İR: RUHSAT NUMARALI KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ ALAN GENİŞLETİLMESİ VE KAPASİTE ARTIRIMI

Transkript

1 İR: RUHSAT NUMARALI KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ ALAN GENİŞLETİLMESİ VE KAPASİTE ARTIRIMI ÇANAKKALE İLİ, EZİNE İLÇESİ, DERBENTBAŞI KÖYÜ Fethiye Mah. Ferhat Sok. Şimşek Apt. No:269 Nilüfer-BURSA Tel: 0 (224) Fax: 0 (224) ÇANAKKALE-TEMMUZ 2013 X ÇED Raporu Nihai ÇED Raporu Seren Mühendislik Ltd. Şti nin izni olmadan kısmen ya da tamamen kopyalanması yasaktır.

2 BÖLÜM 1: PROJENĠN TANIMI VE AMACI 1.1. Tanımı, Hizmet Amaçları, Önem ve Gerekliliği, Projenin Zamanlama Tablosu, Planlanan proje BİGA MADEN SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. tarafından Çanakkale İli, Ezine İlçesi, Derbentbaşı Köyü hudutlarında işletilmesi planlanan Kalker Ocağı ve Kırma- Eleme Tesisi Alan Genişletilmesi ve Kapasite Artırımı projesinin çevre ile etkileşimi, çevreye olabilecek etkilerine karşı önlemler ve önerileri içermektedir. Mevcut İR:47936 ruhsat numaralı saha içerisinde 9,97 hektarlık alanda Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi işletilmiştir. İşletilen tesisle ile ilgili olarak tarihli Mülga Çevre ve Orman Bakanlığı ndan ÇED Gerekli Değildir Belgesi almıştır. Faaliyet sahibi piyasada artan talebe bağlı olarak Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi nde Alan Genişletilmesi ve Kapasite Artırımına gitmeyi planlamaktadır. Mevcuttaki tesiste İR:47936 ruhsat numaralı sahanın 9,97 ha. kısmında ton/yıl kapasite ile çalışmakta olup, planlanan kapasite artışı ile 66,84 ha. alanda ton/yıl kapasiteyle çalışılması düşünülmektedir. Çıkarılan malzemenin ton/yıl kısmı tüvanan halde satılacak olup, kalan ton/yıl malzeme Kırma-Eleme işlemine tabi tutulduktan sonra satışa sunulacaktır. Proje kapsamı itibariyle, 17 Temmuz 2008 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren ÇED Yönetmeliği nin ( ve sayılı RG değişiklik ile) Ek I Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygulanacak Projeler Listesinin, 28- Madencilik Projeleri alt başlıklı a) 25 hektar ve üzeri çalışma alanında (kazı ve döküm alanı toplamı olarak) açık işletmeler ve d) Kırma-eleme-yıkama tesisleri (3213 sayılı Maden Kanunu 1. (a) ve 2. (a) grup madenler ile hafriyat malzemeleri ton/yıl). kapsamında kalmaktadır. Kalker üretimi açık isletme yöntemi ile basamaklarda delme patlatma yapılarak gerçekleştirilmektedir. Kapasite artışı yapılmasıyla üretim yönteminde herhangi bir değişiklik olmayacaktır. Sahada kalker üretiminin gerçekleştirildiği proje alanında açılmış bir ocak alanı bulunmakta olup kapasite artışı ile aynı ocak alanından üretim faaliyetlerine devam edilecek ve daha fazla kalkerin çıkartılması sağlanacaktır. Mevcut durumda uygulanmakta olan ve kapasite artışı sonrasında da uygulanacak olan üretim işlemleri; sahada bulunan bitkisel toprağın sıyrılması ve depolanması ile başlayacaktır. Daha sonra üretim yapılacak bölgeye wagon drill yardımı ile delikler delinecek ve bu deliklere yerleştirilecek olan patlayıcı madde ile malzeme patlatılarak gevşetilecektir. Gevşetilmiş olan malzeme ekskavatör ile sökülecek ve oluşan malzeme üretimin ikinci kısmını oluşturan kırmaeleme tesisine nakledilmek üzere kamyonlara yüklenecektir. Bu işlemler sırasında oluşan bitkisel toprak ve pasa, pasa döküm alanında birbirinden ayrı şekilde depolanmak üzere kamyonlar ile nakledilecektir. Üretim sırasında günde 8 saat olmak üzere 12 ay, ayda 25 gün tek vardiya 30 kişinin çalıştırılması planlanmaktadır. 1

3 Hizmet Amaçları, Önem ve Gerekliliği BİGA MADEN SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. tarafından Çanakkale İli, Ezine İlçesi, Derbentbaşı Köyü hudutlarında işletilmesi planlanan Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi Alan Genişletilmesi Projesinin amacı; inşaat ve altyapı sektöründe özellikle mesken, yol, demiryolu, bina, köprü, tünel, barajlarda dolgu ve kaplama malzemesi, hazır beton tesislerinde agrega olarak kullanılması gibi birçok kullanım alanına sahip stabilize taş türevi malzemesinin bölgede artan talebine cevap verebilmektir. Yapılması planlanan bu proje ile ilgili olarak yer altı doğal kaynaklarımızdan biri olan kalkerin üretimi gerçekleştirilerek, kırma taş, dolgu malzemesi, beton hammaddesi ve asfalt alt temel malzemesi olarak ekonomiye kazandırılmaktadır. Çanakkale sürekli büyüyen ve yenilenen şehir olması nedeniyle dolgu malzemesine, betona ve çimentoya özellikle ihtiyaç duyulmaktadır. Agrega da söz konusu bu malzemelerin hammaddesidir. Bu faaliyetin bir çok sektöre dolaylı ya da direk olumlu etkisi vardır. Öncelikli olarak bu faaliyette yaklaşık 30 kişinin çalıştırılması düşünülmektedir. Her bir kişinin yaklaşık 4 kişilik bir aileden oluştuğu kabul edilirse 120 kişi bu faaliyetten direk olarak faydalanacaktır. Ayrıca yukarıda da belirtildiği gibi, burada belli bir süreç sonucu oluşmuş, doğal bir kaynak bulunmaktadır. Bu kaynağın değerlendirilmesi, ülkemiz ekonomisine katkı sağlayacaktır. Ayrıca, üretim öncesinde kullanılacak olan ekipmanların alımı ve daha birçok hazırlık için yapılacak giderler, yine üretim sırasında, isçilerin gıda ve giyim giderleri, ekipmanların bakım, onarım ve yedek parça giderleri, yakıt giderleri, genel ve beklenmeyen giderler bölge ekonomisini canlandırılacaktır. Yukarıda tanımlanan işin, çevre üzerine etkilerini araştırmak ve olumsuz etkileri minimize etmenin teknik koşullarını sağlamak projenin başlıca amacıdır. 2

4 Zamanlama Tablosu Tablo 1: Projeye Ait Zamanlama Tablosu Yıllar Aylar ÇED Başvuru Dosyasının Hazırlanması ve Bakanlığa Sunulması Halkın Katılımı Toplantısı Kapsam ve Özel Format Belirleme Toplantısı Belirlenen Format Doğrultusunda ÇED Raporunun Hazırlanması ve Bakanlığa Sunulması İDK Toplantıları Gerekli İzinlerin Alınması Kapasite Artırımlı Üretime Geçiş BÖLÜM 2: PROJE ALANI VE ETKĠ ALANINA AĠT MEVCUT DURUMUN BELĠRLENMESĠ ve ÖZELLĠKLERĠ (Proje yeri ve etki alanının mevcut durumu ve planlanan durumu ile ilgili olarak çevresel özelliklerin belirtilmesi) 2.1. Proje Ġçin Seçilen Yerin Konumu Proje Yer Seçimi (Ġlgili Valilik ve Belediye tarafından doğruluğu onanmıģ olan yerin, Onanlı Çevre Düzeni Planı veya Ġmar Planı sınırları içinde ise bu alan üzerinde, değil ise mevcut arazi kullanım haritası üzerinde koordinatları ile birlikte gösterimi, projenin kapladığı alan ve koordinatları) BİGA MADEN SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. tarafından Çanakkale İli, Ezine İlçesi, Derbentbaşı Köyü nde İR:47936 Ruhsat Numaralı 98,8 hektarlık sahanın 66,84 hektarlık kısmında Kalker Ocağı ve Kırma Eleme Tesisi Alan Genişletilmesi ve Kapasite Artırımı projesi yapılması planlanmaktadır. 3

5 Tablo 2: İR: Ruhsat Numaralı Sahanın Koordinatları Koor. Sırası : Sağa, Yukarı Koor. Sırası : Enlem, Boylam Datum : ED-50 Datum : WGS84 Türü : UTM Türü : COĞRAFĠK D.O.M. : 27 D.O.M. : - Zone : 35 Zone : - Ölçek Fak. : 6 derecelik Ölçek Fak. : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : Alanı: 98,8hektar Tablo 3: Planlanan ÇED Alanı Koordinatları Koor. Sırası : Sağa, Yukarı Koor. Sırası : Enlem, Boylam Datum : ED-50 Datum : WGS84 Türü : UTM Türü : COĞRAFĠK D.O.M. : 27 D.O.M. : - Zone : 35 Zone : - Ölçek Fak. : 6 derecelik Ölçek Fak. : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : Alanı: hektar 4

6 Proje kapsamındaki ünitelerin konumu Söz konusu sahaya ait ünitelerin konumuna ait koordinatlar aşağıda sunulmuştur. Hammaddenin proje konusu sahanın tümüne yayılması sebebiyle sahada çalışmaların başlaması ile rezerv durumuna göre konumları değişebilecek ancak proje konusu saha içinde olacaktır Ocak Tablo 4: Ocak Alanı Koordinatları Koor. Sırası : Sağa, Yukarı Koor. Sırası : Enlem, Boylam Datum : ED-50 Datum : WGS84 Türü : UTM Türü : COĞRAFĠK D.O.M. : 27 D.O.M. : - Zone : 35 Zone : - Ölçek Fak. : 6 derecelik Ölçek Fak. : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : Alanı: hektar Kırma Eleme Tesisi Tablo 5: Mevcut Kırma-Eleme Tesisi Alanı Koordinatları Koor. Sırası : Sağa, Yukarı Koor. Sırası Datum : ED-50 Datum Türü : UTM Türü D.O.M. : 27 Zone : 35 Ölçek Fak. : 6 derecelik : : : : : Alanı: m 2 D.O.M. : - Zone : - Ölçek Fak. : - : Enlem, Boylam : WGS84 : COĞRAFĠK : : : : :

7 Tablo 6: Planlanan Kırma-Eleme Tesisi Alanı Koordinatları Koor. Sırası : Sağa, Yukarı Koor. Sırası Datum : ED-50 Datum Türü : UTM Türü D.O.M. : 27 Zone : 35 Ölçek Fak. : 6 derecelik : : : : D.O.M. : - Zone : - Ölçek Fak. : - Alanı: 5.733,84 m 2 : Enlem, Boylam : WGS84 : COĞRAFĠK : : : : Stok Alanı Tablo 7: Stok Alanı Koordinatları Koor. Sırası : Sağa, Yukarı Koor. Sırası : Enlem, Boylam Datum : ED-50 Datum : WGS84 Türü : UTM Türü : COĞRAFĠK D.O.M. : 27 D.O.M. : - Zone : 35 Zone : - Ölçek Fak. : 6 derecelik Ölçek Fak. : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : Alanı: ,84 m 2 6

8 Bitkisel Toprak Depo Alanı Tablo 8: Bitkisel Toprak Depo Alanı Koordinatları Koor. Sırası : Sağa, Yukarı Koor. Sırası : Enlem, Boylam Datum : ED-50 Datum : WGS84 Türü : UTM Türü : COĞRAFĠK D.O.M. : 27 D.O.M. : - Zone : 35 Zone : - Ölçek Fak. : 6 derecelik Ölçek Fak. : : : : : : : : : : : : : Alanı: m ġantiye / Ġdari Bina Tablo 9: Şantiye / İdari Bina Alanı Koordinatları Koor. Sırası : Sağa, Yukarı Koor. Sırası : Enlem, Boylam Datum : ED-50 Datum : WGS84 Türü : UTM Türü : COĞRAFĠK D.O.M. : 27 D.O.M. : - Zone : 35 Zone : - Ölçek Fak. : 6 derecelik Ölçek Fak. : : : : : : : : : : : : : : : Alanı: m Nakliye Güzergah Tablo 10: Nakliye Yolu-1 Koordinatları Koor. Sırası : Sağa, Yukarı Datum : ED-50 Türü : UTM D.O.M. : 27 Zone : 35 Ölçek Fak. : 6 derecelik : : : : : : : : Koor. Sırası : Enlem, Boylam Datum : WGS84 Türü : COĞRAFĠK D.O.M. : - Zone : - Ölçek Fak. : : : : : : : : :

9 : : : : : : : : Alanı: 940,30 m : : : : : : : : Tablo 11: Nakliye Yolu-2 Koordinatları Koor. Sırası : Sağa, Yukarı Koor. Sırası : Enlem, Boylam Datum : ED-50 Datum : WGS84 Türü : UTM Türü : COĞRAFĠK D.O.M. : 27 D.O.M. : - Zone : 35 Zone : - Ölçek Fak. : 6 derecelik Ölçek Fak. : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : Alanı: m Diğer Tablo 12: Pasa Döküm Alanı-1 Koordinatları Koor. Sırası : Sağa, Yukarı Koor. Sırası : Enlem, Boylam Datum : ED-50 Datum : WGS84 Türü : UTM Türü : COĞRAFĠK D.O.M. : 27 D.O.M. : - Zone : 35 Zone : - Ölçek Fak. : 6 derecelik Ölçek Fak. : : : : : : : : : Alanı: 1.704,008 m 2 8

10 Tablo 13: Pasa Döküm Alanı -2 Koordinatları Koor. Sırası : Sağa, Yukarı Koor. Sırası : Enlem, Boylam Datum : ED-50 Datum : WGS84 Türü : UTM Türü : COĞRAFĠK D.O.M. : 27 D.O.M. : - Zone : 35 Zone : - Ölçek Fak. : 6 derecelik Ölçek Fak. : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : Alanı: ,15 m Proje Etki Alanının Belirlenmesi ve Etki Alanındaki Mevcut Durum BİGA MADEN SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. tarafından Çanakkale İli, Ezine İlçesi, Derbentbaşı Köyü nde İR:47936 Ruhsat Numaralı 98,8 hektarlık sahanın 66,84 hektarlık kısmında Kalker Ocağı ve Kırma Eleme Tesisi Alan Genişletilmesi ve Kapasite Artırımı projesi yapılması planlanmaktadır. Proje alanının 2000 m. kuzeydoğusunda Derbentbaşı Köyü, m. kuzeybatısında Pınarbaşı Köyü yer almaktadır. Proje sahasının içerisinde mevsimsel olarak akış gösteren kuru dereler bulunmakta olup, ruhsat sahasının 125 m. batısından Küçük Menderes Çayı geçmektedir. Ruhsat sahasının 850 m. doğusundan E-87 Çanakkale-İzmir Karayolu geçmektedir. Proje yerini gösteren yer bulduru haritası ekte verilmiştir. (Bkz.- ) Proje alanına ait uydu fotoğrafı Şekil 3 te belirtilmiştir. 9

11 Proje Alanı : Ulaşım Yolu : ġekil 1: Uydu Görüntüsü 2.3. Projenin Özellikleri Proje kapsamında kullanılacak üretim yöntemleri, üretim miktarları, iģ akım Ģeması, çalıģacak personel sayısı Kalker ocağı üretimi açık ocak işletmeciliği şeklinde yapılmaktadır. Yeryüzünde bir bütün halinde bulunan Kalker madeni, öncelikli olarak patlatma ile zeminden sökülmekte ve küçük boyutlara indirgenmektedir. Patlatma için zeminde eğimli delikler açılmaktadır. Delikler Wagon-dril denilen makine ile açılmaktadır. Tüm deliklerin açılmasından sonra deliklerin patlayıcı madde ile dolumu yapılmaktadır. Delik dibine içine gecikmeli kapsül yemlenmiş bir adet dinamit yerleştirilir ve dibinde gecikmeli kapsül yemlenmiş dinamit üzerine delik üstünde ANFO dökülür. Delik ağzında kalan boşluğa da sıkılama malzemesi doldurulur. Bu şekilde tüm deliklerin dolumları ve bağlantıları yapılır. Tüm delikler hazırlandıktan sonra patlatma öncesi güvenlik tedbirleri alınır ve jandarma gözetimi ve nezaretinde patlatma yapılır. Patlatma ile küçük parçalara indirgenen kalker, kepçe ile taşıyıcılara (kamyon) yüklenerek konkasör tesislerine iletilir. Sahada 1 adet Kırma-Eleme Tesisi mevcut olup, kapasite artırımı projesi ile birlikte 1 adet daha Kırma-Eleme Tesisi nin eklenmesi planlanmaktadır. Kırma-Eleme Tesisleri nin toplam kapasitesi ton/yıl olacaktır. 10

12 Tablo 14: Üretim Miktarı ÇALIġMA SÜRESĠ Tüvanan Üretimi (ton) Kırma-Eleme Üretimi (ton) Toplam (ton) Yıllık Aylık Günlük Saatlik Kesintisiz bir üretim için, uygulanan üretim yöntemine bağlı olarak sürekli ihtiyaç duyulan ve zaman zaman gereksinim duyulabilecek tüm makine ve ekipmanlar ile yardımcı araç-gereç; yedek parça ve sarf malzemelerinin ocakta bulunması gerekir. Böylelikle kesintisiz üretim yapılarak kapasitedeki kayıplar önlenmiş olur. Proje kapsamında üretim açık işletme ile yapılacaktır. Açık ĠĢletmenin Üstünlükleri; - Büyük, güçlü ve yüksek üretkenli madencilik makinelerinin kullanılmasına olanak sağlar. - Kapalı işletmeye göre iş gücü verimliliği daha yüksektir. - Düşük işletme maliyeti - Üretim esnektir ve gerektiğinde daha kısa sürede üretimi arttırma imkânı sağlar. - Hareket serbestliği, yeterli ışık ve hava sağlandığı için çalışma ve sağlık koşulları gelişmiştir. Bu durumda çalışanların verimliliği artmaktadır. - Cevher kazanım oranı yüksektir ve bu nedenle maden kaybı daha azdır. - Çok sayıda çalışan makine, yoğun nakliyat sistemi, patlatma işlemi, blokların düşmesi gibi koşullar olmasına rağmen kaza tehlikesi daha azdır. - Takip ve kontrol daha etkin ve kolaydır. - Açık ĠĢletmenin Sakıncaları; - Daha yüksek yatırım maliyeti gerektirir. - Hava koşulları (yağmur, kar, soğuk) üretimi zorlaştırarak iş gücü verimliliğini ve makine üretkenliğini azaltır. - Belli derinliklere kadar uygulama yapılabilir. Basamaklar oluşturularak gerçekleştirilen üretimlerde, işin ilk aşamasını patlatma deliklerinin delinmesi işlemi oluşturmaktadır. Ocak üretiminde delik dizaynı belirlendikten sonra, delik çapı, delikler arası mesafe ve delik boyları hesaplanır. Pnömatik deliciler vasıtasıyla delme işlemi gerçekleştirilir. Deliklerin delinmesi sırasında toz ve gürültü oluşacaktır. Ana kayaç üzerinde herhangi bir dekapaj işlemi uygulanmadan gerçekleştirilecek bu üretimde delik süzeni şeş-beş tabir edilen üçgen dizilimli şekilde olacaktır. Her patlatma grubu iki sıradan teşekkül edecek olup sıralar arası mesafe 3,1m olarak ayarlanacaktır. Her sırada delikler arası mesafe 3,9 m olacaktır. 11

13 3,9 metre Delik 3,1 metre ġekil 2: Delik Planı Delik Yükü (Bmax) Sıkılama (ho) Basamak Yüksekliği (K) Kolon Şarj Dip Şarj Delik Taban Payı (u) ġekil 3: Delik Kesiti Patlatma delikleri oluşturulduktan sonra deliklerin patlayıcı ile doldurulması işlemi gerçekleşmektedir. Patlatma deliklerine, kapsül, yemleyici, ANFO ve sıkılama malzemesi yerleştirildikten sonra ateşleme işlemi yapılacaktır. Ateşlemede kapsül kullanılmaktadır. Bu sistemde tüm delikler tek tek patlatılarak delikler arasında gecikme verilmektedir. Patlayıcı maddelerin kullanımlarında, taşıma ve depolamalarında tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanan 87/12028 karar sayılı Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esasları Tüzüğüne uyulacaktır. 12

14 Yıllık ton üretim yapılması planlanmıştır. Yaklaşık m 3 kalker üretimi patlayıcı kullanılarak yapılacaktır. Ocakta yapılacak ayna yüksekliği ortalama 10 m. olacaktır. Proje kapsamında üretim süreci aşağıdaki şekilde gösterilmiştir. Arazinin Hazırlanması Arazinin Delinmesi Patlatma İşlemi Kalker Bloklarının Kaldırılması Kamyona Yüklenmesi Kırma-Eleme Tesisi Sevkiyatı Malzeme Üretimi Bitkisel Toprak Sıyırma Bitkisel Toprak Kamyonlara Yüklenmesi Bitkisel Toprak Taşınması Bitkisel Toprak Depolanması : Emisyon :Gürültü Malzemenin Kamyona Yüklenmesi Malzemenin Stok Edilmesi Malzemenin Sevkiyatı ġekil 4: Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi Ait İş Akım Şeması ve Kirletici Kaynakları Üretim sırasında günde 8 saat olmak üzere 12 ay, ayda 25 gün tek vardiya 30 kişinin çalıştırılması planlanmaktadır. 13

15 Üretimde kullanılacak makinelerin, araçların ve aletlerin miktar ve özellikleri Projede üretim ve lojistik destek ihtiyacı ile makine ve ekipman kullanımı söz konusudur. Proje kapsamında kullanılacak makine ve ekipmanlar; Ekskavatör Kazıcı, yükleyici Kamyon Kırma Eleme Tesisi Delici (Wagon Drill) Arazöz Ekskavatör; kalkerin kazılmasında ve yüklenmesi esnasında lojistik destek amaçlı kullanılacaktır. Teknik özellikleri; Çalışma Ağırlığı Motor Tipi ve Gücü Kol Kopartma Kuvveti Boşaltma Yüksekliği Kepçe Kapasitesi Kepçe Kopartma Kuvveti Max. Kazı Derinliği Kazıcı, yükleyici; ekskavatörün taşımasına olanak tanımayan büyük kalker bloklarının taşınması amacıyla kullanılacaktır. yükleyici bum koluna kırma işlemi için kırıcı uç takılabilir. Teknik özellikleri; Ekskavatör bölümü Kepçe kapasitesi Kazı derinliği Kepçe kopartma kuvveti Yükleyici bölümü Kepçe kapasitesi Boşaltma yüksekliği Kol kopartma kuvveti Kepçe kopartma kuvveti Proje kapsamında her türlü malzeme nakli kamyonlar ile yapılacaktır. Kullanılacak 10 adet kamyonun 20 ton kapasiteli olması planlanmaktadır. Motor gücü Istiap haddi Şanzıman Yakıt deposu Kırma eleme tesisi; MÜLGA Çevre ve Orman Bakanlığı ÇED Genel Müdürlüğü nün tarih ve sayılı genelgesi gereği ile kurulması planlanan kırma-eleme tesislerinde, tesislerdeki toz kaynağı olan her ünite (bunker, kırıcılar, elekler, bantlar) kapalı ortam içerisine alınacak ve kapalı ortam içerisine alınan ünitelere toz indirgeme sistemi (torbalı filtre) kurulacaktır. Söz konusu proje kapsamında kullanılacak olan kırma eleme tesisinin teknik özellikleri aşağıdaki gibidir. 14

16 Kırma eleme tesisi darbeli kırıcı özelliklidir. Genellikle çeneli kırıcı tarafından kaba olarak kırılmış sert malzemeleri, asfalt veya beton agregası iriliğine kolaylıkla indiren bir sekonder kırıcı tipidir. Bu kırıcılardaki kübik kırma işlemi, rotor üzerindeki vurucu paletlerin taşa çarpması ve kırıcının tavanını oluşturan kırıcı çubuklara savurması ile defalarca tekrarlanır. Doğal olarak, kalker bünyesindeki zayıf noktalardan kırıldığından, sağlam, kübik görünüşlü ve kararlı yapıda bir ürün elde edilmektedir. Diğer kırıcılara göre avantajları şunlardır; Vurucu palet ve kırıcı çubukların zamanla aşındığı hallerde bile sürekli kübik malzeme elde edilir. Diğer kırıcılara oranla küçültme oranı fazladır. Beslenen malzemenin yaklaşık %80 ini mıcır iriliğine indirebilmektedir. Vurucu paletler, rotor disklerine kamalarla bağlandığından, değiştirilmeleri çok kolaydır. Ağır rotor, aynı zamanda volan görevi de yaparak rulmanları ani zorlamalardan korur. Rotor hızı benzerlerine göre daha düşüktür. Kırıcı üç değişik hızda çalıştırılabilir. Düşük enerji girdisi ile yüksek üretim kapasitesine ulaşmak mümkündür. Bakım masraflarının da az olması yatırımın kısa zamanda amorti edebilmesini sağlar. Kübik malzeme özellikleri; Proje kapsamında kullanılacak darbeli kırıcı, kırma prensibinde ezme veya sıkıştırma işlemi bulunmadığından çıkan taşlar kübik yapıdadır. Darbeli kırıcıda kırılmış taşlar ile başkatip kırıcıda kırılmış taşlar arasındaki fark açıkça görülmektedir. Yapılan bilimsel araştırmalar kübik malzemenin %50 daha fazla aşınmaya dayanıklı olduğunu ve betonda da dayanımı artırdığını ortaya koymuştur. Kırılmış taşlar ortalam aynı kübik yapıdadır ve üzerinde gerilimli, zayıf veya çatlamış noktalar bulunmamaktadır. Kübik malzeme, köşeli ve yüzeyi pürüzlü olduğundan bağlayıcı özelliği fazladır. Gövde; kırıcı gövdesi, üst gövde ve alt gövde olmak üzere iki parçadan oluşmaktadır. Proje kapsamında kullanılan kırma eleme tesisi gövde tavanı, çevrilebilir özellikteki kırıcı çubuklarla kaplanmıştır. Alt gövdede ise bütün duvarlar astarlarla takviye edilmiştir. Kırıcı çubuklar ve astarlar aşınmaya dayanıklı manganlı çelik alaşımdan mamül olup, gövde saçlarına dıştan kontr somunlarla bağlanmıştır. Rotor: Kaliteli çelikten üretilmiş mil üzerine çelik döküm diskler yerleştirilmiştir. Bu disklere aşınmaya dayanıklı manganlı çelik dökümden mamül vurucu paletler kamalarla sabitlenmiştir. Paletler aşındığında kolayca çıkarılarak ters çevrilebilirler. Yataklar: Rotor mili, gövdenin dışında, kendi kendini eksenleyebilen oynak makaralı rulmanlarla yataklanmıştır. Rulmanlar toza karşı özel sızdırmazlık düzeniyle korunmuştur. Diğer özellikler; Rotor, titreşimi minimuma indirecek şekilde balans edilmiştir. Geniş bakım kapısı sayesinde kolaylıkla kırıcı içine ulaşılabilir ve aşınan parçalar değiştirilebilir. Kırıcı rotor mili üzerindeki pik dökümden mamül kasnağı V kayışlarla, motor kasnağından güç alması ile tahrik edilir. Projede kullanılacak olan darbeli kırıcıların özelliklerinden biri de yüksek redüksiyon elde etmek için rotor hızını arttırmak yerine elek üzerinde kalan malzemeyi, kırıcıya geri dönüş yaptırmak tercih edilmektedir. Bu sayede üründe aşırı toz malzeme çıkması ve kırıcı ünitelerin fazla aşınması önlenmiş olur. Delici (Wagon Drill); Üretim çalışmalarında sert formasyonlarda yapılacak delme patlatma esnasında delici kullanılacaktır. Arazöz; üretim aşamasında toz emisyonunun olumsuz etkilerini azaltmak amacıyla ocak içi yolların sulanması amacıyla arazöz kullanılacaktır. 15

17 Üretim sırasında tehlikeli, toksik, parlayıcı ve patlayıcı maddelerin kullanım durumları, taģınmaları ve depolanmaları Kalker Ocagı ve Kırma Eleme Tesisinde üretim sırasında malzemenin yerinden sökülmesi amacıyla patlayıcı madde kullanılacaktır. Patlayıcı madde ihtiyaç kadar sahaya getirilecek, sahada herhangi bir patlayıcı madde depolanmayacaktır. Patlatmada kullanılacak maddeler Çanakkale İl Emniyet Müdürlüğü nden alınacak izin doğrultusunda MKE nin yetki belgeli bayisinden ihtiyaç miktarı kadar alınacak ve Jandarma eşliğinde getirilecektir. Ocağın isletilmesinde kullanılacak olan patlayıcılar ANFO, dinamit ve gecikmeli kapsüldür. Patlatma işlemi galeri seklinde değil, gevşetme patlatması seklinde olacaktır. Delme-patlatma işlemi; wagon-drill ile deliklerin delinmesi, ANFO nun hazırlanması, sıkılanması ve patlatılması sırasıyla yapılacaktır. Patlatma sonrası tüm deliklerin patlayıp patlamadığı kontrol edilecek, patlamayan delik varsa ya temizlenecek ya da düzenek kontrol edilerek aksaklık giderilip tekrar patlatılacaktır. ANFO; amonyum nitrat ve motorin karışımı bir patlayıcıdır. Bünyesinde %96 amonyum nitrat ve %4 motorin bulunur. Bu karışımın her ortamda yapılabilmesi, ucuz olması ANFO nun tercih edilmesinin sebebidir. Karışımda homojenliğin sağlanması amacı ile bir miktar karışıma talaş eklenir. Kullanılacak olan ANFO ister patlatmadan hemen önce, istenirse daha önce hazırlanarak rutubet geçirmeyen özel kaplarda muhafaza edilebilir. Milisaniye gecikmeli kapsüle verilen elektrik akımı ile patlatılan ANFO, patlatma sırasında doğal hacminin yaklaşık 1500 katı bir hacme ulaşır ve patlatma gerçekleşir. Patlatmanın verimli olması için deliklerin sıkılanması bu sebepten dolayı çok önemlidir. Patlatma işleminde dikkat edilecek hususlar; Faaliyet alanı çevresindeki atımlardan etkilenebilecek yakın çevredeki köylere patlatmaların yapılacağı tarih ve saat bildirilecektir. Ateşleme sahasına yetkililerden başkası kesinlikle girmeyecektir. Patlamayan delikler içindeki patlayıcı madde gerekli emniyet tedbirleri alındıktan sonra etkisiz hale getirilecektir. Patlayıcı malzemelerin ateşlemesinde bu iş için yetiştirilmiş yetenekli personel görevlendirilecektir. Patlatma işlemi ateşleme ehliyetine sahip kişilerce yapılacaktır. Dinamit ve kapsüllerin ayrı ayrı taşınmasına özen gösterilecektir. Ateşleme yapıldıktan sonra bölgenin sorumlu nezaretçisi gerekli kontrolü yapacak ve iş makinelerini tehlikeye sokacak bloklar, basamak şevinde askıda kalmış ise gerekli önlem alınacaktır. Patlatmaya ait detaylı bilgi Bölüm de verilmistir Proje kapsamındaki ulaģtırma altyapısı planı (ulaştırma güzergahı, güzergah yollarının mevcut durumu ve kapasitesi, hangi amaçlar için kullanıldığı, mevcut trafik yoğunluğu, yerleşim yerlerine göre konumu, yapılması düşünülen tamir, bakım ve iyileştirme çalışmaları) Çanakkale-İzmir karayolunun yaklaşık 28. Km sinden, açılan orman yoluna girilip 2 km takip edilip ruhsat alanına ulaşılmaktadır. 16

