SİNGÜLER İNTEGRAL OPERATÖRLERİNİN AĞIRLIKLI L p UZAYINDA SINIRLILIĞI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "SİNGÜLER İNTEGRAL OPERATÖRLERİNİN AĞIRLIKLI L p UZAYINDA SINIRLILIĞI"

Transkript

1 T.C. AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ SİNGÜLER İNTEGRAL OPERATÖRLERİNİN AĞIRLIKLI L p UZAYINDA SINIRLILIĞI Hayrullah ASLAN YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİKANABİLİM DALI KIRŞEHİR - 203

2 T.C. AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ SİNGÜLER İNTEGRAL OPERATÖRLERİNİN AĞIRLIKLI L p UZAYINDA SINIRLILIĞI Hayrullah ASLAN YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİKANABİLİM DALI DANIŞMAN: Prof. Dr. Vagıf S. GULİYEV KIRŞEHİR - 203

3 Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürlüğü ne Bu çalışma jürimiz tarafından MATEMATİK Anabilim Dalında YÜKSEK LİSANS TEZİ olarak kabul edilmiştir. Başkan: Prof. Dr. Vagıf S. GULİYEV Akademik Ünvanı, Adı-Soyadı Üye: Doç Dr. Simten BAYRAKÇI Akademik Ünvanı, Adı-Soyadı Üye: Yrd. Doç. Dr. Ali AKBULUT Akademik Ünvanı, Adı-Soyadı Onay Yukarıdaki imzaların, adı geçen öğretim üyelerine ait olduğunu onaylarım..../.../20.. Doç.Dr. Mahmut YILMAZ Enstitü Müdürü

4 ÖZET Bu tez dört bölümden oluşmaktadır. Tez konusu olarak, Singüler İntegral Operatörü ve bu operatörün Ağırlıklı Lp Uzayındaki Sınırlılığı hakkındadır. İlk bölüm tezin giriş bölümüdür. İkinci bölümde tezde kullanacağımız temel tanım ve teoremler verilecektir. Üçüncü bölüm Singüler İntegral Operatörlerinin L p uzayındaki sınırlılığı ve Calderon- Zygmund Singüler İntegral Operatörleri hakkındadır. hakkındadır. Dördüncü bölüm ise Singüler İntegral Operatörlerinin Ağırlıklı L p Uzayındaki sınırlılığı Anahtar Kelimeler: Singüler integral operatörleri, Calderon-Zygmund Singüler integral operatörleri i

5 ABSTRACT This thesis consists of four chapters.as a thesis subject, Singular integral operators in Weighted Lp Spaces and these operators will be given information about the limitations. The first part is the introduction section of the thesis. theorems. In the second section we will use in this thesis will be given the basic definitions and In the third chapter of singular integral operators in Lp spaces limitation and Calderon- Zygmund singular integral operators will be informed about. In the fourth chapter of singular integral operators in weighted Lp spaces limitation will be informed about. Keywords: Singular integral operators, Calderon-Zygmund Singular integral operators ii

6 TEŞEKKÜR Bu tezi hazırlarken, her ihtiyaç duyduğumda yardımcı olan, değerli ve derin bilgileriyle bana ışık tutan, önüme çıkan her konuda yardımlarını esirgemeyen, beni tüm içtenliği ve samimiyetiyle destekleyen ve bana emek veren saygı değer hocalarım; Prof. Dr. Vagif S. GULİYEV e ve Yrd. Doç. Dr. Ali AKBULUT a ;bugünlere ulaşmamda verdikleri emek ve sevgileri ile destekleri için sevgili aileme teşekkür ve şükranlarımı sunarım. Hayrullah ASLAN iii

7 İÇİNDEKİLER DİZİNİ ÖZET i ABSTRACT ii TEŞEKKÜR iii İÇİNDEKİLER DİZİNİ iv SİMGELER VE KISALTMALAR v GİRİŞ TEMEL KAVRAMLAR Ağırlıklı Norm Eşitsizlikleri SİNGÜLER İNTEGRAL OPERATÖRLERİNİN L p UZAYINDA SINIRLILIĞI Calderon-Zygmund Singüler İntegral Operatörleri SİNGÜLER İNTEGRAL OPERATÖRLERİNİN AĞIRLIKLI L p UZAYINDA SINIRLILIĞI KAYNAKLAR ÖZGEÇMİŞ iv

8 SİMGELER VE KISALTMALAR R : Reel sayılar kümesi (, ) f g : f ile g fonksiyonun konvolüsyonu f : f nin Hilbert dönüşümü R j : Riesz dönüşümü pv : esas değer µ : Ölçü fonksiyonu v

9 GİRİŞ Singüler integraller konusu başta Mihlin, Calderon ve Zygmund un çalısmaları olmak üzere son 60 yıl içerisinde oldukça gelişmiştir. Harmonik analizin önemli konuları arasında yer alan T f(x) = p.v. f(y)k(x y)dy E n singüler integral operatörleri kısmi türevli denklemler teorisinde, analitik fonksiyonların sınır değer problemleri teorisinde, Fourier serilerinde, matematiksel fizik ve matematiğin diğer dallarında bir çok uygulamaları olan oldukça güncel bir konudur. Singüler integral operatörünün ağırlıklı Lp uzayında sınırlılığı son yıllarda önemli bir inceleme alanı oluşturmuştur. Bugüne kadar Dünya nın her yerinden B. Muckenhoupt, R. Wheeden, C.Fefferman, R.R.Coifman, K.F Anderson, D.S Kuztz, S. Samko, V. Burenkov, V. Kokilashvili, V.Guliyev, A. Meskhi, Y.Ding, S.Z. Lu gibi matematiğin önemli isimleri bu alanda çalışmış ve bir çok problemin çözümü için önemli sonuçlar elde etmiştir. Gelişen teknolojiye yeni bir temel oluşturabilecek bu konu her geçen gün Matematik Dünyası içinde önemini artırmaktadır. Calderon Zygmund operatörlerinin çeşitli fonksiyon uzaylarında sınırlılığından alınmış neticeler analizin bu ve diğer alanlarında kısmi sürekli denklemlerin çözümlerinin regülerliği problemlerinin araştırılmasında uygulanıyor. Bu tez de, Singüler integral operatörünün ağırlıklı Lp uzayında sınırlılığı incelenecektir.

10 2 TEMEL KAVRAMLAR Tanım 2. (Zayıf L p uzayı) f, R n üzerinde ölçülebilir fonksiyon ve p < olsun. Zayıf L p uzayı L p, (R n ) = {f : f p, < } biçiminde tanımlanır. Burada, f nin yarı normu C > 0 sabiti için ile verilir. f p, := sup λ {x R n : f (x) > λ} p C λ>0 Tanım 2.2 ((p, q) tipli operatör) T, bir altlineer operatör ve p, q olsun. Eğer T, L p (R n ) den L q, (R n ) ye sınırlı bir operatör ise T, zayıf (p, q) tipindendir denir. Yani herhangi bir λ > 0 ve f L p (R n ) için olacak şekilde bir C > 0 sabiti vardır {x R n : T f (x) > λ} ( ) q C λ f p (2.) f L p (R n ) için T f q C f p (2.2) olacak şekilde bir C > 0 sabiti varsa T, L p (R n ) den L q (R n ) ye sınırlı operatörü (p, q) tipindendir denir. 2. Ağırlıklı Norm Eşitsizlikleri Burada ω, R n de negatif olmayan lokal integrallenebilen fonksiyondur ve ağırlık fonksiyonu olarak da adlandırılır. Şimdi A p ağırlıklarının tanımını verelim. Tanım 2.3 (( p < )için A p ağırlıkları ) ω (x) 0 ve ω (x) L loc (Rn ) olsun. Aşagıdaki eşitsizliği sağlayan bir C > 0 sabiti ( ) ( sup ω (x) dx ω (x) p dx) p C (2.3) < p < için ω A p denir. Burada ve aşağıda, /p + /p = dır. C > 0 olmak üzere Mω (x) Cω (x) (2.4) eşitsizliği sağlanıyorsa ω A. (2.3) veya (2.4) de görünen C sabitine ω nın A p sabiti denir. Uyarı 2.4 ω A olması için gerek ve yeter şart C > 0 ve herhangi kübü için ω (x) dx C inf ω (x). (2.5) x 2

11 olmasıdır. Burada ve aşağıda, inf ile temel infimum anlaşılacaktır. Dahası, p < ve ω A p için, A p sabiti C dir. Aslında, her bir kübü için = ω (x) /p ω (x) /p dx { ( ) ( ) } p /p ω (x) dx ω (x) p dx C /p şeklindedir. Şimdi A p ağırlık fonksiyonlarının bazı özelliklerini verelim. Önerme 2.5 ( A p ağırlıklarının (I.) özellikleri) i. A p A q, eğer p < q <. ii. < p < için ω A p gerek ve yeter şart ω (x) p A p. iii. ω 0, ω A ise < p < için ω 0 ω p A p. iv. ( p < ) olmak üzere ω A p ise herbir 0 < ε < için ω ε A p. v. ( p < ) için ω A p ise f L loc (Rn ) için ( p f (x) dx).ω () C f (x) p ω (x) dx. (2.6) vi. ( p < ) için ω A p ise herhangi bir δ > için C (n, pδ) sabiti vardır öyleki her bir kübü için, ω (δ) C (n, p, δ) ω (). Özellikle, δ = 2 alınırsa A p ağırlıkları çift koşulu sağlar. vii. ( p < ) için ω A p ise herhangi bir 0 < α < için 0 < β < vardır öyle ki herhangi ölçülebilir E için E α ve ω (E) βω (). İspat. i. p > için Tanım 2.3 ve Hölder eşitsizliğinin direk sonucudur. p = olduğunda ise (2.5) den ( q ω (x) dx) q supω (x) x ( ) = inf ω (x) x ( C ω (x) dx). Diğer taraftan, x α A p olması için gerek ve yeter şart n < α < n (p ) olduğundan A p A q olmadığını elde ederiz. 3

12 ii. (p ) (p ) = olduğundan herhangi bir kübü için ( { ( = C p ) ( ) p ω (x) p dx [ω (x) p ] p dx ) } p p ) ( ω (x) dx ω (x) p dx olduğu görülür. iii. Herhangi bir için, (i =, 2) ω i A olduğundan ve (2.5) den elde edilir. (2.7) den, sonucunu verir. ( ) ω i (x) supω i (x) inf ω i (x) C x x ( ) ωi () (2.7) ( ) ( p ω 0 (x) ω (x) p dx ω 0 (x) p ω (x) dx) C iv. p = için, Hölder eşitsizliği ve (2.5) den ω (x) ε dx ( ε ω (x) dx) ( ) ε C inf ω (x) = C ε inf ω x x (x)ε olduğu görülür. Benzer olarak, < p < için Tanım 2.3 ve Hölder eşitsizliğinden iv. sonucu elde edilir. v. p = için, (2.5) den f (x) dx.ω () = f (x) dx. ω (x) dx C f (x) dx. inf ω (x) x C f (x) ω (x) dx. elde edilir. < p < olduğunda ise Hölder eşitsizliğinden f (x) dx = f (x) ω (x) /p ω (x) /p dx ( ) /p ( f (x) p ω (x) dx ( ) /p ( C /p f (x) p ω (x) dx ) (p )/p ω (x) p dx ) /p ω (x) dx olur. 4

13 vi. Eğer (2.6) da ile δ ve f (x) ile χ (x) nın yerlerini değiştirisek vi. sonucunu elde etmiş oluruz. vii. (2.5) de S = \E ve f (x) = χs (x) olsun. Bu durumda ( ) p S ω () C ω (x) dx. Buradan ( α) p ω () S ( E ) p ( ) ω () C ω (x) dx ω (x) dx E C olmak üzere; C ( α)p ω (E) ω (). C Buradan β = (C ( α) p ) /C olduğunda vii. sonucu elde edilmiş olur. verilecektir. Sıradaki teorem ile A p ağırlık fonksiyonlarının çok önemli ve kullanışlı olan bir özelliği Teorem 2.6 (Ters Hölder eşitsizliği) p < için ω A p olsun. Bu durumda herhangi bir kübü için sadece p ye bağlı olan ε > 0 ve C, ω nın A p sabiti olmak üzere eşitsizliği sağlanır. ( ) /(+ε) ω (x) +ε dx C ω (x) dx (2.8) İspat. belirlenmiş küp olsun, üzerinde ω için Calderón-Zygmund parçalanışı uygulanırsa {ω () / = λ 0 < λ < < λ k <... } olur her bir λ k için { k,i } ayrık küpler dizisini elde ederiz, öyle ki ω (x) λ k için x / Λ k = i k,i ve λ k < ω (x) dx 2 n λ k. k,i k,i şeklindedir. λ k+ > λ k için ve her k+,j için k+,j kümesi ya k,i veya bazı i indisleri için k,i nin altkübüdür. Buradan k+,j < λ k+ = k,i λ k+ k,i k,i λ k+ k,i λ k ω (x) dx k+,j 2 n k,i. λ k+ ω (x) dx k+,j ω (x) dx k,j 5

