SULU ÇÖZELTİLERDE DENGE
|
|
- Asli Togan
- 4 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 İMYASAL DENGE SULU ÇÖZELTİLERDE DENGE Prof. Dr. Mustafa DEMİR M.DEMİR 06İMYASAL DENGE SULU ÇÖZELTİLERDE DENGE Bileşikler suda, özelliklerine göre az veya çok oranda ayrışarak iyonlaşırlar. İyon içeren bir çözelti, iyon derişimine göre az veya çok oranda elektiriği iletir. Elektiriği saf sudan daha iyi ileten çözeltilere elektrolit çözeltileri, bu çözeltiyi meydana getiren çözünen maddeye de elektrolit denir. M.DEMİR 06İMYASAL DENGE
2 Bir çözeltinin elektiriği iletebilmesi için maddenin iyonlarına ayrışması gerekir. Eğer madde suda iyonlarına ayrılmadan moleküler halde çözünmüşse elektiriği iletmez. Dolayısıyla maddenin suda çözünmüş olması elektiriği iletmesi için yeterli değildir. M.DEMİR 06İMYASAL DENGE Örneğin sofra tuzu ve şekerin her ikiside suda çözündüğü halde tuz çözeltisi elektiriği iletir, şeker çözeltisi iletmez. Çünkü şeker, iyonlarına ayrılmadan moleküler halde çözeltiye geçer. Bu tür çözeltilere elektrolit olmayan çözeltiler denir. Burada yalnız eloktrolitlerle ilgili özellikler incelenecektir. M.DEMİR 06İMYASAL DENGE
3 Elektrolitler Elektrolitlerin kuvvetli ve zayıf elektrolitler olmak üzere iki grupta incelenebilir. uvvetli elektrolitler suda tamamen iyonlaşırlar. uvvetli asitler (HCl, HNO, H SO, HClO, gibive tuzlar (NaCl, CaCl, Na SO gibi birer kuvvetli elektrolitlerdir. M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 5 İYONLAŞMA Sulu çözeltide bir zayıf elektrolit iyonlaştığı zaman, maddenin iyonlaşmış şekli ile iyonları arasında bir denge kurulur. Denge kurulduğunda maddenin iyonlaşma hızı ile iyonların tekrar maddeyi oluşturma hızı eşit olur. M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 6
4 Örneğin A,B,C ve D den oluşan bir kimyasal tepkime için denge sabiti aa + b B C D c C + d D = a b A B şeklinde yazılır. Buradaki küçük harfler eşitlenmiş denklemdeki katsayıları, büyük harfler ise kimyasal türleri tanımlar. imyasal türlerin derişimleri köşeli parektez ile gösterilir ve molar derişimi tanımlar. c d M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 7 Denge sabiti ifadesindeki terimler birimsizdir. Bu nedenle denge sabiti değeri de birimsizdir. A/( M oranının birimsiz olabilmesi için A nın molar derişim olarak ifade edilmesi gerekir. Aynı şekilde PA/ ( atm ifadesinin birimsiz olabilmesi için P a nın atmosfer olarak tanımlanması gerekir. atı ve sıvılar için A/(saf hal=saf A(saf hal= olacağından, yine birimsiz olur. M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 8
5 Ancak bu ayrıntı hemen hemen hiç yazılmaz ve bir kabul olarak Çözünen maddenin derişimi molar derişim olarak ifade edilir. Çözünen gaz ise derişim atmosfer olarak ifade edilir. Saf katı, saf sıvı ve çözücülerin derişimleri, birim olması nedeniyle yazılmaz. M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 9 imyasal denklemdeki derişim ilişkisi( denge durumu dengeye ulaşma yolundan bağımsızdır. Ancak bu ilişkile dışarıdan yapılacak müdahale ile değiştirilebilir. Bu müdahaleler sıcaklık değişmesi, basınç değişmesi( tepken veya ürünlerden biri gaz ise, ve tepken veya ürünlerin toplam derişimindeki değişmeler olarak sıralanabilir. Bu değişmelerin etkisini Le Chatelier ilkesine göre tahmin etmek mümkündür. M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 0 5
6 Hatırlanacağı gibi Le Chatelier ilkesine göre kimyasal bir dengenin durumu daima o dengeyi dışarıdan yapılacak etkiyi yok edecek yöne doğru kayar. Buna göre sıcaklıktaki bir artış, derişim ilişkisini ısının soğurulduğu yöne doğru değiştirir. Basınçtaki bir artış, sistemin hacminin küçüleceği yöne doğru dengeyi kaydırır. Tepkimede yer alan türlerden biri, tepkime ortamına eklenmesi durumunda, sistem bu ilave edilen maddenin bir kısmını harcayacak (azaltacak yöne kayar. M.DEMİR 06İMYASAL DENGE Tepkime moleküler düzeyde incelenecek olursa, dengeye ulaşıldığında bile tepkimede yer alan türler arasındaki tepkimenin durmadığı gözlenecektir. İleri ve geri yöndeki tepkime hızları birbirine eşit olduğu anda, tepken ve ürünlerin derişimlerinin oranı sabit kalır. Bir başka deyişle kimyasal denge ileri ve geri yöndeki tepkime hızlarının eşit olduğu dinamik bir durumdur. M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 6
7 Denge sabiti ifadesinde nın sayısal değerine denge sabiti değeri denir. Bu sayısal değer sıcaklığa bağımlıdır. Bu nedenle değerin yanında mutlaka sıcaklığın belirtilmesi gerekir. Eşitlik yazılırken ürünlerin derişimleri paya, tepkenlerin derişimi ise paydaya yazılır. M.DEMİR 06İMYASAL DENGE Denge sabiti ifade şekilleri Yukarıda da özetlendiği gibi denge sabiti bir çözücüde çözünen türler için, ürünlerin molar derişimlerinin tepkenlerin molar derişimlerine oranına denir. atı ve saf sıvıların molar derişimleri değişmediği yani birim kabul edildiği için eşitlikte yer almaz. Buna göre iyonlaşan türe veya oluşan ürünlere bağlı olarak denge sabiti çeşitli şekillerde isimlendirilebilir. M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 7
8 Suyun iyonlaşması, su olarak ifade edilir. H O H H O H O O OH OH H O OH su M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 5 Bir katının çözünmesi, çç ile ifade edilir AgCl(k Ag Ag Cl AgCl (suda Cl çç Ag (suda Cl M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 6 8
9 Zayıf bir asitin veya zayıf bir bazın iyonlaşma sabiti a veya b olarak gösterilir. HAc H H Ac HAc Ac NH OH NH H O HAc OH HAcOH HAcOH Ac H O Ac NH OH NH OH Ac M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 7 a OH b b Bir indirgenme/yükseltgenme (redoks tepkimesinin denge sabiti red ile gösterilir MnO 5Fe 8H Mn Fe MnO Fe 5 5 H Mn 8 5Fe red H O M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 8 9
10 0 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 9 Bir kompleksin oluşum sabiti n ile gösterilir. ( ( M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 0 Birden fazla basamaktan oluşan dengelerin sabitleri, ara basamakların denge sabitleri çarpımına eşittir şeklindedengesabitlerihesaplanabilir ise ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (
11 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE C H CH x HA A H C HA CH A CH A C HA C H CH CH C H HA A H A H HA benzer şekilde M.DEMİR 06İMYASAL DENGE Örnek hesaplayınız için denge sabitini H NH NH olarak verildiğine göre,8x0 NH OH NH OH NH O H NH,0x0 OH H OH H O H 5 NH su
12 çözüm Son tepkime ikinci tepkimenin ters çevrilip birinci tepkime ile toplanmasıyla elde edilebilir. Dolayısıyla; H O H NH NH su OH H x NH OH NH NH,0 x0 H O su x,8 x0 5 NH 5,6x0 0 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE Benzer şekilde belli yöndeki iyonlaşmaya ilişkin denge sabiti biliniyorsa, aksi yöndeki birleşmeye ilişkin denge sabiti hesaplanabilir. HA H H A A H A HA HA HA H A M.DEMİR 06İMYASAL DENGE
13 Sulu bir çözeltide denge sabiti ifadesinde H O terimi yer almaz. Çünkü sulu bir çözeltide suyun molar derişimi 55, M dır. 000 g litre su 000 g 55, 5555mol 8 g / mol Nötral bir suda H + = OH = 0 7 M dır M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 5 Ortama eklenecek olan H + veya OH,H OH + +OH dengesinin sola kaymasına neden olacaktır. Dolayısıyla tüm OH veya H + tepkime sonucu H O ya dönüşse bile en fazla 0 7 M H O oluşacaktır. Bu durumda suyun derişimideki artış veya azalış 55,55555 ± 0 7 M kadar olacaktır. Suyun derişimindeki artış yüzdesi hesaplanacak olursa, 55, %,8 x0 % 0, X Dolayısıyla bu artış rahatlıkla ihmal edilebileceğinden H O = yazılabilir. M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 6
14 Suyun iyonlaşmasına ilişkin verilen iyonlar çarpımı değeri 5 o C için,008x0 dür. Ancak kolaylık sağlaması nedeniyle, yaklaşık değer olarak,0x0 alınır. İyonlaşmaya ilişkin verilen değerler aksi belirtilmedikçe 5 o C sıcaklıktaki değerlerdir. Değerler başka sıcaklıklar için ise mutlaka belirtilmelidir. Aşağıda suyun farklı sıcaklıklar için su değerleri verilmiştir. M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 7 Örnek 0, M derişimdeki NaOH çözeltisinde hidronyum ve hidroksit iyonlarının derişimi nedir? ph nedir? M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 8
15 Çözüm NaOH kuvvetli bir elektrolit olduğundan çözeltiye verdiği OH, 0, mol/l dir. Çözeltinin toplam OH derişimi NaOH tan gelen OH ve suyun iyonlaşmasından gelen OH toplamıdır. Yani OH = NaOH tan gelen OH + suyun iyonlaşmasından gelen OH yazılabilir. Suyun iyonlaşmasından gelen OH ve H + eşit miktarlarda olacağından OH = 0,0 + H + yazılabilir. Suyun iyonlaşmasından gelen H + ortamın bazik olduğu da dikkate alınırsa, çok küçük olduğundan OH = 0,0 + H + = 0,0 M kabul edilebilir. M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 9 su H OH,0 x0 (0, H,0 x0 H,0 x0 0, 5,0x0 ph,0 Yapılan ihmalin doğruluğu basit bir hesaplama ile kontrol edilebilir. OH = 0, + H + = 0, + 5,0x0 0,0 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 0 5
16 iyonlaşma Asetik asit suda aşağıdaki şeklinde iyonlaşır. CH COOH H O CH COO Ancak bu iyonlaşma yüzde yüz olmadığından, çözeltide CH COOH, CH COO ve H O + iyonları birlikte bulunur. Bu iyonlaşma için denge bağıntısı yandaki şekilde yazılabilir M.DEMİR 06İMYASAL DENGE Bu iyonlaşma için denge bağıntısı yandaki şekilde yazılabilir H O CH COO CH COOH H O M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 6
17 Örnek: H O H NH (suda H O NH NH OH NH (suda H su H OH,0x0 OH NH NH,8x0? 5 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE Çözüm: H O H NH NH OH =,0x0 OH NH (suda H = su NH (suda H O x NH x,8x0 5 5,6x0 0 su NH M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 7
18 İyonlaşma derecesi Yüzde iyonlaşma derecesi, denge halindeki bir zayıf elektrolitin 00 birimindeki iyonlaşan miktarını verir. İyonlaşma derecesi yardımıyla denge sabiti değeri bulunabilir. M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 5 ÖRNE : 0, M derişimindeki asetik asitin 5 o C da, %, oranında iyonlaştığı bilinmektedir. Buna göre asetik asitin ayrışma sabiti nedir? M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 6 8
19 ÖRNE : 0, M derişimindeki asetik asitin 5 o C da, %, oranında iyonlaştığı bilinmektedir. Buna göre asetik asitin ayrışma sabiti nedir?(/ Denge sabiti değerini hesaplarken bileşenlerin derişimlerinin molar derişim biriminden yani litrede mol olarak hesaplanması gerekir. Bu nedenle çözeltinin hacmi litre olarak kabul edilir. litre 0, M asetik asit çözeltisinde 0, mol asetik asit bulunduğuna göre, bunun %, ü ayrıştığında toplam (,x0,/00 =,x0 mol asetik asit ayrışmış demektir. M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 7 ÖRNE : 0, M derişimindeki asetik asitin 5 o C da, %, oranında iyonlaştığı bilinmektedir. Buna göre asetik asitin ayrışma sabiti nedir?(/ Buna göre ayrışmadan kalan miktar 0,00,x0 = 0,09866 mol dür. Asetik asitin ayrışma dengesi ve denge bağıntısı gereğince ayrışan asetik asit kadar H + ve CH COO meydana geleceğinden, bu iyonların derişimleri,x0 mol/litre olur. Bilinen değerler yerine konursa denge sabiti bulunur. CH COOH CH COO ayr CH COO H CH,x0,x0 COOH 0,09866 H,8x0 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 8 5 9
20 ÖRNE : 0,00 M derişimindeki asetik asitin %,6 oranında iyonlaştığı bilinmektedir. Buna göre asetik asitin iyonlaşma sabiti nedir? M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 9 ÖRNE : 0,00 M derişimindeki asetik asitin %,6 oranında iyonlaştığı bilinmektedir. Buna göre asetik asitin iyonlaşma sabiti nedir? 0,00 M HAc 0,0 mol HAc/litre 00/,6 = 0,00/X X = 0,0006 mol iyonlaşan O halde H + = 0,0006 mol/l Ac = 0,0006 mol/l HAc = 0,000,0006 = 0,00087 mol/l HAc H H Ac HAc 0,00060,0006 0,00087,86x0 Ac 5 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 0 0
21 Çeşitli derişimlerdeki asetik asitin iyonlaşma dereceleri asit derişimi % iyonlaşma derecesi,0 0,05,0 0,6 0,, 0,0,8 0,00,6 Bu olay Le Chatelier ilkesine de uygundur. Sistemin daha seyreltik olması demek dengedeki su miktarının artması demektir. Sistemin bu fazlalığı azaltacak yöne yani daha fazla iyonlaşma yönüne kayacaktır. CH COOH H O CH COO HO M.DEMİR 06İMYASAL DENGE ÖRNE :,0 M lık asetik asit çözeltisindeki bütün bileşenlerin molar derişimleri nedir? M.DEMİR 06İMYASAL DENGE
22 ÖRNE :,0 M lık asetik asit çözeltisindeki bütün bileşenlerin molar derişimleri nedir?(/ Çözeltide başlangıçta,0 mol/litre asetik asit vardır. Bunun X molünün iyonlaştığını düşünelim. Bu sırada X mol H + ve X mol CH COO meydana gelmiştir. Bu değerleri denge sabiti ifadesinde yerine konarak çözüm yapılır. Bu iki çözümden şüphesiz negatif değerli olan anlamsızdır. Dolayısıyla yanıt H + = CH COO = 6,0x0 M ayrımadan kalan miktar ise,06,0x0 =,99 M dır. M.DEMİR 06İMYASAL DENGE ÖRNE :,0 M lık asetik asit çözeltisindeki bütün bileşenlerin molar derişimleri nedir?(/ X X X ayr. X X,0 X CH COO H CH 6,0x0 CH COOH CH COO başlangıçta,0 M 0 dengede 0 xμxμ,8x0 COOH 5 (,0 X,8x0 5,6x0 5 (,8x0 X 5,8x0 X,x0 5 H 0 xμ M.DEMİR 06İMYASAL DENGE
23 ÖRNE :,0 M lık asetik asit çözeltisindeki bütün bileşenlerin molar derişimleri nedir?(/ Yaklaşık çözüm Bu tür problemlerin çözümünde bazı yaklaştırmalar yapılarak ikinci dereceden denklem çözümünden kaçınılabilir. Örneğin yukarıdaki çözüme bakılırsa asetik asitin başlangıçtaki derişimi,0 M dır. Bunun iyonlaşan miktarı ise 0,0060 M kadar olup toplamın yanında ihmal edilebilecek kadar azdır. Yani (,0X =,0 kabul edilebilir. Bu durumda denklemin çözümü basitleşir. Bulunan sonuçlar karıştırılırsa yaklaştırma yapmakla önemli bir hatanın yapılmadığı görülür. Asit ve asetat derişimleri yaklaştırma yapılmadan 0,0060 M iken yaklaştırma yapıldığında bu değer ancak 0,0060 olmuştur. H CH COO CH XX,0 X X,8x0,0 X COOH,6x0 CH COOH,0 6,0x0,8x0,8x0 H CH COO 6,0x M,99 M M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 5 ÖRNE :,0 M lık asetik asit çözeltisindeki bütün bileşenlerin molar derişimleri nedir?(/ Yaklaşık çözüm H CH COO CH XX,0 X X,8x0,0 X COOH,6x0 CH COOH,0 6,0x0,8x0,8x0 H CH COO 6,0x M,99 M M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 6
