Dr. Gönül Kemikler İ. Ü. Onkoloji Enstitüsü

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Dr. Gönül Kemikler İ. Ü. Onkoloji Enstitüsü"

Nazar Dalman
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Dr. Gönül Kemikler İ. Ü. Onkoloji Enstitüsü

2 Radyoaktif kaynakların Vücut boşluklarına Tümörün içine Tümörün yakınına kalıcı geçici olarak yerleştirilerek yapılan bir yakın mesafe tedavisidir. X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,2012 2

3 Kateter veya aplikatörlerin yerleştirilmesi Görüntüleme Target ve riskli organ volümlerinin çizilmesi (OAR) Kateter veya aplikatörlerin rekonstrüksiyonu Tedavi planlaması Dozun belirlenmesi İzodozların elde edilmesi Tedavi Doz normalizasyonu Doz optimizasyonu X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,2012 3

Tedavi planlaması Dozun belirlenmesi İzodozların elde edilmesi Tedavi Doz

4 Doz normalizasyonu, seçilen bir doz normalizasyon metoduyla referans izodoz hattını ayarlamaktır. Bir veya daha çok noktada dozun %100 izodoz değeri olarak alınması normalizasyon Bu noktalar normalizasyon noktaları olarak isimlendirilir X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,2012 4

Bir veya daha çok noktada dozun %100 izodoz değeri olarak alınması

5 Kateter noktaları Aplikatör noktaları Target noktaları Bazal doz noktaları En düşük doz noktası X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,2012 5

6 Kateter doz noktaları, target volümün şeklini yansıtacak şekilde aplikatörün etrafında yaratılabilir. Bu noktalar aplikatörün sathında, satıhtan 5mm uzaklıkta olabilir. Kateterden belli (d) uzaklıktaki doz noktaları X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,2012 6

Bu noktalar aplikatörün sathında, satıhtan 5mm uzaklıkta olabilir.

7 A noktaları ( A1 ve A2) X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,2012 7

8 HRCTV IMRCTV X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,2012 8

9 Target noktaları, dozun tanımlandığı GTV, CTV, HRCTV, IMRCTV de rastgele dağılmış noktalardır target X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,2012 9

10 İnterstisyel brakiterapide Paris dozimetri sisteminin doz tanımlama noktalarıdır. üçgen uygulama kare uygulama doğrusal uygulama Bazal doz noktaları ( ), implant içindeki dozu sınırlamak için önemlidir. X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,

üçgen uygulama kare uygulama doğrusal uygulama Bazal doz

11 Her bir kaynak duruş pozisyonun etrafında bir daire çizilir. Doz noktaları, bu dairenin yüzeyindeki en düşük doza uyan pozisyonlara yerleştirilir. İmplant etrafındaki volüm, doz noktalarında tanımlanandan daha düşük olmayan bir dozla tedavi edilecektir X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,

12 A: Oto-normalizasyon noktası. Bu nokta en uzak kaynak duruş pozisyondan 5 mm mesafede bulunur. %100 lük izodoz hattı bu X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya, noktadan geçer.

13 Tedavide stepping kaynaklı HDR afterloading cihazı kullanılırken en uygun doz dağılımlarını elde etme işlemi optimizasyon X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,

14 Hedef volümde homojen doz dağılımı elde etmek Hedefin minimum istenen dozla kapsanmasını sağlamak Hedef dışında hızlı doz düşüşüyle riskli organları korumak X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,

Hedef dışında hızlı doz düşüşüyle riskli organları

15 HDR brakiterapide ne optimize edilir? Kaynak duruş pozisyonları (dwell position) Kaynak duruş süreleri (dwell time) X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,