14 Bundan dolayı k,i Λ k+ 2 n λ k λ k+ k,i elde edilir. Belirlenmiş α < için {λ k } dizisini 2 n λ k /λ k+ = α gibi seçbiliriz. Buna denk olarak λ k = (2 n /α) k λ 0. Buradan k,i Λ k+ α k,i. elde edilir. Önerme 2.5 vii. den,0 < β < vardır öyleki ω ( k,i Λ k+ ) βω ( k,i ). i indis li terimler toplanırsa, ω (Λ k+ ) βω (Λ k ) olduğu elde edilmiş olur, buradan ω (Λ k+ ) β k ω (Λ 0 ) Benzer olarak Λ k+ α Λ k ve Λ k+ α k Λ 0. Buradan λ k = lim λk k k=0 elde edilir. ω(x) +ε dx = ω(x) +ε dx + ω(x) +ε dx Λ 0 k=0 Λ k \Λ k+ λ ε 0ω( \ Λ 0 ) + λ ε k+ω(λ k \ Λ k+ ) k=0 ( ) λ ε 0 ω( \ Λ 0 ) + (2 n /α) (k+)ε β k ω(λ 0 ) ( k=0 λ ε 0 ω( \ Λ 0 ) + (2 n /α) ε k=0 [(2 n /α)β] k ω(λ 0 ) ). (2 n /α) ε β < olacak şekilde bir ε > 0 için seri yakınsaktır. Buradan ω(x) +ε dx Cλ ε 0 (ω( \ Λ 0 ) + ω(λ 0 )) ( ε ( ) = C ω(x)dx) ω(x)dx. Böylelikle (2.8) denklemi elde edilir ve Teorem 2.6 in ispatı tamamlanmış olur. Teorem 2.6 in sonuçları olarak A p ağırlık fonksiyonlarının bazı özelliklerini verelim. Önerme 2.7 (A p ağırlık fonksiyonlarının (II.) özellikleri) viii. ( < p < ) olmak üzere ω A p olsun. Bu durumda p ε > olacak şekilde bir ε > 0 için ω(x) A p ε. ix. < p < için A p = q<p A q. x. < p < için ω A p olsun. Bu durumda ε > 0 vardır öyle ki ω(x) +ε A p. 6

15 xi. < p < için ω A p olsun. Bu durumda δ > 0 ve C > 0 vardır öyle ki her bir kübü ve E olacak şekilde ölçülebilir E kümesi için ω(e) ω() C ( ) δ E. (2.9) İspat. viii. ii. özelliğinden ω A p ise ω p A p.ω p için ters Hölder eşitsizliği uygulanırsa ( ) (p )/(+θ) ( p ω(x) ( p )(+θ) dx C p ω(x) dx) p, burada θ > 0. Eşitsizliğin her iki tarafı ω(x)dx ile çarpılırsa ( ) ( (p )/(+θ) ω(x)dx ω(x) dx) ( p )(+θ) C. olduğu görülür.( p )( + θ) = q denirse < q < p için ω A q olur. Böylelikle vii. özelliği ε = p q için elde edilmiş olur. ix. ix. özelliği i. ve viii. özelliğinin direk sonucudur. Gerçekten, A p q<p A q olduğunu i. özellikten biliyoruz. Diğer taraftan viii. den A p q<p A q. x. ω A olsun (2.8) denkleminden ( +ε ω (x) +ε C dx ω (x) dx) Cω(x) +ε h.h.x R n. Buradan ω(x) +ε A. Eğer p > için ω A p ise ii. den ω(x) +p ε > 0 olmak üzere ve sağlanır. Böylece ( ) +ε ω(x) +ε dx C ω(x)dx A p. Komogorov eşitsizliği kullanılarak ( +ε ω(x) ( p )(+ε) dx C 2 ω(x) dx) p. C ( { ( ) ( ω(x) +ε dx ) ( ω(x)dx ) p [ω(x) +ε ] p dx ω(x) p dx) p } +ε C. xi. p < için ω(x) A p olduğundan + ε ve ( + ε)/ε için Hölder eşitsizliği kullanılır 7

16 ise (2.8) dan E ( ω(x)dx E ) /(+ε) ω(x) +ε dx. E ε/(+ε) ( = E C ω(x)dx /(+ε) E ε/(+ε) E = Cω() ) /(+ε) ω(x) +ε dx /(+ε) E ε/(+ε) ( ) ε/(+ε) E. Böylelikle δ = ε/( + ε) için ω nın (2.9) denklemini sağladığı görülür ve ispat tamamlanır. Uyarı 2.8 ω, R n de negatif olmayan lokal integrallenebilen bir fonksiyon olsun. Eğer ω (2.9) denklimini sağlarsa ω A denir. xi. özelliği gösteriyor ki p< A p A. Bununla birlikte p< A p A olduğu da ispatlanabilir. Sonuç olarak A = p< A p. Tanım 2.9 X bir küme ve A da X üzerinde bir σ cebiri olsun. (X, A) ikilisine bir ölçülebilir uzay, A daki herbir kümeye ölçülebilir küme, µ ölçü fonksiyonu olmak üzere (X, A, µ) üçlüsüne ölçü uzayı denir. Tanım 2.0 (X, A, µ) bir ölçü uzayı ve p < olmak üzere; Ω X = R n bölgesinde tanımlı ve Ω f(x) p dµ(x) < özelligine sahip ölçülebilir f : Ω R fonksiyonlar sınıfına L p (Ω) uzayı veya Ω bölgesinde p. kuvvetten Lebesgue-integrallenebilir fonksiyonlar uzayı denir. L p (Ω) uzayı ( /p f Lp(Ω) = f p := f(x) dµ(x)) p < Ω şeklindeki norm ile tanımlanır. Buradaki f p gösterimine f fonksiyonunun Lp-normu denir. sınırlıdır denir. Ω Bölgesinde f(x) M olacak şekilde bir M sabiti varsa f fonksiyonuna hemen hemen supremumu(esaslı sınırı) denir ve şeklinde gösterilir. Böyle M sabitlerinin en büyük alt sınırına da f nin Ω bölgesindeki esas ess sup f(x) := inf {K : f(x) Kh.h.x Ω} x Ω Ω bölgesindeki hemen hemen sınırlı f fonksiyonları ile tanımlanan uzay L (Ω) seklinde gösterilir. Buna göre bir f fonksiyonunun L -normu olarak tanımlanır. f := ess sup f(x) x Ω 8

17 Teorem 2. (Young Eşitsizliği) < p, q <, p + q = ve a, b > 0 için olur. ab ap p + bq q Teorem 2.2 p ve a, b R olmak üzere, olur. a + b p 2 p ( a p + b p ) Teorem 2.3 (Hölder Eşitsizliği) < p, q <, p + q = ve f Lp, g L q ise fg L olur ve f(x)g(x) dµ(x) f p g q Ω eşitsizligi sağlanır. Teorem 2.4 (Minkowski Eşitsizliği) Eğer f, g L p ve p ise f + g L p olur ve eşitsizligi sağlanır. f + g p f p + g p Hölder teoremi ve Lebesgue integralinin özellikleri gözönünde bulunduruldugunda L p, p <, nin bir vektör uzayı oldugu görülür. Bununla birlikte f p ; L p üzerinde bir normdur ve. Tanımdan f p 0 2. f p 0 ise hemen hemen heryerde f(x) = 0 3. αf p = α f p 4. f + g p f p + g p özellikleri sağlandıgından L p, p, bir normlu uzaydır. Teorem 2.5 L p, p <, uzayı ( f p := f(x) p dµ(x) Ω normu altında tam ve dolaysıyla Banach uzayıdır. Tanım 2.6 f n ve f fonksiyonları L p uzayının elemanları olmak üzere; (f n ) dizisi f fonksiyonuna p. mertebeden yakınsaktır ε > 0 için n 0 N öyleki n n 0 için f n f p < ε. ) /p 9

18 Bu yakınsaklık çesidine L p de yakınsaklık da denir. Burada p olup, dir. Buna göre, ( f n f p = f n f p dµ Ω (f n ) dizisi f fonksiyonuna L p de yakınsaktır. lim n f n f p = 0. Tanım 2.7 ω fonksiyonu h.h. x R n için ω(x) > 0 olacak şekilde R n de lokal integrallenebilir ) p olsun. Bu durumda ω fonksiyonuna bir ağırlık fonksiyonu denir. Tanım 2.8 Hilbert dönüşümü p < olmak üzere f L p (E ) olsun. f(x) = pv π + f(t) f(t) dt = lim x t ɛ 0 + π x t >ɛ x t dt esas değer konvolüsyonu f nin Hilbert dönüşümü olarak adlandırılır. Buradaki esas amacımız f nin varlığını göstermek ve < p < için L p de Hf = f operatörünün sürekli olduğunu ifade eden Riesz in klasik sonucunu elde etmek olacaktır. Burada f, f ile x çekirdeğinin konvolüsyonudur. Fakat bu konvolüsyon esas değer anlamında alınmalıdır, çünkü x çekirdeği E üzerinde integrallenebilir değildir. p < ve f L p olmak üzere yazalım, burada f ɛ (x) = π f(x) = lim ɛ 0 fɛ (x) x t >ɛ f(t) x t dt ile verilir. Hölder eşitsizliğinden f ɛ (x) in var olduğu görülür, çünkü orijinin bir ɛ-komşuluğunun dışında x çekirdeği her q > için Lq ya aittir. W. H. Young teoreminden p > olmak üzere eğer f L L p ise f ɛ L p dir. 0

19 3 SİNGÜLER İNTEGRAL OPERATÖRLERİNİN L p UZAYINDA SINIRLILIĞI Calderon-Zygmund singüler integral operatörü Riesz ve Hilbert dönüşümlerinin direk genelleştirmesidir. Birincisi üst yarı düzlem üzerindeki eşlenik harmonik fonksiyonların sınır değer araştırmalarından meydana gelmektedir, diğeri ikinci dereceden eliptik denklem çözümünün düzenliliğiyle birleştirilmektedir. Şimdi bunlar hakkında kısaca bilgilere bakalım. f L p (R)( p < ) olmak üzere R üzerinde Cauchy integrali; F (z) = f(t) 2πi R t z dt Burada z = x + iy, y > 0 dir. F (z) nin R 2 + üzerinde analitik olduğu görülür. Ayrıca; Burada F (z) = 2π R Poisson çekirdek olarak adlandırlır ve y (x t) 2 + y 2 + i 2π R = 2 [(P y f)(x) + i( y f)(x)]) P y (t) = π y (t) = π y t 2 + y 2 t t 2 + y 2 x t (x t) 2 + y 2 f(t)dt eşlenik Poisson çekirdek olarak adlandırılır. P y f, f nin Poisson integrali olarak adlandırılır ve y f, f nin eşlenik poisson integrali olarak adlandırılır. Harmonik fonksiyonların sınır değerlerinin özelliklerinden, y 0 iken P y f f ve y 0 iken y f Hf olur. Hf e, f in Hilbert dönüşümü denir. Hf(x) = p.v. π R f(t) dt (3.) x t Eğer f L 2 (R) ise, Ĥf(ξ) = isgnξ f(ξ) (3.2) dir. K(x) = p.v. x olsun, bu durumda Hf = (K f) dir. Şimdi kabul edelim ki f L 2 (R n ) olsun ve u = f Poisson denklemi verilsin, burada n = 2 x 2 j= j R n de Laplace operatörüdür. Eşitliğin her iki tarafına Fourier dönüşümü uygulandığında f(ξ) = 4π 2 ξ 2 û(ξ) olduğunu elde ederiz. Bu da û(ξ) = 4π 2 ξ 2 f(ξ)

20 eşitliğidir. Böylece, j, k n için 2 u x j x k (ξ) = 4(π) 2 ξ i ξ k û(ξ) = ξ jξ k ξ 2 f(ξ) dir. Eğer operatörü şeklinde tanımlarsak, R j f(ξ) = i ξ j f(ξ), j =, 2,..., n (3.3) ξ ( ) 2 u xk (ξ) = R j R k f(ξ) xj olduğu görülür. (3.3) denklemiyle tanımlanan R j operatörü Riesz dönüşümü olarak tanımlanır. Bu, Possion denklemi için çözüm kuralının problemi, Riesz dönüşümünün sınırlığının dönüşümüdür. (3.2) ile (3.3) ün karşılaştırılmasıyla Riesz dönüşümü bir boyuttan n boyuta Hilbert dönüşümünün bir genelleştirmesi olduğu görülmektedir. f L p (R n )( p < ) ise f nin Riesz dönüşümü aşağıdaki forma sahiptir. x i y i R j f(x) = p.v.c n f(y)d(y), j n (3.4) x y n+ Eğer K j (x) = p.v. olur. x j x ( n+) R n (j =, 2,..., n) alırsak, R j f = K j f Şimdi singüler integral operatörünü tanımlamadan önce bazı bilgilere bakalım. n 3 olduğu zaman, Laplace operatörü nın temel çözümü dir. Γ(x) = (2 n)w n x n 2 Örneğin f R(R n ) için f iyi özelliklere sahip olduğu zaman Γ f, denkleminin bir çözümüdür. Bu da u = f Possion u(x) = Γ f(x) f(y) = C n dy x y n 2 R n dir. u nun ikinci dizisinin kısmi türevi alındığında, Ω j (y) = C n ( n y 2 yj 2 ) olduğu yerde; 2 u(x) x 2 j Ω j (x y) = f(y)dy = lim R x y n n ε 0 + x y >ε Ω i (x y) x y n f(y)dy elde edilir. Ω ya bağlı aşağıdaki özellikler bulunmuştur. (a)ω j (λ y ) = Ω j (y), λ > 0 (b) S n Ω j (y )d σ (y ) = 0 2

21 (c)ω j ɛl (S n ) Ω j (x y) T j f(x) = lim ε 0 + x y >ε x y n f(y)dy, Böylece u = f denkleminin çözümünün L p düzenliliği T j operatörünün L p sınırına düşmektedir. Kabul edelim ki (a),(b) ve (c) üç şartı üzerinde bir Ω fonksiyonu verilsin. Böylece f L p (R n ), ( p < ) için tanımlanır. Ω(x y) T Ω f(x) = p.v. f(y)dy (3.5) R x y n n Eğer Ω(x) = xj x ise, T Ω, R j (j =, 2,..., n) Riesz dönüşümü olur. Eğer n = ve Ω(x) = sgn(x) ise T Ω, H Hilbert dönüşümüdür. 3. Calderon-Zygmund Singüler İntegral Operatörleri K(x) L loc (Rn {0}) olmak üzere, K(x) B x n, x 0 (3.6) K(x)dx = 0, 0 < r < R < (3.7) r x R x 2 y K(x y) K(x) dx B, y 0 (3.8) şartları sağlandığında B, x ve y nin bir sabitten bağımsız olduğu yerlerde, K ya Calderon- Zygmund çekirdeği denir ve (3.8) şartı Hömander in şartı olarak adlandırılır. Teorem 3. Kabul edelim ki K Calderon-Zygmund çekirdeğidir. ɛ > 0 vef L p (R n )( < p < ) için T ɛ f(x) = f(x y)k(y)dy olsun. Böylece aşağıdaki ifadeleri doğrudur. y ɛ (i) T ɛ f p A p f p, burada Ap, ɛ ve f nin bağımsızıdır. (ii)herf L p (R n ), lim ɛ 0 T ɛ f, L p normunun olması durumunda vardır. Bu da, bir T nin varlığını gerektirir öyleki (iii) T f p A p f p T f(x) = p.v. f(x y)k(y)dy R n Uyarı 3.2 Teorem (3.) (ii) de tanımlanan T lineer operatörü Calderon-Zygmund Singüler İntegral Operatörü olarak tanımlanır. T ɛ, T nin kesilmiş operatörü olarak adlandırılır. 3

