ALTIEYLÜL PLEVNE MAH. 5244-5245-5246-5247 ADALAR ARASINDAKİ TESCİL HARİCİ ALANA İLİŞKİN 1/1000 ÖLÇEKLİ İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİ PLAN AÇIKLAMA RAPORU PLANIN İSMİ BALIKESİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI İMAR VE ŞEHİRCİLİK DAİRE BAŞKANLIĞI ŞEHİR PLANLAMA MÜDÜRLÜĞÜ Balıkesir Altı Eylül İlçesi, Plevne Mahallesi 5244-5245-5246-5247 Adalar Arasındaki Tescil Harici Alana İlişkin 1/5000 Ölçekli Nazım İmar Planı Değişikliği PLANLAMA EKİBİ Pafta No BALIKESİR 17-18 LM Ölçek:1/5000 MEKANSAL PLANLAMA Mim.Müh.Pro.Bil.İnş.Tah.Ltd.Şti Merkez Mah.Eyüp Yolu No:2 Salih Yılmaz İş Merkezi Kat3 D:29-30 Gaziosmanpaşa/İSTANBUL Posta Kodu: 34245 PROJE PERSONELİ PROJE MÜELLİFİ ADI- SOYADI ÜNVANI İbrahim İÇİNGİR ŞEHİR PLANCISI Tolga KALAYCI ŞEHİR PLANCISI Ali Kemal ŞAHİNSOY ŞEHİR PLANCISI KARNE GURUBU E Gökhan Süleyman ÖZOK ŞEHİR PLANCISI KARNE GURUBU A İMZA MEKANSAL PLANLAMA MİMARLIK MÜHENDİSLİK PROJE BİLİŞİM İNŞAAT TAH. SAN. ve TİC. LTD. ŞT. Merkez : Merkez Mah. Eyüp Yolu No:2 Salih Yılmaz İş Merkezi Balıkesir Şube : Kuvayi Milliye Mah. Çakmak Cad. Özmutlu Kat :3 D:29-30 Gaziosmanpaşa/İSTANBUL Posta Kodu : 34245 Sitesi No:199/29 Karesi/BALIKESİR Şehir Plancısı Ali Kemal ŞAHİNSOY Tel: 0555 612 77 04 sahinsoy@mekansalplanlama.com www.mekansalplanlama.com,
İÇERİK 1. GİRİŞ... 2 2. PLAN ALANININ KONUMU... 2 2.1. ÜLKE İÇİNDEKİ KONUMU... 2 2.2. İL İÇİNDEKİ KONUM... 7 3. ULAŞIM VE COĞRAFYA... 8 4. NÜFUS... 13 5. PLANLAMA ALANI... 15 6. MÜLKİYET... 17 7. MERİ PLANLAR... 18 8. PLAN TADİLATI TEKLİFİ... 19 Mekansal Planlama Sayfa 1
1. GİRİŞ Bu rapor, Balıkesir İli, Altıeylül İlçesi, Plevne Mah. 5244-5245-5246-5247 adalar arasındaki tescil harici alana ilişkin hazırlanan 1/1000 ölçekli İmar Planı değişikliğine ilişkin hususları açıklamaktadır. 2. PLAN ALANININ KONUMU 2.1. ÜLKE İÇİNDEKİ KONUMU Ülkemizde günümüzde yerleşim yerlerinin konumlarını belirlemek için İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) kullanılmaktadır. İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS), bölgeler arası gelişmişlik farklarının azaltılmasına yönelik olarak bölgelerin sosyo-ekonomik analizlerinin yapılması ve Avrupa Birliği (AB) ile karşılaştırılabilir veriler üretilmesi amacıyla AB bölgesel sınıflandırması olan NUTS kriterlerine göre tanımlanmıştır. Bu sınıflandırma üç düzeyden oluşmaktadır. İlk aşamada idari yapıya uygun olarak 81 adet il 3. düzeyde bölge birimleri olarak tanımlanmıştır. Ekonomik, sosyal, kültürel ve coğrafi yönlerden benzer illerin belirli bir nüfus büyüklüğü de dikkate alınarak gruplanması ile 26 adet 2. düzeyde bölge birimleri tanımlanmıştır. Yine aynı kritere göre 2. düzey bölge birimlerinin gruplanması sonucu 12 adet 1. düzeyde bölge birimleri tanımlanmıştır. Bu sınıflandırma, 28.08.2002 tarihli ve 2002/4720 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile uygulanmaya başlanmıştır. Mekansal Planlama Sayfa 2
Harita 1. Türkiye İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması Kaynak: Büro Çalışması, 2014 Mekansal Planlama Sayfa 3
