REPRODÜKTİF ENDOKRİNOLOJİ. Prof. Dr. Özer Açbay



Benzer belgeler
KADINDA REPRODÜKTİF SİSTEM HASTALIKLARI. Prof. Dr. Özer Açbay

Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Kliniği

TESTOSTERON (TOTAL) Klinik Laboratuvar Testleri

İNFERTİLİTE NEDENLERİ. İlknur M. Gönenç

Dr. MANSUR DAĞGÜLLİ Üroloji ABD

Androjenler ve Anabolik Steroidler

Veysel Nijat BAŞ, Havva Nur PELTEK KENDİRCİ, Sebahat YILMAZ AĞLADIOĞLU, Semra ÇETİNKAYA, Zehra AYCAN

İNFERTİLİTE ANAMNEZ FORMU

DR. DENİZ CAN ÖZTEKİN T.C.S.B. İZMİR EGE DOGUMEVİ VE KADIN HASTALIKLARI EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ TÜP BEBEK MERKEZİ

Hipofiz gelişimi. Hipofiz ektodermden gelişir.adenohipofiz Rathke kesesinden,nörohipofiz ise infindubulumdan gelişir.

endokrinolog gözüyle SEKONDER AMENOREYE YAKLAŞIM

ADOLESANLARDA FĠZĠKSEL BÜYÜME VE CĠNSEL GELĠġME

HORMONLARIN ETKİ MEKANİZMALARI

İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji AD Prof. Dr. Filiz Aydın

ÜREME SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ DOÇ.DR.MİTAT KOZ

Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinoloji Kliniği

ANTİMÜLLERİAN HORMON (AMH)

Kızlarda ortalama 10, erkeklerde 11 yaşında hipotalamus-hipofiz-gonad aksının aktivasyonu ile artan seks steroidlerinin etkisi ile puberte başlar.

Dişi Genital Sistem Anomalileri

ERKEK HĠPOGONADĠZMĠ. Ġngilizce Aslından Çeviren ve Yayına Hazırlayan : Uğur AYDOĞAN. Gazi Üniversitesi

Dehidroepiandrosteron- sülfat; DHEA-sülfat testi;

TESE ÖNCESĠ HORMONAL TEDAVĠNĠN YERĠ VE ENDĠKASYONLARI. Doç. Dr. Barış ALTAY Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı, ĠZMĠR

HİPOGONADOTROPİK HİPOGONADİZMDE ÜREME TEDAVİSİ VE SONRASINDAKİ SÜREÇ. Önemli Not : Bu yazı bilgilendirme ve yol gösterme amaçlıdır.

KADIN İNFERTİLİTESİNDE LABORATUVARIN ROLÜ

Dr. İhsan ESEN. Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Kliniği

Cinsel Gelişim Bozukluklarına Vakalarla Yaklaşım

PROLAKTİNOMAYA YAKLAŞIM

MENOPOZ. Menopoz nedir?

Hipotalamus hormonları. Leptin 1/30/2012 HİPOFİZ ÖN LOP HORMONLARI. Growth hormon : Büyüme hormonu Somatotropin

MİKROPENİS: ETİYOLOJİ, PATOFİZYOLOJİ VE TEDAVİ YAKLAŞIMLARI

Radyoterapi-Infertilite. Dr. Ferah Yıldız HÜTF Radyasyon Onkolojisi AD

BÜYÜMENİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Prof Dr Zehra AYCAN.

Dr. İhsan ESEN. Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Kliniği

Ergende Meme Sorunları. Yrd. Doç. Dr. Müsemma Karabel Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Ergen Ünitesi

TÜRKİYE MİLLİ PEDİATRİ DERNEĞİ

BOY KISALIĞI GECİKMİŞ PUBERTE HİPOGONADİZM

CİNSİYET GELİŞME BOZUKLUKLARI. Dr.Nihal HATİPOĞLU

Proliferatif Meme değişiklikleri (nodüler, fibrokistik değişiklikler) Fibroadenomlar (Sık görülen, dev, juvenil, filloides)

GnRH LH Gonadotropinler FSH Leydig hücresi Sertoli hücresi. Transkripsiyon Transkripsiyon

GENİTAL SİSTEM EMBRİYOLOJİSİ

Çocuk Endokrinolojisi Örnek Sorular

Sunum planı. Hipofiz Epifiz Tiroid Paratiroid ve Pankreas hormonları

Adet Yokluğu; Adet Kesilmesi; Menstruasyon un Kesilmesi; Adetlerin Durması;

