Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi

Benzer belgeler
Para-Kenmotsu Manifoldların Warped Çarpım Hemislant Alt Manifoldlarının Varlık Problemi

KENMOTSU F.PK-MANİFOLDLAR. Ramazan SARI YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİK GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ŞUBAT 2010 ANKARA

DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ AKADEMİK ÖZGEÇMİŞ BELGESİ

T.C. BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MATEMATİK ANABİLİM DALI BİHARMONİK EĞRİLER

: : KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ/MATEMATİK ANABİLİM DALI

İleri Diferansiyel Denklemler

AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MATEMATİK ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI

AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MATEMATİK ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI DOKTORA PROGRAMI

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ/MATEMATİK ANABİLİM DALI

Prof.Dr.F.Nejat EKMEKCİ, Prof. Dr. Yusuf YAYLI, BAHAR

Şimdi de [ ] vektörünün ile gösterilen boyu veya büyüklüğü Pisagor. teoreminini iki kere kullanarak

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

ÖZGEÇMİŞ. Yardımcı Doçent Matematik Fırat Üniv Doçent Matematik Fırat Üniv Doçent Matematik İstanbul Üniv.

Cebir 1. MIT Açık Ders Malzemeleri

İleri Diferansiyel Denklemler

VEKTÖR UZAYLARI 1.GİRİŞ

İleri Diferansiyel Denklemler

ÖZGEÇMİŞ. Yardımcı Doçent Matematik Fırat Üniv Doçent Matematik (Geometri) Fırat Üniv

İleri Diferansiyel Denklemler

İleri Diferansiyel Denklemler

8.Konu Vektör uzayları, Alt Uzaylar

T.C. TEKİRDAĞ NAMIK KEMAL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ MİNKOWSKİ 3-UZAYINDA SABİT AÇILI YÜZEYLER. Gülüzar TÜRKMENOĞLU

ÖZ GEÇMİŞ. 4. Öğrenim Durumu: Derece Alan Üniversite Yıl Lisans MÜHENDİSLİĞİ Yüksek Lisans SİSTEM ANALİZİ İTÜ 1982 Doktora MATEMATİK İTÜ 1989

Lineer Bağımlılık ve Lineer Bağımsızlık

İleri Diferansiyel Denklemler

DOÇ. DR. İSMAİL GÖK. : Matematik Bilim alanında Doçent ünvanı almıştır.

İleri Diferansiyel Denklemler

İleri Diferansiyel Denklemler

3. Ders. Mahir Bilen Can. Mayıs 11, Önceki Dersteki Sorular ile İlgili Açıklamalar

Lif çarpımı ve simplektik manifoldlar

Lineer Dönüşümler ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Yazar Öğr. Grv.Dr. Nevin ORHUN

BOZOK ÜNİVERSİTESİ FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ MATEMATİK BÖLÜMÜ BİTİRME TEZİ E 3-BOYUTLU ÖKLİD UZAYINDA HELİSLER VE UYGULAMALARI.

BÖLÜM 1: MADDESEL NOKTANIN KİNEMATİĞİ

Cebir 1. MIT Açık Ders Malzemeleri

İleri Diferansiyel Denklemler

ÖZDEĞERLER- ÖZVEKTÖRLER

ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MATEMATİK ANABİLİM DALI MATEMATİK PROGRAMI DERS LİSTESİ

6. Ders. Mahir Bilen Can. Mayıs 16, 2016

ZAMAN SKALASINDA LİNEER OLMAYAN İNTEGRAL EŞİTSİZLİKLERİ. YÜKSEK LİSANS TEZİ Hakan TEMİZ. Danışman Doç. Dr. Mustafa Kemal YILDIZ

KUADRATİK FORM. Tanım: Kuadratik Form. Bir q(x 1,x 2,,x n ) fonksiyonu

İleri Diferansiyel Denklemler

1.GRUPLAR. c (Birleşme özelliği) sağlanır. 2) a G için a e e a a olacak şekilde e G. vardır. 3) a G için denir) vardır.

sonlu altörtüsü varsa bu topolojik uzaya tıkız diyoruz.

İleri Diferansiyel Denklemler

SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2009-II) ÜÇ BOYUTLU LORENTZ UZAYI MANNHEİM EĞRİ ÇİFTİ ÜZERİNE A. ZEYNEP AZAK

A COMMUTATIVE MULTIPLICATION OF DUAL NUMBER TRIPLETS

Modül Teori. Modüller. Prof. Dr. Neşet AYDIN. [01/07] Mart Prof. Dr. Neşet AYDIN (ÇOMÜ - Matematik Bölümü) Modül Teori [01/07] Mart / 50

DEĞİŞMELİ BANACH CEBİRLERİNİN GELFAND SPEKTRUMLARI ÜZERİNE

1. GRUPLAR. c (Birleşme özelliği) sağlanır. 2) a G için a e e a a olacak şekilde e G (e ye birim eleman denir) vardır.

İleri Diferansiyel Denklemler

III. DERS DİFERENSİYELLENEBİLİR YÜZEYLER

İç-Çarpım Uzayları ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Yazar Öğr. Grv. Dr. Nevin ORHUN

Elastisite Teorisi Hooke Yasası Normal Gerilme-Şekil değiştirme

T.C. LIGHTLIKE EINSTEIN HİPERYÜZEYLER. Esra KARATAŞ

Tanım 2.1. X boş olmayan bir küme olmak üzere X den X üzerine bire-bir fonksiyona permütasyon denir.

Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi

13.Konu Reel sayılar

Özdeğer ve Özvektörler

Bir özvektörün sıfırdan farklı herhangi bri sabitle çarpımı yine bir özvektördür.

Kuantum Grupları. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara. Münevver Çelik. Feza Gürsey Enstitüsü, İstanbul 10 Şubat, 2010

İNVOLÜT B-SCROLL ÜZERİNE YENİ BİR BAKIŞ. Süleyman ŞENYURT * Ordu Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi,Matematik Bölümü, Ordu

7. BÖLÜM İÇ ÇARPIM UZAYLARI İÇ ÇARPIM UZAYLARI İÇ ÇARPIM UZAYLARI İÇ ÇARPIM UZAYLARI .= Genel: Vektörler bölümünde vektörel iç çarpım;

Lecture 2. Mahir Bilen Can. Mayıs 10, 2016

olsun. Bu halde g g1 g1 g e ve g g2 g2 g e eşitlikleri olur. b G için a b b a değişme özelliği sağlanıyorsa

PROJEYİ HAZIRLAYANLAR YUSUFHAN BAŞER BERKE SERTEL NAİLE ÇOLAK

SMARANDACHE EĞRİLERİNE AİT BİR UYGULAMA. Süleyman ŞENYURT 1* Selin SİVAS 1

PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TOPLANABİLEN VEYA SINIRLI OLAN DİZİ UZAYLARI ARASINDAKİ DÖNÜŞÜMLERİN ÖZELLİKLERİ

3. V, R 3 ün açık bir altkümesi olmak üzere, c R. p noktasında yüzeye dik olduğunu gösteriniz.(10

Topolojik Uzaylarda Süreklilik Çeşitleri Üzerine

TEMEL MEKANİK 5. Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü

Bu kısımda işlem adı verilen özel bir fonksiyon çeşidini ve işlemlerin önemli özelliklerini inceleyeceğiz.

İleri Diferansiyel Denklemler

10. Ders. Mahir Bilen Can. Mayıs 20, Yarıbasit bir Lie cebirinin yapısını analiz etmeye devam ediyoruz. hatırlayınız:

Akışkan Kinematiği 1

T I M U R K A R A Ç AY - H AY D A R E Ş C A L C U L U S S E Ç K I N YAY I N C I L I K A N K A R A

Kaynaklar Shepley L. Ross, Differential Equations (3rd Edition), 1984.

13. Karakteristik kökler ve özvektörler

Ders 2: Manifold, kritik noktaları ve indisleri

Math 322 Diferensiyel Denklemler Ders Notları 2012

11. Ders. Mahir Bilen Can. Mayıs 23, 2016

Tez adı: Genelleştirilmiş büzülme dönüşümleri için bazı sabit nokta teoremleri (2016) Tez Danışmanı:(ARAP DURAN TÜRKOĞLU)

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

İRTİBATLI LIE GRUPLARININ ESAS GRUPLARININ DEMETİ ÜZERİNE M. ÇİTİL

İndirgenme Boyutu Üç Olan Fibonacci Simetrik Sayısal Yarıgruplarının Bir Sınıfı

Diferansiyel Geometri (MATH 374) Ders Detayları

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ AÇIKÖĞRETİM FAKÜLTESİ İLKÖĞRETİM ÖĞRETMENLİĞİ LİSANS TAMAMLAMA PROGRAMI. Lineer. Cebir. Ünite

LİNEER VEKTÖR ALANLARI VE GEOMETRİK UYGULAMALARI. Türkan YAYLACI ANKARA Her hakkı saklıdır

Matrisler ve matris işlemleri

İTÜ LİSANSÜSTÜ DERS KATALOG FORMU (GRADUATE COURSE CATALOGUE FORM)

AKÜ FEMÜBİD 17 (2017) ( ) AKU J. Sci.Eng.17 (2017) ( ) DOI: /fmbd Araştırma Makalesi / Research Article

ANKARA ÜN IVERS ITES I FEN B IL IMLER I ENST ITÜSÜ DOKTORA TEZ I. Ismail GÖK MATEMAT IK ANAB IL IM DALI ANKARA 2010.

Yarı-Riemann Uzaylarda Bazı Eğrilik Koşullarına Sahip Lightlike Hiperyüzeyler. Süleyman Cengiz DOKTORA TEZİ

Cebir 1. MIT Açık Ders Malzemeleri

T I M U R K A R A Ç AY - H AY D A R E Ş C A L C U L U S S E Ç K I N YAY I N C I L I K A N K A R A

ÜNİTE. MATEMATİK-1 Doç.Dr.Murat SUBAŞI İÇİNDEKİLER HEDEFLER TÜREV UYGULAMALARI-I

ÖĞRENME ALANI TEMEL MATEMATİK BÖLÜM TÜREV. ALT ÖĞRENME ALANLARI 1) Türev 2) Türev Uygulamaları TÜREV

