KAHRAMANMARAŞ TA KAHRAMANMARAŞ TA RAMAZAN MARAŞ TA ESKİ RAMAZANLAR KAHRAMANMARAŞ YEMEKLERİ RAMAZAN MANİ VE FIKRALARI

Transkript

1 KAHRAMANMARAŞ BELEDİYESİ RAMAZAN ÖZEL EKİ KAHRAMANMARAŞ TA RAMAZAN KAHRAMANMARAŞ YEMEKLERİ MARAŞ TA ESKİ RAMAZANLAR RAMAZAN MANİ VE FIKRALARI

2 rz YÖNETİM Khrrş Bliysi Aı Shibi Bliy Bşkı MUSTAFA POYRAZ GENEL YAYIN KOORDİNATÖRÜ Cvt Kbkcı Bşk Yrıcısı SANAT YÖNETMENİ Zyp ARIKAN YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ Mustf Srci HUKUK DANIŞMANI Av. Ali Bolt EDİTÖRLER Srr Ykr H. İbrhi Özir Süyr Özir Gökh Gö Murt Zcir GÖRSEL TASARIM İsil Hkkı Dir FOTOĞRAF MADO Srtç Akkuş TASHİH H. İbrhi Özir Gz Güzlirci YÖNETİM YERİ Bsı Yyı v Hlkl İlişkilr Müürlüğü Tl: / 2506 KAHRAMANMARAŞ BASKI HABERTÜRK Gztcilik v Mtbcılık A.Ş. Tl: ADANA ÖNSÖZ 3 MARAŞ TA ESKİ RAMAZANLAR 4-5 TARHANA ÇORBASI 6 ESKİ MARAŞ TA TERAVİH GELENEĞİ 7 YOĞURTLU KÖFTE 8 RAMAZANDA ORUCU DİKİLEN ÇOCUKLAR 9 ZEYTİNYAĞLI KURU DOLMA 10 TERAVİH 11 ACEM PİLAVI 12 ESKİLERDE RAMAZAN BAYRAMI 13 SULU YAĞLI KÖFTE 14 HER YIL MUCİZE GİBİ GELEN 15 ETLİ ET KABAĞI 16 RAMAZAN ORUCU 17 EKŞİLİ ÇORBA 18 DİŞ KİRASI 19 EKŞİLAYA SULUSU 20 RAMAZAN MANİLERİ 21 AŞ KATMACI 22 LOKMA TATLISI 22 RAMAZAN FIKRALARI 23 TAŞ KADAYIF 24 MARAŞ A ÖZGÜ TERAVİH ÖVMELERİ 25 PATLICAN KEBABI 26 MARAŞ TA SIK KULLANILAN DUALAR 27 MEYAN ŞERBETİ 28 BETONLARI KIRAN ORUÇ 29 HOŞAF 30 MARAŞ ÇÖREĞİ 30 BU YIL RAMAZAN ÇOK FARKLI GEÇECEK 31 RAMAZAN ÖZEL AĞUSTOS 2010

3 rz KAHRAMANMARAŞ TA z r, i l t h R sıhhtli bir brktli v ilğiyl... tığı kty çık o t s ü ı i yşığ ışı ilii irrk lr, lı ş z r ir b lu hr i ğrl, kut ızı Svgili K gülri iy yklştır u ş i ız ir şlrı b t ir b v u rı ç b l t İs çıky ı uh uygulr v yr y, olr ship yıı üc v ş ü ş l ı y ı r gözt. Rz sosyl y güzl cğiz i t ikliiluştur, i ğ k v r l b g k v li ş r ış ir b r i y k iğ ip yş, - brı izl irk i srgil i l ri. ğ o li l ş k u b r ş ö trcğiz vu i tü yrt gös h k g ı y i iç. ı z s R ru z bu ıyo l ş uğu gibi ıı yş u c t l ş u o y t r ıl h y ri ı r l H, güüz r v t Khr k ç Rz ı y ift uz rı koşu ışı il, kşl l fitr v z, l i y i u s c ru iy y o l ri l yız zıyl, v y- B ok yt l yrılrı ihrvih tlrl olu bir t iz b ib Rl sosy şck... İftr zkâtıyl tlr olyısıyl hyt bu l. ir i s ib tli iplri u fkir ır. Bu brk tiyç sh, zgi lı rı ş ç l y y ru ç o, rı ig l z k rı u ırl tutt hr ksi ck ü ç islr rü i k iz ü s ş y k i u r B t blri yoksull- göz buluştu brıı sofr y v lrl h ı ç s i rz r. ylı k ış olurl. V gypış h l t ir u i il U iy s v h ğ v i li ş ş li l r h y k rı v liğiizi v p krş l Rz l bir yır. ş z R u B o - li bu uzu pkiştirli y vsil iysi ol yış l luğu ütü h B ş k- ost r içi b r r l u g g y r i u h iğ K âlii Bu cil v İsl ik bliy ri şhr k i k iz t k ri r l ı kutluhiztl t şhri k Rz yı rş ik ü il t c i iy iğ tir k br l bl oşkusuu ruz. ü sosy c o k ıy ır t ır z z z i irsir, r güçl liztlr il Bli- yo h ü h c ö i l t b iiz iz h İs kil- liğ lliği fırs illti k içi brış, huhr güz z yıı iyi ş h i, lış islı yiz R irbilk içi ç sıı ii h vsil ol rl h ğ r h f r K ı. zur v tl k illt- liyoru. r lrıı l o i s liy, yrş B lşı y Bşkı p, i rş Bliy ç svgi Khr oyrz P f t s u M 3

4 rz KAHRAMANMARAŞ TA rs t ski RAMAZANLAR SERDAR YAKAR Yüc Yrtıcı ı buyruğu Oruç l l kz Rzlr V zl ğiş örf, ât, v glklriiz.. V özl gçiş.. Blki çğı gtiriklrii utlu iği isoğluu ryışı Pylşılck bir utluluk, bir güzllik Küçücük bir kırıtı ols Güü kybt ü shiplk rzusu Yi bir Rz yıyız v çğı gtiriği krgş bir ols kurtulbilk içi ıyor v rıyoruz ski Rzlrıızı Rzı güzlliklrii bşt gliir shur O güzli uykuu yrı ksilrk hur gözlrl hzırl sofrlr Eski Mrş t kl tıl shur topu şhri hr bir sti uyulur v uyırırış tü bir Mrş ı. Top Rzı sigsiyiş Mrş t. Atsı topuu, lsı orucuu iy bkliliriş. Sor ly bosuu kl clı üzik icrsı bşlrış. Mış iyoru çükü o gülri b göri. Bü- KAHRAMANMARAŞ BELEDİYESİ yüklriiz iliklriizir kl lıklrıız Aly bosu Mrş t Cuhuriyt l birlikt kuruluş. Düğülri v ğlclri vzgçilzi oluş sor. Rz üğü olığı içi bir y boyuc kl clı üzik progrlrı üzliş. Çlı prçlr tbii ki Mrş isıı sviği prçlr. Yi Gli Yzbhrı Aylrı bşt gli Shur içi kurul özl sofrlr yğlı yğ rğbt ilzi. İsı gü boyu sustck yk yzi shur. Dh çok bulgur pilvı, borı gibi şylri yillr.. Yklr üzik şliği yikt sor z vkti girri. Mirlr oku zlr kutsl bir çğrıyı. Zgi bir yk kültürü v k tı ship ol Mrş t Rzl birlikt o zgilik h bir çşitlrk yklr sıry girri. Gü boyu tutul orucu ükâftı ii o güzl yklr A oruç tirykilr içi 4

5 rz KAHRAMANMARAŞ TA birz h zorlu gçri. Sigr yri ğız lr çşitliri Rz Yuurtlı v otu h yygıı ski zlr. İftr z- kücülü kklr rğbt görürü. ı yklştıkç tirykiki siirlilik buhrzı solrı oğru hr v utr öri bir bkı lk çörk ypılırı. Fırı gl çörklr Rzl birlikt Ulu Ci hy il srilrk bir iktr kurutulur, byr hosüsliri bir güzlc. Ulu Ci z kıl- şfl isfir suuluru. O bkı Rk bir bşk oly, bir bşk şlikti. İçr z byrıı ı Mrş t çörk byrı ii. ct z kılrk ışrı çocuklr cobyr ziyrt güüyü yı z. İlk şr coşrı ziyrt zrlığ oluru. Ölülr ziyrt igü içi kı rkk hrks vz i- liri. Vft tiş ol il frtlrii yı sır lğ giri ksilikl. hoclr, ustlr ziyöğl zı sorsı yrı, rt iliri. Rz içirzl birlikt ikii sorsı yrı vz olur oku v törl iiulu Ci hy il u. Nz öcsi is ukril htilr hiy iliri süsliri bir güzlc. bl okuuru. E uutulölülri ruhlrı Hiç kiz vz hoclrıı Müfs ölüsüü uutzı RUlu Ci z tü Hfız Ali Efi v Zkz. kılk bir bşk oly, riy Hoc oluğu söylilir. Rz ibt yıyı. bir bşk şlikti. Mukbl hr ci okugühlr rı, svp uru. Sor yi hr citopl yıyı yı ziçr ct z ir ilhilr oku. İsı fsii kotrol kılrk ışrı uru. Hr birii yrı yrı ltı lığı, yi şkilçocuklr vkti vrı. Mir ilhi liriği bir yı. coşr coşrı okuk büyük bir yrıclıkrz zkt yıyı tı. Trvih zlrı iki ryı z. Bir yıllık kktt bir sl vrilrk kızcı hsbı ypılır, zktı lıır, hr ört rktt bir hlli ssi gü- hsplır v fkir fukry py iliri yzllri trfı öv lr okuuru. kıı bşlılrk. Byr öcsi hsphr cii kılr thsis il bir yri lıp öi bir fitirlr vrı fkiri hkkı oluru. Trvihi kılr ci kıly olrk. Borçlrı öiği, fkiri sviiği bir gyrt göstrirlri. Trviht sor usf- yı Rz. hlşılır, kouşup sohbt ilir, şklşılırı. Çocuklr ört gözl bklri byrı. ByÇrşı Rz özgü stıllrı b- r yi lbislr giyiliri. Hrçlık lk, şı kıvrı v tulub ttlısı gliri. My vrk tti. Vr h çok sviliri hr vzgçilzlri ğr vsi yz is z. Küslr brışırı byr. Mvsi kışs v kıvrı ypılırı. EkkV bir Rz böyl gçri Mrş t 5

6 rz TARHANA ÇORBASI GEREKLI MALZEME 1 küçük tbk trh kırıtısı, 1 su brğı ohut,1 çy brğı yklik yğ, 1 ttlı kşığı, 1 ttlı kşığı kırızıbibr, tuz. TARIF Trh çorbsı içi, trhı küçük prçlrı, kırıtılrı kullılır. Böyllikl h h çbuk pişr, h trhı gişlri t suyu ısltılıp, cviz y bl yilk üzr sklış olur. 1- Trh v ohutlr yıkıkt sor kş ıslır. 2- Ytric ıslış trh v ohutlr bir tcry lıır. Üzri suyu v tuzu koukt sor, trhlrl ohutlr pişicy k kytılır. Eğr şlg ktılsı istiyors, şlglr prk prk y küp küp oğrır v çorby bşı kour. 3- Suyu iyic çkilrk ktılş tcry, çorb kıvı k sıck su kour. Bir tşı h kytılıkt sor ockt iirilir. Yüzü ykılır. İstirs il birlikt kırızıbibr ykılır. KAHRAMANMARAŞ BELEDİYESİ 6