18 Harita 1: Çanakkale İli Karayolları Haritası Tesis ve Ocak alanına ulaşım için kullanılması planlanan stablize toprak yolun bakımonarım ve kırma taş serilerek iyileştirme çalışmaları gerektikçe firma tarafından karşılanabilecektir. Ayrıca gerektiğinde nakliyenin gerçekleştirileceği asfalt yolun da bakımonarım ve genişletme çalışmaları firma tarafından yapılacaktır. Malzeme taşınması esnasında 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve ilgili Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. Nakliye esnasında gerekli bütün emniyet tedbirleri alınacaktır. Bu doğrultuda kamyon şöförlerine gerekli eğitimler verilecektir. Nakliye esnasında kamyonların hız sınırlarına uymasına dikkat edilecek ve malzemenin nihai nakliyesinde üzeri branda ile örtülecektir. Kamyonlara aks yükü doğrultusunda yükleme yapılacak olup, aşırı yükleme söz konusu olmayacaktır. Ayrıca yol üzerine uyarı tabelaları konacaktır. Hiçbir akar veya kuru dere yatağı yol olarak kullanılmayacak veya bu maksatla herhangi bir müdahaleye maruz bırakılmayacaktır. Proje kapsamında doğal ortamından kazıcı yardımı ile alınacak kalker 20 ton kapasiteli kamyonlar aracılığı ile nakliye edilecektir. Söz konusu nakliye güzergahı 1/5.000 ölçekli Vaziyet Planı nda ayrıntılı olarak verilmiştir. 17

19 BÖLÜM 3: PROJENĠN EKONOMĠK VE SOSYAL BOYUTLARI 3.1. Proje ve Etki Alanının Mevcut ve Planlanan Sosyo Ekonomik Özellikleri Ekonomik Özellikleri (Yörenin ekonomik yapısını oluģturan baģlıca sektörler) İlçe ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Tarım ve hayvancılığa bağlı sanayi ürünleri son yıllarda yaygınlaşmıştır. İlçe özellikle adıyla bilinen Ezine peynirleri ile Türkiye çapında bir üne sahiptir. Ayrıca ilçe, akdeniz iklim kuşağında kalması nedeniyle yaz aylarında turizme dayalı faaliyetler artış göstermektedir Nüfus (Yöredeki kentsel ve kırsal nüfus, nüfusun yaģ sınıflarına göre dağılımı, hane halkı yapısı) Çanakkale ilinin toplam nüfusu, 2010 Yılı sonu itibariyle dir. Toplam nüfus büyüklüğüne göre iller sıralamasında 41. sırada yer almaktadır. Nüfus yoğunluğu 49, nüfus artış hızı yüzde 2,7 dir. Tablo 15: Çanakkale İli Nüfusu ADI TOPLAM TOPLAM TOPLAM MERKEZ AYVACIK BAYRAMİÇ BİGA BOZCAADA ÇAN ECEABAT EZİNE GELİBOLU GÖKÇEADA LAPSEKİ YENİCE GENEL TOPLAM Kaynak: Çanakkale ili toplam nüfusu, 2011 yılı sonu itibariyle ise kişidir. Toplam nüfus büyüklüğüne göre iller sıralamasında 40. sırada yer almakta olup nüfus yoğunluğu 48, nüfus artış hızı binde dir. Nüfus itibarıyla en kalabalık ilçe, nüfus ile Merkez ilçesinden sonra nüfus ile Biga ilçesi, en az nüfusa sahip ilçe ise ile Bozcaada ilçesi olmaktadır. Ezine İlçesinin nüfusu kişidir. İlin toplam nüfusunun % 52 sini ( ) erkek nüfusu, % 48 ini ( ) kadın nüfusu oluşturmuştur. Çanakkale nüfusunun %55 i ( kişi) şehirlerde. %45 i ( kişi) köylerde yaşamaktadır. 18

20 Çalışma alanına en yakın yerleşim birimi olan Ezine ilçesine bağlı Derbentbaşı Köyü nün 2000 yılı itibariyle nüfusu 196 kişidir Sağlık (Bölgede mevcut endemik hastalıklar) Bölgede mevcut herhangi bir endemik hastalık tespit edilmemiştir Ġnsan Sağlığı ve Çevre Açısından Riskli ve Tehlikeli Faaliyetler Söz konusu faaliyette, arazi hazırlık aşamasından itibaren takip eden bütün aşamalarda gerek personelden gerekse tesisin iş tanımında yer alan işlemlerden kaynaklı riskler meydana gelebilmektedir. Bu noktada 11 Ocak 1974 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü mevzuatı kapsamında belirtilen sağlık ve güvenlikle ilgili hususları, faaliyet sahibi yerine getirmekle yükümlü olacaktır. Ocak sahasında ve Kırma- Eleme tesisinde dikkatsizlik ve tedbirsizlik sonucu kazalar meydana gelmesi olasıdır. Kazalar; patlatma işlemlerinden, iş makinelerinden, kırıcı tesisinden ve ocak aynalarından düşme şeklinde meydana gelebilir. Özellikle yoğun patlatma çalışmalarında; patlamamış delikler önemli risk kaynağıdır. Uzman ateşçiler tarafından yapılacak patlatmalarda, patlamamış delik kontrolü yapılmadan alana personel ve iş makinesi girişine izin verilmeyecektir. Delme patlatma esnasında raporda belirtildiği üzere açık ocak işletme yöntemi ile patlatma yapılacak, kesinlikle galeri yöntemi ile patlatma yapılmayacaktır. Ayrıca delme patlatma yapılmadan önce en yakın yerleşim yerinde bulunan köy halkı bilgilendirilerek olumsuz etkilenmeleri önlenecektir. Proje alanı ve ocak sahası çevresinde gerekli uyarı levhaları bulundurularak hem çalışanların hem de bölge halkının güvenliği sağlanacaktır. Söz konusu proje kapsamında ocak sahası/proje alanında parlayıcı, patlayıcı herhangi bir malzemenin depolanması yapılmayacaktır. Proje kapsamında üretimi yapılacak kalkerin üretimi esnasında oluşacak toz emisyonu çevresel olarak olumsuz etki yaratacaktır. Kırma eleme tesisi üzerinin kapatılacak olması ve kontrollü çalışma ile kırma eleme tesisinde toz emisyonu en aza indirilecektir. Yörenin topografik yapısının eğimli olması ve ocak alanının da taş, kaya, erozyon gibi faktörlere sahip olmasından dolayı açılacak tas ocağının yakın çevresinde yasayan yöre halkının can ve mal güvenliği için gerekli tüm emniyet tedbirleri alınacaktır. İş makinelerinden kaynaklanan kazaları önlemek için, tüm makinelerin periyodik bakımları yaptırılacaktır. İş makinelerinin çalışma güçlerinin üzerinde zorlanmayacaktır. Kamyon ve diğer iş makinelerinin geri sinyalizasyon sistemi devamlı çalışır şekilde olacaktır. Kamyonlar aşırı tonaj ve hızda hareket ettirilmeyecek ve fren sistemleri kontrolleri düzenli olarak yapılacaktır. İş makineleri personel nakil aracı olarak kullanılmayacaktır. 19

21 Personelin kullanma suyu ve sulama suyunun temininde, İl Umumi Hıfzıssıhha Kurul kararının ilgili hükümlerinin dikkate alınacak (Su taşınması sırasında izinli tankerlerin kullanılması) ve ayrıca kullanma suyunun niteliği, İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelikte belirtilen kriterlere uygun olacaktır. Proje sahibi, işçilerin sağlığını ve güvenliğini korumak için mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi vermesi dahil gerekli her türlü önlemi almak, organizasyonu yapmak, araç ve gereçleri sağlamak zorundadır. İşveren, sağlık ve güvenlik önlemlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun sürekli iyileştirilmesi amaç ve çalışması içinde olacaktır. Faaliyet sahibi sağlık ve güvenliğin korunması ile ilgili önlemlerin alınmasında aşağıdaki genel prensiplere uyacaktır; Risklerin önlenmesi, Önlenmesi mümkün olmayan risklerin değerlendirilmesi, Risklerle kaynağında mücadele edilmesi, Teknolojinin, iş organizasyonunun, çalışma şartlarının, sosyal ilişkilerin ve çalışma ortamı ile ilgili faktörlerin etkilerini genel önleme politikası geliştirilmesi, İşçilere uygun talimatların verilmesi. Ayrıca proje kapsamında, iş güvenliği ve işçi sağlığını koruma amaçlı olarak hazırlanacak Acil Eylem Planı, doğal afet, yangın, sabotaj gibi acil durumlarda işlerlik kazanacaktır GerçekleĢmesi Beklenen Gelir ArtıĢları; Yaratılacak Ġstihdam Ġmkanları, Nüfus Hareketleri Faaliyet alanı, Sosyo-Ekonomik açıdan; nüfus, sağlık, gelir düzeyi, ulaşım, içme suyu, karayolları ve köy yolları üzerindeki etkileri incelenebilir. Nüfus açısından bakılacak olursa faaliyet alanına en yakın yerleşim yeri olan Derbentbaşı Köyündeki nüfusa bakılması gerekir. Söz konusu köyde 2000 yılı nüfus sayımlarında 196 kişi yaşamaktadır. Söz konusu faaliyet sebebi ile nüfusa olumsuz bir etkide bulunulamayacağı kanısına varılmıştır. Kalker ocağı ve Kırma-Eleme tesisinin çalışması ile ilgili yapılan gürültü, toz oluşumu vb. etkiler incelenmiş olup çevre arazilere ve insanların sağlığını etkileyici bir etkiye rastlanmamıştır. Faaliyet alanı çevresinde herhangi bir eğitim kurumu bulunmamaktadır. Ocağın çalışması, bölge istihdamını azda olsa arttıracak olup bölge ekonomisine de kendi sektöründe bir canlılık getirecektir. Boyutlarına ayrılan taş malzemenin tesis alanından piyasaya sürülmesinde kullanılacak yollarda tonaj sınırına uyulacak olup kamyonların üzeri malzeme dökülmesini önlemek için branda ile örtülecektir. 20

22 Yöredeki Sosyal Altyapı Hizmetleri (Eğitim, sağlık, kültür hizmetleri) Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak kullanılamamasının yanı sıra taşımalı eğitimden yararlanılmaktadır. Köyün içme suyu şebekesi vardır, kanalizasyon çalışmaları bitmiş ve kullanılmaktadır. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve telefon hattı mevcuttur. PTT Şubesi yoktur ancak PTT Acentesi bulunmaktadır. Sağlık ocağı ve Sağlık evi yoktur ÇalıĢacak Personelin ve Bu Personele Bağlı Nüfusun Konut ve Diğer Teknik/ Sosyal Altyapı Ġhtiyaçları Faaliyet alanında kapasite artışı ile 30 personelin tek vardiya halinde çalışması planlanmaktadır. Faaliyet sahasında halen çalışmakta olan personel Ezine ilçesi ve çevre köylerden temin edilmiştir. Proje ile birlikte çalışacak kişilerde çevre köylerden temin edilecektir. Çalışanlar faaliyet alanına servis araçları ile ulaştırılmaktadır. Proje sahasında çalışacak personelin tüm ihtiyaçları proje sahasında kurulu bulunan şantiye binasından kaynaklanacaktır. Söz konusu alanda çalışacak personel, alana yakın çevre yerleşim birimlerinden seçileceğinden konut ihtiyacı bulunmamaktadır. Faaliyet alanında çalışan personelin günlük içme ve kullanma suyu ihtiyacı damacanalarla getirilecektir. Personelin su tüketiminden kaynaklanan atık su saha içerisinde bulunan sızdırmaz fosseptikte toplanacaktır. Şantiye binasında soyunma odaları ve yemekhane, gerektiğinde kalınabilecek yatakhane bulunmaktadır Projenin Fayda Maliyet analizi Tablo16: İşçilik Giderleri ĠĢçilik ve Personel Giderleri Personel Adedi Ay Aylık Net Yıllık Net Yıllık Brüt Teknik/Daimi Nezaretçi , TL 13, TL 18, TL Operatör , TL 12, TL 17, TL Operatör Yrd TL 18, TL 25, TL Şöför , TL 22, TL 30, TL Vasıflı İşçi TL 36, TL 50, TL Vasıfsız İşçi TL 180, TL 250, TL Toplam , TL 281, TL 392, TL 21

23 Tablo 17: Akaryakıt Giderleri Ekipmanlar Sabit LF HP Sabit MF S G V Adeti Akaryakıt Ekskavatör , TL Kamyon , TL Yükleyici , TL Patlatma İçin , TL TOPLAM AKARYAKIT GĠDERĠ TOPLAM YAĞ GĠDERĠ TOPLAM AKARYAKIT VE YAĞ GĠDERĠ 69, TL 13, TL 83, TL Tablo 18: Beklenmeyen İşletme Dönemi Giderleri Yıllık Ruhsat Harcı Çevre İle Uyum Teminatı İşçilik ve Personel Gideri Akaryakıt,Elektrik,Yağ ve Filtre Giderleri Bakım-Onarım Giderleri İaşe Giderleri Toplam Beklenmeyen İşletme Dönemi Giderleri Beklenmeyen İşletme Dönemi Giderleri (Yaklaşık): 4, TL 4, TL 281, TL 83, TL 5, TL 11, TL 388, TL 2, TL 2, TL Tablo 19: Amortisman Giderler Tablosu Amortisman Türü Değeri Amortisman Oranı (%) Yıllık Amortisman Miktarı Arazi Düzenleme 5, TL TL Ulaştırma 5, TL TL İnşaat 0.00 TL TL Etüt-Proje 15, TL , TL Ekipman 0.00 TL TL Toplam 25, TL --- 2, TL 22

24 Tablo 20: Patlayıcı Madde Gideri Patlayıcı Madde Giderleri Adedi Satış Fiyatı Bedel Dinamit , TL Elektrikli Kapsül TL ANFO , TL Wagondrill Giderleri Nakliye Giderleri Patlayıcı Madde Alım Hizmetleri Diğer Giderler (Kablo, Bant, Pil vb.) TOPLAM 1, TL TL TL TL 15, TL Tablo 21: Genel Giderler Genel Giderler Yıllık Ruhsat Harcı Çevre İle Uyum Teminatı İşçilik ve Personel Giderleri Akaryakıt,Elektrik,Yağ ve Filtre Giderleri Bakım-Onarım Giderleri İaşe Giderleri Beklenmeyen Giderleri İşletme Malzeme Giderleri Lastik Giderleri Patlayıcı Madde Gideri Toplam Genel Giderler Genel Giderler (Yaklaşık): 4, TL 4, TL 281, TL 83, TL 5, TL 11, TL 2, TL 15, TL 2, TL 15, TL 424, TL 30, TL 30, TL 23

25 Tablo 22: İşletme Sermayesi Kalemleri Yıllık Ruhsat Harcı Çevre İle Uyum Teminatı 4, TL 4, TL 1 Aylık İşçilik ve Personel Giderleri 16, TL 1 Aylık Akaryakıt,Elektrik,Yağ ve Filtre Giderleri 8, TL 1 Aylık Bakım-Onarım Giderleri TL 1 Aylık Tesis Elektrik Giderleri 0.00 TL 1 Aylık İaşe Giderleri 1, TL 1 Aylık Beklenmeyen Giderleri TL 1 Aylık Amortisman Gideri 1, TL 1 Aylık İşletme Malzeme Giderleri 1, TL 1 Aylık Lastik Giderleri TL 1 Aylık Patlayıcı Madde Gideri 1, TL 1 Aylık Hafriyat Gideri 0.00 TL 1 Aylık Nakliye Giderleri 0.00 TL 1 Aylık Zenginleştirme Giderleri 0.00 TL 1 Aylık Değiştirilebilir Gider TL 1 Aylık Değiştirilebilir Gider TL 1 Aylık Değiştirilebilir Gider TL 1 Aylık Genel Giderler 3, TL Toplam İşletme Sermayesi 39, TL Tablo23: Yıllık İşletme Karı Yıllık İşletme Geliri TL Yıllık İşletme Giderleri TL Brüt Kar TL Projeden Etkilenen YerleĢim Yerleri Proje alanı; Çanakkale İli, Ezine İlçesi, Derbentbaşı Köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Proje konusu sahaya en yakın yerleşim birimi sahanın kuzeydoğusunda yer alan 2000 m. mesafedeki Derbentbaşı köyüdür. Yapılan hesaplamalara göre en yakın yerleşim ve proje etki alanının projeden olumsuz etkilenmesi beklenmemektedir Projenin Ekonomik Ömrü Proje alanında kapasite artırımı ile birlikte yıllık ortalama ton/yıl ( m 3 / yıl) üretim yapılacaktır. Proje kapsamında ton/yıl (41,6 ton/sa) kapasiteli Kırma- Eleme Tesisi mevcut olup, kapasite artışı ile birlikte ton/yıl (458,3ton/saat) kapasiteli ikinci Kırma-Eleme Tesisi ilave edilecektir. 24