Grassmann Uzaylarının Geometrisi

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ Bölüm 1 SAYILAR 11 Bölüm 2 KÜMELER 31 Bölüm 3 FONKSİYONLAR

GENELLEŞTİRİLMİŞ FUZZY KOMŞULUK SİSTEMİ ÜZERİNE

ELASTİSİTE TEORİSİ I. Yrd. Doç Dr. Eray Arslan

Transkript:

Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi Afyon K Afyon Kocatepe University Journal of Science and Engineering AKÜ FEMÜBİD 16 (2016) 021304(256 264) AKU J. Sci. Eng. 16 (2016) 021304(256 264) DOI: 10.5578/fmbd.28092 Araştırma Makalesi / Research Article Bazı Tensör Alanlarına Sahip Hemen Hemen α Kenmotsu Manifoldları Üzerine Hakan Öztürk 1 1 Afyon Kocatepe Üniversitesi Afyon Meslek Yüksekokulu Ali Çetinkaya Kampüsü, Afyonkarahisar. e posta:hozturk@aku.edu.tr. Geliş Tarihi: 13.07.2016; Kabul Tarihi: 31.08.2016 Anahtar kelimeler Hemen hemen Kenmotsu manifold; Yarı simetrik manifold; Konformal flat; paralellik. Özet Bu makalede paralel tensör alanlı hemen hemen Kenmotsu manifoldların projektif, konformal ve konsirküler flat durumlarındaki geometrisi incelendi. Makalenin sonunda ya bağlı olarak hemen hemen α Kenmotsu manifoldlar üzerinde örnekler inşa edildi. On Almost Kenmotsu Manifolds with Some Tensor Fields Keywords Almost Kenmotsu manifold; Semisymmetric manifold; Conformally flat; parallelity. Abstract We study the geometry of almost Kenmotsu manifolds when they are projectively, conformally (Weyl) and concircularly flat with η parallel tensor and we give illustrating examples on almost α Kenmotsu manifolds with respect to. Afyon Kocatepe Üniversitesi 1. Giriş Hemen hemen değme manifoldlar kavramı manifold teorisinde oldukça önemli bir değere sahiptir. Bir diferensiyellenebilir sınıfından 2 1 boyutlu manifoldunun tanjant demetlerinin grup yapısı 1 tipine indirgenebiliyorsa manifolduna hemen hemen değme manifold adı verilir. Bu tanıma denk olarak bir hemen hemen değme yapısı belirli şartları sağlayan,, üçlüsü ile de verilebilir (Yano ve Kon 1984). Literatürde hemen hemen değme yapılar üzerinde oldukça fazla sayıda tanımlama yapılmış ve kosimplektik, hemen hemen kosimplektik, Sasakian, Quassi Sasakian, Kenmotsu, hemen hemen Kenmotsu gibi birçok farklı türü ele alınmıştır. Kenmotsu manifoldları olarak adlandırılan manifoldlar ilk kez 1972 yılında K. Kenmotsu tarafından çalışılmıştır (Kenmotsu 1972). Ayrıca, Tanno bir çalışmasında otomorfizma grupları maksimum boyutlara ulaşan hemen hemen değme Riemann manifoldlarının üç sınıfından birini inşa etmiştir (Tanno 1969). Bir Kenmotsu manifoldunu 0 ve Φ 2ΛΦ şartlarını sağlayan bir normal hemen hemen değme metrik manifold olarak tanımlayabiliriz. Kenmotsu manifoldları her ve vektör alanları için, eşitliği yardımıyla Levi Civita konneksiyonu sayesinde karakterize edilebilmesiyle iyi bilinir. Kenmotsu tarafından ele alınan bu yapı bazı tensör denklemleriyle verilen warped çarpım olarak adlandırılan özel bir çarpımla yakından ilgilidir. Yazar herhangi bir manifoldunun lokal bir, ²ⁿ warped

