Adaptif Sürüş Kontrol Sistemi Tasarımı ve Gerçeklemesi Bölüm 2: Araç Modeli
|
|
- Ata Duygu Ataseven
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Adaptif Sürüş Kontrol Sistemi Tasarımı ve Gerçeklemesi Bölüm : Araç Modeli A. Emre Çetin 1, Şafak Balcı, M. Arif Adlı 3, Duygun Erol Barkana 4, Haluk Küçük 5 1 Kale Altınay Robotik ve Otomasyon, İstanbul emre.cetin@kalealtinay.com.tr Meyer, İstanbul safak@meyer.gen.tr 3 TÜBİTAK, Ankara adli@eng.marmara.edu.tr 4 Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Yeditepe Üniversitesi, İstanbul duygunerol@yeditepe.edu.tr 5 Mekatronik Eğitimi Bölümü Marmara Üniversitesi, İstanbul halukkucuk@marmara.edu.tr Özetçe Araç sürüş kontrol sistemlerini test edebilmek için uygun dinamikleri içeren bir araç matematiksel modeline ihtiyaç vardır. Bu nedenle geliştirilen kontrol stratejilerini bu çalışmanın ilk bölümünde tanımlanan deney düzenekleri üzerinde test edebilmek için doğrusal, yanal, savrulma ve yarı-statik yalpalama dinamiklerini içeren, doğrusal olmayan 4 serbestlik dereceli bir araç modeli oluşturuldu. Tekerlek-yol etkileşiminden gelen kuvvetleri hesaplayabilmek için Dugoff tekerlek modeli kullanıldı. Oluşturulan araç modeli ADAMS kısa dingil aralığına sahip Transit Connect yarı ticari araç modeli ile kıyaslanarak doğrulandı. ADAMS modeli ile oluşturulan modeli kıyaslayabilmek için hidrolik direksiyon sistemi de modellendi. ADAMS modeli ile 3 farklı hızda yapılan sinusoidal test sürüşleri için elde edilen direksiyon açısı geliştirlen araç modeli hidrolik direksiyon sistemine bir PI (proportional - integral) sürücü modeli ile uygulandı ve elde edilen sonuçlar karşılaştırıldı. Sonuç olarak sürüş kontrol sistemlerini test edebilmek için uygun dinamikleri içeren ve doğruluğu kontrol edilmiş bir araç modeli elde edildi. 1. Giriş Elektro-mekanik veya elektro-hidrolik direksiyon sistemleri ve bu sistemler için geliştirilen kontrol algoritmalarını test edilebilmek için direksiyon sistemi üretilerek araca adapte edilmeli ve testler bu şekilde yapılmalıdır. Bu ucuz ve kolay bir çözüm değildir. Diğer bir çözüm ise direksiyon sistemi için gerekli deney düzeneğini oluşturarak, uygun dinamikleri içeren bir araç modelini PC ortamında modellemektir. Bu iki sistem bir araya getirildiğinde bir kısmı donanım olarak, diğer bir kısmı ise yazılım olarak bütünü tamamlayan bir sistem elde edilmiş olur. Araçlar ve dinamik yapıları hakkında detaylı bilgileri [1-7] de bulmak mümkündür.. Araç Dinamiği Bu bölümde doğrusal, yanal, savrulma ve yarı-statik yalpalama dinamiklerini içeren doğrusal olmayan 4 serbestlik dereceli araç modeli oluşturuldu. Tekerleklerin yol ile etkileşiminden kaynaklanan kuvvetleri hesaplayabilmek için Dugoff tekerlek modeli kullanıldı. Tekerleğin dönme dinamik denklemi şu şekilde yazılabilir (Şekil 1), J Y W ẇ = τ T τ B F XW(R δ ZW) M R C Y W w (1) Bu denklemde, J Y W R 1 tekerleğin dönme eksenine göre atalet momenti, w, ẇ R 1 tekerleğin açısal hızı ve ivmesi, δ ZW tekerleğin dikey deformasyon miktarı, M R dönme direnci momenti (rolling resistance) ve C Y W R 1 jant yatağındaki viskoz sürtünmeyi temsil etmektedir. Tekerleğin dikey deformasyon miktarını hesaplayabilmek için [8] de öngörülen yöntem kullanılmıştır. Bu yönteme göre
2 denklemi ile hesaplanmaktadır. Bu denklemde, F ZW R 1 dikey tekerlek kuuvetini, x ZW R 1 ise tekerlek basınç merkezinin doğrusal ötelenmesini ifade etmektedir (Şekil 1). Tekerlek basınç merkezinin doğrusal ötelenmesini x ZW ise, x ZW = C XWF XW + R RF (6) ifadesi ile hesaplanmaktadır. Burada, C XW R 1 tekerlek dikey kuvveti ötelenme oranını, F XW R 1 doğrusal tekerlek kuvvetini, R RF R 1 ise dönme direnci faktörünü temsil etmektedir. C XW ve R RF değerleri tekerlekler için emprik olarak bulunan değerlerdir [8]. Bu çalışmada, yukarıda 4 ve 5 denklemlerinde belirtilen iki yöntem birleştirilerek dönme direnci momenti M R, M R = F ZW(x ZW + f f s(v/160).5 ) (7) Şekil 1: Tekerlek dönme dinamiği. her bir tekerleğin deformasyon miktarı δ ZW = C ZW F ZW R () denklemi kullanılarak hesaplanabilir. Bu denklemde, C ZW tekerleğin dikey deforme olma oranıdır. Dikey deformasyon hesaplandıktan sonra araç dinamiğinde daha sonra kullanılacak olan efektif tekerlek yarıçapı R e = R δzw 3 ifadesi ile hesaplanabilir. R tekerleğin yüksüz yarı çapını temsil etmektedir. Dönme direncini hesaplayabilmek için [4] de farklı empirik ifadeler bulunmaktadır. Bunlardan birisi (3) f RR = f f s(v/160).5 (4) şeklindedir. Burada, f 0 R 1 temel katsayı, f s R 1 hız etkisini belirleyen katsatı ve V R 1 ise Km/saat cinsinden aracın doğrusal hızıdır. f 0 R 1 ve f s R 1 için tipik değerler Şekil de gösterilmektedir. ifadesi ile hesaplanmıştır. f 0 ve f s katsayılarının değerleri ise oluşturulan araç modelinin ADAMS Transit Connect modeli ile kıyaslanması sırasında bulunmuştur. Sonuç olarak dönme direnci momenti M R denklem (1) de yerine yazılırsa, tekerleğin dönme dinamik denklemi şu şekilde elde edilir, J Y W ẇ = τ T τ B F XW(R δ ZW) F ZW(x ZW + f f s(v/160).5 ) C Y W w (8) Bu denklem, önden çekişli 4 tekerlekli bir aracın tekerlekleri için yeniden yazılırsa, J Y F Lẇ F L = τ TF L τ BF L F XF L(R δ ZF L) F ZF L(x ZF L + f f s(v/160).5 ) J Y RLẇ RL = τ BRL F XRL(R δ ZRL) F ZRL(x ZRL + f f s(v/160).5 ) C Y W w F L (9) C Y W w RL (10) J Y F Rẇ F R = τ BF R + τ TF R F XF R(R δ ZF R) F ZF Rx ZF R C Y Ww F R (11) J Y RRẇ RR = τ BRR F XRR(R δ ZRR) F ZRRx ZRR C Y W w RR (1) Şekil : Tekerlek dönme dinamiği [4]. [8] de ise dönme direnci momenti her bir tekerlek için, M R = F ZW x ZW (5) elde edilir. Denklemlerdeki F L, F R, RL ve RR indeksleri sırası ile sol ön, sağ ön, sol arka, ve sağ arka tekerleği temsil etmektedir. Tekerleklerin dikey dönme ekseninde meydan gelen momentler göz önünde bulundurulduğunda, ön tekerleklerden kontrol edilen bir araç için, tekerlek dikey dönme dinamik denklemleri şu şekilde elde edilir, J ZF L δf L = B ZF L δf L + M AL + M λxl + M νy L + M νzl + M λzl + M SF L (13)