24 Yüzde iyonlaşma derecesi İyonlaşma sabiti bilinen bir zayıf elektrolitin yüzde iyonlaşma derecesini hesaplamak oldukça kolaydır. Örneğin,0 M lık HAc çözeltisinin, iyonlaşma yüzdesi 6,0x0,00 x00 %0,05 şeklinde hesaplanabilir. Aynı elektrolitin değişik derişimlerdeki çözeltileri için iyonlaşma yüzdeleri hesaplanırsa en yüksek iyonlaşmanın en seyreltik olanda olduğu görülür. Örneğin asetik asit için benzer hesaplama yapılırsa aşağıdaki çizelge elde edilir. M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 7 ÖRNE :,0 M derişimdeki asetik asit çözeltisinin ph ı nedir? Bu çözeltide asetat derişimi nedir? =,8x0 5 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 8
25 ÖRNE :,0 M derişimdeki asetik asit çözeltisinin ph ı nedir? Bu çözeltide asetat derişimi nedir? =,8x0 5 başlangıçta dengede 0 xx x x H Ac HAc x ihmal edilebilir ph = logh =,8x0 HAc 5 + xx,0 x x = H H + Ac = Ac = log(,x0,8x0 5 =,x0 ph =,7 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 9 Denge sabiti tipleri su çç, a olş b ( n redoks H O H O BaSO (k Ba HAc H NH OH NH + MnO + + 5Fe + Ac + + OH + 8H dağılım I(suda I(org SO + OH ( + Mn + + Fe + + H O M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 50 5
26 OMPLES İYONLARIN BASAMALARI VE TOPLAM OLUŞUMU + ( ( ( ise ( M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 5 + ( ( ( ( ( ( SUYUN İYONLAŞMASI VE ph Bildiğimiz gibi su, çok zayıf bir eloktrolittir ve OH vererek iyonlaşır. Bildiğimiz gibi seyreltik çözeltilerde, iyonlaşan su miktarı toplam su miktarı yanında ihmal edinilebilecek kadar azdır. ( litre suda iyonlaşan su miktarı 0 7 kadardır. Oysa litre suda 55,55 mol kadar su molekülü bulunur. Dolayısıyla 55,55 mol yanında 0 7 molün ne kadar küçük bir değer olduğu aşikardır. Dolayısıyla sabit kabul edilebilir. M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 5 6
27 Bir başka deyişle bir sabit ise H Oda bir sabittir. H O = H + OH H O sabitine su sabiti denir ve su ile gösterilir. Saf su için su değeri,0x0 dür. su = H + OH =,0x0 su iyonlaştığında eşit sayıda H + ve OH iyonları meydana getirdiğine ve bu iki molar derişimleri çarpımı su değerini verdiğine göre saf sudaki her bir iyonun derişimi kolaylıkla hesaplanabilir. M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 5 H H O H O H H OH H O H O OH O H H X OH x H O H OH X OH,0x0,0x0 OH x 7 X,0x0 7 M M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 5 7
28 Suyun iyonlaşması H O H O H su O = H O H O OH OH OH H O H OH O M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 55 H O =??? H O = 55,5555 bulunuz 0, M HCl eklense bile H + + OH H O Gereğince en fazla 0 7 M H O oluşacaktır. Yani H O=55,555 +,0x0 7 =55,555 M HATA PAYI 55, X % x0 7 0 X M.DEMİR 06İMYASAL DENGE
29 Suyun iyonlaşması ve ph Saf suya asit eklenirse H + derişimi 0 7 M ın üstüne çıkar. Ancak H + OH =,0x0 olduğundan OH derişimi aynı ölçüde azalır. Şüphesiz bunun tersi de doğrudur. Yani saf su baz eklendiğinde OH derişimi artarken H + derişimi azalır. Bildiğimiz gibi düşük derişimleri ifade etmede p ölçüsü bulunmuştur. p ölçüsü, molar iyon derişiminin logaritmasının eksi işaretlesine verilen addır. Eğer söz konusu olan iyon H + ise buna ph, Ca + ise pca, Cl ise buna pcl denir. Buna göre saf suyun ph ve poh değerleri 7 dir. ph = logh + = log(0 7 = 7 poh = logoh = log(0 7 = 7 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 57 Asitli bir çözeltide H + derişimi 0 7 den daha büyüktür, dolayısıyla ph 7 den daha küçüktür. Bazik çözelti için bunun tersi doğrudur. Bazik çözeltide H + derişimi 0 7 den daha küçüktür, dolayısıyla ph den daha büyüktür. Buradan şu genellemeyi yapmak mümkündür. Sulu çözeltilerde H + ve OH iyonları daima bulunur. Asitli çözeltilerde H + derişimi 0 7 den büyüktür, dolayısıyla ph 0 ile 7 arasındadır. Bazik çözeltilerde ise OH derişimi 0 7 den küçüktür, dolayısıyla poh 0 ile 7 arasındadır. Suyun ph ve poh toplamı daima sayısını verir. ph + poh = M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 58 9
30 su değerinin sıcaklığa bağımlığı Suyun iyonlaşma sabiti sıcaklığa bağlı olarak değişir. 5C de suyun iyon çarpımı.008x0 dür. Bu değer yaklaşık olarak.0x0 olarak kullanılır.çeşitli sıcaklıklardaki suyun iyon çarpımı aşağıda verilmiştir. Sıcaklık ( C su 0 0.x x x0 00 9x0 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 59 su değerinin sıcaklığa bağımlığı Bir sistemin sıcaklığı değiştirildiğinde denge sabiti de değişir. üzerinde sıcaklığın etkisini anlamak için ve DG terimlerinin birleştirilmesi gerekir. İkinci terim T den bağımsızdır e DG 0 e e e e D G o DH ΔG ( DH o o ( DH /RTDS /R DH o o / RT o 0 /RT TDS /RT TDS o x e 0 /RT DS o /R M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 60 0
31 e DH o /RT x e DS o /R Eğer H 0 pozitif ise artan sıcaklıkla birinci terim büyür. H 0 negatif ise artan sıcaklıkla birinci terim küçülür. Dolayısıyla;.Sıcaklık artarsa,endotermik bir tepkimenin denge sabiti büyür..sıcaklık artarsa, ekzotermik bir tepkimenin denge sabiti küçülür. Bu durum Le Chatelier ilkesine uygundur. Isı + Tepkimeye girenler ürünler M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 6 Örnek 5: 50 o C deki suda hidronyum ve hidroksit iyonları derişimi nedir? PH nedir? M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 6
32 Örnek:5 50 o C deki suda hidronyum ve hidroksit iyonları derişimi nedir? PH nedir? su (X H O OH X X 5,7x0 (X,8x0 ph log H log(5,7x0 ph 6,6 poh ph 6,6 poh 7,69 7 H O 5,7x0 OH M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 6 7 Örnek 6: 0.00M derişimindeki NaOH çözeltisinde ph nedir? M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 6
33 Örnek 6: 0.00M derişimindeki NaOH çözeltisinde ph nedir? Bu çözeltideki OH, 0,0M NaOH tan gelen ve suyun iyonlaşmasından gelen OHolacaktır. Suyun iyonlaşması sonucu oluşan H O + =OH olacağından OH =0,00 +H O + su yazılabilir.suyun iyonlaşmasından gelen OH derişimi 0,00 yanında çok küçük olduğundan ihmal edilebilir. Dolayısıyla, OH = 0,00 yazılabilir. H O H O ph log(,0x0 ph su OH ihmalin kontrolü,0x0 0,00,0x0 OH 0,00,0x0 0,00 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 65 ÖRNE 7: 0,00 M derişimdeki HCl çözeltisinin ph ı nedir? Bu çözeltideki H + ve OH derişimleri nedir? M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 66
34 ÖRNE 7: 0,00 M derişimdeki HCl çözeltisinin ph ı nedir? Bu çözeltideki H + ve OH derişimleri nedir? HCl kuvvetli bir elektrolit olduğundan, suda yüzde yüz iyonlaşır. Dolayısıyla H + = Cl = 0,00 M =,0x0 M olur. ph = log H + olduğundan ph = log(,0x0 ph = tür. Çözeltideki H + derişimi, yukarıda da bulunduğu gibi,0x0 M dır. su = H + OH =,0x0 olduğundan, H + derişimi yerine konursa (,0x0 OH OH OH,0x0,0x0,0x0,0x0 bulunur.,0x0 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 67 ÖRNE 8: 0,00 M NaOH içeren çözeltinin ph ı nedir M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 68
35 ÖRNE 8: 0,00 M NaOH içeren çözeltinin ph ı nedir NaOH % 00 iyonlaşyonından Na,0x0 su H H H OH,0x0,0x0 ph logh ph log(,0x0 ph (,0x0 0,00 M M dıır OH,0x0,0x0,0x0 Aynı sonucu daha kısa yoldan bulmak mümkündür. OH =,0x0 M olduğuna göre poh = dür. ph + poh = ph = = bulunur. M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 69 ÖRNE 9: PH =,08 olan çözeltide H + ve OH derişimleri nedir? M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 70 5
