Transkript

1

2 T.V.H.B. ANKARA BÖLGE SÝ Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odasý Bülteni Veteriner Hekimler Ailesi Veteriner Hekim Murat HARMAN AVHO Yönetim Kurulu Üyesi editörden Deðerli Meslektaþlarým, Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odasý olarak göreve geldiðimiz ilk günden itibaren yansýz ve tarafsýz bir anlayýþý benimseyerek, Atamýzýn Ýlke ve Ýnkilaplarýna sadýk bir þekilde yolumuza devam ettik ve bu þekilde de yürümeye devam edeceðiz. Yýllýk izninde dahi dinlenmek ve ailesiyle birlikte olmak yerine odamýz ve meslektaþlarýmýz için koþuþturan, zamanýný ve emeðini harcayan odamýzýn yeni baþkaný Veteriner Hekim Ümit DUMAN taraflý olmanýn odamýza nasýl zararlar vereceðini, meslektaþlarýmýzý birbirinden uzaklaþtýracaðýný, yapmamýz gereken iþlerden, hedeflerden ve ilkelerden geri býrakacaðýný, tek çizgimizin Atamýzýn yolu olduðunu, onun düþüncelerini uygulayýp yaþatmamýz gerektiðini, mesleðimizin haysiyeti ve saygýnlýðýný daha da yükseltmek için daha fazla emek sarfetmemiz gerektiðini vurgulamaktadýr. Ben burada bugüne kadar yazdýðým yazýlarýmýn çoðunda Veteriner Hekimler ailemizin birlik ve beraberliðinden bahsettim. AVHO hiçbir tarafa ait olamaz deðerli meslektaþlarým. AVHO yalnýzca Veteriner Hekimci olup, meslektaþlarýný hangi görüþe sahip olursa olsun kucaklayan, haklarýný savunmak için mücadele eden bir kurumdur. Baþýnda hangi insan ya da insanlar olursa olsun çizgisi böyle olmak zorundadýr. Bizler Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odasý Yönetim Kurulu Baþkaný ve Üyeleri olarak tek görüþümüz ve tarafý olduðumuz düþüncemiz sizler ve sizlerin haklarýdýr, Veteriner Hekimlerdir. Bizler görevimizi sizlerin katýlýmý, paylaþýmý, düþünce, görüþ ve eleþtirileriyle daha iyi, daha faydalý yapacaðýmýzý düþünüyoruz. Mesleðimizi ülkemizde getirebileceðimiz en yüksek konuma getirmek için birlikte mücadele edelim. Bunu yalnýzca bizler birkaç kiþi yapamayýz. Birlik, beraberlik ve ayný hedefe birlikte yürüme duygusu ve düþüncesiyle baþarabiliriz. Kendi kendimize engeller koyuyor, kendi içimizde birbirimizi kötülüyor, birbirimize hak etmediði ithamlarda bulunuyoruz! Bunlarý yaparken acaba hiç düþünüyor muyuz ne yapýyorum ben diye? Ettiðimiz kelimeler, yaptýðýmýz yorumlar nereye gidiyor, nelere sebep oluyor kaygýsýný taþýyor muyuz? Oysa herkes önüne baksa, býraksa baþkasýnýn görüþüyle düþüncesiyle uðraþmayý, býraksa amaçsýz gereksiz söz ve ithamlarda bulunmayý daha iyiye gideriz öyle deðil mi meslektaþlarým? Biz bize yeteriz inanýn bana. Yeter ki gereksiz þeylerle uðraþmayalým, beraber birlikte yürüyelim, mücadelemizi bir vücut olup yapalým, haklarýmýzý birlik olup arayalým. Bizler düþünceler, görüþler, taraflar, her þey bir yana Veteriner Hekimleriz, Veteriner Hekimciyiz, ayný ailenin bireyleriyiz aklýmýzdan çýkarmayalým. Tüm Meslektaþlarýma Sonsuz Sevgi ve Saygýlarýmla ANKARA BÖLGESÝ VETERÝNER BÜLTENÝ T.V.H.B. ANKARA BÖLGESÝ V E T E RÝNER Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odasý Adýna Sahibi Ümit DUMAN Sorumlu Yazý Ýþleri Müdürü Yasemin SAATÇÝ Editör Murat HARMAN Yayýn Ýdare Merkezi Saðlýk 1 Sokak 36/3 Yeniþehir/ANKARA Tel: Faks: e-posta: iletisim@avho.org.tr Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odasý Tüm haklarý saklýdýr. Kaynak gösterilerek alýntý yapýlabilir. YÖNETÝM KURULU Ümit DUMAN Baþkan Yasemin SAATÇÝ Genel Sekreter Murat HARMAN Sayman Dilruba COÞKUN Serbest Üye Fatih Bilge ÖCAL Serbest Üye ISSN Yayýn Türü: Yerel, Süreli Grafik Tasarým Gürkan AKBAÞ Baský Elma Teknik Basým Matbaacýlýk Çatal Sokak 11/A Maltepe Ankara Tel: Faks: elma@elmateknikbasim.com Basým Yeri ve Tarihi Ankara, 29 Ocak 2010 Basým hatalarýndan dolayý odamýz sorumlu deðildir. Dergide yayýmlanan yazýlardan yasal olarak tümüyle yazarlarý sorumludur. 2 Kasým 2009

3 Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odasý Bülteni T.V.H.B. ANKARA BÖLGE SÝ Türkiye deki Yaban Hayatý Kalp Kurdu Hastalýðý Köpeklerde Seborrhea Domuz Gribinde Son Durum Editörden - Veteriner Hekimler Ailesi Türkiye'de Yaban Hayatý Etlik Araþtýrma Enstitüsü KHVHD Eðitim Kongresi Kalp Kurdu Hastalýðý Köpeklerde Saborrhea Nutrigenomik Teknolojisi Gýda Fuarý - Gýda Sektörü Görüþmesi - Odamýzda Bayramlaþma Kurban Bayramý - Veteriner Hekimliði Eðitimi'nin 167. Yýlý Basýn Açýklamasý - Ziraat Mühendisleri'ni Ziyaret - AVHO Diyarbakýr'da Panel - Ziyaret CHP Milletvekili Ramazan Kerim ÖZKAN'ý Ziyaret TKÝB Müsteþar Yardýmcýsý Nihat PAKDÝL'i Ziyaret Hayvansever Dernek ve Vakýflarla Görüþme Tarým Ýl Müdürümüzü Ziyaret Madde 7.Fýkrasý Acil Durum Sigortasý Vodofone Domuz Gribi Hakkýnda Son Haberler Nutrigenomik içindekiler Kasým

4 T.V.H.B. ANKARA BÖLGE SÝ Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odasý Bülteni TÜRKÝYE DEKÝ YABAN HAYATI KORUMA VE ÝLK YARDIM YÖNTEMLERÝ Türkiye de Yaban Hayatý Biyolojik çeþitlilik, toplumu ekolojik, ekonomik, kültürel ve ruhsal olarak destekler. Kaynak kullaným hýzýnýn ve insan nüfusunun artýsý sebebiyle son derece önemli olan ekosistemler büyük bir hýzla bozulmaya baþlamýþtýr. Biyolojik çeþitliliðin global olarak azalmasý insanlýðýn yüz yüze kaldýðý en önemli çevresel sorun olarak görülmektedir. Türkiye, Biyolojik Çeþitlilik Sözleþmesi'nin uygulanmasý için üzerine düsen sorumluluklarý yerine getirmek amacýyla, rehber olarak kullanýlmak üzere ulusal bir biyolojik çeþitlilik stratejisi ve eylem planý geliþtirmiþtir. Türkiye'nin biyolojik çeþitlilik stratejisi ve eylem planý Ülkemizin biyolojik zenginliðinin statüsünü, bu zenginliðin korunmasý ve sürdürülebilir bir biçimde kullanýmýna yönelik öneriler ile aþaðýda belirtilen biyolojik çeþitlilik kaybý ile ilgili konularý ve yapýlmasý gereken acil isleri belirlemektedir. Biyolojik çesitliligin korunmasinin saglanmasi için kurumsal problemlerin giderilmesi Koruma alanlarinin kurulmasi, özellikle nesli tehlike altinda ve endemik olan türler için yönetim planlarinin hazirlanmasi,dogal kaynaklarin sürdürülebilir kullanimi, koruma konsepti ve prensipleri konularinda toplumun her seviyesine egitim imkaninin saglanmasi,medya ve sivil toplum örgütleriyle isbirligi yapilarak çevresel bilincin arttirilmasi,türkiye'nin biyolojik çesitliliginin ve bozulmamis ekosistemlerinin korunmasi, sürdürülebilir bir sekilde, bilimsel prensipler dogrultusunda, iyi tasarlanmis kurallarla yönetilmesi amaciyla, uluslararasi is birliginin, yaban hayatini koruma egitiminin ve bilinçlendirme çalismalarinin önem ve geregi tüm toplumumuz tarafindan kabul edilmektedir.ekosistemlerimizin üretkenliginin, çesitliliginin ve bütünlügünün korunmasi ve sürdürülebilir gelisiminin saglanmasi konusunda tüm kamu kurumlari, üniversiteler,sivil toplum kuruluslari ve özel sektör ortak sorumluluk tasimaktadir. Türkiye'nin biyolojik çesitliligine bakmak gerekirse ülkemizde 9600'den fazla bitki, 152 memeli, 459 kus, 354 balýk ve 106 sürüngen türünden olusan çok zengin bir fauna ve floraya sahiptir.milyonlarca göçmen kuþun kullandýgý ve Batý Palearctik-Afrika arasýnda bulunan üç ana geçit yolundan ikisi Türkiye'den geçmektedir.buna karþin yabanýl alanlarýn tarým arazisine dönüþtürülmesi endüstrileþme mekanik tarým,tarým ilaç ve gübrelerinin aþýrý kullanýmý ve aþýrý avlanma yaban hayatý habitatlarýný son derece olumsuz etkilemiþtir. Bu nedenle, yaban hayatý habitatlarýnda yaþanan bozulma tehlikeli seviyelere ulaþmýþ ve bunun sonucunda,birçok bitki ve hayvan türü yok 4 Kasým 2009 Peçeli Baykuþ

