YİBO Öğretmenleri (Fen ve Teknoloji, Fizik, Kimya, Biyoloji ve Matematik) Proje Danışmanlığı Eğitimi Çalıştayı MATEMATİK GRUBU GÖLGENİN ÇOKGENLE DANSI

Transkript

1 YİBO Öğretmenleri (Fen ve Teknoloji, Fizik, Kimya, Biyoloji ve Matematik) Proje Danışmanlığı Eğitimi Çalıştayı MATEMATİK GRUBU GÖLGENİN ÇOKGENLE DANSI PROJE EKİBİ ĠLKNUR USTA ASARCIK YĠBO, SAMSUN HATĠCE TUNÇOK CUMHURĠYET YĠBO,KALE-DENĠZLĠ KISMET DEMĠRSOY MUSTAFA ÜSTÜNDAĞ YĠBO,AYVACIK -SAMSUN PROJE DANIŞMANLARI PROF. DR.NECDET BĠLDĠK CELAL BAYAR ÜNĠVERSĠTESĠ PROF.DR.DOĞAN KAYA FIRAT ÜNĠVERSĠTESĠ GEBZE ġubat-2011

2 İÇİNDEKİLER: Projenin Amacı..3 GiriĢ..3-5 Materyal ve Yöntem Sonuç ve TartıĢma 10 TeĢekkür 10 Kaynakça 11 ÖzgeçmiĢler.12

3 PROJENİN AMACI Matematik öğretiminin büyük problemlerinden olan matematik fobisini ortadan kaldırmak için düģündüren, hayal ettiren, ilgi uyandıran, dikkat çektiren, strateji belirten, kendine güveni sağlatan, problem çözümünde birden fazla yöntem geliģtirten, yaparak yaģayarak eğlenceli öğrenmeyi sağlamak amacı ile çocukların anlamakta zorlandığı Thales benzerlik teoremini görsel hale getiren bir materyal hazırlamak. GİRİŞ Çoklu zeka teorisi; zekanın tek bir boyutta olmadığını, aksine her bireyin farklı derecelerde, çeģitli zekalara sahip olduğunu öne sürüyor. Bunun da kiģilerin öğrenme biçimlerini, ilgi, yetenek ve eğilimlerini açıkladığını vurgulayarak eğitimcilere, bu teorinin temel prensiplerini yaratıcı biçimde kullanıp, her öğrencinin bireysel farklılıklarına değer veren ve bunları güçlendiren programlar hazırlayabilmeleri için, olanak sağlamaktadır (Büyükalan Filiz, 2003).Bu zeka çeģitlerinden biri de görsel uzamsal zekadır. Görsel uzamsal zekanın geliģmesini destekleyen etkinliklerden biride materyal kullanmaktır. Miletli Thales (d. M.Ö. 624 ö. M.Ö. 546), Sokrates öncesi dönemde yaģamıģ olan Anadolulu bir filozoftur. Ġlk filozof olduğu için felsefenin ve bilimin öncüsü olarak adlandırılır. Eski Yunan'ın Yedi Bilgelerinin ilkidir. Birçok kiģi tarafından felsefe ve bilimin kurucusu olarak düģünülür. Elimize ulaģmıģ hiçbir metni yoktur. YaĢadığı döneme ait kaynaklarda da adına rastlanamaz ancak hakkındaki bilgiler Herodot ve Diogenes Laertios gibi antik yazarlardan edinilir. Bertrand Russell'e göre Felsefe Thales'le baģlamıģtır. Thales den, önce Yunanlılar doğayı ve dünyanın temel maddesini; mitoloji, Tanrılar ve kahramanlarla açıklıyorlardı. Yeryüzündeki doğa olayları, (depremler, rüzgar, vb.) tanrılarla bağdaģtırılıyordu. Thales hem suyu ana madde olarak düģünmesi hem de doğayı olguları birleģtirerek açıklamaya çalıģması bakımından önemli olmuģtur. Doğa olayların nedenlerini insan biçimli Tanrılardan çok doğanın içinde aramıģtır. Mitolojik açıklamalar ile ussal açıklamalar arasında bir köprü kurmuģtur.

4 Matematik alanında çığırlar açmıģ birisidir. Eski Yunan bilginlerinden Kallimakhos'un aktardığı bir düģünceye göre denizcilere kuzey takım yıldızlarından Büyükayı yerine Küçükayı'ya bakarak yön bulmalarını öğütlemiģtir. Aynı zamanda Mısırlılardan geometriyi öğrenip Yunanlılara tanıtmıģtır. Bulduğu bazı geometri teoremleri Ģunlardır: Çap çemberi iki eģit parçaya böler. Bir ikizkenar üçgenin taban açıları birbirine eģittir. Paralel iki doğrunun kesiģme noktasındaki ters açılar birbirine eģittir. KöĢesi çember üzerinde olan ve çapı gören açı, dik açıdır. Tabanı ve buna komģu iki açısı verilen üçgen çizilebilir.