16 Kaynak duruş ağırlıkları/sürenin manuel değiştirilmesi Grafik optimizasyon Geometrik optimizasyon Forward planlama Nokta optimizasyonu Inverse optimizasyon Invers planlama X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,

planlama Nokta optimizasyonu Inverse optimizasyon Invers

17 Bu metotta, duruş sürelerinin sürekli değiştirilmesiyle, kriterleri sağlayan doz dağılımı elde edilmeye çalışılır Bu metot, optimizasyon işlemi boyunca, hastanın anatomi bilgilerini kullanmaz: kritik organların veya normal dokuların varlığını dikkate almaz Bu metotlar target volüme homojen doz dağılımı vermeyi amaçlar ve kateterlerin yerleşimine dayanır X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,

kritik organların veya normal dokuların varlığını dikkate almaz Bu metotlar target volüme homojen doz

18 Kaynak duruş süreleri (sn) X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,

19 duruş süresi lar değiştikten sonra bilgisayar, doz dağılımını yeniden hesaplar Elde edilen dağılımı değerlendirilir. Bu işlemler, istenen doz dağılımı elde edilinceye kadar tekrarlanır. X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,

20 Doz dağılımlarını optimize etmek için, izodoz eğrileri tutup çekilir. Global Lokal X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,

21 Optimizasyon yok Geometrik optimizasyon mesafeye X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,

22 Optimizasyon yok Geometrik optimizasyon volüme X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,

23 X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,

24 Eğer PTV yüzeyi düzensiz bir yapıda ise, tüm PTV nin tanımlanan doza eşit veya büyük doz alması imkansızdır Bu optimizasyon yöntemleri PTV içindeki veya yakınındaki kritik yapıları dikkate alamaz Target ve riskli organlar için hedef belirlemek gerekir X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,

25 Anatomiye dayalı doz optimizasyonu PTV ve kritik yapılarda dozu dikkate alır. Anatomiye dayalı doz optimizasyonunu amacı, PTV nin tam kapsanmasıdır Anatomiye dayalı optimizasyonla tümör ve kritik yapılara ilave dozimetrik limitler konur Örn; prostat olgusu için prostat en az 7 Gy alsın, üretra 10.5 Gy, X.Ulusal rektum Radyasyon Onkolojisi 10 Kongresi, Gy Antalya,2012 den fazla doz almasın.. 25

26 IPSA Inverse Planning Simulated Annealing HIPO Hybrid Inverse Planning and Optimization X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,

27 IFMBE Proceedings, 2009, Volume 25/1, , DOI: / _81 X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,

28 D min ve D max kabul edilebilir dozların alt ve üst sınırlarını gösterir. Eğer doz, sınırların altında veya üstünde ise, ceza m min ve m max oranında artar. m min ve m max ağırlıklarının ayarlanması, klinik kriterler arasında relatif önemi belirler. Daha büyük ağırlık, daha şiddetli ceza demektir. m D D m min min max max X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,

29 Doz hedeflerini göstermek için her bir tanımlanan doz 2 ye ayrılır Volümün yüzeyindeki doz Volümün içindeki doz Volümün yüzeyindeki doz Kapsama Konformite Volümün içindeki doz Homojenite X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,

30 X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,

31 (2x950 cgy) 31

32 32

33 X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,

34 Doz= 700cGy/fraksiyon X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,

35 Doz= 340cGy/fraksiyon X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,

36 36

37 37

38 Inverse optimizasyon sonuçta, olası kaynak duruş pozisyon setindeki optimal duruş sürelerini seçer ve target volüm ve kritik organların doz sınırlamalarını karşılayan duruş sürelerini tayin eder. Manuel ayarlamalara gerek yoktur. X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,

39 Teşekkürler. Medikal Fizikçi Radyasyon Onkoloğu X.Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi, Antalya,

Benzer belgeler

Radyoterapi Tedavi Planlarının Optimizasyon Problemleri

Radyoterapi Tedavi Planlarının Optimizasyon Problemleri Doç.Dr. Bahar Dirican GATA Radyasyon Onkolojisi AD 21 Mart 2015 Ankara 13 Haziran 2015 İzmir Medikal Fizik Derneği Eğitim Toplantısı Tedavi Planlama