3 J ZF R δf R = B ZF R δf R + M AR + M λxr + M νy R + M νzr + M λzr + M SF R (14) Bu deklemlerde, J ZF L R 1 ve J ZF R R 1 dikey dönme eksenindeki sol ve sağ tekerlek ataletlerini, δf L, δf R, δf L ve δ F R R 1 sol ön ve sağ ön tekerleklerin açısal hız ve ve ivmelerini, B ZF L ve B ZF R R 1 tekerlek dikey dönme eksenlerindeki viskoz sürtünmeleri, M AL ve M AR R 1 tekerlek hizalanma momentlerini (aligning moments), M λxl ve M λrl R 1 doğrusal tekerlek kuvvetleri ve kingpin açısından kaynaklanan momentleri, M νy L ve M νy R R 1 yanal tekerlek kuvvetlerinden ve kinematik kasterden kaynaklanan momentleri, M νzl ve M νzr R 1 dikey tekerlek kuvvetlerinden ve kinematik kasterden kaynaklanan momentleri, M λzl ve M λzr R 1 dikey tekerlek kuvvetlerinden ve kingpin açısından kaynaklanan momentleri, M SF L ve M SF R R 1 ise sürücünün direksiyonu çevirmesi sonucu oluşan kramayer hareketinden kaynaklanan sol ön ve sağ ön tekerleklerdeki momentleri temsil etmektedir. Tekerlek dönme eksenlerinde oluşan moment değerlerinin hesaplanmasında kullanılan denklemler [10] de detaylı olarak verilmektedir. Aracın doğrusal, yanal ve yalpalama dinamikleri şu şekilde ifade edilebilir (Şekil 3), J vzṙ = l F(F XF L sin δ F L + F Y F L cos δ F L + F XF R sin δ F R + F Y F R cos δ F R) + wf ( FXF L cos δf L + FY F L sin δf L) + wf (FXF R cos δf R FY F R sin δf R) + wr (FXRR FXRL) lr(fy RL + FY RR) + MAY (17) Burada, m R 1 aracın toplam ağırlığını, J vz R 1 aracın dikey eksendeki ataletini, u R 1, v R 1, ve r R 1 sırası ile doğrusal, yanal ve yalpalama hızlarını, F XF L, F XF R, F XRL ve F XRR R 1 sol ön, sağ ön, sol arka ve sağ arka tekerleklere etkiyen doğrusal kuvvetleri, F Y F L, F Y F R, F Y RL ve F Y RR R 1 sol ön, sağ ön, sol arka ve sağ arka tekerleklere etkiyen yanal kuvvetleri, δ F L R 1 ve δ F R R 1 sol ön ve sağ ön tekerlek açılarını, F AD, F AS ve M AY ise doğrusal, yanal ve açısal rüzgar kuvvetlerini temsil etmektedir. Doğrusal, yanal ve açısal rüzgar kuvvetlerinin hesaplanmasında kullanılan denklemler [10] de detaylı olarak verilmiştir. Dugoff tekerlek modeline göre dikey tekerlek kuvvetleri F ZW, doğrusal ve yanal tekerlek kayma yüzdesi s W ve açısı α W hesaplandığında doğrusal ve yanal tekerlek kuvvetleri şu şekilde hesaplanabilir, F XW = f W C LWs W (18) F Y W = f W C SWα W (19) Bu denklemde F XW ve F Y W R 1 doğrusal ve yanal tekerlek kuvvetlerini, f W R 1 toplam tekerlek sürtünme kuvvetini, C LW ve C SW R 1 sırası ile doğrusal ve yanal tekerler sertliğini temsil etmektedir. Tekerlek kayma yüzdesi s W ve kayma açısı α W ise şu şekilde hesaplanmaktadır, s W = { uxw R ew u XW eğer u XW > R ew u XW R ew R ew eğer u XW R ew (0) Şekil 3: Araç parametreleri ve etkiyen kuvvetler (üst görünüş). m( u ψv) = F XF L cos δ F L F Y F L sin δ F L + F XF R cos δ F R F Y F R sin δ F R + F XRL + F XRR + F AD (15) m( v + ψu) = F XF L sin δ F L + F Y F L cos δ F L + F XF R sin δ F R + F Y F R cos δ F R + F Y RL + F Y RR + F AS (16) α W = tan 1 v W δ W (1) u W Bu denklemlerde, u XW R 1 tekerlek-yol temas noktasının tekerlek kordinat sistemine göre doğrusal hızı, u W R 1 ve v W R 1 tekerlek-yol temas noktasının araç kordinat sistemine göre doğrusal ve yanal hızları, δ W tekerlek açısı, R e R 1 efektif tekerlek yarıçapı (denklem (3)) ve w R 1 ise tekerlek açısal hızıdır. Tekerlek-yol temas noktasının araç kordinat sistemine göre doğrusal ve yanal hızları u W ve v W her bir tekerlek için şu şekilde hesaplanmaktadır. u F L = u wf ψ v F L = v + l F ψ () u F R = u + wf ψ v F R = v + l F ψ (3) u RL = u wr ψ v RL = v l R ψ (4) u RR = u + wr ψ v RR = v l R ψ (5) Tekerlek-yol temas noktasının tekerlek kordinat sistemine göre doğrusal hızı u XW, tekerlek-yol temas noktasının araç kordinat sistemine göre doğrusal ve yanal hızlar (denklem () -
4 denklem (5)) kullanılarak 4 tekerlek için şu şekilde hesaplanabilir, u XF L = u F L cos δ F L + v F L sin δ F L (6) u XF R = u F R cos δ F R + v F R sin δ F R (7) u XRL = u RL cos δ RL + v RL sin δ RL (8) u XRR = u RR cos δ RR + v RR sin δ RR (9) Dugoff tekerlek modeline göre toplam tekerlek sürtünme kuvveti şu şekilde hesaplanabilir, { 1 eğer FRW µ W F ZW f W = ( ) µ W F ZW µw F ZW F RW F RW eğer F RW > µ W F ZW (30) Burada µ W R 1 tekerlek ile yol arasındaki sürtünme katsayısını temsil etmektedir. F RW R 1 ise, F RW = (C LWs W) + (C SWα W) (31) ile hesaplanabilir. Bu çalışmada aracın savrulma hareketinden kaynaklanan dikey tekerlek yük transferleri yalpalama hereketi yarı-statik [8] olarak ele alınarak hesaplandı. Aracın yalpalama açısı φ = hcogσfy (3) ile hesaplandı. Bu denklemde, K F φ ve K Rφ R 1 aracın ön ve arka yalpalama sertliğini, h CoG R 1 ağırlık merkezinin yerden yüksekliğini, ve ΣF x ile ΣF y R 1 araca ağırlık merkezinde bulunan Σ CoG kordinat sisteminde etkiyen toplam doğrusal ve yanal kuvvetleri temsil etmektedir (Şekil 4). Yalpalama hareketinden kaynaklanan ön ve arka tekerlek- Şekil 4: Araç parametreleri ve etkiyen kuvvetler (arka ve sol görünüş). ler arasındaki yük transferini kafa vurma hareketinden kaynaklanan yük transferlerine ekleyerek dikey tekerlek kuvvetleri şu şekilde hesaplanabilir, F ZF L = mg F ZF R = mg l R + hcogσfx l F + l R (l F + l R) l R + hcogσfx l F + l R (l F + l R) + K F φ w F (33) K F φ w F (34) F ZRL = mg F ZRR = mg l F hcogσfx l F + l R (l F + l R) l F hcogσfx l F + l R (l F + l R) + K Rφ w R (35) K Rφ w R (36) Burada, F ZF L, F ZF R, F ZRL, F ZRR R 1 sol ön, sağ ön, sol arka ve sağ arka tekerleklerdeki dikey kuvvetleri temsil etmektedir. 3. Sonuçlar Doğrusal olmayan araç ve ADAMS modeli için direksiyon açısı Şekil (5) de gösterilmektedir. Grafikler PI sürücü modelinin uygun olduğunu göstermektedir. Doğrusal olmayan araç ve ADAMS modeli için kramayer pozisyonu Şekil (6) da gösterilmektedir. ADAMS ve doğrusal olmayan araç modelinin davranışını kıyaslayabilmek için testlerde elde edilen savrulma hızı, doğrusal, yanal ve normal tekerlek kuvvetleri Şekil 7 den Şekil 18 e kadar gösterilmektedir. Sonuçlar Transit Connect araç model parametrelerinin gizliliğinden dolayı normalize edilerek verilmiştir. Sonuç olarak empedans kontrol stratejilerinin uygulanabileceği, doğrusal olmayan, 4 serbestlik dereceli bir araç modeli oluşturularak doğrulanmıştır. 4. Kaynakça [1] J. Reimpell; J. Stoll; J. W. Betzler; The Automotive Chassis Engineering Principles, Butterworth-Heinemann, 001. [] J. C. Wong; Theory of Ground Vehicles, John Wiley & Sons, New York, [3] T. K. Garrett; K. Newton; W. Steeds; The Motor Vehicle, Butterworth-Heinemann, 001. [4] T. D. Gillespie; Fundamentals of Vehicle Dynamics, SAE International, 199. [5] G. Genta; Motor Vehicle Dynamics: Modeling and Simulation, World Scientific Publishing Company, [6] H. B. Pacejka; Tyre and Vehicle Dynamics, Butterworth Heinemann, 005. [7] U. Kiencke; L. Nielsen; Automotive Control Systems: For Engine, Driveline, and Vehicle, Springer, 005. [8] H. Dugoff; P. S. Fancher; L. Segel; An Analysis of Tire Traction Properties and Their Influence on Vehicle Dynamics Performance, SAE, [9] A. P. Ioannou; J. Sun; Robust Adaptive Control, Prentice Hall, [10] A. E. Cetin; Compliant Control of Electric Power Assisted Steering Systems in Vehicles, PhD Thesis, Marmara University, Istanbul, 008 (Defense Status).
5 Şekil 5: ADAMS - Model direksiyon açısı (@40 Kph). Şekil 9: ADAMS - Model normalize edilmiş savrulma hızı ψ (@70 Kph). Şekil 6: ADAMS - Model kramayer pozisyonu (@40 Kph). Şekil 10: ADAMS - Model normalize edilmiş sol ön tekerlek doğrusal kuvveti F XF L (@40 Kph). Şekil 7: ADAMS - Model normalize edilmiş savrulma hızı ψ (@40 Kph). Şekil 11: ADAMS - Model normalize edilmiş sol ön tekerlek doğrusal kuvveti F XF L (@60 Kph). Şekil 8: ADAMS - Model normalize edilmiş savrulma hızı ψ (@60 Kph). Şekil 1: ADAMS - Model normalize edilmiş sol ön tekerlek doğrusal kuvveti F XF L (@70 Kph).
6 Şekil 13: ADAMS - Model normalize edilmiş sol ön tekerlek yanal kuvveti F Y F L (@40 Kph). Şekil 14: ADAMS - Model normalize edilmiş sol ön tekerlek yanal kuvveti F Y F L (@60 Kph). Şekil 15: ADAMS - Model normalize edilmiş sol ön tekerlek yanal kuvveti F Y F L (@70 Kph). Şekil 18: ADAMS - Model normalize edilmiş sol ön tekerlek dikey kuvveti F ZF L (@70 Kph). Şekil 16: ADAMS - Model normalize edilmiş sol ön tekerlek dikey kuvveti F ZF L (@40 Kph). Şekil 17: ADAMS - Model normalize edilmiş sol ön tekerlek dikey kuvveti F ZF L (@60 Kph).
Yapı Sistemlerinin Hesabı İçin. Matris Metotları. Prof.Dr. Engin ORAKDÖĞEN Doç.Dr. Ercan YÜKSEL Bahar Yarıyılı
Yapı Sistemlerinin Hesabı İçin Matris Metotları 2015-2016 Bahar Yarıyılı Prof.Dr. Engin ORAKDÖĞEN Doç.Dr. Ercan YÜKSEL 1 BÖLÜM VIII YAPI SİSTEMLERİNİN DİNAMİK DIŞ ETKİLERE GÖRE HESABI 2 Bu bölümün hazırlanmasında
DetaylıMOTORLAR VE TRAKTÖRLER Dersi 10
MOTORLAR VE TRAKTÖRLER Dersi 10 Traktör Mekaniği Traktörlerde ağırlık merkezi yerinin tayini Hareketsiz durumdaki traktörde kuvvetler Arka dingili muharrik traktörlerde kuvvetler Çeki Kancası ve Çeki Demirine
DetaylıİÇİNDEKİLER. Bölüm 1 GİRİŞ
İÇİNDEKİLER Bölüm 1 GİRİŞ 1.1 TAŞITLAR VE SOSYAL YAŞAM... 1 1.2 TARİHSEL GELİŞİM... 1 1.2.1 Türk Otomotiv Endüstrisi... 5 1.3 TAŞITLARIN SINIFLANDIRILMASI... 8 1.4 TAŞITA ETKİYEN KUVVETLER... 9 1.5 TAŞIT
DetaylıDİNAMİK - 1. Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü
DİNAMİK - 1 Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü http://acikders.ankara.edu.tr/course/view.php?id=190 1. HAFTA Kapsam:
DetaylıKATI CİSİMLERİN BAĞIL İVME ANALİZİ:
KATI CİSİMLERİN BAĞIL İVME ANALİZİ: Genel düzlemsel hareket yapmakta olan katı cisim üzerinde bulunan iki noktanın ivmeleri aralarındaki ilişki, bağıl hız v A = v B + v B A ifadesinin zamana göre türevi
DetaylıİÇİNDEKİLER. Bölüm 1 GİRİŞ
İÇİNDEKİLER Bölüm 1 GİRİŞ 1.1 TAŞITLAR VE SOSYAL YAŞAM... 1 1.2 TARİHSEL GELİŞİM... 1 1.2.1 Türk Otomotiv Endüstrisi... 11 1.3 TAŞITLARIN SINIFLANDIRILMASI... 14 1.4 TAŞITA ETKİYEN KUVVETLER... 15 1.5
DetaylıDİNAMİK - 7. Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü
DİNAMİK - 7 Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü 7. HAFTA Kapsam: Parçacık Kinetiği, Kuvvet İvme Yöntemi Newton hareket
DetaylıMühendislik Mekaniği Dinamik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş
Mühendislik Mekaniği Dinamik Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 17 Rijit Cismin Düzlemsel Kinetiği; Kuvvet ve İvme Kaynak: Mühendislik Mekaniği: Dinamik, R.C.Hibbeler, S.C.Fan, Çevirenler: A. Soyuçok, Ö. Soyuçok.