22 İspat. ɛ > 0 için, K ɛ (x) = K(x)χ { x ɛ} (x) olsun. Böylece T ɛ f(x) = K ɛ f(x) dir. İlk olarak T ɛ, (2,2) nin bir türü olduğu gösterilecek ve T ɛ, L 2 (R n ) üzerinde düzgün sınırlıdır. Daha sonra K ɛ nun (3.6) ve (3.7) durumunda düzgün olduğu gösterilecek. Daha sonra K ɛ nun (3.8) durumunda düzgün olduğu gösterilecek. Aslında herbir x, y R n, y 0 x 2 y için eğer x ve x y nin her ikiside B(0, ɛ) içinde iseler K ɛ (x) = Kɛ(x y) = 0 dır. Eğer x ve x y nin her ikiside B(0, ɛ) da iseler K ɛ (x) = K(x), K ɛ (x y) = K(x y) olur. Bu durumda Kɛ (3.8) şartını sağlar. Eğer x > ɛ ve x y < ɛ ise x 2 x y < ɛ ve ɛ < x < 2ɛ olur. Bundan dolayı, C ɛ nun bağımsız olduğu yerlerde K ɛ (x y) K ɛ (x) dx K ɛ (x) dx CB x 2 y ɛ x 2ɛ olur. Burada her ɛ > 0, K ɛ L 2 (R n ) için C > 0 olacak şekilde bir sabitin var olduğunu göstermek yeterlidir. Her ɛ > 0 için sup ˆK ɛ (ξ) CB (3.9) ξ R n dir. Aslında ξ R n için, ˆK ɛ (ξ) = lim R = lim R ( x R x α ξ e 2πixξ K ɛ (x)dx e 2πixξ K ɛ (x)dx + e 2πixξ K ɛ (x)dx) α ξ < x R = lim (I + I 2 ) R dir.(3.6) ve (3.7) şartlarından şu sonuç çıkar. I = (e 2πixξ )K ɛ (x)dx Şimdi I 2 ye bakalım. y = J = ξ 2 ξ 2 ( x α ξ C ξ CαB x α ξ x K ɛ (x) dx alırsak e 2πiyξ = olur. Burada α ξ < x R α ξ < x y R ) e 2πixξ K ɛ (x y)dx alırsak, I 2 = e 2πi(x y)ξ K ɛ (x y)dx α ξ < x y R = e 2πixξ K ɛ (x y)dx α ξ < x y R = e 2πixξ K ɛ (x y)dx + J, α ξ < x R olur. Buradan 4

23 I 2 = 2 [K ɛ (x) K ɛ (x y)]e 2πixξ dx + J α ξ < x R 2 bulunur. y = 2 ξ ve α > iken, C ve B,ɛ ve ξ nin birbirinden bağımsız oldukları yerlerde [K ɛ (x) K ɛ (x y)]e 2πixξ dx α ξ < x R K ɛ (x) K ɛ (x y) dx CB x 2 y ifadesine sahip oluruz. Diğer taraftan eğer biz {x α α ξ < x R} ve {x ξ < x y R} bu her ikisinin simetrik farkını E olarak alırsak, J K ɛ (x y) dx olur. Buradan y = 2 ξ ve α > alınırsa { } α 2α E x x {x R2 } 2 ξ ξ x 2R elde edilir. Böylece (3.6) den C ve B,ɛ ve ξ den bağımsız oldukları yerlerde J K ɛ (x y) dx + K ɛ (x y) dx CB R 2 x 2R α 2α x 2 ξ ξ E şeklinde olur.yukarıdakileri toparlayıp (3.9) ele aldığımızda T ɛ, L 2 (R n ) üzerinde ɛ un içinde düzgün sınırlıdır. Şimdi T ɛ un (,) in zayıf bir tipi olduğunu ve bu sınırın ɛ un bağımsız bir sınırı olduğu gösterilecek. Her f L (R n ) ve λ > 0 için bir fonksiyonun (teorem Calderon-Zygmund decomposition for function) Calderon-Zygmund tarafından analiz edilmesiyle j ve g,b iki fonksiyonun örtüşmeyen küplerinin alırsak f = g + b için aşağıdaki özellikleri sağlar: (a) g 2 2 Cλ f, g(x) 2 n λ, α.e.x R n ; (b) λ j j f(x)dx 2 n λ, her j için; (c) Σ j j j f ; (d) b(x) = j b j(x), j b j dx = 0suppb j j ve b j 2 j f(x) dx dir. Çünkü T ɛ f(x) = T ɛ g(x) + T ɛ b(x) den {x R n : T ɛ f(x) > λ} {x R n : T ɛ g(x) > λ 2 } + {x R n : T ɛ b(x) > λ 2 } = I + I 2 5

24 olur. İlk adım ve (a) dan I ( 2 λ )2 R n T ɛ g(x) 2 dx 4C λ 2 R n g(x) 2 dx 4C λ f elde edilir. I 2 yi tahmin etmek için, j = 2n 2 j merkezi j ile aynı ve kenarı j nin 2n 2 olan bir küp olsun. E = U j j alırsak (c) den katı E j j C n λ f elde ederiz. Diğer taraftan olur. I 2 E + x / E T ɛ b(x) > λ 2 C n λ f + 2 T ɛ b(x) dx λ R n \E j R n \E T ɛ b j (x) dx C f (3.0) ifadesini kanıtlamak için T ɛ b(x) j T ɛb j (x) ifadesini kanıtlamak yeterlidir. y j j nin merkezini ifade ettiğinden (3.8) den (b) ve (c) ikisi birlikte (3.0) sağladığından T ɛ b j (x) dx K ɛ (x y) K ɛ (x y j ) b j (y) dydx R n \E R n \ j j b j (y) K ɛ (x y) K ɛ (x y j ) dxdy j R n \ j CB b j (y) dy 2CB f(y) dy j j ifadesine sahibiz. Buradan da T ɛ, (, ) in zayıf bir tipidir ve onun sınırı ɛ ya da f den bağımsızdır. Şimdi T ɛ,(p, p)( < p < ) şeklinde olduğu gösterilecek. Marcinkiewiz Interpolation Teoreminin uygulamasından T ɛ,(p, p)( < p < 2)nin bir tipi olduğunu biliyoruz ve onun sınırı ɛ ya da f den bağımsızdır. Şimdi 2 < p < olduğunu kabul edelim ve p + p = den < p < 2 olur. Eğer T ɛ nu T ɛ nun dual operatörü olarak alırsak K ɛ (x) = K ɛ ( x) olduğu yerde T ɛ f(x) = K ɛ f(x) elde ederiz. Açıkça K ɛ, K ɛ nun tüm şartlarını sağlar. Böylece T ɛ (p, p ) nin bir tipidir. Bu nedenle her f L p (R n ) için T ɛ f p = sup g p T ɛ f(x)g(x)dx R n = sup g p f(x) T ɛ g(x)dx R n f p sup g p T ɛ g p A p f p dir. Daha sonra her f L p (R n ) ( < p < ) için T f nin varlığını ve L p de T ɛ f nin sınırlılığı gösterilecek.ilk olarak f C 0 (R n ) olduğunu kabul edelim.her y (y 0) için ( ) f(x y) f(x) p p dx C y (3.) R n 6

25 elde etmek istiyoruz. Aslında den y = y y olduğunda olur. Bu nedenle ( d f(x ty) = f, y (x ty) dt f(x y) f(x) = R n f(x y) f(x) p dx ) p = = 0 0 y 0 d f(x ty)dt dt f, y (x ty)dt f, y (x sy)ds y ) p ( = f, y (x sy)ds p dx Rn 0 y ( ) f, y (x sy) p p dx ds 0 R n n y f p x j dir. Şimdi 0 < η < ɛ olduğunu düşünelim. Böylece (3.) ve (3.6) den ( ) T η f T ɛ f p K y f(x y) f(x) p p dx dy η< y <ɛ R n C y K(y) dy η< y ɛ j= CB 0(η, ɛ 0) Bu da her f fonksiyonunun C 0 (R n ) olduğunu gösterir. T ɛ f, L p (R n ) de bir Couchy dizisidir. Bu nedenle olacak şekilde T f L p vardır. lim T ɛf T f = 0 ɛ 0 T f p A p f p den T f p T f T ɛ f + T ɛ f p T f T ɛ f p + A p f p olduğu görülür. Her f L p (R n ) ve δ > 0 için g C0 (R n ) vardır öyleki f = g + h ve h p < dır.böylece 0 < η < ɛ için T η f T ɛ f p T η (f g) p + T η g T ɛ g p + T ɛ (g f) p A p (f g) p + T η g T ɛ g p + A p g f p 2A p δ, η, ɛ 0 7

26 dır. δ keyfi olduğu için {T ɛ f} her f L p (R n ) için L p (R n ) de daima bir cauchy dizisi olduğunu gösterir. Bu nedenle T f L p vardır öyleki ve lim T f T ɛf p = 0 ɛ 0 T f p A p f p dir. Bu da ispatı tamamlar. Teorem 3.3 Kabul edelim ki Ω(x) sınır fonksiyonudur. S n Ω(x )dσ(x ) = 0 (3.2) ile R n de 0 dereceli bir homojen sınır fonksiyonudur. w = dır.f L p (R n ), < p < için T ɛ f(x) = olsun. Böylece aşağıdaki üç durum sağlanır: 0 w (δ) dδ < (3.3) δ sup Ω(x ) Ω(y ) x,y S n, x y < y ɛ Ω y f(x y)dy y n (i)f den bağımsız bir A p sabiti vardır öyle ki T ɛ f p A p f p (ii)t f vardır öyleki L p normunda lim ɛ 0 T ɛ f(x) = T f(x) dir. (iii) T f p A p f p denkleminin (3.8) şartını sağladığını göstermemiz yeter- İspat. Teorem (3.) den, k(x) = Ω(x) x n lidir. x 2 y ile 0 < < için x y x + y 3 2 x ve x y x y 2 x olduğu zaman dir. Böylece K(x y) K(x) = ( Ω(x y) Ω(x) x y n + Ω(x) x y n ) x n := I + I 2. x y n y x y n x n C x y n x n C y. (3.4) x n+ 8

27 dır. Diğer yandan x 2 y olduğu zaman x y x y x x 2 y x dır. Bu yüzden (3.4) ve (3.5) den K(x y) K(x) dx x 2 y x 2 y I dx + ( x y Ω x 2 y x y + C Ω y ( C w 2 y x 2 y x x 2 y ) Ω dx I 2 dx x 2 y x n+ ) dx x n ( ) x dx x x y n (3.5) + C = C 2 y S n w ( 2 y ) dσ(x ) dr r r + C Ω C w (δ) dδ + C Ω 0 δ B olur. Uyarı 3.4 Ω sıfır dereceli homojen olduğu yerlerde K(x) = Ω(x) x n T Ω f(x) = p.v. R n ise, böylece Ω(y) f(x y)dy (3.6) y n şeklinde tanımından T Ω homojen çekirdekli bir süngüler integral operatörü olarak adlandırılır. Teorem (3.) ve teorem (3.3) de, L p normu homojen çekirdeğin varlığıyla singüler integral operatörü ve Calderon-Zygmund singüler integral operatörünün sınırı olduğu gösterilir ve burada (p, p)( p ) varlığı için, noktasal anlamda {T ɛ f(x)} in limitinin olup olmamasıdır. Burada T Ω nın sınırlılığı (, ) aralığında gösterilmiştir. T Ω (3.6) ile tanımlanan bir süngüler integral operatörüdür. Ω, R n de sıfırıncı dereceden homojen olsun ve (3.2) ve (3.3) ifadelerini sağlasın. Her f L p (R n )( p < ) için ifadesi T Ω,ɛ nun T Ω,ɛ f(x) = T Ωf(x) = sup ɛ>0 T Ω,ɛ f(x) y ɛ Ω(y) f(x y)dy, ɛ > 0 y n ile tanımlanan T Ω operatörünün olduğu yerlerde maksimal singüler integral operatörü olarak adlandırılır. Lemma 3.5 (Cotlar eşitsizliği) C, C 2 > 0 olacak şekilde iki sabit vardır öyleki M nin Hardy- Littlewood maksimal operatörü olduğu yerlerde f L p (R n )( < p < ) ve x R n için dir. T Ωf(x) C M(T Ω f)(x) + C 2 Mf(x) (3.7) 9