36 ÖRNE 9: PH =,08 olan çözeltide H + ve OH derişimleri nedir? Yapılacak işlem tamamen logaritmik bağıntı ile ilgilidir. ph = logh + logh + = ph logh + =,08 H + = antilog(,08 H + = 8,95x0 M OH = 0,0 M M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 7 LE CHATELIER İLESİ Denge halindeki bir sisteme, dışarıdan bir etki olursa sistem bu etkiyi ortadan kaldıracak şekilde kendini düzenler. M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 7 6
37 Le chatelier ilksi BrO + Cr + Br CrO 7 H BrO Cr + H O 8 Br + Cr O,0x H Bu tepkimedeki Cr O 7 derişimi artırılarak katına çıkartılacak olursa,aynı sayısal değeri verebilmek için, denge sabiti ifadesinde paydada bulunan türlerin derişiminin de artması,yani sol yöne doğru kayması gerekir. + M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 7 Le chatelier ilkesi Genel olarak söylemek gerekirse :.Dengedeki bir tepkimeye, ürünlerden biri eklenir (veya tepkenlerden biri azaltılırsa tepkime sola kayar..dengedeki bir tepkimeye ürünlerden biri azaltılır (veya tepkenlerden biri artırılırsa tepkime sağa kayar. M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 7 7
38 SOOG M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 75 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 76 8
39 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 77 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 78 9
40 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 79 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 80 0
41 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 8 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 8
42 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 8 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 8
43 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 85 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 86
44 M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 87 SOOG BÖLÜM 9: 7,8 Soru bankası :, Çalışma soruları 0:,, M.DEMİR 06İMYASAL DENGE 88
SULU ÇÖZELTİLERDE DENGE
İMYASAL DENGE SULU ÇÖZELTİLERDE DENGE Prof. Dr. Mustafa DEMİR M.DEMİR 06-İMYASAL DENGE 1 SULU ÇÖZELTİLERDE DENGE Bileşikler suda, özelliklerine göre az veya çok oranda ayrışarak iyonlaşırlar. İyon içeren
DetaylıÇÖZÜNÜRLÜK (ORTAK İYON ETKİSİ ) (Çöktürme ile Ayırma)
ÇÖZÜNÜRLÜ (ORTA İYON ETİSİ ) (Çöktürme ile Ayırma) Prof. Dr. ustafa DEİR 08ORTA İYON ETİSİ07B ÇÖZÜNÜRLÜ ÇÖTÜRE İLE AYIRA 1 ORTA İYON ETİSİ 08ORTA İYON ETİSİ07B ÇÖZÜNÜRLÜ ÇÖTÜRE İLE AYIRA ORTA İYON ETİSİ
DetaylıTAMPON ÇÖZELTİLER. Prof.Dr.Mustafa DEMİR M.DEMİR 09-TAMPON ÇÖZELTİLER 1
TAMPON ÇÖZELTİLER Prof.Dr.Mustafa DEMİR M.DEMİR 09-TAMPON ÇÖZELTİLER 1 Tampon çözeltiler Kimyada belli ph larda çözelti hazırlamak ve bunu uzun süre kullanmak çok önemlidir. Ancak bu çözeltilerin saklanması
Detaylı5.111 Ders Özeti #21 21.1
5.111 Ders Özeti #21 21.1 AsitBaz Dengesi Bölüm 10 Okunsun Konular: Asit ve Bazların Sınıflandırılması, Suyun Öziyonlaşması, ph Fonksiyonları, Asit ve Baz Kuvvetleri, Zayıf Asit İçeren Dengeler. Asit ve
DetaylıÇOKLU DENGELER -1. Prof.Dr.Mustafa DEMİR ÇOKLU DENGE PROBLEMİ ÇÖZÜMÜNDE SİSTEMATİK YAKLAŞIM M.DEMİR 08-ÇOKLU DENGELER-1 1
ÇOKLU DENGELER -1 ÇOKLU DENGE PROBLEMİ ÇÖZÜMÜNDE SİSTEMATİK YAKLAŞIM Prof.Dr.Mustafa DEMİR M.DEMİR 08-ÇOKLU DENGELER-1 1 Kimyasal tepkimelerin bir çoğu, ortamda birden fazla tür olduğu ve bu türler arasında
DetaylıÇÖZELTILERDE DENGE. Asitler ve Bazlar
ÇÖZELTILERDE DENGE Asitler ve Bazlar Zayıf Asit ve Bazlar Değişik asitler için verilen ph değerlerinin farklılık gösterdiğini görürüz. Bir önceki konuda ph değerinin [H₃O + ] ile ilgili olduğunu gördük.
DetaylıÇÖZÜNÜRLÜĞE ETKİ EDEN FAKTÖRLER
ÇÖZÜNÜRLÜĞE ETKİ EDEN FAKTÖRLER 1- SICAKLIK 2- ORTAK İYON ETKİSİ 3- ÇÖZÜCÜ ÇÖZÜNEN CİNSİ 4- BASINCIN ETKİSİ 1- SICAKLIK ETKİSİ Sıcaklık etkisi Le Chatelier prensibine bağlı olarak yorumlanır. ENDOTERMİK
DetaylıSulu Çözeltiler ve Kimyasal Denge
Sulu Çözeltiler ve Kimyasal Denge Sulu Çözeltiler Çözelti: iki veya daha fazla maddenin meydana getirdiği homojen karışımdır. çözücü, Kütlece fazla olan (veya çözme işlemini yapan) bileşene çözücü denir.
DetaylıKİMYA II DERS NOTLARI
Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi 007 KİYA II DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Asit Baz Tanımları Asit ve baz, değişik zamanlarda değişik şekillerde tanımlanmıştır.
DetaylıSuda çözündüğünde hidrojen iyonu verebilen maddeler asit, hidroksil iyonu verebilenler baz olarak tanımlanmıştır.
7. ASİTLER VE BAZLAR Arrhenius AsitBaz Tanımı (1884) (Svante Arrhenius) Suda çözündüğünde hidrojen iyonu verebilen maddeler asit, hidroksil iyonu verebilenler baz olarak tanımlanmıştır. HCl H + + Cl NaOH
DetaylıÜçüncü Tek Saatlik Sınav 5.111
Sayfa 1 /10 Üçüncü Tek Saatlik Sınav 5.111 İsminizi aşağıya yazınız. Sınavda kitaplarınız kapalı olacaktır. 6 problemi de çözmelisiniz. Bir problemin bütün şıklarını baştan sona dikkatli bir şekilde okuyunuz.
Detaylı5.111 Ders Özeti #22 22.1. (suda) + OH. (suda)
5.111 Ders Özeti #22 22.1 Asit/Baz Dengeleri Devamı (Bölümler 10 ve 11) Konular: Zayıf baz içeren dengeler, tuz çözeltilerinin ph sı ve tamponlar Çarşamba nın ders notlarından 2. Suda Baz NH 3 H 2 OH Bazın
DetaylıÇÖZELTİLERDE DENGE (Asit-Baz)
ÇÖZELTİLERDE DENGE (AsitBaz) SUYUN OTOİYONİZASYONU Saf suyun elektrik akımını iletmediği bilinir, ancak çok hassas ölçü aletleriyle yapılan deneyler sonucunda suyun çok zayıf da olsa iletken olduğu tespit
DetaylıSulu Çözeltilerde Asit - Baz Dengesi
Bu notlara Youtube dan Kimya Elbistan kanalında ilgili videolarının açıklamalar kısmında ki linkten ücretsiz bir şekilde ulaşabilirsiniz. A. Asit ve Baz Tanımları Arrhenius Asit - Baz Tanımı Arrhenius
DetaylıKimya Mühendisliği Bölümü, 2014/2015 Öğretim Yılı, Bahar Yarıyılı 0102-Genel Kimya-II Dersi, Dönem Sonu Sınavı
Kimya Mühendisliği Bölümü, 2014/2015 Öğretim Yılı, Bahar Yarıyılı 0102-Genel Kimya-II Dersi, Dönem Sonu Sınavı 20.05.2015 Soru (puan) 1 (20 ) 2 (20 ) 3 (20 ) 4 (25) 5 (20 ) 6 (20 ) Toplam Alınan Puan Not:
Detaylı[H + ] > [OH ] ortam asidiktir. [H + ]. [OH ] = 10 14 'tür. [H + ] < [OH ] ise ortam baziktir. NİTELİK Yayıncılık [H + ] = [OH ] = 10 7 M
BÖLÜM - 3 Suyun Otoiyonizasyonu Çok hassas ölçüm aletleri ile yapılan ölçümlerde suyun mutlak bir yalıtkan olmadığı az da olsa elektriği ilettiği tespit edilmiştir. Bu durum suyun çok az iyonlaşabildiğini
DetaylıASİTLER- BAZLAR. Suyun kendi kendine iyonlaşmasına Suyun Otonizasyonu - Otoprotoliz adı verilir. Suda oluşan H + sadece protondur.
ASİTLER- BAZLAR SUYUN OTONİZASYONU: Suyun kendi kendine iyonlaşmasına Suyun Otonizasyonu - Otoprotoliz adı verilir. Suda oluşan H + sadece protondur. H 2 O (S) H + (suda) + OH - (Suda) H 2 O (S) + H +
DetaylıASİTLER VE BAZLAR ASİT VE BAZ KAVRAMLARI
ASİTLER VE BAZLAR ASİT VE BAZ KAVRAMLARI Prof. Dr. Mustafa DEMİR M.DEMİR 0ASİT VE BAZ KAVRAMLARI Asit ve baz, değişik zamanlarda değişik şekillerde tanımlanmıştır. Bugün bu tanımların hepsi de kullanılmaktadır.
DetaylıKuvvetli Asit ve Kuvvetli Baz Titrasyonları
Kuvvetli Asit ve Kuvvetli Baz Titrasyonları Prof. Dr. Mustafa DEMİR http://web.adu.edu.tr/akademik/mdemir/ M.DEMİR(ADU) 2009-06-KUVVETLİ ASİT VE BAZ TİTRASYONLARI 1 Sulu çözeltilerde [H 3 O ] kaynağı 1)
DetaylıFiziksel özellikleri her yerde aynı olan (homojen) karışımlara çözelti denir. Bir çözeltiyi oluşturan her bir maddeye çözeltinin bileşenleri denir.
GENEL KİMYA 1 LABORATUARI ÇALIŞMA NOTLARI DENEY: 8 ÇÖZELTİLER Dr. Bahadır KESKİN, 2011 @ YTÜ Fiziksel özellikleri her yerde aynı olan (homojen) karışımlara çözelti denir. Bir çözeltiyi oluşturan her bir
DetaylıASİTLER VE BAZLAR ASİT VE BAZ KAVRAMLARI M.DEMİR ASİT VE BAZ KAVRAMLARI 1
ASİTLER VE BAZLAR ASİT VE BAZ KAVRAMLARI M.DEMİR ASİT VE BAZ KAVRAMLARI 1 Asit ve baz, değişik zamanlarda değişik şekillerde tanımlanmıştır. Bugün bu tanımların hepsi de kullanılmaktadır. Hangi tanımın
Detaylı5.111 Ders Özeti #23 23.1
5.111 Ders Özeti #23 23.1 Asit/Baz Dengeleri (Devam) Konu: Titrasyon Cuma günü ders notlarından Asidik tampon etkisi: Zayıf asit, HA, protonlarını ortamdaki kuvvetli bazın OH iyonlarına aktarır. Zayıf
DetaylıÇOK DEĞERLİKLİ ASİTLER ve BAZLA
ÇOK DEĞERLİKLİ ASİTLER ve BAZLA Prof. Dr. Mustafa DEMİR http://web.adu.edu.tr/akademik/mdemir/ 00910ÇOK DEĞERLİKLİ ASİTLER ve 1 ÇOK DEĞERLİKLİ ASİTLER Çok değerli asitler, molekülünde birden fazla asidik
DetaylıKİMYASAL REAKSİYONLARDA DENGE
KİMYASAL REAKSİYONLARDA DENGE KİMYASAL REAKSİYONLARDA DENGE Kimyasal reaksiyonlar koşullar uygun olduğunda hem ileri hem de geri yönde gerçekleşirler. Böyle tepkimelere tersinir ya da denge tepkimeleri
Detaylıİnstagram:kimyaci_glcn_hoca H A 9.HAMLE SULU ÇÖZELTİLERDE DENGE ASİT VE BAZ DENGESİ 2.BÖLÜM. kimyaci_glcn_hoca
13 H A M L E D E 9.HAMLE SULU ÇÖZELTİLERDE DENGE ASİT VE BAZ DENGESİ 2.BÖLÜM ZAYIF ASİT VE ZAYIF BAZ İYONLAŞMA YÜZDESİ 0,1 M Kuvvetli Asit HBr 1. Her iki asit çözeltisinin hacimleri ve derişimleri eşit
DetaylıDENEY 6. CH 3 COO - + Na + + H 2 O ve
DENEY 6 İLETKENLİK TİTRASYONU İLE KUVVETLİ VE ZAYIF ASİTLERİN ANALİZİ Deneyin Yapılışı: Deney için sırasıyla,5 N HCl;,1 N Asetik asit ve ikisinin de bilinmeyen miktarlarda bulunduğu karışımı,1 N NaOH ile
DetaylıDoğal Rb elementinin atom kütlesi 85,47 g/mol dür ve atom kütleleri 84,91 g/mol olan 86 Rb ile 86,92 olan 87
Doğal Rb elementinin atom kütlesi 85,47 g/mol dür ve atom kütleleri 84,91 g/mol olan 86 Rb ile 86,92 olan 87 Rb izotoplarından oluşmuştur. İzotopların doğada bulunma yüzdelerini hesaplayınız. Bir bileşik
DetaylıKIMYASAL DENGE. Dinamik Denge. Denge Sabiti Eşitliği. Denge Sabiti Eşitliği. Denge Sabiti Eşitliği. Denge Sabiti Eşitliği
Dinamik Denge KIMYASAL DENGE COMU, Egitim Fakültesi www.sakipkahraman.wordpress.com Bir sıvının buhar basıncı denge konumuna bağlı bir özelliktir. Çözünen bir katının çözünürlüğü denge konumuna bağlı bir
DetaylıTAMPONLAR-pH ve pk HESAPLAMALARI
Genel tanımlamalar TAMPONLAR-pH ve pk HESAPLAMALARI YRD. DOÇ.DR SEDAT MOTOR Tamponlarla ilgili açıklamalara geçmeden önce asit, baz, ph ve pk kavramlarını hatırlayalım. Suda çözündügü zaman (H + ) iyonu
DetaylıKİMYA II DERS NOTLARI
KİMYA II DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Sulu Çözeltilerin Doğası Elektrolitler Metallerde elektronların hareketiyle elektrik yükü taşınır. Saf su Suda çözünmüş Oksijen gazı Çözeltideki moleküllerin
DetaylıAraş. Gör. Can GÜNGÖREN
1 ph KAVRAMI VE HESABI Araş. Gör. Can GÜNGÖREN 2 ph ın Önemi Sulu çözeltilerde hidrojen iyonu aktivitesi çok önemli bir rol oynar. Kimyada, çözünmüş hidrojen iyonu aktivitesinin ölçüsüne ph denir. ph bir
DetaylıÇÖZELTİLERİN KOLİGATİF ÖZELLİKLERİ
ÇÖZELTİLERİN KOLİGATİF ÖZELLİKLERİ Çözeltilerin sadece derişimine bağlı olarak değişen özelliklerine koligatif özellikler denir. Buhar basıncı düşmesi, Kaynama noktası yükselmesi, Donma noktası azalması
DetaylıKİMYASAL DENGE. AMAÇ Bu deneyin amacı öğrencilerin reaksiyon denge sabitini,k, deneysel olarak bulmalarıdır.
KİMYASAL DENGE AMAÇ Bu deneyin amacı öğrencilerin reaksiyon denge sabitini,k, deneysel olarak bulmalarıdır. TEORİ Bir kimyasal tepkimenin yönü bazı reaksiyonlar için tek bazıları için ise çift yönlüdür.
DetaylıGenel Kimya 101-Lab (4.Hafta) Asit Baz Teorisi Suyun İyonlaşması ve ph Asit Baz İndikatörleri Asit Baz Titrasyonu Deneysel Kısım
Genel Kimya 101-Lab (4.Hafta) Asit Baz Teorisi Suyun İyonlaşması ve ph Asit Baz İndikatörleri Asit Baz Titrasyonu Deneysel Kısım Asit Baz Teorisi Arrhenius Teorisi: Sulu çözeltlerine OH - iyonu bırakan
DetaylıİYON TEPKİMELERİ. Prof. Dr. Mustafa DEMİR. (Kimyasal tepkimelerin eşitlenmesi) 03-İYON TEPKİMELERİ-KİMYASAL TEPKİMELERİN EŞİTLENMESİ 1 M.