26 İki adet Kırma-Eleme Tesisi kapasitesi toplamda ton/yıl ( m 3 /yıl) olacaktır. Geriye kalan ton/yıl kırma-eleme işlemine tabi tutulmadan tüvanan satışa sunulacaktır. Proje alanında cevherin görünür kalınlığı yapılan incelemeler sonucunda 100 m olarak belirlenmiş ve sahadaki görünür rezerv miktarları aşağıda hesaplanmıştır; Rezerv Hesabı: ÇED Alanı: m 2 Derinlik: 100 Buna göre; Görünür Rezerv: m 2 x 100 m ) = m 3 Görünür Rezerv: m 3 / 2,5 m 3 /ton = ton Yılda ton üretim yapılacağı düşünülürse projenin ömrü; ton / = 18 yıl olarak hesaplanır Zamanlama Tablosu Proje konusu açık işletme şeklinde olduğundan sahada basamaklar oluşturularak üretim yapılacaktır. Zamanlama tablosu ruhsat süresine ve açılacak olan basamaklara göre planlanmıştır. Ruhsat süresinin bitiminde temdit yapılması planlanmaktadır. Temdit işlemlerinden sonra oluşacak yeni kademeler için yeni bir zamanlama tablosu oluşturulacaktır. Tablo 24: Basamaklara Göre Çalışma Planı BASAMAKLAR ÇALIġMA YAPILACAK YILLAR V IV III II I Diğer Hususlar Bu bölümde değinilecek diğer hususlar bulunmamaktadır. 25

27 BÖLÜM 4: MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLĠKLER ve DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMI (Bölgesel ve çalışma alanı baz alınarak mevcut ve planlanan durum verilmelidir.) 4.1. Arazi Kullanım ve Mülkiyet Durumu BİGA MADEN SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. tarafından Çanakkale İli, Ezine İlçesi, Derbentbaşı Köyü nde İR:47936 Ruhsat Numaralı 98,8 hektarlık sahanın 66,84 hektarlık kısmında Kalker Ocağı ve Kırma Eleme Tesisi Alan Genişletilmesi ve Kapasite Artırımı projesi yapılması planlanmaktadır. Planlanan projenin tamımı ormanlık alan içerisinde yer almaktadır. Mülga Çevre ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü Çanakkale Orman Bölge Müdürlüğü nden tarih ve 1514 sayılı kurum görüşünde ruhsat alanının Ormanlık Alan olduğu tespit edilmiştir. a) Tarım ve Hayvancılık a.1. Sulu ve kuru tarım arazilerinin büyüklüğü Çanakkale ilinde hektar tarım arazisinin hektarı (%34) sulanabilmektedir. Sulanabilir arazinin hektarı (% 64,8) sulanmakta, bunun dışında kalan hektarı (% 35,2 ) ise kuru şartlarda kullanılmaktadır. Tablo 25: İlçelere Göre Sulu ve Kuru Tarım Arazileri ĠLÇELER ĠĢlenebilir Arazi (Ha.) % Sulanabilir Arazi (Ha.) % MERKEZ , ,0 AYVACIK , ,4 BAYRAMĠÇ , ,7 BĠGA , ,4 BOZCAADA , ,4 ÇAN , ,3 ECEABAT , ,1 EZĠNE , ,8 GELĠBOLU , ,2 GÖKÇEADA , ,7 LAPSEKĠ , ,2 YENĠCE , ,8 TOPLAM

28 Çanakkale ilinin sulanan hektarlık alanın; hektarında Tarla Ürünleri (Çeltik, Dane Mısır, Silajlık Mısır, Kuru Fasulye, Pamuk, Yonca vb.), hektarında Sebze (Domates, Biber, Taze Fasulye, Lahana vb.), hektarında Meyve (Elma, Şeftali, Kiraz, Nektarin vb.) yetiştiriciliği yapılmaktadır. Tablo 26: Ürün Çeşitleri Ürünler Sulanan Alan(Ha.) (%) Sulanan BaĢlıca Ürünler Tarla Ürünleri ,6 Çeltik,Dane Mısır,Silajlık Mısır,K.Fasulye,Yonca Sebze ,4 Domates,Biber,Taze Fasulye,Lahana Meyve ,0 Elma,Şeftali,Kiraz,Nektarin Toplam İlimizde çeltik alanları haricindeki sulu tarım alanlarının %90 nın da damlama ve yağmurlama sulama sistemleri kullanılmaktadır. Salma sulama sistemi genelde çeltik alanlarında kullanılmaktadır. a.2. Ürün desenleri ve bunların yıllık üretim miktarları Gelişmişlik düzeyi ne olursa olsun tarım tüm ülkeler için insanların temel ihtiyaçlarını karşılaması nedeniyle hayati öneme sahiptir. Çağımızın en son teknolojik olanaklarına sahip gelişmiş ülkelerde tarımsal üretimin vazgeçilmez olduğunun bilincindedirler. Bunun için dünyanın sanayide en gelişmiş ülkeleri bugün kendi ihtiyaçlarını karşıladıktan sonra dünyaya tarımsal ürün de ihraç etmektedir. Dünyanın birçok bölgesinde yaşanan savaşlar, hızlı nüfus artışları, kuraklık, temel ihtiyaç maddelerinin yetersizliği nedeniyle yaşanan açlık ve ölümler tarımsal üretimin insanlar için yaşamsal önemini göstermektedir. Çanakkale ilinin arazi varlığı toplam 993,318 hektardır. Bunun 330,337 hektarı işlenebilir tarım arazisi, 26,929 hektarı çayır-mera arazisi, 533,936 hektarı ormanlık ve fundalık arazi, 102,116 hektarı ise tarım dışı arazidir. İlde 330,337 hektarlık tarım arazisinin kullanım alanına göre dağılımı aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. Tablo 27: Tarım Arazi Dağılımı ĠĢlenebilir Tarım Arazisi Dağılımı Alanı (Hektar) Payı (%) Tarla Arazisi (Nadas dahil ) 259,162 78,5 Sebze Arazisi (Örtüaltı dahil) 20,372 6,2 Meyve Arazisi 13,947 4,2 Bağ Arazisi 5,002 1,5 Zeytin Arazisi 31,855 9,6 TOPLAM 330,

29 Tarla Ürünleri: Tarla ürünleri içerisinde ekilişin ve üretimin büyük bölümünü buğday oluşturmaktadır. Tablo 28: Tarla Ürünleri ÜRÜN ADI ÇANAKKALE (2011) TÜRKĠYE (2010) Ç.Kale 2011 Yılı ALAN (da.) ÜRETĠM Verim ALAN (da.) ÜRETĠM Verim Ortalama (Ton) (Kg./da.) (Ton) (Kg./da.) Fiyatı (Kg./TL.) Tahıllar Buğday ,57 Arpa ,50 Çavdar ,46 Yulaf (Dane) ,70 Mısır (Dane) ,53 Mısır (Dane)2. Ür ,53 Çeltik ,20 Sorgum (Dane) Triticale (Dane) , ,46 Baklagiller Bakla(H. Yemi) Bakla (Y. Kuru) Bezelye (Kuru) , , ,70 Nohut ,80 Kuru Fasulye ,00 Y.Mercimek ,00 K. Mercimek ,00 Börülce ,30 Fiğ (Dane) ,20 Endüstriyel

30 Bitkiler Tütün ,50 Şeker Pancarı ,12 Pamuk ,00 K.Biber (Baharatlık) ,00 Anason ,00 Kimyon ,00 Kekik ,00 Yağlı Tohumlular Susam ,00 Ayçiçeği (Yağlık) Ayçiçeği (Çerezlik) , ,00 Yerfıstığı ,00 Soya ,00 Aspir ,00 Kolza (Kanola) Yumrulu Bitkiler , Soğan (Kuru) ,65 Sarımsak (Kuru) ,00 Patates ,60 Hayvan Pancarı ,08 Yem Bitkileri Yonca (Yeşil Ot) Korunga(Yeşil Ot) , ,07 Mısır (Hasıl) ,00 Fiğ (Yeşil Ot) ,06 Mısır Silaj (1.Ürün) ,13 29

31 Mısır Silaj( 2. Ürün) ,13 Yem Şalgamı ,08 Yulaf (Yeşil Ot) Yulaf (Kuru Ot) Sorgum (Yeşil Ot) Sorgum (Kuru Ot) Tritikale (Yeşil Ot) Tritikale (Kuru Ot) Üçgül (Yeşil Ot) , , , , , , ,00 Diğer Nadas- Kullanıl. Ar. EKĠLĠ TARLA A. TOP. TARL.TOP.(2 Ü.Hariç , Açıkta Sebze YetiĢtiriciliği Üretimi: Çanakkale ilinin toplam sebze ekiliş alanı dekar olup ton ürün elde edilmektedir. Tablo 29: Açıkta Sebze Yetiştiriciliği Üretimi ÜRÜN ADI ÇANAKKALE (2011) Ç.Kale 2011 Yılı ALAN (da.) ÜRETĠM Verim Ortalama (Ton) (Kg./da.) Fiyatı (Kg./TL.) Yaprağı Yenen S Lahana (Beyaz) ,50 Lahana (Kırmızı) ,00 30

32 Enginar ,50 Kereviz (Sap) ,00 Marul (Göbekli) ,00 Marul (Kıvırcık) ,00 Ispanak ,40 Pırasa ,60 Pazı ,00 Semizotu ,00 Tere ,20 Dereotu ,20 Nane ,20 Maydanoz ,00 Roka ,20 Lahana Bürüksel ,00 Marul (Ays.) ,50 Baklagil Sebzeler Fasulye (Taze) ,50 Bakla (Taze) ,70 Bezelye (Taze) ,00 Barbunya (Taze) ,60 Börülce (Taze) ,00 Meyvesi Yenen S Bamya ,00 Balkabağı ,00 Kavun ,60 Karpuz ,45 Kabak (Sakız) ,60 Hıyar (Sofralık) ,70 Hıyar (Turşuluk) ,60 Patlıcan ,75 31

33 Domates (Sofralık) Domates , ,25 (Salçalık) Biber (Dolmalık) ,40 Biber (Siv.,Çar.) ,40 Biber (Salçalık) ,70 Kabak (Çerezlik) ,00 Pepino ,00 Soğan-Yumru- Kök Sarımsak (T) ,00 Soğan (Taze) ,50 Havuç ,70 Turp (Bayır) ,70 Turp (Kırmızı) ,70 Kereviz (Kök) ,70 Kırmızı Pancar ,70 Yer Elması ,00 Diğer Sebzeler Karnabahar ,00 Brokoli ,00 Mantar (Kültür) ,70 Örtüaltı SEBZE TOPLAM

34 Örtüaltı Sebze YetiĢtiriciliği: Çanakkale ili bölge olarak sera üretimi için uygun konumdadır. Örtüaltı yetiştiriciliği kapsamında üretim alanları ve miktarları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. Tablo 30: Örtüaltı Sebze Yetiştiriciliği ÜRÜNLER Alan Üretim (Ton) (Da.) Verim (Kg./Da.) Ortalama Üretici SatıĢ Fiyatı (Kg./TL.) Marul (Göbekli) ,50 Marul (Kıvırcık) ,50 Hıyar ,00 Taze Fasulye 6 9, ,00 Domates ,80 Semizotu ,00 Marul (Aysberg) ,00 Biber (Sivri) ,00 Patlıcan Çilek TOPLAM Meyve Üretimi: Çanakkale ilinin toplam meyve ekiliş alanı dekar olup ton ürün elde edilmektedir. Tablo 31: Meyve Üretimi ÜRÜN ADI ÇANAKKALE (2011) TÜRKĠYE (2010) Ç.Kale 2011 Yılı ALAN (da.) ÜRETĠM Verim ALAN (da.) ÜRETĠM Verim Ortalama (Ton) (Kg./da.) (Ton) (Kg./da.) Fiyatı (Kg./TL.) Bağ Üzüm (Sofralık) ,25 Üzüm (Şaraplık) ,75 Zeytin Kg/Ağaç Kg/Ağaç Zeytin Sofralık ,80 Zeytin Yağlık ,20 Yumuşak Çekirdek Kg/Ağaç Kg/Ağaç 33

35 Armut ,20 Ayva ,80 Elma ,00 Muşmula (Döngel) ,80 Yenidünya ,00 Taş Çekirdekliler Kg/Ağaç Kg/Ağaç Erik ,20 İğde ,00 Kayısı ,25 Zerdali ,20 Kiraz ,50 Kızılcık ,00 Şeftali (Nektarin) ,00 Şeftali (Diğer) ,90 Vişne ,00 Sert Kabuklular Kg/Ağaç Kg/Ağaç Antep Fıstığı ,00 Ceviz ,00 Badem ,00 Fındık ,00 Kestane ,00 Turunçgiller Kg/Ağaç Kg/Ağaç Mandalina ,75 Üzümsü Meyveler Kg/Ağaç Kg/Ağaç Dut ,00 İncir ,00 Nar ,10 Trab.Hurması ,00 Kivi ,00 Ahududu (Kg./da.) ,00 34

36 Böğürtlen ,00 Çilek (Kg./da.) ,50 İçecek Bitkileri MEYVE TOPLAM a.3. Hayvancılık türleri, adetleri ve beslenme alanları Çanakkale il sınırları içinde hayvancılığın önemli bir yeri vardır. Koyun, keçi ve sığır beslenir e yaklaşan arı kovanlarından elde edilen balın çoğu çam balıdır. Türkiye nin mühim bir balıkçılık merkezidir. Balık bakımından çok zengindir. Tekir, mercan, barbunya, sardalya, lüfer, palamut, kılıç ve kolyoz gibi balıklar en çok avlananlarıdır. Lapseki, Biga ve Gökçeada halkının çoğunluğu geçimini balıkçılıkla temin eder. Tablo 32: Hayvancılık Türleri, Adet ve Beslenme Alanları Cinsi Toplam Her YaĢta (Adet) Süt (Ton) Et (Ton) Deri (Ton) Yün- Yapağı- Kıl (Ton) Yumurta (Adet) Bal (Ton) Sığır Saf Kültür Irkı Kültür Melezi Yerli Irk Toplam Manda Koyun Merinos Yerli Irk Toplam Keçi Kıl Keçisi At Eşek Katır 388 Deve

37 Tavuk Yumurtacı Etlik Toplam Ördek Kaz Hindi Arı Kovanı Eski Tip Kovan Yeni Tip Kovan Toplam T O P L A M b) Orman Alanları b.1. Ağaç türleri ve miktarları veya kapladığı alan büyüklükleri Çanakkale ili, Ezine ilçesi, Derbentbaşı Köyü sınırları içerisinde yer alan proje alanı ve çevresinde bulunan ağaç türleri 4.7. başlığı altında incelenmiştir. b.2. Ocak yerinin iģlendiği mescere haritası ve yorumu Proje konusu saha, Çanakkale Orman Bölge Müdürlüğü, Ayvacık Orman İşletme Müdürlüğü, Ezine Orman İşletme Şefliği sınırları içinde nolu bölmede BM (Bozuk Meşe), BÇz (Bozuk Kızılçam) içinde yer almaktadır. (Bkz. Ek. 10 ) b.3. Sahanın yangın görüp görmediği İşletme alanı ve çevresi yangın görmemiş olup sahada işletme esnasında yangına karşı gerekli tedbirler alınacaktır. Olası yangın ihtimaline karşı yangın söndürücüler ve gerekli ekipmanlar bulundurulacaktır. c) Proje Yerinde Elden Çıkarılacak Alanın Değerlendirilmesi c.1. Proje sırasında kesilecek ağaçların tür ve sayıları, orman yangınları ve alınacak önlemler Proje konusu sahanın içerisinde kesilecek ağaçların tamamı Kızılçam ve Meşe türleridir. Kesilecek olan ağaçlar E: Kızılçam İşletme Sınıfı (Yetişme Yeri Çok Kötü) nda yer almaktadır. 36