5 Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odasý Bülteni T.V.H.B. ANKARA BÖLGE SÝ olmuþ veya yok olma tehlikesi ile karþý karþýya kalmýþtýr. Türkiyede nesli tehlikedeki kuþ türleri: KÜÇÜK KARABATAK(Phalacrocorax pygmeus), TEPELÝ PELÝKAN (Peleanus crispus), KÜÇÜK SAKARCA (Anser erythropus), SÝBÝRYA KAZI(Branta ruficollis), YAZ ÖRDEÐÝ(Marmaronetta angustirostris), DÝKKUYRUK ÖRDEK(Oxyura leucocephala), KARA AKBABA (Aegypius monachus), ÞAH KARTAL(Aquila heliaca), KÜÇÜK KERKENEZ(Falco naumanni), BILDIRCIN KLAVUZU(Crex crex), TOY(Otis tarda), MEZGELDEK (Tetrax tetrax), ÝNCE GAGALI KERVAN ÇULLUÐU (Numenius tenuirostris), ADA MARTISI(Larus audoinii), SARI KAMIÞÇIN (Acraephalus paludicala), PASBAS PATKA (Aythya nyroca), SAZ HOROZU(Porphiro porphiro), AKKUYRUKLU KARTAL (Haliaeetus albicilla) BOZKIR KARTALI (Aquila nipalensis), TAVSANCIL (Hieraaetus fasciatus), BALIK KARTALI (Pandion haliaetus), ULUDOÐAN (Falco cherrug), BIYIKLI DOÐAN (Falco biarmacus), ÇÝZGÝLÝ ÝSHAKKUÞU(Otus brusei), BALIK BAYKUÞU(Ketupa zeylonensis), PAÇALI BAYKUÞ(Aegolius funereus), PEÇELI BAYKUÞ(Tyto alba), ÝZMÝR YALIÇAPKINI(Halycon smyrensis), ALACA YALIÇAPKINI (Ceryle rudis)dýr Yaban hayatý açýsýndan içanadolu bölgesine baktýðýmýz zaman önemli türler tespit edilmiþtir. Kýzýl Þahin(Buteo rufinus) içanadolu bölgesinde yaygýn karþýlaþýlan bir yýrtýcý kuþdur.kýzýl Þahinler Ateþli silah yaralanmalarina mahruz kalmýþ,fakültemizde çekilen radyografiler sonucunda vücüdunun bir çok bölgesinde saçma yaralarýna rastlanmýþtýr. Kanat kýrýklarýna gene fakültemizde cerrahi anabilimdalýnda ortopedi ve travmatoloji kürsüsünde müdahale edilmiþtir.kara Akbaba (Aegypius monachus), IUCN tarafindan dünya çapinda nesli tehlike altýnda (lower risk /near threatened) olarak sýnýflandýrýlmýþ avrupadada yaygin bir yýrtýcý kuþdur.ayrýca gene içanadolu bölgesinde Beypazarýnda Ýnözü vadisinde Kaya Kartalý (Aquila chrysaetus) ve Mýsýr Akbaba (Egyptian Vulture- N e o p h r o n percnopterus) populasyonuna raslanmýþtýr. Fakültemize içanadolu bölgesinden bir Atmaca çok Puhu (Bubo bubo) yaralý olarak gelmiþ ve tedavisi yapýlmýstýr. Türkiye'nin bilinen ikinci büyük Kara Akbaba populasyonu ise Ankara Kýzýlcahamam ormanlarýnda bulunmaktadýr (7-10 çift). Ancak, Kara Akbaba'nýn Türkiye'de bulunduðu diðer bölgeler ve bu bölgelerde üreyen çift sayisi hakkýnda ayrýntýlý bilgi bulunmamaktadýr.diger yabani hayvan türleri Kurt (Canis aureus),tilki ( V u l p e s vulpes),yaban Kedisi(Felis silvestris),porsuk (Meles meles), Yaban Domuzu (Sus scrofa) Ýçanadolu bölgesinde rastlanmýþtýr Türkiye step ekosistemi; endemik bir alt-tür olan Anadolu Yaban Koyununun (Ovis orientalis anatolica) yanýsýra, Step Vaþaðý (Felis caracal), Kurt (Canis lupus.), Hus Faresi (Sicista caucasia), Köstebek (Talpa europea), Gelengi (Citellus citellus) ile Avrupa'da global olarak nesli tehlikede olan kuþ türlerinden Toy (Otis tarda), Küçük kerkenez (Falco naumanni), Yýlankartalý (Circaetus gallicus), Þahin (Buteo sp.), Doðan (Falco sp.), Delice (Circus sp.) Mezgeldek (Otis tetrax), Ýbibik (Upupa epops) ve Býldýrcýn (Coturnix sp.) gibi pek çok önemli omurgalý türüne sahiptir. Türkiye'nin sulak alanlarý,bazý türlerin küresel populasyonlarýnýn önemli bir kýsmýný da dahil olmak üzere pek çok su kuþunun yuvalama ve üreme alanýdýr.küresel ölçekte tehdit altýnda bir tür olan Tepeli Pelikan (Pelecanus crispus) Manyas Gölü'nde yuvalar.yine küresel olarak tehdit altýnda diðer bir tür olan Dikkuyruk ördeðin(oxyura leucocephala) dünya populasyonunun yaklaþýk %70'i Türkiye sulak alanlarýnda özellikle de Burdur Gölünde kýþlamaktadýr.tuz Gölü çiftten fazla Flamingo(Phoenicopterus ruber) için önemli kuluçka alanýdýr.türkiyenin Akdeniz ve Ege kýyýlarý nesilleri tehdit altýnda olan Akdeniz Foku (Monachus monachus) ve Deniz Kaplumbaðalarý (Caretta caretta ve Chelonia mydas) için sýgýnak saglar. Göçmen kuþlara uzun yolculuklarý sýrasýnda besin, habitat ve barýnak sagladýgýndan Türkiye'nin sulak alanlarý bölgedeki diger ülkelerden daha fazla öneme sahiptir. Batý Palearktik ve Afrika arasýnda her yýl hareket eden milyonlarca göçmen kuþ türünün 3 büyük göç yolundan ikisi Türkiye üzerinden geçer den fazla yýrtýcý kuþ doðu karadeniz bölgesinden giriþ yapar, Çoruh Nehri üzerinden geçerek doðu anadolu'daki sulak alanlara yayýlýrlar. Türkiye'den Akkuyruklu Kartal Kasým

6 T.V.H.B. ANKARA BÖLGE SÝ Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odasý Bülteni geçen bu göç Batý Palearktik Bölgesinin en büyük yýrtýcý kuþ göçüdür. Bogaziçi göç yolu karadeniz'in batýsýndan Türkiye'de Trakya'dan baþlar ve Bogaziçi üzerinden geçerek kuzeybatýdan güneye dogru Anadolu'yu izler. Bu rota ile den fazla leylek, lü gruplar halinde dünyanýn görülmeye deger en büyük kuþ hareketlerinden biri olarak, Anadolu üzerinden geçer. Ulkemiz agirlikli olarak yari kurak bir ozellik gosterdiginden Turkiye'deki sulak alanlar bu gocmen kuslarin pek cogu icin hayati oneme sahiptir. Günümüzde baþta büyük memeliler olmak üzere bir çok türün yayýlýþ alanýný geniþletmek bir yana mevcut yayýlýþ alanýný koruyamadýðý ve türlerin her geçen gün yok olma tehlikesi ile daha fazla yüz yüze geldikleri görülmektedir.anadolu Parsý'nýn (Panthera pardus tuliana) son yýllýk bir zaman diliminde yok olduðu düþünülmektedir. Bu yok olan türlerin yaný sýra ceylan (Gazella subgutturosa), Anadolu Yaban Koyunu (Ovis orientalis), Alageyik (Cervus dama), Çizgili Sýrtlan (Hyena hyena) ve Kelaynak (Geronticus eremita) sadece sýnýrlý koruma alanlarýnda yaþatýlabilmektedir.ülkemizde gene memelilerden Ahu ve Ceren olarak da adlandýrýlan ceylanlar (Gazella subgutturosa) zarif yapýlý, ince bacaklý, güzel ve iri gözlü hayvanlardýr. Türkiyede yaþayan yýrtýcý kuþ(raptor) çeþidine bakacak olursak; AKKUYRUKLU KARTAL (Haliaeetus albicilla) SAKALLI AKBABA (Gypaetus barbatus) KIZIL AKBABA (Gyps fulvus) KARA AKBABA (Aegypius monachus) SAZ DELiCESi (Circus aeruginosus) ATMACA (Acipiter nisus) KIZIL ÞAHÝN (Buteo rufinus) KÜÇÜK ORMAN KARTALI ((Aquila pomorina) ÞAH KARTAL(Aquila heliaca) KAYA KARTALI (Aquila chrysaetus) BALIK KARTALI(Pandion heliaetus) KÜÇÜK KERKENEZ (Falco naumanni) GÖKDOÐAN (Falco peregrenus) PUHU (Bubo bubo) BALIK BAYKUÞU (Ketupa zeylonensis) KULAKLI ORMAN BAYKUÞU (Asio otus) PAÇALI BAYKUÞ (Aegolius funereus) PEÇELÝ BAYKUÞ (Tyto alba) KIZIL ÇAYLAK (Milvus milvus)dýr. Yaban hayatýnýn korunmasý; Karabatak ormanlarýn korunmasýyla birebir iliþkilidir. Ulusal ve uluslararasý alanlarda yapýlan ormancýlýk faaliyetleri tüm doðal ormanlarýn uzun dönemde yaþamýný garantilemeli, sürdürülebilir ilkelere uyulmalýdýr. Türkiye Cumhuriyeti Anayasasý, kanunlarý, yönetmelikleri ile Paris, Ramsar, Bern, Washington (CITES), Barcelona, ve Biyolojik Çesitlilik gibi uluslar arasý sözleþmeler doða koruma, geliþtirme ve sürdürülebilir kaynak Tepeli Pelikan kullanýmý ve yönetimi konularýnda yasal çerçeve oluþturmaktadýr Yaban hayatý hastalýklarý ve tedavi konusunda uzman veteriner hekimin eksikliði nedeniyle Veteriner Hekimlerden oluþan Yaban Hayatý Araþtýrma ve Rehabilitasyon Derneði(YARD) bu konuda çalýþmaktadýr yýlýndan bu yana 1. ve 2. Avrasya Yaban Hayatý Rehabilitasyon Kongre'lerini düzenledi. Bu kongredeki eðitimleri kurs halinde IWRC ve Kursu düzenleyen Yaban Hayatý Araþtýrma ve Rehabilitasyon Derneði(YARD), T.C. Çevre ve Orman Bakanlýðý ve T.C. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi tarafýnda düzenlenen sertifikalarýný alan yaban hayatý rehabilitatörleri bu konuda yetkili makamlarca bu sertifika sayesinde yaban hayatý rehabilitasyonu yapabilme izni verildi. Kongre'yi ABD Uluslararasi Yaban Hayati Rehabilitasyon Konseyi'nden (IWRC) rehabilitasyon uzmanlari verdi.derneðimiz 2000 yýlýndan beri bir çok yaban hayvaný tedavi edip tekrar dogaya kazandýrdý. Yaban hayvanlarý ve Kuþ bilimi hakkýnda, ekoloji ile toksikoloji, parazitoloji, hematoloji, cerrahi, travmatoloji ve ortopedi, viroloji ve benzeri veterinerlik dallarýnda bilimsel araþtýrmalar yapmak, baþka kuruluþlarýn bu konudaki araþtýrmalarýna katkýda bulunmak;yukarýda söz edilen bilim dallarýnda uzmanlýk eðitim imkaný saðlamak ve vermek;türkiye'de yapýlan ve gündüz ya da gece yýrtýcý kuþlarla ilgili olan bilimsel çalýþmalarýný, yurtiçi ve yurtdýþýndaki ilgili kiþi, kurum ve kuruluþlara duyurmak ve amaçlarý doðrultusunda bilimsel ve eðitici; yayýn, broþür, poster, bastýrmak ve daðýtmak;yetkili makamlardan gerekli izinler aldýktan sonra dernek amaçlarý doðrultusunda yurtiçi ve yurtdýþý kurum ve kuruluþlarla iþbirliði yapmak; Bu calismalar cercevesinde 2006 yilinda 24 Mayis- 3 Haziran tarihleri arasinda dernegimiz uyelerinden Veteriner Hekim Mustafa Volkan Yaprakci ve Veteriner Hekim Gokhan Unlu Yunanistanin Paros Adasindaki Aegean Wildlife Hospital'a deneyim ve onizleme olarak gitmislerdir.ordaki tedavi ve rehabilitasyon calismalarina destek olmuslardir. 6 Kasým 2009

7 Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odasý Bülteni T.V.H.B. ANKARA BÖLGE SÝ Yaban hayatinda karsilasilan hastalýklar: Rabies, Parvovirus, Canine Distemper, Infectious Canin Hepatitis, Feline Leukaemia, Paramyxovirus, Viral Haemorragic Disease, Leptospirosis, Lyme disease, Tuberculosis, Ornithosis, Salmonellosis, Toxocariasis, Pasteurellosis, Campylobacteriosis gibi belli basli hastaliklari siralayabiliriz. Yýrtýcý kuþlarda dahil kuþlarda aðrý reseptörlerinin daðýlýmý diðer memelilere göre farklýdýr buyüzden yaralanma ve kýrýklarda yürümeye ve uçmaya devam etmeye calýþýrlar,sonuç itibariyle bu durum yumusak dokularin daha fazla zarar görmesine sebeb olur.yaralanma ve kýrýk durumlarinda sakin ve sessiz bir ortama alýnýp hareket kýsýtlanmasýna gidilir. Yalýçapkýný Balýk Kartalý Yaban hayvaný yaralý olarak bulunduðunda yapýlmasý gerekenler öncelikle yaban hayvanýný stres' e sokmamak gerekir.bunun için hayvan sessiz ve sakin bir ortama alýnýr.yýrtýcý kuþlarýn etrafi görmesi engellenmelidir.bir kafese yada sýgabileceði büyüklükte kutu içine alýnmalýdýr.kýrmýzý, sarý ve siyah renge çok duyarlýdýrlar.yeþil ve koyu mavi renkli örtü ile kapatýlýr.yarasýný kontrol etmeden önce özellikle yýrtýcý kuþlarda gaga ve pencelerden korunmak gerekir.flaster kullanarak gaga ve penceler sabitlenir.ayrýca iþci ve motorsiklet eldiveni gibi kalýn eldivenler varsa giyilerek yaklasýlmalý.yaranýn olduðu bölge kontrol edilir, herhangi bir kanama varsa steril gazlý bezle tampon yapýlmalýdýr. Yaranýn enfeksiyon kapmamasi için antiseptik kullanilmalidir.yýrtýcý kuþlara batticon,iyot turevi antiseptikler toksiktir, kullanýlmamalýdýr.onun yerine rivanol,borik asit ve klorheksidin glukonat'ýn 1000 de 1 lik çözeltisi antiseptik olarak kullanýlmalýdýr.sistemik antibiyotik olarak %5 lik Baytril 5-15 mg/kg günde 2 kez kas içi(intramuscular) göðüs kaslarýna enjekte edilmelidir ve sývý solusyonu aðýzdan verilebilinir.yaranýn çabuk iyileþmesi açýsýndan insülin pomad uygulanabilir.kýrýk varsa kanat sargý bezi ve flasterle sabitlenmelidir.ayrýca hareket kýsýtlamasý yapalýr. Hayvanlarýn biryerden biryere taþýnmasý esnasýnda stres' e girmemesi için kafes gibi kapalý etrafi görmeyecek ortamda taþýnmalýdýr çok agresif olanlarda taþýmasýný kolaylaþtýrmak için sedatif(sakinleþtirici) etkili diazepam 1 mg/kg kas ici(im) uygulanir. Yýrtýcý kuþlarýn beslenmesi taze tavuk çigeri ile yapýlmalýdýr. Yaban hayatýnda karþýlaþýlan herhangi bir zehirlenme durumunda ki en cok karþýlaþýlan fare zehri(antikoagulant,warfarin,hydroksicoumarin)'ne karsi antidot olarak Vit K 5mg/kg kullanilmasý, kortikositeroitlerden kaçýnýlmalýdýr,bunun yerine non-steroidal flunixin (Finadyne) 1 mg/kg kullanýlmalýdýr. Travmaya baðlý þekillenen þok(mukoz membranlarin solmasi,kapiller geri dolumun 2 saniyeden uzun surmesi,vucut isisinin dusmesi,soguk extremiteler,bilincin kaybolmasi,zayif hizli nabiz,solunumun artmasi,kaslarda zayiflik) durumlarýnda Adrenalin 1:1000 lik konsantrasyonu 0.2ml adrenalin ile 2 ml serum fizyolojik karýþýmýndan 1ml/10 kg parentral uygulanýr.atropin-sülfat damar içi 0.1 mg/kg,dopram V injection dam(fort Dodge Animal Health)damar ici 0.1 ml/kg uygulanýr, 15 dakika sonra tekrar edilir. Hayvanlarda sývý kaybý(dehýdrasyon) varsa enjektör ve besleme tüpü ile aðýzdan sývý verilebilir.ayrýca acil durumlarda %4 lük dextroz ve% 0.18 sodyum- klorit 10 ml/kg yýrtýcý kuþlar için kemik içi(ulna ve tibia ) uygulanmalýdýr.kugu gibi buyuk kuslarda tibial venden damar ici uygulanabilir..derialti bacaklarin ustundeki inguinal bolgeden de uygulanabilir. Kasým