çarpımına sahip olduğunu ispatlamıştır. Burada bir Kaehler manifoldu ve bir pozitif sabit olmak üzere dir. ispatlamıştır (Tanno 1969). değme manifoldları birçok yazar tarafından çalışılmıştır (Bagewadi et al. 2007), (Perrone et al. 2002). Bundan başka, lokal simetrik Kenmotsu manifoldları 1 sabit eğriliğine sahiptir ve burada lokal simetri kavramı Kenmotsu manifoldları için güçlü bir kısıtlamadır. Eğer Kenmotsu manifoldları Nomizu şartı olarak bilinen. 0 denlemini sağlıyorsa o zaman manifold negatif sabit eğriliğe sahiptir ve aynı zamanda manifold konformal flat ise manifoldun boyutunun 3 den büyük olması durumunda 1 negatif sabit uzay eğriliğine sahip olduğu ispatlanmıştır (Kenmotsu 1972). Yarı simetrik manifold kavramı her, vektör alanları için, 0 denklemiyle tanımlanmaktadır (Nomizu 1968). Burada,, üzerinde türev gibi davranmaktadır. Burada uzayın yarı simetrik olarak adlandırılmasının sebebi bir noktasında, nin eğrilik tensörü olan ; noktalarına bağlı olarak değişebilen simetrik uzayın eğrilik tensörü ile aynıdır. Böylece lokal simetrik uzaylar açık bir şekilde yarı simetrik olmasına rağmen bu önermenin tersi her zaman doğru değildir (Bagewadi ve Venkatesha 2007), (Calvaruso ve Perrone 2002). Bu manifoldlarla ilgili gerçek bir sınıflandırma Szabó tarafından verilmiştir (Szabo, 2002). Öte yandan yarı simetrik özel Riemann manifoldlarının incelenmesi oldukça ilginç sonuçlar ortaya koymuştur. Aslında tarihsel literatür dikkate alındığında Nomizu şartı olarak bilinen 0 ilk kez Nomizu tarafından dile getirilmiştir (Nomizu 1968). Eğer ⁿ, ⁿ+¹ Öklid uzayının bir tam bağlantılı yarı simetrik hiperyüzeyi 3 yani, 0 ise ⁿ lokal simetriktir. Yani, 0 dır. Ayrıca, Ogawa bir kompakt Kaehler manifoldunun yarı simetrik olduğunda lokal simetrik şartını sağladığını göstermiştir (Ogawa 1977). Bundan başka, değme yapılar düşünüldüğünde, Tanno tam yarı simetrik veya Ricci yarı simetrik değme manifoldların mevcut olmadığını Tüm eğrilik tensörleri gözönüne alındığında Riemann eğrilik tensöründen sonra en önemli tensör alanları Weyl konformal eğrilik tensörü, projektif eğrilik tensörü ve konsirküler eğrilik tensörü olarak bilinir. Dolayısıyla pek çok yazar bu tensörleri veya bunlar tarafından tanımlanan tensör çarpımlarını isimleri, sırasıyla, konformal yarı simetrik, projektif yarı simetrik, konsirküler yarı simetrik olan, 0,, 0,, 0 tensörlerini ele almıştır (Bagewadi et al. 2007). Burada, manifoldun her bir noktasındaki tensör cebirinin türevi olarak alınmıştır. Pastore ve Dileo lokal simetrik hemen hemen Kenmotsu manifoldlarını ele almıştır (Dileo ve Pastore 2009). Yazarlar lokal simetrik hemen hemen Kenmotsu manifoldunun 1 kesit eğriliğine sahip bir Kenmotsu manifoldu olduğunu ispatlamış ve bu duruma denk olan önermenin 0 olduğunu dile getirmişlerdir. Eğer ²ⁿ+¹ manifoldu bir sabit kesit eğriliğe sahip değilse o zaman tensör alanı sıfırdan farklı ve manifoldun rankı 1 den büyük olmalıdır (Dileo ve Pastore 2009). Son zamanlarda hemen hemen değme metrik yapının özel bir hali olan 0, 2 ile verilen hemen hemen kosimplektik manifoldlar Murathan ve arkadaşları tarafından farklı şekillerde ele alınmıştır (Aktan et al. 2014), (Öztürk et al. 2014). Özellikle nın tüm durumlarına göre çalışmalar yapılmıştır. Yani, hem reel bir skaler hem de ²ⁿ+¹ üzerinde 0 şartını sağlayan diferensiyellenebilir bir fonksiyon olarak alınmıştır. Aşikar olarak normal bir hemen hemen kosimplektik manifold bir kosimplektik manifolddur. İlerideki bölümlerde dile getirileceği üzere, 1/2 veya tensörleri manifold üzerindeki geometriyi incelemede AKÜ FEMÜBİD 16 (2016) 021304 257