38 Proje kapsamında ağaç kesimi yapılacak alanlar özellikle üretimin yapılacağı ocak sahası ve planlanan kırma eleme tesisi ile söz konusu alanlar arasındaki nakliye güzergâhı olacaktır. Kalker üretiminin yapılacağı söz konusu ocak alanı, toplam 66,84 hektarlık alanı kapsamaktadır. Yetişkin kızılçam ve meşe ağacının dairesel çapı ortalama 5 m. kadardır. Çapı 5 m. olan bir dairenin kapladığı alan π = 3,14 alınırsa, π.r 2 formülünden; π.r2 = 3,14 x (2,5) 2 = 19,6 20 m2 olarak bulunur. Söz konusu proje alanının tamamının orman alanından oluştuğu kabulüyle; m2 / 20 m2 = adet ağaç kesimi söz konusu olacaktır. Proje kapsamında, net ağaç kesim sayısı, Orman Genel Müdürlüğü tarafından yapılacak çalışma ile belirlenecektir. Proje kapsamında konuyla ilgili olarak Tarih ve Sayılı Orman Sayılan Alanlarda Verilecek İzinler Hakkında Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. Proje sahası orman alanı vasfında olduğu için yangın başta olmak üzere, proje alanında çıkabilecek iş kazası vb. acil durumlara müdahale etmek için; mevcut yönetmelik ve kanunlara uygun olarak proje sahası içerisinde yangın söndürme alet ve ekipman donanımları (yangın söndürme tüpleri, kova, kürek vb.), ilk yardım malzemeleri vb. bulundurulacak ve herkesin kolayca ulaşabileceği uygun yerlere yerleştirilecektir. Proje sahasının ormanlık alan olması sebebiyle, tesis içerisinde ve çevresindeki olası yangın ihtimallerine karşı yangın önleme sistemine özellikle dikkat edilecektir. Ayrıca proje sahası çevresinde yangın çıkması durumunda da mevcut personel ve ekipmanlar ile takviye destek sağlanacak ve ekipmanların yangın söndürmede kullanılması sağlanacaktır. İşletmenin çevresi tellerle çevrilecek ve çalışanlar, bu alan içerisinde herhangi bir şekilde ateş yakmamaları, sigara gibi yanıcı maddelerin etrafa atılmaması vb. yangın riski oluşturacak eylemler konusunda uyarılacaktır. Bunun dışında işletme esnasında çıkabilecek herhangi bir yangın olasılığına karşı tedbirler alınacak ve proje alanında iş kazası, su taşkını, deprem, yangın vb. acil durumların meydana gelmesi halinde olayı ilk fark eden kişi diğer çalışanları uyaracaktır. Çalışanlar tarafından öncelikle ilgili kurumlara (hastane, itfaiye, polis vb.) haber verilecek ve yardım ekiplerinin olay yerine gelmesi sağlanacaktır. Tıbbi müdahalenin yapılması gerektiği durumlarda kazazedenin derhal sağlık merkezine ulaşımı sağlanacaktır. Çalışanlar tarafından riski engellemek için ocak içerisinde bulunan elektrik tesisat sistemleri devre dışı bırakılacaktır. Elektriksel nedenli yangınlarda, yangın yakınındaki yanıcı madde kaynakları derhal izole edilecektir. Faaliyetin her aşamasında, tarih ve sayılı İşi Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği nde yer alan yükümlülük ve tedbirlere uyulacaktır. 37

39 Çevre ve toplum sağlığını olumsuz etkileyecek hususlar ile yangın ve patlamalara karşı gerekli tedbirler alınacaktır. c.2. Elden çıkarılacak tarım alanlarının büyüklüğü, arazi kullanım kabiliyeti Proje konusu sahanın tamamı, orman alanıdır. Dolayısıyla faaliyet amacı ile elden çıkarılacak tarım alanı bulunmamaktadır. c.3. Etkilenecek tabii bitki türleri ve ne kadar alanda bu iģlerin yapılacağı ÇED e konu sahada kapasite artırımı yapıldığında, ağırlıklı olarak Meşe ve Kızılçam türleri etkilenecektir. Çanakkale Orman Bölge Müdürlüğü, Ayvacık Orman İşletme Müdürlüğü, Ezine Orman İşletme Şefliği sınırları içinde nolu bölmede 87,2 ha alanın tamamı etki alanı içerisindedir. c.4. Proje alanında kültür ve tabiat varlıkları durumu Proje alanı ve yakın çevresinde kültür ve tabiat varlıkları bulunmamaktadır. Üretim sırasında herhangi bir tarihi eser ile karşılaşılması durumunda derhal çalışmalar durdurulacak ve Müze Müdürlüğü ne haber verilecektir. c.5. Proje kapsamında yapılacak iģ ve iģlemler kapsamında etkiler ve alınacak önlemler ( arazi hazırlık, inģaat, iģletme ve iģletme sonrası ) Söz konusu ocak faaliyetinde yapılacak iş ve işlemler kapsamında toz, atık yağ, gürültü, atık su, katı atık gibi etkiler ve ocak faaliyetinin gerçekleştirileceği alan üzerindeki bitki örtüsü ve flora, fauna üzerine etkiler söz konusu olacaktır. İşletme esnasında personelden kaynaklanacak atık sular için Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Lağım Mecrası İnşaası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik hükümleri gereğine uyularak sahada mevcut olan sızdırmasız fosseptik kullanılacaktır. Sızdırmaz fosseptiklerin dolması halinde Ezine Belediyesi ne ile sözleşmeli vidanjörle çektirilerek Belediyenin gösterdiği ve sonu Atıksu Arıtma Tesisi ne bağlanan kanalizasyon sistemine deşarj edilecektir. Proje kapsamında oluşacak katı atıklar personelden kaynaklı ve üretimden kaynaklı olacaktır. İşletme sırasında personelin kullanımı sonrası yemek artığı, ambalaj kağıdı ve pet şişe gibi katı atıklar oluşabilmektedir. Üretimden kaynaklı olarak pasa oluşacaktır. Oluşan pasa malzemesi Pasa Döküm Alanı nda depolanacak ve daha sonda rehabilitasyon çalışmalarında kullanılacaktır. Tesiste oluşan katı atıkların toplanması, biriktirilmesi, bertarafı v.b. işlemler için tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ve tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik te belirtilen ilgili tüm hususlara uyulacaktır. 38

40 Proje kapsamında bitkisel toprağın kaldırılması, delme patlatma, malzemenin sökülmesi, yükleme, taşıma işlemleri ile kırma-eleme işlemleri sırasında toz oluşum söz konusu olacaktır. Ayrıca iş makinelerinden kaynaklı egzoz oluşumu da meydana gelecektir. Proje kapsamında çalışacak iş makineleri ve kamyonların egzoz ölçümleri düzenli olarak yaptırılacak ve izin verilen egzoz emisyon sınır değerleri aşılmayacaktır. İşletmede toz oluşumunu en aza indirmek amacıyla kırma-eleme tesisinde ve yollarda spreyleme yöntemi ile sulama yapılacaktır. Proje kapsamında tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliği nde belirtilen ilgili tüm hükümlere uyulacaktır. Proje kapsamında kullanılan makinelerin bakımları düzenli olarak en yakın bakım istasyonunda yaptırılacaktır. Ancak zorunlu bakımlardan kaynaklanan atık lastik oluşması halinde işletme süresince tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği nde belirtilen ilgili tüm hükümlere uyulacaktır. Planlanan proje kapsamında kalker ocağı, kırma-eleme tesisi işletmesinde ve üretim esnasında iş makinelerinden kaynaklı gürültü oluşumu söz konusudur. Proje kapsamında patlatma işleminden kaynaklı titreşim oluşacaktır. Tesiste tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği ve tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümlerine uygun olarak çalışılacak ve gerekli yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. Faaliyet kapsamında ocak sahası üzerindeki tabi bitki örtüsünün zarar görmemesi için ve tabi bitki örtüsünün tekrardan oluşturulmasına yardımcı olmak amacıyla, ocak sahasında çalışma yapılmadan önce bitkisel toprak sıyrılarak bitkisel toprak stok alanında depolanacak ve ocak çalışmasına paralel olarak çalışmanın tamamlandığı yerlere tekrardan serilecektir. Böylelikle bitkisel toprak üzerinde yer alan bitki örtüsü, tekrar önceki mevcut örtüyü oluşturacaktır. Fauna listesinde yer alan ve Bern Sözleşmesi ile koruma altına alınan türler ve diğer yaban hayatı türleri avlanması, kasıtlı olarak öldürülmesi veya alıkonması, yumurtalarına zarar verilmesi gibi etkiler söz konusu olmayacaktır. Ayrıca kurallara uyulduğu ve gerekli önlemler alındığı taktirde proje için seçilen yer ve etki alanı içerisinde bulunan flora ve fauna türlerine olabilecek olumsuz etkiler en aza indirgenecektir. Proje alanı çevresindeki diğer memeli ve kuş türleri Türkiye nin hemen her yerinde bulunabilen türler olduğundan herhangi bir risk faktörü görülmemektedir. 39

41 4.2.Toprak Özellikleri a) Toprak Yapısı ve Arazi Kullanım Kabiliyeti Sınıflandırılması Çanakkale ilinin değişik topografyası, iklimi ve jeolojik yapı farklılıkları ile vejetasyondaki çeşitlilik, değişik özelliklere sahip toprakların oluşmasına neden olmuştur. Saturasyon yüzdesine göre yapılan sınıflandırmada toprakların % 55,7 si tınlı, %37,9 u killi tınlı, %3,9 u killi ve %2,5 i kumlu bir bünyeye sahiptir. İl topraklarının yaklaşık yarısını kaplayan tınlı topraklar; kil, silt ve kum fraksiyonlarının birbirlerine yakın oranlarda temsil edildiği topraklardır. Tav durumlarını muhafaza ettikleri için tohumların çimlenmesine, köklerin rahat bir şekilde yayılmasına ve derinlere doğru inmesine olanak sağlarlar. İl topraklarının yaklaşık % 38 ini kaplayan killi tınlı topraklar ise % oranında kil, %20 45 oranında kum içeren ağır topraklardır. Islak olduğu zaman plastik özellikte, kuruduğu zaman sert topraklardır. Yorum için yapılan değerlendirmelerde etkin olan sınıflandırma ve zararlar; erozyon zararları (e), yaşlık (w), bitki kök bölgesindeki toprak sınıflandırmaları (s) ve iklim (c) dir. Bu sınıflandırmalarda iklim faktörü dikkate alınmamıştır. 40

42 Tablo 33: Çanakkale İli Büyük Toprak Gruplarına Göre Arazi Sınıfları BÜYÜK TOPRAK ARAZĠ SINIFLARI ( HEKTAR) GRUPLARI I II III IV V VI VII VIII TOPLAM Alüvyal Topraklar Hidromorfik Alüvyal Topraklar Alüvyal Sahil Bataklıkları Tuzlu Sodik (Çorak) Topraklar Kolüvyal Topraklar Kahverengi Orman Toprakları Kireçsiz Kahve. Orman Toprakları Kırmızı Akdeniz Toprakları Kırmızı Kahve. Akdeniz Toprakları Kireçsiz Kahverengi Topraklar Rendzina Topraklar Vertisoller Regosol Topraklar Irmak Taşkın Yatakları Çıplak Kaya ve Molozlar Sazlık ve Bataklıklar 8 8 Sahil Kumulu TOPLAM

43 Tablo 34: Çanakkale İli Kabiliyet Sınıflarının Özellikleri Kabiliyet Sınıfı Tarımı Kısıtlayan Faktörler Alt Sınıf Kültür Bitkilerine Uygunluğu I 39,143 Ha. Her çeşit tarıma uygundur. - Sulu: Sebze, meyve, ayçiçeği, şeker pancarı, çeltik, bezelye, mısır Kuru: Ayçiçeği, mısır, hububat, bağ, tütün II Ha. Tarımı kısıtlayan orta derecede toprak, topografya ve drenaj yetersizlikleri mevcuttur. e s se w e Sulu: Bölgeye has bitkiler yetişebilir. Ancak muhafaza tedbirleri alınmalıdır. Kuru: Mısır, ayçiçeği, hububat, bağ, tütün Mevsimlik sebzeler, çeltik, şeker pancarı, yem bitkileri III 62,721 Ha. Sürüm ve ekimi kısıtlayan şiddetli toprak, topografya ve drenaj yetersizlikleri mevcuttur. es s se sw Mısır, Ayçiçeği, bağ, hububat yetiştirilebilir. Koruyucu tedbirler alınmalıdır. w Çeltik, şeker pancarı, yem bitkileri yetiştirilebilir. e IV 86,682 Ha. Ekim ve sürümü kısıtlayan çok şiddetli toprak, topografya ve drenaj bozukluğu mevcuttur. es se sw ws Hububat, nohut, mercimek, burçak, bağ ve bahçe tesis edilebilir. Çeltik, çayır ve yem bitkileri. Drenaj tedbirleri alınmalıdır. V 1,804 Ha. Kötü drenaja sahip araziler w İleri derecede etüd edilerek ıslahı mümkün olan yerler tarım altına alınabilir. VI 176,899 Ha. VII 478,389 Ha. VIII Ha. Çok şiddetli erozyon, çok sığ toprak, tuzluluk başlıca kısıtlayıcı faktör olup sürülerek yapılan tarıma uygun değildir. Sürülerek tarıma uygun değildir. Çok şiddetli erozyon, sığ toprak, tuzluluk ve alkalilik kısıtlayıcı faktördür. es se sw ws es se ws Mera, teraslı bağ ve ağaçlandırma yapmaya müsaittir. Yem ve çayır bitkileri yetiştirilebilir. Mera ve ağaçlandırmaya uygundur. Tarıma Elverişsizdir. - Tarımın hiçbir şekli yapılamaz. 42

44 b) Yamaç Stabilitesi Yamaç Stabilitesi yamaçların (şevlerin) duraylı kalabilme koşuludur. Kaymalar 3 şekilde gerçekleşebilir. 1. Düzlemsel Kayma, 2. Dairesel Kayma, 3. Kama Tipi Kayma, Düzlemsel Kayma: Kaymanın bir düzlem üzerinde olabilmesi için aşağıdaki geometrik koşulların olması gerekir. Kayma düzleminin doğrultusu sev aynasının doğrultusuna paralel yada paralele yakın olmalıdır. (Yaklaşık olarak 20o) Kayma düzleminin (eğimi) sev eğiminden küçük olmalıdır. (ψf > ψp) Kayma düzleminin yatımı (eğimi) bu yüzdeki içsel sürtünme açısından büyük olmalıdır, ψp > ø Kayan kütlenin iki tarafında kaymaya karsı çok az direnç gösteren yan yüzeyler bulunmalıdır. Dairesel Kayma: Dairesel kaymanın gerçekleşebilmesi için malzemeni kazınabilirliğinin kolay olması gerekmektedir. Kalker malzemesinin kazılabilirliği kolay bir malzeme olmaması nedeniyle dairesel kayma gözlenmez. Kama Tipi Kayma: Kaymanın oluşabilmesi için iki düzlemsel süreksizlik düzleminin kesişmesi gerekmektedir. Proje alanında, masif kaya birimler içinde mevcut durumunda, heyelan, çığ, sel (taşkın), kaya düşmesi v.b afet riski gözlenmemiştir. Ocak sahasında arazinin yapısı, malzemenin cinsi ve niteliğine göre üretim basamakları oluşturulacaktır. Üretim basamakları oluşturulurken kısa veya uzun vadeli şevlerin heyelan yapmaması sağlanacaktır. Üretim yapılan kademeler teras seklinde bırakılıp, ağaçlandırma işlemi yapılacaktır. Bu nedenle yamaç stabilitesi (toprak kayması, kaya düşmesi v.b.) sorunu bulunmayıp, proje alanındaki yamaçlar doğal halleriyle durağandır. c) Erozyon Ruhsatlı saha ormanlık bölge kapsamında olup arazi eğimlidir. Genel olarak erozyonun baslıca nedenleri bitki örtüsü, arazi eğimi, toprak yapısı, yağış miktarı ve iklim faktörleridir. İşletmede kalker üretimi yapılırken şev açıları altere kesimlerde 60 derce olarak seçilmiş ve bu durumda yamaç eğimi de orijinal topografya eğimine uygun olacak şekilde 40 dereceye indirilerek Erozyon ve Heyelan riski asgariye indirilmiştir. Açık işletme yapılan kalker madeni yapısı itibariyle su tutmayan bir kayaçtır. Bu nedenle işletme safhasında aynadan su gelişi söz konusu olmayacaktır. Ancak geçirimsiz yapısı nedeniyle ocak tabanında yağan ve süzülen suların birikimi söz konusu olacaktır. Ocak tabanında yağışlı mevsimde birikebilecek bu yüzey suları drenaj yapılarak tahliye edilecektir. 43