PUBERTE ve SORUNLARI. Dr.Gülay Karagüzel Pediatrik Endokrinolog

ERKEKTE ÜREME VE HORMONAL FONKSİYONLAR. Dr. Nevzat KAHVECİ

Reprodüktif Endokrinoloji. Prof. Dr. Mithat EVECEN

Hipogonadotropik Hipogonadizm Olgularında Over Stimülasyonu

JİNEKOLOG AÇISINDAN ERKEK İNFERTİLİTESİ DOÇ. DR. HARUN TOY N.E.Ü. MERAM TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM AD

ĠKĠNCĠL AMENOREYE JĠNEKOLOG GÖZÜYLE YAKLAġIM. Doç. Dr Gürkan BOZDAĞ Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum AD, ANKARA

Tarifname SPERM ÜRETİM DEFEKTLERİNİN TEDAVİSİNE YÖNELİK BİR KOMPOZİSYON

ADÖLESANLARDA BÜYÜME ve GELİŞME

PREMATÜR OVARYEN YETMEZLİK (POY) [(Premature ovarian failure/insufficiency POF/I)]

Cinsel Kimlik Bozuklukları

Prof. Dr. Refik Tanakol

İnfertil Bir Erkekte De La Chapelle Sendromu: Olgu Sunumu

Ko aeli Ü iversitesi Tıp Fakültesi, Ço uk Sağlığı ve Hastalıkları Polikli iği

Erkek İnfertilitesinde Değerlendirme

Vücut yağ dokusunun aşırı artışı olarak tanımlanır. Ülkemizde okul çağındaki çocuk ve adolesanlarında obezite oranı % 6-15 dolaylarındadır.

Endokrin farmakoloji 1 (hipofiz hormonları, tiroid hormonları, adrenal korteks hormonları) Prof. Dr. Öner Süzer

Normalde kan potasyum seviyesi 3,6-5,0 mmol/l arasındadır.

SALI ( ) Bağımsız Çalışma

Polikistik Over Sendromu ve Hiperandrojenemi

E2 (ESTRADIPL) Normal Değerler: Erkek: <62 pg/ml Kadın:

her hakki saklidir onderyaman.com

DİSİPLİN/BÖLÜM Teorik Pratik TOPLAM AKTS Patoloji Kadın Hast. Ve Doğum Üroloji İç Hastalıkları (Nefroloji)

Erkek infertilitesinde tedavi prensipleri. Doç.Dr.Cem ÇELİK Bahçeci Sağlık Grubu

MENAPOZ DÖNEMİ MENAPOZ DÖNEM VE HORMONLAR

Reprodüktif Endokrinoloji. Prof. Dr. Mithat EVECEN

ADOLESANLARDA FĠZĠKSEL BÜYÜME VE CĠNSEL GELĠġME

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Eğitim Yılı

13/11/2018 Salı UZMANLA KLİNİK- POLKLİNİK VİZİTİ. 14/11/2018 Çarşamba POLKLİNİK VİZİTİ. Hekimin Hukuki Sorumlulukları Av. Sevim Ülkümen Çanak

08/02/2019 Pazartesi 06/02/2019. Cuma 08: 30 10: 00 UZMANLA KLİNİK- POLKLİNİK VİZİTİ. Çarşamba UZMANLA KLİNİK- POLKLİNİK VİZİTİ

10/04/ /04/2019 Pazartesi. Çarşamba

ENDOKRİN BEZ EKZOKRİN BEZ. Tiroid bezi. Deri. Hormon salgısı. Endokrin hücreler Kanal. Kan akımı. Ter bezi. Ekzokrin hücreler

Kemoterapinin Neden Olduğu Fertilite Sorunları. Doç.Dr. Alp Özkan İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Pediatrik Hematoloji-Onkoloji

TESTİS TÜMÖRLERİ. Dr. Tahsin Turunç. Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji AD Adana Uygulama ve Araştırma Merkezi

Ovaryan Disfonksiyonda Yapılması Gereken Temel Araştırmalar Prof. Dr. Yusuf ÜSTÜN

İnfertil Dişiler. Çiftleşme zorlukları. Deneyimsiz erkek. Normal çiftleşmeden sonra başarısız gebelik. Seyrek östrus. Deneyimsiz dişi.