oldukça yoğun bir öneme sahiptir. Bu makale nın reel bir sabit olması durumunda hemen hemen Kenmotsu manifoldu üzerinde bazı tensör alanları yardımıyla belli bazı temel sonuçları elde etmeye adanmıştır. Bu makalede hemen hemen Kenmotsu manifoldun sırasıyla, projektif, konformal ve konsirküler flat olmaları durumunda ortaya çıkan geometri çalışılmıştır. Makalenin sonunda bağlı olarak elde edilen hemen hemen Kenmotsu manifoldu üzerinde iki temel örnek inşa edilmiştir. 2. Temel Kavramlar Tanjant uzayın endomorfizmalarını bir tensör alanı ile taşıyan ²ⁿ+¹ bir tek boyutlu hemen hemen değme manifold olsun. Karakteristik veya Reeb vektör alanı olarak adlandırılan bir vektör alanı ve ² ve 1 şartlarını sağlayan bir 1 form olmak üzere özdeşlik dönüşümü : ²ⁿ+¹ ²ⁿ+¹ şeklinde tanımlıdır. Verilen tanımlamalardan dolayı 0, 0 ve 1,1 tipli tensör alanı sabit 2 rankına sahiptir (Blair, 2002). Bir ²ⁿ+¹,,, hemen hemen değme manifoldu,2 şeklinde tanımlanan tensör alanının Nijenhuis tensör alanı her, vektör alanları için özdeş olarak sıfır olduğunda normal olarak adlandırılır. Bir ²ⁿ+¹ manifoldu her, vektör alanları için,,, 2.1 olacak şekilde bir Riemann metriği oluşturur. Bu şekilde verilen metriğine bir bağdaşabilir metrik denir ve ²ⁿ+¹,,, manifoldu bir hemen hemen değme metrik manifold olarak adlandırılır. 2.1 eşitliğinin bir sonucu olarak ²ⁿ+¹ üzerinde her vektör alanı için, elde edilir. Ayrıca,, ile tanımlanan Φ 2 formu ²ⁿ+¹ hemen hemen değme metrik manifoldunun temel 2 formu olarak adlandırılır. Bir ²ⁿ+¹,,, hemen hemen değme metrik manifoldu 0, 0 eşitliklerini sağlıyorsa bir hemen hemen kosimplektik manifold olarak bilinir. Aynı ²ⁿ+¹,,, yapısı 0 ve 2 şartlarını sağlıyorsa bir hemen hemen Kenmotsu manifold olarak adlandırılır. Normal bir hemen hemen Kenmotsu manifoldunun Kenmotsu manifoldu olduğu aşikardır.,,, Kenmotsu metrik yapısı için 1,,, 1, 0,, 2.2 deforme yapıyı göz önüne alalım. Böylece,,, hemen hemen Kenmotsu yapısını elde ederiz. Bu deformasyona homotetik deformasyon adı verilir (Kim ve Pak 2005), (Olszak, 1989). Tanım 2.1. ²ⁿ+¹,,,, bir hemen hemen değme metrik manifold olsun. Eğer M manifoldu üzerinde her,, vektör alanları ve, 0 için, 0, 2 şartları geçerli ise M manifolduna bir hemen hemen α Kenmotsu manifoldu denir. Burada 1 durumu hemen hemen Kenmotsu olarak adlandırılır (Kenmotsu 1972). Önerme 2.1. ²ⁿ+¹,,,, bir hemen hemen Kenmotsu manifoldu olsun. Bu durumda, 2.2 homotetik deformasyonu yardımıyla ²ⁿ+¹ üzerinde bir,,, hemen hemen α Kenmotsu manifoldu elde edilir (Kim ve Pak 2005). Şimdi ve tensör alanlarını ve 1/2 şeklinde ele alalım. 0 ve 0 olduğu aşikardır. Bundan başka, ve simetrik operatörleri ²ⁿ+¹ üzerinde her, vektör alanları için aşağıdaki eşitlikleri sağlar: ², 0, 2,,,, 2, 0, 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 tensör alanının sıfır olması için gerek ve yeter koşul ² olmasıdır. AKÜ FEMÜBİD 16 (2016) 021304 258

Şimdi biraz da Weyl konformal eğrilik tensöründen bahsedelim. Weyl konformal eğrilik tensörü uzay zamanının bir ölçümüdür ve Riemann eğrilik tensöründen farklıdır. Weyl konformal eğrilik tensörü; Riemann tensöründe olduğu gibi aynı simetrilere sahip Riemann tensörünün izi olmayan bileşenleridir. Bu eğrilik tensörünün en önemli belirgin özelliği metriğe göre konformal değişmeler altında değişmez kalmasıdır. Yani, bazı pozitif skalar fonksiyonları için eşitliği sağlanıyorsa Weyl konformal eğrilik tensörü eşitliğini sağlar. Başka bir değişle, konformal tensörün rolünü oynar. Bu sebepten kısaca konformal tensör de denir. İleriki bölümlerde kullanılacak önemli tanımları verelim: Tanım 2.2. ⁿ, bir Riemann manifoldu ve ₁,₂,...,, bir lokal ortonormal vektör alanları olmak üzere, : ⁿ ⁿ,,, 2.8 şeklinde tanımlı 0,2 tipindeki tensör alanına ⁿ üzerinde Ricci eğrilik tensörü denir. Ayrıca, 0,2 tipli Ricci operatörü,, eşitliği ile tanımlıdır (Yano ve Kon 1984). 2.9 Tanım 2.3. ²ⁿ+¹, bir Riemann manifoldu olsun. ²ⁿ+¹ nin 1,3 tipli Weyl konformal eğrilik tensör alanı, ²ⁿ+¹ üzerindeki herhangi,, vektör alanları için, 1,,, 2 1,,, /22 1,,, 2.10 şeklinde tanımlanır. Bundan başka, nin divergensi olmak üzere,, 1 22 1, 2.11 (Yano ve Kon 1984). Tanım 2.4. ⁿ, bir Riemann manifoldu ve ₁,₂,...,, bir lokal ortonormal vektör alanları olmak üzere,, 2.12 değerine ⁿ nin skalar eğriliği denir (Yano ve Kon 1984). Bir Riemann manifoldunun konformal flat olması için gerek şart Weyl eğrilik tensörünün özdeş olarak sıfır olmasıdır. Uzayın boyutu 2 olduğunda Weyl tensörü sıfırdır. Boyutun 4 ve 4 den büyük olduğu durumlarda Weyl tensörü genellikle sıfırdan farklıdır. 4 için Weyl tensörü sıfıra eşitse, metrik lokal konformal flattir. Böylece sabit tensörle orantılı olan bir metrik yardımıyla lokal bir koordinat sistemi mevcuttur. 3 durumunda bu şart yeter şart olarak da söylenebilir. Boyutun 3 olması durumunda ise nin divergens operatörü olan nin özdeş olarak sıfır olması Riemann manifoldunun konformal flat olması için gerek ve yeter şarttır. Burada aşağıdaki teoremle durumları özetleyebiliriz: Teorem 2.1. ⁿ, bir Riemann manifoldu olsun. ⁿ nin konformal flat olması için gerek ve yeter koşul 3 için 0 ve 3 için 0 olmasıdır (Yano ve Kon 1984). Tanım 2.5. ²ⁿ+¹, bir Riemann manifoldu olsun. Her,, vektör alanları için ²ⁿ+¹ nin 1,3 tipli konsirküler eğrilik tensör alanı ve projektif eğrilik tensör alanı,,, /22 1,,,,, 1/2,,, 2.13 2.14 şeklinde tanımlanır. Burada Ricci tensörü ve skalar eğriliktir (Yano and Kon 1984). AKÜ FEMÜBİD 16 (2016) 021304 259