45 d) Proje Kapsamında Yapılacak ĠĢ ve ĠĢlemler Kapsamında Toprağa Etkiler ve Alınacak Önlemler ( arazi hazırlık, inģaat, iģletme ve iģletme sonrası) Proje kapsamında yapılacak çalışmalar halen işletilmekte olan mevcut ocak sahası içerisinde gerçekleştirilecektir. Bu nedenle arazinin toprak yapısı büyük ölçüde değişmiştir. Ancak kırma eleme tesisinin kurulacağı alanda kırma eleme tesisi montajı yapılmadan önce sahada yer yer bulunan bitkisel toprağın sıyrılması işlemi gerçekleştirilecektir. Bu işlem kısa bir süre içerisinde gerçekleştirilecek olup çevreye olumsuz etkileri geçici olacaktır. Bitkisel toprak tesis işletmeye kapandıktan sonra peyzaj amaçlı kullanılmak üzere saha içerisinde depolanacaktır. İşletme esnasında personelden kaynaklanacak atık sular için Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Lağım Mecrası İnşaası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik hükümleri gereğine uyularak sahada mevcut olan sızdırmasız fosseptik kullanılacaktır. Sızdırmaz fosseptiklerin dolması halinde Ezine Belediyesi ile sözleşmeli vidanjörle çektirilerek Belediyenin gösterdiği ve sonu Atıksu Arıtma Tesisi ne bağlanan kanalizasyon sistemine deşarj edilecektir. Proje kapsamında oluşacak katı atıklar personelden kaynaklı ve üretimden kaynaklı olacaktır. İşletme sırasında personelin kullanımı sonrası yemek artığı, ambalaj kağıdı ve pet şişe gibi katı atıklar oluşabilmektedir. Personelden kaynaklanan evsel nitelikli katı atıklar tesis içerisinde hijyenik ve ağzı kapalı şekilde toplanacak ve tesis içerisinde yer alan çöp konteynırlarına bırakılacaktır. Çöp konteynırları. belirli periyotlar ile Ezine Belediyesi Katı Atık Depolama Tesisi ne firma tarafından düzenli aralıklarla gönderilecektir. Üretimden kaynaklı olarak pasa oluşacaktır. Oluşan pasa malzemesi Pasa Döküm Alanı nda depolanacak ve daha sonda rehabilitasyon çalışmalarında kullanılacaktır. Proje kapsamında bitkisel toprağın kaldırılması, delme patlatma, malzemenin sökülmesi, yükleme, taşıma işlemleri ile kırma-eleme işlemleri sırasında toz oluşum söz konusu olacaktır. Ayrıca iş makinelerinden kaynaklı egzoz oluşumu da meydana gelecektir. Tesisin işletme aşamasında oluşacak toz emisyonları için tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliği nde belirtilen ilgili tüm hükümlere uyulacaktır. İşletme sonrası kırma eleme tesisi kullanım ömrünü doldurduktan sonra sökülerek şirkete ait ruhsatlı başka sahalara taşınacaktır. Taşındıktan sonra tesislerin kurulu bulunduğu alanların zemini doldurularak düzleştirilecek ve ağaç dikilecektir. 4.3.Jeolojik Özellikleri a) Bölge Jeolojisi Etüd bölgemizdeki en eski kayaçlar, Paleozoik yaşh mermerler ve muhtelif şistlerden müteşekkil seridir. Bu serinin genel istikameti NE-SW dır. Metamorfizma derecesi muhteliftir. İlk Varistik orojenez ile iltivalanmıştır. Bu seri üzerine fosilli Permien gelir. Permien, başlıca konglomera, kalker, gre ve ofiolitik enterkale fliş ile temsil edilir. Bütün bu seri genç Varistik orojenez ile iltivalanmıştır. Permienin de genel istikameti NE-SW dır. Ofiolitik ve asit intruzyonlar bu devreye aittir. Bütün bu seri 44

46 üzerine Bozcaada'da Eosen gelir. Eosen, konglomera, kalker ve fliş ile temsil edilir ve daha eski formasyonlar üzerine diskordandır. Alpin iltivaların en kuvvetli safhası, bölgede Pirene fazı ile temsil edilir. Neojen ile Eosen arasındaki diskordans barizdir. Eoseni tâkibeden hareketlerle deniz, bölgeden tamamen çekilmiştir. Neojende bölge göl rejimi ile temsil edilmiştir. Neojen, başlıca konglomera, gre, kil, kum, marn, kalkerden müteşekkildir. Umumiyetle yatay olmakla beraber, dislokasyonlu kısımlar da fazla eğim gösterebilir. Neojen esnasında volkanizma aktiftir. Birçok volkanizma zonlarının. iç içe durumu görülebilir. Volkanizmanın en aktif olduğu devir Pliosendir. Ege bölgesinde büyük çökmeler Alt Pliosen ile Üst Pliosen esnasında teşekkül ettiği zaman, etüd bölgesi de büyük, kapalı bir basene dahildi. Pleistosen başlangıcında kuzeydeki Hazer denizi Akdeniz ile birleştikten sonra, bölge deniz altında kalmıştır. Marmara denizinin birçok kısımlarında ve Çanakkale boğazı civarında denizel Pleistosen fosillerine raslanmaktadır. Stratigrafik Yapı Etüd bölgesinde Paleozoik yaşlı metamorfiklere, Permien kalkerlerine ve flise. Eosen yaşlı kalker ve flise, Tersiyer göl sedimanlarına, alüvyonlara, asit intruzyon, ofiolitik seri kayaçlarına, lâv ve tüflere rastlanılır. Paleozoik Metamorfik seri: Etüd bölgesinde çok geniş bir saha kaplıyan başlıca epi-metamorfik şistler, Kazdağı gnays-amfibolit masifinin üstüne gelirler; aradabir diskordansın mevcudiyetinden bahsedilebilir. Bazı İntruzif granodiorit masiflerinin kontakt kısımlarında, yüksek bir metamorfoza maruz kalarak, amfibolit şist, piroksen fels gibi kontakt-metamorfik kayaçlar görülür. Bizim «Çamlıca masifi» adını verdiğimiz şist serisinin başlıca kayaç çeşitleri şunlardır: kuvars-serizit şist, epidotaktinolit-albit şist, kuvars-muskovit-klorit-albit şist, iki mikalı şistler, muskovit- kuvars şist. Bu serinin NE-SVV istikameti hemen hemen bütün bölgede değişmez, fakat orojenez ve kırılmalar dolayısiyle bu doğrultunun yer yer değiştiği görülebilir. Sahrelerin yayılış durumlarına gelince, muhtemelen Paleozoik jeosenklinali (Devonien-Karbonifer) bölgede çok geniş bir sahayı kaplıyor ve kalın bir sedimantasyon serisine malik bulunuyordu. Jeosenklinal diplerinin daimî çökmesi yüksek suhunet. stress ve tazyik tesiriyle bu kalın sedimantasyon serisi rejyonal metamorfizma geçirerek. şistlesmiştir. Magma intruzyonları ve orojenik hareket metamorfizmayı hızlandırmıştır ve dolayısiyle birçok kısımlarda metamorfizma derecesi artmıştır. Jeosenklinalin derin ve üst kısımlarının mâruz kaldığı metamorfoz derecesine göre, tabakalar devamlı konkordan bir seri olarak bölgede devam eder. Permien Etüd bölgemizde fosilli en alt seri Permiene ait kalkerlerdir. Permien altta bir konglomera ile başlar. Şistlerin üzerine diskordan olarak gelen konglomeraların üstüne kahverenkli sert gre tabakaları gelir. Bunların üzerinde beyaz renkli, tabaka durumu belli olmayan kristalin kalkerler görülür (içlerinde ince tabakalar halinde şist seviyeleri vardır). Bu beyaz renkli kristalin kalkerlerin üst seviyelerinde fosilli, siyah renkli kalkerler yer alır; bütün bu serinin en üstü fliş (marn, Kil, Kalker, gre) ile temsil edilir. Ofiolitik sahreler fliş içinde enterkaledir. Ezine kuzeyinde, Küçük Menderes çayı boyunca, uzanan kalkerlerin üst seviyelerinden alınan numunelerin paleontolojik determinasyonunu yapan S. Erk: Glomospirave mikroflora olarak da: Mizzia velebitana Schubert determine etmiş ve Orta Permien yaşını vermiştir. Bizim etüd paftamızın güneyinde rasladığımız aynı karakterdeki kalkerlerde Orta Permien yaşındaki. Neoschwagerina cf. craticulifera Schvvager Glomospira Hemigordius 45

47 determine edilmiştir. Yukarda lokaliteleri belli, fosilli Permien kalkerlerinden başka, bölgede aynı fasieste ve şistler üzerinde diskordan olarak bulunan, münferit haldeki pek çok kalkerlerin de yaşını Permien olarak kabul ediyoruz. Bozcaada güneyinde serpantinlerin altında bulunan beyaz renkli kalkerler de muhtemelen Permien yaşlıdırlar. Eosen Eosen Bozcaada'nın doğu kesimlerinde Kaza ile Poyraz limanı arasında ve takriben 4 km genişlikte bir sahada aflöre eder. Eosen, Poyraz limanında serpantin üzerinde diskordan olarak, kırmızı renkli bir konglomera ile başlar. Kalınlığı 30 metreyi bulan bu kırmızı renkli konglomeranın üzerine, hemen hemen aynı kalınlıkta gri renkli bir konglomera, bu konglomeranın üzerine de esmer ve beyaz renkli tabakalı, bol fosilli kalkerler gelir. Kalkerlerden alınan numunelerde paleontolojik determinasyonu yapan S. Erk aşağıdaki fosilleri tâyin etmiştir (Alveolina lı kalker. kriptokristalin ve opak bir hamur içinde pek çok organik kabuk kırıklarının karışmasiyle husule geldiğinden. bu kalkere zoojen veya kokinoid kalker de diyebiliriz) Neojen Neojen, etüd bölgesinde çok yaygındır. Çanakkale bölgesi Neojeni hakkında evvelce tüdlerde bulunan Spratt. Tchihatcheff. Dillar. Calvert. Neumayr. Philippson. Erguvanlı. geniş izahat vermekle beraber, aralarında bazı ayrılıklar da göze çarpmaktadır. Bütün Çanakkale bölgesinde Eosenden sonra deniz çekilmiş ve bir erozyon devri başlamıştır. Muhtemelen Miosen (belki Alt Miosen)esnasında. bölgede göl rejimi başlamıştır. Miosenin sonunda göl rejimi bozulmuş ve Alt Pliosende yeni bir sedimantasyon baseni tekrar teşekkül etmiştir. (Bu izah Ege bölgesi için umumidir.) Bölgede Neojen umumiyetle yataydır; daha evvelki formasyonlar iri taneli bir konglomera ile başlar; konglomeranın üzerine gre, kil, marn, kalker, konglomera, kum, t %, gremsi kalker, kumlu kalker seviyeleri ince ve bazan kalın tabakalar halinde gelir. Bütün bu seri içinde bol miktarda fosil vardır. L. Erentöz tarafından determinasyonları yapılan fosiller Alt Pliosen yaşını göstermektedir. Kuvaterner Bölgenin hemen kuzeyinde evvelce etüdlerde bulunan Th. English.bütün Marmara denizi civarında ve Çanakkale boğazı etrafında, denizel Kuaterner bulunduğunu bildirir. English'e göre, Marmara'ya Akdeniz'den bir yol açılmasından sonra, Marmara'daki su kâfi derecede tuzlu bir hale gelerek. Akdeniz'deki fauna nın Alt Pleistosende Marmara'ya girmesine vesile olmuştur. Çanakkale civarında hiçbiri 15 metre yükseklikten daha yukarda olmayan yataklarda F. Calvert ve M. Neumayr. halen Akdeniz'de yaşayan birçok fosiller bulmuşlardır. Bölgenin batı kısmında. Küçük Menderes çayının iki tarafında geniş düzlük ve Geyikli kuzeyinde önemli alüvyon birikintileri mevcuttur. b) Proje Alanı Jeolojisi Biga yarımadası için yukarıda özetlenen Geç Paleozoyik-Triyas yaşlı temel jeoloji birimler üzerine Alt-Orta Eosen ile birlikte volkanik ve sedimanter istiflerden kurulu oluşukların açılı uyumsuzluk ile geldikleri bilinir. Çalışma alanının yakın doğusunda, yaklaşık KD-GB konumlu, Ezine ve Sakarya tektonik zonlarını oluşturan Çamlıca Metamorfikleri. Karakaya ofiyoliti ve ultramafik kayaç topluluklarından kurulu oluşuklar jeolojik temeli oluşturmaktadır. Ruhsat alanının her yerinde kireçtaşına rastlanılmaktadır. Büyük bir çoğunluğu Karadağ formasyonu olarak adlandırılan rekristalize kireçtaşından, küçük bir kısmı da Bozalan formasyonu olarak adlandırılan rekristalize kireçtaşı ve konglomeradan oluşmaktadır. İlksel konumdaki 46

48 kireçtaşının tekrar kristallenmesi sonucu oluşmuşlardır. Burada sedimanter yataklanma görülmektedir. Cevher bol çatlaklı ve kırıklı yapıdadır. Rengi gri, beyaz gri tonlardadır. Cevher yoğunluğu 2,65 ton/cm 3 tür. Gang minerali olarak damar ve tabakaların yüzeylerinde limonitik sıvamalar gözlenmiştir. Karadağ formasyonu başlıca tabakalı, masif görünümlü gri rekristalize kireçtaşı, koyu gripembe ve beyaz renkli tabakalı rekristalize kireçtaşından oluşmaktadır. İlk kez Beccaletto (2004) tarafından Karadağ formasyonu ayrıntılı bir şekilde incelenmiş ve adlandırılmıştır. Bu formasyon Ezine nin kuzeyinde geniş bir alanda yüzlek vermektedir. Özellikle ruhsat alanının bulunduğu Taştepe ve Pınarbaşı köylerinin güneyinde, Çamköy ün batısında ve Fığlı tepe çevresinde gözlenmektedir. Karadağ formasyonunun alt seviyeleri tabakalı, masif, gri rekristalize kireçtaşlarından oluşmaktadır. Üst seviyelere doğru geçiş, Gökçebayır köyünün kuzey doğusunda net bir şekilde gözlenmektedir. Kalınlığı yaklaşık olarak m olan bu seviye Taştepe Köyü ile Gökçebayır Köyü kuzeydoğusu boyunca K-G yönlü bir dağılım sunmaktadır. c) CevherleĢme Yatağın CevherleĢme Tipi, ġekli ve Geometrisi: Cevher Kütlesinin Tipi: Sedimanter oluşumudur. Cevher Kütlesinin Şekli: Masif kütleler halinde, yer yer tabakalı Cevher Oluşum Biçimi: Kireçtaşlarında denizel ortamlarda CaCO 3 ün çökelmesi Cevherleşmeyi Kont. Eden Faktörler: Cevherleşmeyi kontrol eden faktörlerin başında çökelme gelmektedir. Cevher parajenezi ve gang mineralleri: Mineral adı: Kalker Cevher Dokusu: Çok kırıklı, tabakalanmasız, yer yer tabakalı, afanitik kısmen kriptokristalen dokudadır. Cevherin Rengi: Gri, grimsi beyaz, yer yer krem, bej renkli Cevherin Yoğunluğu: 2,5 gr/cm 3 Tenör: Sahadaki cevher kalker olup tenör söz konusu değildir. Fiziksel, mineralojik ve kimyasal özellikleri: Sahadaki birim; oldukça kırıklı ve çatlaklı grimsi beyaz renkli mikritik kireçtaşlarından oluşmaktadır. kireçtaşları genelde tabakasız, yer yer ince-orta tabakalı bir yapı sunmaktadır. bu karbonat birimleri büyük kırıklanma ve faydalanmalardan dolayı blok verimi iyi olmayan kırıklı çatlaklı kireçtaşlarını meydana getirmiştir. d) Depremsellik Marmara da dolayısıyla Çanakkale ve çevresinde depremler, Kuzey Anadolu Fay Zonu nun buraya uzanan üç kolu meydana getirir. Kuzeydeki kol; Sapanca Gölü doğusundan başlayıp İzmit Körfezi güneyinden geçerek Marmara Denizi ortasından Saroz Körfezi ne kadar uzanır. Orta kol; güney kol ile birlikte Sapanca Gölü güneydoğusundan başlayıp Geyve, Pamukova, İznik Gölü güneyinden Gemlik Körfezi ne kadar gelir. Buradan itibaren güneybatıya dönerek Uluabat, Manyas, Gönen, Yenice üzerinden Edremit Körfezi ne doğru devam etmektedir. Buradan da sırasıyla; Biga-Çan-Bayramiç-Etili hattını takip eden, bu yaz yapılan çalışmada da Ezine ye kadar devam ettiği tespit edilen fay, Sarıköy-İnova Fayı, 1953 Yenice Depreminin de üzerinde meydana geldiği Gönen- Yenice Fayı ve en güneydeki Havran-Edremit faylarıdır. 47

