MODEL SORU - 1 DEKİ SORULARIN ÇÖZÜMLERİ

Transkript

1 3. BÖÜM SES DAGAARI MODE SORU - DEİ SORUARIN ÇÖZÜMERİ. Sesi ü re sel ışı ğı doğ ru sal ya yıl a sı ve ışı ğı boş lu ta ya yı lıp se si boş lu ta ya yıl aa sı ışı ğı ele tro a ye ti dal a se si ise la si dal a ol ası ile açı la ır. Gö ü rül tü sü ü şi şe ça a sı da ço so ra du yul a sı se si hı zı ı ü çü ışı ğı hı zı ı ço bü yü ol a sı ile açı la a bi lir. 5. ar lı ü zi alet le ri i ver di ği ses le ri bir bi ri de ayırt et e ye ya ra ya özelli se si tı ı sı dır. Bu özelli sayeside or es tra da i tü es trü a larda ay ı o ta lar ça lı a sı a rağ e çı a ses le ri bir bi ri de ayırt ede bi li riz. Ay rı ca tı ı ya se si re i de deir. CE AP A CE AP A. Işı ğı ha va da i ya yıl a hı zı ı se si ha va da i ya yıl a hı zı a ö re ço bü yü ol a sı dır. CE AP E 6. Tabloda da örüldüğü ibi addei sı ca lı ğı art tı ça se si hı zı azal ı yor ar tı yor. Bu a ö re E şı ı ya lış tır. CE AP E 3. lasti toa I II 7. M I di ya po zo u da ya yı la ses dal a la rı II di yapo zo u u et i ile tit reş ti rir. Bu ola ya ro zo as (çı la ı) de ir. CE AP B su su su Z 4. Soar ul tra so ve ra dar ci haz la rı ı ça lış a il e leri se si ya sı a sı pre si bi e da ya ır. Röt e ci ha za rı ele tro a ye ti dal a la rı ul laır. a ra sa yu us i bi ba zı hay va lar av la rı ı ve yö le ri i bul a da ses dal a la rı ı ya sı a sı ı ul la ır lar. CEAP D ve Z tüp le ri i ve M o ta la rı a ay ı şid det te vu rul du ğu da tüp ler de çıa ses le ri re as la rı su yü se li ği ile ters ora tı lı dır. Bu a ö re; > > Z dir. tü pü de çı a ses e i ce Z tü pü de çı a ses e a lı dır. Ι. yar ı ya lış tır. ΙΙ. yar ı doğ ru dur. Se si yü se li ği i re a sı be lir ler. ΙΙ Ι. yar ı ya lış tır. CE AP B DAGAAR 75

2 8. Z deey tüph leri özdeş olduğuda Z boyları ve esit alaları ayıdır. h h su su Tüplerdei h su hava sütularıı boyları Z h 3h Z h adardır. Tüplere ülediğide oluşa ses dalaları hava oleüllerii titreşeleri soucu oluşur. Oluşa sesi reası hava sütuu boyu ile ters oratılı olduğuda > > Z Z > > CEAP B 9. Tüpe su ilave ettiğiizde h yü- seliği artar. Bu duruda tüptei hava azalır. Ayı şiddetle ülediğiizde sesi reası artar. Daha ice ses üretiliş reas arttığıda sesi yüseliği de artış su h h CEAP E 0. Deey tüplerie eşit şiddetle vurulduğuda oluşa sesi reası su yüseliği ile ters oratılıdır. tüpüde azla su olduğuda > I. yarı esilile doğrudur. su su Ayı tüpe vurulduğuda oluşa sesi reası ( ) ile ülediğide oluşa sesi reası ( ) arasıda esi bir ıyaslaa yapılaaz. II. yarı içi esi birşey söyleeez. ve tüplerie ülediğide hava oleülleri titreşir. Bu duruda tüpüde daha azla hava olduğuda reası daha üçü Böylece > buluur. III. yarı yalıştır. CEAP A MODE SORU - DEİ SORUARIN ÇÖZÜMERİ. Açı ses borusu aa sesi tü aroilerii (tarzlarıı) verir. Aroi uarası düğü otası sayısı ile ayıdır. Şeildei duru aa sesi 4. aroiğidir. CEAP C. Aa ses deildiğide alıır. apalı ses borularıdaoluşa ses dalalarıı reası ( ) dir 4 (. ) aa ses 4. 3 Açı ses borularıda oluşa ses dalalarıı reası. Düz bir telde oluşa sesi re- d ası eşitliği ile buluur. ieil-i d Telleri boyları eşit ve teller özdeş olduğuda μ ler de eşittir. Telleri erile uvveti eşit olduğuda ve eşit şiddetle vuruldu- ieil-ii ğuda oluşa sesleri reasları eşit buluur. CEAP C. Teller özdeş ve telleri ere uvvetler ayı olduğuda tellerde oluşa sesi reası esit alaı ile ters oratılıdır. S M > S > S olduğuda > > M CEAP A dir. & 6 CEAP C 76 DAGAAR

3 s / / N 5. Açı ses borusuda oluşa ses dalalarıı reası dir. apalı ses borusuda oluşa ses dalalarıı reası ( ) dir. 4 Bua öre. (. ) c CEAP A CEAP C Hz 0. CEAP C 4. Oluşa sesi reası Hz CEAP B ı v CEAP E 8. Dalaları reası 0 Hz olduğua öre hızı / s CEAP D DAGAAR 77

4 MODE SORU - 3 TEİ SORUARIN ÇÖZÜMERİ /s. özleci 0/s 0 uyucu aya Polis arabası uyucuya yalaşıre işitile sesi reası artar. ayağı ızı 0 olduğuda alılaa sesi reası " " ". p. d. " d + 0 eşitliğide buluur. Eşitlite reası artabilesi içi payı artası bu duruda paydai işareti (+) olası ereir. Alılaa sesi reası +. d c 400Hz CEAP D aya özleci Bisilet arabada uzalaştığıda sesi reası azalır. ayağı hızı 0 olduğuda alılaa sesi reası " " ". p. d. " d + 0 eşitliğide buluur. Eşitlite reası azalabilesi içi payı üçülesi ereir. Bu duruda paydai işareti ( ) olası ereir. Alılaa sesi reası. d c Hz CEAP C. İşitile sesi reasıı artası içi dala boyuu azalası ereir. Bu ise özlecii ayağa yalaşası ile üü 3. I. duruda işitile sesi reası > II. duruda işitile sesi reası < III. duruda işitile sesi reası CEAP A (+) özleci 40/s 50/s aya aya ve özleci zıt yölerde hareet ediyorsa işaretler zıttır. aracı orayı çaldığıa öre aya ise özlecidir. Birbirlerie yalaşıyorlar ise : ( ) : (+) alıır. aracıdai sürücüü duyduğu sesi reası ". p " +. p c Hz ( ) CEAP D 5. İşitile sesi reasıı azalası içi dala boyuu artası ereir. erile her üç duruda da özlecii işittiği sesi reası de üçü CEAP E 6. 60/s aya özleci 80/s aya ve özleci zıt yölerde hareet ediyorsa işaretler zıttır. aracıdai orayı çaldığıa öre aya özlecidir. Birbirleride uzalaşıyorlar ise : (+) : ( ) alıır. otoobilidei sürücüü duyduğu sesi reası ". p ". p c Hz CEAP A 78 DAGAAR