3. Temel Eğrilik Özellikleri Öztürk ve ark. (2014) e göre hemen hemen Kenmotsu manifoldu için aşağıda verilen temel eğrilik özellikleri elde edilmiştir:, ²,, ²² 2 ²,, ² 2 ²,,, 2,, 2,, 2, 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 Bundan başka, özellikle paralellik şartı için bundan sonraki bölümlerde ihtiyaç duyacağımız Öztürk ve ark. (2014) tarafından ispatlanan iki önemli önerme aşağıda verilmiştir: Önerme 3.1. ²ⁿ+¹,,,, bir hemen hemen Kenmotsu manifoldu için tensör alanı paralel ise o zaman her, vektör alanları için ²² 2 ²,, eşitliği sağlanır. 3.7 Önerme 3.2. ²ⁿ+¹,,,, bir hemen hemen Kenmotsu manifoldu için tensör alanı paralel ise o zaman her, vektör alanları için,, 3.8 dir. Burada.,, karakteristik vektör alanına göre Jakobi operatörüdür. Hatırlatma 3.1. Bir, Riemann manifoldu üzerinde herhangi bir simetrik 1,1 tipli tensör alanı, 0, 3.9 şartını sağlıyorsa tensör alanı paralel dir diye tanımlanır. Burada ye dik olan tüm tanjant vektörleri olmak üzere şeklinde tanımlıdır ve ; in teğet kısmı, ise in normal kısmı olarak ifade edilmiştir (Blair, 2002). 4. Hemen Hemen Kenmotsu Manifoldlar için Belli Bazı Flat Durumlar Bu bölümde manifold yapımız için özellikle projektif, konformal ve konsirküler flat durumları göz önüne alınarak bazı durumlarda tensör alanına göre paralelliğin etkileri incelenecektir. Öncelikle araştırmamıza projektif flat durumuyla başlayalım. 0 olduğunu kabul edelim. O halde 2.14 eşitliği yardımıyla, 1,,, 2 4.1 yazılır. Buradan 4.1 eşitliği soldan herhangi bir vektör alanı ile iç çarpılırsa,,, 1,, 2,,, 4.2 elde edilir. Burada Riemann eğriliği,,,,, şeklinde tanımlanmıştır. Ayrıca 4.2 eşitliğinde alınırsa, 1, 2,, 4.3 bulunur. Tekrardan 4.3 eşitliğinde denklemi yerine koyulur ve 3.1, 3.5 ve 3.6 eşitlikleri kullanılırsa, 2, 2,,, 1/2, eşitliğine ulaşılır. 4.4 ²ⁿ+¹ üzerinde vektör alanlarının bir ortonormal bazı ₁,...,, şeklinde seçelim. 4.4 eşitliğinde alınarak 121 AKÜ FEMÜBİD 16 (2016) 021304 260

için indisine göre toplam alındığında veya kontraksiyon yapıldığında 2²2 1 2 ² 1/2, 4.5 elde edilir. Burada,,0 ve ² dır. O halde bunları takiben 4.5 eşitliği göz önüne alınırsa 2 1, 2, 4.6 eşitliği yazılır. Böylece aşağıdaki teoremi verebiliriz: Teorem 4.1. Bir ²ⁿ+¹,,,, hemen hemen Kenmotsu manifoldu projektif flat ise o zaman 4.6 eşitliğinde verilen bir skalar eğriliğe sahiptir. Hatırlatma 4.1. Bir ²ⁿ+¹,,,, Kenmotsu manifoldu projektif flat ise her,, vektör alanları için,, 1,,, 2 eşitliği geçerlidir. Ayrıca,,,, 2², eşitlikleri yardımıyla 4.7 eşitliği, 2², 4.7 4.8 4.10 4.9 eşitliğine dönüşür. Bu nedenle aşağıdaki sonucu ifade edebiliriz: Teorem 4.2. Bir ²ⁿ+¹,,,, projektif flat Kenmotsu manifoldu bir Einstein manifoldudur. Şimdi konformal eğrilik tensörünü kullanarak flat durum için paralellik şartının ortaya koyacağı etkilere bakalım. konformal eğrilik tensör alanı özdeş olarak sıfır olsun. Bu durumda 2.10 eşitliği yardımıyla, 1/2 1,,,,,,, 22 1 4.11 yazılır. 4.11 göz önüne alındığında,,, 1/2 1,,,,,,,, /22 1,,,,, bulunur. 4.12 eşitliğinde alınırsa, 1/2 1,, 4.12,,,, /22 1,,, 4.13 elde edilir. Benzer olarak, 4.13 eşitliğinde yerine seçilir ve 3.8 eşitliği birlikte kullanılırsa, 2 1, 2, 2, 2 4.14 yazılır. Burada 4.14eşitliğinde için kontraksiyon yapılırsa i 1,,2n 1, 2 1 2 1 2 2 2, 4.15 elde edilir ki bu eşitlik sadeleştirildiğinde 0 sonucuna ulaşılır. Böylece aşağıdaki teoremi verebiliriz: Teorem 4.3. Bir ²ⁿ+¹,,,, konformal flat hemen hemen Kenmotsu manifoldu tensör alanına göre paralel ise o zaman bu manifold sıfır skalar eğriliğine sahiptir. Son olarak, konsirküler eğrilik tensörünü göz önüne alalım ve konsirküler flat durumunu inceleyelim. İlk olarak, 0 olduğunu varsayalım. O zaman,,,, 22 1 yazılır. 4.16 eşitliğinden 4.16 AKÜ FEMÜBİD 16 (2016) 021304 261