49 Proje sahasının yer aldığı, Çanakkale İli, Ezine İlçesi, Mülga T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası nda 1. Derece Deprem Bölgesi içinde yer almaktadır. Yapılan incelemelere göre; proje sahasını aktif ve potansiyel halde etkileyebilecek kütle hareketleri (krip, toprak kayması, heyelan v.b). çığ, sel, su baskını gibi doğal afetler potansiyel-riski bulunmamaktadır. Proje Alanı: ġekil 5: Çanakkale İli Depremsellik Haritası e) Proje Kapsamında Yapılacak ĠĢ ve ĠĢlemler Kapsamında Jeolojik Etkiler ve Alınacak Önlemler ( arazi hazırlık, inģaat, iģletme ve iģletme sonrası) Ocak alanında kalker yüzeye çok yakın olduğu için örtü tabakası yok denecek kadar azdır. Ocak alanında kalker yer yer yüzeydedir. Kalkerin yüzeyde ya da yüzeye çok yakın olduğu alanlarda bitkisel toprak bulunmamaktadır. Kırma-eleme tesislerinin kurulu olduğu alanda yapılacak işlemler ekskavatör ve yükleyici yardımıyla yapılacak olup patlayıcı madde kullanılmayacaktır. Hazırlık evresinden sonra kalkerin alınabilmesi için gevşetme patlatmaları yapılacaktır. Patlatma öncesi ocak aynası sulanarak toz etkisi minimize edilecektir. Patlatma dizaynına göre hazırlıklar yapıldıktan sonra gerekli güvenlik önlemleri tam olarak alındıktan sonra patlatma yapılacaktır. Patlatmalar gevşetme patlatması olup kesinlikle galeri patlatmaları yapılmayacaktır. Patlatma ile gevşetilen kalker ekskavatörle sökülerek kamyonlara yüklenecek ve kırma eleme tesislerine taşınacaktır. Nakliye yolları mevsime bağlı olarak arasöz ile sulanarak toz etkisi minimize edilecektir. Kamyonların üzeri uzak mesafelere yapılacak nakliye esnasında branda ile örtülecektir. 48

50 Çevre ve Orman Bakanlığı ÇED Genel Müdürlüğü nün Tarih ve Sayılı genelgesi gereği ile kurulması planlanan kırma-eleme tesislerinde, tesislerdeki toz kaynağı olan her ünite (bunker, kırıcılar, elekler, bantlar) kapalı ortam içerisine alınacak ve kapalı ortam içerisine alınan ünitelere toz indirgeme sistemi (torbalı filtre) kurulacaktır. Ocak sahasında üretim faaliyetlerinin tamamlanması ile restorasyon çalışmaları kapsamında alan rehabilitasyonları yapılacaktır. Bu çalışmalar kapsamında şev stabilitesi sağlanacak, bitkisel toprağın en üste serilmesi sağlanacaktır. Gerekli alanlara yağış suları için çevresel drenaj kanalları oluşturulacaktır. Proje alanında kesinlikle su birikintisine neden olabilecek çukur oluşturulmayacaktır. Proje kapsamında arazi kazanmak amacıyla yakın çevrede bulunan kuru dere yataklarına kesinlikle malzeme ve pasa dökümü yapılmayacaktır Hidrojeolojik Özellikleri a) Bölge ve Proje Alanı Hidrojeolojik Özellikleri Proje alanı Çanakkale İli, Ezine İlçesi, Derbentbaşı Köyü nde bulunmaktadır. Çanakkale ili ve ilçelerinde yer altı suyu önemli bir yer tutmaktadır. Yenice, Gökçeada ve Bozcaada bu konuda diğer yerlere göre biraz daha fakirdir. Biga, Umurbey, Ayvacık, Gülpınar ve Tuzla taraflarında yer altı suyu rezervlerinin azalmasından dolayı yer altı suyu işletmesine kapalıdır. İl genelinde yer altı sularının bulunduğu ovalık bölgeler 749 m 2 lik alan kaplamaktadır. Bu alanlarda 66,5 hm 3 /yıl civarında yer altı suyu işletme rezervi bulunuyor olup, 88 hm 3 civarında emniyetli olarak çekilebilir yıllık su miktarı mevcuttur. İlde yer alan ovaların çoğu verimli akifer özelliği gösteren gevşek konglomeratik, kumlu, çakıllı seviyeleri bulunan formasyonlar ile bunun üzerinde bulunan alüvyonlardan oluşmuşlardır. Yer altı suyu rezervinin büyük kısmına bu seviyelerde rastlanmaktadır. Proje alanı ve yakın çevresinde herhangi bir yer altı rezervine rastlanmamıştır. b) Yüzeysel Su Kaynaklarının Hidrojeolojik Özellikleri Ruhsat alanında yapılan araştırmada herhangi bir su kaynağına rastlanmamıştır. ÇED talebi yapılan alanın kuzeybatısında mevsimsel akış gösteren Tarla Dere vardır. Ancak bu dere çalışma alanı dışındadır ve herhangi bir işlem görmeyecektir. Söz konusu Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi faaliyetinde atımlarda etki mesafesi 1029 m olarak belirlenmiştir. Çanakkale İl Özel İdaresi nden alınan köylere ait kaynak ve köyün içme ve kullanma suyu kaynak yerleri Ekteki haritada tarafınıza sunulmuş ve kalker ocağına olan mesafeleri şu şekildedir: 1- Ezine- Derbentbaşı Köyü: Ruhsat alanına en yakın mesafede olan köydür. Bu köye ait 2 adet kaynak yeri belirlenmiştir. Bu noktalar ekte verilen haritada S1 ve S2 olarak adlandırılmıştır. S1 noktasının ruhsat alanına en yakın mesafesi 5701,2 m, S2 noktasının ruhsat alanına en yakın mesafesi ise 2515,77 m dir. Bu noktalar etki mesafesi dışındadır. 49

51 2- Ezine-Çamköy: Bu köye ait 1 adet kaynak noktası tespit edilmiş ve ekte verilen haritada S3 noktası olarak gösterilmiştir. S3 noktasının ruhsat alanına en yakın mesafesi 4738,57 m olup etki mesafesi dışındadır. 3- Ezine-Bozalan Köyü: Bu köye ait 2 adet kaynak yeri tespit edilmiştir. Ekte verilen haritada S4 ve S5 olarak adlandırılmıştır. S4 noktasının ruhsat alanına olan en yakın mesafesi 4483,16 m, S5 noktasının ise 4887,52 m olup etki mesafesinin dışındadır. 4- Ezine- Pınarbaşı Köyü: Bu köye ait 2 adet kaynak yeri tespit edilmiştir. Ekte verilen haritada S6 ve S7 olarak adlandırılmıştır. Bu noktaların ruhsat alanına en yakın mesafesi ise S6 noktasının 2495,43 m, S7 noktasının 3547,48 metredir. Bu iki nokta da etki mesafesi dışında kalmaktadır. Ruhsat alanının batı ve güneyinde kalan Menderes Çayı ise, çalışma alanına en yakın mesafede yaklaşık 1094 m mesafe uzaklıkta kalmaktadır. Bu mesafe de etki alanı dışında kalmaktadır. Ayrıca ruhsat alanı m kotlarında, Menderes Çayı nın ise m kotlarındadır. Çalışma alanında inilecek en fazla derinlik 100 m kotu olacağından akarsu yatağı ve yeraltısuyu herhangi bir şekilde etkilenmeyecektir. Menderes Çayı ndan alınan numune ile Onsekiz Mart Üniversitesi, Mühendislik Mimarlık Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümünün yaptığı kimyasal analiz sonucu aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 35: Menderes Çayı (Bayramiç-Ezine ilçeleri) kimyasal analiz sonuçları Parametreler Bayramiç Ġlçesi Türkmenli Köyü Sarımsaklı USEPA TS266 WHO, SKKY GiriĢi KavĢağı Köprüsü (2004) (1997) 1963 Yıllar Sıcaklık (ºC) 21,6 17,6 22,4 18,1 21,8 17, Çöz. O 2 (mg/l) 8,6 8,8 6,4 6,6 6,2 6,8 8 ph 7,8 7,8 7,6 7,7 7,4 7,6 6,5-8,5 6,5-9,2 7-8,5 BOİ (mg/l) KOİ (mg/l) Nitrit (mg/l) 0,004 0,004 0,06 0,03 0,09 0,06 0, ,1 Nitrat (mg/l) 4,6 2,4 14,4 7,4 15,2 8, T. Fosfat (mg/l) 0,03 0,03 0,54 0,65 0,36 0,28 0,02 Kadmiyum (mg/l) <0,003 <0,003 0,006 <0,003 0,004 <0,003 0,003 0,005 0,005 0,001 Kurşun (mg/l) 0,016 <0,01 0,022 0,018 0,024 0,022 0,01 0,015 0,05 0,05 Çinko (mg/l) <0,1 <0,1 <0,1 <0,1 <0,1 <0,1 0,2 5 5 Krom +6 (mg/l) <0,001 <0,001 <0,001 <0,001 0,06 0,08 Ölçüleme yecek kadar az T. Krom (mg/l) <0,02 <0,02 <0,02 <0,02 0,24 0,26 0,02 *Kaynak: Ulusal Ekoloji ve Çevre Kongresi, Bolu; c) Yeraltı ve Termal Su Kaynaklarının Hidrojeolojik Özellikleri (su seviyeleri, miktarları, emniyetli çekim değerleri, kaynakların debileri, mevcut ve planlanan kullanımı) Yakın çevrede yer altı ve termal su kaynakları bulunmamaktadır. 50

52 d) Proje Kapsamında Yapılacak ĠĢ ve ĠĢlemler Kapsamında Hidrojeolojik Etkiler ve Alınacak Önlemler ( arazi hazırlık, inģaat, iģletme ve iģletme sonrası) Proje alanına yakın yerlerde yer altı suyu kullanımı mevcut değildir. Dolayısıyla yer altı su kaynaklarının mevcut ve planlanan kullanımı, faaliyet alanına mesafesi, debileri ile ilgili bilgi verilmesi mümkün değildir. Yer altı ve yer üstü suyu mevcut bulunmadığından patlamadan etkilenmede olmayacaktır. Proje kapsamında yapılacak işler esnasında çevreye hidrojeolojik etkiler olmayacağı için alınacak önlemler bulunmamaktadır Hidrolojik Özellikleri a) Bölge ve Proje Alanı Hidrolojik Özellikleri Çanakkale il merkezinin içme suyu Atikhisar Barajı ndan sağlanmaktadır. Barajdan gelen su, Çanakkale Belediyesi arıtma tesislerinde ileri bir arıtımdan geçirilerek şehre verilmektedir. Bununla beraber Bayramiç, Gökçeada ve Gelibolu Yarımadasındaki Tayfur Barajları da içme ve kullanma suyu kaynağı olarak rol oynamaktadır. İl genelinde 494 memba, 32 keson kuyu ve l02 adet sondaj kuyusu içme suyu kaynağı olarak Çanakkale İli nde yaşayanların su ihtiyacını karşılamaktadır. b) Projenin Göl, Baraj, Gölet, Akarsu ve Diğer Sulak Alanlara Göre Konumu Proje sahasının içerisinde mevsimsel olarak akış gösteren kuru dereler bulunmaktadır. Ayrıca ruhsat alanının 125 m. batısından Küçük Menderes Çayı geçmektedir. Orman Genel Müdürlüğü tarafından verilen raporda alanın m. uzağında Pınarbaşı Göleti nin yer aldığı bilgisi verilmiştir. c) Yüzeysel Su Kaynaklarının Mevcut ve Planlanan Kullanımı (içme, kullanma, sulama suyu, su ürünleri istihsali, ulaģım, turizm, elektrik üretimi, diğer kullanımlar) Çalışma sahası ve yakın çevresinde işe yarayan kaynaklar bulunmamaktadır. d) Proje Kapsamında Yapılacak ĠĢ ve ĠĢlemler Kapsamında Hidrolojik Etkiler ve Alınacak Önlemler ( arazi hazırlık, inģaat, iģletme ve iģletme sonrası) Proje kapsamında yapılacak işler esnasında; etki alanı içerisinde kalan yer altı ve yer üstü suyu olmadığından çevreye hidrolojik etkiler olmayacak olup alınacak önlemler bulunmamaktadır Meteorolojik ve Ġklimsel Özellikleri a) Bölgesel ve Proje Alanı Meteorolojik ve Ġklimsel özellikler Çanakkale ilinin iklimi, bulunduğu yer nedeniyle geçiş iklimi özelliği göstermektedir. Geçiş iklimi genel olarak Akdeniz ile Karadeniz iklimi arasında bir durum arz eder. Genel olarak ılıman bir iklime sahiptir. Yazları sıcak ve az yağışlı geçerken kış ve bahar ayları yağışlı geçer. 51

53 Çanakkale Meteoroloji İstasyonu 1929 yılında yağış istasyonu olarak kurulmuş, 1931 de iklim, 1941 de Sinoptik rasatları yapar hale gelmiştir. Önceleri tek memur ve basit birkaç aletle çalışırken 1941 de coğrafi ve askeri durum göz önüne alınarak birinci sınıf Meteoroloji İstasyonu haline getirilmiş olup böylelikle rasat aletleri çoğaltılmış, muhabere vasıtaları kurulmuş ve kadrosu genişletilmiştir yılından bu yana Deniz Meteorolojisine de hizmet vermekte olan istasyon 1995 yılında açılan hava alanında havacılığa her gün rasat yaparak hizmet vermektedir. Günümüzde durumu otomatik rasat parkı (AWOS) sistemi kurularak bilgisayar ortamında rasatlar yapılmaktadır yılından günümüze veri tabanı mevcuttur. Saatlik ölçümler yapılmaktadır. Ayrıca deniz ölçümleri de yapılmaktadır. Çanakkale boğazı kıyısındadır. Basınç Çanakkale Meteoroloji İstasyonu yılları arası gözlem kayıtlarına göre yıllık maksimum basınç (hpa), minimum basınç (hpa) dır. Tablo 36: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Basınç Değerleri(hPa) Aylar Ortalama Basınç (hpa) Maksimum Basınç (hpa) Minimum Basınç (hpa) Ocak ġubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık YILLIK

54 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık BĠGA MADEN SANAYĠ VE TĠC. LTD. ġtġ Ortalama Basınç (hpa) Maksimum Basınç (hpa) Minimum Basınç (hpa) ġekil 6: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Aylık Basınç Değerleri(hPa) YILLIK (hpa) (hpa) (hpa) Ortalama Basınç Maksimum Basınç Minimum Basınç YILLIK ġekil 7. Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Yıllık Basınç Değerleri(hPa) 53

55 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık BĠGA MADEN SANAYĠ VE TĠC. LTD. ġtġ. Sıcaklık Çanakkale Meteoroloji İstasyonu yılları arası gözlem kayıtlarına göre yıllık maksimum sıcaklık 39 ( o C), minimum sıcaklık ( o C) dır. Tablo 37: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Sıcaklık Değerleri(ºC) Aylar Ortalama Sıcaklık (ºC) Maksimum Sıcaklık (ºC) Minimum Sıcaklık (ºC) Ocak ġubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık YILLIK Ortalama Sıcaklık (ºC) Maksimum Sıcaklık (ºC) Minimum Sıcaklık (ºC) ġekil 8. Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Aylık Sıcaklık Değerleri(ºC) 54