5 TEST ÇÖZÜMER SES DAGAARI. Ses dal a la rı bo yu a dal a lar dır. ay a ta uzalaş tı ça şid det le ri aza lır. Bir e e le çarp tı la rı da ya sır lar ve ya ı olu şur. I. II. ve III. yarılar doğrudur. CEAP E 5. İ sa u la ğı re a sı 0 Hz ile Hz ara lığı da i ses le ri du yar. e di ö pe i bi hay va lar Hz i üze ri de re as ta i ses le ri du ya bilir ler. Bu a ö re bu olay se si yü se li ği özel li ği e bağ lı dır. CE AP A. Hava sıcalığıı 0 C olduğu bir üde yaıı etleşesi içi ayağı eele uzalığı e az 7 olalıdır. aı ayata çıa sesi bir eele çarpıp eri yasıası ile oluşur. aıı oluşabilesi içi yasıtıcı bir eel şarttır. Düz arazide yaı oluşaz. I. II. ve III. yarılar doğrudur. CEAP E 6. Se si ya yıl a hı zı or ta a bağ lı dır. ay a ğı rea sı a bağ lı de ğil dir. I. yar ı ya lış tır. ay a ğı tit re şi re a sı ar tı rı lır sa λ ba ğı tı sı a ö re ses dal a la rı ı dal a bo yu aza lır. II. yar ı doğ ru dur. III. yar ı ya lış tır. CE AP B 3. Sesi bir ortadai yayıla hızı Ortaı hareetie bağlıdır. Ortaı yoğuluğua bağlıdır. a. d dir Sesi reasıa bağlı değildir /s özleci CEAP C 60/s 7. Şi şe ği oluş tu ğu bu lut la rı öz le ci de uza lı ğı x.t CEAP D 8. " > H " " 0 ; E " 0 I. iade doğrudur. aya aracı özleci aracı ise ayatır. aya ve özleci ayı yöde ittileride ve aya öde olduğuda : (+) : (+) alıır. İşitile sesi reası ". p " +. p + 9. " 0 G G II. iade doğrudur. G G " 0 III. iade yalıştır. CEAP D c Hz CEAP A s / CEAP D DAGAAR 79

6 0. II. duruda: Açı ses borusuda oluşa ses dalalarıı reası dir. ieil-i 3 ieil-ii ı ı 4 Aa ses ieil-iii CEAP E 3. ieil-i 3. Bua öre. > > ( ) 4 (. ) Hz CEAP A ieil-ii. ( ) 4 ( 3. ) CEAP B CEAP C 4.. I. duruda: apalı ses borusuda oluşa ses dalalarıı reası ( ) dir. 4 (. ) 4. 8 Aa ses ieil-i... ı 4 4 ieil-ii & CEAP B 80 DAGAAR

7 TEST ÇÖZÜMER SES DAGAARI. Bir ses i cel di çe bu se si yü se li ği e si li le ar tar. CE AP A 7. Geri bir tel üze ri de oluş tu ru la dal a la rı re a sı. Işı boşluta yayılır ses boşluta yayılaz. CEAP B eşitliği ile buluur. Te li e re uv ve te ve te li bi ri boyu u üt le si e bağ lı dır. ay a ğı şid de ti e bağ lı de ğil dir. 3. İ sa u la ğı ı al ı la dı ğı se si şid de ti Ses ay a ğı ı e li ği e bağ lı dır. Ge li arttı ça se si şid de ti ar tar. Ses ay a ğı ile u la ara sı da i uza lı ğa bağlı dır. ay a ta uza laş tı ça se si şid de ti azalır ay a ğa ya laş tı ça se si şid de ti ar tar. Ses ay a ğı ile u la ara sı da i or ta ı ci sie bağ lı dır. CE AP E 4. Sesi şiddeti eli ğii aresi ile doğ ru ora tı lı dır. CE AP A 5. aya veya özleci hareetli olabilir. Bu duruda özlecii işittiği sesi reası ". p " eşitliği ile buluur. İşitile sesi reası değeri ayağı ürettiği sesi reası ayağı hızı I ve II icelilerie bağlıdır. 8. otasıa vurulduğuda oluşa sesi reası sıvı yüseliği ile ters oratılıdır. h artarsa reas azalır ses alılaşır. reas azalırsa sesi yüseliği de azalır. I. ve III. yarılar yalıştır. II. yarı doğrudur. 9. Açı ses borusuda dir. apalı ses borusuda ( ) dir. 4 dir (. ) c CE AP C h sv CEAP B CEAP B özlecii hızı sesi ortadai yayıla hızı değerlerie bağlıdır. Bua öre; I II ve III icelilerie bağlıdır. CE AP E 6. Ses dalaları boşluta yayılaz. CEAP C 0. Aa ses sorulduğuda dir. a pa lı ses bo ru su da oluş tu ru la ses dal a la rı ı re a sı c. 4 (. ) Hz 4. CEAP E DAGAAR 8