,,,,,,,, 22 1 4.17 bulunur ve burada sırasıyla, ve alınarak,, 22 1 4.18 elde edilir. ²ⁿ+¹ üzerinde vektör alanlarının bir ortonormal bazı ₁,...,, olmak üzere 4.18 eşitliğinde için 121 indisine göre kontraksiyon yapılırsa 2 1,, 4.19 sonucuna ulaşılır. 3.8 ve 4.19 birlikte düşünüldüğünde 2 1, 4.20 elde edilir. Bundan dolayı aşağıdaki teoremi verebiliriz: Teorem 4.3. Bir ²ⁿ+¹,,,, konsirküler flat hemen hemen Kenmotsu manifoldu tensör alanına göre paralel ise o zaman bu manifold 4.20 ile verilen bir skalar eğriliğe sahiptir. 5. Örnekler 5.1. 3 Boyutlu Hemen Hemen Kenmotsu Örneği ³,, standart koordinat sistemi olmak üzere, 3 boyutlu ³ manifoldu,, ³ 0, biçiminde tanımlansın. ün vektör alanları ₁ ₂ ₁ / ₁ ₂ /, ₂ ₁ ₂ / ₂ ₁ /, ₃ /, olsun. Burada ₁² ₂² 0 olmak üzere, ₁, ₂, ve birer sabittirler. ₁, ₂, ₃ cümlesinin nin her bir noktasında lineer bağımsız olduğu açıktır ve üzerinde ₁, ₁ ₂, ₂ ₃, ₃ 1, ₁, ₂ ₁, ₃ ₂, ₃ 0, şeklinde tanımlanan bir metriği 1, tensörel çarpımla verilebilir. Burada ve fonksiyonları ₂ ₁, ₁ ₂, olarak alınmıştır. Şimdi, nin üçlüsünü inşa edelim., her vektör alanı için, ₃ ve 1,1 tipli tensör alanı, ₁ ₂, ₂,₃0 ile tanımlansın. Ayrıca, 1,1 tipli simetrik tensör alanı, ₁ ₁, ₂ ₂, ₃ 0 şeklinde verilsin. üzerinde ve nin lineer özelliği göz önüne alındığında ² ₃, ₃ 1,,,, olduğu görülür. Bundan başka, metriğine göre Levi Civita konneksiyonu olmak üzere, ₃ ₁ ₂,, ₂ 0,, ₃ ₁ ₂, yazılır. Bunları takiben,,, matematiksel yapısı kolayca elde edilebilir. Fakat nin Φ temel 2 formunun sadece sıfırdan farklı bileşenlerinin varlığını göstermemiz yeterli olacaktır. Bu durumda Φ nin tanımından /, / /, /, 1/₁² ₂² /₁² ₂², bulunur ve buradan 2 /₁² ₂², elde edilir. Φ nin dış türev tanımı yardımıyla 4 /₁² ₂², sonucuna ulaşılır. Bu son eşitlik olduğundan üzerinde 2 denklemini gerektirir. Burada Nijenhuis torsiyon tensörü sıfırdan AKÜ FEMÜBİD 16 (2016) 021304 262