7 rz BETONLARI KIRAN ORUÇ SEZAİ KARAKOÇ Bir v sıl yıl bir f tizlir, örück ğlrı kurtrılır, kiritlri ktrılır, sıvır, yıkır, orılır v b ilir, yi yi ypılış hl gtirilirs, bir ruh, yıl bir kr, böyl bir gl tizlik v rvizyo istr. Bir şhri tizlsi, orılsı, yi ypılsı, sıv, boy v blrı tzlsi il Müslü bir şhri oruç boyuc ruhi clılık v hrkti, yüksl v ilrlsi birbirii çok ırır. Oruç, kki, bir okt bkılıc, ruhu v vücuu zfkt ilsi oluyor. Oruç, tk bşı blli bşlı ibtlr oluğu gibi, bir öbür ibtlri ytğı olk gibi bir özllik tşıyor. Kur çok bu y okuuyor, z çok bu y kılııyor. Öbür ibtlri çğır, toplıy v su bir yı vr. Şuurltıızki bütü irlığı, rz, yş lıız, şuurltı yt v hp yrılr bırkıl iytlri, rz, şuurltıı iitlyrk, gü ışığı çıkrıyor. Bir bkıyoruz, z kıllrı olylrı olup z kılylrı, rz, bir çığ gibi cilr sürükliş. bir bkıyoruz ki ruht kylık ol bir yr, bir iitl sflt oluş. Ortl bir ör, rzlrı bitiştirrk üşüürsk, şğı yukrı bş yıl sürkli, ksiksiz oruç üşr ki, ort ruhi kuvvtt bir Müslü ı, ir, y v ruhi sğllık, ibrt kurt v hci içi olukç çık, t ttik bir fikir vrir. Alışklıklrı bir lstikiliği vrır. O lstikiliği kybtti i, içgüüü üstüü çok klı bir kül tbksı örtüü, is içi thlik bş göstrir. Dlilik, klı içgüülrl krşılıklı tki gücüü yitirsi v ouş lışklıklr ğı tsli olsıır. Bir lışklık yolu klı btolşsı. Miytlri yıkılsı böyl çıklbilir. İslr, öyl ouş trihi şrtlr v biçilr içi girr ki, ruh yş svicii v lıı yitirir. Bu btolrı kırck bir çıkış yolu rr. İşt oruç, külü şr, btolrı kırr, skiy üyyı tzlr, lışklıklrı lstikilştirir, olrı ölr, içgüülri pırıl pırıl ypr, isı lkoliy üşkt, yi şyyl ilgiyi kskt korur, kâitı yi yşğ ğr bir yr hli gtirir, isı yi oğuşçsı yşy hvsli, işthlı bir yi is ypr. Yi İstikll 1962 BIR ŞEHRIN TEMIZLENMESI, ONARILMASI, YENIDEN YAPILMASI, SIVA, BOYA VE BADANALARIN TAZELENMESI ILE MÜSLÜMAN BIR ŞEHRIN ORUÇ BOYUNCA RUHI CANLILIK VE HAREKETI, YÜKSELME VE ILERLEMESI BIRBIRINI ÇOK ANDIRIR. 7

8 rz YOĞURTLU KÖFTE GEREKLI MALZEME 3 su brğı bulgur, 150 g siyh kıy, 1 yuurt, 1 yk kşığı irik, t suyu, 1 kâs yoğurt, 2 iş srısk, 1 ttlı kşığı, 2 yk kşığı tr yğı, tuz. TARIF 1- Bir tpsiy 3 su brğı bulgur kour. Üzri 150 g siyh kıy, tuz v ğılsı içi 1 yk kşığı irikl 1 yuurt ktılrk yoğrulur. 2- Yoğrul köftlr vuç içi c bily büyüklüğü yuvrlır. 3- Yuvrl köftlr tcr kyy su (vrs t suyu) 10 kik kr kytılır. 4- Bir kâs z yoğur tuz ziliş 2 iş srısk kour. Az t suyu il sıvılştırılır kik kytıl köftlr su çıkrılır. Üzri 4 urki srısklı yoğurt ökülür v krıştırılır. Üzri tryğı kvruluş ykılır. Yoğurtlu köfti yı yşilliklr v slt buluurulur. KAHRAMANMARAŞ BELEDİYESİ 8

9 rz ESKİ MARAŞTA TERAVİH GELENEĞİ Öv: Hbîbiiz Muh / Slt il sl olsu  izzi ikrlr / Trvih kıy olsu HACI ALI ÖZTURAN Eski Mrş t rz boyuc irlr utlk ilhilr okuur, okusı tuhf krşılırış. Dii şiri öksüz klı, Mirlr sllr susturulu sılırış. Mirlr ilhilr uyulur, islr kii bir ilhi hyc kptırır, şkl şvkl ciy gir, z urur, huzurl z kılrlrış. Eski Mrş t trvih ikişr rkât olrk kılıır, k klı yt hoclr ort uzulukt surlrl, ytlrl z kılırırış. Eski Mrş ı trvih glğii bkı Hcı Ali Öztur sıl ltıyor; Trviyi uzu kılk isty Şıh Cii giriş. Or Gövş hfız Htil trvih kılırırış. Gövş hfız okurk h h hiç yılzış. Gövş hfız Mrş t i ihlâsı, siiyti v tkvsı il şhurur. Trvih zıı hızlı kılır olur fkt gllikl util kılırılsı istiriş. Hızlı kılırlrı rı hli kâil ct olz, gçlr oluruş. Mrş t trvih şu övyl bşlrış. Bu övlr Mrş hsustur. Bşk şhirlr bulr rstlz. Bulr ii ruhu uyguur. Zir i biz trvih rlrı tkbir thlil thi istktir. İlk öv; Hbîbiiz Muh / Slt il sl olsu /  izzi ikrlr / Trvih kıy olsu. Övy ct bşt so ktılır. Öv bitic ct yğ klkrk üzzi Sllu lâ Muh r. Ct Pygbr slâvt gtiriri. Rzı so hftsı giriliği trvih zı kılııkt sor tkbirlr gtiril öc ssi v kı güzl ollr bir kişi vy hr birii bir bşksı söylyck şkil tkt övlr, Rzl vlşlr bşlr. Trvihlri so iki üçü gliiği 16. Rkât kılıır v şu ilhi okuur. Bu ilhi hp Mrş özgü k il okuur v cti hüz boğr: Eyâ şhr-i Rz S gyrı vâ olsu Dökli klı yş göz S gyrı vâ olsu S ii rht-i Rh Si Hkk yli ihs Sf gli güzl ih S gyrı v olsu Dökli klı yş göz Yi r gör ol Yz Şikâyt yl biz S gyrı vâ olsu Kir gcsi yrıc ihy ilir. Kir gcsi cilri çok oluğu gcir. Ci vrs Skl-ı Şrif çıkrılır, yoks tsbih zı kılıır. Skl-ı Şrif çıkrılsı sor tsbih zı kılır. Skl-ı Şrif kir Gcsi sor byr kr gc v güüz çıkrılır. Ct Skl-ı Şrif çıkrılsıı tkip r v bu huzur uyr. 9

10 rz ZEYTİNYAĞLI KURU DOLMA GEREKLI MALZEME 1 kg kuru bibr v ptlıc 1.5 su brğı ollık piriç 4 soğ, 2.5 su brğı su 1 su brğı kızrtlık zytiyğı 1 çorb kşığı bibr slçsı 1 çorb kşığı ots slçsı 1 ttlı kşığı krbibr 1 ttlı kşığı kırızı tozbibr 1 ttlı kşığı kuru, Tuz TARIF 1. Soğlrı kbuklrıı soyup küp şkli oğryı. Giş bir tv zytiyğıı kızırıp soğlrı kvuru. Pirici yıkyıp süzü. Bibr v ots slçsı, piriç v bhrtlrı ilv ip 1-2 kik h kvuru. 1 su brğı sıck su klyip kpğı kplı olrk liri. 2. Kuru bibr v ptlıclrı sıck su yrı st bklti. Su çıkrıp trs kptrk süzgçt bklti. 3. Suyu süzül bibr v ptlıclrı hzırlığıız iç lzyl olurup tcry izi. 1.5 su brğı su klyip kpğı kplı olrk ort tşt 20 kik pişiri. Tcryi ockt lı. Ilık y soğuk olrk srvis ypı. Afiyt Olsu. KAHRAMANMARAŞ BELEDİYESİ 10

11 rz TERAVİH Şsi Pş; gyt iri cüssli, phliv ypılı, bbc izçlı bir zt Bu olyı pş iy ılır. Göbkli oluğu fzl trfi iş, lt rütblr kliliğii bkly bir Oslı subyı Zt slı vr ol oburluğu rz, iftr h rtr. Bu olyı hızlı trvih zı kılır scitlri trcih r. A kfsı gör trvih kılır bir hoc hüz buluş ğil Ykııki püsküllü Hlil Efii koğı trvih kılıığıı, hocı byğı hızlı oluğuu uyr. hlil fi sor gör oluğu ski kok shiplri kskip hr işii göstrlik bir slttl yptığı içi pş, Hlil Efii sti pk uğrz A şu hızlı trvih kılır hocı htırı bir gü trvih içi Hlil Efii koğı gir. Vrığı bkr ki süslü v brtılı kıyftlri olyı püsküllü lkbıyl ıl Hlil Efi v yğcı koşulrı zt küçük ol slou ö sflrıı kpışlr. Pş ck so sfı ucu, kpı ğzı yr bulur Trvih bşlr. Hoc bir flkt. Diklri kt-kt btr. Okusı hızlı iy gliş ytıp-klkrk pşi tlı ytişz. Fi gibi bir Ski tulubcılıkt gl, kklik gibi Şsi Pş, iftr olu ol koc krıyl ğilicy kr i rükû klkıyor. Sci ck ikicisi ytişbiliyor. İkici rkât klk kr hoc zt Ftih yı bitiriş sury bşlış oluyor. Şsi Pş, k tr içi, gliği bi piş. Hvsı bozulsı iy giyiği rsi üiforı sıkıtısı cbsı bir trvih üclsi vrirk ol sırsı içri h öc göriği birisi girr. Blli ki ilk f gliyor A: B ışrı yi gli, kçıcı rkâttsıız? Acb ytişbilir iyi? Diy sorr. Buu üzri, zt buru soluy Şsi Pş, Çk işi git b. B zı içiyi, ytişiyoru. S ışı sıl ytişcksi. r. Mht Bill Portrlr-Ystık Altı Hikylr 11

12 rz NOT Ac Pilvı, hvuç vsii Mrşlılrı vi çok özl bir yri ol kouk ğırl yklri biriir. Ac pilvı, vli il üğü yklri çok pişiril pilv türlri biriir. ACEM PİLAVI GEREKLI MALZEME 4 su brğı piriç, 4 t hvuç, 2 kuru soğ, 1.5 su brğı yklik yğ, 250 g kuşbşı t, 1 çy brğı yr fıstığı y ç fıstığı y fıstık, tuz. TARIF 1- Piriçlr bol tuzlu sıck su iki st kr ıslır. 2- Hvuçlr yıkır. Kbuklrı soyulur y kzıır. Sor yi yıkrk yklşık 3 klılığı hlklr şkli oğrır. Bu hlklr yklşık 3 klılığı ililrk, kibrit çöpü birz h klı şkl gtirilir. 3- Soğlr çok küçük oğrır. 4- Bir tcr kuşbşı t hşlır. 5- Bşk bir tcry pilvı yğı kour. Üzri soğlr kork kvrulur. Sor hvuçlr tılrk yuuşyıcy k kvrulur. 6- Hvuçlr yuuşyıc,ti hşlığı tcrki t suyu, ölçülü olrk hvuçlrı buluuğu tcr kour. Tuz tılır. Hşlış kuşbşı tlr kork kytılır. 7- Kyyıc içi piriçlr kour v kpğı kptılrk kısık tşt pişirilir. 8- (Ac pilvı iliği ilk kl gl hvuçtur. Dh sor fıstıklr glir.) Tv z yğ kvrul fıstıklr srvis ypılırk pilvı üzri kour. Ac pilvıı yı sulu yklr olbilirs, sofr çok r hvuç y turp sltsıır. KAHRAMANMARAŞ BELEDİYESİ 12

13 rz ESKİLERDE RAMAZAN BAYRAMI HACI ALI ÖZTURAN Rz Byrı lbislri yiliği, Kurb Byrı is kurb srfı olyı gllikl lbislri yiliği byrlrır. Rz Byrı yklştığı trzilr kuş bğiliri. Trzi ölçü lrk ftri yzr, sor üç bş gü r il birici prov, ikici prov bz üçücü prov ypılrk lbis ikiliri. Elbisyi l üştri çırğı şlik il bhşişii öikt sor vi öri. Yi lbislrii iktir, çörğii hzırly, hoşfıı pişir, çrğı yıkyıp srı boy il boyy Mrşlılr rtık byr hzırı. Kılr giş çplı bir tizlik v çşır yık sor kilrii byr hzırlr v byr bir iki gü kl h girlr, böylc olr byr hzır olurlrı. Byr sbhı rk klkılır, yi lbislr giyilir, rkklr (çocuklr âhil) ciy girk kılr sbh çorblrıı hzırlrı. Byr zı sor ci öü byrlş olur, v öülüğü vi hıı kocsıı krşılr v lii öpr, Çocuklr bblrıı lrii lii öpri. Bblr çocuklr byr hrçlığı olk üzr pr vriri. Aili büyüklri v klır, küçüklri ziyrtii bklr, il büyüklrii h küçük ol krblr v koşulr ziyrt ri. Ziyrt lr khv, çörkl hoşf gibi ikrlr buluuluru. Bu sır küçük çocuk glişs olr hrçlık vriliri. Byr çörk ikrı bir ts vy bir kâs hoşfl birlikt ypılırı. Hoşft gllikl kyısı çiri, viş, rut hkı, üzü olur. Byr boyuc yi vlilr, ili küçüğü syıllr büyüklrii v kou koşuyu ziyrt rlri. Byrlr irilr gibi ölülr ziyrt iliri. Bu ziyrtlr gllikl byrı birici güü ypılır, bz ikici gü bırkılığı oluru. 13

