YARGITAY'IN 1999 YILI ÝÞ HUKUKU KARARLARININ DEÐERLENDÝRÝLMESÝ SEMÝNERÝ YAPILDI

Transkript

1 YARGITAY'IN 1999 YILI ÝÞ HUKUKU KARARLARININ DEÐERLENDÝRÝLMESÝ SEMÝNERÝ YAPILDI Kasým 2000 tarihlerinde Ýstanbul'- da Destek Reasürasans Konferans salonunda Ýþ Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Türk Milli Komitesince düzenlenen seminer, Milli Komite Baþkaný Prof. Dr. Münir EKONOMÝ'nin açýlýþ konuþmasýyla baþladý. Yargýtay ve 21. Hukuk Dairelerinin üyelerinin, iþ hukuku ve sosyal güvenlik hukukuyla ilgilenen öðretim üyelerinin, sendika temsilcilerinin ve uygulayýcýlarýn katýlýmýyla gerçekleþen seminerin ilk oturumunda "Ferdi Ýþ Ýliþkisinin Kurulmasý ve Ýþin Düzenlenmesi" konulu teblið, Prof. Dr. Melda SUR tarafýndan sunuldu. Tebliðde hizmet iliþkisinin kurulmasý, belirli-belirsiz süreli hizmet akitleri, iþverenin yönetim hakký, ücretin ödenmesi, ibraname, koruyucu araçlar ve sosyal yardýmlar konularýnda Yargýtay'ýn vermiþ olduðu kararlar deðerlendirildi. Ýkinci oturumda Doç. Dr. Ömer Ekmekçi tarafýndan sunulan tebliðin konusunu "Ferdi Ýþ Ýliþkisinin Sona Ermesi ve Kýdem Tazminatý" oluþturdu. Hizmet sözleþmesinin bildirimli feshi, hizmet sözleþmesinin iþveren ve iþçi tarafýndan bildirimsiz fesih halleri, ihbar ve kýdem tazminatý, sözleþme ile cezai þart ve rekabet yasaðýnýn düzenlenmesine iliþkin Yargýtay kararlarý tebliðde yer aldý. Seminerin ikinci gününde Prof. Dr. Berin ERGÝN "Toplu Ýþ Ýliþkileri" konulu tebliðini sundu. Tebliðde, sendika üyeliði, sendika genel kurulunun iptali, iþkolu tespiti, sendika yöneticisinin güvencesi, toplu iþ sözleþmesi yapma yetkisi, toplu iþ sözleþmesinden yararlanma, toplu iþ uyuþmazlýklarý konularýnda Yargýtay'ýn vermiþ olduðu kararlar deðerlendirildi. Seminerin son oturumunda ise Prof. Dr. Ali GÜZEL'in sunduðu teblið ile "Sosyal Sigortalar" açýsýndan Yargýtay'ýn 1999 yýlý kararlarý deðerlendirildi. Sigortalýlýk kavramý, rücu davalarý, hizmet tespiti, deðiþik sigorta dallarý ve tiplerine iliþkin Yargýtay kararlarý tebliðde yer aldý. Böylece iki gün süren iþ hukuku kararlarýnýn deðerlendirilmesini içeren bir seminer daha sona erdi. 40

2 TÜRK DÜNYASI ARAÞTIRMALARI VAKFI'NIN "AVRUPA BÝRLÝÐÝ'NE GÝRÝÞ SÜRECÝNDE REKABET HUKUKUMUZ VE KURUMLARIMIZ" KONULU SEMÝNERÝ YAPILDI. Türk Dünyasý Araþtýrmalarý Vakfý'nýn, "Avrupa Birliði'ne Giriþ Sürecinde Rekabet Hukukumuz ve Kurumlarýmýz" konulu semineri Kasým 2000 tarihlerinde Antalya'da Mirage Park Resort Otel'de gerçekleþtirdi. Çok sayýda katýlýmcýnýn iþtiraki ile gerçekleþtirilen seminer, Türk Dünyasý Araþtýrmalarý Vakfý Baþkaný Prof. Dr. Turan YAZGAN'ýn açýþ konuþmasý ile baþlamýþ ve Devlet Bakaný Prof. Dr. Tunca TOSKAY, Hak-Ýþ Konfederasyonu Genel Baþkaný Salim USLU, TÝSK Yönetim ve Yürütme Kurulu Üyesi ve Sendikamýz Yönetim Kurulu Baþkan Vekili Eþref BALTALI, Rekabet Kurulu 2. Baþkaný Dr. Kemal EROL ve Uludað Üniversitesi Öðretim Üyesi Prof. Dr. Ercan DÜLGEROÐLU'nun konuþmalarý ile devam etmiþtir. Türk Dünyasý Araþtýrmalarý Vakfý Baþkaný Prof. Dr. Turan YAZGAN açýþ konuþmasýný yaparken Daha sonra toplantýlara geçilmiþtir. Prof. Dr. Kemal ÇEVÝK'in Oturum Baþkanlýðý'ný yaptýðý Birinci oturumda Doç. Dr. Nurkut ÝNAN "Rekabet Hukuku Sistemleri ve Rekabet Hukuku'nun Ana Yapýsý", Yrd. Doç. Dr. Gamze ÖZ 41

3 Devlet Bakaný Prof. Dr. Tunca TOSKAY Bakaný A. Kenan TANRIKULU'nun konuþmasý ile baþlamýþ, baþkanlýðýný Rekabet Kurulu Üyesi Sadýk KUTLU'nun yaptýðý oturumda konuþmacý olarak katýlan Türk Standartlarý Enstitüsü Yönetim Kurulu Üyesi Ýsrafil ÇELÝK "Rekabetin ve Kalitenin Saðlanmasýnda Standardizasyonun Önemi", Tüketici ve Rekabetin Korunmasý Genel Müdürü Özcan PEKTAÞ ise "Tüketicilerin Korunmasýnda Rekabetin Yeri ve Önemi" konulu tebliðlerini sunmuþlardýr. Seminer, Rekabet Kurulu Üyesi Ýsmet CANTÜRK'ün baþkanlýðýndaki Prof. Dr. Yýlmaz ARSLAN, Doç. Dr. Nurkut ÝNAN, Ýsrafil ÇELÝK ve Özcan PEKTAÞ'ýn katýlýmýyla gerçekleþen panel ile devam etmiþ, Prof. Dr. Þaban KARATAÞ'ýn kapanýþ konuþmasýyla sona ermiþtir. "Tekeller ve Birleþmeler" konularýnda, Rekabet Kurulu Üyesi Mehmet Zeki UZUN'un Oturum Baþkanlýðýný yaptýðý Ýkinci Oturumda, Rekabet Kurumu Baþkan Yardýmcýsý Ýsmail Hakký KARAKELLE "Üç Yýllýk Deneyim Iþýðýnda Rekabet Hukuku ve Politikasý", Prof. Dr. Yýlmaz ARSLAN "Karteller ve Daðýtým Anlaþmalarý" konularýnda, birer teblið vermiþler ve birinci gün çalýþmalarý yapýlan tartýþmalarla sona ermiþtir. Üye iþyerlerimizin temsilcileri soru ve deðerlendirmeleriyle toplantýlara katkýda bulunmuþlardýr. Ýkinci gün çalýþmalarý Sanayi ve Ticaret Sanayi ve Ticaret Bakaný A. Kenan TANRIKULU 42

4 saygýyla selamlýyor, Türk Dünyasý Araþtýrmalarý Vakfý'ný "Avrupa Birliði'ne Giriþ Sürecinde Rekabet Hukukumuz ve Kurumlarýmýz" baþlýðý altýnda konuyu uzmanlarýn katýlýmýyla tartýþma olanaðýný verdiði için kutluyorum. Rekabetin korunmasý ve firmalarýn serbest rekabet koþullarý içinde faaliyet göstermelerinin saðlanmasý, bugün çaðdaþ ekonomilerinin temel özelliklerinden biri olarak belirginleþmektedir. TÝSK Yönetim ve Yürütme Kurulu Üyesi ve Sendikamýz Yönetim Kurulu Baþkan Vekili Eþref BALTALI Eþref BALTALI'nýn yaptýðý konuþmanýn metni aþaðýda yer almýþtýr; " Sayýn Bakanlarým, Rekabet Kurulumuzun Sayýn Baþkan Yardýmcýsý ve Üyeleri, Ýþçi Konfederasyon ve Sendikalarý Deðerli Baþkan ve Yöneticileri, Saygýdeðer Öðretim Üyeleri, Deðerli Bürokratlar, Sayýn Basýn Mensuplarý, Sizleri Türkiye Ýþveren Sendikalarý Konfederasyonu ve þahsým adýna TÝSK olarak rekabetin korunmasý alanýný, hem giriþimciliðin geliþtirilmesi ve þirketlerin büyümesine uygun zemin hazýrlanmasý; hem ülke rekabet gücünün artýrýlmasý; hem de tüketicinin korunmasý yönleriyle önemli görmekteyiz. Diðer taraftan, rekabet koþullarýnýn düzenlenmesi, modern devletin üretim sahasýndan çekilip serbest piyasa düzeni içinde "oyunun kurallarýný" iyi saptayýp, adil biçimde uygulanmasý ana fonksiyonlarýndan birini teþkil etmektedir. Esasen, Rekabetin Korunmasý Hakkýnda Kanununun 1994 yýlýnda yürürlüðe girmesi ve 1997 yýlýnda bu Kanun gereðince oluþturulan Rekabet Kurulu'nun göreve baþlamasý ile birlikte Türkiye bu alanda yeni bir evreye girmiþ ve temel müesseseler sisteminin ayrýlmaz parçalarý olarak yerini almýþtýr. Bu noktada ekonomik yapý ile rekabet 43

5 hukuku ve öngördüðü araçlar arasýndaki önemli iliþkiye dikkat çekmek isterim. Serbest rekabetin temelini oluþturan; kaynaklarýn etkin kullanýmý, fiyat istikrarý, piyasaya giriþ ve çýkýþlarýn serbestleþtirilmesi, ürün kalitesinin ve çeþitliliðinin artmasý gibi unsurlarýn iþlerlik kazanabilmesi için iþletmelerin ve ekonominin iç ve dýþ piyasalardaki rekabet gücünün geliþtirilmesi, bu amaçla ülke çapýnda büyümeye uygun bir ortamýn yaratýlmasý ön plana çýkmaktadýr. Rekabet Kurulu 2. Baþkaný Dr. Kemal EROL Rekabet hukuku ve kurumsal uygulamalarýn bu zorunluluðu gözetmesi kaçýnýlmazdýr. Dolayýsýyla, rekabet þartlarýnýn büyümeyi daha çok teþvik edecek yapýya dönüþtürülmesi bakýmýndan odak noktalarýný meydana getiren bazý hususlara özellikle deðinmek istiyorum. Birincisi, kamu sektörünün olanca aðýrlýðý ile üretime devam ettiði pek çok sektörde özel kesim aleyhine iþleyen þartlarýn giderilmesi gereðidir. Kamu eliyle yaratýlan haksýz rekabet, Türkiye'nin kalkýnmasýný olumsuz yönde etkilemekte ve dünya ile çeliþki oluþturmaktadýr. Bu konudaki düzenlemelerin yapýlmasý ve özelleþtirme programýna hýz kazandýrýlmasý þarttýr. Ýkinci olarak, þirket birleþmeleri konusuna özel önem verilmeli ve rekabet hukuku alanýndaki uygulamalar, çaðýn en belirleyici gerçeklerinden biri durumundaki þirket birleþmeleri sürecini aksatmamalýdýr. 1. Oturumda konuþmacýlar tebliðlerini sunarken. Soldan saða Doç. Dr. Nurkut ÝNAN, Prof. Dr. Kemal ÇEVÝK, Yrd.Doç. Dr. Gamze ÖZ Küreselleþme, bilhassa belirli sektörlerde þirket birleþmelerini zorunlu hale getirmiþtir. 44

6 þartlarda serbest rekabetten söz edilemez. Bu sonucu yaratan asýl etken ise iþletmeler üzerindeki vergi yükünün ve yasal / bürokratik yükümlülüklerin aþýrýlýðýdýr. 2. Oturumda konuþmacýlar tebliðlerini sunarken Soldan saða Ýsmail Hakký KARAKELLE, Mehmet UZUN, Prof. Dr. Yýlmaz ARSLAN Yabancý sermayenin çekimi ile de doðrudan baðlantýlý olan, ekonominin ve firmalarýn büyüme, bazý durumlarda hayatta kalma ihtiyacýndan kaynaklanan bu konu, Rekabetin Korunmasý Hakkýndaki Kanununun 7.maddesinde belirtilen birleþme ve devralmalardan titizlikle ayrýlmalý ve ekonominin uzun vadeli menfaatleri gözetilmelidir. Üçüncüsü, ithalat faktörü serbest rekabet koþullarý bakýmýndan sürekli gözönünde bulundurulmalýdýr. Ülkemizin rekabet gücü "dahilde iþleme rejimi" gibi uygulamalarýn hatalý yönleri ile ve genel olarak çoðunluðu Uzak Doðu Ülkeleri kaynaklý dampingli mallarýn baskýsýyla yüzyüzedir. Rekabet koþullarý, dampingli ithalatýn yanýsýra kayýtdýþý sektörün faaliyeti nedeniyle de aðýr biçimde zarar görmektedir. Ekonominin yarýsýnýn kayýtdýþý olduðu Bugün, belirttiðim yüklerin azaltýlmasý bir yana, ciddi bir artýrma eðilimi yaþanmaktadýr. Örneðin Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðý'nca hazýrlanan "Ýþ Güvencesi Yasa Tasarýsý" giriþimcilik þevkini yok edici ve firmalarýn rekabet gücünü azaltýcý yönüyle, hem kayýtdýþý ekonomiyi artýracak, hem de küçük firmalarýn büyüme imkanlarýný ortadan kaldýracak niteliktedir. Rekabet piyasasý konusunda KOBÝ'lerin geliþtirilmesi özel önem taþýdýðýndan, söz konusu Tasarý'nýn muhtemel zararlý etkileri mutlaka hesaba katýlmalýdýr. Deðerli Konuklar, Aralýk 1999'da yapýlan Helsinki Zirvesi'nde ülkemizin AB'ye adaylýðýnýn 3. Oturumda konuþmacýlar tebliðlerini sunarken Soldan saða Ýsrafil ÇELÝK, Sadýk KUTLU, Özcan PEKTAÞ 45

7 yapýlardan yana deðiliz. Serbest rekabet koþullarý özellikle teknolojik geliþimin ve saðlýklý iþletmelerin oluþturulmasý bakýmýndan iþveren kesiminin lehinedir. Ancak Rekabet Hukuku uygulamalarýnýn baþlangýç döneminde firmalara aðýr yaptýrým ve ceza yüklerinin getirilmesi yerine firmalarý eðitici yönde yaklaþýlmasý, rekabet mevzuatýnýn iyi tanýtýlmasý, AB uygulamalarý hakkýnda bilgilendirilmesi ve gerekli koþullara geçiþte yardýmcý olunmasýnýn öncelik taþýdýðý inancýndayýz. Sendikamýz Yönetim Kurulu Üyesi Adnan ÝÐNEBEKÇÝLÝ "tescil edilmesi" ve 8 Kasým 2000 tarihinde AB - Türkiye Katýlým Ortaklýðý Belgesi'nin Komisyonca açýklanmasý, AB ile iliþkilerimizde yeni aþamalar ortaya koymuþtur. Seminerin ülkemiz için yararlý sonuçlar doðurmasýný diler, saygýlar sunarým." Rekabetin korunmasý, 1960 Roma Antlaþmasý'nýn 85 ve 86'ncý maddelerinde belirtilen temel konular arasýndadýr. Esasen rekabet mevzuatý çok eskilere dayanan geliþmiþ ekonomiler karþýsýnda firmalarýmýzýn rekabet hukukumuzun getirdiði yeni yapýlara adapte olabilmeleri için bir geçiþ sürecinin yaþanmasý da ulusal menfaatlerimiz gereðidir. TÝSK olarak monopol ve oligopol Bursa Çimento Fabrikasý Genel Müdür Yardýmcýsý Kazým UÇAR 46

8 Panelistler katýlýmcýlarýn sorularýný cevaplarken. Soldan saða Ýsrafil ÇELÝK, Prof. Dr. Yýlmaz ARSLAN, Ýsmet CANTÜRK, Doç. Dr. Nurkut ÝNAN, Özcan PEKTAÞ Seminerden görünüm Seminerden görünüm 47

9 Seminerden görünüm Seminerden görünüm 48

10 AKÇANSA 2000 YILI SEKTÖR ÇEVRE ÖDÜLÜ NÜ KAZANDI Ýstanbul Sanayi Odasý tarafýndan çevre konusunda önemli çalýþmalar yapan Çevre Dostu sanayi kuruluþlarýna 2000 yýlý Çevre Etkinlikleri kapsamýnda verilen "Sektör Çevre Ödülü"'ne Akçansa Çimento Çanakkale fabrikasý deðer görüldü. Geçen yýl çimento sektöründe bir ilki gerçekleþtirerek ilk Çevre Teþvik Ödülü'nü alan Akçansa Çimento 2000 yýlýnda aldýðý yeni ödülle çevre duyarlýlýðý konusundaki öncülüðünü bir kez daha vurguladý. Çevre bilinci ve çevre ile uyum içerisinde kalkýnmanýn sürdürülebilmesi þirketin temel hedefleri arasýnda yer almaktadýr. Akçansa Çimento, Çanakkale fabrikasýnýn yanýsýra Büyükçekmece fabrikasýnda ve mevcut tüm hazýrbeton tesislerinde çevre faktörünü dikkate alarak bu konuda önemli yatýrýmlar gerçekleþtirdi. Ayrýca, çevre bilincini pekiþtirmek üzere de çeþitli seminerler düzenlendi. 49