farklıdır. Böylece,,,, yapısı bir hemen hemen Kenmotsu yapısıdır. 5.2. 3 Boyutlu Kenmotsu Örneği ³ üzerinde standart koordinat sistemi,, olmak üzere, 3 boyutlu ³ manifoldu,, ³, biçiminde tanımlansın. ün vektör alanları ₁ ₁/ ₂/, ₂ ₂/ ₁/, ₃ /, olsun. Burada ₁ ₂,, ve 0, ₁² ₂² 0 olmak üzere ₁, ₂, ve birer sabittirler. Benzer olarak, Örnek 5.2 de kullanılan yöntem ile,,, matematiksel yapısı kolayca elde edilebilir. O işlemleri tekrarlamama adına yapıyı ispatlamak için nin Φ temel 2 formunun sadece sıfırdan farklı bileşenlerinin varlığını göstermek yeterli olacaktır. O halde Φ nin tanımından /, / /, /, 1/₁² ₂² /₁² ₂², elde edilir. Buradan 2 /₁² ₂², bulunur. Φ nin dış türev tanımı kullanılarak 4 /₁² ₂², yazılır. eşitliği geçerli olduğundan yukarıdaki eşitlik üzerinde 2, denklemini gerektirir. Dikkat edelim ki burada Nijenhuis tensör alanı özdeş olarak sıfırdır. Böylece,,,, bir Kenmotsu manifolddur. çıkarmıştır. tensör alanına göre paralellik Kaehler manifoldları ile bağlantılıdır. Genellikle yapılan çalışmalarda 1/2 tensör alanının değme ve hemen hemen değme yapılarda oldukça önemli bir rolü vardır. Örnek olarak, değme yapı değme manifold olduğunda tensörünün sıfır olması Killing vektör alanı olmasına denktir. Böylece tensör alanı paralel ise yukarıdaki örneğin doğru olduğunu kolayca söyleyebiliriz. Özellikle Boeckx ve Cho paralelliği değme metrik yapılarda çalışmıştır (Boeckx ve Cho 2005). Bu çalışmayı takiben Pastore ve Dileo özellikle lokal simetrik hemen hemen Kenmotsu manifoldları incelemişler ve tensör alanına göre paralelliğin etkilerini araştırmışlardır (Dileo ve Pastore 2009). Murathan ve ark. (2014) e göre Boeckx ve Dileo nun yaptığı çalışmalar biraz daha genişletilerek hemen hemen kosimplektik ve çatılı yapılarda paralellik incelenmiştir. Daha sonra yapacağımız makaleler hemen hemen Kenmotsu veya kosimplektik manifoldlarda lokal simetri ve yarı simetri şartlarına adanacak ve yapılan bu çalışma o makalelerde kullanılacaktır. Yani, flat durumlar daha sonra başka bir şekilde ele alınacaktır. Gelecek çalışmalardaki amacımız nın tüm durumlarında diferensiyellenebilir fonksiyon durumları da dahil olmak üzere tüm yarı simetrik ve pseudo simetrik şartlar ile lokal simetri ve paralel durumlar arasındaki geometriyi araştırmaktır. Kaynaklar Kim, T. W. and Pak, H. K., 2005. Canonical foliations of certain classes of almost contact metric structures. Acta Math. Sinica, Eng. Ser. Aug., 21(4), 841 846. 6. Tartışma ve Sonuç Son zamanlarda paralellik şartı bazı tensör alanları için oldukça önemli sonuçlar ortaya Boeckx, E. and Cho, J. T., 2005. η parallel contact metric spaces. Differential Geometry and its Applications, 22, 275 285. AKÜ FEMÜBİD 16 (2016) 021304 263

Vaisman, I., 1980. Conformal changes of almost contact metric manifolds. Lecture Notes in Math., Berlin Heidelberg New York, 792, 435 443. Nomizu, K., 1968. On hypersurfaces satisfying a certain condition on the curvature tensor, Tôhoku Mat. Journal, 20, 46 69. Kenmotsu, K., 1972. A class of contact Riemannian manifold, Tôhoku Math. Journal, 24, 93 103. Blair, D. E., 2002. Riemannian geometry of contact and symplectic manifolds, Progress in Mathematics, Boston. Bagewadi, C. S. and Venkatesha, 2007. Some curvature tensors on a trans Sasakian manifold, Turkish Journal of Math., 31, 111 121. Calvaruso, G. and Perrone, D., 2002. Semisymmetric contact metric three manifolds, Yokohama Math. Journal., 49, 149 161. Yano, K. and Kon, M., 1984. Structures on manifolds, Series in Pure Mathematics, 3. World Scientific Publishing Co., Singapore. Aktan, N., Yıldırım M. and Murathan, C., 2014. Almost f cosymplectic manifolds, Mediterranean Journal of Math., 11, 775 787. Szabó, Z. I., 1982. Structure theorem on Riemannian spaces satisfying R.R=0, Journal of Differential Geometry, 17, 531 582. Ogawa, Y., 1977. A condition for a compact Kaehlerian space to be locally symmetric, Nat. Sci. Rep. Ochanomizu Univ., 28, 21 23. Dacko, P. and Olszak, Z., 1998. On conformally flat almost cosymplectic manifolds with Keahlerian leaves, Rend. Sem. Mat. Univ. Pol. Torino, 56(1), 89 103. Olszak, Z., 1989. Locally conformal almost cosymplectic manifolds, Coll. Math. Journal, 57, 73 87. Dileo, G. and Pastore, A. M., 2009. Almost Kenmotsu manifolds with a condition of η parallelism. Differential Geometry and İts Applications, 27, 671 679. Öztürk, H., Aktan, N., Murathan, C. And Vanlı, A. T., 2014. Almost α Cosymplectic f Manifolds, The Journal of Alexandru Ioan Cuza University, 60 (1), 211 226. Tanno, S., 1969. The automorphism groups of almost contact Riemannian manifolds, Tôhoku Math. Journal, 21, 21 38. AKÜ FEMÜBİD 16 (2016) 021304 264