14 rz SULU YAĞLI KÖFTE GEREKLI MALZEME 3 su brğı bulgur, 150 g siyh kıy, 1 yk kşığı krışık slç, 1 yuurt, 1 yk kşığı işst, 1 su brğı sıvı yğ, 1 soğ, tuz. Sulu yğlı köft, bir sulu yk türüür. TARIF 1- Ort irilikt 3 su brğı bulgur bir tpsiy lıır. Üzri birz sıck su kork krıştırılır. Üzri bir kpk kptılrk 5-10 kik ilirilir. Bu şkil bulgur ıslıkt sor üzri tuz, köftlik siyh kıy, slç kork skızlıcy k yoğrulur. Yoğurı ilrly şlrı 1 yuurt v (grkirs) 1 yk kşığı işst kork skızl sğlır. 2- Yoğrul köft küçük sıkılr ypılıkt sor vuç içi 3 c kr uzulukt, 1 c kr çpt (yrı srç prğı görüüşü) siliirlr hâli gtirilir. 3- Sulu yğlı köftiz rtık pişirily hzırır. Ötki sulu yklr oluğu gibi bir tcry lı yğ 1 soğ ölürülür. Üzri slç v pul bibr kork kvrulur.sor yği suyu v tuzu kour. Tcri kpğı kptılrk kytılır. Kyyıc köftlr tcry lıır v 10 kik kr pişirilir. Sulu yğlı köfti yı yr v slt buluurulur. KAHRAMANMARAŞ BELEDİYESİ 14

15 rz HER YIL BİR MUCİZE GİBİ GELEN SEZAİ KARAKOÇ Klii yi ülksii ilk kouğu oruç olu. Hr yıl oluğu gibi bu yıl vkit rişti v st, uciz sti çlı ufkuuz, iccik, güüşt bir yy hli, o skiz, yıprz, krrz hilli görük. Ruhuuzu t zlrı bşlgıcı ost oluğu bu şk lği kr özl çkiş oluğuu birbir frk ttik. Güüşt, iccik bir lk kli gibi y çıkgli v biz o ü hzırık zt. Göğü kutlu işrti y, blli blirsiz Hızır izçlı isfirlr gibi sssiz v lçk göüllüc gli v içiiz v topluluğuuz orucu ilk tohuuu ttı. Öylys, hr kş top ptlyıp, btıy, gc ilk gri soluğuu bırkıc, iftr, oruç ucizsiyl bir gök sofrsı öüş, görüz kyklr glip öüüz topl brkt kuysıı çıc, ilk zytii ğzıız koyukt v zzl şılışçsı bir yılık kzış ol ilk brk suyu uklrıız yklştırıkt sor, birbir gözüüz ilişir ki, y büyüüştür. V bir y boyu- c, hr kş görcğiz ki, ı- şıızki y, göğüüzki y büyüüştür v içiizki y, klbiizki y, oruç büyü- üştür. Orucu ilk güü, krry yüz tutuş klpt küçücük byz bir b- ktir, ilk gükü hill gibi ic bir göz kırışığıır. Kl- bi bir ucu bşl- y bir ğrtıır. Fkt y sıl gökt gü gü büyür, ilki bir r, bir klp büyüklüğü rr, sor h büyüyrk göğlşirs (gövlşirs), orucu ğrtısı, gülr ilrlikç, bütü klplr bir y gibi yılıc, birbirlri ysıyrk İsl topluluğuu ruhu ışr glip olrı yır zrlr v kbuklr kurtulrk kyşcklr v bir tk klp hli glcklr. Müslülrı klbi, birbiri riyrk v kyşrk bir tk klp hli glck, yı o örü bir y büyüklüğü bir klp hli. Ki, oğruyl ylışı bir bıçk gibi yır Kur''ı (ki bir ı Furk'ır) iiği oruç yı, kski kski, ksi ksi iışı iışt, kı kr, hirt özüü üy köpüğü sçrk v yırrk İsllık şhsiytii, vî bliğii surlrı gibi islığı öü v ufku rişilz v yıkılz uvrlr gibi yükslck. Oruç, bu üt bğışlış, sğı ölü, iriyi csız yır, frk ttir kutlu bir it v ttir. İış ı ruhuu, krlık ruhlrı bskısı kurtrıp ou bir hill gibi hfiflt, kuşkuyu, kygıyı, it çök tlş ğırlığıı, boğz sık tirgiliği yk bir tş ti. Atş gibi gl bir t Bir t ki, glir glz, bizi, bizki tlri shibi ypy bşlr. Eviizi v ypr, ybcılş şhriizi ki şhriiz ypr, uzuvlrıız göğü ührüü vurur, ruhuuzu köllikt zt r. Ölü öc öli tı bir hbrir. Ylız kıılışlrı ğil, kıılt hikti gör göz bir hbrir. Klplr kplı uvrlr rsı giip gl, vlr ışrı sızy yoksullrı âhıı işit ıstırplrı v czrii ky kulklr bir hbrir. Gc, shur, vlri ışıklrı bir bir yıc, şhir, bir şöl hzırlığıyışçsı uyır. Oruçl gl ruhlrı uyışı tıpkı shurki ışıklrı bir bir yışı gibi, biri yıc öbürüü çğırış gibi bir şölir. Oruç, ruhlrı şöliir. Oruç, blli blirsiz hilll birlikt, hr yıl biz gl bir iyt, şuurlır bir rğ, bir Pygbr rğı, bir iriliş ucizsi, ikr krlığı kıvrlr bir zp v korku, yılığ oğru koşlr v susışlr bir uut v bir uştu, üyy i bir rş şısı, vkt gl ilhi bir shif, klb yklş bir tslli v bir güv, rızkı sr bir ışık v bir brkttir. Öylys, brktlir klbiizi y Rz! Ruhuuz bir "Ruhulkuüs" gibi gl kutlu Rz! Yüksl şrflr bir kr h, y 20. yüzyıl kşlrı bir âhir z hvrisi gibi gl kutlu orucu kş zı! Yüksl bir kr h y âhir z zı! 15

16 rz NOT Et kbğı ğişik bir kbk türüür. Uzuluklrı 30 c c k ğiş v pul görüüşüirlr. Dış kısılrı çok ic bir kbuk, iç kısılrı iri çkirklr vrır. Kbukl çkirklr rsı tli bir kısı vrır. İşt bu tli kısı yği ypılır. Et kbğıı h tâz olsı h cı olsı istir. Tâzliklrii lk içi kbklr tırklır. Tırk kolyc gçrs tâz ktir. Acılığıı lk içi kii islr g çrlr. Dg çk şöylir: Bir bıçk rcılığıyl (Krpuz oluğu gibi) kbğ kr y üçg şkli rilsi girilrk bu prç çıkrılır v tı bkılrk cı ı, ttlı ı oluğu lşılır. Etli t kbğı bir sulu yk türüür. ETLİ ET KABAĞI (Kbklı) GEREKLI MALZEME 1 küçük t kbğı,1 çy brğı ohut, 150 g kuş bşı t, 1 yk kşığı krışık slç, 1 ttlı kşığı, 1 ttlı kşığı kırızıbibr, 2-3 yk kşığı yklik yğ, 1 yk kşığı suk kşi, tuz. TARIF 1- Nohutlr kş ısllıır. 2- Kuşbşı tlr bir tcr ki suyuu bırkıcy k hşlır. Üzri yklik yğ kork kvrulur. Etlr ytric yuuşışs z sıck su kork yuuşyıcy k kvrulur. Sor 1 soğ oğrrk kvur sürürülür. Üzrlri slç v soyulukt sor küp küp oğrış kbklr kour. Yği suyu sıck olrk kour v tuz tılır. Tcri kpğı kptılrk pişirilir. İiry ykı 1 yk kşığı suk kşi kour. 3- Piştikt sor üzri yğ ykılış â v kırızıbibr ykılır. Et kbğıı yı öv (yr) pilvı v yr buluurullıır. Et kbğı il öv pilvıı kyştır bir öykü öv pilvı ltılıştır. KAHRAMANMARAŞ BELEDİYESİ 16

17 rz Sfâ gli bşıız yri vr; İhs tti Allh si Rz!.. Tut içi hzırlış uru vr; Prltı İı - Dii Rz!.. Krii tıy yürür bu rht, Uyık urlı böylsi ht, Yüzüü ğrtır Huzurullh t; Artırır şöhrti-şı Rz!.. Sultı ibt, riy âri, Korkusu sör ch âri, Svbı b bili i O l bâri; İhs tti biz, buu Rz!.. Kr gibi ritir isı suçu, Nuru İ il olurur içi, Mhlûku Hâlık bğlk içi; Vsil yrttı si Rz!.. Güh kfrt, Allh rız, Cûş r rhti, rf olur cz; N büyük bir fırst, üj biz; Ki tkir ylz buu Rz!.. Bu y İslâ hull biçilir, Ch kpır, Ct çılır, Lylyi Kir rht sçılır; Mvlâ ı uks güü Rz!.. İpti Kur ı gliği gc, Bir güü bi yır, şrfi yüc, Güh gir, kbul oluur ric; Mğfirt, füyuzt-kâi Rz!.. Kur Mustf y, bu y ii, H tcı übüvvt, bşı kou, Di İslâı uhk, bürhı-bi; Muh Üti şı Rz!.. Aklı ol gflt tz güüü, Si il irşt r iii, Sur yi Bkr söylr şıı, İslâ ı hil tı ou Rz!.. Cih ur sç prlr ışığı, Aht Çıtk si rtli âşığı, Yüzü kr sâil, bklr şiği; Kurtr bu bir bğrı-huu Rz!.. AHMET ÇITAK 17

18 rz kşili çorb GEREKLI MALZEME 2 su brğı ktkıtılı (y 1 su brğı kırızı rcik, 1 su brğı öv, 1 fic ohut), 2 ort boy ptlıc, 1 ttlı kşığı suk kşi, 1 çy brğı yklik yğ, 1 ttlı kşığı kırızıbibr, 1 ttlı kşığı, tuz. TARIF 1-2 su brğı ktkıtılı yıkır v tcry kour. Üzrii kptck kr su kour v sık sık krıştırılrk pişirilir. 2- Tcrki su iyic çkilic, çorb kıvı gl k su kour. Tuz tılır. Öylc kytılır. Kyy tcry küp küp oğrış ptlıclr kour. Ytric suk kşi koukt sor ptlıclr piş k kytılır. 3- Ptlıclr pişic, tcr ockt iirilir. Bir tv v kırızıbibr yğ kvrulur v yüzü ykılır. yrıc kşili çorbı pcrlısı ypılır. Ülkizi bşk yörlri pzı il, pzik il v üzri: Pcr pzik ğil i? Ciğr zik ğil i? B svi llr lı B yzık ğil i? Diyrk ilr yzıl pcrı yprklrı sr,sp kısı is ic ic kıyılrk ptlıc yri kşili çorb kullılır. KAHRAMANMARAŞ BELEDİYESİ 18

