik maddeden gelir. Var olan her şey gerçektir, bilginin kaynağı çevredir. Dünyayı algılamada deney, gözlem ve bilimsel yöntem kullanılır. Merkezde konular yer alır Konunun özelliğine göre, kullanılan öğretim yöntemi değişmelidir. Öğretmen, öğrencilere hem bilgi kazandırmalı hem bu bilgilerin uygulamasını göstermeli ve öğrenciyi araştırmaya yöneltmelidir. Öğrenme, sıkı ve zor bir iştir, disiplin ve çaba ister.
FELSEFİ AKIMLAR İnsanın çevredeki her şeye, bu arada bilgiye de kendi yararı açısından bakması esastır. Yarar getiren şeyler, doğru düşüncelerdir. PRAGMATİZM (Yararcılık) W. James, J.Dewey Eğitimde çıkış noktası; konu ya da öğretmen değil, çocuktur. Çocuğun tüm yaşamı bir bütün olduğundan eğitim, yaşama hazırlıktan öte yaşamın kendisidir. Bilimsel yöntem, demokratik ortam, değişim, yaparak yaşayarak öğrenme, problem çözme, deneyim- tecrübe, eleştirel düşünebilme, programda esneklik, bireysel değerlendirme teknikleri öne çıkar.
FELSEFİ AKIMLAR Eğitimin amacı özgürlüklerin artmasıdır. VAROLUŞÇULUK J.P.Sartre Eğitim kişilerin mutlak özgürlüğünü teşvik etmeli ve bu özgürlüğün nasıl kullanılacağını da öğretmelidir. İnsanı sınıra taşımak esastır (insanın sahip olduğu yetenekleri en üst seviyede kullanması sağlanmalıdır). «Anı Yaşa, Ben Özgürüm Ve Yarın Ölecekmiş Gibi Bügünü Yaşa!»
EĞİTİM FELSEFELERİ 1. Daimicilik 2. Esasicilik 3. İlerlemecilik 4.Yeniden Kurmacılık
EĞİTİM FELSEFELERİ Evrensel Ve Değişmez Bir Eğitim, DAİMİCİLİK Hayata Hazırlayan Eğitim, Maddi Ve Manevi Gerçekleri Tanıtan Eğitim, Klasik Eserlere Ağırlık Veren Eğitim, Özgürlüğün Sorumluluğunu Taşıyabilme Bilinci Veren Entelektüel Bir Eğitimdir.
EĞİTİM FELSEFELERİ Bireylerin zihinsel gelişimlerine yardımcı olma amaçlı eğitim ESASİCİLİK Konu ve öğretmen merkezli anlayış Eğitimde zorlama ve sıkı disipline önem verme Geleneksel öğretim yöntemlerini kullanma ( ezber, tekrar, alıştırma) Temel konulara( ana dil, tarih, fen) ve temel becerilere odaklanma( okuma-yazma-sayma)
EĞİTİM FELSEFELERİ Öğrenci merkezli ve ilgilere göre, Demokratik ortamda, İLERLEMECİLİK Yaşantı yoluyla öğrenmeyi sağlayan, Grup çalışmasını özendiren, Cezanın uygulanmadığı, Problem çözme yönteminin kullanıldığı, Neyi değil nasıl öğreneceğini gösteren, Sürekli değişen ve gelişen bir eğitim.
EĞİTİM FELSEFELERİ YENİDEN KURMACILIK İlerlemecilik akımının devamıdır. Eğitimin görevi; toplumu sürekli olarak yeniden şekillendirmektir. Eğitim hem bir değişim hemde bir denge aracıdır. Yaşam sürekli değiştiği için insan, her an onu yeniden kurmak zorundadır. Eğitimin amacı güçlü ve tutarlı bir dünya uygarlığı kurmaktır. Günümüzdeki küreselleşmenin temeli, yeniden yapılandırmacılığa dayanır.
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM.