MART 1 yıla 13,3 seviye- giren Reel Yenisinde Kesim Güven Endeksi (RKGE), ayında 1, düzeyine yükseldi. Bu dönemde endeksin gelişiminde, gelecek 3 aya ve genel gidişata dair beklentilerdeki yukarı yönlü hareketlerin olumlu etkisi gözlendi. Öte yandan ayında 71, seviyesine gerileyen Tüketici Güven Endeksi (TGE) ise, ta %7 oranında düşerek, oldu. TGE nin gelişimi incelendiğinde, tüm alt endekslerde düşüş yaşandığı dikkat çekti. Reel Kesimin Güveni Yukarı Yönlü 13 1 11 1 7 11, 7, GÜVEN ENDEKSLERİ 113,3 1 3 7 1 11 1 1 3 7 1 11 1 1 Kaynak: TCMB & TÜİK Güven Endeksleri (puan) 1 1 1 RKGE TGE Tüketici Güveni Düşüşünü Sürdürdü,1, 77,1 1,, Üretim Endek- (SÜE) 1 Sanayisi yılını 13 seviyesine yükselerek kapadı. Takvim etkilerinden arındırılmış endeks de, ayında SANAYİ SEKTÖRÜ yıllık %, artış kaydederek 13, oldu. Endeksin bu dönemdeki yıllık gelişiminde, ayında olduğu gibi, tüm mal gruplarında yukarı yönlü hareketler göze çarptı. İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı (KKO) ise, ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %1 artışla %73, oldu. Oranın yıllık gelişiminde, dayanıklı tüketim malları ve yatırım malları gruplarındaki yükselişler rol oynarken, mevsimsellikten arındırılmış KKO ise ta 1,1 puan gerileyerek %7,1 oranında kaydedildi. Kapasite Kullanımı Oranı %73, Oldu 77 Kapasite Kullanım Oranı (%) Kapasite Kullanım Oranı (%) 7, 7 73, 7, 73, 71 Sanayi Üretimi Yılı Yükselişle Kapadı 1 3 7 1 11 1 1 3 7 1 11 1 1 Kaynak: TCMB 1 1 1 1 1 1
döneminde %1, olan işsiz- oranı, da da aynı seviyede 1lik kaydedildi. Oran bir önceki yılın aynı dönemine göre, puan düşüş sergilerken, erkeklerde %,3, kadınlarda %13, oldu. Mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı ise,, puan azalarak %1, düzeyinde gerçekleşti. Öte yandan veriler, döneminde istihdam ve işgücüne katılım oranlarının önceki yılın aynı dönemine göre her biri,7 puan artışla, sırasıyla %, ve %1, olarak kaydedildiğini gösterdi. İşgücüne katılım oranı erkeklerde %71,3 olurken, kadınlarda %31, seviyesinde gerçekleşti. döneminde ayrıca, genç işsizlik oranı %1,1, tarım dışı işsizlik oranı ise %1, oldu. İşsizlik Oranı %1, Düzeyinde 1 11 1 7 İŞGÜCÜ PİYASALARI 1,3 1,,7,,1, 1,1 1, 1, 1,7 1, 11,3 11, 1, İşsizlik,,3, 1 1 İşsizlik Oranı (%) Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşgücüne Katılım Oranı %1, Oldu 1,3 1, 1,, 1,1 PARA POLİTİKASI ve ENFLASYON Politikası Kurulu (PPK), 3 1 tarihli toplantısında Parafaizleri sabit tutma kararı aldı. Toplantı sonrası yapılan açıklamada, enerji fiyatlarındaki gelişmelerin enflasyonu olumlu etkilediği, bununla birlikte, artan maliyet unsurlarının çekirdek enflasyon eğilimindeki iyileşmeyi sınırlandırdığı belirtildi. Bu çerçevede PPK, ücret gelişmelerinin ve küresel piyasalardaki belirsizliklerin enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışları üzerindeki etkileri ile enerji ve işlenmemiş gıda fiyatlarındaki oynaklıkları dikkate alarak, gerekli görülen süre boyunca likidite politikasındaki sıkı duruşun korunacağını ifade etti. Kurul, önümüzdeki dönemde para politikası kararlarının enflasyon görünümüne bağlı olacağını yineledi. Tüketici enflasyonu ise, yılın ikinci ayında zayıflama sergiledi. Buna göre, Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %,7 yükseldi. Yıllık bazda sırasıyla %,3 ve %13,1 oranlarında yükselen gıda ve alkolsüz içecekler ile lokanta ve oteller fiyatları söz konusu oranın 3,3 puanlık kısmını oluştururken, konut, ulaştırma ve ev eşyası fiyatları da bu dönemde enflasyonun gelişiminde belirgin rol oynadı. Öte yandan TÜFE, bir önceki aya göre de, %, oranında düşüş kaydetti. 1 TÜFE Değişim Oranı (%, Yıllık) 1 7, 7, 7,1 7,1, 7,,1 7,1 7, 7,,1,1,,7 1 3 7 1 11 1 1 1 1 Faizler Değişmedi Enflasyon Ayında %,7 Oldu 1
verilerine göre, Şu- ayında ihracat TİMbat bir önceki yılın aynı ayına göre %3,1 oranında artarak 1, 3 1 3, Otomotiv,7 Hazırgiyim,1 Kimyevi Maddeler Kaynak: TİM İhracat Verileri İHRACATTAKİ GELİŞMELER milyar dolar oldu. Bu dönemde en çok ihracat yapan sektör milyar dolarla otomotiv olurken, bunu sırasıyla 1, 1, 1, 1, Elektrik Elektronik Sektörler Bazında İhracat (milyar $, İlk 1 Sektör) Çelik Tekstil Hububat, Bakliyat ve 1, milyar dolarla, hazır giyim ve konfeksiyon ile kimyevi maddeler sektörleri takip etti. ayında otomotiv ile 1,,,,,,,,3 Demir Makine Mobilya, Orman İklimlendirme 1-1 - Madencilik Çimento, Cam Fındık Mücevher hazır giyim ihracatı sırasıyla %1, ve %1,7 oranlarında yıllık artış kaydederken, kimyevi maddeler sektörü %,7 oranında düşüş gerçekleştirdi. ihracat sıralamasında. olan elektronik grubunda da, %, lik bir yıllık daralma gerçekleşti. Bu dönemde sektörler genelinde en güçlü performans, %1, artış ile savunma ve havacılık sanayinde, en keskin düşüş ise, ihracatı %, oranında gerileyen fındık sektöründe görüldü. Bu doğrultuda, ayında yıllık ihracat gelişim hızına en olumlu katkıyı,7 yüzde puanla otomotiv sanayi yaparken, en olumsuz etki -1, puanla yine çelik sektöründen geldi. İhracat 1 Ay Sonra Artışa Geçti Savunma Sanayi Çift Haneli Gelişim Sergiledi En Güçlü Katkı Otomotivden Geldi verilerine göre, TİMayında en çok ihracat yapılan ilk ülke, Almanya, İngiltere, Irak, İtalya ve Fransa oldu. Bu dönemde Almanya ya yapılan ihracat, bir önceki yılın aynı ayına 1. 1. 3 1.1 Almanya İngiltere,% 7 Kaynak: TİM İhracat Verileri 1,% 1,1% 1,%,3%,3% ÜLKELER VE İLLER BAZINDA İHRACAT göre %13,1 oranında artarken, İngiltere ve Irak pazarlarında sırasıyla %, ve %, lik gerileme kaydedildi. İtalya ve Fransa ya yapılan ihracat ise, bu dönemde sırasıyla, %1,7 ve %1 Ülkeler Bazında İhracat (milyon $, İlk 1) Irak İtalya Fransa 13 7 3 %,% ABD 1 1,% İspanya 1% İran Ülke Gruplarının İhracattaki Payı (%, - 1) Mısır Hollanda AB Ortadoğu Afrika BDT K. Amerika Diğer Avrupa Diğer Asya Uzakdoğu Diğer Amerika Diğer Ülkeler Kaynak: TİM İhracat Verileri oranlarında artış yaşadı. ayında ABD pazarında %, lük bir düşüş görülürken, Mısır ve Hollanda ya yapılan ihracattaki çift haneli yıllık gelişimler dikkat çekti. Ülke grupları bağlamında, 1 yılının ilk ayında AB ülkeleri, Türkiye nin ihracatındaki payını %, ye yükseltirken,. sırada gelen Ortadoğu nun payı önceki yılın aynı dönemine göre, puan düşüşle %1 oldu. Bu dönemde Afrika pazarı 1,1 puanlık bir yükseliş yaşarken, Bağımsız Devletler Topluluğu nun (BDT) pastadaki payı 3 puan daralma kaydetti. Öte yandan, Kuzey Amerika ya yapılan ihracatın payı bir önceki yılın aynı dönemine göre,1 puan azaldı. Bu dönemde diğer Avrupa ve diğer Amerika ülkelerini kapsayan pazarlarda, puanlık dilim daralmaları yaşanırken, Uzakdoğu ülkelerinin payı da, puan genişledi. ayında en çok ihracat yapan iller arasında ise, İstanbul u, Bursa ve Kocaeli izledi. İstanbul ve Bursa bu dönemde sırasıyla,7 ve 1,1 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirirken, Kocaeli nin ihracatı,7 milyar dolar oldu. Sıralamada.lüğü, milyar dolarla İzmir,.liği ise, milyar dolarla Ankara aldı. Almanya ya İhracat %13,1 Artış Kaydetti AB Pazarının Payı %, Oldu Bursa nın İhracatı 1,1 Milyar Dolara Yükseldi 3 1
verilerine göre, yılın TÜİKilk ayında ihracat geçen yılın aynı dönemine göre % oranında azalarak, milyar dolar oldu. Bu dönemde en yüksek değerde ihracat gerçekleştiren fasıl, dolar bazında %13, yıllık ihracat daralması kaydeden motorlu kara taşıtları olurken, onu sırasıyla %1,7 ve %, oranlarında düşüş gerçekleştiren makineler ile örme giyim grupları izledi. ayında. sırada ise, %1, yıllık gerileme kaydeden elektronik ihracatı aldı. Bu dönemde birçok ürün grubunda daralma gözlenirken, toplam ihracat yıllık gelişimine en olumsuz etki -1,1 puanla, kıymetli metaller ve taşlar faslından geldi. İthalat ise ayında yıllık bazda %1,7 İthalat Gerilemeye Devam Ediyor 1 ayında cari işlemler açığı,1 milyar dolar oldu. Böylelikle, cari denge 1 yılını 3, milyar dolar seviyesinde bir açıkla kapayarak son yılın en düşük oranında bir düşüş sergileyerek, 13, milyar dolar düzeyinde kaydedildi. Bu dönemde en yüksek değerde ithalat yapan fasıllar, sırasıyla mineral yakıtlar yağlar, makineler ve elektronik grupları oldu. İthalat, mineral yakıtlar ve yağlarda %3, daralırken, onu takip eden diğer iki grupta ise sırasıyla %, ve %,7 düşüş kaydetti. ayında ithalatın gelişim hızına aşağı yönlü destek veren grupların başında ise, yine mineral yakıtlar ve yağlar geldi. Bu veriler doğrultusunda, dış ticaret açığı ayında yıllık %13, oranında bir düşüşle 3, milyar dolar oldu. Bu dönemde ihracatın ithalatı karşılama oranı da, önceki yıla göre,1 puan gerileyerek %71, seviyesinde gerçekleşti. İhracatında Güçlü Altın Etkisi Var DIŞ TİCARET DENGESİ 1 1 1 ÖDEMELER DENGESİ 3 1,3 1, 1,, 1 1 1, 13, 13, 11,1 seviyesine imza attı. Bu dönemde cari işlemler hesabı, mal ve birincil gelirler dengelerindeki sırasıyla 7, ve, milyar dolarlık açıklarla aşağı yönlü hareket ederken, hizmetler dengesindeki milyar dolarlık fazladan olumlu etkilendi. Bu veriler doğrultusunda cari açık, 1 yılında %,1 oranında bir düşüş kaydederken, altın hariç açık %, geriledi. Öte yandan 1 yılında İhracat (Milyar $) 1 11,1 11,1 11, 1 1 1 Dış Dış Ticaret (milyar (Milyar $) $) 1,3 İthalat İhracat Dış Ticaret Açığı, 1 1 13,3,3 11,7 11, finans hesapları 1,7 milyar dolar olarak kaydedilirken, bu dönemde resmi rezervlerde 11, milyar dolar azalma görüldü. 3, - Cari İşlemler Açığı (milyar $) $),,,, 3, 3, 3,7 3,,3 3,3,,,,3,,1 3, 3,1,, -,3 -, Cari Açık Son Yılın En Düşüğünde Rezervler 11, Milyar Dolar Azaldı 1 1 Kaynak: TCMB 1
Bölgesi nde sanayi Euroüretimi yıllık büyüme hızı 1 ayı için %1, e revize edilirken, ayında ise %1,3 oranında kaydedildi. Yılın son çeyreğine dair GSYH büyüme oranı ise, önceki yılın aynı dönemine göre %1, olarak açıklandı. Öte yandan, 1 yılına, düzeyine inerek giriş yapan reel kesim güveni ayında,7 seviyesine AVRUPA EKONOMİSİ gerilerken, aynı dönemde tüketici güveni de aşağı yönlü eğilimini korudu. Bölgedeki işsizlik oranı ise, düşüşünü sürdürerek ayında %1,3 ile son, yılın en düşük seviyesini kaydetti. 1 yılına %,3 yıllık artışla giriş yapan tüketici fiyatları ise ayında %, gerileme kaydederek, enflasyonda ay sonra yeniden negatif seviyeye işaret etti. Euro Bölgesi nde Sanayi ve İşsizlik (%) 11,,3 1,3 1,3 13 11 - - - -,7 1 1 1 7 Sanayi Üretim Endeksi Yıllık Büyüme Hızı İşsizlik Oranı (sağ eksen) Euro Bölgesi GSYH Büyüme Hızı (%, yıllık) 1, 1,1,7,, 1, 1, 1, 1, -1 - -,1 -, -1,1 Ç1 Ç Ç3 Ç Ç1 Ç Ç3 Ç Ç1 Ç Ç3 Ç 13 1 1 Euro Bölgesi Son Çeyrekte %1, Büyüdü Enflasyon Yeniden Negatif İşsizlik Oranı, Yılın En Düşüğünde 1
ekonomisinin 1 ABDson çeyrek gelişim hızı %1, e revize edilirken, 1 yılına dair veriler gelmeye devam ediyor. Bu doğrultuda ABD sanayi üretimi, ayında da zayıflama eğilimini sürdürerek %,7 oranında yıllık gerileme kaydetti. Tüketici enflasyonu bu dönemde hızlanmaya devam ederek %1, seviyesine ulaşırken, işsizlik oranı ise %, a geriledi. Öte yandan, ayında PMI endeksi, düzeyinde gerçekleşerek daralma sinyallerini sürdürmekle birlikte, ayın en iyi seviyesini kaydetti. Aynı dönemde tüketici güveni ise,,3 puan gerileyerek olumsuz görünümünü korudu. ABD EKONOMİSİ ABD GSYH Büyüme Hızı (%, Yıllık) 3,,,,,,7,1 1,7 1, 1, 1,1 1, Ç1 Ç Ç3 Ç Ç1 Ç Ç3 Ç Ç1 Ç Ç3 Ç 13 1 1 ABD Ekonomisi Son Çeyrekte %1, Büyüdü Sanayideki Görünüm Aşağı Yönlü YÜKSELEN EKONOMİLER Enflasyon Hız Kazanmaya Devam Ediyor Yükselen ekonomilere dair 1 yılı son çeyrek verileri açıklanmaya devam ediyor. Buna göre son dönemin parlayan ekonomilerinden Hindistan, söz konusu dönemde yıllık bazda %7,3 oranında bir büyüme kaydetti. Hindistan ekonomisinin yılın son çeyreğindeki performansında, özel tüketim canlılığıyla göze çarparken, yatırımların temposunda ise bir yavaşlama gözlendi. Öte yandan BRICS blokunun bir diğer üyesi Güney Afrika,. çeyrekte performansını düşürerek önceki yılın aynı dönemine göre %, GSYH artışı gerçekleştirdi. Bu dönemde imalat sanayi, madencilik ve tarım sektörlerinde daralma yaşadığı gözlenen G. Afrika ekonomisi, böylelikle 1 yılını %1,3 oranında bir büyümeyle geride bıraktı. Bir diğer yükselen ekonomi Endonezya ise,. çeyrekte hızını % e yükseltti. Ülkede bu dönemde özel tüketimde yavaşlama ve ihracatta ise düşüş görülmekle birlikte, kamu harcamaları ve yatırımlardaki hızlanmalar, büyümeyi destekleyen ana unsur oldu. GSYH Büyüme Hızı (%, Yıllık) Hindistan %7,3 Büyüdü 1, 7, 7,,7,7 7,1 7,7,7,7 7,3,,,7,1,,7,7,7, 1,, 1, 1,, 1,31,1, 1,3 1, Hindistan Güney Afrika Endonezya 13-Ç1 13-Ç 13-Ç3 13-Ç 1-Ç1 1-Ç G. Afrika Yavaşlama Sergiledi 1-Ç3 1-Ç 1-Ç1 1-Ç 1-Ç3 1-Ç Endonezya Ekonomisi Hızlandı 1