İlçenin bağlı bulunduğu Balıkesir ili, 7 coğrafi bölgeden Marmara bölgesi içerisinde yer almaktadır. Türkiye İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması na göre ilçe Düzey III sınıflamasında TR221 kodlu Balıkesir ilinde bulunmaktadır. Balıkesir ili ise istatistiki bölge birim sınıflamasına göre TR22 kodlu Balıkesir Alt Bölgesine (Düzey II) ve bu alt bölge de TR2 kodlu Batı Marmara Bölgesi ne (Düzey I) bağlıdır. Aşağıdaki tabloda istatistiki birim sınıflamasında Balıkesir ilinin yeri gösterilmiştir. Tablo 1. Balıkesir İli İstatistiki Bölge Birim Sınıflandırması DÜZEY I DÜZEY II (26 KOD KOD (12 BÖLGE) ALT BÖLGE) TR2 BATI MARMARA TR2 1 TR2 2 TEKİRDAĞ ALT BÖLGESİ BALIKESİR ALT BÖLGESİ KOD TR211 TR212 TR213 TR221 TR222 DÜZEY III (81 İL) TEKİRDAĞ EDİRNE KIRKLARELİ BALIKESİR ÇANAKKALE Türkiye nin batısında, Marmara ve Ege Bölgeleri arasında konumlanan TR22 Balıkesir Alt Bölgesi (Güney Marmara Bölgesi) Balıkesir ve Çanakkale illerinden oluşmaktadır. Hem Marmara hem Ege Denizi ne kıyısı olan Bölge, kuzeyde TR21 Edirne, Tekirdağ, Kırklareli; batıda TR41 Bursa, Eskişehir, Bilecik ve güneyde TR33 Afyon, Manisa, Kütahya, Uşak ve TR31 İzmir Bölgeleri ile çevrilidir. Türkiye nin sahip olduğu 2 boğazdan biri olan Çanakkale Boğazı nı barındıran Bölgenin, Asya ve Avrupa kıtalarında toprağı bulunmaktadır. 1 Mekansal Planlama Sayfa 4
Harita 2. TR22 Balıkesir Alt Bölgesi nin Ülke İçindeki Konumu Kaynak: TR22 Güney Marmara Bölgesi Bölge Plan Taslağı, 2013 Balıkesir, Marmara Bölgesi'nin Güney Marmara Bölümü'nde, hem Marmara hem de Ege Denizi ne kıyısı bulunan bir ilimizdir. Türkiye genelinde iki deniz ile komşu olan altı ilden bir tanesi olan Balıkesir ilinin Ege Denizi ndeki kıyı uzunluğu 115,5 km, Marmara Denizi ndeki kıyı uzunluğu ise 175 km dir. Yüzölçümü bakımından (14.299 km2) Türkiye nin en büyük 12. ilidir. Doğusunda Bursa ve Kütahya, güneyinde Manisa ve İzmir, batısında ise Çanakkale yer almaktadır. Ayvalık ilçesinin konumunu düşündüğümüzde aynı zamanda Yunanistan ın Midilli Adası na da komşudur. Topraklarının %46 sını ormanlar oluşturmaktadır. 1 Mekansal Planlama Sayfa 5
Harita 3. Balıkesir İlinin Ülke İçindeki Konumu Kaynak: Büro Çalışması, 2014 Altıeylül ilçesi, Ülke içerisinde Marmara Bölgesi nin güneyinde, TR2 kodlu Batı Marmara Bölgesi, TR22 kodlu Balıkesir Alt Bölgesi ve TR221 kodlu Balıkesir ili içerisinde yer almaktadır. Altıeylül ilçesi ülkemizin en önemli merkezleri olan İstanbul, İzmir, Ankara ve Bursa ya yakın bir konumda bulunmaktadır. İlçenin önemli merkezler içerisinde en yakın olduğu ilk 3 il, Bursa (151 km), İzmir (176 km) ve İstanbul (390 km) iken, bu merkezler içerisinde en uzak olduğu ilk 3 il, Diyarbakır (1.426 km), Erzurum (1.390 km) ve Trabzon dur (1.228 km).1 İlçenin önemli merkezlere olan uzaklıkları aşağıdaki tablo ve haritada gösterilmiştir. 1 Karayolları Genel Müdürlüğü, 2014 Mekansal Planlama Sayfa 6
Tablo 2. Altıeylül İlçesi Önemli Merkezlere Uzaklık Merkez Uzaklık (Km) 1 Bursa 151 2 İzmir 176 3 İstanbul 390 4 Ankara 535 5 Kayseri 842 6 Samsun 896 7 Adana 901 8 Gaziantep 1.113 9 Trabzon 1.228 10 Erzurum 1.390 11 Diyarbakır 1.426 Kaynak: Karayolları Genel Müdürlüğü, 2014 2.2. İL İÇİNDEKİ KONUM Altıeylül ilçesi, Karesi ilçesinin güneyinde, Susurluk, Kepsut ve Bigadiç ilçelerinin batısında, Sındırgı ilçesi ile Manisa ilinin kuzeyinde ve İvrindi ile Savaştepe ilçelerinin doğusunda yer almaktadır. Altıeylül Balıkesir in iki merkez ilçesinden biri konumundadır. İlçe sınırları içerisinde Balıkesir kent merkezinin bir bölümü bulunmaktadır. D-565 Bursa-Balıkesir-Manisa-İzmir yolu kent merkezini kuzey ve güney yönünde ikiye ayırırken, Altıeylül ilçesi bu yolun güney kısmında kalmaktadır. İlçenin aynı zamanda Manisa ili ile sınırı bulunmaktadır. Mekansal Planlama Sayfa 7
