Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı"

Şebnem Baykara
6 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı

2 Chapter Organizasyonu Giriş Spesifik Faktör Modeli Spesifik Faktörler Modelinde Uluslararsı Ticaret Gelir Dağılımı ve the Ticaretin Kazanımları Ticaretin Politik Ekonomisi: Ön Bakış Uluslararsı İşgücü Hareketi Özet 4-2

3 Giriş Ticaret ekonomi için bu kadar iyiyse neden bu kadar karşıtlık var? Uluslararası ticaretin ülke içerisindeki gelir dağılımı üzerine güçlü etkileri olmasının 2 temel sebebi : Kaynaklar bir sektörden diğerine arasında anında ve masrafsızca harekete demez Sektörler talep ettikleri üretim faktörlerine göre değişirler. 4-3

4 Spesifik Faktör Modeli Spesifik faktörler model ticaretin gelir dağılımını etkilemesine izin verir. Modelin varsayımları: İki ürün: giyecek ve yiyecek. Üç üretim faktörü : işgücü (L), fiziki sermaye (K) ve toprak (T for terrain). Tüm piyasalarda tam rekabet etkin 4-4

5 Spesifik Faktör Modeli (devam) Giyecek fiziki sermaye ve işgücü kullanılarak üretiliyor (toprak yok). Yiyecek toprak ve işgücü kullanılarak üretiliyor (fiziki sermaye yok) İşgücü sektörler arasında hareket edebilen mobil faktör. Torak ve fiziki sermaye her ikisi de sadece bir ürün üretiminde kullanılan spesifik faktörler. 4-5

6 Spesifik Faktör Modeli (devam) Ekonomi her üründen ne kadar üretir? Giyeceğe ait üretim fonksiyonu, her miktar fiziki sermaye ve işgücü girdisi ile üretilebilecek giyecek miktarını verir: Q C = Q C (K, L C ) (4-1) Q C giyecek üretimi K fiziki sermaye stoku L C giyecek sektöründe istihdam edilen işgücü 4-6

7 Spesifik Faktör Modeli (devam) Yiyeceğe ait üretim fonksiyonu, her miktar toprak ve işgücü girdisi ile üretilebilecek yiyecek miktarını verir: Q F = Q F (T, L F ) (4-2) Q F yiyecek üretimi T toprak arzı L F yiyecek sektöründe istihdam edilen işgücü 4-7

8 Üretim Olanakları İşgücü bir sektörden diğerine kaydırılırsa ekonominin çıktı bileşimi nasıl değişir? İşgücü yiyecekten giyeceğe kayarsa, yiyecek üretimi düşerken giyecek üretimi artar. Şekil 4-1 giyeceğe ait üretim fonksiyonunu gösteriyor. 4-8

9 Şekil 4-1: Giyecek için Üretim Fonksiyonu 4-9

10 Üretim Olanakları (devam) Üretim fonksiyonun şekli azalan marjinal getiri (diminishing marginal returns) kanunu yansıtıyor. Üretim prosesine bir işçi eklemek (fiziki sermaye miktarını sabit tutarak) her bir işçinin çalışacağı daha az sermaye olması anlamına gelir. Bu nedenle, her bir ilave birim işgücü öncekine göre daha az çıktı kazandırır. Şekil 4-2 işgücünün birim çıktısını (marginal product of labor),bir birim ekstra işgücüne karşılık gelen çıktı artışı, gösteriyor. 4-10

11 Şekil 4-2: İşgücünün Marjinal Üretimi (Marginal Product of Labor) 4-11

12 Üretim Olanakları (devam) Ekonomi geneli için, giyecek ve yiyecekte istihdam edilen toplam işgücü toplam işgücü arzına eşit olmalıdır: L C + L F = L (4-3) Bu eşitlikleri ekonomideki üretim olanakları eğrisini (production possibilities frontier) çıkarmak için kullanın. 4-12

13 Üretim Olanakları (devam) Şekil 4-3 deki üretim olanakları eğrisini (production possibilities frontier) oluşturmak için 4-kadranlı bir diyagram kullanın. Alt sol kadran işgücü tahsisini gösteriyor. Alt sağ kadran Şekil 4-1 deki giyecek üretim fonksiyonu gösteriyor. Üst sol kadran giyecek üretim fonksiyonu gösteriyor.. Üst sağ kadran üretilebilecek giyecek ve yiyecek kombinasyonunu gösteriyor. 4-13

14 Şekil 4-3: Spesifik Faktörler Modelinde Üetim Olanakları Eğrisi 4-14

15 Üretim Olanakları (devam) Üretim olanakları eğrisi (production possibilities frontier) neden eğimlidir? Her bir sektördeki işgücünün azalan getirisi (Diminishing returns to labor) ekonomi bir üründen daha fazla ürettikçe o ürüne ait fırsat maliyetinin artmasına sebep olur. Giyeceğin yiyecek cinsinden fırsat maliyeti üretim olanakları eğrisinin eğimine eşittir ekonomi daha fazla giyecek ürettikçe eğim daha da dikleşir. 4-15

16 Üretim Olanakları (devam) Bir metre daha fazla giyecek üretmenin fırsat maliyeti MPL F /MPL C kilo yiyecek. 1 metre daha fazla giyecek üretmek için, 1/MPL C saat daha işgücüne ihtiyaç var. Bir saatlik bir işgücü elde etmek için, yiyecek çıktısını MPL F kilo azalmanız gerek. Daha az yiyecek ve daha çok giyecek üretmek için yiyecekte daha az ve giyecekte daha fazla kişi istihdam et. Yiyecekte işgücünün birim çıktısı (marginal product of labor) artar; giyecekte işgücünün birim çıktısı (marginal product of labor) düşer. Böylece MPL F /MPL C artar. 4-16

17 Fiyatlar, Ücretler, ve İşgücü Tahsisi Her bir sektörde kadar işgücü istihdam edilir? işgücü piyasasındaki arz ve talebe bakmak gerekir. İşgücü talebi : Her bir sektörde, işverenler bir ilave saatte üretilebilecek ürünün değerinin o saatte bir işçi çalıştırmanın maliyetine eşit olduğu noktaya kadar işgücü talep ederek karlarını maksimize ederler. 4-17

18 Fiyatlar, Ücretler, ve İşgücü Tahsisi (devam) Giyecek sektöründe işgücü talep eğrisi: MPL C x P C = w (4-4) Ücret işgücünün üretimdeki birim çıktısına (marginal product of labor) eşit. Yiyecek sektöründe işgücü talep eğrisi: MPL F x P F = w (4-5) Ücret işgücünün yiyecekteki birim çıktısına (marginal product of labor) eşit. 4-18

19 Fiyatlar, Ücretler, ve İşgücü Tahsisi (devam) Şekil 4-4 iki sektördeki işgücü talebini temsil ediyor. Giyecek sektöründeki işgücü talebi Şekil 4-2 deki MPL C çarpı P C ye eşit. Yiyecek sektöründeki işgücü talebi sağdan ölçülüyor. Yatay eksen toplam işgücü arzını (L) temsil ediyor. 4-19

20 Fiyatlar, Ücretler, ve İşgücü Tahsisi (devam) İşgücü sektörler arsında hareket edebildiği için iki sektör de aynı ücreti ödemek zorunda. Ücretler giyecek sektöründe daha yüksek olsaydı, işçiler yiyecek yapımından giyecek yapımına kayarlardı taa ki ücretler eşitlenene kadar. Ya da ücretler yiyecek sektöründe daha yüksek olsaydı, işçiler tersi yöne hareket ederlerdi. İşgücü talep eğrilerinin kesişimi denge ücret ve iki sektör arasındaki işgücü paylaşımını (tahsisini) verir. 4-20

21 Şekil 4-4: İşgücü Tahsisi 4-21

22 Fiyatlar, Ücretler, ve İşgücü Tahsisi (devam) Üretim noktasında, üretim olanakları eğrisinin eğimi - (giyecek fiyatı / yiyecek fiyatı) olan bir eğriye tanjant olmalıdır. Relatif fiyatlar ile çıktı arasındaki ilişki: -MPL F /MPL C = -P C /P F (4-6) 4-22

23 Şekil 4-5: Spesifik Faktörler Modelinde Üretim 4-23

Benzer belgeler

Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı

Chapter 4 Spesifik faktörler ve Gelir Dağılımı Bölüm Organizasyonu Giriş Spesifik Faktörler Modeli Spesifik Faktörler Modelinde Uluslararası Ticaret Gelir Dağılımı ve Ticaretin Kazanımları Ticaretin Politik