28 İspat. K ε (x) = x n w(x)χ { x ε} (x) olsun. Kompakt destekli negatif olmayan ϕ R(R n ) radyal fonksiyonu seçelim., öyleki supp(ϕ) {x : x } ve R n ϕ(x)dx = olsun. Genelliği kaybetmeden ϕ( x ) i x de azalan olarak alabiliriz. Böylece noktasallığı tutar. lim K ε ϕ = K ϕ ε 0 için ve Şimdi φ(x) = K ϕ(x) K (x) olduğu gösterilecek. K, n. dereceden homojen olduğu olduğunda ε > 0 için φ ε (x) = ε n φ(x ε ) ϕ ε (x) = ε n ϕ(x ε ) sağlanır. (3.8) den f L p (R n ) için φ ε (x) = ϕ ε K(x) K ε (x) (3.8) T Ω,ε f(x) = K ε f(x) = (ϕ ε K) f(x) φ ε f(x). (3.9) dır. Diğer yandan η > 0 ve x R n için, (ϕ ε K η ) f(x) = ϕ ε (K η f)(x) = ϕ ε (T Ω,η f)(x). olur. ϕ ε L p olsun. Böylece ϕ ε K η, η 0 iken L p de ϕ ε K ya yakınlaşıyor. (Teorem (3.) ispatından görülebilir.) Bu arada T Ω,η f, L da T Ω f ye yakınlaşmaktadır. Böylece (ϕ ε K) f(x) = ϕ ε (T Ω f)(x) dır. Bu formül (3.9) ile birlikte T Ω,ε f(x) = ϕ ε (T Ω f)(x) φ ε f(x) (3.20) ifade eder. İleride φ nin bir radyal integrallenebilir fonksiyon tarafından hakim olabileceği gösterilecek. x < olduğu zaman φ(x) = ϕ K(x) = [ϕ(x y) ϕ(x)]k(y)dy R n dır. Unutmayalım ki; K(y) = y n Ω(y), ϕ C0 (R n ) ve suppϕ {x : x } dir. Açıkça φ, x 2 olduğu zaman sınırlıdır. x > 2 olduğunda φ(x) = K(x y)ϕ(y)dy K(x) R n = [K(x y) K(x)]ϕ(y)dy R n 20

29 dır. Ω(x y) Ω(x) K(x y) K(x) x y n + Ω(x) x y n x n olduğu için, Teorem (3.3) ispatı ( ) 2 K(x y) K(x) C x n w x ( ) ifade eder. Böylece x > 2 olduğunda φ(x) C x n 2 w sağladığı için, φ nin minimum radikal baskın fonksiyonu ψ(x) = sup y x φ(y) x dir. Ω (3.4) durumunu nin integrallenebilir olmasıyla ifade edilir. Böylece (3.20) ve Hardy-Littlewood maksimal operatörün özelliklerinden C, C 2 > 0 varlığını elde ederiz öyleki, T Ωf(x) = sup ε>0 T Ω,ε f(x) (3.2) sup ε>0 ϕ ε (T Ω f)(x) + sup ε>0 φ ε f(x) (3.22) C M(T Ωf )(x) + C 2 Mf(x). (3.23) dır. M ve T Ω nın her ikiside (p, p) tipinde operatörler olduğu için, TΩ, (p, p) tipinde olduğu aşağıda verilecektir. Teorem 3.6 Kabul edelim ki Ω, 0 dereceli ve (3.2) ve (3.3) durumlarını sağlayan bir homojen sınırlı fonksiyon olsun. Böylece T Ω, (p, p)( < p < ) şeklindedir ve zayıf şekli (,) dir. İspat. TΩ ın (.) in zayıf bir tipi olduğunu göstermek yeterlidir. İspattaki fikir Teorem (3.) deki ile aynıdır. f L (R n ) ve λ > 0 için Calderon-Zygmund ayrışmasını kullandığımızda f = g + b ve { j } örtüşmeyen küplerinin bir sonucuna sahip oluruz. Böylece {x : TΩf(x) > λ} {x : TΩg(x) > λ 2 } + {x : T Ωb(x) > λ }. (3.24) 2 g 2 2 Cλ f ve TΩ (2.2) nin bir tipi olduğu için {x : T Ωg(x) > λ 2 } C λ 2 T Ωg 2 2 C λ f. dır. Şimdi y j ile j nin merkezi belirtilip ve d j ilede j nin yan uzunluğunu gösterecez. Böylece E j S j = j C n j C n λ f. bulunur. Bu da {x : TΩb(x) > λ 2 } E + {x Ec : TΩb(x) > λ }. (3.25) 2 i sağlar. x E c ve ε > 0 olduğunda T Ω,ε b(x) = j j K ε (x y)b(y)d(y) 2

30 olur. j nin aşağıdaki üç durumunu göz önüne alalım. (i) y j için, x y < ε; (ii) y j için, x y > ε; (iii) y j nin varlığında, x y = ε dur. İlk durum için, K ε (x y) = 0. Böylece T Ω,ε b(x) = 0 dır. 2. durum için K ε (x y) = K(x y), böylece K ε (x y)b j (y)dy j = [K(x y) K(x y j )]b j (y)dy j [K(x y) K(x y j )]b j (y)dy j dır. Üçüncü durum olarak, x E c S c j için, S(x, r), yarıçapı r = C nε ve merkezi x olan kapalı bir küre olduğu yerde, j S(x, r) olsun diye sadece n ye bağlı iki sabit C n ve C n vardır. Eğer y j ise x y C nε dur. Böylece, y j için, dir. Bu yüzden K ε (x y) K ε (x y)b j (y)dy j Ω(x y) x y n Ω (C nε) n. j S(x,r) C Ω ε n K ε (x y) b(y) dy S(x,r) b(y) dy C b(y) dy S(x, r) S(x,r) olur. Tüm küplerin toplamı alınarak T Ω,ε b(x) K(x y) K(x y j ) b j (y) dy + C b(y) dy j j S(x, r) S(x,r) elde edilir. Böylece, olur. Bundan dolayı T Ωb(x) j j K(x y) K(x y j ) b(y) dy + CMb(x). {x E c : T Ωb(x) > λ 2 } {x Ec : j K(x y) K(x y j ) b(y) dy > λ j 4 } + {x E c : CMb(x) λ 4 } dır. (3.0) ve Hardy-Littlewood maksimal operatörün sınırlılığını (, ) alırsak {x E c : TΩb(x) > λ 2 } C λ f 22

31 ifadesine sahip oluruz. Bu eşitsizlik (3.24) ve (3.25) ile birlikte gösterirki TΩ (.) zayıf şeklinin operatörüdür. Sonuç 3.7 Eğer Ω teorem (3.6) daki şartları sağlarsa f L p (R n )( < p < ) için dir. lim T Ω,ɛf(x) = T Ω f(x) ɛ 0 İspat. f L p ( p < ) için, Λf(x) = lim ε 0 supt Ω,ε f(x) lim ε 0 inft Ω,ε f(x), x R n, olsun, böylece, Λf(x) 2T Ω f(x) olur. Keyfi δ > 0 için, f = g + h, g C 0 (R n ) ve h p < δ olsun. Ω (3.2) durumunu sağlarsa g kompakt destekle bir düzgün fonksiyondur. ε 0 iken T Ω,ε g, T Ω g ye eşit olarak yakınsıyor. Bu yüzden Λg(x) = 0 dır. Böylece, < p < için Λ(f) p Λ(h) p 2A p h p 2A p δ dır. δ keyfi olduğundan, Λ(f)(x) = 0 dır. Örneğin < p < için x R n dir. Böylece, x R n için T Ω,ε f(x) in limiti vardır. Ayrıca p = olduğunda, λ > 0 için {x : Λ(f)(x) > λ} 2A λ h 2Aδ λ olur. Bu yüzden x R n için Λ(f)(x) = 0 dır. Böylece x R n ve f L (R n ) için T Ω,ε f(x) in limiti vardır. Sonuç 3.8 Eğer Ω teorem (3.6) daki şartları sağlarsa T Ω (,) in zayıf bir tipidir. Uyarı 3.9 R j (j =, 2,..., n) Riesz dönüşümleri C n = elde edilir. R j f(x) = p.v.c n R n n+ Γ( 2 ) π n+ 2 x j y j f(y)dy x y n+ olduğunda Teorem 3.0 R j (j =, 2,..., n) Riesz dönüşümleri (p, p)( < p < ) tipinde ve (,) zayıf tipindedir.h Hilbert dönüşümü bir Riesz dönüşümü olduğundan şeklindedir. Hf(x) = p.v. π f(y) x y dy Teorem 3. H Hilbert operatörü (,) zayıf tipli ve (p, p)( < p < ) tipli bir operatördür. 23

32 Uyarı 3.2 H maksimal Hilbert dönüşümü H f(x) = sup ɛ>0 C n y ɛ f(x y) y dy şeklindedir. olduğunda R j y j R j f(x) = supɛ > 0 C n f(x y)dy, (j =, 2,..., n) ɛ>0 y ɛ y n+ maksimal riesz dönüşümü olur. Şimdi Calderon-Zygmund singüler integral operatörünün ağırlıklı sınırlılığı ve onun maksimal operatörü hakkında bilgi verelim. İlk olarak sharp maksimal fonksiyonun tanımını verelim. f L loc (Rn ) olmak üzere,f in M f(x) sharp maksimal fonksiyonu, M f(x) = sup f(y) f dy, x R n x ile tanımlanmıştır. Burada supremum x i içeren R n deki tüm yuvarlar üzerinde alınır ve f = f(t)dt üzerinde f nin ortalamasıdır. Her a C ve R n için f(x) f dx f(x) α dx + α f 2 dır. f(x) α dx (3.26) Lemma 3.3 Kabul edelim ki Ω, R n de 0 dereceli bir homojen sınırlı fonksiyon olsun ve (3.2) ve (3.3) ifadelerini sağlasın. Böylece her s > ve M nin Hardy-Littlewood maksimal operatör olduğu yerlerde M (T Ω f)(x) C(n, s)(m f s )(x), x R n dir. Bu bölümde kullanılan tanım ve teoremlerde B. Muckenhoupt, R. Wheeden, Y.Ding, S.Z. Lu, E. M. Stein nin ilgili kaynaklarından yararlanılmıştır. 24

33 4 SİNGÜLER İNTEGRAL OPERATÖRLERİNİN AĞIRLIKLI L p UZAYINDA SINIRLILIĞI Bu bölümde kullanılan tanım ve teoremlerde B. Muckenhoupt, R. Wheeden, Y.Ding, S.Z. Lu, Garcia-Cuerva, J., Rubio de Francia nın ilgili kaynaklarından yararlanılmıştır. Lemma 4. w A ve 0 < p 0 < aralığında mevcut olsun. Öyleki Mf L p0 (w) dır. Böylece, (Mf(x)) p w(x)dx C (M f(x)) p w(x)dx (4.) R n R n p 0 p < için sağlar. İspat. M ( f )(x) 2M f(x) için genelliği kaybetmeden kabul edelim ki f 0 olsun. λ > 0 için Calderon-Zygmund ayrışmasını kullanalım.. Dyadic küplerin (ii) özelliğinden eğer 2... ve f k > λ koşullarını sağlayan dyadic küplerin bir dizisi varsa {w( k )} eşit olarak k ya göre düzgün sınırlıdır. Gerçekten keyfi x k için biliyoruzki t < f(y)dy Mf(x). k k dır. Böylece w( k ) = w(x)dx (Mf(x)) po w(x)dx k t po k t po Mf po Lpo (w). dir. w(x)dx çift ölçüm ve w A olduğundan { k } düzgün sınırlıdır. Bundan dolayı f > t koşulunu sağlayan bütün dyadic küpler kesin olarak maksimal dyadik küp olarak adlandırılan küplerin bir kümesi olsun. O halde keyfi j için t < f(y)dy 2 n t j j ifadesini sağlamalıdır. Genelliği kaybetmeden { j } yi λ ya bağımlı olarak { λ,j } olarak tanımlayabiliriz. Ayrıca keyfi µ,j ve λ < µ için µ,j λ,k olacak biçimde bir k mutlaka vardır. Şimdi keyfi λ > 0 için 0 = 2 n λ,j 0 ve A > 0 olsun. Eğer ise 0 {x : M (f)(x) > λ A }, Σ j:λ,j 0 w ( λ,j ) w ({x : M (f)(x) > λa ) } (4.2) dır. Eğer 0 {x M f(x) > λ A } ise, f(y) f 0 dy λ A 0 25

34 ve dir. Buradan olur.diğer yandan {j λ,j 0} f 0 = 0 0 f(t)dt 2 n 2 n λ = λ 2 (λ λ 2 ) λ,j = λ λ {j λ,j 0} λ,j 2 dy f(y) f 0 dy {j λ,j 0} λ,j f(y) f 0 dy 0 {j λ,j 0} {j λ,j 0} A λ 0 λ,y 2A 0 λ,j 0 ve w A için δ > 0 ve A > 0 vardır. öyleki, w( {j λ,j ( 0} λ,j) {j C λ,j 0} λ,j w( 0 ) 0 ) δ dır.böylece {j λ,j 0} w( λ,j ) C(2A ) δ w( 0 ) (4.3) dır.(4.2) ve (4.3) ten w(λ, j) w(x M f(x) > λ A ) + C(2A )w( 0 ) {j λ,j 0} olur. Şimdi 0 ın tamamını alalım. Bu eşitsizlik w( λ,j ) w(x : M f(x) > λ A ) + C(2A )δ w( 2 n λ,k) (4.4) {j λ,j 0} k şeklinde olur. α(λ) = j w( λ,j) veβ(λ) = w({x : Mf(x) > λ}) olsun. Böylece j λ,j {x Mf(x) > λ} ve λ,j ayrılırsa α(λ) β(λ) (4.5) olur. İleride β(λ) j w(3 4 n λ,j) C α( λ C 2 ) (4.6) ifadesini bulmaya çalışacağız. 3, ile aynı merkezli nun kenar uzunluğunun üç katı olan küplerde E λ = {x mf(x) > λ} yazalım. Eğer biz E λ j 3 4 n λ,j (4.7) 26