İYN TEPKİMELERİ (Kimyasal tepkimelerin eşitlenmesi) Prof. Dr. Mustafa DEMİR 0İYN TEPKİMELERİKİMYASAL TEPKİMELERİN EŞİTLENMESİ 1 Bir kimyasal madde ısı, elektrik veya çözücü gibi çeşitli fiziksel veya kimyasal
DetaylıASİT-BAZ DENGESİ ÖSS DE ÇIKMIŞ SORULAR
1. Amonyağın, NH 3, baz özelliği gösterdiğini açıklayan denklem aşağıdakilerden hangisidir? A) NH 3(gaz) NH 3(sıvı) B) N 2(gaz) + 3H 2(gaz) 2NH 3(gaz) C) 2NH 3(gaz) +5/2O 2(gaz) 2NO (gaz) + 3H 2 O (gaz)
DetaylıGenel Kimya. Bölüm 7: ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK. Yrd. Doç. Dr. Mustafa SERTÇELİK Kafkas Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü
Genel Kimya Bölüm 7: ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK Yrd. Doç. Dr. Mustafa SERTÇELİK Kafkas Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü ÇÖZELTİ VE TÜRLERİ Eğer bir madde diğer bir madde içinde molekül, atom veya iyonları
DetaylıKİM-118 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü
KİM-118 TEMEL KİMYA Prof. Dr. Zeliha HAYVALI Ankara Üniversitesi Kimya Bölümü Bu slaytlarda anlatılanlar sadece özet olup ayrıntılı bilgiler ve örnek çözümleri derste verilecektir. BÖLÜM 13 Asitler ve
DetaylıÇözünürlük kuralları
Çözünürlük kuralları Bütün amonyum, bileşikleri suda çok çözünürler. Alkali metal (Grup IA) bileşikleri suda çok çözünürler. Klorür (Cl ), bromür (Br ) ve iyodür (I ) bileşikleri suda çok çözünürler, ancak
DetaylıASİT-BAZ VE ph. MÜHENDİSLİK KİMYASI DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN. Yrd. Doç. Dr. Atilla Evcin Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi 2006
ASİT-BAZ VE ph MÜHENDİSLİK KİMYASI DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Asitler ve bazlar günlük yaşantımızda sıkça karşılaştığımız kavramlardan biridir.insanlar, her nekadar asetil salisilik asit ve
Detaylı00213 ANALİTİK KİMYA-I SINAV VE ÇALIŞMA SORULARI
00213 ANALİTİK KİMYA-I SINAV VE ÇALIŞMA SORULARI A) TANIMLAR, KAVRAMLAR ve TEMEL HESAPLAMALAR: 1. Aşağıdaki kavramları birer cümle ile tanımlayınız. Analitik kimya, Sistematik analiz, ph, Tesir değerliği,
Detaylı4. ÇÖZÜNÜRLÜK. Çözünürlük Çarpımı Kçç. NaCl Na+ + Cl- (%100 iyonlaşma) AgCl(k) Ag + (ç) + Cl - (ç) (Kimyasal dengeye göre iyonlaşma) K = [AgCl(k)]
4. ÇÖZÜNÜRLÜK Çözünürlük Çarpımı NaCl Na+ + Cl- (%100 iyonlaşma) AgCl(k) Ag + (ç) + Cl - (ç) (Kimyasal dengeye göre iyonlaşma) + - [Ag ][Cl ] K = [AgCl(k)] K [AgCl(k)] = [Ag + ] [Cl - ] = [Ag + ] [Cl -
DetaylıAKTİVİTE VE KİMYASAL DENGE
AKTİVİTE VE KİMYASAL DENGE (iyonik türlerin dengeye etkisi) Prof. Dr. Mustafa DEMİR M.DEMİR 11-AKTİVİTE VE KİMYASAL DENGE 1 Denge sabitinin tanımında tanecikler arası çekim kuvvetinin olmadığı (ideal çözelti)
Detaylı5. ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ
5. ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ Birçok tuz suda çok az çözünür. Tuzların sudaki çözünürlüğünden faydalanarak çökelek oluşumu kontrol edilebilir ve çökme olayı karışımları ayırmak için kullanılabilir. Çözünürlük
DetaylıÇOKLU DENGELER-2. Prof.Dr.Mustafa DEMİR M.DEMİR 13-ÇOKLU DENGELER - 2 1
ÇOLU DENGELER- Prof.Dr.Mustafa DEMİR M.DEMİR 1-ÇOLU DENGELER - 1 Örnek 1 : ph 4 tampon ortamında CaC O 4 çözünürlüğü nedir? Esitlikler CaC C HC H O O 4 O O 4-4 H H H Ca OH HC - H C O C O - 4 4 O 4. ütle
DetaylıGenel Kimya Prensipleri ve Modern Uygulamaları Petrucci Harwood Herring 8. Baskı. Bölüm 4: Kimyasal Tepkimeler
Genel Kimya Prensipleri ve Modern Uygulamaları Petrucci Harwood Herring 8. Baskı Bölüm 4: Kimyasal Tepkimeler İçindekiler 4-1 Kimyasal Tepkimeler ve Kimyasal Eşitlikler 4-2 Kimyasal Eşitlik ve Stokiyometri
Detaylıİnstagram:kimyaci_glcn_hoca H A 9.HAMLE SULU ÇÖZELTİLERDE DENGE ASİT VE BAZ DENGESİ. kimyaci_glcn_hoca
13 H A M L E D E 9.HAMLE SULU ÇÖZELTİLERDE DENGE ASİT VE BAZ DENGESİ ASİTLER VE BAZLAR 1.Arrhenius Asit-Baz Tanımı Arrhenius a göre bir madde suda iyonlarına ayrışarak çözündüğünde ortamdaki; H + iyonları
DetaylıBurada a, b, c ve d katsayılar olup genelde birer tamsayıdır. Benzer şekilde 25 o C de hidrojen ve oksijen gazlarından suyun oluşumu; H 2 O (s)
1 Kimyasal Tepkimeler Kimyasal olaylar elementlerin birbirleriyle etkileşip elektron alışverişi yapmaları sonucu oluşan olaylardır. Bu olaylar neticesinde bir bileşikteki atomların sayısı, dizilişi, bağ
DetaylıİÇERİK. Suyun Doğası Sulu Çözeltilerin Doğası
İÇERİK Suyun Doğası Sulu Çözeltilerin Doğası Su içinde İyonik Bileşikler Su içinde Kovalent Bileşikler Çökelme Tepkimesi Asit-Baz Tepkimeleri (Nötürleşme) Yükseltgenme-İndirgenme Tepkimeleri Önemli Tip
DetaylıAşağıda verilen özet bilginin ayrıntısını, ders. kitabı olarak önerilen, Erdik ve Sarıkaya nın. Temel Üniversitesi Kimyası Kitabı ndan
KİMYASAL DENGE Aşağıda verilen özet bilginin ayrıntısını, ders kitabı olarak önerilen, Erdik ve Sarıkaya nın Temel Üniversitesi Kimyası Kitabı ndan okuyunuz.. Kimyasal denge, tepkimeye giren maddeler ve
DetaylıTAMPON ÇÖZELTİLER-2. Prof.Dr.Mustafa DEMİR M.DEMİR(ADU) 12-TAMPON ÇÖZELTİLER-2 1
TAMPON ÇÖZELTİLER-2 Prof.Dr.Mustafa DEMİR M.DEMİR(ADU) 12-TAMPON ÇÖZELTİLER-2 1 Tampon çözelti Tampon çözelti: Konjuge asit-baz çiftinin bulunduğu ve ph değişmelerine karşı direnç gösteren çözeltilere
DetaylıKĐMYA EĞĐTĐMĐ DERSĐ PROF.DR.ĐNCĐ MORGĐL
KĐMYA EĞĐE ĞĐTĐMĐ DERSĐ PROF.DR.ĐNC NCĐ MORGĐL SINIF:11 DERS SAATĐ:4 KĐMYASAL REAKSĐYONLAR Sulu çözeltilerde olan reaksiyonlar Sulu çözeltilerde çökelme ve çözünme ile ilgili kurallar Gaz çıkışıışı olan
Detaylıwww.kimyahocam.com Bu tepkimede; ile CO 2 konjuge asit baz çiftidir. O ile OH konjuge asit baz çiftidir. CO 3 ÖRNEK 1 HCN (suda)
SULU ÇÖZELT LERDE AS T VE BAZ DENGELER I AS T BAZ TANIMLARI Arrhenius Tanımı Arrhenius a göre, suda çözündüğünde iyonlaşarak H iyonu verebilen maddeler asit, H iyonu verebilen maddeler bazdır. Bu tanım
DetaylıAKTİVİTE KATSAYILARI Enstrümantal Analiz
1 AKTİVİTE KATSAYILARI Enstrümantal Analiz Bir taneciğin, aktivitesi, a M ile molar konsantrasyonu [M] arasındaki bağıntı, a M = f M [M] (1) ifadesiyle verilir. f M aktivite katsayısıdır ve birimsizdir.
DetaylıHer madde atomlardan oluşur
2 Yaşamın kimyası Figure 2.1 Helyum Atomu Çekirdek Her madde atomlardan oluşur 2.1 Atom yapısı - madde özelliği Elektron göz ardı edilebilir kütle; eksi yük Çekirdek: Protonlar kütlesi var; artı yük Nötronlar
DetaylıARRHENIUS KURAMI ASITLER VE BAZLAR
ARRENIUS KURAMI Arrhenius kuramına göre, sulu çözeltide iyonlaşarak hidronyum iyonu, (aq), oluşturan maddelere asit; sulu çözeltide iyonlaşarak hidroksit, - (aq), oluşturan maddelere baz adı verilir. CMU,
Detaylıkimyasal değişimin sembol ve formüllerle ifade edilmesidir.
myasal reaksiyon Bir (veya birden fazla ) madde nin etkileşim sonucu yeni madde(lere) dönüşmesi işlemidir. ziksel değişim - renk değişimi - çökelek oluşumu - gaz çıkışı - ısı değişimi imyasal denklem aktif
DetaylıTURUNCU RENGĐN DANSI NASIL OLUR?
KĐMYA EĞĐE ĞĐTĐM M SEMĐNER NERĐ PROF. DR. ĐNCĐ MORGĐL TURUNCU RENGĐN DANSI NASIL OLUR? HAZIRLAYAN: GÜLÇĐN YALLI KONU: ÇÖZELTĐLER KONU BAŞLIĞI: TURUNCU RENGĐN DANSI NASIL OLUR? ÇÖZELTĐLER Fiziksel özellikleri
DetaylıBileşikteki atomların cinsini ve oranını belirten formüldür. Kaba formül ile bileşiğin molekül ağırlığı hesaplanamaz.
BİLEŞİKLER Birden fazla elementin belirli oranlarda kimyasal yollarla bir araya gelerek, kendi özelligini kaybedip oluşturdukları yeni saf maddeye bileşik denir. Bileşikteki atomların cins ve sayısını
Detaylı5) Çözünürlük(Xg/100gsu)
1) I. Havanın sıvılaştırılması II. abrika bacasından çıkan SO 3 gazının H 2 O ile birleşmesi III. Na metalinin suda çözünmesi Yukardaki olaylardan hangilerinde kimyasal değişme gerçekleşir? 4) Kütle 1
Detaylı4. Oksijen bileşiklerinde 2, 1, 1/2 veya +2 değerliklerini (N Metil: CH 3. Cevap C. Adı. 6. X bileşiği C x. Cevap E. n O2. C x.
ÇÖZÜMLER. E foton h υ 6.0 34. 0 7 6.0 7 Joule Elektronun enerjisi E.0 8 n. (Z).0 8 (). () 8.0 8 Joule 0,8.0 7 Joule 4. ksijen bileşiklerinde,, / veya + değerliklerini alabilir. Klorat iyonu Cl 3 dir. (N
DetaylıİDEAL GAZ KARIŞIMLARI
İdeal Gaz Karışımları İdeal gaz karışımları saf ideal gazlar gibi davranırlar. Saf gazlardan n 1, n 2,, n i, mol alınarak hazırlanan bir karışımın toplam basıncı p, toplam hacmi v ve sıcaklığı T olsun.
DetaylıÇÖZÜNME ve ÇÖZÜNÜRLÜK
ÇÖZÜNME ve ÇÖZÜNÜRLÜK Prof. Dr. Mustafa DEMİR M.DEMİR 05-ÇÖZÜNME VE ÇÖZÜNÜRLÜK 1 Çözünme Olayı Analitik kimyada çözücü olarak genellikle su kullanılır. Su molekülleri, bir oksijen atomuna bağlı iki hidrojen
DetaylıÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ (Kçç)
ÇÖZÜNÜRLÜK DENGESİ (Kçç) ÇÖZELTİLERDE ÇÖZÜNME VE ÇÖKELME OLAYLARI Çözeltiler doymuşluklarına göre üçe ayrılırlar: 1- Doymamış çözeltiler: Belirli bir sıcaklıkta ve basınçta çözebileceğinden daha az miktarda
DetaylıFARMASÖTİK TEKNOLOJİ I «ÇÖZELTİLER»
FARMASÖTİK TEKNOLOJİ I «ÇÖZELTİLER» Uygun bir çözücü içerisinde bir ya da birden fazla maddenin çözündüğü veya moleküler düzeyde disperse olduğu tektür (homojen: her tarafta aynı oranda çözünmüş veya dağılmış
DetaylıASİTLER, BAZLAR ve TUZLAR
ASİTLER, BAZLAR ve TUZLAR 1. ASİTLER Sulu çözeltilerine Hidrojen İyonu veren maddelere asit denir. Ör 1 HCl : Hidroklorik asit HCl H + + Cl - Ör 2 H 2 SO 4 : Sülfürik asit H 2 SO 4 2H + + SO 4-2 Ör 3 Nitrik
DetaylıDENGEYE ETKİ EDEN FAKTÖRLER
DENGEYE ETKİ EDEN FAKTÖRLER Le Chatelier(Lö Şatölye İlkesi) Bu ilkeye göre ; denge halinde bulunan sisteme dışarıdan bir etki yapıldığında sistem kendiliğinden bu etkiyi azaltacak yönde eğilim gösterir.
DetaylıÇÖZÜNÜRLÜK ÇÖZÜNÜRLÜĞE ETKİ EDEN FAKTÖRLER
ÇÖZÜNÜRLÜK ÇÖZÜNÜRLÜĞE ETKİ EDEN FAKTÖRLER ÇÖZÜNÜRLÜK Belirli sıcaklık ve basınçta genelde 100 g suda çözünen maksimum madde miktarına çözünürlük denir. Çözünürlük t C de X gr / 100 gr su olarak ifade
Detaylı3.BÖLÜM: TERMODİNAMİĞİN I. YASASI
3.BÖLÜM: TERMODİNAMİĞİN I. YASASI S (k) + O SO + ısı Reaksiyon sonucunda sistemden ortama verilen ısı, sistemin iç enerjisinin bir kısmının ısı enerjisine dönüşmesi sonucunda ortaya çıkmıştır. Enerji sistemden
DetaylıYrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi Fe 2+ oluşumunun hızı =
KİMYASAL KİNETİK Kimyasal kinetik, bir reaksiyonunun nasıl yürüdüğü, ne kadar hızlı yürüdüğü, hangi mekanizma ile (yoldan) yürüdüğü ve hızına hangi faktörlerin nasıl etki ettiği hakkında bilgi veren, kimyanın
DetaylıELEKTROKİMYA II. www.kimyahocam.com
ELEKTROKİMYA II ELEKTROKİMYASAL PİLLER Kendiliğinden gerçekleşen redoks tepkimelerinde elektron alışverişinden yararlanılarak, kimyasal bağ enerjisi elektrik enerjisine dönüştürülebilir. Kimyasal enerjiyi,
Detaylı3. KİMYASAL DENGE, (TERSİNİR REAKSİYONLAR)
3. KİMYASAL DENGE, (TERSİNİR REAKSİYONLAR) Şu ana kadar ele aldığımız tüm değişimlere tek yönlü olaylar gözü ile bakmıştık. Oysa bazı fiziksel ve kimyasal olaylar, gerekirse koşulların da değiştirilmesi
DetaylıKİMYASAL TEPKİMELERDE DENGE II
KİMYASAL TEPKİMELERDE DENGE II Kimyasal tepkimelerde denge, sıcaklık, basınç ve denge bağıntısında yer alan maddelerin derişimlerine bağlıdır. Denge halindeki bir sistemde bu üç etkenden birini değiştirerek,
DetaylıHidroklorik asit ve sodyum hidroksitin reaksiyonundan yemek tuzu ve su meydana gelir. Bu kimyasal olayın denklemi
KİMYASAL DENKLEMLER İki ya da daha fazla maddenin birbirleri ile etkileşerek kendi özelliklerini kaybedip yeni özelliklerde bir takım ürünler meydana getirmesine kimyasal olay, bunların formüllerle gösterilmesine
DetaylıÜçüncü Tek Saatlik Sınav 5.111
Sayfa 1 /10 Üçüncü Tek Saatlik Sınav 5.111 İsminizi aşağıya yazınız. Sınavda kitaplarınız kapalı olacaktır. 6 problemi de çözmelisiniz. Bir problemin bütün şıklarını baştan sona dikkatli bir şekilde okuyunuz.
DetaylıGENEL KİMYA. Yrd.Doç.Dr. Tuba YETİM
GENEL KİMYA KİMYASAL REAKSİYONLAR Kimyasal Tepkime Kimyasal tepkime, Bir ya da birkaç maddenin (tepkenler) yeni bir bileşik grubuna (ürünler) dönüştürülmesi işlemidir. Tepkenler Ürünler NO + 1/2 O 2 NO
Detaylı4. 25 o C de sulu çözeltilerin özellikleri ile ilgili olarak, 5. ph 7 olan sulu çözelti için,
1. ( ) ( ) ( ( ) Yukarıda verilen asit baz tepkimesinde asit özellik gösteren maddeler hangileridir? A), 4. 25 o C de sulu çözeltilerin özellikleri ile ilgili olarak, I. ph poh ise OH 1x10 7 II. OH H ise
DetaylıÇÖZELTİLER VE ÇÖZELTİ KONSANTRASYONLARI 3.1. Çözeltiler için kullanılan temel kavramlar
1.10.2015. ÇÖZELTİLER VE ÇÖZELTİ KONSANTRASYONLARI.1. Çözeltiler için kullanılan temel kavramlar Homojen karışımlardır. Çözelti iki veya daha fazla maddenin birbiri içerisinde homojen olarak dağılmasından
Detaylı7-2. Aşağıdakileri kısaca tanımlayınız veya açıklayınız. a) Amfiprotik çözücü b) Farklandırıcı çözücü c) Seviyeleme çözücüsü d) Kütle etkisi
SKOOG 7-1. Aşağıdakileri kısaca tanımlayınız veya açıklayınız. a) Zayıf elektrolit b) Bronsted-Lowry asidi c) Bronsted-Lowry asidinin konjuge bazı d) Bronsted-Lowry tanımına dayanarak nötralleşme e) Amfiprotik
Detaylıa. Yükseltgenme potansiyeli büyük olanlar daha aktifdir.
ELEKTROKİMYA A. AKTİFLİK B. PİLLER C. ELEKTROLİZ A. AKTİFLİK Metallerin elektron verme, ametallerin elektron alma yatkınlıklarına aktiflik denir. Yani bir metal ne kadar kolay elektron veriyorsa bir ametal
DetaylıAsitler, Bazlar ve Tuzlar
1.Ünite Asitler, Bazlar ve Tuzlar Maddelerin Asitlik ve Bazik Özellikleri Test-1 1. I. Tatlarının ekşi olması II. Tahriş edici olması III. Ele kayganlık hissi vermesi Yukarıdaki özelliklerden hangileri
Detaylı$e"v I)w ]/o$a+ s&a; %p,{ d av aa!!!!aaa!a!!!a! BASIN KİTAPÇIĞI 00000000
BASIN KİTAPÇIĞI 00000000 AÇIKLAMA 1. Bu kitapç kta Lisans Yerle tirme S nav - Kimya Testi bulunmaktad r.. Bu test için verilen toplam cevaplama süresi 5 dakikadır.. Bu kitapç ktaki testlerde yer alan her
DetaylıGENEL KİMYA 101 ÖDEV 3
TOBB EKONOMİ VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ-27 Kasım 2013 Bütün Şubeler GENEL KİMYA 101 ÖDEV 3 ÖNEMLİ! Ödev Teslim Tarihi: 6 Aralık 2013 Soru 1-5 arasında 2 soru Soru 6-10 arasında 2 soru Soru 11-15 arasında
DetaylıDENEY 5. ASİDİK VE BAZİK ÇÖZELTİLER ph Skalası ve ph Ölçümleri
DENEY 5 ASİDİK VE BAZİK ÇÖZELTİLER ph Skalası ve ph Ölçümleri AMAÇ: Çeşitli asit ve baz çözeltileri için ph nın ve ph skalasının ne olduğunun anlaşılması, ph kağıtları ve ph-metre yardımı ile hazırlanmış
DetaylıGAZLAR GAZ KARIŞIMLARI
DALTON KISMİ BASINÇLAR YASASI Aynı Kaplarda Gazların Karıştırılması Birbiri ile tepkimeye girmeyen gaz karışımlarının davranışı genellikle ilgi çekicidir. Böyle bir karışımdaki bir bileşenin basıncı, aynı
DetaylıBir maddenin başka bir madde içerisinde homojen olarak dağılmasına ÇÖZÜNME denir. Çözelti=Çözücü+Çözünen
ÇÖZÜCÜ VE ÇÖZÜNEN ETKİLEŞİMLERİ: Çözünme olayı ve Çözelti Oluşumu: Bir maddenin başka bir madde içerisinde homojen olarak dağılmasına ÇÖZÜNME denir. Çözelti=Çözücü+Çözünen Çözünme İyonik Çözünme Moleküler
DetaylıÇözeltiler. MÜHENDİSLİK KİMYASI DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN. Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi 2006
Çözeltiler Çözelti, iki veya daha fazla maddenin homojen bir karışımı olup, en az iki bileşenden oluşur. Bileşenlerden biri çözücü, diğeri ise çözünendir. MÜHENDİSLİK KİMYASI DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr.
Detaylı3) Oksijenin pek çok bileşiğindeki yükseltgenme sayısı -2 dir. Ancak, H 2. gibi peroksit bileşiklerinde oksijenin yükseltgenme sayısı -1 dir.
5.111 Ders Özeti #25 Yükseltgenme/İndirgenme Ders 2 Konular: Elektrokimyasal Piller, Faraday Yasaları, Gibbs Serbest Enerjisi ile Pil-Potansiyelleri Arasındaki İlişkiler Bölüm 12 YÜKSELTGENME/İNDİRGENME
DetaylıÇözelti konsantrasyonları. Bir çözeltinin konsantrasyonu, çözeltinin belirli bir hacmi içinde çözünmüş olan madde miktarıdır.
Çözelti konsantrasyonları Bir çözeltinin konsantrasyonu, çözeltinin belirli bir hacmi içinde çözünmüş olan madde miktarıdır. 1 -Yüzde ( % ) -Molarite (M) -Molalite (m) -Normalite (N) çözelti konsantrasyonlarını
DetaylıGENEL KİMYA. Yrd.Doç.Dr. Tuba YETİM
GENEL KİMYA ÇÖZELTİLER Homojen karışımlara çözelti denir. Çözelti bileşiminin ve özelliklerinin çözeltinin her yerinde aynı olması sebebiyle çözelti, «homojen» olarak nitelendirilir. Çözeltinin değişen
Detaylı3. ASİTLER VE BAZLAR 3.1. GİRİŞ
3. ASİTLER VE BAZLAR 3.1. GİRİŞ Asitler ve bazlar günlük yaşantımızda sıkça karşılaştığımız kavramlardan biridir. İnsanlar, her ne kadar asetil salisilik asit ve magnezyum hidroksit gibi kimyasal isimlerini
DetaylıA A A A A A A A A A A
LYS 2 KİMYA TESTİ 1. Bu testte 30 soru vardır. 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Kimya Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz. 1. Eşit miktarlardaki suda; 3.. 36 gram Fe(NO 3 ) 2. n mol NaCl çözülerek
Detaylı6. I. Sirke ruhu (CH 3 COOH)
ph ve poh Kavramları - Asit Baz İndikatörleri BÖLÜM 08 Test 04 1. Aşağıdaki maddelerin standart koşullarda ph değerleri ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? 4. mavi turnusol kağıdı kırmızı
DetaylıÇözelti iki veya daha fazla maddenin birbiri içerisinde homojen. olarak dağılmasından oluşan sistemlere denir.
3. ÇÖZELTİLER VE ÇÖZELTİ KONSANTRASYONLARI Çözelti: Homojen karışımlardır. Çözelti iki veya daha fazla maddenin birbiri içerisinde homojen olarak dağılmasından oluşan sistemlere denir. Çözelti derişimi
DetaylıGIDALARIN BAZI FİZİKSEL NİTELİKLERİ
GIDALARIN BAZI FİZİKSEL NİTELİKLERİ 1 Gıdaların bazı fiziksel özellikleri: Yoğunluk Özgül ısı Viskozite Gıdaların kimyasal bileşimi ve fiziksel yapılarına bağlı olarak BELLİ SINIRLARDA DEĞİŞİR!!! Kimyasal
DetaylıBölüm 15 Kimyasal Denge. Denge Kavramı
Öğrenme hedefleri ve temel beceriler: Bölüm 15 Kimyasal Denge Kimyasal denge ile ne kastedildiğini anlamak ve reaksiyon oranları ile nasıl ilgili olduğunu inceler Herhangi bir reaksiyon için denge sabiti
DetaylıSerüveni 3. ÜNİTE KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİM GÜÇLÜ ETKİLEŞİM. o İYONİK BAĞ o KOVALENT BAĞ o METALİK BAĞ
Serüveni 3. ÜNİTE KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİM GÜÇLÜ ETKİLEŞİM o İYONİK BAĞ o KOVALENT BAĞ o METALİK BAĞ KİMYASAL TÜR 1. İYONİK BAĞ - - Ametal.- Kök Kök Kök (+) ve (-) yüklü iyonların çekim kuvvetidir..halde
DetaylıÇÖZELTİLERDE YÜZDELİK İFADELER. Ağırlıkça yüzde (% w/w)
ÇÖZELTİ HAZIRLAMA İki veya daha çok maddenin çıplak gözle veya optik araçlarla yan yana fark edilememesi ve mekanik yollarla ayrılamaması sonucu oluşturdukları karışıma çözelti adı verilir. Anorganik kimyada,
DetaylıHACETTEPE ÜNĐVERSĐTESĐ ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME KONU ANLATIMI. Hazırlayan: Hale Sümerkan. Dersin Sorumlusu: Prof. Dr.
HACETTEPE ÜNĐVERSĐTESĐ ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞTĐRME KONU ANLATIMI Hazırlayan: Hale Sümerkan Dersin Sorumlusu: Prof. Dr.Đnci Morgil ANKARA 2008 ÇÖZELTĐLER Çözeltiler, iki ya da daha fazla
DetaylıPERİYODİK CETVEL
BÖLÜM4 W Periyodik cetvel, elementlerin atom numaraları esas alınarak düzenlenmiştir. Bu düzenlemede, kimyasal özellikleri benzer olan (değerlik elektron sayıları aynı) elementler aynı düşey sütunda yer
Detaylı