8 . Açı ses bo ru la rı da olu şa ses dal a la rı ı rea sı dir l Açı ses borusuda oluşa ses dalalarıı reası 4. aroiği reası Hz CEAP C l CEAP E / 60. Teldei erile uvveti. 5. apalı uçlu borularda üretile ses dalalarıda boruu uzuluğu N :60/s 3 3 CEAP D c. eşitliğide buluur. 5 3 değerleri yerie yazılırsa c. 50 c & 40 c aya :30/s CEAP D özleci aya ve özleci zıt yöler de hareet ediyorsa işaretleri zıttır. treidei aiist orayı çaldığıa öre aya özlecidir. Birbirleride uzalaşıyorlar ise : (+) : ( ) alıır. treidei aiisti duyduğu sesi reası ". p ". p c Hz CEAP A 6. Oluşa ses dalasıı dala boyu c CEAP D 8 DAGAAR

9 Adı ve Soyadı :... Sııı :... Nuara :... Aldığı Not :... Bölü azılı Soruları (Ses Dalaları) ÇÖZÜMER. a) Aser sesii 0 saiye sora duyduğua öre ses dağa 5 saiyede idip çarpıp yasıdıta sora 5 saiyede asere eliştir. Bu duruda dağ ile aser arasıdai uzalı x ses.t b) Ses dalalarıı reası λ & 8 & s Hz 4. a) Re zo as : Her sis te i do ğal bir re a sı var dır. Dı şar da uy u la a et ii re a sı sis te i do ğal rea sı a eşit ol du ğu da sis te a si u e li te tit re şir. Bu du ru a re zo as de ir. b) Ge li : Tit re şi ya pa dala la rı te pe o ta sı ı de e o u u a ola asiu uza lı tır. c) reas : Bir ses ayağıı bir saiyedei titreşi sayısıa deir. d) aı : Bir ayata çıa sesi bir eele çarptıta sora eri yasıyara terar duyulası olayıa deir. e) Tıı : Sesi reii iade ede bir teridir. Ayı otavda ayı otayı (tou) ayı yoğuluta ve ayı uzuluta çala bir eala bir lüt arasıdai ar tıı arıdır. 3. a) b) 0/s 40/s özleci aya aya ise özlecidir. aya ve özleci zıt yölerde hareet ettileride işaretleri zıttır. Birbirlerie yalaşıyorlar ise : (+) : ( ) alıır. İşitile sesi reası ". p " +. p c Hz 0/s özleci aya 40/s aya ve özleci zıt yölerde hareet ettileride işaretleri zıttır. Birbirleride uzalaştılarıda : ( ) : (+) alıır. İşitile sesi reası ". p ". p c Hz DAGAAR 83

10 4. I. Boru açı uçlu ise /s AMBUANS 0 a) Dala boyu.. & b) Dalaları yayıla hızları /s II. Boru apalı uçlu ise b) Dala boyu c. c. 3 8 & 4 3 b) Dalaları yayıla hızları / s 5. Ses le ri bir bi ri de ar lı ol du ğu a) Se si şid de ti b) Se si re a sı (yü se li ği) c) Se si tı ı sı özel li le ri e ba ı lır. Re zo as se si ayırt edi ci bir özel li ği de ğil dir. I. ve II. özellilere baa ereir. 7. aya özleci Abulas aza yerie yalaşıre işitile sesi reası artar. Gözlecii hızı 0 olduğuda alılaa sesi reası " + 0. p.. " d " " eşitliğide buluur. Eşitlite reası artabilesi içi paydaı azalası ereir. Bu duruda paydadai işareti ( ) olası ereir. Alılaa sesi reası. d c Hz Bir or ta da ya yı la ses dal a la rı ı hı zı or ta ı özel li le ri e bağ lı dır. ay a ğı ci si e ve şid de tie bağ lı de ğil dir. alızca I. iceliğe bağlıdır. 9. Teller özdeş ve telleri e- Z re uvvetler ayı olduğuda tellerde oluşa sesi reası esit alaı ile ters oratılıdır. S Z > S > S olduğuda > > Z S S 3S 0. Açı ses borusuda oluşa ses dalalarıı reası dir. apalı ses borusuda oluşa ses dalalarıı reası ( ) dir. 4 Bua öre. (. ) DAGAAR