19 rz KAYBOLMAYA YÜZ TUTAN BİR RAMAZAN GELENEĞİ DİŞ KİRASI Miytiizi ic v güzl ysılrı biriir iş kirsı (üz_i ) Bilhss rz iftr vt il htt vtsiz gl isfirlr vril hiyir. Ev shibi kouu v i uruu gör kif kslr içrisi güüş yüzüklr, güüş tbklr, khribr tsbihlr, oltu tşlı ğızlıklr v ltılr y güüş kçlr isfir iş kirsı olrk hiy iliri. Sırf kok shibii ziyfti ktılıp o svp kzırıklrı içi bu iş kirlrı hrks vriliri. Oslı zı vlti ö gllri rsı rz sofrlrı v iş kirsı bir glk hlii lıştı. Hlk çık iftrlr vriliri. 19. sır bilhss Sult Abülci v Abülziz i sltt yıllrı zgilri iş kirsı vrsi usulüü v ttiğii, Sult II. Abülhi zı is, buu h ziy fkirlr thsis iliğii, Blıkhâ Nzırı Ali Rız By bhstktir. Ev shibi ikr ti v isfir ğırlı svbıyl utlu olur. O bu utluluğu isfir yştıştır. Ou pk güzl oly yğii yiştir. Çsi yoruluştur. Üstlik çkilz sohbti ktlıştır. İkrı shibi, Ev shibi svp kzsı iy isfir pk çok ziyt çkiştir, işi yıprıştır iy üşüürü. Fkir hlkı orucuu çsı içi sofrlr hzırlır, bu vtlri bilrk gl v yrıc Trı isfiri sıftıyl iftr çk isty hrks içriy lıırı. Yirilip içiril söz kousu bu fkir fukry bir iktr pr vrilk istir, fkt hrçlık y sk vriliyoruş gibi olsı, vril kişi rci olsı iy ğırl fslı bittiği isfir yrılk üzryk, kpı kisi küçük bir hiy kssi vrilir, Efi, zht buyuruuz, ikrıızı kbul ttiiz, viiz şrf v brkt vriiz, âciz buu işiizi kirsı olrk kbul iiz iri. Diş kirsı sk olrk vriliri buu sk oluğu blirtil. Böylc iş kirsıı yi skyı l ziklik uyzı. Böylc iğr islrı yı icitiliş oluru. 19

20 rz EKŞİLAYA SULUSU GEREKLI MALZEME 500 gr köftlik siyh t 3 Büyük bş soğ 1 Ttlı kşığı bibr slçsı 1 Ttlı kşığı ots slçsı 2 Yk kşığı sıvı yğ 1 Su brğı hşlış ohut TARIF Soğlr yğ kvrulrk slçsı bibri ilv ilrk pişy bırkılır. Diğr trft köftlik t içrisi krbibr, tuz, toz bibr ilv ilrk krıştırılır. Dh sor liiz sıvı yğ btırılrk ohut büyüklüğü yuvrlır. Hzırl t ohutl brbr kyy sosu içi tılır. Pişsi ykı suk kşisi ilv ilrk ttlırılır. İstğ bğlı olrk üzri kızırılış tryğı, bibr koulrk srvis ypılır. Afiyt Olsu. KAHRAMANMARAŞ BELEDİYESİ 20

21 rz RAMAZAN MANİLERİ Shur u hbrcisi Rz vulculrıı sil sil söylyrk tşıığı Rz Milri Eski Rzlrı öli özlliklriir. Bslyl çıktı yol Sl vri sğ sol A bi ğlrı zıız übrk ol. Akş pilvı pişiri G krıı şişiri B çok i bilckti Dftri yol üşürü Dvuluu üstü kırızı Dü kş görü yılızı Arkşıı sorr is Cilr kili hırsızı Ouzu vulu gülrsi Hst ısı ilrsi Htip i Ft yı i? Yoks çrkzi Hcc yi i istrsi Eski ci irk istr Söyly yürk istr Bi krı tok Arkşıı cı börk istr Aht ğ uyursu uyursu Uykulr bulursu Klk l bst kıl z Sbhlyi cti bulursu Arvut usu Ttr ısı Ekşili çorb ypr ısı B s vul çlıyoru Acb s oruç tutr ısı? 21

22 rz AŞ KATMACI GEREKLI MALZEME 1 su brğı bulgur pilvı 1,5 su brğı yoğurt 1-2 iş srısk (y vsii gör tz yşil srısk) Tuz - Kuru TARIF Dh öc pişiriliş, soğuuş bulgur pilvı (rt bulgur pilvlrıızı ğrlirk içi il bir yktir) bir ksy lıır. Yoğurtt ilv ilir, srısklr v tuz ilv ilir v krıştırılır. Üzri bolc kuru srpilir, srvis ypılır. Afiyt olsu. lok ttlısı TARIF GEREKLİ MALZEME 1 Kğ u, Yrı kğ tryğ, 1 pkt kbrt tozu, 1 yk kşığıçörk otu, 1 yk kşığı sus, Tuz y şkr, Ytri kr süt. Öc şrbti hzırlk içi, şkr v suyu tcry koyu. 20 kik kytı v lio suyuu klikt sor tşt lı. Bşk bir kpt su v süt krışııı ısıtı. İçi yyı, 1 çorb kşığı şkri, yyı, rgrii v tuzu koyu. Alığı kr u klyi v kk kıvı birz h koyu bir hur ypı. Hur iki isli olucy kr, ylsı içi bklti.(ılık bir ort v üstüü örtrk). Dri bir tcr bolc sıvıyğı kızırıkt sor, yl hur, vucuuzu rsı lı v yuru gibi sıkrk bş v işrt prğıızı rsı çık lokyı ıslk bir çy kşığı il lı v yğ tı. Loklr kızrıc h şurubu içi tı. Sıckk srvis tbğı lı v srvis ypı. Htt srvis yprk birz trçı ökrsiz h hoş oluyor.. Afiyt olsu.. KAHRAMANMARAŞ BELEDİYESİ 22

23 rz ÖNDÜÇ MALDAN HAYIR MI GELİR? Köylülr biri Ytılı Bölg otur toruuyl Hzrti Yuus Cisi gir. Girişt iki ir ikktii çkr. Nz çıkışı toruu, Şükrü Efiyi il tıştırır. Şükrü Efi, pt iy i: - Şu irlr birii lıp köy götürs olz ı? İ: - Gri gtirirs götür, r. Şhirlii lâfıı ltı klk içi Şükrü Efi, tlrı bir sözüyl cvp vrir: - Öüç lı rksı koş, öüç l hyır ı glir? ON KAT SEVAP Khrrşlıı biri, lcklrıı thsil içi bir kış soğuğu Erzuru gir. Ezı uyuc vkit zıı kılk içi ykıki bir ciy vrır. Şırv bstii lırk işlri gcur gucur tkt, vücuu tir tir titrktir. Abstii lır yılz soğuğu iliklri uyusr v çorbıı giyrk şöyl sslir: - Şükürlr olsu Allh ı! Abstii lı. Hrhâl bu bsti svbı Mrş t lığı bstlri o ktı h fzl olur. DİNDEN ÇIKARMASINLAR Khrrş cilri biri gçr oly. Vz, kürsü kouşurk ctt rt r sorulr glir. Htip hr biri cvp ytiştiryi rk bocly bşlr. Cti rsı bulu vizi krşi bu uru yz v ğbyi şöyl sslir: - Ytr, grş, bulr si i çıkrcklr. 23