Dr. M. Göksel AYKÖSE

ÜREME SİSTEMİNİN FİZYOLOJİSİ

DENİZLİ İLİNDE İLKÖĞRETİM ÇAĞINDAKİ ÇOCUKLARDA PUBERTE EVRELERİNİN YAŞLARA GÖRE DAĞILIMI VE PUBERTEYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM

4. SINIF KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM STAJ PROGRAMI (Grup 3)

ERKEK EŞEY HÜCRELERİNİN GELİŞMESİ ve OLGUNLAŞMASI. Doç. Dr. A. Gürol BAYRAKTAROĞLU

Konjenital hipogonadotropik hipogonadizm (KHH) ve Kallmann Sendromu (KS) hakkında bilmeniz gerekenler.

ENDOKRİNOLOJİ HİPOTALAMUS

MEME KANSERİ TEDAVİSİ SONRASI HASTA TAKİBİ -Tıbbi Onkolog Gözüyle-

Normal puberte geliflimi ve puberte prekoks

ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ

SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP C TEORİK DERS PROGRAMI

TÜMÖR BELİRTEÇLERİNİN KLİNİK TANIDA ÖNEMİ. Doç.Dr. Mustafa ALTINIŞIK ADÜTF Biyokimya AD 2006

SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP A TEORİK DERS PROGRAMI

SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP D TEORİK DERS PROGRAMI

Pınar Solmaz Hasdemir 1, Hasan Terzi 2, Semra Oruç Koltan 1

4. SINIF KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM STAJ PROGRAMI

ÜREME SİSTEMİ (Systema genitalia)

SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP B TEORİK DERS PROGRAMI

Transkript:

REPRODÜKTİF ENDOKRİNOLOJİ Prof. Dr. Özer Açbay

Gonadarj Telarj Adrenarj

Stages of breast development according to Marshall and Tanner: Stage 1: preadolescent; elevation of papilla only. Stage 2: breast bud stage; elevation of breast and papilla as a small mound, enlargement of areolar diameter. Stage 3: further enlargement of breast and areola with no separation of their contours. Stage 4: projection of areola and papilla to form a secondary mound above the level of the breast. Stage 5: mature stage; projection of papilla only, resulting from recession of the areola to the general contour of the breast.

Stages of female pubic hair development according to Marshall and Tanner Stage 1: preadolescent; there is no pubic hair. Stage 2: sparse growth of long, slightly pigmented, downy hair, straight or only slightly curled, appearing chiefly along the labia. This stage is difficult to see on photographs. Stage 3: hair is considerably darker, coarser, and curlier. The hair spreads sparsely over the junction of the pubic region. Stage 4: hair is now adult in type, but the area covered by it is still considerably smaller than in most adults. There is no spread to the medial surface of the thighs. Stage 5: hair is adult in quantity and type, distributed as an inverse triangle of the classical feminine pattern. The spread is to the medial surface of the thighs but not up the linea alba or elsewhere above the base of the inverse triangle.

Aromataz

Dişide hipogonadizmin semptom ve sonuçları 1. Amenore (primer, sekonder) veya oligomenore 2. Sekonder seks karekterlerinin yokluğu veya gerilemesi 3. Ürogenital traktus regresyonu sonucu üriner infeksiyonlara yatkınlık ve disparoni 4. İnfertilite 5. Cilt dokusunun gerginliğini kaybetmesi, kuru ve kırışık bir görünüm alması 6. Psişik belirtiler (sıcak basmaları, irritabilite, depresyon) 7. Osteoporoz 8. Kardiyovasküler hastalık riskinin artması

A diagram of the testis shows the relationship of Sertoli cells to germ cells. Evidence for the secretion of estradiol (E2) and gonadotropin-releasing hormone (GnRH) by the adult Sertoli cell is tentative, but the hormones have been suggested as local modulators of Leydig cell function. (ABP, androgen binding protein)

FSH Sertoli hücreleri ve spermatogoniumların yüzeyindeki spesifik reseptörlerine bağlanır. FSH Sertoli hücrelerinde androjen-bağlayıcı protein, inhibin, aromataz ve plasminojen activatörlerinin sentez ve salınımını artırır

Seminifer tubuluslar testis volümünün %60 ını oluşturur. Prepubertal testis uzunluğu 2 cm ve volümü yaklaşık 2mL dir (Prader orchidometer). Puberte ile birlikte testis volümü artmaya başlayıp 16 yaşında erişkin ölçüleri olan 4 cm uzunluk ve 15-25 ml volüme ulaşır.

Stages of male genital development and pubic hair development, according to Marshall and Tanner: 11.3 12.6 12.4 14.5 13.4 14.8 Genital development Stage 1: preadolescent. Testes, scrotum, and penis are about the same size and proportion as in early childhood. Stage 2: the scrotum and testes have enlarged; the scrotal skin shows a change in texture and also some reddening. Stage 3: growth of the penis has occurred, at first mainly in length but with some increase in breadth; there is further growth of the testes and scrotum. Stage 4: the penis is further enlarged in length and breadth with development of the glans. The testes and scrotum are further enlarged. The scrotal skin has further darkened. Stage 5: genitalia are adult in size and shape. No further enlargement takes place after stage 5 is reached. Public hair development: Stage 1: preadolescent; there is no pubic hair. Stage 2: sparse growth of long, slightly pigmented, downy hair, straight or slightly curled, appearing chiefly at the base of the penis. Stage 3: hair is considerably darker, coarser, and curlier and spreads sparsely over the junction of the pubes. Stage 4: hair is now adult in type, but the area it covers is still considerably smaller than in most adults. There is no spread to the medial surface of the thighs. Stage 5: hair is adult in quantity and type, distributed as an inverse triangle. The spread is to the medial surface of the thighs but not up the linea alba or elsewhere above the base of the inverse triangle. Most men will have further spread of the pubic hair.

Timing of Sexual Maturity Stages in White Males Genital Stages Stage Mean age SD 2 11.3 1.0 3 12.6 1.0 4 14.5 1.1 5 Pubic Hair Stages Stage Mean age SD 2 11.3 0.9 3 12.4 1.0 4 13.7 0.9 5 14.8 1.0 6

Prader's orchidometer.

World Health Organization Criteria of Normality for a Semen Sample (1992)

Erkekte hipogonadizmin belirti ve bulguları Prepubertal Sekonder seks karekterlerinin gelişmemesi Pubertal büyüme atağının olmaması Sesin kalınlaşmaması Penis (<3 cm) ve testisin (<2.5 cm, <5mL) küçük kalması Skrotum cildinin pigmante olmaması Kas gelişimin yetersiz kalması Jinekomasti Önikoid vücut yapısı Üst vücut yarımı/alt vücut yarımı<0.9 Kulaç uzunluğu boydan en az 5 cm daha uzun

Postpubertal Libido azalması İnfertilite Seksüel kılların azalması Kas yapısının gerilemesi Jinekomasti Kişilik değişimleri Osteoporoz

Dişide hipergonadotropik (primer) hipogonadizm 1. Pure gonadal disgenezi 2. Turner Sendromu (45XO) 3. 17α-hidroksilaz eksikliği 4. Prematüre over yetmezliği Otoimmun Familyal Sitotoksik ilaçlar, RXT Over tümörleri Ooferektomi 5. Rezistan over sendromu

Erkek hipergonadotropik (primer) hipogonadizm nedenleri 1. LH receptor mutations 2. Klinefelter Sendromu (47XXY) 3. Konjetital Anorşi 3. Testiküler hasar Kriptorşidizm Viral orşit sekeli Otoimmun Travma İlaçlar (spironolactone, alcohol, ketoconazole) RXT 4. Kronik böbrek yetmezliği 5. Kronik karaciğer hastalığı

Hipogonadotropik (sekonder) hipogonadizm 1. İdiopatik 2. Kallmann sendromu 3. Hipotalamik ve hipofizer tümörler Kraniofarengioma, germinom, menengiom, gliom Hipofiz adenomları (özellikle prolaktinoma) Metastatik karsinomlar 4. Empty sella sendromu 6. Hipofizektomi ve kraniyal RXT sonrası 7. Granülomatöz hastalıklar: tbc, sarkoidoz 10. Prader Willi Sendromu, Laurence-Moon-Bardet-Biedl sendromu

Hipogonadizm tanısı 1. Sekonder seks karekterlerinin durumu 2. Jinekolojik muayene, testisler ve penis muayenesi 3. Serum gonadotropin düzeyleri, PRL 4. Serum seks hormonları düzeyleri 5. Karyotip analizi 6. T3, T4, TSH, kortizol, kalsiyum ve fosfor düzeyleri 7. Uterus, over ve testislerin görüntülenmesi (US, CT, MRI) 8. Hipofiz ve hipotalamik bölge görüntülenmesi (MRI, CT)