56 50 YILLIK YILLIK 0 (ºC) (ºC) (ºC) -10 Ortalama Sıcaklık Maksimum Sıcaklık Minimum Sıcaklık -20 ġekil 9. Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Yıllık Sıcaklık Değerleri(ºC) YağıĢ Çanakkale Meteoroloji İstasyonu yılları arası gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama toplam yağış miktarı mm dir. Belirlenen günlük maksimum yağış miktarı ise 110 mm ile Mayıs ayına aittir. Tablo 38: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Yağış Değerleri(mm) Aylar Ortalama Toplam YağıĢ Miktarı (mm) Günlük Maksimum YağıĢ Miktarı (mm) Ocak ġubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık YILLIK

57 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık BĠGA MADEN SANAYĠ VE TĠC. LTD. ġtġ Ortalama Toplam Yağış Miktarı (mm) Günlük Maksimum Yağış Miktarı (mm) 0 ġekil 10: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Aylık Yağış Değerleri(mm) 700 YILLIK YILLIK Ortalama Toplam Yağış Miktarı (mm) Günlük Maksimum Yağış Miktarı (mm) ġekil 11: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Yıllık Yağış Değerleri(mm) 56

58 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık BĠGA MADEN SANAYĠ VE TĠC. LTD. ġtġ. Nem Çanakkale Meteoroloji İstasyonu yılları arası gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama nisbi nem % 76.2, minimum nisbi nem % 11 dir. Tablo 39: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Nispi Nem Değerleri Aylar Ortalama Nispi Nem % Minimum Nispi Nem % Ocak ġubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık YILLIK Ortalama Nispi Nem % Minimum Nispi Nem % ġekil 12: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Aylık Nispi Değerleri 57

59 YILLIK Ortalama Nispi Nem % Minimum Nispi Nem % YILLIK ġekil 13: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Yıllık Nispi Nem Değerleri BuharlaĢma Çanakkale Meteoroloji İstasyonu yılları arası gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama toplam yağış miktarı mm dir. Belirlenen günlük maksimum yağış miktarı ise 110 mm ile Mayıs ayına aittir. Tablo 40: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Buharlaşma Değerleri(mm) Aylar Ortalama Açık Yüzey BuharlaĢması ( mm ) Günlük Maksimum Açık Yüzey BuharlaĢması (mm ) Ocak ġubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık YILLIK

60 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık BĠGA MADEN SANAYĠ VE TĠC. LTD. ġtġ Ortalama Açık Yüzey Buharlaşması ( mm ) Günlük Maksimum Açık Yüzey Buharlaşması (mm ) 0 ġekil 14: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Aylık Buharlaşma Değerleri(mm) 120 YILLIK YILLIK 20 0 Ortalama Açık Yüzey Buharlaşması ( mm ) Günlük Maksimum Açık Yüzey Buharlaşması (mm ) ġekil 15: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Yıllık Buharlaşma Değerleri(mm) 59

61 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık BĠGA MADEN SANAYĠ VE TĠC. LTD. ġtġ. Bölgenin Sayılı Günler Dağılımı ve Sisli, Kar YağıĢlı, Karla Örtülü, En Yüksek Kar Örtüsü Kalınlığı Çanakkale Meteoroloji İstasyonu yılları arası gözlem kayıtlarına göre; ortalama kar yağışlı gün sayısı toplam 8,4 gün, ortalama kar örtülü günler sayısı toplam 4,2 gün, ortalama sisli günler sayısı toplam 7 gün, ortalama dolulu günler sayısı 1,9 gün, ortalama kırağılı günler sayısı toplamı 19,2 gün ve ortalama orajlı günler sayısı 25,6 gündür. Tablo 41: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Sayılı Günler Aylar Ortalama Kar YağıĢlı Günler Sayısı Ortalama Kar Örtülü Günler Sayısı Ortalama Sisli Günler Sayısı Ocak ġubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık YILLIK ,5 2 1,5 1 0,5 0 Ortalama Kar Yağışlı Günler Sayısı Ortalama Kar Örtülü Günler Sayısı Kar Yağışlı Günler Sayısı Ortalama Sisli Günler Sayısı Kar Yağışlı Günler Sayısı ġekil 16: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Aylara Göre Sayılı Günler 60

62 YILLIK YILLIK Ortalama Kar Yağışlı Günler Sayısı Ortalama Kar Örtülü Günler Sayısı ġekil 17: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Yıllık Sayılı Günler Dağılımı Ortalama Sisli Günler Sayısı Tablo 42: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Sayılı Günler Aylar Ortalama Dolulu Günler Sayısı Ortalama Kırağılı Günler Sayısı Ortalama Orajlı Günler Sayısı Ocak ġubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık YILLIK

63 Ortalama Dolulu Günler Sayısı Ortalama Kırağılı Günler Sayısı Ortalama Orajlı Günler Sayısı 0 ġekil 18: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Aylara Göre Sayılı Günler 30 YILLIK YILLIK 5 0 Ortalama Dolulu Günler Sayısı Ortalama Kırağılı Günler Sayısı Ortalama Orajlı Günler Sayısı ġekil 19: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Yıllık Sayılı Günler Dağılımı 62

64 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık BĠGA MADEN SANAYĠ VE TĠC. LTD. ġtġ. Maksimum Kar Kalınlığı Çanakkale Meteoroloji İstasyonu yılları arası gözlem kayıtlarına göre yıllık maksimum kar kalınlığı 63 cm olarak gözlenmiştir. Tablo 43: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Maksimum Kar Kalınlığı (cm) Aylar Maksimum kar kalınlığı (cm) Ocak 63 ġubat 30 Mart 24 Nisan - Mayıs - Haziran - Temmuz - Ağustos - Eylül - Ekim - Kasım - Aralık 32 YILLIK Maksimum kar kalınlığı (cm) Maksimum kar kalınlığı (cm) ġekil 20: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Aylık Maksimum Kar Kalınlığı(cm) 63

65 70 Maksimum kar kalınlığı (cm) Maksimum kar kalınlığı (cm) 10 0 YILLIK ġekil 21: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Yıllık Maksimum Kar Kalınlığı (mm) Rüzgar Çanakkale Meteoroloji İstasyonu yılları arası gözlem kayıtlarına göre kaydedilen aylık ve yıllık rüzgar esme sayıları ve hız dağılımları tablolar incelendiğinde, bölgedeki hakim rüzgar yönünün Kuzey-Kuzeydoğu (NNE) yönünde esmekte olduğu görülmektedir. Yine tablolardan anlaşıldığı üzere 2.derece hakim rüzgar yönü Kuzeydoğu (NE), 3.derece hakim rüzgar yönünün Doğu- Kuzeydoğu (ENE) olduğu anlaşılmaktadır. 64

66 Tablo 44: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Yönlere Göre Rüzgârın Aylık, Mevsimlik ve Yıllık Esme Sayılarının Dağılımları ESME SAYILARI TOPLAMI Rüzgar Yönü Ocak ġubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık YILLIK Ġlkbahar Yaz Sonbahar KıĢ N NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW

67 Tablo 45: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Yönlere Göre Rüzgârların Aylık, Mevsimlik ve Yıllık Esme Hızları Dağılımları (m/sn) ORTALAMA RÜZGAR HIZLARI Rüzgar Yönü Ocak ġubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık YILLIK Ġlkbahar Yaz Sonbahar KıĢ N NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW

68 Çanakkale Meteoroloji İstasyonu yılları arası gözlem kayıtlarına göre, rasat süresi boyunca en hızlı esen rüzgârın Güneybatı olduğu ve hızının 38,7 m/sn ye ulaştığı görülmektedir. Yıllık ortalama rüzgar hızı ise 3,9 m/sn dir. Rasat süresince yıl içerisinde toplam 41,3 günün fırtınalı, 162,9 günün kuvvetli rüzgârlı geçtiği saptanmıştır. Tablo 46: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Yıllık ve Aylık Rüzgâr Dağılımı AYLAR Ortalama Rüzgar Hızları (m/sn) Maksimum Rüzgar Yönü Maksimum Rüzgar Hızı (m/sn) Ortalama Fırtınalı Gün Sayısı Ortalama Kuvvetli Rüzgarlı Gün Sayısı Ocak 4.3 SSE ġubat 4.5 SW Mart 4.3 SSE Nisan 3.8 SSE Mayıs 3.5 SSE Haziran 3.3 SSW Temmuz 3.7 NW Ağustos 3.9 NNE Eylül 3.6 W Ekim 3.9 SSW Kasım 4.1 SSW Aralık 4.4 SSE Yıllık 3.9 SW

69 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık BĠGA MADEN SANAYĠ VE TĠC. LTD. ġtġ Ortalama Rüzgar Hızları (m/sn) Maksimum Rüzgar Hızı (m/sn) ġekil 22: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Aylara Göre Ortalama ve Maksimum Rüzgar Hızları (m/sn) Ortalama Rüzgar Hızları (m/sn) Yıllık Maksimum Rüzgar Hızı (m/sn) Yıllık ġekil 23: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Yıllık Ortalama ve Maksimum Rüzgar Hızları (m/sn) 68

70 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık BĠGA MADEN SANAYĠ VE TĠC. LTD. ġtġ Ortalama Fırtınalı Gün Sayısı Ortalama Kuvvetli Rüzgarlı Gün Sayısı ġekil 24: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Aylara Göre Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgarlı Gün Sayısı Ortalaması Yıllık Ortalama Fırtınalı Gün Sayısı Ortalama Kuvvetli Rüzgarlı Gün Sayısı Yıllık ġekil 25: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Yıllık Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgarlı Gün Sayısı Ortalaması 69

71 WNW W Ocak (Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı) N NNW NNE NW NE ENE E Ocak( Hızlarına Göre Rüzgar Diyagramı m/sn) WNW W NW NNW N NNE NE ENE E WSW ESE WSW ESE SW SSW S SSE SE SW SSW S SSE SE ġubat (Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı) ġubat (Hızlarına Göre Rüzgar Diyagramı m/sn) N NNW NNE NW WNW W 0 NE ENE E NNW NW WNW W 6 N NNE 5 NE ENE 1 0 E WSW ESE WSW ESE SW SSW S SSE SE SW SSW S SSE SE Mart (Esme Hızlarına Göre Rüzgar Diyagramı) Mart (Hızlarına Göre Rüzgar Diyagramı m/sn) N NNW NNE NW NE WNW 5000 ENE WNW NW NNW 6 N NNE 4 NE 2 ENE W 0 E W 0 E WSW ESE WSW ESE SW SE SW SE SSW SSE SSW SSE S S ġekil 26: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Ocak, Şubat, Mart Ayları Esme Sayısına Göre Rüzgar Yön ve Hızları 70

72 Nisan (Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı) Nisan (Hızlarına Göre Rüzgar Diyagramı m/sn) 8000 N NNW NNE NW 6000 NE WNW W ENE E WNW W NNW NW 5 N NNE 4 NE 3 2 ENE 1 0 E WSW ESE WSW ESE SW SSW S SSE SE SW SSW S SSE SE Mayıs (Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı) Mayıs(Hızlarına Göre Rüzgar Diyagramı m/sn) N NNW NNE NW 8000 NE 6000 WNW ENE W 0 E WNW W NNW NW 4 N NNE 3 NE 2 ENE 1 0 E WSW ESE WSW ESE SW SSW S SSE SE SW SSW S SSE SE Haziran (Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı) Haziran (Hızlarına Göre Rüzgar Diyagramı m/sn) N NNW NNE NW 8000 NE 6000 WNW ENE W 0 E WNW W NNW NW 4 N NNE 3 NE 2 ENE 1 0 E WSW SW SSW S SSE SE ESE ġekil 27: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Nisan, Mayıs, Haziran Ayları Esme Sayısına Göre Rüzgar Yön ve Hızları WSW SW SSW S SSE SE ESE 71

73 Temmuz (Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı) Temmuz (Hızlarına Göre Rüzgar Diyagramı m/sn) N NNW NNE NW NE WNW W ENE E WNW W NNW NW 4 N NNE 3 NE 2 ENE 1 0 E WSW ESE WSW ESE SW SSW S SSE SE SW SSW S SSE SE Ağustos (Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı) Ağustos (Hızlarına Göre Rüzgar Diyagramı m/sn) N NNW NNE NW NE WNW W ENE E WNW W NNW NW 5 N NNE 4 NE 3 2 ENE 1 0 E WSW ESE WSW ESE SW SSW S SSE SE SW SSW S SSE SE Eylül (Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı) Eylül (Hızlarına Göre Rüzgar Diyagramı m/sn) N NNW NNE NW NE WNW W ENE E WNW W NNW NW 5 N NNE 4 NE 3 2 ENE 1 0 E WSW ESE WSW ESE SW SSW S SSE SE SW SSW S SSE SE ġekil 28: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Temmuz, Ağustos, Eylül Ayları Esme Sayısına Göre Rüzgar Yön ve Hızları 72

74 Ekim (Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı ) Ekim (Hızlarına Göre Rüzgar Diyagramı m/sn) N NNW NNE NW NE WNW W ENE E NNW NW WNW W 5 N NNE 4 NE 3 2 ENE 1 0 E WSW ESE WSW ESE SW SSW S SSE SE SW SSW S SSE SE Kasım (Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı) Kasım(Hızlarına Göre Rüzgar Diyagramı m/sn) N NNW NNE NW WNW W 0 NE ENE E WNW W NNW NW 6 N NNE 4 NE 2 ENE 0 E WSW ESE WSW ESE SW SSW S SSE SE SW SSW S SSE SE Aralık (Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı) Aralık (Hızlarına Göre Rüzgar Diyagramı m/sn) N NNW NNE NW WNW W 0 NE ENE E NNW NW WNW W 8 N NNE NE ENE E WSW ESE WSW ESE SW SSW S SSE SE SW SSW S SSE SE ġekil 29: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Ekim, Kasım, Aralık Ayları Esme Sayısına Göre Rüzgar Yön ve Hızları 73

75 YILLIK(Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı) YILLIK (Hızlarına Göre Rüzgar Diyagramı m/sn) N NNW NNE NW WNW W 0 NE ENE E WNW W NW NNW 60 N NNE 50 NE ENE 10 0 E WSW ESE WSW ESE SW SE SW SSW SSE SSW SSE S S ġekil 30: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Yıllık Esme Sayısına Göre Rüzgar Yön ve Hızları SE Ġlkbahar (Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı) Ġlkbahar (Hızlara Göre Rüzgar Diyagramı m/sn) N NNW NNE NW WNW W 0 NE ENE E NNW NW WNW W 15 N NE ENE E WSW ESE WSW ESE SW SSW S SSE SE SW SSW S SSE SE Yaz (Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı) Yaz(Hızlarına Göre Rüzgar Diyagramı m/sn) N NNW NNE NW NE WNW W ENE E WNW W NNW NW 15 N NNE 10 NE 5 0 ENE E WSW ESE WSW ESE SW SSW S SSE SE SW SSW S SSE SE ġekil 30: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu İlkbahar ve Yaz Mevsimleri Esme Sayısına Göre Rüzgar Yön ve Hızları 74

76 Sonbahar (Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı) Sonbahar (Hızlarına Göre Rüzgar Diyagramı m/sn) N NNW NNE NW WNW W 0 NE ENE E NNW NW WNW W 15 N NE ENE E WSW ESE WSW ESE SW SSW S SSE SE SW SSW S SSE SE KıĢ (Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramı) KıĢ(Hızlarına Göre Rüzgar Diyagramı m/sn) N NNW NNE NW NE WNW W ENE E WNW W 20 N NNW NNE NW 15 NE ENE E WSW ESE WSW ESE SW SSW S SSE SE SW SSW S SSE SE ġekil 32: Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Sonbahar ve Kış Mevsimleri Esme Sayısına Göre Rüzgar Yön ve Hızları Standart Zamanlarda Gözlenen En Büyük YağıĢ Değerleri Çanakkale Meteoroloji İstasyonuna ait, yılları arasındaki rasat değerlerine göre tespit edilen yıllık ortalama yağış miktarı 598,5 mm dir. Belirlenen günlük maksimum yağış miktarı ise 110 mm dir. 100 Yıl tekerrürlü 24 saatlik en büyük yağış değeri 147,3 mm dir. Çanakkale Meteoroloji İstasyonu Standart Zamanlarda Gözlenen En Büyük Yağış Değerleri Tablo 47 da verilmiştir. 75

77 Tablo 47: Standart Zamanlarda Gözlenen En Büyük Yağış Değerleri 76