5 Thales ile ilgili Ģu hikaye kayıtlara geçmiģtir. Lidyalılarla Persler arasında uzun süren bir savaģ sırasında, 28 Mayıs 585 tarihinde, GüneĢ in tutulacağını önceden bildirmiģ ve bu olaydan çok etkilenen iki kral derhal bu savaģa son vermiģlerdir. Bu hikaye, ilk bakıģta inanılmaz gibi görünmekteyse de, Ģu noktayı göz ardı etmemek gerekir: Babilliler, GüneĢ tutulmasını önceden bildirme olanağını veren Saros Periyodu nu biliyorlardı. Bu yaklaģımıyla, Thales bir cismin gölgesinin, kendi boyuna eģit olduğu bir anda, diğer bütün cisimlerin gölgelerinin de, kendi boylarına eģit olacağı sonucuna ulaģmıģ oluyordu. Thales in kullandığı bu yöntem, Mısırlıların kullandıkları se get hesabından baģka bir Ģey değildir. Bu yöntem 57 numaralı Ahmes papirüsünde açıklanmıģtır. Thales in bir piramidin yüksekliğini nasıl ölçmüģ olduğuna iliģkin söylentiler çok değiģiktir. Bunlardan en yalını Aristoteles in bir öğrencisi olan Hieronymus a aittir. Onun açıklamaları, Diogenes Laertius tarafından Ģöyle anlatılır: "Hieronymus, Thales kendi gölgesinin, kendi boyuna eģit olduğu anda, piramidin gölgesini ölçerek yüksekliğini bulmuģtur demektedir." Thales, bir geminin kıyıdan ne kadar uzak olduğunun ölçülmesi ile de ilgilenmiģtir. Bu ölçümü, iki dik üçgenin kenarları arasındaki orantıdan yararlanarak yapmıģtır.

6 MATERYAL VE YÖNTEM Bu projede ilköğretim 6-8. sınıf seviyesindeki öğrenciler hedef alınmıģtır. Ġlköğretim 1-8. Sınıflardaki öğrenciler için kullanılan ders materyali sayısı ne kadar fazla ise bilgilerin anlaģılması ve kalıcı olması o derecede artacaktır. Matematik dersinin öğrencilerin gözünde ne kadar zor ve soyut olduğu bilinmektedir. Çoğu öğrenci matematiğe karģı olumsuz tutum içersindedir. Aynı zamanda matematik soyut olduğu için ezbere dayalı olduğu düģünülmektedir. Ezber yöntemiyle de kalıcı bir öğrenme gerçekleģtirme imkânsızdır. Öğrencinin bilgiyi kavrayıp, özümsemesi için dersin en somut halde sunulmasına hatta öğrencinin yaģayarak derse dahil edilmesine ihtiyaç vardır. Yapılan bu çalıģmada öğrencinin kendi bilgilerini göz önünde bulundurarak özgün bir çalıģma yapmasına olanak sağlamaktadır. Projemizin küçük bir maketini oluģturmak için 60cmx80cm ebatlarında dikdörtgen biçiminde bir sunta alındı ve suntanın üstüne manyetik tabla yerleģtirildi. Kısa kenarların birine dik olacak Ģekilde 50cmx60cm ebatlarında sunta çakıldı. Bu suntanın üstü siyah fon kartonu ile kaplanıldı. Çocukların Ģekilleri daha eğlenceli bulması için yaptığımız çizgi film karakterinin burnu üçgen yapılıp, kesildi. Sonrasında bir ev maketi oluģturuldu. Bu evin kare olan kapısı ve de üçgen olan çatısı kesip çıkarıldı. Kalem maketi oluģturulup, dikdörtgen olan kısmı kesildi. OluĢturulan düzeneğin üzerine uzunlukları ölçmek için cetvel yerleģtirildi. Maketler düzeneğe konuldu. Sıfır noktasına konulan ıģık kaynağından çıkan ıģık, Ģekillerin kesilen kısmına yansıtılınca oluģan gölge uzunluğunun Ģekle oranının, ıģık kaynağına uzaklıkları oranına eģit olduğu görüldü.

7

8

9

10 SONUÇ VE TARTIŞMA Çokgenlerde benzerlik konusu; hazırlamıģ olduğumuz materyal kullanılarak, yapılandırmacı yaklaģım göz önünde bulundurulduğunda; görerek, dokunarak, değiģik seçeneklerin rahatlıkla denendiği yapısı sayesinde istendik davranıģların keģfedilerek öğrenilmesine katkı sağlayacak ve kalıcı hale getirecektir. Materyal içerisinde kullandığımız çocukları eğlendirecek karakterler yardımı ile bilginin kalıcı hale gelmesini sağladık. ÖNERİLER Ġki düzlemin kesiģtiği yere makaslı bir mekanizma yerleģtirildiğinde katlanabilir bir sistem haline gelebilir.böylece muhafaza edilmesi ve taģınması daha kolay olur.iģık kaynağı yoğun olursa gölge daha net görülebilir. TEŞEKKÜR ÇalıĢtay koordinatörü: Prof. Dr. Mehmet AY a (ÇOMÜ, ÇANAKKALE) DanıĢmanlarımız: Prof. Dr.Necdet BĠLDĠK e (CELAL BAYAR ÜNV..MANĠSA) Prof. Dr.Doğan KAYA ya (FIRAT ÜNV.,ELAZIĞ) Öğrt. Görv. Ahmet Zeki ORTA ya (OKAN ÜNV.ĠSTANBUL) Matematik Bölümü Sorumlu Teknisyeni Arif Sercan ġahutoğlu ya Tüm çalıģtay ekibine TÜSSĠDE ÇalıĢanlarına

11 KAYNAKÇA Diogenes Laertos, Ünlü Filozofların YaĢamları ve Öğretileri, Kazım TaĢkent Klasik Yapıtlar Dizisi Ana Britannica Genel Kültür Ansiklopedisi The Encyclopedia of Philosophy, By Crowell Collier and Macmillan, Copyright U.S.A: