Yıl: 2, Sayı: 4, Eylül 2015, s. 323-346 ETİ ALİMÜNYUMDA İŞÇİ MEMNUNİYETİ. Özet

Benzer belgeler
ÇALIŞAN MEMNUNİYETİ VE MOTİVASYON ELİF SANDAL ÖNAL

UYGULAMALI SOSYAL PSİKOLOJİ (Baron, Byrne ve Suls, 1989; Bilgin, 1999) PSİ354 - Prof.Dr. Hacer HARLAK

DEMİRYOLU YAPIM VE İŞLETİM PERSONELİNİN KURUMA YÖNELİK AİDİYET VE İŞ MEMNUNİYETİ DEĞERLENDİRME RAPORU

Bu çalışma insan kaynakları dersinde yapılan kariyer yönetimi konulu sunumun metin halidir.

T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI Yılı Çalışan Memnuniyeti Anket Raporu

T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI Yılı Çalışan Memnuniyeti Anket Raporu

2016 YILI ÇALIŞAN MEMNUNİYET ANKET RAPORU

PERSONEL PERFORMANS DEĞERLENDİRME FORMU

ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ. Motivasyon Motivasyon Teorileri - 3 YRD.DOÇ.DR. ÖZGÜR GÜLDÜ

T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI Yılı Çalışan Memnuniyeti Anket Raporu

MBA 507 (3) TUTUMLAR VE İŞ TATMİNİ

Çalışan Bağlılığı. İçerik. Four Seasons Hotel in Başarısı: HR Dergi- Çalışan Bağlılığı Zirvesi. Four Seasons Otel Zinciri Four Seasons Otel Istanbul

Çalışma Hayatında Psikolojik Sorunlar. Doç. Dr. Ersin KAVİ

KAMU VE ÖZEL HASTANELERDE YÖNETİM LABİRENTİ ANKETİ

2013 YILI İÇ PAYDAŞ ANALİZ RAPORU

Mobbing Araştırması. Haziran 2013

T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ Kalite Geliştirme ve İzleme Birimi

Performans ve Kariyer Yönetimi

T.C. ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI 2014 YILI ÇALIŞAN MEMNUNİYET ANKET RAPORU

2016 YILI İÇ PAYDAŞ ANALİZ RAPORU. Burcu GENÇ İstatistik ve Proje Sorumlusu

Liderlik Yaklaşımları ve Spor Yönetimi İlişkisi. Spor Bilimleri Anabilim Dalı

On ikinci Ders: Personelin Değerlendirilmesi ve Motivasyonu. Dersin Amacı. Dersin İçeriği MOTİVASYON NEDİR?

ÖRGÜTSEL DAVRANIŞTA GRUP SÜRECİ: TAKIM ÇALIŞMASI Doç. Dr. Cevat ELMA

kişinin örgütte kendini anlamlandırmasına fırsat veren ve onun inanış, düşünüş ve davranış biçimini belirleyen normlar ve değerler

PSİ PSİ362 Doç.Dr. Hacer HARLAK. UYGULAMALI SOSYAL PSİKOLOJİ (Baron, Byrne ve Suls, 1989; Bilgin, 1999)

Bilimsel Araştırma Yöntemleri I

Güvene dayalı felsefemiz dünyanın her

PROJE YAPIM VE YÖNETİMİ İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ ŞEYMA GÜLDOĞAN

1. LİDER 2. LİDERLİK 3. YÖNETİCİ LİDER FARKI

REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BÖLÜMÜ

İŞ TATMİNİ VE MOTİVASYON MİLLİ PRODÜKTİVİTE MERKEZİ

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MEMNUNİYET KRİTERLERİ DR. AHMET URAL ABANT İZZET BAYSAL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DEKAN V.

2014 YILI İÇ PAYDAŞ ANALİZ RAPORU. Burcu GENÇ İstatistik ve Proje Sorumlusu Ocak 2015

İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ

Katılımcıların, iş sağlığı ve güvenliğinde yönetsel/ organizasyonel yaklaşımların önemi ve uygulamaları konusunda bilgi sahibi olmalarını

T.C. AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ AKADEMİK PERSONEL MEMNUNİYET ANKETİ I. BÖLÜM

Öğrenci hakkında varsayımlar; Öğretmen hakkında varsayımlar; İyi bir öğretim programında bulunması gereken özellikler;

İNSAN MÜHENDİSLİĞİ 1

EK 1: MEMNUNİYET ANKETLERİ

ÇALIŞAN MEMNUNİYETİ ANKETİ

REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BÖLÜMÜ

İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİNE GİRİŞ VE IK PLANLAMASI PELİN BURUK

Türkiye de Hukuk Zihniyeti anketinin sonuçlarının tamamı ve geniş yorumu için bakınız:

PSİKİYATRİ KLİNİĞİNDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERDE İŞ DOYUMU, TÜKENMİŞLİK DÜZEYİ VE İLİŞKİLİ DEĞİŞKENLERİN İNCELENMESİ

Güncel Liderlik Yaklaşımları: Hizmetkar ve Vizyoner Liderlik. Spor Bilimleri Anabilim Dalı

1..., insanların fiziksel ve fizyolojik arzu ve istekleri olarak ifade edilmektedir. 2..., tatmin edilmediği zaman ızdırap, elem, tatmin edildiği

Enes GÜNDÜZ*, Hatice ÖZDEMİR* Öğr. Gör., Erciyes Üniversitesi, Mustafa Çıkrıkçıoğlu Meslek Yüksekokulu, İş Sağlığı ve Güvenliği Programı

KARANLIĞIN ALIŞILMADIK DENEYİMİ

PERFORMANS DEĞERLEME VE KARİYER YÖNETİMİ

ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ. İş ve Yaşam Tatmini - 1 YRD.DOÇ.DR. ÖZGÜR GÜLDÜ

Biyologların İstihdam Analizi Anketinin Sonuçları

Maslow (İhtiyaçlar Hiyerarşisi)

Önceden belirlenmiş sonuçlara ulaşabilmek için organize edilmiş faaliyetler zinciridir.

Moleküler Yaklaşım: Liderlik Tarzlarının İklimin İtici Kuvvetleri Üzerindeki Etkisi

E.G.O. Grubu Kurumsal İlkeleri

İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ

Abant İzzet Baysal Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı Yeni Kütüphane Binası Anketi-2014

Şirketlerde Liderlik Araştırması Rapor Sunumu 12 Şubat 2015 İnsan Kaynakları Zirvesi. GfK 2015 Şirketlerde Liderlik Araştırması Şubat

MAVİ YAKALILARIN ÇALIŞMAYA YÖNELİK TUTUMLARI

Davranışı başlatma Davranışların şiddet ve enerji düzeyini saptama Davranışlara yön verme Devamlılık sağlama

ISO 9001:2000 KYS nedir, ne yapılacaktır?

Referans Araştırması Formu

ÖRGÜT SAĞLIĞI OKULDA SAĞLIK, İKLİM VE. Sağlıklı örgüt için gerekenler: Yrd. Doç. Dr. Çetin Erdoğan. Örgüt Sağlığı. Örgüt Sağlığı.

MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ YÖNETİMİ

ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ UZMANLIK EĞİTİMİ PROGRAMLARINI DEĞERLENDİRME ANKETİ

Öğretmen Liderliği ÖĞRETMEN LİDERLİĞİ

Çalışanlarınızı farklı şekilde motive etmeyi ve işyerinde coşkuyu, motivasyonu ve bağlılığı nasıl ÇALIŞANLARINIZ MOTİVE OLUYORLAR MI?

BÖLÜM: 2 İŞLETMENİN TANITIMI VE TEMEL KAVRAMLAR

ÇALIŞMA EKONOMİSİ VE ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ ÜCRET SİSTEMLERİNDE 360 DERECE PERFORMANS BELİRLEME

TFF- Futbolda Psikolojik Performans Danışmanı Yetiştirme Eğitimi Ders Notları - 1. Modül 2013, Prof. Dr. Acar BALTAŞ, Psikolog

NEOKLASİK YÖNETİM KURAMLARI III (Takas ve Uyum Kuramlarının Eğitim Yönetimine Yansımaları)

Avrupa hastanelerinde

İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ

SEVİYE BELİRLEME SINAVI

5. Sağlık sorununuz var mı? Var ( ) Yok ( ) Varsa açıklayınız:...

TÜRK TORAKS DERNEĞİ İŞ GÜCÜ ANKETİ SONUÇLARI: İLGİLİ KİŞİLER VE KURUMLARIN DEĞERLENDİRMELERİ HANGİ YÖNDE?

Meslekî ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü (E- Mezun 2017 Raporu) Haziran 2018 Ankara


YÖNETİCİLİĞİ GELİŞTİRME PROGRAMLARI

İMO İZMİR ŞUBESİ GENÇ İNŞAAT MÜHENDİSLERİ KOMİSYONU ANKET SONUÇLARI

Öğrenme, Örgütsel Öğrenme

ANKET SONUÇLARI. Anket -1 Lise Öğrencileri anketi.

EK-8 ÇALIŞAN MEMNUNİYETİ ANKETİ UYGULAMA USUL ve ESASLARI

HEMŞİRELİKTE KARİYERE DOĞRU YOLCULUK NASIL OLMALIDIR?

ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ. Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi

EKĐP ÇALIŞMASINDA BAŞARININ SIRRI

İŞ YERİ UYUM ENVANTERİ ADI SOYADI DOĞUM TARİHİ UYGULAMA TARİHİ SIRA NO TAKİP NO. Eddie Van Halen

İş Yeri Hakları Politikası

KARİYER YÖNETİMİ. Ö ğr. G ör. Sultan TÜRKME N KESKİN

Mentorlarin Işyeri nde Serti fi kalandirilm.

İnsanlar, tarihin her döneminde olduğu gibi bundan sonra da varlıklarını sürdürmek, haberleşmek, paylaşmak, etkilemek, yönlendirmek, mutlu olmak gibi

Sosyal statü elde etmek, Kariyer yapmak, Kendini kanıtlamak, Topluma hizmet etmek İstihdama katkı sağlamak, Özgür çalışmak, Düşünce ve projelerini

yukarıda olduğu psikolojik bir durumdur.

İK YÖNETiMi VE YÖNETiCi ANKETi 2016 SONUÇ RAPORU

2013 YıLı PERSONEL MEMNUNIYET ANKET RAPORU. Burcu GENÇ Aralık 2013

Birgül BURUNKAYA - Uzman Adana İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanlığı Çalışan Sağlığı Birimi ANTALYA

9. HAFTA PFS102 SINIF YÖNETİMİ. Yrd. Doç. Dr. Ali Çağatay KILINÇ.

İnsanların tek başına yeteneği, gücü, zamanı ve çabası kendi istek ve ihtiyaçlarını karşılama konusunda yetersiz kalmaktadır.

YÖNETİM VE YÖNETİCİ GELİŞTİRME SEMİNERLERİ ŞİRKET İÇİ TAKIM TUHU VE ETKİLİ TAKIM ÇALIŞMASININ İLKELERİ

Transkript:

Yıl: 2, Sayı: 4, Eylül 2015, s. 323-346 Celalettin UYANIK 1 ETİ ALİMÜNYUMDA İŞÇİ MEMNUNİYETİ Özet Sanayinin gelişmesi ile ücret mukabili çalışanların sayısında önemli artışlar meydana gelmiş, sırf ücreti ile çalışanlar ve geçimini temin edenler, toplum içinde sosyal bir yapı ve özellik kazanmışlardır. Bu bakımdan eskiden emek deyince, sırf bedeni kuvveti ile çalışanlar akla gelirken, ekonomik yapıda meydana gelen bu değişmeler sebebiyle emek tabirinin içine bedenen ve fikren çalışanların tamamı girmiş, kanunlarda bu anlayış paralelinde değişiklikler olmuştur. Zaman zaman kimin işçi sayılıp sayılmayacağı tartışma konusu olmuş, kanun ve mevzuatlarda işçi tabirinin kapsamı genişletilmişse de, tam bir açıklığa kavuşturulamamıştır. Halen yürürlükte olan deniz, basın ve iş kanunu kapsamı içinde bulunmayan işçilerin münasebetleri, genel olarak Borçlar Kanunundaki hizmet akti hükümlerine göre düzenlenmektedir. Bu anket çalışması CE-KA Alimunyum Seydişehir işletmesinde çalışan işçilerin özelleşmesinden sonra yöneticilerinin de istediği işçilerin, işveren ve yöneticileri hakkında 1- işçi memnuniyeti,2-takım ruhu arkadaşlık 3-motivasyon4-iş doyumu olmak üzere dört bölümden oluşmaktadır, işçileri sıkmayacak basit bir şekilde sorular 620 işçi tarafından cevaplandırılmıştır. Anahtar Kelimeler: İşçi, Yönetici,İş,Motivasyon, ETİ ALİMUNYUM WORKER SATISFACTION Abstract A significant increase in the number of employees a fee occurred with the development of the industry, with just providing a living wage for workers and gained a social structure and property in the community. In this regard, former 1 Öğretim Görevlisi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Seydişehir meslek yüksekokulu Yönetim ve organizasyon bölümü