8 T.V.H.B. ANKARA BÖLGE SÝ Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odasý Bülteni Etlik Merkez Veteriner Kontrol ve Araþtýrma Enstitüsü Müdürlüðü Etlik Araþtýrma Enstitüsü Kuruluþu ve Tarihçesi: Etlik Merkez Veteriner Kontrol ve Araþtýrma Enstitüsünün baþlangýcý kabul edilen Sýðýr Vebasý Serum Kurumu (Veba-i Bakari Seromu Dar-ül-istihzarý) Kurtuluþ savaþý sýrasýnda Eskiþehir'de faaliyet göstermekte iken Yunan ordusunun þehre yaklaþmasý nedeni ile önce Ankara'ya daha sonrada Kýrþehir Ýlimizin Bozkaya yöresine nakledilmiþtir. Kurumumuz Sakarya savaþýndan sonra 1921 yýlý Aralýk ayýnda Ankara Serum Üretim Kurumu adýyla Etlik'te bulunan bugünkü yerine taþýnmýþ ve sýðýr vebasý serumu üretimine baþlanmýþtýr yýlýnda kurum bünyesinde Kimyasal Analiz, Bakteriyoloji ve Meteoroloji Laboratuarlarý kurulunca serum üretimi o tarihte Pendik'te kurulan Enstitüye devredilmiþtir yýlýnda Pasteur Enstitüsü tarafýndan geliþtirilen Anthrax aþýsýnýn üretimi ile Tavuk Difteri aþýsý üretimine baþlanmýþ ve yine ayný yýl ülke hayvancýlýðýný tehdit eden hayvan hastalýklarýnýn araþtýrýlmasý ve Ruam'ýn serolojik teþhisi gerçekleþtirilmiþtir. Bugünkü Enstitü kütüphanesinin temeli de 1927 yýlýnda atýlmýþtýr yýlýnda Mallein ve Tüberkülin ile Tavuk kolerasý ve Tifüs hastalýklarýna karþý aþý üretimine baþlanýlmýþtýr yýlýnda BCG, Tetanoz aþýlarý, Gurm aþýlarýnýn Üretimi ve Kuduz hastalýðýnýn teþhisi de gerçekleþtirilmiþtir. Yine ayný yýl böcek bilimi, þarapcýlýk ve bitki hastalýklarý laboratuarlarý da kurulmuþtur yýlýnda zirai konularla ilgili çalýþan laboratuarlar ve Meteoroloji istasyonlarý Ziraat Okuluna devredilmiþ ve kurum bünyesinde yeni bir yapýlanmaya gidilmiþtir. Bu yapýlanma çerçevesinde Araþtýrma ve Uzman Laboratuarý, Besin Kontrolü Laboratuarý ve Zootekni Laboratuarlarý kurulmuþtur. Þap aþýsý, Veba aþýsý ve Koyun Pasteurellosis aþýlarýnýn üretimi çalýþmalarýna yine 1930 yýlýnda baþlanýlmýþtýr yýlýnda Mardin Serum Kurumunun tüm laboratuar ekipmanlarý, kadro ve ödenekleri Etlik ile birleþtirilmiþtir yýlýnda ise Zootekni Laboratuarý Yüksek Ziraat Enstitüsüne devredilmiþtir. 1949'dan sonra geliþme daha da büyük bir hýz kazanmýþ. Bu yýl içerisinde Tavuk hastalýklarý ve Parazitoloji laboratuarlarý, 1951'de FAO Merkez Bruselloz laboratuvarý, 1953'te Kuduz ve Koyun çiçek, 1954'te Seroloji laboratuarý açýlmýþtýr. Büyük çapta zararlara yol açan þap salgýný üzerine 1957'de bir Þap Enstitüsü ihtiyacý üzerinde durulmuþ, yapýlarýn bitirilip iþletmeye açýldýðý 1957 yýlýna kadar, virüs tiplerinin saptanmasý ve doðal virüsler (Schmidt-Waldmann) metoduyla aþý üretimi yapmak üzere, yine kurumumuza baðlý olarak þap ve doku kültürü laboratuarlarý kurulmuþtur. Daha sonra 1959'da Leptospira, 1963'te Araþtýrma, 1969'da Patoloji, Toksikoloji ve Viral abortuslar laboratuarlarý açýlmýþtýr. Geliþme evreleri sýrasýnda bazý konularýn çýkarýlmalarý gerekmiþ BCG aþýsý ve gurm antivirüsü üretimine 1953'te; Tetanoz aþý ve serumu, Koyun Pastörellozu, Tavuk kolerasý aþýsý ve Antraks Serumu üretimine 1957'de; Ciðer aðrýsý üretimine de 1962'de son verilmiþtir. Öte yandan FAO/WHO Merkez Brucella Laboratuvarý 1957'de Pendik Bakteriyoloji Enstitüsü'ne taþýnmýþtýr. Bilimdeki geliþmelere ve konularýn çeþitlenmesine uygun olarak Enstitümüzün geliþimi günümüze kadar devam etmiþ olup, Enstitümüz halen 7 bölüm ve 19 laboratuar halinde faaliyetlerini sürdürmektedir. 1. Bakteriyoloji Bölümü Anthraks Aþýsý Üretim Laboratuarý Bakteriyolojik Teþhis Laboratuarý Balýk Hastalýklarý Teþhis Laboratuarý Spiroket Hastalýklarý Laboratuarý Tuberkuloz-Paratuberkuloz ve Ruam Teþhis Laboratuarý Yetiþtirme Hastalýklarý Laboratuarý 2. Gýda Kontrol Bölümü Gýda Mikrobiyolojisi ve Kimyasý Laboratuarý 8 Kasým 2009

9 Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odasý Bülteni T.V.H.B. ANKARA BÖLGE SÝ 3. Kanatlý Hastalýklarý Kanatlý Hastalýklarý Araþtýrma ve Teþhis Laboratuarý 4. Parazitoloji Bölümü Parazitoloji Laboratuarý Arý Hastalýklarý Laboratuarý 5. Temel Bilimler Bölümü Biyokimya Laboratuarý Doping Laboratuarý Genetik Laboratuarý Patoloji Laboratuarý Toksikoloji Laboratuarý 6. Viroloji Bölümü Kuduz Aþýlarý Üretim Laboratuarý Kuduz Teþhis Laboratuarý Viral Aþý Üretim Laboratuarý Viralojik Araþtýrmalar ve Teþhis Laboratuarý 7. Ýdari Hizmetler Bölümü Numune Kabul ve Raporlama Ünitesi Bilgisayar Ünitesi Proje Deðerlendirme ve Yayýn Ünitesi Kalibrasyon Ünitesi Döner Sermaye Personel Mutemetlik Aþý Daðýtým ve Depolama Ünitesi Deney ve Laboratuar Hayvanlarý Ünitesi Görevleri 1. Araþtýrma 2. Üretim 3. Teþhis ve Kontrol 4. Eðitim Faaliyetleri Araþtýrma Faaliyetleri Ülkesel ve bölgesel bazda her türlü hayvan hastalýklarýnýn epidemiyolojisi, kontrol ve eradikasyonu, Modern teþhis ve üretim tekniklerinin geliþtirilmesi, Su ürünleri ve arý hastalýklarýnýn teþhisi, kontrolü ve eradikasyonu, Halk saðlýðýna yönelik araþtýrmalar yapýlmasý, Islah ve gen kaynaklarýnýn korunmasý amaçlý projelerdede görev alýnmasý. Teþhis ve Kontrol Faaliyetleri Hayvan hastalýklarýnýn teþhisi ve epidemiyolojik çalýþmalarýn yürütülmesi, Hayvan hastalýklarý ve gýda güvenliði konularýnda yürütülecek yýllýk ve çok yýllýk plan ve programlarýn hazýrlanmasýna ve yürütülmesine katký saðlanmasý ve raporlanmasý, Hayvan ve hayvansal gýdalarýn mikrobiyolojik analizleri, Isýl iþlem görmüþ ve görmemiþ et ve et ürünlerinin serolojik olarak teþhisi Saf kan atlarýn DNA analizi, Yarýþ atlarýnýn doping analizleri, Hayvansal gýdalarda rezidü ve hormon analizleri, Ülkemize ithal edilen hayvanlarýnýn saðlýk kontrolleri ve laboratuar teþhisleri Damýzlýk ve kuluçkahanelerin denetimi, Veteriner aþý stok yerlerinin denetimi, Veteriner Aþý ve Ýlaçlarý Ruhsat Komisyonlarýnda uzman olarak görev alýnmasý, Aþý, serum ve biyolojik maddelerin kontrollerinin yapýlmasý, Referans olunan teþhis ve analizlerde metot geliþtirme, metot standardizasyonu saðlama ve ring test düzenlemesi, Veteriner Biyolojik Ürünlerin Depolanmasý, Taþýnmasý ve Uygulayýcýlara Pazarlanmasý ile ilgili teblið kapsamýnda 'Depo Uygunluk Belgesi' verilmesi, Enstitüye baðlý olarak çalýþan illerin denetimi. Eðitim Faaliyetleri Hizmet içi eðitim, Yabancý personelin eðitimi, Öðrenci stajlarý, Bilimsel toplantýlar, panel ve seminerler, Üretim Faaliyetleri Viral Aþýlar 1. Liyofilize Sýðýr Vebasý Aþýsý, 2. Liyofilize Koyun Monovalan Mavidil Aþýsý, 3. Avianize Kelev Kuduz Aþýsý, 4. PPR aþýsý. Bakteriyel Aþýlar 1. Max-Sterne Anthrax Aþýsý, 2. Paratüberküloz Aþýsý, 3. Koyunlarýn Ýnaktif Vibrio Aþýsý. Test Materyalleri Kasým

10 T.V.H.B. ANKARA BÖLGE SÝ Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odasý Bülteni 1. Salmonellalarýn grup serumlarý, 2. Antiserumlar (et ürünlerinin ayrýmý için), 3. S.abortus equi, S. dublin ve S.abortus ovis antijenleri, 4. Hemolizin, 5. Salmonella ve Campylobacter immunserumlarý, 6. Leptospira þuþlarý, 8. Menfi ve müspet fare beyni. Yukarýda bahsedilen faaliyet ve çalýþmalarýn yaný sýra son yýllarda saðlanan geliþmeler aþaðýda belirtilmiþtir. Tüm laboratuarlarda OIE Manuel'de belirtilen teþhis metodlarýnýn kullanýlmaya baþlanýlmýþ ve tüm Veteriner Kontrol ve Araþtýrma Enstitülerinde teþhiste metod birliði saðlanmýþtýr. Kurum Bünyesinde Kalite Birimi oluþturulmuþ ve TS ISO EN/IEC standartlarýna göre toplam 21 testin akreditasyonu 2005 yýlýnda gerçekleþtirilmiþ, daha sonraki yýllarda gerçekleþtirilen gözetim ve kapsam geniþletme denetimleri ile son olarak bu yýl içerisinde gerçekleþtirilen reakreditasyon denetimi sonrasýnda Kurumumuz her laboratuar en az bir kapsamda olmak üzere toplam 50 kapsamda TÜRKAK tarafýndan akredite edilmiþtir. Önümüzdeki yýllarda kapsam sayýsýnýn dahada arttýrýlmasý hedeflenmiþtir. Kalibrasyon birimi oluþturularak bu birimdeki elemanlarýn eðitimleri saðlanmýþ, gerekli alet ekipman alýnarak tüm laboratuarlardaki ekipmanlarýn kalibrasyonlarýnýn kurumumuz elemanlarýnca yapýlmasý saðlanarak kurum bünyesinde ayrýca da tasarruf saðlanmýþtýr. 21 hastalýk konusu ile 'Canlý Hayvan ve Hayvansal Ürünlerde Belirli Maddeler ve Kalýntýlarýn Ýzlenmesi Programý' kapsamýnda Stilbenler ve Karbamatlar konusunda Ulusal Referans Laboratuar olarak hizmet verilmeye baþlanýlmýþtýr. Uluslar arasý yeterlilik testlerine deðiþik konularda katýlým saðlanmýþ ve olumlu sonuçlar alýnmýþtýr. Kuduz Teþhis Laboratuarý AB projesi kapsamýnda Türkiye'de kuduz hastalýðýnýn kontrolü projesi çerçevesinde gerçekleþtirilen level 2 ve level 3 laboratuvarlarýn yer aldýðý bina da hizmet vermeye baþlamýþtýr. Kuduz teþhis laboratuarý AB'nin teþhis sonuçlarýný kabul ettiði Üçüncü ülkeler listesine girmiþ ve analizler Japonya tarafýndan da tanýnmaya baþlamýþtýr. AFSA parazitoloji, viroloji, ruam ve yetiþtirme hastalýklarý konusunda yapýlan analiz sonuçlarýný tanýmaya baþlamýþtýr. Kokuþmuþ materyalde kuduz, sýðýr vebasý, PPR, Equine Viral Artritis hastalýklarýnýn Avian Ýnfluenza, PCR tekniði ile teþhisine baþlanmýþtýr. Genetik, Doping Analiz, Viral Teþhis ve Ülkemizde Veteriner Hekimlik alanýnda ilk olarak P3 (Biosafety level 3) level 3 laboratuarlarýnýn ve yer aldýðý yeni binanýn yapýmý tamamlanmýþ ve hizmete girmiþtir. Genetik laboratuarýn ISAG (Ýnternational Society Animal Genetics) üyeliði saðlanmýþtýr. Doping laboratuarý Kalite Kontrol Programýna dahil edilmiþtir yýlýnda bu laboratuarýn AORC'ye (Association of Official Racing Chemist) profosyonel üyeliði gerçekleþmiþtir. ELISA, Immun Peroksidaz ve histopatholojik metotlarla BSE ve Western Blotting Tekniði ile Leptospirozis hastalýklarýnýn teþhisine baþlanýlmýþtýr. (Lyme borreliosis teþhisi), Avian Influenza teþhisinde ICPI ve Sequence analizleri yapýlmaya baþlanýlmýþtýr. Dourin'in komplement fikzasyon, equine piroplasmosis'in IFAT, komplement fikzasyon ve c-elisa, Neospora caninum'un c-elisa ile teþhislerine baþlanýlmýþtýr. Ýran'ýn doping analizleri kurumumuzda yapýlarak gelir saðlanmýþtýr. Homolog PPR aþýsý üretimine baþlanmýþtýr. PPR ve anthrax aþýþý ihracatý gerçekleþtirilmiþtir. Trivalan inaktif mavidil aþýsý, equine herpes virus aþýsý ve ýsýya dayanýklý sýðýr vebasý aþýsý üretim çalýþmalarý devam etmekte olup, önümüzdeki yýllarda bu aþýlarýn üretimleri gerçekleþtirilecektir. Büyük bir kýsmý AB uyum çalýþmalarý kapsamýnda uygulanan projeler ve TAIEX destekleri kapsamýnda olmak üzere personelin yurtdýþýnda eðitimi ve AB tarafýndan düzenlenen bilimsel toplantýlara katýlýmý saðlanmýþtýr. Araþtýrmacý personelin yabancý dil eðitim kurslarýna katýlýmý saðlanmýþtýr. Yabancý ülke uzmanlarýna kurumumuzda ücret karþýlýðý eðitimler verilmiþtir yýlýnda AORC yýllýk olaðan toplantýsýna ve Asya, Amerika, Avrupa alt gruplarýna ev sahipliði yapýlmýþtýr yýlýnda ICRAV(Ýnternational Conference of Racing Analist and Veterinarians) toplantýsý kurumumuz ev sahipliðinde ülkemizde gerçekleþtirilmiþtir. Hedefler TS EN ISO/IEC 17025:2005 standardý gereði müþteriye sunulan hizmet kalitesinin arttýrýlmasý. Akredite test sayýsýnýn çoðaltýlmasý. OIE' nin uluslararasý bölgesel referans laboratuarý olunmasý, GLP ve GMP þartlarýnýn gerçekleþtirilmesi. 10 Kasým 2009

11 Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odasý Bülteni T.V.H.B. ANKARA BÖLGE SÝ 4. KHVHD ANADOLUM SÜREKLÝ EÐÝTÝM KONGRESÝ Küçük Hayvan Veteriner Hekimleri Derneði' nin düzenlediði Ýstanbul Teknik Üniversitesi Meslek Kampüsü Süleyman Demirel Kültür Merkezi'nde Ekim tarihleri arasýnda Ýstanbul'da gerçekleþtirilen kongrede Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odasý'ný temsilen yönetim kurulu üyemiz ve ayný zamanda klinik komisyon baþkanýmýz Dilruba COÞKUN oradaydý. Bu yýl dördüncüsünün gerçekleþtirildiði sürekli eðitim kongresi ile mezuniyet sonrasý meslektaþlarýmýzýn bilgi birikimlerini desteklemeye devam etmektedir.khvhd'nin hedeflerinden bir tanesi de uluslararasý sürekli eðitim programlarýnda yer almak olup, bu yolda, dernek 2011 yýlý Eylül ayý içerisinde FESAVA Eurocongress'i gerçekleþtirecektir. Kongrede, birçok sözlü ve poster sunumlar bilimsel programda yer almaktaydý.23 Ekim 2009'daki programýn konu baþlýklarý, Anestezi / Analjezi, Dermatoloji, Oftalmoloji, Cerrahi, Görüntüleme taný yöntemleri, Farmakoloji, Veteriner Diþ Hekimliði, Ekzotik Hayvanlar, Onkoloji gibi konular olmak üzere, yurtdýþýndan katýlan hocalarýn sunumu eþliðinde ayrýca Prof.Dr. Murat Yýldýrým, Prof.Dr.Seçkin S.Arun hocalarýmýz da kongrede bilgilerini paylaþmýþlardýr. 24 Ekim 2009'da yer alan ana baþlýklar ise, Acil müdahale, Klinik Patoloji, Klinik Biokimya, Endokronoloji, Kardiyoloji ve Pulmonoloji, Veteriner Halk Saðlýðý ve Zoonoz Hastalýklar, Görüntüleme Taný Yöntemleri, Ortopedi, Dahiliye, Oftalmoloji, Anestezi /Analjezi ve sözel sunumlar yer almaktaydý.bu bilimsel sunum programýnda birbirinden deðerli, uluslararasý katýlýmlý hocalarýmýzýn kýymetli bilgileri yer almakta olup, Prof.Dr.Nilüfer Aytuð, Doç.Dr. Murat Saroðlu,Prof.Dr. Ayþen Gargýlý, ayrýca sözel sunumlarda A.G. Ýrem Gül Sancak,Prof.Dr.F. Eser Özgencil dahil olmak üzere Vet.hek.OP.DR. Ateþ Barut ; Zeynep Pekcan, Mert Pekcan, Prof.Dr.Bahattin Koç gibi hocalarýmýzýn sunumlarý da bulunmaktaydý. Organizasyon komitesinde yer alan Onursal Baþkan Prof.Dr. Þakir Doðan Tuncer, Kongre Baþkaný Ýsmet Çolakel, KHVHD Baþkaný Erkut Gören, Kongre Baþkan Yardýmcýlarý Dr.Kemal Kutlay, Dr.Ýsmail Karakuzey, Genel Sekreter Sevtap Kutbek, Sayman Dr.Ali Erkan ve üyelere bu kongreyi düzenleyerek bilimsel anlamda mesleki geliþimi destekleyen bu organizasyon için ayrýca kongrede bilgi paylaþýmýnda bulunan tüm hocalarýmýza emeklerinden ve katkýlarýndan dolayý AVHO Yönetim Kurulu olarak teþekkür ediyoruz. KHVHD Eðitim Kongresi Kasým

12 T.V.H.B. ANKARA BÖLGE SÝ Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odasý Bülteni KALP KURDU HASTALIÐI (DÝROFLARÝA ÝMMÝTÝS) Veteriner Hekim Dilruba COÞKUN AVHO Yönetim Kurulu Üyesi Kalp Kurdu Giriþ Kalp kurdu hastalýðý,dünyanýn fazla sýcak ve tropikal sahil bölgelerinde endemik olarak bulunur. Özellikle Birleþik Devletler,Japonya, Avusturalya'da gözlenmiþtir. Ýngiltere'de ithal edilen köpeklerde de teþhis edilmiþtir. Biyolojik vektör olan sivrisineklerle taþýndýðýndan, vektör populasyonunun yoðun olduðu tropikal bölgelerde bulunur..kalp kurdu hastalýðýna kedilerden çok köpeklerde sýklýkla rastlanmaktadýr. Etkilenen hayvanlar genellikle 4-7 yaþ arasýnda olmasýna raðmen, 1 yaþýndan küçük hayvanlarda da teþhis konulmuþtur. Etiyoloji Köpeklerdeki kalp kurdu hastalýðýna Diroflaria immitis sebep olmaktadýr. Ergin kurtlar sað ventrikül ve pulmoner arterlerde yaþarlar ve mikroflerlerini kan akýþýna býrakýrlar. Sivrisinekler vektör olarak etkilidirler ve parazitin yaþam siklusunun orta bölümünü saðlarlar. Klinik Belirtiler Kalp kurdu hastalýðýnýn klinik semptomlarý kolay anlaþýlýr, genellikle þiddetli ve hýzlý ilerleyicidir. Pulmoner arterde hasar, öksürme, dispne, halsizlik, yorgunluk, egzersiz toleransýnda a z a l m a y l a sonuçlanýr.vücut kondüsyonu hýzla bozulur ve pulmoner hipertansiyon sað kalp yetmezliðine önder olur.kardiyak bozukluklar; üfürümle seyreden sað kalp yetmezliði görülür.sinir sisteminde; konvülsif krizler, parezi, parapleji meydana gelir.deride; derinin ince olduðu yerlerde eritematöz lezyonlar, özellikle kulak altlarýnda nodüler ve lezyonlar gözlenir. Vena kava sendromu görülür. Hemaglobinüriyle seyreden kardiyovasküler kolaps, ssat içinde gözlenen ölüm olgularý vardýr. Taný 1 - Radyografi: Kalp kurdu infeksiyonunun radyografik deðiþiklikleri erken evrede geliþir. Pulmoner arterin geniþlemesi, kývrýmlý dallanmalar, alveolar yoðunluklar, sað kalp dilatasyonu görülür. 2 - Elektrokardiyografi: EKG, sað ventriküler geniþlemeyi (1, 2, 3 ve avf derivasyonlarýnda S dalgalarý gösterir. 3 - Ek Ýncelemeler: A - Hematolojik muayene: Eozinofili görülür. B - Serum biokimyasý: Karaciðer enzimleri yükselmiþtir. C- Ýdrar tahlili: Hastalarýn % 'unda ciddi proteinüri meydana gelir. 4 - Doðrulama Deneyi: Mikrofrilaryalarýn identifikasyonu ve ortaya konulmasý ( 220 ila 340 mm; 5 ila 7mm, kýlýfsýz, dikdörtgenimsi, sefalik aralýk ) Yayma preparat hazýrlanmasý ( May - Grünward - Giemsa ile boyanmasý ) 12 Kasým 2009

13 Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odasý Bülteni T.V.H.B. ANKARA BÖLGE SÝ Prognoz: Az sayýda semptomun gözlendiði olgularda prognoz iyidir.vena kava sendromu olan olgularda prognoz kötüdür. Tedavi: Endikasyonu ; hayvanýn yaþam þekline ve parazitli hayvanýn genel durumuna baðlýdýr. Eriþkin formlarda uygulanan tedavi þekli; Sodyum Thiasetarsamid, 12 saat arayla 4 kez 2 mg/kg/gün dozda ÝV. uygulanýr. Melarsamin, 2,5 mg / kg 'lýk doz 24 saat arayla 2 enjeksiyon þeklinde ÝM. uygulanýr. Eriþkinlerin lizisi akciðer lezyonlarý ya da bazen immunopatolojik durumlar ortaya çýkarabilir.bu koþulda hayvanlarýn en az 2 hafta süreyle dinlenmesi saðlanarak, tedavi öncesinde ve ardýndan 2 ila 3 hafta süreyle asetil salisilik asit uygulamasý ( günde 10 mg / kg önerilmelidir. Mikroflarisid' lerde uygulanan tedavi þekli; Levamisol, 10 mg /kg dozda aðýzdan ya da SC. Yolla gün kullanýlýr.ývermektin :Bir araþtýrmada; kontrol grubunda 5 adet saðlýklý köpek, deneme grubunda ise D.immitis'le doðal enfekte ve mikroflaremi gösteren 15 köpek kullanýlmýþtýr.çalýþma baþlanýcýnda tüm köpeklerden kan numuneleri alýnmýþtýr. Deneme grubundaki köpeklere 0,05 mg / kg dozda Ývermektin uygulanmýþ ve uygulamadan 7.gün kan örnekleri alýnmýþtýr.tüm kan örnekleri 0. gün ve 7. günde mikrofiler yoðunluðu incelenmiþtir. Çalýþma sonucu, D.immitis doðal enfekte köpeklerde Ývermektin kullanýmýnýn D. immitis mikroflerleri üzerine etkili olduðu belirlenmiþtir.( Colley ýrkýndan köpeklerde ya da melezlerinde uygulanmamalýdýr. ) Kaynaklar * Moraillon R., Legeay Y., Fourrier P., Lapeire C., ( 2006 ), Kedi ve Köpek Hastalýklarýnda Taný ve Tedavi Kýlavuzu, Nobel Týp Kitabevleri, * Schaer M., ( 2006 ), Kedi ve Köpeklerde Klinik Hekimliði, Nobel Týp Kitabevleri, * Atalay Ö., Yýldýrým A.,Kanbur M., Altýnordulu Þ., ( 2006), Diroflaria immitisle doðal enfekte ve ivermectin verilen köpeklerde plazma mda düzeyleri, Mayýs, Bursa, 227 Kasým