DetaylıDİNAMİK Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü
DİNAMİK - 11 Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü 11. HAFTA Kapsam: İmpuls Momentum yöntemi İmpuls ve momentum ilkesi
DetaylıYORULMA ANALİZLERİNDE ARAÇ DİNAMİĞİ MODELLERİNİN KULLANIMI
OTEKON 2010 5. Otomotiv Teknolojileri Kongresi 07 08 Haziran 2010, BURSA YORULMA ANALİZLERİNDE ARAÇ DİNAMİĞİ MODELLERİNİN KULLANIMI Anıl Yılmaz, Namık Kılıç Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş., SAKARYA
DetaylıSistem Dinamiği. Bölüm 3- Rijit Gövdeli Mekanik Sistemlerin Modellenmesi. Doç.Dr. Erhan AKDOĞAN
Sistem Dinamiği Bölüm 3- Rijit Gövdeli Mekanik Sistemlerin Modellenmesi Doç. Sunumlarda kullanılan semboller: El notlarına bkz. Yorum Soru MATLAB Bolum No.Alt Başlık No.Denklem Sıra No Denklem numarası
DetaylıHAFİF TİCARİ KAMYONETİN DEVRİLME KONTROLÜNDE FARKLI KONTROLÖR UYGULAMALARI
HAFİF TİCARİ KAMYONETİN DEVRİLME KONTROLÜNDE FARKLI KONTROLÖR UYGULAMALARI Emre SERT Anadolu Isuzu Otomotiv A.Ş 1. Giriş Özet Ticari araç kazalarının çoğu devrilme ile sonuçlanmaktadır bu nedenle devrilme
DetaylıMAK585 Dinamik Sistemlerin Modellenmesi ve Simülasyonu
MAK585 Dinamik Sistemlerin Modellenmesi ve Simülasyonu Gebze Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Prof.Dr. Selim Sivrioğlu s.selim@gtu.edu.tr 22.2.219 Serbestlik derecesi Bir sistemin serbestlik
DetaylıKİNETİK ENERJİ, İŞ-İŞ ve ENERJİ PRENSİBİ
KİNETİK ENERJİ, İŞ-İŞ ve ENERJİ PRENSİBİ Amaçlar 1. Kuvvet ve kuvvet çiftlerinin yaptığı işlerin tanımlanması, 2. Rijit cisme iş ve enerji prensiplerinin uygulanması. UYGULAMALAR Beton mikserinin iki motoru
DetaylıMAK 308 MAKİNA DİNAMİĞİ Bahar Dr. Nurdan Bilgin
MAK 308 MAKİNA DİNAMİĞİ 2017-2018 Bahar Dr. Nurdan Bilgin Virtüel İş Yöntemi-Giriş Bu zamana kadar Newton yasaları ve D alambert prensibine dayanarak hareket özellikleri her konumda bilinen bir makinanın
Detaylı2. POTANSİYEL VE KİNETİK ENERJİ 2.1. CİSİMLERİN POTANSİYEL ENERJİSİ. Konumundan dolayı bir cismin sahip olduğu enerjiye Potansiyel Enerji denir.
BÖLÜM POTANSİYEL VE KİNETİK ENERJİ. POTANSİYEL VE KİNETİK ENERJİ.1. CİSİMLERİN POTANSİYEL ENERJİSİ Konumundan dolayı bir cismin sahip olduğu enerjiye Potansiyel Enerji denir. Mesela Şekil.1 de görülen
DetaylıBTÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE LABORATUVARI DERSİ
1 BTÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE LABORATUVARI DERSİ ROTORLARDA STATİK VE DİNAMİKDENGE (BALANS) DENEYİ 1. AMAÇ... 2 2. GİRİŞ... 2 3. TEORİ... 3 4. DENEY TESİSATI... 4 5. DENEYİN YAPILIŞI... 7 6.
DetaylıİKİ BOYUTLU ÇUBUK SİSTEMLER İÇİN YAPI ANALİZ PROGRAM YAZMA SİSTEMATİĞİ
İKİ BOYUTLU ÇUBUK SİSTEMLER İÇİN YAPI ANALİZ PROGRAM YAZMA SİSTEMATİĞİ Yapı Statiği nde incelenen sistemler çerçeve sistemlerdir. Buna ek olarak incelenen kafes ve karma sistemler de aslında çerçeve sistemlerin
DetaylıTİCARİ ARAÇ GELİŞTİRME PROJESİ KAPSAMINDA DİNAMİK MODELİN TESTLER İLE DOĞRULANMASI
OTEKON 2010 5. Otomotiv Teknolojileri Kongresi 07 08 Haziran 2010, BURSA TİCARİ ARAÇ GELİŞTİRME PROJESİ KAPSAMINDA DİNAMİK MODELİN TESTLER İLE DOĞRULANMASI Baki Orçun ORGÜL *, Mustafa Latif KOYUNCU *,
DetaylıDENEY 2. Statik Sürtünme Katsayısının Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi
DENEY 2 Statik Sürtünme Katsayısının Belirlenmesi Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü Isparta-2018 Amaç 1. Kuru yüzeler arasındaki sürtünme kuvveti ve sürtünme katsayısı kavramlarının
DetaylıHİDROLİK. Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU
HİDROLİK Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU Ders Hakkında Genel Bilgiler Görüşme Saatleri:---------- Tavsiye edilen kitaplar: 1-Hidrolik (Prof. Dr. B. Mutlu SÜMER, Prof. Dr. İstemi ÜNSAL. ) 2-Akışkanlar Mekaniği
DetaylıTİCARİ ARAÇ GELİŞTİRME PROJESİ KAPSAMINDA DİNAMİK MODELİN TESTLER İLE DOĞRULANMASI
OTEKON 2010 5. Otomotiv Teknolojileri Kongresi 07 08 Haziran 2010, BURSA TİCARİ ARAÇ GELİŞTİRME PROJESİ KAPSAMINDA DİNAMİK MODELİN TESTLER İLE DOĞRULANMASI Baki Orçun ORGÜL *, Mustafa Latif KOYUNCU *,
DetaylıKATI CİSMİN DÜZLEMSEL KİNETİĞİ
KATI CİSMİN DÜZLEMSEL KİNETİĞİ Bu bölümde, düzlemsel levhaların veya düzlem levha gibi davranış sergileyen üç boyutlu cisimlerin hareketi üzerinde durulacaktır. Diğer bir ifadeyle, katı cisim üzerine etki
DetaylıSTATİK MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN. Behcet DAĞHAN
Statik Ders Notları Sınav Soru ve Çöümleri DAĞHAN MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ STATİK MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ STATİK İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ - Skalerler ve Vektörler - Newton Kanunları 2. KUVVET SİSTEMLERİ - İki Boutlu
Detaylı5. Boyut Analizi. 3) Bir deneysel tasarımda değişken sayısının azaltılması 4) Model tasarım prensiplerini belirlemek
Boyut analizi, göz önüne alınan bir fiziksel olayı etkileyen deneysel değişkenlerin sayısını ve karmaşıklığını azaltmak için kullanılan bir yöntemdir. kışkanlar mekaniğinin gelişimi ağırlıklı bir şekilde
DetaylıNewton un II. yasası. Bir cismin ivmesi, onun üzerine etki eden bileşke kuvvetle doğru orantılı ve kütlesi ile ters orantılıdır.