35 olarak gösterirsek (4.6) eşitsizliğinin sol tarafı doğal olarak sağlanır. Bu nedenle (4.6) eşitsizliğini aldığımızda ikincisi açık olur. Şimdi keyfi verilen x E λ için R, f(y)dy > λ R R olan bir küptür. Eğer R nin kenar uzunluğu d olarak alınırsa 2 k < d 2 k olacak şekilde bir tek k tam sayısı vardır. Böylece k da R ile kesişen bir çok 2 n dyadik küpleri vardır. ve f(y)dy > λ R 2 n R olacak şekilde en az bir diyadik küpü vardır. R < 2 n R için f(y) dy > λ R R 2 n > λ 4 n olur. Bu f(y) dy > λ 4 ifadesine eşdeğerdir. Sonuç olarak maksimal diyadik küp n 4 n λ,j olacak şekilde j-ler vardır. R ve R ise (4.7) ifadesi R n λ,j ifadesini belirtir. (4.4) den de α(λ) w({x M f(x) > λ A }) + C(2A ) δ α(2 n λ) (4.8) olur. N > 0 için (4.5) ile p 0 0 λ p0 β(λ)dλ = [Mf(x)] p0 w(x)dx eşitliğini uygularsak R n aşağıdaki sonuç bulunur. I N = olur. Diğer taraftan (4.8) den dir. Şimdi I N < N 0 N 0 N 0 P λ P α(λ)dλ P λ P β(λ)dλ P P 0 N P P0 N 0 P 0 λ P0 β(λ)dλ P P 0 N P P0 R n (Mf(x)) P0 w(x)dx P λ P w({x : M f(x) > λ A })dλ N + C(2A ) δ P λ P α(2 n λ)dλ = N 0 0 P λ P w({x : M f(x) > λ A })dλ + C2 (n+)p (2A ) δ 2 N 0 0 n N pλ p α(λ)dλ P λ P w({x : M f(x) > λ A })dλ + C2 (n+)p (2A ) δ I N C2 (n+)p (2A ) δ = 2 27

36 olsun. A > 0 alırsak, olur. N, iken olur. Bu da (4.6) ile birlikte 0 N I N 2 P λ P w({x : M f(x) > λ 0 A })dλ P λ P α(λ)dλ 2 0 P λ P w({x M f(x) > λ A })dλ olur. R n [Mf(x)] p w(x)dx = = C 0 0 P λ P β(λ)dλ C P λ P α(λ)dλ C P λ P w({x M f(x) > λ})dλ 0 = C (M f(x)) p w(x)dx R n 0 ( ) λ P λ P α dλ C 2 Teorem 4.2 Kabul edelim ki Ω (3.2) ve (3.3) şartını sağlasın ve sıfırıncı dereceli homojen sınırlı bir fonksiyon olsun. Böylece < p < ve w A p (R n ) için f nin bağımsız bir C sabiti vardır öyleki T Ω f(x) p w(x)dx C f(x) p w(x)dx (4.9) R n R n dir. İspat. w A p için < s < p vardır öyleki; w A p dir. İlk olarak kompakt destekli sınırlanmış s fonksiyon olan f-nin şartları altında (4.9) gösterilecektir. Sonuç olarak M(T Ω f)(x) L p (w) olduğu gösterilecektir. Bunun için T Ω f L p (w) olduğunu ispatlamak yeterlidir. Genelliği bozmaksızın supp(f) {y : y < R} kabul edilebilir.eğer x > 2R ise x y x y > x 2 dir. Böylece dir. T Ω f(x) y R T Ω f(x) p w(x)dx = R n + Bazı ɛ > 0 lar için Hölder Eşitsizliği ifade ederki, I ( x 2R T Ω f(x) p(+ɛ) ɛ dx Ω(x y) x y n f(y) dy C x n f (4.0) x 2R x >2R = I + I 2 ) ɛ +ɛ ( T Ω f(x) p w(x)dx T Ω f(x) p w(x)dx x 2R w(x) +ɛ dx ) +ɛ 28

37 dır. Böylece T Ω nın L q sınırlılığı ifade ederki yukarıdaki eşitsizliğin sağ tarafının ilk parçası sınırlıdır.çünkü ɛ yeteri kadar küçük alınırsa w Hölder Eşitsizliğini sağlar. I 2 nin sınırlılığını görmek için A p ağırlığının aşağıdaki özelliğine ihtiyaç vardır. Eğer w A p,( p ) ise C-nin w-ya bağlı olduğu fakat a-nın olmadığı yerlerde a > ve herhangi R n küpü için dır. Aslında herhangi f L p (w) ve λ > 0 için w(a) Ca np w() (4.) w({x R n : Mf(x) > λ}) C λ p R n f(x) p w(x)dx dir. Şimdi f 0 ve küpü alınırsa f(y)dy > 0 dır. Böylece bütün 0 < λ < f lar için {x M(fχ)(x) > λ} olur. Böylece dir. Bu yüzden () C λ p f(x) p w(x)dx w()λ p C f(x) p w(x)dx dir. Şimdi λ f olsun.bu durumda w()(f ) p C f(x) p w(x)dx olur. Eğer ölçülebilir küme olan S ile f = χs alınırsa yukarıdaki eşitlik ( ) p S w() Cw(S) olur., a ile ve S, ile yerdeğiştirdiğinde yukarıdaki formül (4.) i sağlar. (4.) deki küpünün yerine bir yuvar alırsak eşitsizlik yine sağlanır. Şimdi I 2 ye bakılırsa, w A p için < q < p vardır öyleki w A q olur.(4.0) ve (4.) den I 2 C C C k= 2 k R< x 2 k+ R w(x) dx x np (2 k R) np w(b(0, 2 k+r )) k= (2 k R) np C(2 k+ R) nq w(b(0, )) k= C(n, R, w) < olur. T Ω f L p (w) olduğu gösterildi. Bu nedenle M(T Ω f) L p (w) dır. Eğer f kompakt desteğiyle sınırlr bir fonksiyon ise lemma (3.3) ve lemma (4.) in uygulanmasından T Ω f(x) p w(x)dx (M(T Ω f(x))) p w(x)dx R n R n C (M (T Ω f(x))) p w(x)dx R n C (M( f s )(x)) p s w(x)dx R n C ( f(x) ) p w(x)dx R n 29

38 olur. Sonuç olarak kompakt desteğiyle sınırlı olan fonksiyonların kümesi L p (w) da yoğun olduğu için T Ω, L p (w) ya sürekli genişletilmiş olabilir. Teorem 4.3 Kabul edelim ki Ω, teorem (4.2) ve w A şartlarını sağlasın. Böylece λ > 0 ve f L (w) için bir C sabiti vardır öyleki w({x R n T Ω f(x) > λ}) C f(x) w(x)dx λ R n dir. İspat. Teorem (3.) deki (,) in zayıf tipi olan T ɛ kesilmiş operatörüne benzerdir. f ve λ nın Calderon-Zygmund ayrışmasını kullanırsak, f + g ve { k } küplerinin örtüşmeyen bir serisine sahip oluruz. Burada w({x T Ω f(x) > λ}) w({x T Ω g(x) > λ 2 }) + w({x T Ωb(x) > λ 2 }) = I + I 2 dir. Sırasıyla I ve I 2 tahmini verilecek. w A A 2 ve T Ω,L 2 (w) üzerinde sınırlı olduğu için I 4 λ R 2 T Ω g(x) 2 w(x)dx n 4C λ 2 g(x) 2 w(x)dx R n 2n 4C g(x) w(x)dx λ R n dir. Calderon-Zygmund ayrışmasındaki g-nin tanımından I C λ R n \ f(x) w(x)dx + C f(y) dyw(x)dx k λ k k k k C λ R n \ f(x) w(x)dx + f(y) w( k) k λ k k k dy C λ R n \ f(x) w(x)dx + C f(y) w(y)dy k λ k k C f(x) w(x)dx λ R n dir. Her k için B k,merkezi k ile aynı ve çapı k nın 6 katı olan bir küme olsun. Böylece (4.) den w( k B k) k w(b k) C w( k ) C w( k ) k k k k C w( k ) f(y) dy k λ k k C f(y)w(y)dy C f(y) w(y)dy λ k λ R n k 30

39 elde edilir. Son olarak, w(x R n \ k B k : T Ω b(x) > λ 2 ) tahmini verilecek. C k ile k nın merkezini göstermektedir. Her k için, k b k (x)dx = 0 olduğundan w({x R n \ Bk : T Ω b(x) > λ 2 }) C T Ω b k (x) w(x)dx λ k k R n \Bk = C [ Ω(x y) λ k R n \Bk k x y n Ω(x c ] k) x c k n b k (y)dy w(x)dx C ( b k (y) Ω(x y) λ k x y n Ω(x c ) k) x c k n w(x)dx dy k R n \B k dir. A in özelliğinden herhangi y k için Ω(x y) x y n Ω(x c k) x c k n w(x)dx CMw(y) Cw(y) (4.2) R n \B k ifadesi elde edilir. Böylece (4.2) ten w({x R n \ Bk : T Ω b(x) > λ 2 }) C b k (y) w(y)dy λ k k k C ( f(y) + g(y) )w(y)dy λ R n C f(y) w(y)dy λ R n elde edilir. 3

40 KAYNAKLAR [] Calderon, A.P., Zygmund, A., On the existence of certain singular integrals, Acta Math., 88(952) [2] Calderon, A.P., Zygmund, A., A note on the interpolation of sublinear operators, Amer. J. Math., 78(956) [3] Calderon, A.P., Zygmund, A., On singular integrals, Amer. J. Math., 78(956), [4] Calderon, A.P., Zygmund, A., A note on singular integrals, Studia Math., 65(979), [5] Calderon, A.P., Weiss, M., Zygmund, A., On the existence of singular integrals, Proc. Symposia Pure Math., Amer. Math. Soc., 0(967) [6] Lu,S., Ding,Y., Yan,D., Singular Integrals and Related Topics, World Scientific Publishing Co.Pte.Ltd., 2006 [7] Stein, E.M., Singular integrals and differentiability properties of functions, Princeton University Press, Princeton, N.J., (970) [8] Stein, E.M., Harmonic Analysis: real variable methods, orthogonality,and oscillatory integrals, Princeton University Press, (993) [9] Muckenhoupt, B., Wheeden, R., Weighted norm inequalities for singular and fractional integrals, Trans.Amer. Math. Soc.,6(97) [0] Garcia-Cuerva, J., Rubio de Francia, J.L., Weighted norm inequalities and related topics, Amsterdam, North-Holland, 985. [] Duoandikoetxea, J., Fourier Analysis, Graduate Studies in Math.,Vol.29, Amer. Math. Soc., Providence, Rhode Island, 200 [2] Kreyzig, E Introductory functional anlaysis with applications. John Wiley and Sons, 704 p., U.S.A. [3] Neri, U. 97. Singular integrals. Lecture Notes in Mathematics. Springer-Verlag,272 p., New York. [4] Rudin, W Functional analysis. McGraw-Hill Book Company, 397 p., U.S.A. [5] Sadosky, C Interpolation of operators and singular integrals. Marcel Dekker Inc., 375 p., New York. 32

41 ÖZGEÇMİŞ Adı ve Soyadı : Hayrullah ASLAN Doğum Tarihi : Doğum Yeri : Adıyaman Ünvanı : Yüksek Lisans Öğrencisi Anabilim Dalı : Matematik Eğitim Durumu Orta Öğrenimi : Gerger Lisesi, Lisans : Erciyes Üniversitesi, Fen Fakültesi, : Matematik Bölümü, Yüksek Lisans : Ahi Evran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, : Matematik Anabilim Dalı, Aralık

T.C. UZAYLARI VE İNTEGRAL OPERATÖRLERİ

T.C. UZAYLARI VE İNTEGRAL OPERATÖRLERİ T.C. AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HARMONİK ANALİZDE LEBESGUE UZAYLARI VE İNTEGRAL OPERATÖRLERİ Süleyman ÇELİK YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİK ANABİLİM DALI KIRŞEHİR 206 T.C. AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

MIT Açık Ders Malzemeleri  Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocm.mit.edu Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için http://ocm.mit.edu/terms veya http://tuba.açık ders.org.tr adresini ziyaret

Detaylı

SPANNE-GULİYEV VE ADAMS-GULİYEV

SPANNE-GULİYEV VE ADAMS-GULİYEV T.C. AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ RİESZ POTANSİYELİNİN SINIRLILIĞI İÇİN SPANNE-GULİYEV VE ADAMS-GULİYEV TİPLİ SONUÇLAR Ramazan AKILLI YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİKANABİLİM DALI KIRŞEHİR

Detaylı

BANACH FONKSİYON UZAYLARI

BANACH FONKSİYON UZAYLARI T.C. AHİ EVAN ÜNİVESİTESİ FEN BİLİMLEİ ENSTİTÜSÜ BANACH FONKSİYON UZAYLAI Kasım Emre AKSOY YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİK ANABİLİM DALI KIŞEHİ 216 T.C. AHİ EVAN ÜNİVESİTESİ FEN BİLİMLEİ ENSTİTÜSÜ BANACH

Detaylı

Ankara Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı Açık Ders Malzemeleri. Ders izlence Formu

Ankara Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı Açık Ders Malzemeleri. Ders izlence Formu Ankara Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı Açık Ders Malzemeleri Ders izlence Formu Dersin Kodu ve İsmi Dersin Sorumlusu Dersin Düzeyi MAT407 REEL ANALİZ Prof. Dr. Ertan İBİKLİ ve

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

MIT Açık Ders Malzemeleri  Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms veya http://www.acikders.org.tr adresini ziyaret

Detaylı

1.4 Tam Metrik Uzay ve Tamlaması

1.4 Tam Metrik Uzay ve Tamlaması 1.4. Tam Metrik Uzay ve Tamlaması 15 1.4 Tam Metrik Uzay ve Tamlaması Öncelikle şunu not edelim: (X, d) bir metrik uzay, (x n ), X de bir dizi ve x X ise lim n d(x n, x) = 0 = lim n,m d(x n, x m ) = 0

Detaylı

T.C. UZAYLARINDA SINIRLILIĞI

T.C. UZAYLARINDA SINIRLILIĞI T.C. AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HARMONİK ANALİZİN İNTEGRAL OPERATÖRLERİNİN ORLICZ UZAYLARINDA SINIRLILIĞI Koray ŞANTAŞ YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİKANABİLİM DALI KIRŞEHİR 25 T.C. AHİ

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

MIT Açık Ders Malzemeleri  Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms veya http://www.acikders.org.tr adresini ziyaret

Detaylı

PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TOPLANABİLEN VEYA SINIRLI OLAN DİZİ UZAYLARI ARASINDAKİ DÖNÜŞÜMLERİN ÖZELLİKLERİ

PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TOPLANABİLEN VEYA SINIRLI OLAN DİZİ UZAYLARI ARASINDAKİ DÖNÜŞÜMLERİN ÖZELLİKLERİ PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TOPLANABİLEN VEYA SINIRLI OLAN DİZİ UZAYLARI ARASINDAKİ DÖNÜŞÜMLERİN ÖZELLİKLERİ YÜKSEK LİSANS TEZİ İnci BİRGİN Anabilim Dalı : Matematik Programı : Matematik

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

MIT Açık Ders Malzemeleri   Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms veya http://www.acikders.org.tr adresini ziyaret

Detaylı

SORU 1: Herbir A R kümesi için A G ve λ (A) = λ (G) olacak şekilde. ÇÖZÜM 1: B sayılabilir bir küme olsun. Bu durumda λ (B) = 0 gerçeklenir.