24 rz TAŞ KADAYIFI GEREKLI MALZEME 1 kg u, 2 yuurt,15 g y, 250 g iç cviz y fıstık, yrı kg kızrtlık yğ, 6 su brğı toz şkr. TARIF 1- Bir tcr 6 su brğı toz şkr 6 su brğı su kork kstirsi hzırlır. 2-1 kg u, su il ktılştırıl çözülür v yr h kıvlı olck şkil yrlır g y su çözülür. Üzri 2 yuurt kırılır. İyic çırpılıkt sor hur klir. Sor hur iyic çırpılır. 4- Tş kyıf kğii çılığı yr (blki skilr ltı tş y tırlrı v bu l tş kyıfı ilktyi.) Şiilr ltı tüp gz y klı bir sç kullılktır. Bu sç iyic ısıığı üzri 1 kpç hur kour. Ayr h kıvlı ol hur kıs z v kiliği küçük bir bzl kr gişlr. Klılığı 3-4 kr olur. Tş kyıfı kğii özlliği sügr gibi gözkli olsıır. 5- Kızgı sçt lı kyıf kklrii ortlrı ohut kr ufltılış iç cvizlr y fıstıklr kour. Sor ikiy ktlrk börk ypr gibi yrı y şkli gtirilir v ğızlrı ll kptılır. 6- Bu şkil hzırl tş kyıflr kızgı yğ kızrtılır. 7- Ytric kızrtıl kyıflr, içi kstir bulu bir kb kour. Ytric kstir ikt sor çıkrtılrk srvis ypılır. KAHRAMANMARAŞ BELEDİYESİ 24

25 rz MARAŞ A ÖZGÜ TERAVİH ÖVMELERİ Bu yı hürti yâ ilâhi Bğışl kullrı cürü gühı Ki ssi pişhlr pişhı Dsi ü i ol.. Trvih kılı thtı yücir Bu gü yoksul is yrı hocır Mübrk gclr iş bu gcir Dsi ü i ol Bugü ct kpılrı çılır Hkkı rhtlri hlk sçılır Trvih kıl hüll biçilir Dsi ü i ol (vy Tâlâ şâühû) Gökyüzü sf sf urur lklr Sfsı ör çrhu flklr Bu y üstcp olur (vy kbul olur) ilklr si ü i ol (vy Tâlâ şâihu) Trvih kıly yüzü krlr Hkkı ivı ic vrlr Ch yüzü yüzü sürlr Dsi ü i ol Gli bu kulluğ bl bğlylı Hsrtiyl ciğrlr ğlylı Trvih gtti yi ğlylı Dsi ü i ol 25

26 rz PATLICAN KEBABI GEREKLI MALZEME 5 tâ klı v uzu ptlıc, yrı kg yğlı kıy, 1 yk kşığı kırızıbibr, 2-3 ots, 8-10 yşilbibr, 1 ttlı kşığı kkik, tuz. Ptlıc kbp içi,ptlıclrı uzu v klı ollrı sçilir bulrı çkirksiz ollrı koşuluyl. TARIF 1- Ptlıclr iyic yıkıp bş kısılrı ksilikt sor 4-5 c uzuluğuki hlklr şkli oğrır. 2- Kıy vcrlır. Yi kıyy tuz, bibr, kkik kork yoğrulur. 3- Ptlıc kbbıı şişlri h klı y li ollıır ki pişrk ösi. Yukrı ltılığı gibi hlk hlk ksil ptlıclr bir ptlıc bir kıy şkli şişlr izilir. Kıy z ollıır. İki ptlıcı rsı koul kıy fzl sıkıştırıl yrlştirilir. Sor yi ptlıc, yi kıy.. kork şişlr gl i gör hzırlır. 4- Bu şkil hzırl şişlr gl pişirilir. Ptlıc kbbı kıy çok ptlıcı pişirk ustlık istr. Ptlıclrı kbuklrı ys öli ğilir, çükü sofr zt soyulcktır. 5- Pişiril ptlıc kbplr, bir tpsiy üzgü olrk çkilir. Üzrlri z tuz srpilir v kk sulr gibi su srpilir. Tpsii üzri bşk bir tpsi kpk olrk kptılır v (uygus) glı ltı sıck bir yr sürülrk yuuşsı bklir. Bu trlt ir. Trlt içi 10 kik ytrliir. 6- Ptlıc kbplr trlrk gl ots v yşil bibrlr pişirilrk ptlıc kbplrıı yı kour. Ptlıclrı kbuklrı soyulukt sor lvş kği rsı kıyyl birlikt kour. Yı istil yşilliklr kork ürü ypılır. Ptlıc kbbıı yı yr buluurullıır. KAHRAMANMARAŞ BELEDİYESİ 26

27 rz KAHRAMANMARAŞ TA Aklı bi yş Allh ğ bht vrsi Allh cılrıı gösrsi Allh hıl vrsi Allh lı bblı böyütsü Allh rız ğsig tsi Allh şlıg trbi tsi Allh bşg cı vrsi Allh bşg rt vrsi Allh bşıız gsig tsi Allh btri sirgsi Allh z ( gz) bhı vrsi Allh uuu ltı ylsi Allh urugc ursı Allh l y üşürsi Allh li ili üşürsi Allh sirgsi Allh vi göirsi Allh girli gıytlı tsi Allh glbii güüü gösrsi Allh gşıız çıhri Allh gıyt bil üşürsü Allh hyrıı gösrsi Allh iki yilig birii vrsi Allh it püsüg şı tsi Allh kisi yvrısıı ürtüp çocg tsi Allh kisi görü gü gri gosı Allh kisi kötülri üy gbır yolş tsi Allh kisi yzı yrsız, gışı yorgsız, byr olsız gosı Allh tirsi, bulursu Allh rzı olsu Allh slt vrsi Allh yrı ylsi Allh ytg örü vrsi Allh yri y vrsi A bb ur içi ytsı A bb rht Bb rht Bhı güü ol, bb sol Çog byrlr görsi Drısı çocuklrız Ecı rht El öpri çog ossu Evi yıhıliy Gçişi rht Hızır bi: yolşı ol Nur içi ytsı Ou oc y Örü brkt Toprg i vuşlı ltı ol Üçgü ytg, örücü gü toprg A T Ş LAN A R MA LLANI U K K SI 27