ZEYNEP KAMİL HASTANESİNDE VILLARI ARASINDA SEZARYEN NETİCELERİ

Transkript

1 ZEYNEP KAMİL HASTANESİNDE VILLARI ARASINDA SEZARYEN NETİCELERİ Dr. Ertuğrul BAYIRLI(") Dr. Burhanettin ÜSTÜNEL ('""') Dr. Suzan ÜNAL (""') Dr. Ziaeddin AKBAY (* 0 ") Or. Hikmet ÖZLER (""'" 0 ) Sezaryen insidence Batı ülkelerinde giderek artmaktadır Ekim ayında Sanfrancisco'da toplanan kadın hastalıkları ve doğum 1 O. cu dünya kongresinde konuşmacılar aşağıdaki sezaryen insidansini tebliğ etmişlerdir. Makat gelişlerinde sezaryen i.nsidensini İngiltere'den Jackson ve arkadaşları %59,1 (4), İsveç'ten Westgren ve arkadaşları %37,1 (15), Hindistan' dan Sudharson ve arkadaşları % 19,4 (14), olarak bildirmişlerdir. Ortalama sezaryen oranını Avusturya'dan Staudach ve arkadaşları %7,1 (13), italya' dan Renzo ve arkadaşları % 18,7 (8). Yunanistan'dan Konidarls ve arkadaşları % 18,2 (6), A.B.D.'den Kirkhope % 15, 1 (5), Suudi Arabistan'dan Hassain %5,2 (3), Rusya'dan Sadaushas % 11, 1 (11 ), olarak saptamışlardır. Şüphesiz bu değerler o memleketin kesin sezaryen oranını vermezler. Bu bilgilerin ışığında biz de hastanemizin sezaryen oranını retrospektif olarak araştırdık tarihleri arasında 8. yıllık sürede doğumdan 4686'sı sezaryenle sonuçlanmıştır. Böylece kliniğimizdeki sezaryen oranı %3,14 olarak saptanmıştır. Bu yukarıda görüldüğü gibi en düşük oran olan Suudi Arabistan'ın %5,2 yüzdesinden de düşüktür (3). Kathryn Rosenberg sezaryen endikasyoııları konulu çalışmasında sezaryen oranının 1976'da %4,4 iken 1981 'in ilk çeyreğinde% 13'e ulaştığını saptamıştır (10). Tomas Richards adlı müellifin 1977 ocak 1979 aralık arasında 3. yıllık retrospekti.f çalışmasında şehir ve kırsal kesim hastaneleri arasında sezaryene bağlı morbidite oranları karşılaştırılmıştır. Bu çalışmada şehfr hastanelerinde sezaryen oranı %9,3, çevre hastanelerinde, %7,4 olarak bulunmuştur (9). 203

2 ' ~~- Hindistan'dan Singh'in 1980 yılında sosyoekonomik faktörlerle ilgili ole. rak yaptığı tebliğde aşağı yukarı bizim yüzdemize uygun rakamlar vardır Total Doğum sayısı Sezaryen Yüzde 3 3,8 2,4 3,7 5,5 3,6 Çalışma dönemi süresinde hastanelerinde doğum olmuş, bunun 636'sı sezaryenle gerçekleştirilmiştir. Toplam sezaryen insidensi %3,6'dır (12). Zeynep - Kamil Hastanesinde 1974 ve 1981 yılları dahil 8 yıllık doğum, sezaryen sayısı ve sezaryen oranları görülmektedir. (Tablo : 1 ). TABLO: 1 SEZARYEN VAKALARININ DOGUM SAYISINA ORANI Yıl Doğum Sayısı Sezaryen Sayısı Yüzde , , , , , , , ' 3,94 TOPLAM ,14 Kliniğimizde 8 yıllık toplam doğum sayisı , sezaryen sayısl4686, sezaryen oranı %3, 14 olarak saptanmıştır. 4686, sezaryen vakasını endikasyon, yaş, parite, yenidoğanın ağırlık ları ameliyat şakkı, anne mortalitesi açısından araştırdık. 204 '

3 , TABLO: 2 SEZARYEN ENDİKASVONLARI 4686 VAKADA Endikasyon Sayı Yüzde Eski sezaryen ,53 Dysproporsiyon Van geliş Plasenta previa Asfiksi fötal Makat gelişi Dekolman uterin Kordon sarkması Primer sterilite + Primipar aje Defleksiyon gelişi Sürmatürasyon Suların Diğer Eklemsi ergen gelmesi sebepler ,15 7,68 7,44 6,85 5,14 3,62 3,60 3,32 2,28 1,72 1,25 1,55 0,87 TOPLAM Kliniğimizde 4686 sezaryen vakasmın 1712'si eski sezaryen endikasyo~ nu ile yapılmıştır. Bu toplam sezaryenlerin %36,53'ünü kapsamaktadır. Poul Meier 1980'de yaptığı bir çalışmada 1970'den bu yana total sezar.. yen oranındaki artıştan sorumlu majör faktörlerden birinin tekrarlayan se.. ı;aryenler olduğunu saptamıştır (7). Vakalarımızın % 18, 1 S'i disproporsiyon endikasyonu ile sezaryen yapıf.. mıştır. Bu iki endikasyon tüm endikasyonların %54,6'nı kapsamaktadır. An.. teparturn kanamalar sezaryen endikasyonlarının % 11,0S'sını, yan geliş %7,68'ini, asfiksi fötal %6,85'ini, makat gehşi %5,14'ünü, kordon sarkması %3,6'sını, primer sterilite + primipar aje %3,32'ini, defleksiyon gelişi, %2,2'sini sürmatürasyon ıo 1,72'.sini suların erken gelmesi 0ıo 1,25'ini, eklampsi %0,87'sini kapsamaktadır. Kliniğimizde sezaryen endikasyonları yönün- 205

4 den ilk beş sıraya eski sezaryen, disproporsiyon, antepartum kanamalar, yan geliş, ve asfiksi fötal olarak saptadık. Manipur'da yapılan bir çalışmada sos yo ekonomik faktörler ve sezaryen arasındaki ilişki araştırılmıştır yılları arasında sezaryen ameliyatı geçiren gebelikler incelenmiştir. Buna göre en sık sezaryen endikasyonları sefelopelvik disproporsiyon, %15 yan geliş, %13 antepartum kanamalar, %8 daha önce geçirilen sezaryenler, % 7 asfiksi fötal olarak bildirilmiştir ( t 2). Kliniğimizde rüptür nedeni ile 36 vaka sezaryene alınmıştır. Bu da tüm sezaryen vakalarının %0,76'sını kapsamaktadır. Literatürde bu oran /o0,6.. % 12,7 arasında değişmektedir (1 ). Zeynep Kamil Hastanesinde 1974 Ocak Aralık tarihleri arasın.. daki 8 yıllık sürede toplanan 4686 sezaryen vakalarının yaş gurupları ve yüzdeleri incelenmiştir. TABLO: 3 SEZARYEN VAKALARINDA YAŞ GURUPLARI VE ORANLARI Yaş 20 20~24 25~-29 30~35 35 den yukarı Toplam Sayı Yüzde 6, , , Burada görüldüğü gibi 20 yaşına kadar olanlar 302 kişiyi kapsamaktadır. Bu da tüm sezaryen vakalarının %6,4'ünü teşkil etmektedir yaş gurubunda 1457 vakaya sezaryen Y. apılmıştır. Bu Y. aş gurubunda - sezaryen. oranı %31,1 'dir vaka ile ~ yaş gurubunda sezaryen oram %28.42, 919 vaka ile yaş gurubunda % 19.59, 35 yaşından yukarı olan 677 vaka 0ıo 14,54'dür. Yaş guruplarına göre yapılan yüzde eğrisinde görüldüğü gibi en fazla sezaryen %31,1 oranla yaş gurubuna uygulanmıştır. Bunu yaş gurubu takip etmektedir (Grafik : 1 ). Yaptığımız araştırmada parite sayısı arttıkça sezaryen oram azalmıştır. P 1, 1558 vaka ile %33.25, P 2, 1244 vaka ile %26,54, P 3, 741 vaka ile %15,81, P 4, 467 vaka ile %10, P 5, 279 vaka ile %5,95 P 6, 141 vaka ile 0 1o3, P 7, 115 vaka ile %2,45, P 8, 68 vaka ile 0/o 1.45, P 8'den fazlası 73 vaka ile % 1,55 oranındadır. 206

5 GRAFİK: o 20 yaş fo-.lo yos 207

6 TABLO: 4 Parite den fazla -~~--- - Sayı Yüzde ' ,- Toplam 4686 sezaryen vakasındaki ikiz eşleri dahil yeni doğan, sayısı 4766'dır A "ırlıkları 20 oo -r 'a k-d- r 'o"ı- -n d-" 1 -- k- ı - Of; o s 2's - -. _ g g. a a - an ye ı ogan ar va a arın o ı ni, gr. olanlar % 15.Ş gr,. olanlar %30,4'ünü, gr. olanlar %23,9'ünü, 40() gr. olanlar % 11,45'ini 4500 gr. ve üstünde olanlar %0,4.5 teşkil -etmektedir. TABLO: 5 YAKALARDA ÇOCUK AGIRLIKLARI Ağırlık Sayı Yüzde 2000 gr. kadar gr gr gr gr gr gr fazla 215 Toplam ,25 7,61 15, ,94 11,45 4, Çocuk ağırlıklarına göre yüzde eğrisinde görüldüğü gibi %30.42 oranla gram olanlar yeni doğanların çoğunluğunu teşkil etmektedir. Klasik sezaryen (Corporeal)lerde rüptür oranı, alt segment sezaryenine - o ranl _ a ı 'k' _1 m'sl' ı_ ı fa-lad-- _z _ ır (1) _. Kl'--'w. ınıgımız L_d_ e a -ıt s_gmen e--- - t -sezaryenı uygu - ı- anmaktadır. Vakalarımızın %89,2'si Pfannenstiel şakla, geri kalan % 10.8'i gö~ bekaltı median şakla açılmıştır. 2-3 sezaryandan sonra rüptür tehlikesine önlemek için tubaların bağlanması önerilmiştir (1 ). Kliniğimizde Pomeroy usulu ile tuba sterilazyonu tercih edilmekte~ dir. Vakaların %5.3'ünün bu metotla tubaları bağlanmıştır. Çeşitli nedenlerle %0.6 vakaya suptotal histerektomi uygulanmıştır. 208