Newton un II. yasası Bir cismin ivmesi, onun üzerine etki eden bileşke kuvvetle doğru orantılı ve kütlesi ile ters orantılıdır. Bir cisme F A, F B ve F C gibi çok sayıda kuvvet etkiyorsa, net kuvvet bunların
DetaylıBELĐRLĐ BĐR SIKMA KUVVETĐ ETKĐSĐNDE BĐSĐKLET FREN KOLU KUVVET ANALĐZĐNĐN YAPILMASI
tasarım BELĐRLĐ BĐR SIKMA KUVVETĐ ETKĐSĐNDE BĐSĐKLET FREN KOLU KUVVET ANALĐZĐNĐN YAPILMASI Nihat GEMALMAYAN, Hüseyin ĐNCEÇAM Gazi Üniversitesi, Makina Mühendisliği Bölümü GĐRĐŞ Đlk bisikletlerde fren sistemi
DetaylıVİRTÜEL İŞ (VIRTUEL WORK)
VİRTÜEL İŞ (VIRTUEL WORK) Bir Kuvvetin Yaptığı İş VII - 1 VII - 2 Bir Kuvvet Çiftinin Yaptığı İş Virtüel İş Denge Maddesel Nokta VII - 3 Ri,jit Cisim Rijit Cisim Sistemi Dış Kuvvetler Bağ Kuvvetleri İç
Detaylı5. Boyut Analizi. 3) Bir deneysel tasarımda değişken sayısının azaltılması 4) Model tasarım prensiplerini belirlemek
Boyut analizi, göz önüne alınan bir fiziksel olayı etkileyen deneysel değişkenlerin sayısını ve karmaşıklığını azaltmak için kullanılan bir yöntemdir. Akışkanlar mekaniğinin gelişimi ağırlıklı bir şekilde
DetaylıYÖNLENDİRİLEBİLİR İLAVE DİNGİL
OTEKON 14 7. Otomotiv Teknolojileri Kongresi 26 27 Mayıs 2014, BURSA YÖNLENDİRİLEBİLİR İLAVE DİNGİL N. Sefa Kuralay **, Mehmet Günal *, Mustafa Umut Karaoğlan **, Atilla Yenice *, Can Olguner * * Ege Endüstri
DetaylıTheory Turkish (Turkmenistan) Bu soruya başlamadan önce lütfen ayrı bir zarfta verilen genel talimatları okuyunuz.
Q1-1 İki Mekanik Problemi (10 puan) Bu soruya başlamadan önce lütfen ayrı bir zarfta verilen genel talimatları okuyunuz. Kısım A. Gizli Disk (3.5 puan) r 1 yarıçaplı h 1 kalınlıklı tahtadan yapılmış katı
DetaylıDİNAMİK. Ders_10. Doç.Dr. İbrahim Serkan MISIR DEÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü. Ders notları için: GÜZ
DİNAMİK Ders_10 Doç.Dr. İbrahim Serkan MISIR DEÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Ders notları için: http://kisi.deu.edu.tr/serkan.misir/ 2016-2017 GÜZ KÜTLE ATALET MOMENTİ Bugünün Hedefleri: 1. Rijit bir cismin
DetaylıKAYMALI YATAKLAR I: Eksenel Yataklar
KAYMALI YATAKLAR I: Eksenel Yataklar Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Eksenel yataklama türleri Yatak malzemeleri Hidrodinamik
Detaylı1. Giriş. 2. Dört Rotorlu Hava Aracı Dinamiği 3. Kontrolör Tasarımı 4. Deneyler ve Sonuçları. 5. Sonuç
Kayma Kipli Kontrol Yöntemi İle Dört Rotorlu Hava Aracının Kontrolü a.arisoy@hho.edu.tr TOK 1 11-13 Ekim, Niğde M. Kemal BAYRAKÇEKEN k.bayrakceken@hho.edu.tr Hava Harp Okulu Elektronik Mühendisliği Bölümü
DetaylıMAK 4004 BİTİRME ÖDEVİ DERSİ PROJE ÖNERİSİ
- ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ Form BTP-01 (1/) BAHAR 007-008 4/01/008 Taşıt Hareket Denklemlerinin Bilgisayar Yardımıyla Çözümü 1. Taşıta etkiyen kuvvetlerin belirlenmesi. Düz harekette taşıt hareket denklemlerinin
DetaylıMEKANİK TİTREŞİMLER DERS NOTLARI
SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKANİK TİTREŞİMLER DERS NOTLARI 2015 BAHAR 2 KAYNAKLAR 1. Mekanik Titreşimler, Birsen Kitabevi, Prof. Dr. Fuat Pasin 2. Mechanical
DetaylıKAYMA GERİLMESİ (ENİNE KESME)
KAYMA GERİLMESİ (ENİNE KESME) Demir yolu traversleri çok büyük kesme yüklerini taşıyan kiriş olarak davranır. Bu durumda, eğer traversler ahşap malzemedense kesme kuvvetinin en büyük olduğu uçlarından
Detaylı3. İzmir Rüzgar Sempozyumu Ekim 2015, İzmir
3. İzmir Rüzgar Sempozyumu 8-9-10 Ekim 2015, İzmir Yatay Eksenli Rüzgar Türbin Kanatlarının Mekanik Tasarım Esasları- Teorik Model Prof. Dr. Erdem KOÇ Arş. Gör. Kadir KAYA Ondokuz Mayıs Üniversitesi Makina
DetaylıBÖLÜM 4 KARAYOLUNDA SEYREDEN ARAÇLARA ETKİYEN DİRENÇLER
BÖLÜM 4 KARAYOLUNDA SEYREDEN ARAÇLARA ETKİYEN DİRENÇLER Dinamikten bilindiği üzere belli bir yörünge üzerinde hareket eden cisimleri hareket yönünün tersi yönünde bir takım kuvvetler etkiler. Bu hareketler
DetaylıBURULMA DENEYİ 2. TANIMLAMALAR:
BURULMA DENEYİ 1. DENEYİN AMACI: Burulma deneyi, malzemelerin kayma modülü (G) ve kayma akma gerilmesi ( A ) gibi özelliklerinin belirlenmesi amacıyla uygulanır. 2. TANIMLAMALAR: Kayma modülü: Kayma gerilmesi-kayma
DetaylıBÖLÜM 4: MADDESEL NOKTANIN KİNETİĞİ: İMPULS ve MOMENTUM
BÖLÜM 4: MADDESEL NOKTANIN KİNETİĞİ: İMPULS ve MOMENTUM 4.1. Giriş Bir önceki bölümde, hareket denklemi F = ma nın, maddesel noktanın yer değiştirmesine göre integrasyonu ile elde edilen iş ve enerji denklemlerini
DetaylıMAK 308 MAKİNA DİNAMİĞİ Bahar Dr. Nurdan Bilgin
MAK 308 MAKİNA DİNAMİĞİ 2017-2018 Bahar Dr. Nurdan Bilgin Süper Pozisyon Prensibi Bu noktaya kadar, yönü ve büyüklüğü bilinen bir dış kuvvetin etkisi altındaki sistemde, bu dış kuvveti dengelemek üzere
DetaylıBurma deneyinin çekme deneyi kadar geniş bir kullanım alanı yoktur ve çekme deneyi kadar standartlaştırılmamış bir deneydir. Uygulamada malzemelerin
BURMA DENEYİ Burma deneyinin çekme deneyi kadar geniş bir kullanım alanı yoktur ve çekme deneyi kadar standartlaştırılmamış bir deneydir. Uygulamada malzemelerin genel mekanik özelliklerinin saptanmasında
DetaylıEge Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Kontrol Sistemleri II Dersi
Ege Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Kontrol Sistemleri II Dersi Ball and Beam Deneyi.../../205 ) Giriş Bu deneyde amaç kök yerleştirme (Pole placement) yöntemi ile top ve çubuk (ball
DetaylıKOÜ. Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği ( 1. ve 2. Öğretim ) Bölümü Dinamik Dersi (Türkçe Dilinde) 2. Çalişma Soruları / 21 Ekim 2018
SORU-1) Şekilde gösterilen uzamasız halat makara sisteminde A'daki ipin ucu aşağı doğru 1 m/s lik bir hızla çekilirken, E yükünün hızının sayısal değerini ve hareket yönünü sistematik bir şekilde hesaplayarak
DetaylıHARRAN ÜNİVERSİTESİ 2016 YILI ZİRAAT FAKÜLTESİ FİNAL SINAVI SORU ÖRNEKLERİ
HARRAN ÜNİVERSİTESİ 016 YILI ZİRAAT FAKÜLTESİ FİNAL SINAVI SORU ÖRNEKLERİ Soru 1 - Bir tekerlek, 3.5 rad/ s ' lik sabit bir açısal ivmeyle dönüyor. t=0'da tekerleğin açısal hızı rad/s ise, (a) saniyede
DetaylıFiz Ders 10 Katı Cismin Sabit Bir Eksen Etrafında Dönmesi
Fiz 1011 - Ders 10 Katı Cismin Sabit Bir Eksen Etrafında Dönmesi Açısal Yerdeğiştirme, Hız ve İvme Dönme Kinematiği: Sabit Açısal İvmeli Dönme Hareketi Açısal ve Doğrusal Nicelikler Dönme Enerjisi Eylemsizlik
DetaylıFizik 101: Ders 18 Ajanda
Fizik 101: Ders 18 Ajanda Özet Çoklu parçacıkların dinamiği Makara örneği Yuvarlanma ve kayma örneği Verilen bir eksen etrafında dönme: hokey topu Eğik düzlemde aşağı yuvarlanma Bowling topu: kayan ve
DetaylıRİJİT CİSİMLERİN DÜZLEMSEL KİNEMATİĞİ
RİJİT CİSİMLERİN DÜZLEMSEL KİNEMATİĞİ MUTLAK GENEL DÜZLEMSEL HAREKET: Genel düzlemsel hareket yapan bir karı cisim öteleme ve dönme hareketini eşzamanlı yapar. Eğer cisim ince bir levha olarak gösterilirse,
DetaylıDİNAMİK. Ders_9. Doç.Dr. İbrahim Serkan MISIR DEÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü. Ders notları için: GÜZ
DİNAMİK Ders_9 Doç.Dr. İbrahim Serkan MISIR DEÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Ders notları için: http://kisi.deu.edu.tr/serkan.misir/ 2018-2019 GÜZ RİJİT CİSİMLERİN DÜZLEMSEL KİNEMATİĞİ: ÖTELENME&DÖNME Bugünün
DetaylıRCRCR KAVRAMA MEKANİZMASININ KİNEMATİK ANALİZİ Koray KAVLAK
Selçuk-Teknik Dergisi ISSN 130-6178 Journal of Selcuk-Technic Cilt, Sayı:-006 Volume, Number:-006 RCRCR KAVRAMA MEKANİZMASININ KİNEMATİK ANALİZİ Koray KAVLAK Selçuk Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi,
DetaylıELK-301 ELEKTRİK MAKİNALARI-1
ELK-301 ELEKTRİK MAKİNALARI-1 KAYNAKLAR 1. Prof. Dr. Güngör BAL, Elektrik Makinaları I, Seçkin Yayınevi, Ankara 2016 2. Stephen J. Chapman, Elektrik Makinalarının Temelleri, Çağlayan Kitabevi, 2007, Çeviren:
DetaylıKompozit Malzemeler ve Mekaniği. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş
Kompozit Malzemeler ve Mekaniği Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 4 Laminatların Makromekanik Analizi Kaynak: Kompozit Malzeme Mekaniği, Autar K. Kaw, Çevirenler: B. Okutan Baba, R. Karakuzu. 4 Laminatların
DetaylıRÜZGAR YÜKÜNÜN BİR TİCARİ ARAÇ SERVİS KAPISINA OLAN ETKİLERİNİN İNCELENMESİ
RÜZGAR YÜKÜNÜN BİR TİCARİ ARAÇ SERVİS KAPISINA OLAN ETKİLERİNİN İNCELENMESİ Melih Tuğrul, Serkan Er Hexagon Studio Araç Mühendisliği Bölümü OTEKON 2010 5. Otomotiv Teknolojileri Kongresi 07 08 Haziran
DetaylıKompozit Malzemeler ve Mekaniği. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş
Kompozit Malzemeler ve Mekaniği Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 4 Laminatların Makromekanik Analizi Kaynak: Kompozit Malzeme Mekaniği, Autar K. Kaw, Çevirenler: B. Okutan Baba, R. Karakuzu. 4 Laminatların
DetaylıDİNAMİK - 2. Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü
DİNAMİK - 2 Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü http://acikders.ankara.edu.tr/course/view.php?id=190 2. HAFTA Kapsam:
DetaylıHİPPARCOS KATALOĞUNDAKİ ALGOL YILDIZLARININ KİNEMATİĞİ. T. Özdemir *, A. İskender * * İnönü Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü
HİPPARCOS KATALOĞUNDAKİ ALGOL YILDIZLARININ KİNEMATİĞİ T. Özdemir *, A. İskender * * İnönü Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü Algol tipi sistemler (klasik algol) *Örten çift yıldız sistemi
DetaylıDENİZ PETROL TLP-TİPLİ PLATFORMUN MODEL DİNAMİK İNCELENMESİ
Gemi Mühendisliği ve Sanayimiz Sempozyumu, 4-5 Aralık 004 DENİZ PETROL TLP-TİPLİ PLATFORMUN MODEL DİNAMİK İNCELENMESİ Doç.Dr.Nicat MESTANZADE 1, Araş.Gör.Gökhan YAZICI ÖZET The geometric form of the structure
DetaylıMassachusetts Teknoloji Enstitüsü-Fizik Bölümü
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü-Fizik Bölümü Fizik 8.01 Ödev # 7 Güz, 1999 ÇÖZÜMLER Dru Renner dru@mit.edu 7 Kasım 1999 Saat: 21.50 Problem 7.1 (Ohanian, sayfa 271, problem 55) Bu problem boyunca roket
DetaylıSTATIK MUKAVEMET. Doç. Dr. NURHAYAT DEĞİRMENCİ
STATIK MUKAVEMET Doç. Dr. NURHAYAT DEĞİRMENCİ STATİK DENGE KOŞULLARI Yapı elemanlarının tasarımında bu elemanlarda oluşan iç kuvvetlerin dağılımının bilinmesi gerekir. Dış ve iç kuvvetlerin belirlenmesinde
DetaylıOtomotiv Mühendisliğinde Mekatronik (MECE 451) Ders Detayları
Otomotiv Mühendisliğinde Mekatronik (MECE 451) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Kredi AKTS Saati Otomotiv Mühendisliğinde Mekatronik MECE 451 Güz 3 0 0 3 4
DetaylıMUKAVEMET HESAPLARI : ÇİFT KİRİŞLİ GEZER KÖPRÜLÜ VİNÇ
MUKAVEMET HESAPLARI ÜRÜN KODU MAKİNA ADI : 20+5 TON : ÇİFT KİRİŞLİ GEZER KÖPRÜLÜ VİNÇ İÇİNDEKİLER ÇELİK YAPI ANALİZİ (VİNÇ KÖPRÜSÜ) TEKER HESAPLARI HALAT HESAPLARI KANCA BLOĞU HESABI TAMBUR HESAPLARI SAYFA
DetaylıÖdev 1. Ödev1: 600N luk kuvveti u ve v eksenlerinde bileşenlerine ayırınız. 600 N
Ödev 1 Ödev1: 600N luk kuvveti u ve v eksenlerinde bileşenlerine ayırınız. 600 N 1 600 N 600 N 600 N u sin120 600 N sin 30 u 1039N v sin 30 600 N sin 30 v 600N 2 Ödev 2 Ödev2: 2 kuvvetinin şiddetini, yönünü
DetaylıVECTOR MECHANICS FOR ENGINEERS: STATICS
Seventh Edition VECTOR MECHANICS FOR ENGINEERS: STATICS Ferdinand P. Beer E. Russell Johnston, Jr. Ders Notu: Hayri ACAR İstanbul Teknik Üniveristesi 8. Sürtünme Tel: 85 31 46 / 116 E-mail: acarh@itu.edu.tr
DetaylıAFYON KOCATEPE UNÝVERSÝTESÝ TEZSÝZ YÜKSEK LÝSANS PROGRAMI 1. YARIYIL 2. YARIYIL 3. YARIYIL 4. YARIYIL
AFYON KOCATEPE UNÝVERSÝTESÝ FEN BÝLÝMLERÝ ENSTÝTÜSÜ MAKÝNE EÐÝTÝMÝ PROGRAMI TEZSÝZ YÜKSEK LÝSANS PROGRAMI 1. YARIYIL DERS KODU DERSÝN ADI Z/S TEO UYG KREDÝ AKTS MAT501 MÜHENDÝSLÝK MATEMATÝÐÝ S 3 0 3 8
DetaylıGERİ KAZANIMLI FREN SİSTEMİ "REGENERATIVE ENERGY" REGEN ENERGY REJENERATİF ENERJİ
GERİ KAZANIMLI FREN SİSTEMİ "REGENERATIVE ENERGY" REGEN ENERGY REJENERATİF ENERJİ Frenleme mesafesi; taşıtın hızına, yüküne, yol ve lastik durumuna, frenlerin durumuna ve fren zayıflamasına bağlıdır. Hareket
DetaylıDr. Öğr. Üyesi Sercan SERİN
Dr. Öğr. Üyesi Sercan SERİN 2 10-YATAY KURBA ELEMANLARI 3 KURBALARDA DÖNÜŞ Güvenlik ve kapasite açısından taşıtların kurbaları sürekli bir hareketle ve aliynmandaki hızını mümkün mertebe muhafaza edecek
DetaylıOtomatik Kontrol I. Dinamik Sistemlerin Matematik Modellenmesi. Yard.Doç.Dr. Vasfi Emre Ömürlü
Otomatik Kontrol I Dinamik Sistemlerin Matematik Modellenmesi Yard.Doç.Dr. Vasfi Emre Ömürlü Mekanik Sistemlerin Modellenmesi Elektriksel Sistemlerin Modellenmesi Örnekler 2 3 Giriş Karmaşık sistemlerin
DetaylıAraç Devrilme Dinamiğinin için Model Öngörülü Kontrol
TOK 214 Bildiri Kitab 11-13 Eylül 214, Kocaeli Araç Devrilme Dinamiğinin için Model Öngörülü Kontrol Zafer ÖCAL 1, Emre SERT 1, Zafer BİNGÜL 2 1 Anadolu Isuzu Otomotiv San.Tic. A.Ş. Kocaeli emre.sert@isuzu.com.tr
DetaylıGeometriden kaynaklanan etkileri en aza indirmek için yük ve uzama, sırasıyla mühendislik gerilmesi ve mühendislik birim şekil değişimi parametreleri elde etmek üzere normalize edilir. Mühendislik gerilmesi
DetaylıBİSİKLET FREN SİSTEMİNDE KABLO BAĞLANTISI AÇISININ MEKANİK VERİME ETKİSİNİNİNCELENMESİ
BİSİKLET FREN SİSTEMİNDE KABLO BAĞLANTISI AÇISININ MEKANİK VERİME ETKİSİNİNİNCELENMESİ Nihat GEH ALMAYAN V. Doç. Dr., Gazi Üniversitesi, Makina Mühendisliği Bölümü Hüseyin İNCEÇAM Gazi Üniversitesi, Makina
DetaylıBir Binek Araç için Dört-Tekerlekten Yönlendirme Sisteminin Geliştirilmesi
OTEKON 14 7. Otomotiv Teknolojileri Kongresi 26 27 Mayıs 2014, BURSA Bir Binek Araç için Dört-Tekerlekten Yönlendirme Sisteminin Geliştirilmesi Burak Ulaş Hexagon Studio A.Ş., Şasi ve Güç Aktarma Sistemleri
DetaylıVERİLER. Yer çekimi ivmesi : g=10 m/s 2
VERİLER Yer çekimi ivmesi : g=10 m/s 2 Metrik Ön Takılar sin 45 = cos 45 = 0,7 Numara Ön Takı Simge sin 37 = cos 53 = 0,6 sin 53 = cos 37 = 0,8 10 9 giga G tan 37 = 0,75 10 6 mega M tan 53 = 1,33 10 3
DetaylıOTOMOTİV TEKNOLOJİLERİ
OTOMOTİV TEKNOLOJİLERİ Prof. Dr. Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makina Mühendisliği Bölümü, Erzurum Bu hafta Şasi Sistemleri Tekerlekler ve Lastikler Süspansiyonlar Direksiyon Sistemleri
DetaylıKAVRAMALAR SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-II DERS NOTU. Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI
KAVRAMALAR MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-II DERS NOTU Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI Kavramalar / 4 Kavramaların temel görevi iki mili birbirine bağlamaktır. Bu temel görevin yanında şu fonksiyonları
DetaylıManyetik Alanlar. Benzer bir durum hareketli yükler içinde geçerli olup bu yüklerin etrafını elektrik alana ek olarak bir manyetik alan sarmaktadır.
Manyetik Alanlar Manyetik Alanlar Duran ya da hareket eden yüklü parçacığın etrafını bir elektrik alanın sardığı biliyoruz. Hatta elektrik alan konusunda şu sonuç oraya konulmuştur. Durgun bir deneme yükü
DetaylıG( q ) yer çekimi matrisi;
RPR (DÖNEL PRİZATİK DÖNEL) EKLE YAPISINA SAHİP BİR ROBOTUN DİNAİK DENKLELERİNİN VEKTÖR-ATRİS FORDA TÜRETİLESİ Aytaç ALTAN Osmancık Ömer Derindere eslek Yüksekokulu Hitit Üniversitesi aytacaltan@hitit.edu.tr
DetaylıSistem Dinamiği. Bölüm 1- Sistem Dinamiğine Giriş. Doç.Dr. Erhan AKDOĞAN
Sistem Dinamiği - Sistem Dinamiğine Giriş Doç.Dr. Erhan AKDOĞAN Sunumlarda kullanılan semboller: El notlarına bkz. Yorum Soru MATLAB Bolum No.Alt Başlık No.Denklem Sıra No Denklem numarası Şekil No Şekil
Detaylı1.1 Statik Aktif Durum için Coulomb Yönteminde Zemin Kamasına Etkiyen Kuvvetler
TEORİ 1Yanal Toprak İtkisi 11 Aktif İtki Yöntemi 111 Coulomb Yöntemi 11 Rankine Yöntemi 1 Pasif İtki Yöntemi 11 Coulomb Yöntemi : 1 Rankine Yöntemi : 13 Sükunetteki İtki Danimarka Kodu 14 Dinamik Toprak
DetaylıGerekli Çeki Kuvvetinin Belirlenmesi
Gerekli Çeki Kuvvetinin Belirlenmesi Bir meliorasyon makinasının harekete geçebilmesi için; yuvarlanma direnci, varsa meyil direnci, ivmelenme direnci ve hava direnci kuvvetlerini yenmesi gerekmektedir.
Detaylı3-BOYUTLU PALETLİ ARAÇ MODELİ GELİŞTİRİLMESİ VE DOĞRULANMASI
3-BOYUTLU PALETLİ ARAÇ MODELİ GELİŞTİRİLMESİ VE DOĞRULANMASI Kemal Çalışkan (a), Y. Samim Ünlüsoy, Burak Tuncer (c) (a) ODTÜ Makina Müh. Böl., Ankara, kcaliskan@taru.com.tr ODTÜ Makina Müh. Böl., Ankara,
DetaylıĠSTANBUL BOĞAZINDAKĠ AKINTI ENERJĠSĠ YARDIMIYLA ELEKTRĠK ELDESĠ Onur TULGAS Prof.Dr. Ayşen DEMİRÖREN, Prof. Dr. Ömer GÖREN, Y.Doç.Dr.