14 T.V.H.B. ANKARA BÖLGE SÝ Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odasý Bülteni KÖPEKLERDE SEBORRHEA Þebnem Devrim Tüfenk Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dahiliye Anabilim Dalý Doktora Öðrencisi Köpeklerde Seborrhea Seborrhea, deri ve tüylerde aþýrý kepeklenme ya da aþýrý yaðlanma ile karakterize olan ve çeþitli keratinizasyon defektleri sonucu oluþan kronik bir deri hastalýðýdýr. Seborrhea klinik görünüm olarak üç ana grupta incelenebilir: 1. Seborrhea sicca: Deri ve tüylerde kurulukla karakterizedir. Yoðun kepeklenme ve tüylerde matlýk dikkat çeker. 2. Seborrhea oleosa: Deri ve tüylerde aþýrý yaðlanma söz konusudur. Yaðlý ve kötü kokulu keratosebasöz debris dokunmayla fark edilebilir. Kötü kokuludur. 3. Seborrheic dermatitis: Seborrheic manzaraya (yaðlanma ya da kepeklenme) lokal ya da generalize yangý eþlik eder.(genellikle folliculitis) Soleosa ve seborrheic dermatitisten þüphelenilen hastalar mutlaka Malassezia pachydermatis yönünden muayene edilmelidir. Seborrhea etiyolojik yönden iki ana grupta incelenebilir: a) Primer Seborrhea: Çoðunlukla idiopatiktir ve özellikle American Cocker Spaniel, English Springer Spaniel, West Highland White Terrier ve Basset Hound'lar hastalýða ýrk olarak yatkýndýrlar. Hastalarda, epidermis, kýl follikülü infundibulumu ve sebasöz bezlerde hiperproliferasyon gözlenir. Yaþamýn ilk dönemlerinde (10 hafta) görülebilirse de en sýk olarak aylarda rastlanýr. Semptomlar: Otitis externa, kuru (balýk pulu gibi ayrýlmalar) ya da yaðlý ve pis kokulu deri, folliküler kastlar, seboreik dermatitis (özellikle perioculer-perioral sahada, pinnae da, axillar bölge ve kasýkta), deðiþken pruritus, renk deðiþikliði. Taný: Biyopsi (ortokeratotik-parakeratotik hiperkeratoz, follikuler keratoz, zaman zaman intraepidermal pustuler dermatitis ve follikulitis eþlik edebilir). b) Sekunder Seborrhea: Yüzeysel ve folliküler epitelyumda proliferasyon, deskuamasyon ve farklýlaþmayý tetikleyen her türlü iç ve dýþ etmen sonucu oluþabilir. Bunlar kýsaca yangý (dermal bazý bileþenlerin artýþý epidermal hiperplaziyi ve dolayýsýyla seborrheayi tetikler), endokrin faktörler(özellikle Cushing Sendrom, Hypotroidism), nutrisyonel faktörler (glukoz, protein, vitamin ve özellikle EFA dengesizliði), çevresel faktörler(aþýrý banyo yaptýrýlmasý, nemsiz ortamlar)dir. Semptomlar: Primer seborrhea'ye benzer fakat dermatolojik muayene sýrasýnda normal (lezyonsuz) deri alanlarýna rastlamak olasýdýr. Taný: Seborrhea fokal, multifokal ya da lokalize ise (ki neden çoðunlukla çevreseldir) trichogram yapýlarak folliküler kastlar saptanabilir. Sonuç tatmin edici deðilse biyopsi yapýlmalýdýr. Generalize olgularda primer neden elemine edilmeye çalýþýlmalýdýr. Özellikle orta ve ileri yaþlardaki köpeklerde hemogram, idrar analizi, serum biyokimyasý, adrenal ve troid fonksiyon testleri önerilmektedir. Tüm bu sonuçlar biyopsi sonucuyla desteklenerek teþhise gidilir. Tedavi: Banyo: Primer ve sekunder seborrhealerde kullanýlýr. Sülfürsalisilik asit, benzoil peroksit, katran, selenium sülfid, asetik asit-borik asit vs., seborrheik hastalarda banyo için kullanýlabilir.bu ürünlerin seçimi seborrheanin türüne göre (kuru-yaðlý) yapýlmalýdýr. Hafif kepeklenme olgularýnda emollientler ile nemlendirme yapýlmasý yeterli olabileceði gibi, þiddetli yaðlanma ve kepeklenme olgularýnda benzoil peroksit, katran, selenium sülfid tercih edilmelidir. Þampuanlamada þampuaný seborrhea türüne ve varsa sekunder enfeksiyonlara (kepeklenme ve pyodermada etil laktat, seborrheaye eþlik eden Malassezia enfeksiyonlarýnda micanozol/chlorhexidine gibi) göre seçmek, uygulama süresine dikkat etmek, banyo sonucunda kepeklenmenin tekrarlayabileceðini (banyo sonrasý kuruma, nemden yoksunluk) bilmek ve ona göre davranmak(nemlendirici kullanýmý, ortamýn nemlendirilmesi) önem taþýr. Otitis externalarda: Serominolitiklerle kulaðýn temizliði 14 Kasým 2009

15 Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odasý Bülteni T.V.H.B. ANKARA BÖLGE SÝ Boxer ýrký bir köpekte Generalize Seborrhea oleosa gerekir. Temizliðe raðmen recurrent enfeksiyonlara sýklýkla rastlanýr. (sekunder bakteriyel enfeksiyonlar, Malassezia enfeksiyonlarý). Bu durumda tedavi 2-3 hafta (etkene yönelik saðaltým) sürdürülmelidir. Hasta omega-3 ve omega-6 yað asitleri ile desteklenebilir. Ýnatçý olgularda þirurjikal müdahele önerilir. Sentetik retinoidler: Özellikle Isotretinoin ve Etretinate veteriner dermatolojide kullanýlan 1. ve 2. jenerasyon sentetik retinoidlerdir. Bu ilaçlar genellikle epitelyal-folliküler geliþim ve keratinizasyon ile ilgili hastalýklarda kullaným alaný bulur. Etretinate, Cocker ve Springer Spaniel, Golden Retriever, Irish Setter ve bazý melez ýrklarda primer seborrheada kullanýlmýþ ve olumlu sonuç alýnmýþtýr. Ayrýca sebasöz adenitis tedavisinde baþarýyla kullanýldýklarý saptanmýþtýr. Boxerdaki lezyonlarýn yakýndan görünümü Retinoidlerin kullanýmý her zaman hekim gözetiminde olmalýdýr, Retinoidlerin yan etkilerinin fazla olduðu ve bu ilaçlarýn potansiyel teratojenik etkisi olduðunu unutmamak gerekir. * Tedaviden sonuç alýnamayan olgularda ikincil enfeksiyonlarýn varlýðýndan þüphe edilmelidir. * Sekunder seborrhealarda hastayý seborrheaye predispoze kýlan etmenler ortadan kaldýrýlmadýðý sürece tedavinin mümkün olmadýðý unutulmamalýdýr. Kaynaklar: 1. Scott D.W., Miller W.H., C.E.Griffin(2001): Muller & Kirk's Small Animal Dermatology,6th edition,w.b. Saunders Company, USA. 2. Hill P.B.(2002): Small Animal Dermatology, Butterworth Heinemann, UK. Kasým

16 T.V.H.B. ANKARA BÖLGE SÝ Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odasý Bülteni Nutrigenomik Teknolojisi Eklem Problemlerinde Uzun Vadeli Çözüm Çeviren: Veteriner Hekim Hale YETKÝN Haberler Eklem problemleri köpeklerde çok sýk rastlanan bir problemdir. Kemiklerin geliþimi uç bölümlerinde yer alan büyüme plaklarýnda gerçekleþir. Alt ve üst uçlarda yer alan bu plaklar kýkýrdak yapýdadýr. Kýkýrdak yapýda bulunan hücrelerin bölünerek çoðalmasý ve zamanla sertleþip kemikleþmesi ile gerçekleþen bu büyüme mekanizmasý çok dengeli bir þekilde devam etmektedir. Eðer kýkýrdak hücrelerinin sertleþmeden aþýrý aðýrlýk taþýmasý gibi bir durum söz konusu olursa geliþim yavaþlayacaðý gibi deformasyonlarda (Osteoarthritis, Osteocondrosis, Displazi vb.) görülebilir yýlýnda Osteoartritis ve Eklem Saðlýðý üzerine düzenlenen Hill s Avrupa Sempozyumu nda beslenme uzmanlarý gerçekleþen muazzam yenilikleri paylaþmýþtýlar. Beslenme uzmanlarý eicosapentaenoic acid in (EPA) köpeklerde görülen kýkýrdak hasarýna neden olan genlerin etkisin azaltmayý saðlayan tek omege-3 yað asidi olduðunu ortaya koymuþlardýr. 1 Daha sonra yapýlmýþ bir baþka çalýþma ise aggrecanases enziminin köpeklerdeki kýkýrdak dejenerasyonunun birincil sorumlusu olduðunu ortaya koymuþtur. 2 Araþtýrmacýlar kýkýrdak dejenerasyonuna sebep olan gerçek suçluyu belirlediklerinde araþtýrmalarýnda bir basamak daha atlamýþ oldular. Aggrecanase ýn neden olduðu kýkýrdak yýkýmlanmasýný yavaþlatmada en etkili olacak yað asidinin ne olduðunu bulma yolunda çalýþmaya baþladýlar. Yapýlan in vitro bir çalýþmada bilim adamlarý, artritis problemine sahip olan köpeklerde kýkýrdak dejenerasyonu üzerinde etkisi olan farklý birkaç adet doymamýþ omega-3 yað asidi çeþidini incelemiþlerdir. Bunlar; alpha linolenic acid (ALA), docosahexaenoic acid (DHA), ve eicosapentaenoicacid (EPA) tir. Ýnsanlarda ve ineklerde daha önce yapýlmýþ çalýþmalar yukarýda belirtilen 3 yað asidinin de kýkýrdak dejenerasyonunu azalttýðýný ortaya koymaktadýr. Fakat araþtýrmacýlar tarafýndan, kültür ortamýna köpek eklem kýkýrdaðý ekimi yapýlmasý ile gerçekleþtirilen çalýþmada; EPA nýn aggrecanase enziminin sebep olduðu kýkýrdak dejenerasyonunun yavaþlatýlmasýnda etkinliði test edilmiþ tek omega-3 yað asidi olduðu ortaya konmuþtur. Hill s Prescription Diet Canine j/d içerdiði yüksek oranda EPA (omega 3 yað asidi) ile yangýya sebep olan aggrekenase enziminin m-rna sýný bloke ederek yangý zincirini kýrar. Yangý zincirinin kýrýlmasý ile kýkýrdak dejenerasyonu durdurulmakta ve yangý sonucu ortaya çýkan aðrý ortadan kalkmaktadýr. Ýçerdiði glikozamin hidroklorid ve kondroitin sülfat gibi saðlýklý kýkýrdak oluþumunu destekleyen maddeler sayesinde, kýkýrdak saðlýðýný korumakta ve desteklemektedir. Ayrýca içerdiði L- carnitine sayesinde yaðýn enerjiye daha kolay ve çabuk çevrilmesini saðlayarak, eklemler üzerinde oluþabilen basýncýný da minimize eder. Hill s Prescription Diet Canine j/d 21 gün gibi kýsa bir sürede etkisini gösteren tek üründür. Referanslar 1 Caterson B, Little CB, Cramp J, et al. Eicosapentaenoate supplementation abrogates canine articular cartilage degradation in in vitro explant culture systems, in Proceedings. Hill s European Symposium on Osteoarthritis and Joint Health 2005; Innes JF, Little CB, Hughes CE, et al. Products resulting from cleavage of the interglobular domain of aggrecan in samples of synovial fluid collected from dogs with earlyand late-stage osteoarthritis. Am J Vet Res 2005;66(10). 2 Shoennherr WD. Fatty Acids and evidence based dietary management of canine osteoarthritis. In: Proceedings of Hill's European Symposium on Osteoarthritis and Join Health. Genoa, Italy 2005: Aðustos 2009