7 0-08 ı..no M...:1 og o ~ oı.n ("t")m gr otn NN... en 8 O N -o 209

8 TABLO: Toplam Yüzde =~~= ~ Pfannenstiel O/o89.2 Göbekaltı median /o10.8 Pomeroy %ı5.35 Suptotal %0.66 ROptür %0.76 Martin Gimovsky 1980 yılında yapmış olduğu tek makat gelişleri konusundaki çalışmasında Güney Kaliforniya kadınlar hastanesinde toplam perinatal mortalite oranını 22.6/1000 olarak bulmuştur. Makat gelişlerinde bu oran 4 misli fazla saptamıştır. 84.8/1000 (2). Perinatal ve neonatal mortalite sıklığı sezaryene götüren nedene ve fetüs'ün gestasyonel yaşına bağlıdır (16). Kliniğimizde 8 yıllık perinatal mortalite oranı %4,7'dir. Neonatal mortalite oranı ise %3 olup bunun %2'sini doğum ağırlığı 2500 gramın altında olanlar, % 1 'ini ise doğum ağırlığı 2500 gram üstünde olan yeni do ğanlar oluşturmaktadır. TABLO: Toplam Yüzde Çocuk sayısı Perinatal mortalite %4.7 ıi' 2500 gr. -a (1) m altında %3.1 ı:::... ia g o l500 gr. z E üstünde Anne mortalitesi %0.4 Literatürde anne mortalitesi 0 /o0,2 olarak belirtilmiştir de anne mortalitesi 0 /o0,4 olarak saptanmıştır. (16). Kliniğimiz~ 210

9 KAYNAKLAR 1 -Arısan, K. Doğum Bilgisi Çeltüt matbaası İstanbul 1978, Gimosuky, m.l, Paul, R.H; Singleton bneech presentation in icbar: Ex perince'in 1980, Am. J. Obstet gynecol : 7, ~ Hussain, H., chattopadhgay, Zaidi, Z., Sergupta B., and Mahfuza, B; A there year Study of cesarean sections, Xth Congress off gyneology and Obstetrics Akstracts London 1982 PP Jackson, p., Ridley, W.J., and stewart, J.: The role of antenatal radiofraphy in breech deliveraes. Xth worlds Cogress of gynecology and obstetricis. Abstracts. Landon pp Kirkhope, T., Bhakthavathsalan Bhahhthavathsalan, A.: Jncrease in cesarean section rates and electronic fetal monitoring Xth. World Congress of gynecology and obstetrics. Abstracts Landon. 1982, PP Konidaris. S.A.. Christodoulaços, G.E. Zourlas, P.A., Salamalekis, E.E., and couti foris U.C.: A retroseptive evaluation of 887 cesarean sections. Xth world congress of gynecology and obstetrics. Abotract Landon PP Meire, P.R., Porreco, R.P.: Trialoflaber fellowing cesarean section: A two year experience, Am. J. Obstet - gynecol. 144 : 6, Renzo, G.D. Volpe, A.A., Arceschi, M., Galli, P., Fortana, G.: Gesarean section, perinatal - mortalty and morbldity in 1000 deliveries Xth world congress of gynecology and obstetrics. Abstracts Landon 1982 PP Richards, T.A. Richards, J.L.: A comprırison of cesarean section, morbidity in urban and rural hospitals. Am. J.: Obstet, gynecol. 1982~ 144 : 3, Rosenberg, K., Hepburn, M., and Mcllwaine, G.: An audit of caesarean section in a maternity district Brith, J. obstet. gynecol, 1982, 89; Sadauskas, U. Baliutaviciene; is cesarean section based upon fetal cousiderations al ways, justifed Xth. world Congress of gynecolog, and obstetrics. Abstracts. Landon PP Singh, J., Devi, L., and singh, I; Socioeconomic factors and cesarean section in manipur; jnt. J. gynecol obstet: 1980, A : ~ Staudact, A. Lassamann, R.; intrapartum fetal monitoring and cesarean section rate. Xth world congress of gynecology and obtetrics Abstracts. Landon PP Sudharson, S., Bai, R., Kootolathadl, R., Krishnan, 8.: A retrospective study of term breech deliveries., Xth world congress of gynecology and obstetrics. Abstracts, Landon 1982, PP Westgren, M.L.R., lngemarsson, 1., and suerringsen, N.W.: what Is the ideal rate of cesarean section in term breech? A study of 711 lnfants four year fellow up Xth world congress of gynecology and obstetrics. Abstracts. Landon 1982, PP 'Williams Obstetries pntchard. Mac Donald. Appleton - Centry Crotts, New York 1980,