1. Giriş ĠSTANBUL BOĞAZINDAKĠ AKINTI ENERJĠSĠ YARDIMIYLA ELEKTRĠK ELDESĠ Onur TULGAS Prof.Dr. Ayşen DEMİRÖREN, Prof. Dr. Ömer GÖREN, Y.Doç.Dr.Özgür ÜSTÜN Dünyamızda gerçekleşen ve hızla ilerleyen teknolojik
DetaylıRULMANLI VE KAYMALI YATAKLARDA SÜRTÜNME VE DİNAMİK DAVRANIŞ DENEY FÖYÜ
T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ RULMANLI VE KAYMALI YATAKLARDA SÜRTÜNME VE DİNAMİK DAVRANIŞ DENEY FÖYÜ HAZIRLAYANLAR Prof. Dr. Erdem KOÇ Arş.Gör. Mahmut
DetaylıMAK 308 MAKİNA DİNAMİĞİ Bahar Dr. Nurdan Bilgin
MAK 308 MAKİNA DİNAMİĞİ 017-018 Bahar Dr. Nurdan Bilgin EŞDEĞER ATALET MOMENTİ Geçen ders, hız ve ivme etki katsayılarını elde ederek; mekanizmanın hareketinin sadece bir bağımsız değişkene bağlı olarak
DetaylıDİŞLİ ÇARKLAR II: HESAPLAMA
DİŞLİ ÇARLAR II: HESAPLAMA Prof. Dr. İrfan AYMAZ Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Dişli Çark uvvetleri Diş Dibi Gerilmeleri
DetaylıTAŞINIMIN FİZİKSEL MEKANİZMASI
BÖLÜM 6 TAŞINIMIN FİZİKSEL MEKANİZMASI 2 or Taşınımla ısı transfer hızı sıcaklık farkıyla orantılı olduğu gözlenmiştir ve bu Newton un soğuma yasasıyla ifade edilir. Taşınımla ısı transferi dinamik viskosite
Detaylı(Mekanik Sistemlerde PID Kontrol Uygulaması - 1) SÜSPANSİYON SİSTEMLERİNİN PID İLE KONTROLÜ. DENEY SORUMLUSU Arş.Gör. Sertaç SAVAŞ
T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK LABORATUVARI 1 (Mekanik Sistemlerde PID Kontrol Uygulaması - 1) SÜSPANSİYON SİSTEMLERİNİN PID İLE KONTROLÜ DENEY
DetaylıDİNAMİK DERS NOTLARI. Doç.Dr. Cesim ATAŞ
DİNMİK DERS NOTLRI Kaynaklar: Engineering Mechanics: Dynamics,, SI Version, 6th Edition, J. L. Meriam,, L. G. Kraige Vector Mechanics for Engineers: : Dynamics, Sith Edition, Beer and Johnston Doç.Dr.
DetaylıGEZER KREN KÖPRÜSÜ KONSTRÜKSİYONU VE HESABI
GEZER KRE KÖPRÜSÜ KOSTRÜKSİYOU VE HESABI 1. GEZER KÖPRÜLÜ KRE Gezer köprülü krenler, yüksekte bulunan raylar üzerinde hareket eden arabalı köprülerdir. Araba yükleri kaldırır veya indirir ve köprü üzerindeki
DetaylıDİNAMİK TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ
7 TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ Adem ÇALIŞKAN Hareket veya hareketteki değişmelerin sebeplerini araştırarak kuvvetle hareket arasındaki ilişkiyi inceleyen mekaniğin bölümüne dinamik denir. Hareket, bir
DetaylıSORU #1. (20 p) (İlişkili Olduğu / Ders Öğrenme Çıktısı: 1,5,6 Program Çıktısı: 1)
Süre 90 dakikadır. T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AKIŞKANLAR MEKANİĞİ DERSİ 2015-2016 GÜZ FİNAL SINAVI (Prof.Dr. Tahsin ENGİN - Doç.Dr. Nedim Sözbir - Yrd.Doç.Dr. Yüksel KORKMAZ Yrd.Doç.Dr.
DetaylıDEVRİLME DİNAMİĞİ KARARLILIĞI VE KONTROLÜ. YÜKSEK LİSANS TEZİ Mak. Müh. Barış AYKENT. Anabilim Dalı : MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ
İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DEVRİLME DİNAMİĞİ KARARLILIĞI VE KONTROLÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ Mak. Müh. Barış AYKENT Anabilim Dalı : MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ Programı : SİSTEM DİNAMİĞİ VE
DetaylıDüzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi
Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 4 (2016) 514-527 Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi Araştırma Makalesi Deney Tasarımı Yaklaşımıyla, Dört Tekerlekten Çekişli Bir Taşıtın Direksiyon
DetaylıKARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KAYA MEKANİĞİ LABORATUVARI
TEK EKSENLİ SIKIŞMA (BASMA) DAYANIMI DENEYİ (UNIAXIAL COMPRESSIVE STRENGTH TEST) 1. Amaç: Kaya malzemelerinin üzerlerine uygulanan belirli bir basınç altında kırılmadan önce ne kadar yüke dayandığını belirlemektir.
DetaylıAKIŞKANLAR MEKANİĞİ-II
AKIŞKANLAR MEKANİĞİ-II Şekil 1. Akışa bırakılan parçacıkların parçacık izlemeli hızölçer ile belirlenmiş cisim arkasındaki (iz bölgesi) yörüngeleri ve hızlarının zamana göre değişimi (renk skalası). Akış
DetaylıANAHTARLI RELÜKTANS MOTORUN SAYISAL HIZ KONTROLÜ
ANAHTARLI RELÜKTANS MOTORUN SAYISAL HIZ KONTROLÜ Zeki OMAÇ Hasan KÜRÜM Fırat Üniversitesi Bingöl Meslek Yüksekokulu Bingöl Fırat Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik - Elektronik Mühendisliği Bölümü
DetaylıMADDESEL NOKTALARIN DİNAMİĞİ
MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ DİNAMİK MADDESEL NOKTALARIN DİNAMİĞİ DİNAMİK MADDESEL NOKTALARIN DİNAMİĞİ İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ - Konum, Hız ve İvme - Newton Kanunları 2. MADDESEL NOKTALARIN KİNEMATİĞİ - Doğrusal
DetaylıMAK 210 SAYISAL ANALİZ
MAK 210 SAYISAL ANALİZ BÖLÜM 7- SAYISAL TÜREV Doç. Dr. Ali Rıza YILDIZ 1 GİRİŞ İntegral işlemi gibi türev işlemi de mühendislikte çok fazla kullanılan bir işlemdir. Basit olarak bir fonksiyonun bir noktadaki
DetaylıASİSTAN ARŞ. GÖR. GÜL DAYAN
ASİSTAN ARŞ. GÖR. GÜL DAYAN VİSKOZİTE ÖLÇÜMÜ Viskozite, bir sıvının iç sürtünmesi olarak tanımlanır. Viskoziteyi etkileyen en önemli faktör sıcaklıktır. Sıcaklık arttıkça sıvıların viskoziteleri azalır.
DetaylıMEKANİK SİSTEMLERİN DİNAMİĞİ (1. Hafta)
MEKANİK SİSTEMLERİN DİNAMİĞİ (1. Hafta) TEMEL KAVRAMLAR Giriş Günlük yaşantımızda çok sayıda makina kullanmaktayız. Bu makinalar birçok yönüyle hayatımızı kolaylaştırmakta, yaşam kalitemizi artırmaktadır.
Detaylı