SORU 1: Herbir A R kümesi için A G ve λ (A) = λ (G) olacak şekilde. ÇÖZÜM 1: B sayılabilir bir küme olsun. Bu durumda λ (B) = 0 gerçeklenir. 2.4 Lebesgue Dış Ölçüsü ve Lebesgue Ölçüsü SORU : Herbir A R kümesi için A G ve λ (A) = λ (G) olacak şekilde G R kümesinin varlığınıgösteriniz? ÇÖZÜM : B sayılabilir bir küme olsun. Bu durumda λ (B) =

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

MIT Açık Ders Malzemeleri  Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms veya http://www.acikders.org.tr adresini ziyaret

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

MIT Açık Ders Malzemeleri   Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms veya http://www.acikders.org.tr adresini ziyaret

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

MIT Açık Ders Malzemeleri  Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms veya http://www.acikders.org.tr adresini ziyaret

Detaylı

ARASINAV SORULARININ ÇÖZÜMLERİ GÜZ DÖNEMİ A A A A A A A

ARASINAV SORULARININ ÇÖZÜMLERİ GÜZ DÖNEMİ A A A A A A A AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ MATEMATİK BÖLÜMÜ BİTİRME ÖDEVİ I ARASINAV SORULARININ ÇÖZÜMLERİ - 6 GÜZ DÖNEMİ ADI SOYADI :... NO :... A A A A A A A SINAV TARİHİ VE SAATİ : Bu sınav 4 sorudan oluşmaktadır ve sınav

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

MIT Açık Ders Malzemeleri  Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms veya http://www.acikders.org.tr adresini ziyaret

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

MIT Açık Ders Malzemeleri  Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms veya http://www.acikders.org.tr adresini ziyaret

Detaylı

GENELLEŞTİRİLMİŞ FUZZY KOMŞULUK SİSTEMİ ÜZERİNE

GENELLEŞTİRİLMİŞ FUZZY KOMŞULUK SİSTEMİ ÜZERİNE ÖZEL EGE LİSESİ GENELLEŞTİRİLMİŞ FUZZY KOMŞULUK SİSTEMİ ÜZERİNE HAZIRLAYAN ÖĞRENCİ: Berk KORKUT DANIŞMAN ÖĞRETMEN: Gizem GÜNEL İZMİR 2013 İÇİNDEKİLER 1. PROJENİN AMACI 3.33 2. GİRİŞ... 3 3. YÖNTEM 3 4.

Detaylı

INVESTIGATION OF A CLASS OF NONLINEAR DIFFUSION EQUATIONS

INVESTIGATION OF A CLASS OF NONLINEAR DIFFUSION EQUATIONS BİR SINIF DOĞRUSAL OLMAYAN DİFÜZYON DENKLEMLERİNİN İNCELENMESİ INVESTIGATION OF A CLASS OF NONLINEAR DIFFUSION EQUATIONS FATMA GAMZE DÜZGÜN PROF. DR. KAMAL SOLTANOV Tez Danışmanı Hacettepe Üniversitesi

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

MIT Açık Ders Malzemeleri   Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms veya http://www.acikders.org.tr adresini ziyaret

Detaylı

MATEMATİK ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ - DENEME SINAVI DENEME. Diğer sayfaya geçiniz.

MATEMATİK ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ - DENEME SINAVI DENEME. Diğer sayfaya geçiniz. MATEMATİK. DENEME ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ - DENEME SINAVI. f : X tanımlı y = f() fonksiyonu için lim f ( ) = L ise aşağıdaki önermelerden kaç tanesi kesinlikle doğrudur? 0 I. X dir. 0 II. f() fonksiyonu

Detaylı

MAT355 Kompleks Fonksiyonlar Teorisi I Hafta 9. Tanım 2. Kompleks düzlemin tamamında analitik olan bir fonksiyona tam fonksiyon denir.

MAT355 Kompleks Fonksiyonlar Teorisi I Hafta 9. Tanım 2. Kompleks düzlemin tamamında analitik olan bir fonksiyona tam fonksiyon denir. .7. Analitik ve Harmonik Fonksiyonlar Tanım 1. f(z) nin z 0 da f (z 0 ) türevi mevcut ve z 0 ın bir D ε (z 0 ) = {z : z z 0 < ε} komşuluğundaki her noktada türevi varsa bu durumda f ye z 0 da analitiktir

Detaylı

13.Konu Reel sayılar

13.Konu Reel sayılar 13.Konu Reel sayılar 1. Temel dizi 2. Temel dizilerde toplama ve çarpma 3. Reel sayılar kümesi 4. Reel sayılar kümesinde toplama ve çarpma 5. Reel sayılar kümesinde sıralama 6. Reel sayılar kümesinin tamlık

Detaylı

T.C. İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

T.C. İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ T.C. İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BAZI KÜME-DEĞERLİ FONKSİYON UZAYLARI VE BU UZAYLAR ARASINDAKİ OPERATÖRLERİN ANALİZİ ÜZERİNE Fatih TEMİZSU YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİK ANABİLİM DALI MALATYA

Detaylı

İleri Diferansiyel Denklemler

İleri Diferansiyel Denklemler MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret

Detaylı

VEKTÖR UZAYLARI 1.GİRİŞ

VEKTÖR UZAYLARI 1.GİRİŞ 1.GİRİŞ Bu bölüm lineer cebirin temelindeki cebirsel yapıya, sonlu boyutlu vektör uzayına giriş yapmaktadır. Bir vektör uzayının tanımı, elemanları skalar olarak adlandırılan herhangi bir cisim içerir.

Detaylı

1. Metrik Uzaylar ve Topolojisi

1. Metrik Uzaylar ve Topolojisi 1. Metrik Uzaylar ve Topolojisi Euclidean R uzayının tabanının B = {(a, b) : a, b R} olduğunu biliyoruz. Demek ki bu uzayda belirleyiçi unsur açık aralıklar. Her açık aralık (a, b) için, olmak üzere, d

Detaylı

İleri Diferansiyel Denklemler

İleri Diferansiyel Denklemler MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret

Detaylı

1. GRUPLAR. c (Birleşme özelliği) sağlanır. 2) a G için a e e a a olacak şekilde e G (e ye birim eleman denir) vardır.

1. GRUPLAR. c (Birleşme özelliği) sağlanır. 2) a G için a e e a a olacak şekilde e G (e ye birim eleman denir) vardır. 1. GRUPLAR Tanım 1.1. G boş olmayan bir küme ve, G de bir ikili işlem olsun. (G yapısına aşağıdaki aksiyomları sağlıyorsa bir grup denir., ) cebirsel 1) a b cg,, için a( bc) ( ab) c (Birleşme özelliği)

Detaylı

İleri Diferansiyel Denklemler

İleri Diferansiyel Denklemler MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret

Detaylı

Hamel Taban ve Boyut Teoremi

Hamel Taban ve Boyut Teoremi Hamel Taban ve Boyut Teoremi Mert ÇAĞLAR 1 VE Zafer ERCAN 2 1 Amaç Baştan söyleyelim: vektör uzay, vektör altuzay, doğrusal dönüşüm, izomorfik (eş yapılı) vektör uzaylar kavramlarına başlangıç seviyesinde

Detaylı

Kaynaklar Shepley L. Ross, Differential Equations (3rd Edition), 1984.

Kaynaklar Shepley L. Ross, Differential Equations (3rd Edition), 1984. Çankırı Karatekin Üniversitesi Matematik Bölümü 2015 Kaynaklar Shepley L. Ross, Differential Equations (3rd Edition), 1984. (Adi ) Bir ya da daha fazla bağımsız değişkenden oluşan bağımlı değişken ve türevlerini

Detaylı

14.Konu Reel sayılarının topolojisi. 1.Tanım:, verilsin. açık aralığına noktasının -komşuluğu denir. { } kümesine nın delinmiş -komşuluğu denir.

14.Konu Reel sayılarının topolojisi. 1.Tanım:, verilsin. açık aralığına noktasının -komşuluğu denir. { } kümesine nın delinmiş -komşuluğu denir. 14.Konu Reel sayılarının topolojisi 1.Teorem: cismi tamdır. 1.Tanım:, verilsin. açık aralığına noktasının -komşuluğu denir. { } kümesine nın delinmiş -komşuluğu denir. 2.Tanım: ve verilsin. nın her komşuluğunda

Detaylı

Prof.Dr.Ünal Ufuktepe

Prof.Dr.Ünal Ufuktepe İzmir Ekonomi Üniversitesi, Matematik Bölümü 21 Ocak 2012 KLASİK ANLAMDA TÜREV Fiziğin en temel işlevlerinden biri hareketi tanımlamaktır. Newton ve Leibniz hareketi tanımlama ve tahmin etme konusunda

Detaylı

Lineer Dönüşümler ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Yazar Öğr. Grv.Dr. Nevin ORHUN

Lineer Dönüşümler ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Yazar Öğr. Grv.Dr. Nevin ORHUN Lineer Dönüşümler Yazar Öğr. Grv.Dr. Nevin ORHUN ÜNİTE 7 Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Vektör uzayları arasında tanımlanan belli fonksiyonları tanıyacak, özelliklerini öğrenecek, Bir dönüşümün,

Detaylı

SORU 1: En az iki elemana sahip bir X kümesi ile bunun P (X) kuvvet. kümesi veriliyor. P (X) üzerinde 0 ; A = 1 ; A

SORU 1: En az iki elemana sahip bir X kümesi ile bunun P (X) kuvvet. kümesi veriliyor. P (X) üzerinde 0 ; A = 1 ; A 2.2 Ölçüler SORU 1: En az iki elemana sahip bir X kümesi ile bunun P (X kuvvet kümesi veriliyor. P (X üzerinde 0 ; A (A : 1 ; A şeklinde tanımlanan dönüşümü ölçü müdür? ÇÖZÜM 1: (i Tanımdan ( 0. (ii A

Detaylı

Kesirli Türevde Son Gelişmeler

Kesirli Türevde Son Gelişmeler Kesirli Türevde Son Gelişmeler Kübra DEĞERLİ Yrd.Doç.Dr. Işım Genç DEMİRİZ Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü 6-9 Eylül, 217 Kesirli Türevin Ortaya Çıkışı Gama ve Beta Fonksiyonları Bazı

Detaylı

Diferansiyel denklemler uygulama soruları

Diferansiyel denklemler uygulama soruları . Aşağıdaki diferansiyel denklemleri sınıflandırınız. a) d y d d + y = 0 b) 5 d dt + 4d + 9 = cos 3t dt Diferansiyel denklemler uygulama soruları 0.0.3 c) u + u [ ) ] d) y + = c d. y + 3 = 0 denkleminin,

Detaylı

ANAL IZ III Aras nav Sorular

ANAL IZ III Aras nav Sorular Ad ve Soyad : Numaras : ANAL IZ III Aras nav Sorular 26.11.27 1. x 1 = p 3 ve x n+1 = p 3 + x n ; n = 1; 2; ::: biçiminde tan mlanan (x n ) dizisinin yak nsak oldu¼gunu gösteriniz ve limitini bulunuz.(2)

Detaylı

18.034 İleri Diferansiyel Denklemler

18.034 İleri Diferansiyel Denklemler MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret

Detaylı

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ Nuray GÜL İKİ TOPOLOJİLİ UZAYLARDA BAZI AYIRMA AKSİYOMLARI MATEMATİK ANABİLİM DALI ADANA, 2011 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

Detaylı

ZAMAN SKALASINDA LİNEER OLMAYAN İNTEGRAL EŞİTSİZLİKLERİ. YÜKSEK LİSANS TEZİ Hakan TEMİZ. Danışman Doç. Dr. Mustafa Kemal YILDIZ

ZAMAN SKALASINDA LİNEER OLMAYAN İNTEGRAL EŞİTSİZLİKLERİ. YÜKSEK LİSANS TEZİ Hakan TEMİZ. Danışman Doç. Dr. Mustafa Kemal YILDIZ ZAMAN SKALASINDA LİNEER OLMAYAN İNTEGRAL EŞİTSİZLİKLERİ YÜKSEK LİSANS TEZİ Hakan TEMİZ Danışman Doç. Dr. Mustafa Kemal YILDIZ MATEMATİK ANABİLİM DALI Haziran, 2014 AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ

Detaylı

Math 322 Diferensiyel Denklemler Ders Notları 2012

Math 322 Diferensiyel Denklemler Ders Notları 2012 1 Genel Tanımlar Bir veya birden fazla fonksiyonun türevlerini içeren denklemlere diferensiyel denklem denmektedir. Diferensiyel denklemler Adi (Sıradan) diferensiyel denklemler ve Kısmi diferensiyel denklemler

Detaylı

Leyla Bugay Doktora Nisan, 2011

Leyla Bugay Doktora Nisan, 2011 ltanguler@cu.edu.tr Çukurova Üniversitesi, Matematik Bölümü Doktora 2010913070 Nisan, 2011 Yarıgrup Teorisi Nedir? Yarıgrup teorisi cebirin en temel dallarından biridir. Yarıgrup terimi ilk olarak 1904

Detaylı

1. Hafta Uygulama Soruları

1. Hafta Uygulama Soruları . Hafta Uygulama Soruları ) x ekseni, x = doğrusu, y = x ve y = x + eğrileri arasında kalan alan nedir? ) y = x 3 ve y = 4 x 3 parabolleri arasında kalan alan nedir? 3) y = x, x y = 4 eğrileri arasında

Detaylı

T.C. PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MATEMATİK ANABİLİM DALI

T.C. PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MATEMATİK ANABİLİM DALI T.C. PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MATEMATİK ANABİLİM DALI LATİSLERDE TÜREVLER YÜKSEK LİSANS TEZİ UTKU PEHLİVAN DENİZLİ, OCAK - 2015 T.C. PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

Detaylı

Fonksiyonel Analize Giriş I Ara S nav Sorular 29 Kas m Bir metrik uzayda her kapal yuvar kapal bir kümedir. Ispatlay n z.