Celalettin Uyanık labor indicates, the sheer size of the force working with the abiotic, economic structure due to the physically into the so-called labor because of this change coming and have entered all of the intellectual work, this approach has been changes in line with the law. From time to time counted numbers of workers who have been the subject of debate whether, if the law also expanded the scope of the term workers in legislation and failed to provide full opening. Currently, prevailing sea, press relations and labor law of the workers included in the scope of services is generally organized according to the provisions of the Code of Obligations actin. This survey CE-KA Alimunyum Seydişehir business in the workers wanted the administrators after the privatization of workers, 1 worker satisfaction for employers and managers, 2-team spirit, friendship consists of four parts, including 3-motivasyon4-job satisfaction, a simple way to squeeze workers questions It was answered by 620 workers. Keywords: Workers, Manager, Job, Motivasyon 1-ÇALIŞAN MEMNUNİYETİ Çalışan memnuniyeti, yapılan işin çeşitli yönlerine karşı beslenen tutumların toplamıdır. Çalışma hayatında yer almak isteyen her insan, eğitimi ve alışkanlıkları doğrultusunda çalışacağı ortamın fiziksel şartları için beklentiler oluşturur, yaptığı işin bu özellikleri karşılamasını ister. Çalışandan ise beklenen bir başarı düzeyi vardır, yetenek ve özellikleri uyarınca bu başarıya ulaşması beklenir. Bireyin ihtiyaçları ve sahip olduğu değer yargıları yaptığı iş ile uyumlu ise ortaya çalışan memnuniyeti çıkacaktır. İşe yeni giren kişinin işini tanımadan hemen tatmin veya tatminsizlik duymasını beklemek doğru olmaz. 324 İşin zorluk sınırı çalışanın kapasitesine bağlıdır. Çalışan memnuniyeti veya memnuniyetsizliğine yol açan iş boyutlarından başlıcaları, ücret, yükselme olanağı, yönetim tarzı, işin kişiye genel uyumu ve iş arkadaşları ile olan ilişkidir. İş gören, bir işte başarılı olduğunda, ücret dâhil bir dizi beklentilerini karşılamak ister. Çalışana istediği ücreti vererek tatmin etmek mümkündür ancak çalışan, diğer çalışanlarla eşit ücret talebi de bulunabilir. Bundan dolayı çalışanın istediği ücreti vermek yetmeyecek ücretlendirmede adil olmak da gerekecektir. Geçinme ücreti denilen seviye aşıldıktan sonra, çalışanın memnuniyetini ücretin ne kadar olduğu değil, başkaları ile karşılaştırması etkilemektedir. Bazı personelin kendisi kadar iş yapmadan daha fazla ücret alması da memnuniyetsizliğe yol açacaktır. Çalışanlar, çalıştıkları kuruluşun uyguladığı ücret sistemi ve terfi politikalarını adil olarak algılamak ve beklentilerine uygun olmasını isterler. Kişi işinde ya da iş ortamında bazı özelliklerden memnun olurken bazı özelliklere de memnuniyetsizlik besleyebilir. Memnuniyet ağırlıkta ise işe devamlılık ve tatmin daha fazla olacaktır. Personel, iş yerindeki kurallara uymak zorundadırlar. Bu zorunlulukların aşırıya kaçması çalışanı işinden soğutabilmektedir. Ayrıca insanlar inisiyatif gerekebilen bir işi yaparken kontrolün ve sorumluluğun kendilerinde olmasını istemektedirler. (Çalışan memnuniyeti,kobitek.com)

Eti Alimünyumda İşçi Memnuniyeti 2- TAKIM RUHU VE TAKIM ÇALIŞMASI Bir kişinin yapamayacağı şeyler Takım iyi çalışırsa takımın bağlı olduğu kurumda iyi çalışır Takımların oluşturduğu kurum ve organizasyonlar bireylere bağlı olan kurum ve organizasyonlara göre daha verimlidir Sinergetic karar verme, Bütün, onu oluşturan parçalardan daha büyüktür Takım Ruhu ve Takım Çalışması için Takım performansı birey performansından daha iyi midir? Hiçbirimiz hepimiz kadar akıllı ve zeki değildir. Japon atasözü 2-1 Takım Ruhu ve Takım Çalışması Başarılı bir takım oluşturma basamakları Takımın oluşturulması Takım üyelerinin birbirlerine alışması Takım üyelerinin güç kazanması Uygulamaların başlaması Sinerji ortak güç Performans Takım Ruhu ve Takım çalışması sinerji oluşturmaktır. SİNERJİ = Yetki- Sorumluluk, Dinleme, Kabul, Kalite, Güven, Destek, Farklılık 325 2-2 Takım ve iletişim Hedefimiz her ortamda başarı ise, en önemli ve başlıca anahtarlardan biri, İYİ VE SAĞLIKLI İLETİŞİM Biz insanlar, ancak başka insanlarla olan bağlantılarımız içinde yaşayabilir ve gelişebiliriz. Ve biz bu bağlantılarımız için bir oluruz Var olmak iletişim içinde olmak demektir Hatalı düşünmek sahibine, hatalı konuşmaksa herkese zarar verir. Montesquieu Bağırarak konuşursan sadece sesini duyarlar, alçak sesle konuşursan söylediklerini dinlerler. Tristan Bernard Doğuştan iyi dinleyici olanların sayısı azdır iyi bir dinleyici olabilmek için bilinçli bir çaba ve yeni beceriler öğrenmek gereklidir. Doğan Cüceloğlu

Celalettin Uyanık 3- MOTİVASYON Motivasyon kavramının özünü güdü oluşturur. Güdü bireyi bir harekette bulunmaya ya da bir hareket yolunu diğerine tercih etmeye itecek şekilde etkileyen sürücü kuvvet ve faktöre denir. Güdüler, insan Davranışlarında çok etkili bir role sahiptir çünkü davranışlarımız bunlar tarafından yönetilirler. Güdüleri incelersek; (a) Fizyolojik Güdüler : Bu tür güdüler insan yaşamını sürdürebilmesi için gerekli olan temel ya da birincil gereksinmelerin elde edilmesine yönelmiş güdülerdir. Beslenmek, giyinmek, ısınmak gibi. (b) Sosyal Güdüler : Birey toplumun bir parçasıdır ve ondan soyutlanamaz. Her toplumun kendine özgü kural, gelenek ve baskıları vardır. Birey toplumsal düzen içerisinde bu değerlere saygılı olmak zorundadır. Bir gruba üye olmak, iyi bir görevde çalışmak, tanınmak, özgürce düşünmek, sevmek sevilmek gibi. Birey bu amaçlara ulaştığı sürece kendisini mutlu hisseder. (c) Psikolojik Güdüler : Bireyin doğuştan gelen ya da sonradan kazanılan güdüleridir. Bu güdülerin yapısı bireylerin kişilik ve davranış modellerini oluşturur. Psikolojik güdü bazen kendini gösterme isteği, bazen de bağımsız olma isteğidir. Ama bunları birleştiren bağ iktidar olma arzusudur. Yönetici açısından çalışanın motivasyonu çalışanın işini mümkün olduğu ölçüde isteyerek ve arzulayarak yapmasıdır. Çalışan belirli amaçları gerçekleştirmek üzere davranıyorsa ve bu amaçlan gerçekleştirmek için bütün yeteneğini, bilgisini ve enerjisini isteyerek harcıyorsa o durumda bir 326 motivasyondan bahsedilebilir. O halde bireylerin davranışlarını izleyerek motive olup olmadıkları rahatlıkla anlaşılabilir. İşte burada yöneticiye düşen görev çalışanların davranışlarını amaçların gerçekleşmesi doğrultusunda yöneltmektir. Bunun baş şartı da çalışanların ihtiyaçlarının tanınması yönünde gayret sarf etmektir. Kişilerin gösterdiği çabalar organizasyonun amaçlarına yönelik olması ve bu çabaların kalitesi önem taşımaktadır. Öte yandan kişilerin ihtiyaçları organizasyonun amaçları ile uyumlu ve tutarlı olmalıdır. Dolayısıyla motivasyon organizasyonel amaçların gerçekleştirilmesine yönelik olarak yüksek düzeyde çaba gösterme istekliliğini ifade etmektedir. Ancak bu isteklilik çabaların bazı kişisel ihtiyaçları tatmin koşuluyla ortaya çıkar. Yöneticinin, astlarını motive etmesinde göz önünde bulundurması gereken ilkeler şunlardır; (a) Bireylere gereken değeri verip, onları cesaretlendirmek ve teşvik etmek, (b) Başarılı olanlara yükselme ve ilerleme şansı tanımak, (c) Bireyleri sürekli eğitmek,

Eti Alimünyumda İşçi Memnuniyeti (ç) Bireylere başkaları yanında küçük düşürücü eleştirilerde bulunmamak ve onlara eşit davranmak, (d) Bireylerin sorunları ile ilgilenmek, (e) Bireylere örnek olmak ve onların başarı ve başarısızlıkları konusunda bilgi vermek ve çözümler bulmaya çalışmak. (f) Bireylere belli ölçülerde sorumluluk yüklemek. (g) Bireylerin olumlu davranışları ve başarılarına ödül vermektir. Bireylerin günlük hayatlarının yaklaşık üçte birini geçirdikleri işyerleri, kişi için önemli bir ortamdır. İşyerlerinde doyum sağlayabilen çalışanların; olduğu Çevreleri ile olan ilişkilerinin daha düzenli İşyerlerinde istekle çalıştıkları Çalışma gruplarından hoşnut oldukları ve bunun sonucu olarak da işlerinden mutlu oldukları, gurur ve başarı duyguları içinde işlerine bağlandıkları ve işlerinde verimli oldukları gözlenmektedir. 4-İŞ DOYUMU 327 Çalışanın işteki doyumunun artması, verimini ve üretkenliğini de artırmaktadır. Başarı ve üretkenlik gereksinimleri karşılanan bireyler çevreleri ile sağlıklı ilişkiler kurarak daha yapıcı davranışlar içine girer ve sosyal anlamda da doyum sağlamayı başarırlar. İş doyumu genel olarak iş ortamını oluşturan durumları karşı çalışanların gösterdikleri olumlu ya da olumsuz duygular veya tepkiler olarak tanımlanmaktadır. İş çevrelerinde iş doyumu, iş tutumu veya iş morali gibi kavramlar çoğu kez eş anlamlı olarak kullanılmaktadır. Çalışmak ve bir işe sahip olmak insan yaşamında önemli bir yere sahiptir. İş, bireylerin sosyal, ekonomik ve psikolojik gereksinimlerinin karşılanmasına olanak yaratarak yaşamlarını sürdürmelerini sağlamaktadır. Bireyler işlerinde ekonomik değer yaratırlar ve karşılığında bir kazanç elde ederek kendilerinin ve ailelerinin gereksinimlerini karşılarlar. Bunun yanı sıra, işin bireylerin sosyal statülerini belirlemesi, topluma yararlı olma duygusu yaratması, başka insanlarla tanışıp yeni ilişkiler kurmayı sağlaması gibi sosyal işlevleri; bir iş sahibi olmanın ve üretebilmenin verdiği gurur, işe başlamanın heyecanı, başanlı olma duygusu, işini sevme ve anlamlı bir eylemde bulunma gibi psikolojik işlevleri vardır. Sahip olunan işin birey için ne anlam ifade ettiği, birey iş ilişkisi temelinde ortaya çıkan olumlu ya da olumsuz yaşantılar, çalışanın işinden alacağı doyumu etkiler (çakır, 2001: 29). 4-1 İŞ DOYUMUNU ETKİLEYEN FAKTÖRLER İş doyumunu etkileyen faktörler bireye, çalışma ortamına ve iş yerinin örgütsel ve

Celalettin Uyanık sosyal değişkenlerine göre üç grupta toplanmaktadır. A-İŞ DOYUMUNU ETKİLEYEN FAKTÖRLER 1. Çalışan Bireye İlişkin Değişkenler Genel ve özel yetenekler -kültürel çevre BİR İŞE GİRMENİZDE VEYA ÇALIŞTIĞINIZ İŞTE KALMANIZDA SİZCE ÖNEMLİ OLAN EN ÖNEMLİ FAKTÖR HANGİLERİDİR? 328

Eti Alimünyumda İşçi Memnuniyeti Eti a.ş özelleştirmeden sonra çalışanların % de yüz ü ile yapılan iş yeri çalışma şartları ve işci memnuniyeti hakkında yapılan çokdan seçmeli sorular karşılıgında aldıgımız anketlere göre çalışanların Bir işe girmenizde veya çalıştığınız işte kalmanızda sizce önemli olan en önemli faktör hangileridir? Diye soruldugunda %90 oranında üçret düzeyi%60 iş güvenligi%50 Prim diye cevaplamışlardır.bu sonuçlara göre işciler ilk önce alacagı üçreti düşünmektedir. SİZLER ŞİRKETİNİZİN DEĞERLERİNİ VE DAVRANIŞ KURALLARINI BİLİYORMUSUNUZ 329 Sizler şirketinizin değerlerini ve davranış kurallarını biliyor musunuz diye sorduğumuzda işçilerin %50 ye yakını kısmen bildiklerini %25 bildiğini geri kalanın ise bu soruyu boş bıraktığını veya birden çok seçeneği işaretledi gözlenmiştir. Bu sonuçlara göre işçilerin büyük bir çoğunluğunun az da olsa bilgilerinin olduğunu gözlenmiştir.

Celalettin Uyanık YÖNETİCİNİZİN SİZLERE DAVRANIŞINI VE YÖNETİMİNİ NASIL BULUYORSUNUZ? Yöneticilerinizin sizlere davranışını ve yönetimini nasıl buluyorsunuz diye sorduğumuzda %40 Nazik ve Katılımcı %30 Nazik Katılımcı ve adaletli %30 da Kaba baskıcı ve adaletsiz oldukları anlaşılmaktadır. Bu sonuçlara göre çalışanların %70 i yöneticilerinin davranışlarından memnun olduğu gözlenmektedir. 330

Eti Alimünyumda İşçi Memnuniyeti ÇALIŞANLARIN BİRBİRLERİYLE SOSYAL İLİŞKİSİ VE ARKADAŞLIĞI NASILDIR, TAKIM RUHU VAR MIDIR? Çalışanların birbirleriyle sosyal ilişki ve arkadaşlığı nasıldır, takım ruhu var mıdır diye sorulduğunda katılımcıların %50 si evet vardır iyidir diyor %20 çok iyi %20 si ise yeterince iyi değildir diye cevaplandırıyor %10 ise kötü olarak değerlendiriyor. Bu sonuçlara göre çalışanların sosyal ilişkilerinin gayet iyi olduğu gözlemleniyor. Seydişehir ilçe olmasından dolayı çalışanların büyük bir çoğunluğu iş haricinde aile ortamında da görüştüklerini anlayabiliriz. 331

Celalettin Uyanık Daire yöneticinizin astlarıyla iletişimi ve diyalogu nasıldır? Çalışanlara daire yöneticinizin astlarıyla iletişiminiz ve diyalogunuz nasıldır diye sorulduğunda bu soruyu boş geçenler olduğu gibi cevap verenleri kişi olarak değerlendirdim. Katılan 57 kişi den 20 si yeterince iyi değil 19 u çok iyi 12 si iyi 7 kişi ise kötü olarak cevaplamıştır bu sonuçlara göre işçilerin daire yöneticileriyle fazla bir problemlerinin olmadığı çalışma ortamının iyi olduğu kanaatine varılmıştır. 332

Eti Alimünyumda İşçi Memnuniyeti Sizce, Verdiğiniz Hizmette Verimliliği Ve Toplam Kaliteyi Arttırmada En Önemli Faktör Hangisidir? 333 Çalışanlara verimliliği ve kaliteyi artırmada en önemli faktör nedir diye çok dan seçmeli anket sorumuza verilen cevaplar ise %70 i işveren ücretlerimizi artırmalıdır %50 si işyerinde çalışma ortamında toplam kalite yönetimi uygulanmalıdır demişlerdir bu sonuçlara göre tüm dünyada ki işçilerin istediği gibi ücretlerinin artırılması birinci sırayı almaktadır işçiler kaliteli üretimi 2. planda görmektedir.

Celalettin Uyanık Eti A.Ş. İdari Kurullarında Çalıştığınız Birimle İlgili Alınan Kararları Biliyor Musunuz? 334 Çalışanlara çalıştığınız birimle ilgili alınan kararlardan haberdar mısınız diye sorduğumuzda %50 si kısmen biliyoruz (bizi ilgilendiren konuları) %30 hayır bilmiyorum %20 si ise evet biliyorum demişlerdir. Bu sonuçlara göre çalışanlar sadece işi ile ilgili bilgileri bilmesi yeterli olacağı kanaatine varılmıştır.

Eti Alimünyumda İşçi Memnuniyeti Sizce, Eti A.Ş. İdari Kurullarında Alınan Kararlar İşyerinde Uygulanıyor Mu? 335 Çalışanlara çalıştığınız birimle ilgili alınan kararlar işyerinde uygulanıyor mu diye sorduğumuzda işçilerin bazıları bu soruyu boş bıraktıkları görülmüştür bu sebepten dolayı katılan kişi olarak değerlendirdim. Katılanların 43 ü evet uygulanıyor 32 si kısmen uygulanıyor 10 u ise uygulanmıyor diye cevap vermişlerdir

Celalettin Uyanık Astların Üstleriyle Olan İletişim Ve Diyalogu Nasıldır? 60 50 40 30 9 20 10 0 ÇOK İYİ İYİ YETERİNCE İYİ DEĞİL KÖTÜ 336 Astların üstleriyle olan iletişim ve diyalogu nasıl buluyorsunuz dediğimizde %55 den fazlası iyi %20 si yeterince iyi değil %15 den fazlası çok iyi %5 civarında ise kötü olarak değerlendirmişlerdir. Bu sonuçlara göre işyerinde ast üst ilişkilerinin ve diyalogunun iyi olduğunu bunun sonucunun da çalışanlarda iletişimde bir problem yaşanmadığı gözlenmektedir.

Eti Alimünyumda İşçi Memnuniyeti Birlikte Çalıştığın Kişilerin Senden Ne Beklediğini Tam Olarak Biliyor Musun? 80 70 60 50 40 10 30 20 10 0 EVET HAYIR 337 Birlikte çalıştığınız kişilerin senden ne beklediğini tam olarak biliyor musun dediğimizde ise %70 in üzerindeki kişiler tam olarak biliyor yaklaşık %20 si ise bilmediğini açıklamıştır geri kalan %10 u ise her iki şıkkı da işaretlediğinden dolayı dikkate alınmamıştır.

Celalettin Uyanık Yapmakla Sorumlu Olduğun Bazı İşlerde Tam Olarak Kime Karşı Sorumlu Olduğunu Biliyor musunuz? 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 EVET HAYIR 11 338 Çalışanlara yapmakla sorumlu olduğun bazı işlerde tam olarak kime karşı sorumlu olduğunu biliyor musunuz diye sorduğumuzda çalışanların %95 i evet diyerek hiyerarşik yönetimin tam olarak uygulandığı üstlerin organizasyon yapısını iyi idare ettikleri ast üst ilişkiler ininde bu sonuçlara göre iyi olduğu gözlenmektedir.

Eti Alimünyumda İşçi Memnuniyeti İşinizle ilgili yeterli kaynak ve malzemeye sahip olamayışın, diğer çalışanlarla ve birimlerle iletişiminizi olumsuz etkiliyor mu? 70 60 50 40 30 20 10 12. 339 0 EVET HAYIR Çalışanlara İşinizle ilgili yeterli kaynak ve malzemeye sahip olamayışın, diğer çalışanlarla ve birimlerle iletişiminizi olumsuz etkiliyor mu? Diye sorduğumuz da doğal olarak yeterli materyal olmayınca çalışmalarında etkilediğini %70 i söylemektedir.

Celalettin Uyanık İş yoğunluğu, mesajların iletilmesinde gecikmeye sebep oluyor mu? 340 Çalışanlara iş yoğunluğu, mesajların iletilmesinde gecikmeye sebep oluyor mu diye sorduğumuzda %55 i evet %45 i hayır diyerek çalışmalar yoğunluk kazanınca iletişimde aksamaların olabileceğini göstermektedir. Bu durumda her iş yerinde karşılaşılabilecek olağan durumlardır.

Eti Alimünyumda İşçi Memnuniyeti Zor bir görev aldığında çoğunlukla üstlerinden ve çalışma arkadaşlarından yardım ve destek alabileceğinize inanıyor musunuz? 341 Çalışanlar zor bir görev aldıklarında %85 i çalışma arkadaşlarından ve amirlerinden yardım ve destek alabileceklerine inanmaktadır bu sonuçla daha önceki anket sorularını destekler niteliktedir bu çalışma ortamında sosyal ilişkilerin ve üst ast ilişkilerinin iyi olduğu sonucunu doğurmaktadır.

Celalettin Uyanık İşinin sorumluluklarını tam olarak biliyor musun? 342 Bir önceki anket sorusunu tamamlar nitelikteki anket sorumuzda işinizin sorumluluğunu tam olarak biliyor musunuz niye sorduğumuz da % 90 bildiklerini söylemişlerdir. Bu da çalışanların yaptıkları işlere vakıf olduklarını göstermektedir.

Eti Alimünyumda İşçi Memnuniyeti Üstünün senin hakkında ne düşündüğünü ve performansını nasıl değerlendirdiğini biliyor musun? 343 Türkiye nin genel sorunu çalışanlar üstlerinin kendileri hakkında ne düşündüklerini ve performansını nasıl değerlendirdiklerini maalesef bilememektedir bu sonuç beni şaşırtmadı burada çalışanlarında %54 ü bilemiyor bence bu sonuç gayet iyi %46 sı biliyor.

Celalettin Uyanık İlgili kişiye ulaşmak için geçilmesi gereken kanalların sayısı çok fazla; buna bağlı gecikmeler oluyor mu? 344 Maalesef Türkiye de bürokrasi çok fazla özellikle devlet dairelerinde özelde ise daha az buradaki işletmede de %60 evet burada da bürokrasi var ilgili kişiye ulaşmakta bazı gecikmeler olabilmekte diyebilmektedir %40 ise bürokrasi olmadığını gecikmelerin yaşanmadığını söylemektedirler.

Eti Alimünyumda İşçi Memnuniyeti Çalıştığınız mesai saatleri dışında eğitim almak ister misiniz? İsterseniz hangi saatlerde eğitim almak istersiniz? 30 25 20 15 10 5 18. 345 0 TATİL GÜNLERİNDE MESAİ BİTİMİNDE MESAİ BAŞLAMADAN ÖNCE SAATLERİ ARASINDA Çalışanlara mesai dışında eğitim almak ister misiniz diye sorduğumuzda işçilerin hepsinin eğitim almak istedikleri bu davranışlarıyla eğitime önem verdikleri eğitim kendilerini geliştireceklerini bildiklerine inanmaktadırlar ama eğitimin hangi zaman diliminde olması gerektiğinde değişik cevaplar vermişlerdir bu davranışı da işçiler kendilerine hangi zaman dilimi uygunsa ona göre cevap vermişlerdir.

Celalettin Uyanık Firmadan beklediğiniz sosyal etkinlikler nelerdir? 346 Firmadan beklediğiniz sosyal etkinlikler nelerdir diye 7 seçenek sunduk birden fazla cevap verebileceklerini söyledik bu sonuçlara göre en çok iş gezileri spor faaliyetleri ve turistik geziler olarak isteklerini belirtmişlerdir. Özellikle iş gezileri ve spor faaliyetler istedikleri sonucuna varılmıştır. KAYNAKLAR Çalışan Memnuniyeti (Kobitek.com) Milli Prodüktivite Merkezi (Elif sandal Öz) Aduspace.adu.edu.tr ÇAKIR, Özlem (2001), Işe Bağlılık Olgusu ve Etkileyen Faktörler (Ankara: Seçkin Yayıncılık) ANDERSEN Arthur,2000 e Doğru İnsan Kaynakları Araştırması, Çev.MENEKŞE Nedim, Doğan Yayın ve Matbaacılık, İstanbul 1999