Harita 4. Altıeylül İlçesi nin İl İçindeki Konumu Kaynak: Büro Çalışması, 2014 3. ULAŞIM VE COĞRAFYA Balıkesir coğrafi konumu itibariyle ulaşım ağları açısından stratejik öneme sahiptir. İstanbul ve Bursa illeriyle İzmir arasındaki bağlantıyı sağlayan devlet yolu ve İzmir-Çanakkale kentlerini bağlayan karayolunun Ayvalık-Edremit bölümü Balıkesir sınırları içerisinde kalmaktadır. Balıkesir de 637 km devlet yolu ve 607 km il yolu olmak üzere toplam 1.244 km karayolu ağı bulunmaktadır. Bu karayolu ağı kapsamında il sınırları içerisinde otoyol bulunmamaktadır. Balıkesir ilindeki toplam köy yollarının uzunluğu ise 5.011 km dir. Mekansal Planlama Sayfa 8
Balıkesir deki 892 köyün (6360 sayılı kanundan önceki durumda köy olan mahalleler) 684 ünün yolu asfalt olup özellikle dağlık alanda kalan köy yolları ve tali yollarda sıkıntılar yaşanmaktadır.2 Balıkesir ili kent merkezine dolayısıyla Altıeylül ilçesine karayolu ile ulaşım kolaylıkla yapılabilmektedir. İstanbul dan Altıeylül e önce deniz yolu ile Bandırma ve daha sonra buradan da bölünmüş karayolu ile gelinebilmektedir. Ankara dan ilçeye ulaşım ise Eskişehir ve Bursa üzerinden ya da Eskişehir ve Kütahya üzerinden karayolu ile yapılabilmektedir. İlçe Bursa ve İzmir şehirlerine oldukça yakındır. Bu illerden de bölünmüş yollar ile ilçeye ulaşım sıkıntısız bir şekilde yapılabilmektedir. İlçenin batısında yer alan Çanakkale ilinden ise yer yer bölünmüş yer yer devlet yolları ile ilçeye ulaşılabilmektedir. Çanakkale ilini Anadolu ya bağlayan yol Altıeylül ilçesinden geçmektedir. Balıkesir 291 km kıyı uzunluğuna sahiptir. İlde birisi Ege, yedisi Marmara Denizinde toplam 8 iskele ve liman tesisi bulunmaktadır. En aktif limanlar TCDD Bandırma Limanı, BAGFAŞ Limanı ve Saraylar Belediye İskelesidir. Bandırma ile İstanbul-Yenikapı arasında İstanbul Deniz Otobüsleri (İDO) tarafından seferler düzenlenmektedir.3 Deniz yolu ulaşım olanakları konusunda Balıkesir ilinin bir ilçesi olan Bandırma, önemli bir potansiyele sahiptir. Gelişmiş ve donanımlı limanı ile Marmara Bölgesi nin denize açılan kapısı konumundadır. Bandırma-İstanbul arasındaki uzaklık 64 mildir. 1998 yılında başlatılan İstanbul- Bandırma arasındaki hızlı feribot ve deniz otobüsü seferleri, ulaşımda büyük kolaylık sağlamaktadır. Yaz aylarında karşılıklı hafta içi dört, hafta sonu altı seferi bulan yoğun taşıma programı ile iki saat gibi kısa bir sürede, İstanbul a ulaşmak mümkün olmaktadır. Bandırma dan her gün Tekirdağ ve İstanbul'a Ro- Ro seferleri yapılmaktadır. Ayrıca Marmara Adası, Paşalimanı Adası ve Türkeli (Avşa) Adasına da günlük yolcu taşıma amaçlı seferler düzenlenmektedir.4 Bu özel konumu ile Bandırma ilçesi, İstanbul ile Balıkesir ili arasındaki mesafeyi azaltmakta ve bu iki il arasındaki ulaşımı daha hızlı ve rahat bir hale getirmektedir. 2 TR22 Güney Marmara Bölgesi Bölge Planı Taslağı, 2013 3 10 Başlıkta Balıkesir, 2012 Mekansal Planlama Sayfa 9