Fonksiyonel Analize Giriş I Ara S nav Sorular 29 Kas m Bir metrik uzayda her kapal yuvar kapal bir kümedir. Ispatlay n z. Fonksiyonel Analize Giriş I Ara S nav Sorular 29 Kas m 2010 1 Bir metrik uzayda her kapal yuvar kapal bir kümedir. Ispatlay n z. 2 (a) d (x; y) = Z 1 0 jx (t) y (t)j 1 + jx (t) y (t)j dt fonksiyonunun

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı : Ali AKBULUT İletişim Bilgileri : Ahi Evran Üniversitesi Fen debiyat Fakültesi Adres Matematik Bölümü KIRŞEHİR

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı : Ali AKBULUT İletişim Bilgileri : Ahi Evran Üniversitesi Fen debiyat Fakültesi Adres Matematik Bölümü KIRŞEHİR ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Ali AKBULUT İletişim Bilgileri : Ahi Evran Üniversitesi Fen debiyat Fakültesi Adres Matematik Bölümü KIRŞEHİR Telefon : (0386) 280 4565 Mail : aakbulut@ahievran.edu.tr 2. Doğum

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ POZİTİF ÇEKİRDEKLİ İNTEGRAL OPERATÖR AİLESİNİN L (, UZAYINDA YAKINSAKLIK HIZI

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ POZİTİF ÇEKİRDEKLİ İNTEGRAL OPERATÖR AİLESİNİN L (, UZAYINDA YAKINSAKLIK HIZI ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ POZİTİF ÇEKİRDEKLİ İNTEGRAL OPERATÖR AİLESİNİN L (, ) UZAYINDA YAKINSAKLIK HIZI Sevilay KIRCI SERENBAY MATEMATİK ANABİLİM DALI ANKARA 28 Her hakkı

Detaylı

f fonksiyonuna bir üç değişkenli fonksiyon adı verilir. Daha çok değişkenli fonksiyonlar benzer şekilde tanımlanır.

f fonksiyonuna bir üç değişkenli fonksiyon adı verilir. Daha çok değişkenli fonksiyonlar benzer şekilde tanımlanır. Çok Değişkenli Fonksiyonlar Tanım 1. D düzlemin bir bölgesi, f de D nin her bir (x, y) noktasına bir f(x, y) reel sayısı karşılık getiren bir fonksiyon ise f fonksiyonuna bir iki değişkenli fonksiyon adı

Detaylı

6. Ders. Mahir Bilen Can. Mayıs 16, 2016

6. Ders. Mahir Bilen Can. Mayıs 16, 2016 6. Ders Mahir Bilen Can Mayıs 16, 2016 Bu derste lineer cebirdeki bazı fikirleri gözden geçirip Lie teorisine uygulamalarını inceleyeceğiz. Bütün Lie cebirlerinin cebirsel olarak kapalı ve karakteristiği

Detaylı

Ayşe GİR YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİK GAZİ ÜNİVERSİTESİ OCAK 2011 ANKARA

Ayşe GİR YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİK GAZİ ÜNİVERSİTESİ OCAK 2011 ANKARA FUZZY NORMLU LİNEER UZAYLAR VE SÜREKLİLİK Ayşe GİR YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİK GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ OCAK 2011 ANKARA Ayşe GİR tarafından hazırlanan FUZZY NORMLU LİNEER UZAYLAR VE

Detaylı

TÜREV VE UYGULAMALARI

TÜREV VE UYGULAMALARI TÜREV VE UYGULAMALARI A R, a A ve f de A da tanımlı bir fonksiyon olsun. Eğer f(x) f(a) lim x a x a limiti veya x=a+h koymakla elde edilen f(a+h) f(a) lim h 0 h Bu türev f (a), df dx limiti varsa f fonksiyonu

Detaylı

Leyla Bugay Haziran, 2012

Leyla Bugay Haziran, 2012 Sonlu Tekil Dönüşüm Yarıgruplarının Doğuray Kümeleri ltanguler@cu.edu.tr Çukurova Üniversitesi, Matematik Bölümü Haziran, 2012 Yarıgrup Teorisi Nedir? Yarıgrup terimi ilk olarak 1904 yılında Monsieur l

Detaylı

(14) (19.43) de v yi sağlayan fonksiyona karşılık gelen u = F v fonksiyonunun ikinci türevi sürekli, R de 2π periodik ve

(14) (19.43) de v yi sağlayan fonksiyona karşılık gelen u = F v fonksiyonunun ikinci türevi sürekli, R de 2π periodik ve nin her g L 2 (S için tek çözümünüm olması için gerekli ve yeterli koşulun her j için λ λ j olacak biçimde λ j ifadesini sağlayan R \ {} de bir λ j dizisinin olduğunu gösteriniz. (13) Her λ j için (19.43)

Detaylı

ANALİZ IV. Mert Çağlar

ANALİZ IV. Mert Çağlar ANALİ IV Mert Çağlar Bu notlar Örgün Öğretimde Uzaktan Öğretim Desteği (UDS) lisansı altındadır. Ders notlarına erişim için: http://udes.iku.edu.tr CC $\ BY: Mert Çağlar C Matematik-Bilgisayar Bölümü İstanbul

Detaylı

Soru 1. Soru 5. Soru 2. Soru 6. Soru 3. Soru 7.

Soru 1. Soru 5. Soru 2. Soru 6. Soru 3. Soru 7. İstanbul Kültür Üniversitesi Matematik -Bilgisayar Bölümü MB1001 Analiz I 6 Aralık 013. Yıliçi Sınavı Öğrenci Numarası: Adı Soyadı: - Talimatlar: Sınav süresi 90 dakikadır. İlk 30 dakika sınav salonunu

Detaylı

Lys x 2 + y 2 = (6k) 2. (x 2k) 2 + y 2 = (2k 5) 2 olduğuna göre x 2 y 2 =? Cevap: 14k 2

Lys x 2 + y 2 = (6k) 2. (x 2k) 2 + y 2 = (2k 5) 2 olduğuna göre x 2 y 2 =? Cevap: 14k 2 1. 1 =? Lys 1 7. x + y = (6k) (x k) + y = (k 5) olduğuna göre x y =?. 6 a.b = ise a + 1 b. b 1 a =? 1k 8. x ve y birbirinden farklı pozitif gerçel sayılar olmak üzere, x y y x. x.y = (x y) ise x y =?.

Detaylı

Ders Kodu Dersin Adı Yarıyıl Teori Uygulama Lab Kredisi AKTS MATH 501 İleri Analiz

Ders Kodu Dersin Adı Yarıyıl Teori Uygulama Lab Kredisi AKTS MATH 501 İleri Analiz İçerik Ders Kodu Dersin Adı Yarıyıl Teori Uygulama Lab Kredisi AKTS MATH 501 İleri Analiz 1 3 0 0 3 8 Ön Koşul Derse Kabul Koşulları Dersin Dili Türü Dersin Düzeyi Dersin Amacı İçerik Kaynaklar Türkçe

Detaylı

2(1+ 5 ) b = LYS MATEMATİK DENEMESİ. işleminin sonucu kaçtır? A)2 5 B)3 5 C)2+ 5 D)3+ 5 E) işleminin sonucu kaçtır?

2(1+ 5 ) b = LYS MATEMATİK DENEMESİ. işleminin sonucu kaçtır? A)2 5 B)3 5 C)2+ 5 D)3+ 5 E) işleminin sonucu kaçtır? 017 LYS MATEMATİK DENEMESİ Soru Sayısı: 50 Sınav Süresi: 75 ı 1. 4. (1+ 5 ) 1+ 5 işleminin sonucu kaçtır? A) 5 B)3 5 C)+ 5 işleminin sonucu kaçtır? D)3+ 5 E)1+ 5 A) B) 1 C) 1 D) E) 3. 4 0,5.16 0,5 işleminin

Detaylı

AKÜ FEMÜBİD 17 (2017) ( ) AKU J. Sci.Eng.17 (2017) ( ) DOI: /fmbd Araştırma Makalesi / Research Article

AKÜ FEMÜBİD 17 (2017) ( ) AKU J. Sci.Eng.17 (2017) ( ) DOI: /fmbd Araştırma Makalesi / Research Article Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi A 1, 2 Afyon Kocatepe University Journal of Science and Engineering AKÜ FEMÜBİD 17 (2017) 021302 (488-493) AKU J. Sci.Eng.17 (2017) 021302

Detaylı

POLAR ÇEKİRDEKLİ DOĞRUSAL VOLTERRA İNTEGRAL DENKLEM SİSTEMLERİ

POLAR ÇEKİRDEKLİ DOĞRUSAL VOLTERRA İNTEGRAL DENKLEM SİSTEMLERİ ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLER ENSTİTÜSÜ MATEMATİK ANABİLİM DALI 2012-YL-023 POLAR ÇEKİRDEKLİ DOĞRUSAL VOLTERRA İNTEGRAL DENKLEM SİSTEMLERİ Maide ŞEN Tez Danışmanı: Yrd. Doç. Dr. Ali IŞIK AYDIN

Detaylı

Bahar Yarıyılı D_IFERANS_IYEL DENKLEMLER II ARA SINAV 6 Nisan 2011 Süre: 90 dakika CEVAP ANAHTARI. y = c n x n+r. (n + r) c n x n+r 1 +

Bahar Yarıyılı D_IFERANS_IYEL DENKLEMLER II ARA SINAV 6 Nisan 2011 Süre: 90 dakika CEVAP ANAHTARI. y = c n x n+r. (n + r) c n x n+r 1 + DÜZCE ÜN_IVERS_ITES_I FEN-EDEB_IYAT FAKÜLTES_I MATEMAT_IK BÖLÜMÜ 010-011 Bahar Yarıyılı D_IFERANS_IYEL DENKLEMLER II ARA SINAV 6 Nisan 011 Süre: 90 dakika CEVAP ANAHTARI 1. 0p x d y + dy + xy = 0 diferansiyel

Detaylı

DÜZGÜN ÖLÇÜM. Ali DÖNMEZ Doğuş Üniversitesi, Fen Bilimleri Bölümü. Halit ORHAN Atatürk Üniversitesi, Matematik Bölümü

DÜZGÜN ÖLÇÜM. Ali DÖNMEZ Doğuş Üniversitesi, Fen Bilimleri Bölümü. Halit ORHAN Atatürk Üniversitesi, Matematik Bölümü DÜZGÜN ÖLÇÜM Ali DÖNMEZ Doğuş Ünirsitesi, Fen Bilimleri Bölümü Halit ORHAN Atatürk Ünirsitesi, Matematik Bölümü Özet: Düzgün ölçüm üzerine bazı teoremler ispatlandı. Anahtar sözcükler: Ölçüm, düzgün ölçüm,

Detaylı

DEĞİŞMELİ BANACH CEBİRLERİNİN GELFAND SPEKTRUMLARI ÜZERİNE

DEĞİŞMELİ BANACH CEBİRLERİNİN GELFAND SPEKTRUMLARI ÜZERİNE Ekim 25 Cilt:3 No:2 Kastamonu Eğitim Dergisi 547-554 DEĞİŞMELİ BANACH CEBİRLERİNİN GELFAND SPEKRUMLARI ÜZERİNE Hayri AKAY, Ziya ARGÜN Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, Matematik Eğitimi Bölümü,

Detaylı

İstatistik I Ders Notları

İstatistik I Ders Notları İstatistik I Ders Notları Sürekli Rassal Değişkenler Hüseyin Taştan Kasım 2, 26 İçindekiler Sürekli Rassal Değişkenlerin Özellikleri 2 2 Olasılık Yoğunluk Fonksiyonu 2 Birikimli Olasılık Fonksiyonu 6 4

Detaylı

Yazım hatalari olabilir. Yeni sorular eklenecek. 1 Sunday 12 th January, :17

Yazım hatalari olabilir. Yeni sorular eklenecek. 1 Sunday 12 th January, :17 Prof. Dr. İsmail Kömbe Matematik Analiz III/Final çalışma soruları Sonbahar 3 SORU Lütfen çözümlerinizi basamak basamak ve net bir şekilde yaziniz. n ( n + )n3/ serisinin yakinsak olup olmadigini inceleyiniz.

Detaylı

FONKSĠYON DĠZĠLERĠNĠN ĠDEAL Eġ YAKINSAKLIĞI. Samet BEKAR

FONKSĠYON DĠZĠLERĠNĠN ĠDEAL Eġ YAKINSAKLIĞI. Samet BEKAR T.C. ORDU ÜNĠVERSĠTESĠ FEN BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ FONKSĠYON DĠZĠLERĠNĠN ĠDEAL Eġ YAKNSAKLĞ Samet BEKAR YÜKSEK LĠSANS ORDU 2018 ÖZET FONKSİYON DİZİLERİNİN İDEAL EŞ YAKNSAKLĞ Samet BEKAR Ordu Üniversitesi

Detaylı

8.Konu Vektör uzayları, Alt Uzaylar

8.Konu Vektör uzayları, Alt Uzaylar 8.Konu Vektör uzayları, Alt Uzaylar 8.1. Düzlemde vektörler Düzlemdeki her noktası ile reel sayılardan oluşan ikilisini eşleştirebiliriz. Buna P noktanın koordinatları denir. y-ekseni P x y O dan P ye

Detaylı

BİR SINIF DOĞRUSAL OLMAYAN INVESTIGATION OF A CLASS OF NONLINEAR DIFFUSION-REACTION EQUATIONS

BİR SINIF DOĞRUSAL OLMAYAN INVESTIGATION OF A CLASS OF NONLINEAR DIFFUSION-REACTION EQUATIONS BİR SINIF DOĞRUSAL OLMAYAN DİFÜZYON-REAKSİYON DENKLEMLERİNİN İNCELENMESİ INVESTIGATION OF A CLASS OF NONLINEAR DIFFUSION-REACTION EQUATIONS EYLEM ÖZTÜRK PROF. DR. KAMAL SOLTANOV Tez Danışmanı Hacettepe

Detaylı

Cebir 1. MIT Açık Ders Malzemeleri

Cebir 1. MIT Açık Ders Malzemeleri MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu 18.701 Cebir 1 2007 Güz Bu malzemeden alıntı yapmak veya Kullanım Şartları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms ve http://tuba.acikders.org.tr

Detaylı

DÜZCE ÜN IVERS ITES I FEN-EDEB IYAT FAKÜLTES I

DÜZCE ÜN IVERS ITES I FEN-EDEB IYAT FAKÜLTES I DÜZCE ÜN IVERS ITES I FEN-EDEB IYAT FAKÜLTES I MATEMAT IK BÖLÜMÜ 203-204 BAHAR YARIYILI D IFERANS IYEL DENKLEMLER II ARA SINAV 2 Nisan 204 Süre: 90 dakika CEVAP ANAHTARI. (5p) Belirsiz katsay lar yöntemini

Detaylı

Lineer Bağımlılık ve Lineer Bağımsızlık

Lineer Bağımlılık ve Lineer Bağımsızlık Lineer Bağımlılık ve Lineer Bağımsızlık Yazar Öğr.Grv.Dr.Nevin ORHUN ÜNİTE 5 Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Vektör uzayı ve alt uzay yapısını daha iyi tanıyacak, Bir vektör uzayındaki vektörlerin

Detaylı

TÜREV VE UYGULAMALARI

TÜREV VE UYGULAMALARI TÜREV VE UYGULAMALARI 1-TÜREVİN TANIMI VE GÖSTERİLİŞİ a,b R olmak üzere, f:[a,b] R fonksiyonu verilmiş olsun. x 0 (a,b) için lim x X0 f(x)-f( x 0 ) limiti bir gerçel sayı ise bu limit değerine f fonksiyonunun

Detaylı

KESİRLİ LİNEER FARK DENKLEMLERİ YÜKSEK LİSANS TEZİ. Münevvere Mine KARAKAYA. Doç. Dr. Umut Mutlu ÖZKAN MATEMATİK ANABİLİM DALI

KESİRLİ LİNEER FARK DENKLEMLERİ YÜKSEK LİSANS TEZİ. Münevvere Mine KARAKAYA. Doç. Dr. Umut Mutlu ÖZKAN MATEMATİK ANABİLİM DALI KESİRLİ LİNEER FARK DENKLEMLERİ YÜKSEK LİSANS TEZİ Münevvere Mine KARAKAYA Doç. Dr. Umut Mutlu ÖZKAN MATEMATİK ANABİLİM DALI Ocak 2015 BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri

Detaylı

Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi

Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi Afyon Kocatepe University Journal of Science and Engineering AKÜ FEMÜBİD 6 (06) 0330 (576-584) AKU J Sci Eng 6 (06) 0330 (576-584) DOI:

Detaylı

x 0 = A(t)x + B(t) (2.1.2)

x 0 = A(t)x + B(t) (2.1.2) ÖLÜM 2 LİNEER SİSTEMLER Genel durumda diferansiyel denklemlerin çözümlerini açık olarak elde etmek veya çözümlerin bazı önemli özelliklerini araştırmak için genel yöntemler yoktur, çoğu zaman denkleme

Detaylı

KPSS MATEMATÝK. SOYUT CEBÝR ( Genel Tekrar Testi-1) N tam sayılar kümesinde i N için, A = 1 i,i 1

KPSS MATEMATÝK. SOYUT CEBÝR ( Genel Tekrar Testi-1) N tam sayılar kümesinde i N için, A = 1 i,i 1 SOYUT CEBÝR ( Genel Tekrar Testi-1) 1. A = { k k Z, < k 4 } 4. N tam sayılar kümesinde i N için, k 1 B = { k Z, 1 k < 1 } k 1 A = 1 i,i 1 i ( ] kümeleri verildiğine göre, aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

Detaylı

İleri Diferansiyel Denklemler

İleri Diferansiyel Denklemler MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret

Detaylı

12. Ders. Mahir Bilen Can. Mayıs 24, Son dersten hatırlayacağınız üzere simetrikleştirme operasyonundan elde ettiğimiz fonksiyon.

12. Ders. Mahir Bilen Can. Mayıs 24, Son dersten hatırlayacağınız üzere simetrikleştirme operasyonundan elde ettiğimiz fonksiyon. 12. Ders Mahir Bilen Can Mayıs 24, 2016 1 Yerel Kaldırma Özellikleri Son dersten hatırlayacağınız üzere simetrikleştirme operasyonundan elde ettiğimiz fonksiyon ι : Sym(g) n 0 U n /U n+1 bize bir derecelendirilmiş

Detaylı

Egzersizler MATH 111

Egzersizler MATH 111 Egzersizler MATH 111 29 Aralık, 1998 Ali Nesin 1. x ve y iki küme olsun. x = y ancak ve ancak z (x z y z) olduğunu gösterin. 2. Eğer X aşağıdaki özellikleri sağlıyorsa X e ilişkisi tarafından yarısıralı

Detaylı

FİBONACCİ-HANKEL VE PELL-HANKEL MATRİSLERİNİN NORMLARI İÇİN SINIRLAR

FİBONACCİ-HANKEL VE PELL-HANKEL MATRİSLERİNİN NORMLARI İÇİN SINIRLAR T.C. AHİ EVRAN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ FİBONACCİ-HANKEL VE PELL-HANKEL MATRİSLERİNİN NORMLARI İÇİN SINIRLAR Ali MERT YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİK ANABİLİM DALI KIRŞEHİR MAYIS - 01 T.C. AHİ

Detaylı

f n dµ = lim gerçeklenir. Gösteriniz (Bu teorem Monoton yakınsaklık teoreminde yakınsaklık f n = f ve (f n ) monoton artan dizi

f n dµ = lim gerçeklenir. Gösteriniz (Bu teorem Monoton yakınsaklık teoreminde yakınsaklık f n = f ve (f n ) monoton artan dizi 4.2. Pozitif Foksiyoları İtegrali SOU : f ), M +, A) kümeside bulua foksiyoları mooto arta dizisi ve h.h.h. f = f ise f dµ = f dµ gerçekleir. Gösteriiz Bu teorem Mooto yakısaklık teoremide yakısaklık yerie

Detaylı

İleri Diferansiyel Denklemler

İleri Diferansiyel Denklemler MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret

Detaylı

DÜZGÜN QUASI-LIPSCHITZIAN DÖNÜŞÜMLERİN SONSUZ AİLELERİNİN ORTAK SABİT NOKTALARINA YENİ YAKLAŞIM METOTLARI Süheyla ELMAS Doktora Tezi Matematik

DÜZGÜN QUASI-LIPSCHITZIAN DÖNÜŞÜMLERİN SONSUZ AİLELERİNİN ORTAK SABİT NOKTALARINA YENİ YAKLAŞIM METOTLARI Süheyla ELMAS Doktora Tezi Matematik DÜZGÜN QUASI-LIPSCHITZIAN DÖNÜŞÜMLERİN SONSUZ AİLELERİNİN ORTAK SABİT NOKTALARINA YENİ YAKLAŞIM METOTLARI Süheyla ELMAS Doktora Tezi Matematik Anabilim Dalı Analiz ve Fonksiyonlar Teorisi Bilim Dalı Prof.

Detaylı

Doğrusal Olmayan Devreler, Sistemler ve Kaos

Doğrusal Olmayan Devreler, Sistemler ve Kaos Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği İstanbul Teknik Üniversitesi 25 Nisan 2013 Outline 1 2 3 Sabit noktaları: x 1 = 0 ve x 2 = 1 1 r x 0 (, 0) (0, ) = x n x(k + 1) = f (x(k)) f r (x) = rx(1 x) r = 4.2

Detaylı

HOMOGEN OLMAYAN DENKLEMLER

HOMOGEN OLMAYAN DENKLEMLER n. mertebeden homogen olmayan lineer bir diferansiyel denklemin y (n) + p 1 (x)y (n 1) + + p n 1 (x)y + p n (x)y = f(x) (1) şeklinde olduğunu ve bununla ilgili olan n. mertebeden lineer homogen denlemin

Detaylı

MAK 210 SAYISAL ANALİZ

MAK 210 SAYISAL ANALİZ MAK 210 SAYISAL ANALİZ BÖLÜM 8- SAYISAL İNTEGRASYON 1 GİRİŞ Mühendislikte sık karşılaşılan matematiksel işlemlerden biri integral işlemidir. Bilindiği gibi integral bir büyüklüğün toplam değerinin bulunması

Detaylı

Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Matematik Anabilim Dalı

Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Matematik Anabilim Dalı ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ İKİ DEĞİŞKENLİ q-bleimann, BUTZER VE HAHN OPERATÖRLERİNİN YAKLAŞIM ÖZELLİKLERİ S. SİBEL (ÇEVİK ERSAN MATEMATİK ANABİLİM DALI ANKARA 8 Her hakkı

Detaylı

İleri Diferansiyel Denklemler

İleri Diferansiyel Denklemler MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret

Detaylı

Şimdi de [ ] vektörünün ile gösterilen boyu veya büyüklüğü Pisagor. teoreminini iki kere kullanarak

Şimdi de [ ] vektörünün ile gösterilen boyu veya büyüklüğü Pisagor. teoreminini iki kere kullanarak 10.Konu İç çarpım uzayları ve özellikleri 10.1. ve üzerinde uzunluk de [ ] vektörünün ile gösterilen boyu veya büyüklüğü Pisagor teoreminden dir. 1.Ö.: [ ] ise ( ) ( ) ve ( ) noktaları gözönüne alalım.

Detaylı

1.GRUPLAR. c (Birleşme özelliği) sağlanır. 2) a G için a e e a a olacak şekilde e G. vardır. 3) a G için denir) vardır.

1.GRUPLAR. c (Birleşme özelliği) sağlanır. 2) a G için a e e a a olacak şekilde e G. vardır. 3) a G için denir) vardır. 1.GRUPLAR Tanım 1.1. G boş olmayan bir küme ve, G de bir ikili işlem olsun. (G, ) cebirsel yapısına aşağıdaki aksiyomları sağlıyorsa bir grup denir. 1) a, b, c G için a ( b c) ( a b) c (Birleşme özelliği)

Detaylı

A COMMUTATIVE MULTIPLICATION OF DUAL NUMBER TRIPLETS

A COMMUTATIVE MULTIPLICATION OF DUAL NUMBER TRIPLETS . Sayı Mayıs 6 A COMMTATIVE MLTIPLICATION OF DAL NMBER TRIPLETS L.KLA * & Y.YAYLI * *Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi, Matematik Bölümü 6 Tandoğan-Ankara, Türkiye ABSTRACT Pfaff [] using quaternion product

Detaylı

İleri Diferansiyel Denklemler

İleri Diferansiyel Denklemler MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret

Detaylı

; k = 1; 2; ::: a (k)

; k = 1; 2; ::: a (k) Analiz III Ara S nav 2 Kas m 2 x k = ; 2 ; :::; ; k = ; 2; ::: olmak üzere (x k ) R dizisi veriliyor. ; dizi ise (x k ) dizisi de yak nsak olur. Ispatlay n z. 2 ; :::; 2 A; B R olsun. A B ise A B olur

Detaylı

Analiz III Ara S nav Sorular 24 Kas m 2010

Analiz III Ara S nav Sorular 24 Kas m 2010 Analiz III Ara S nav Sorular 24 Kas m 2010 1 Aşa¼g daki ifadelerin do¼gru olup olmad klar n nedenlerini aç klayarak yaz n z. (a) R n uzay n n aç k olmayan her alt kümesi kapal d r. (b) A = fx 2 [0; 1]

Detaylı

Prof.Dr.F.Nejat EKMEKCİ, Prof. Dr. Yusuf YAYLI, BAHAR

Prof.Dr.F.Nejat EKMEKCİ, Prof. Dr. Yusuf YAYLI, BAHAR MAT 114 LİNEER CEBİR ( İSTATİSTİK, ASTRONOMİ ve UZAY BİLİMLERİ) Hafta 8: İç Çarpım Prof.Dr.F.Nejat EKMEKCİ, Prof. Dr. Yusuf YAYLI, Doç.Dr.İsmail GÖK 2017-2018 BAHAR İç Çarpım Tanım 23: V bir reel vektör

Detaylı

Modül Teori. Modüller. Prof. Dr. Neşet AYDIN. [01/07] Mart Prof. Dr. Neşet AYDIN (ÇOMÜ - Matematik Bölümü) Modül Teori [01/07] Mart / 50

Modül Teori. Modüller. Prof. Dr. Neşet AYDIN. [01/07] Mart Prof. Dr. Neşet AYDIN (ÇOMÜ - Matematik Bölümü) Modül Teori [01/07] Mart / 50 Modül Teori Modüller Prof. Dr. Neşet AYDIN ÇOMÜ - Matematik Bölümü [01/07] Mart 2012 Prof. Dr. Neşet AYDIN (ÇOMÜ - Matematik Bölümü) Modül Teori [01/07] Mart 2012 1 / 50 Giriş M bir toplamsal değişmeli

Detaylı

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ Bölüm 1 SAYILAR 11 Bölüm 2 KÜMELER 31 Bölüm 3 FONKSİYONLAR

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ Bölüm 1 SAYILAR 11 Bölüm 2 KÜMELER 31 Bölüm 3 FONKSİYONLAR İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 SAYILAR 11 1.1. Sayı Kümeleri 12 1.1.1.Doğal Sayılar Kümesi 12 1.1.2.Tam Sayılar Kümesi 13 1.1.3.Rasyonel Sayılar Kümesi 14 1.1.4. İrrasyonel Sayılar Kümesi 16 1.1.5. Gerçel

Detaylı