17 Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odasý Bülteni T.V.H.B. ANKARA BÖLGE SÝ???? Aðustos

18 T.V.H.B. ANKARA BÖLGE SÝ Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odasý Bülteni Gýda Fuarýnda Halkýmýza Veteriner Hekimin Önemini Anlattýk Haberler Aralýk tarihleri arasýnda Ankara Altýnpark'daki gýda fuarýna halkýmýzýn katýlýmý çok yüksekti.halkýmýza gýda güvenliðinde veteriner hekimlerin önemini anlattýk.veteriner Hekim Canberk TÝFTÝKÇÝOÐLU tarafýndan hazýrlanan veteriner hekimin önemine iliþkin kýsa film de fuarda halkýmýza gösterime sunuldu. Öðrencilerimizden fuar boyunca destek alarak kendilerini fakülte sonrasý meslek içi faliyetlere hazýrlamak içinde öðrencilerimize yardýmcý olduk Gýda Sektöründeki Meslektaþlarýmýzla Görüþtük 11 Aralýk günü gýda sektöründe çalýþan meslektaþlarýmýzla veteriner hekimlerimizin sorunlarý ve çözüm önerilerini görüþtük yýlýnda yapýlacak çalýþmalarda izlenecek planlar hakkýnda üyelerimize bilgiler verdik yýlýnda net asgari ücret 1900 TL olan gýda sektöründe çalýþan veteriner hekim maaþý 2010 yýlýnda net en az 1950 TL olarak belirlenmiþtir. Meslektaþlarýmýz Bayramda Odamýzda Buluþtu Bayramýn 3.günü için meslektaþlarýmýza çaðrýda bulunarak odamýza davet ettik ve bayramlaþtýk son yýllarýn en kalabalýk bayramlaþma töreni oldu. Meslektaþlarýmýzýn yoðun ilgisiyle karþýlaþtýk, uzun süredir birbirini göremeyen kiþiler odamýzda buluþarak hasret giderdiler ve bayramlaþtýlar 18 Kasým 2009

19 Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odasý Bülteni T.V.H.B. ANKARA BÖLGE SÝ AVHO - Kurban Bayramýnda Görev Baþýnda Ankara Doða Otelde,Kurban kesim yerlerinde odamýz tarafýndan görevlendirilmiþ serbest çalýþan veteriner hekimlerimize hatýrlatýcý bir eðitim düzenledik ve ayný zamanda basýnýmýzý da toplantýya davet ederek kesim günü vatandaþlarýmýza ücretsiz veteriner hekimlik hizmeti vereceðimize dair basýn açýklamasýnda bulunduk. ANKARA Veteriner Hekimler Odasý Yönetim Kurulu Baþkaný Ümit Duman, geçtiðimiz ay sonunda Resmi Gazete'de yayýmlanarak yürürlüðe giren kurban tebliðinde yer almasýna karþýn, veteriner hekimler odalarýnýn yeterli maddi destek alamadýðýný ve bunun sonucunda kurban kesim yerlerinde yeterli sayýda veteriner hekim hizmeti veremediklerini söyledi. Haberler Kurban bayramlarýnda her yýl bilinçsizce kesimler yapýldýðýný, hayvanlarýn uygun olmayan gereçlerle kesildiðini anlatan Duman, bu hatalardan doðan ekonomik zararlarýn büyük olabildiðine iþaret etti. Kurban tebliðinde yer almasýna karþýn, veteriner hekimler odalarýnýn yeterli maddi destek alamadýðýný dile getiren Duman, bunun sonucunda kurban kesim yerlerinde yeterli sayýda veteriner hekim hizmeti veremediklerini söyledi. Duman, Ankara Veteriner Hekimler Odasý tüm zor þartlara raðmen Ankara'daki kurban kesim yerlerinde 23 veteriner hekim görevlendirdiklerini söyledi ve "Gelecek yýllarda da kutlanacak olan kurban bayramlarýnda veteriner hekim sayýlarýný arttýrmalarý için hükümetimizden odalarýmýza gerekli desteði vermesini umut ediyoruz" dedi. Bayramýn 1.günü Baþkanýmýz, Tarým Ýl Müdürümüz ve Yenimahalle Belediye Baþkanýmýz Kesim yerlerine denetime çýktýlar. Baþkanýmýz Ümit bey TRT ye bir de basýn açýklamasýnda bulunarak kesim yerlerinde veteriner hekimlerin görev baþýnda olduðunu vatandaþlarýmýzýn kurbanlarýna ücretsiz saðlýk muayenesi yaptýklarýna iliþkin açýklamalarda bulundu Baþkanýmýzýn Kurban Bayramý Bilgilendirmeleri TRT2'de, Halk Tv'de ve Baþkent Tv'de, Kurban Bayramýna iliþkin programlara katýlmýþtýr. Veteriner Hekimlik Eðitimi'nin 167. Yýl Kutlamalarýna Katýldýk Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesinde Veteriner Hekimlik öðretiminin 167.yýlý kutlamalarýna katýldýk Kasým

20 T.V.H.B. ANKARA BÖLGE SÝ Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odasý Bülteni Basýn Açýklamasý Haberler Türk Veteriner Hekimler Birliðinin 21 Kasýmdaki Kurban Bayramý Ýle Ýlgili Basýn Açýklamasýnda Odamýz ve Derneðimizle birlikte katýlarak mesleki bir birlik beraberlik içinde Kurban Bayramý Ýle ilgili halkýmýza deðerli bilgilerin aktarýlmasýný saðladýk. Ziraat Mühendisleri Odasýyla Görüþtük TMMOB Ziraat Mühendisleri Odasý Baþkaný Gökhan GÜNAYDINLA görüþtük. Kendisine rahmetli meslektaþýmýz Doç Dr.Osman Nuri KOÇTÜRK'ün anýsýna ziraat mühendisleri odasý tarafýndan çýkartýlmýþ olan kitap için teþekkür ettik ve gelecekte Türkiye hayvancýlýðýmýz ve ziraatimiz için birlikte çalýþmalar içinde bulunmak istediðimizi karþýlýklý olarak belirterek odalar arasý iletiþimlerin daha iyi olmasý için çalýþmalar yapýlmasýna karar verdik. AVHO Diyarbakýr da Diyarbakýr odasýnýn Veteriner Hekimlik eðitiminin 167. yýl törenleri kutlamalarý çevresinde Oda Baþkanýmýz Ümit DUMAN, Diyarbakýr Oda Baþkaný Denizhan KURT tarafýndan davet edildi.kutlamalar da meslekte 25 yýlýný dolduran meslektaþlarýmýza plaket töreni düzenlendi.oda baþkanýmýz tarafýndan plaket takdimi yapýldý. Türkiye'deki diðer oda baþkanlarýmýzýn da bir çoðu Diyarbakýr'da törenlere katýldýlar. 20 Kasým 2009