Harita 5. Balıkesir İli İskele ve Limanlar Kaynak: TR22 Güney Marmara Bölge Planı, 2010-2013 Balıkesir ilinde iki adet havaalanı bulunmaktadır. 1997 de açılan ve Edremit ilçe sınırları içerisinde yer alan Balıkesir Körfez Havaalanı yıllık 120.000 yolcu kapasitelidir. Yaz aylarında faaldir. Yurtiçi ve yurtdışı uçuşlar yapılmaktadır. Sadece sivil hava trafiğine açık olan havaalanının terminal binası toplam büyüklüğü 23.600 m2 dir. 1998 de sivil hava trafiğine açılan Balıkesir Merkez Havaalanı ise yıllık 100.000 yolcu kapasitelidir. Hem sivil hem de askeri hava trafiğine açıktır. Sadece yurtiçi uçuşlar yapılmaktadır ve havaalanının terminal binası toplam büyüklüğü 330 m2 dir. Bu havaalanı proje alanı olan Altıeylül ilçesi sınırları içinde, ilçe merkezinin doğusunda yer almaktadır. Mekansal Planlama Sayfa 10
Harita 6. Balıkesir İli Havaalanları Kaynak: Devlet Hava Meydanları İşletmesi, 2014 İl, Ankara yı İzmir e bağlayan demiryolu üzerindedir. Bu demiryolunun il merkezinde yer alan Balıkesir İstasyonu, Altıeylül ilçesinde yer almaktadır. Balıkesir ilindeki demiryolu uzunluğu, 276 km ile Türkiye demiryolu hattının yüzde 3,2 sine tekabül etmektedir.4 4 10 Başlıkta Balıkesir, 2012 Mekansal Planlama Sayfa 11
Altıeylül ilçesi Bandırma dan başlayıp Balıkesir kent merkezinden geçen ve oradan Manisa ile İzmir e ulaşan demiryolu hattı ile Balıkesir kent merkezinden başlayarak Kütahya dan geçen ve Eskişehir e bağlanan demiryolu hatlarının kesişiminde yer almaktadır. Harita 7. Balıkesir İli Demiryolu Hatları Kaynak: Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları, 2014 Altıeylül ilçesinin yüzölçümü 927,29 km2 dir. İlçenin tarım arazilerinin topografyası dalgalı bir özellik göstermektedir. Batı kısımlarda daha engebeli bir yapıya sahipken diğer kısımlar nispeten daha düzdür. 94.946,50 hektar alana sahip ilçenin % 48,67 gibi yüksek bir bölümü tarım alanlarından oluşmaktadır. Buna % 11,70 olan mera alanı da eklendiğinde tarımsal üretimde kullanılan alan % 60 a çıkmaktadır. Kalan kısımlar ise % 32,02 ile orman alanı ve % 7,61 ile diğer alanlardır. Mekansal Planlama Sayfa 12
Coğrafi olarak Balıkesir Ovası olarak anılan bölge ilçe sınırları dahilinde kalmaktadır. Bu alanda devlet yatırımı olarak altyapısı tamamlanmış ve üzerinde sulu tarım yapılan tarım arazileri oldukça verimlidir. İlçenin güneydoğu sınırından geçen Simav Çayı ve Balıkesir Ovasının ortasından geçerek Simav Çayına dökülen Kazıklı Deresi ile İkizcetepeler Barajına dökülen Koz Deresi ilçenin en önemli akarsularıdır. Balıkesir-İzmir güzergahından il merkezine 21 km mesafede bulunan İkizcetepeler Barajı, Kille Çayından beslenmektedir. İçme ve sulama amaçlı yapılan barajın alanı 960 hektardır. Ayrıca Cinge Köyünde bir adet sulama amaçlı gölet mevcuttur. 4. NÜFUS 6360 sayılı kanun öncesi Balıkesir il merkezinde konumlanmış merkez ilçenin 2012 yılı itibari ile nüfusu 338.936 kişidir. Bu nüfusun 267.903 kişisi şehir merkezinde yaşayan kentsel nüfusu oluştururken, 71.033 kişisi belde ve köylerde yaşayan kırsal nüfusu oluşturmaktadır. 6360 sayılı kanun ile büyükşehir olan Balıkesir ilinde merkez ilçe Karesi ve Altıeylül ilçelerine bölünmüş, bu bölünme sonucunda merkez ilçenin nüfusu dengeli bir şekilde iki ilçeye dağıtılmıştır. Yeni oluşan durumda, 2013 yılı itibari ile Altıeylül ilçesinin toplam nüfusu 170.260 kişidir. Aynı yıl içerisinde Karesi ilçesinin nüfusu ise 167.549 kişi olmuştur. Kanun ile birlikte köy ve beldelerin tüzel kişilikleri kaldırılıp ilçelere bağlı mahalleler halinde dönüştürüldükleri için, ilçelerin nüfuslarının tamamı kentsel nüfus olarak değerlendirilmektedir. Ayrıca önceden merkez ilçe olan bölgede bir sene içerisindeki nüfus artışı eksi yönde olmuştur. 2013 senesinde eski merkez ilçenin nüfusunu oluşturan Karesi ve Altıeylül ilçelerinin nüfus toplamı 337.809 kişi olmuştur. 2012 senesi nüfusu ile kıyaslandığında Balıkesir il merkezinde nüfus 1.127 kişi azalmıştır. Tablo 3. Balıkesir Merkez Nüfusu (2012 2013) İlçeler Nüfus 2012 2013 Merkez 338.936 337.809 Altıeylül 0 170.260 Karesi 0 167.549 Kaynak: TUİK, 2014 Mekansal Planlama Sayfa 13
Altıeylül ilçesi 2013 yılı mahalle nüfusları incelendiğinde, merkez mahallelerin nüfusları toplamının 119.996 kişi, 6360 sayılı kanun ile daha önceden köy olan mahallelerin nüfusları toplamının ise 50.264 kişi olduğu görülmektedir. Bu verilere göre Altıeylül ilçesi merkez mahalleler nüfusu tüm ilçe nüfusunun yaklaşık %70 ini oluştururken, geri kalan %30 luk kısım nüfusu ise daha önceden köy olan mahalleler oluşturmaktadır. Grafik 1. Altıeylül İlçesi Merkez ve Köy Mahalleri Nüfus Oranları (2013) Merkez Mahalleler Köy Mahalleleri 30% 70% Kaynak: TUİK, 2014 Mekansal Planlama Sayfa 14
5. PLANLAMA ALANI Harita 8. Altıeylül ve Komşu İlçeleri Planlama alanı Balıkesir ili Altıeylül ilçesi Plevne Mah. sınırları içerisinde kalmakta olup parsel konumunu ve mahalle sınırlarını gösteren harita aşağıdaki gibidir. Mekansal Planlama Sayfa 15
Plevne Mah. 5244-5245-5246-5247 Adalar Arasındaki Tescil Harici Alana İlişkin 1/1000 Harita 9. Plan Değişikliği Yapılacak Alanın Konumu ve Mahalle Sınırları Mekansal Planlama Sayfa 16
Harita 10. Plan Değişikliği Yapılacak Alanın Hava Fotoğrafı 6. MÜLKİYET Plan tadilatına konu olan alan Plevne Mahallesi 5244-5245-5246-5247 Adalar arasındaki tescil dışı alandır. Mekansal Planlama Sayfa 17
7. MERİ PLANLAR Planlama alanı 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planında Konut Alanında kalmaktadır. Harita 11: 1/5000 Nazım İmar Plan Durumu 1/5000 NAZIM İMAR PLANINDA konut alanı olarak planlanan alan 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planında Kısmen Park, Kısmen Cami ve Kısmen de Yol alanında kalmaktadır. Mekansal Planlama Sayfa 18
Harita 12: 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı 8. PLAN TADİLATI TEKLİFİ Hazırlanan 1/5000 ölçekli plan teklifi ile planlardaki konut yoğunluğu düşürülerek donatı yoğunluğu arttırılmaktadır. Bununla beraber planlama sınırı içerisinde 1/5000 plan ile 1/1000 plan arasındaki uyumsuzluk giderilmektedir. 1/5000 plan değişikliği ile planlanan Belediye Hizmet Alanında Altıeylül Belediyesi tarafınca yapılması düşünülen Pazar Alanı Plevne Mahallesinde yaşayan bölge halkının önemli bir ihtiyacına karşılık verecektir. Mekansal Planlama Sayfa 19
Harita 13: Plan Değişikliği Mekansal Planlama Sayfa 20