ÖSYM T.C. YÜKSEKÖĞRETİM KURULU ÖĞRENCİ SEÇME VE YERLEŞTİRME MERKEZİ KMU PERSONEL SEÇME SINVI (KPSS) LİSNS 9 Haziran 008 LN BİLGİSİ TESTİ (ÇLIŞM EKONOMİSİ VE ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ-EKONOMETRİ-İSTTİSTİK- KMU YÖNETİMİ-ULUSLRRSI İLİŞKİLER) DİKKT! SINV BŞLMDN ÖNCE ŞĞIDKİ UYRILRI MUTLK OKUYUNUZ. 1. dınızı, soyadınızı, T.C. Kimlik Numaranızı ve sınav salon numaranızı aşağıya yazınız. DINIZ :... SOYDINIZ :... T.C. KİMLİK NUMRNIZ :... SINV SLON NO. :.... Soru kiapçığınızın ürü dır. Bunu cevap kâğıdınızdaki ilgili yere aşağıda göserildiği şekilde aynen kodlayınız ve salon görevlisinin de ilgili yere kodladığınız bilgiyi onaylamasını sağlayınız. SORU KİTPÇIĞI TÜRÜ B C D Paraf Paraf Paraf Paraf Bu kodlamayı cevap kâğıdınıza yapmadığınız veya yanlış yapığınız akdirde sınavınızın değerlendirilmesi mümkün değildir. 3. lan Bilgisi Tesi için verilen oplam cevaplama süresi 10 dakikadır (3,5 saa). 4. lan Bilgisi Tesi Çalışma Ekonomisi ve Endüsri İlişkileri, Ekonomeri, İsaisik, Kamu Yöneimi ve Uluslararası İlişkiler eslerinden oluşmakadır. Her ese 40 soru vardır. Bu eslerin başladıkları sayfalar şöyledir: Çalış. Eko. ve End. İliş. 1 Ekonomeri 9 İsaisik 1 Kamu Yöneimi 9 Uluslararası İlişkiler 37 Puanının hesaplanmasını isediğiniz esi mulaka cevaplayınız. 5. Cevaplamaya isediğiniz esen ve sorudan başlayabilirsiniz. Her soru ile ilgili cevabınızı, cevap kâğıdında o soru için ayrılmış olan yere işarelemeyi unumayınız. 6. Tesler puanlanırken her eseki doğru cevaplarınızın sayısından yanlış cevaplarınızın sayısının döre biri düşülecek ve kalan sayı o esle ilgili ham puanınız olacakır. Bu nedenle hakkında hiçbir fikrinizin olmadığı soruları boş bırakınız. ncak, soruda verilen seçeneklerden birkaçını eleyebiliyorsanız kalanlar arasından doğru cevabı kesirmeye çalışmanız yararınıza olabilir. 7. Sınavda uyulacak diğer kurallar bu kiapçığın arka kapağında verilmişir. Bu eslerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, eslerin amamının veya bir kısmının Merkezimizin yazılı izni olmadan kopya edilmesi, fooğrafının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğalılması, yayımlanması ya da kullanılması yasakır. Bu yasağa uymayanlar gerekli cezai sorumluluğu ve eslerin hazırlanmasındaki mali külfei peşinen kabullenmiş sayılır.
ÇLIŞM EKONOMİSİ VE ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ KPSS-B-PÖ / 008 1. 4857 sayılı İş Kanunu na göre, oplu işçi çıkarma ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? 3. İş akdinin fesih usulü ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? ) Toplu işçi çıkarmak iseyen işveren bunu Türkiye İş Kurumuna bildirirken, işçi çıkarmanın sebeplerini belirmek zorunda değildir. B) Toplu işçi çıkarmalarda fesih ihbar süreleri, oplu işçi çıkarılacağına dair bölge müdürlüğüne yapılması gereken bildirimden hemen sonra işlemeye başlar. C) İş yerinin büünüyle kapaılarak kesin ve devamlı surele faaliyee son verilmesi hâlinde, işveren bu durumu iş yeri sendika emsilcilerine bildirmek zorundadır. D) Mevsimlik işlerde çalışan işçiler, bu işlerin nieliğine bağlı olarak işen çıkarılıyor olsalar bile oplu işçi çıkarmaya ilişkin hükümlere abi olurlar. E) İşveren ekonomik, eknolojik, yapısal ve benzeri işleme, iş yeri veya işin gerekleri sonucu oplu işçi çıkarmak isediğinde, bunu en az 30 gün önceden bir yazı ile iş yeri sendika emsilcilerine, ilgili bölge müdürlüğüne ve Türkiye İş Kurumuna bildirmelidir. ) İş güvencesi kapsamında yer alan bir işçinin verimi ile ilgili nedenlere dayalı olarak yapılan süreli fesihlerde, işçinin savunmasının alınması gerekmez. B) hlak ve iyi niye kurallarına uymayan hâllere dayanarak işçi veya işveren için anınmış olan iş akdini derhâl fesih hakkı, karşı arafın bu çeşi davranışlarda bulunduğunu diğerinin öğrendiği günden başlayarak 3 iş günü geçiken sonra kullanılamaz. C) İşverenin, iş güvencesi kapsamında yer alan bir işçisinin iş akdini süreli feshederken sebep belirmemesi feshi geçersiz kılmaz. D) İşverence geçerli nedene dayandırılan fesih bildirimi yazılı yapılmak zorundadır. E) Geçerli sebebe dayanan süreli fesihlerde fesih bildiriminin geçerli fesih nedeninin oraya çıkmasından iibaren 6 iş günü içinde işverence yapılması zorunludur.. şağıdakilerden hangisi 4857 sayılı İş Kanunu na göre günlük çalışma süresinden sayılmaz? ) Yeralında çalışılacak işlerde işçilerin, asıl çalışma yerlerine inmeleri veya girmeleri ve bu yerlerden çıkmaları için gereken süreler B) İşin nieliğinden doğmayıp işveren arafından sırf sosyal yardım amacıyla iş yerine göürülüp geirilme esnasında araçlarda geçen süreler C) İşçinin işinde ve her an iş görmeye hazır bir hâlde bulunmakla beraber çalışırılmaksızın ve çıkacak işi bekleyerek boş geçirdiği süreler D) Çocuk emziren kadın işçilerin çocuklarına sü vermeleri için belirilecek süreler 4. ra dinlenmesi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlışır? ) Günlük çalışma süresine göre belirlenen ara dinlenmesi İş Kanunu na göre en çok 1 saair. B) İş Kanunu nda düzenlenen ara dinlenme süreleri iş sözleşmeleriyle arırılabilir. C) ra dinlenme süreleri, işin nieliği göz önünde uularak sözleşmeler ile aralı olarak kullandırılabilir. D) Bir iş yerindeki işçilere ara dinlenmeleri değişik saalerde kullandırılabilir. E) İş Kanunu na göre ara dinlenmeleri çalışma süresinden sayılır. E) İşçilerin işveren arafından iş yerlerinden başka bir yerde çalışırılmak üzere gönderilmeleri hâlinde yolda geçen süreler 1
5. 4857 sayılı İş Kanunu nda düzenlenen kısa çalışma ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlışır? ) Kısa çalışma yapılabilmesi, işverenin bu yöndeki alebinin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca uygun bulunmasına bağlıdır. B) Kısa çalışma hâllerinde işçilere çalışırılmadıkları süre için işsizlik sigorasından kısa çalışma ödeneği ödenir. C) İşçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için, çalışma süreleri ve işsizlik sigorası primi ödeme gün sayısı bakımından işsizlik ödeneğine hak kazanma şarlarını yerine geirmesi gerekmez. KPSS-B-PÖ / 008 7. Ücre ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlışır? ) En geç ayda bir ödenen ücrein ödeme süresi, oplu iş sözleşmeleri ile 1 hafaya kadar indirilebilir. B) sgari ücre sadece İş Kanunu kapsamına giren işçilere uygulanır. C) Ücre alacaklarında zaman aşımı süresi 5 yıldır. D) Bahşişler ücre olarak kararlaşırılabilir. E) Ücrei, ödeme gününden iibaren 0 gün içinde mücbir bir neden dışında ödenmeyen işçi, iş görme borcunu yerine geirmeken kaçınabilir. D) Kısa çalışma süresi, zorlayıcı sebebin devamı süresini ve her hâlde 3 ayı aşamaz. E) Günlük kısa çalışma ödeneğinin mikarı, işsizlik ödeneğinin mikarı kadardır. 6. İşverenin, işçiyi gözeme borcundan doğan hukuksal sorumluluğu ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlışır? ) İşverenin manevi azmina sorumluluğunun doğabilmesi için kusurlu olması zorunludur. B) İşveren, iş yeri dışında gerçekleşse de işle uygun illiye bağı içinde bulunan bir iş kazasından sorumlu uulabilir. C) İş kazası sonucu ölüm olayında işçinin deseğinden yoksun kalanların işveren aleyhine açacakları azmina davası, akdi sorumluluk esaslarına dayandırılabilir. D) İş kazası sonucunda deseğini kaybeden kişi, ölümden önceki yaşam düzeyini sürdürebilme olanağına sahip ise deseken yoksun kalma azminaı alep edemez. E) İş kazası sonucu ölen işçinin nişanlısı, diğer koşulların varlığı hâlinde işverenden deseken yoksun kalma azminaı alep edebilir. 8. 4857 sayılı İş Kanunu na göre, çalışma süreleri ve sonuçları ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlışır? ) Tarafların anlaşması ile hafalık normal çalışma süresi, iş yerinde hafanın çalışılan günlerine, günde 11 saai aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıılabilir. B) Telafi çalışmaları, günlük en çok çalışma süresini aşmamak koşulu ile günde 3 saaen fazla olamaz. C) Fazla çalışma yapan işçi, iserse bu çalışma karşılığı zamlı ücre yerine, fazla çalışığı her saa karşılığında 1 saa 30 dakikayı serbes zaman olarak kullanabilir. D) Tail günlerinde de elafi çalışması yapırılabilir. E) Fazla sürelerle çalışmalarda her 1 saa fazla çalışma için verilecek ücre, normal çalışma ücreinin saa başına düşen mikarının yüzde 5 yükselilmesiyle ödenir.
9. Türk sosyal sigora siseminde ilk olarak kapsanan risk aşağıdakilerden hangisidir? ) İş kazası ve meslek hasalıkları B) Hasalık C) Yaşlılık D) Ölüm E) Malullük KPSS-B-PÖ / 008 1. 5510 sayılı Sosyal Sigoralar ve Genel Sağlık Sigorası Kanunu na göre, aşağıdakilerin hangisinden sağlık hizmelerinde kaılım payı alınmaz? ) yaka edavide hekim muayenesi B) yaka edavide diş hekimi muayenesi C) ile hekimi muayeneleri D) yaka edavide sağlanan ilaçlar E) Orez, proez, iyileşirme araç ve gereçleri 10. Refah rejimi ipolojilerine ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? ) Liberal refah rejiminde ailenin rolü merkezîdir. B) Muhafazakâr refah rejiminde devle amamlayıcı bir role sahipir. C) Sosyal demokra refah rejiminde ailenin rolü merkezîdir. D) Liberal refah rejiminde evrensel nielikli sosyal yardım uygulaması geçerlidir. E) Muhafazakâr refah rejiminde ailenin rolü marjinaldir. 13. 5510 sayılı Sosyal Sigoralar ve Genel Sağlık Sigorası Kanunu na göre, aşağıdakilerden hangisi sigoralıların borçlanabileceği süreler arasında yer almaz? ) Ücresiz doğum ya da analık izni süreleri B) Hapishanede geçen süreler C) Sigoralı olmaksızın dokora öğrenimi süreleri D) Yedek subay okulunda geçen süreler 11. şağıdakilerden hangisi sosyal güvenlik sisemlerinin yapısal sorunları arasında yer almaz? E) Hekimlerin fahri asisanlıka geçen süreleri ) Düşük ücre ve sınırlı sosyal haklar nedeniyle çalışan memnuniyesizliği B) Deneim mekanizmalarının ekin olmaması C) Erken yaşa emeklilik uygulamaları D) Sigoralı bilgi alışverişine erişebilecek kurumların veri alışverişinde bulunmaması E) Veri eksikliği nedeniyle muhasebeleşirmede sorun yaşanması 3
14. İşsizlik ödenekleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlışır? ) Tüm ücre düzeylerinde arış yönünde baskı yaraır. B) İş kabul ücreini yükselir. C) İşsizlerin iş arama süresini ekiler. D) Sermaye piyasası aksaklığını düzelir. E) İşgücü verimliliğini düşürür. KPSS-B-PÖ / 008 17. Türkiye de uygulanan bireysel emeklilik sisemi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? ) Emekliliğe hak kazanabilmek için en az 15 yıl sisemde kalma zorunluluğu vardır. B) Siseme kaılım zorunluluk esasına göre düzenlenmişir. C) Tanımlanmış kakı esasına dayanmakadır. D) Emeklilik yaşı 65 olarak belirlenmişir. E) İşverenlerin, çalışanları için siseme kakı zorunluluğu bulunmakadır. 15. Sosyal Sigoralar Kurumu hangi yıl faaliyee geçmişir? ) 1949 B) 1950 C) 196 D) 1964 E) 1965 16. 5510 sayılı Sosyal Sigoralar ve Genel Sağlık Sigorası Kanunu na göre, aşağıdaki sigoralılardan hangisine yalnız iş kazası ve meslek hasalığı sigorası hükümleri uygulanır? ) Hizme akdi ile çalışmamakla birlike, 05.06.1986 arihli ve 3308 sayılı Meslekî Eğiim Kanunu nda belirilen aday çırak, çırak ve işlemelerde meslekî eğiim gören öğrenciler B) Hizme akdi ile çalışmamakla birlike, ceza infaz kurumları ile uukevleri bünyesinde oluşurulan esis, aölye ve benzeri ünielerde çalışırılan hükümlü ve uuklular C) 4447 sayılı İşsizlik Sigorası Kanunu gereğince işsizlik ödeneğinden yararlandırılan kişiler D) Sosyal güvenlik desek primine abi olanlar E) Harp malulleri 18. I. Sosyal güvenlik kakılarının gelirle, karşılıkların ise gereksinim ile doğru oranılı olduğu durumda dikey gelir dağılımı oraya çıkar. II. Prime esas kazanç avan ve aban düzeyi arasındaki açığın daralması durumunda dikey gelir dağılımı fonksiyonu arar. III. Tüm sigoralı grupları için sosyal güvenlik sisemine yapılan kakılar kadar karşılık sağlanması durumunda yaay gelir dağılımı oraya çıkar. Sosyal güvenliğin gelirin yeniden dağıımı fonksiyonuna ilişkin yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur? ) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III 4
19. şağıdakilerden hangisi işgücü piyasasında doğrudan belirlenmez? ) Emek arz mikarı B) Ücre düzeyi C) Emek alep mikarı D) İsihdam seviyesi E) Kâr haddi. KPSS-B-PÖ / 008 I. Üreilen malın fiya esnekliği yüksekse II. Emek maliyeinin oplam maliye içindeki payı düşükse III. Diğer rakip üreim fakörlerinin arz esnekliği düşükse Yukarıdaki durumların hangilerinde emeğin alep esnekliği yüksekir? ) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III 0. şağıdakilerden hangisi işgücü kavramının anımında yer almaz? ) İşsizler B) İş aramayanlar C) İsihdamda olanlar D) Eksik isihdam edilenler E) Çalışma çağındaki faal nüfus 1. şağıdakilerden hangisi emeğin verimlilik arışını doğrudan ekileyen unsurlar arasında yer almaz? ) İşgücünün nieliği B) Sermaye mikarı C) Teknoloji seçimi D) Emek mikarı E) Nihai malın nieliği 3. I. Daha uzun sürelerde çalışmaya uygun olduğu hâlde hafada 40 saaen az çalışanlar II. Mesleği dışında başka işlerde çalışanlar III. Çalışığı hâlde işinden memnun olmayıp iş arayanlar Yukarıdakilerden hangileri eksik isihdam durumuna bir örnekir? ) Yalnız II B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 5
4. şağıdakilerden hangisi akif işgücü piyasası poliikaları ile gerçekleşmez? ) Girişimciliğin özendirilmesi B) Dezavanajlı gruplar için fırsa eşiliğinin sağlanması C) Makro düzeyde isihdam olanakları yaraılması D) İsihdam edilebilirliğin arırılması E) Her ürlü ayrımcılığın önlenmesi KPSS-B-PÖ / 008 7. Teknolojik gelişmenin isihdam üzerindeki ekileri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlışır? ) Mal ve hizmeler daha az emek fakörü kullanılarak üreilir. B) Kısa dönemde eknolojik işsizlik oraya çıkar. C) Nielikli işgücüne olan alep arar. D) Uzun dönemde ekonomide oplam mal ve hizme alebi düşer. E) Yaırım malları sanayiindeki isihdam arar. 5. I. İlk işini arayanlar II. Yeniden işgücü piyasasına girenler III. Bir yıldan daha uzun süredir iş arayanlar Yukarıdakilerden hangileri friksiyonel işsizliği anımlayan unsurlar arasında yer alır? ) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 8. şağıdakilerden hangisi rekabeçi piyasalardaki ücre farklılığının nedenleri arasında yer almaz? ) İşgücünün homojen olması B) Beşeri sermaye farklılığı C) İşin saüsü D) Ücre dışı ödemeler E) Ekin ücre ödemeleri 6. Vasıfsız işgücünün uluslararası göçü ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlışır? ) Göç alan ülkede işgücü arz eğrisi sağa kayar ve ücreler düşer. B) Göç veren ülkede işgücü arz eğrisi sola kayar ve ücreler arar. C) Göç alan ülke vaandaşları açısından isihdam olanakları arar. D) Göç veren ülke ile göç alan ülke arasında ücreler eşilendiğinde göç durur. 9. şağıdakilerden hangisi işgücüne kaılma oranını doğrudan ekilemez? ) İş piyasası koşulları B) Meslek dağılımı C) Eğiim düzeyi D) Yaş fakörü E) Kadınların çalışmasına yönelik sosyal uum E) Göç veren ülke ile göç alan ülke arasında ücre farklılığı azaldıkça göç azalır. 6
30. I. Sendikalı işgücü arz eğrisi, rekabeçi arz eğrisine göre daha az esnekir. II. Sendikalı işgücü arz eğrisi dirseklidir. III. İşgücü alebi arıkça sendikalı işgücü arz eğrisinin sağa kayması sendika ercihinin bir sonucudur. Sendikalı işgücü arz eğrisi ile ilgili yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur? ) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III KPSS-B-PÖ / 008 33. şağıdakilerden hangisi işgücü piyasasında sok bir kavramdır? ) İşe yerleşenlerin sayısı B) İşgücü piyasasından çıkanların sayısı C) Belirli bir dönemdeki işsiz sayısı D) İşgücü piyasasına yeni girenlerin sayısı E) İşgücü piyasasına yeniden girenlerin sayısı 31. şağıdakilerden hangisinin gerçekleşmesi durumunda gerçek (reel) gelirde bir düşme yaşanır? ) Parasal ücre arar, fiyalar genel seviyesi sabi kalırsa B) Parasal ücre arar, fiyalar genel seviyesi aynı oranda ararsa C) Parasal ücre arar, fiyalar genel seviyesi düşerse D) Parasal ücre sabi kalır, fiyalar genel seviyesi ararsa 34. şağıdakilerden hangisi içsel işgücü piyasalarının özelliklerinden biri değildir? ) İş basamakları ve kariyerin önemli olması B) İşçi devrinin düşük olması C) İş becerisinin önemli bir fakör olması D) Emek verimliliğinin yüksek olması E) Rekabeçi piyasalar olması E) Parasal ücre düşer, fiyalar genel seviyesi aynı oranda düşerse 3. şağıdakilerden hangisi yapısal işsizliğin özellikleri arasında yer almaz? ) İş arayanların piyasa ile nielik uyuşmazlığı B) Bilgi akımı eksikliği 35. Türkiye de işgücüne kaılma oranı 007 yılında yaklaşık olarak yüzde kaç olmuşur? ) 4 B) 48 C) 55 D) 6 E) 70 C) Yer değişirme zorlukları D) Kısa süreli olması E) Teknolojik gelişmelerle isihdamın daralması 7
36. şağıdakilerden hangisi monopson işgücü piyasası için geçerlidir? ) İşçileri isihdam eden ek bir firma vardır. B) İşçileri isihdam eden yalnız iki firma vardır. C) İşçileri isihdam eden az sayıda firma vardır. KPSS-B-PÖ / 008 39. şağıdakilerden hangisi Pos - Fordis endüsri ilişkilerinin özelliklerinden biri değildir? ) Çoğulculuk B) Kaılımcılık C) Kısmi süreli çalışma D) Esneklik E) Uzlaşmacılık D) Çok sayıda firma, az sayıda işçi vardır. E) Çok sayıda firma, çok sayıda işçi vardır. 37. Bir kişi ya da gruba, yaş, ırk, renk, milliye ya da enik köken, cinsiye, hamilelik ya da medeni durum, özürlülük, dini inanç, cinsel ercih veya diğer kişisel özellikleri nedeniyle başka kişi ya da gruplara göre farklı davranılmasına ne ad verilir? ) Sosyal eki B) yrımcılık C) Duyarsızlaşma D) Yabancılaşma E) Rol çaışması 40. şağıdakilerden hangisi günümüz endüsri ilişkilerinin özellikleri arasında yer almaz? ) Örgüsel bağlılık kavramının önem kazanması B) Toplu pazarlıkan uzaklaşılması C) Sosyal diyaloğun önemini yiirmesi D) Sendikaların gerilemesi E) Kaılımcılık anlayışının öne çıkması 38. Bir bireye afedilen ve onun psikolojik bir nesneye ilişkin duygu, düşünce ve davranışlarını organize eden eğilime ne ad verilir? ) Rasyonellik B) Güvenilirlik C) Yaraıcılık D) Tuum E) Güdülenme ÇLIŞM EKONOMİSİ VE ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ TESTİ BİTTİ. CEVPLRINIZI KONTROL EDİNİZ. 8
1. VE. SORULRI ŞĞIDKİ BİLGİLERE GÖRE CEVPLYINIZ. Y =β +β X +β X + u, i = 1,,..., n denkleminin i 1 i 3 i3 i β, β, β ile Var(u ) = σ 1 3 i u kasayıları, En Küçük Kareler (EKK) ve En Yüksek Olabilirlik (EYO: Maximum Likelihood) ahmin edicileri ile ahmin edilecekir.,,1. β β β13için EKK ve EYO ahmin edicilerinin elde edilebilmesi için yapılan varsayımlarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlışır? ) EYO için u nin normal dağılıma sahip olduğu i varsayılmalıdır, EKK için bu varsayım gerekmez. B) EYO için E (u i ) = 0 varsayımı yapılmalıdır, EKK için bu varsayım gerekmez. EKONOMETRİ KPSS-B-PÖ / 008. σ u için EKK ve EYO ahmin edicileri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? ( u, ˆ i nin ahminini ifade emekedir.) ) EKK, σ u için bir ahmin edici vermez; EYO bir ahmin edici verir ve bu n û /n dir. B) EYO, σ u için bir ahmin edici vermez; EKK bir ahmin edici verir ve bu n û /n dir. C) EKK de, EYO da σ u için aynı ahmin ediciyi verir ve bu n û /n dir. 1 i D) EKK de, EYO da σ u için aynı ahmin ediciyi verir ve bu n û /n 3 ür. 1 i E) EKK, σ u için bir ahmin edici vermez; EYO bir ahmin edici verir ve bu n û /n 3 ür. 1 1 1 i i i u i C) EYO için Var(u ) =σ i u, σ u sabiir varsayımı yapılmalıdır, EKK için bu varsayım gerekmez. D) EYO için de, EKK için de Y i nin β, β 1 ve β e 3 göre ürevinin alınabilir olması gerekir. E) EYO için u nin normal dağılıma sahip olduğu i varsayımı gerekmez, EKK için bu varsayım gereklidir. 3. şağıdakilerden hangisi ahmin edicilerde aranan özelliklerden biri değildir? ) Sapmasız (yansız, unbiased) olması B) simoik (asymoic) sapmasız olması C) Öngörü haalarının (forecas errors) oplamının sıfır olması D) Tuarlı (consisen) olması E) Ekin olması 9
KPSS-B-PÖ / 008 4. - 6. SORULRI ŞĞIDKİ BİLGİLERE GÖRE CEVPLYINIZ. Y =β +β 1 X +... +β k X + k u, = 1,,..., n denkleminin marislerle ifadesi Y = Xβ+ u dur. Y(nx1), β(kx1), X(nxk) ve u(nx1) boyuludur. 5. Denklemin EKK ile ahmininden sonra u nin ahmini u ˆ elde edilmişir. şağıdakilerden hangisi ahminden sonra mulaka geçerlidir? Σ ) ˆ u = 0 B) u ˆ normal dağılmışır. Σ 1 uu ˆˆ = 0 C) ( ) D) Σ ( ) ˆ u = 0 Σ X u > 0; j =, 3,..., k E) ( j ˆ ) 6. ˆβ ve β, β nın iki ayrı ahmin edicisidir. 4. r(x), X marisinin aşaması (rank) ve r(x) < k ise aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? ) Denklem EKK ile ahmin edilebilir, ancak EYO ile ahmin edilemez. B) Denklem EKK ile ahmin edilemez, ancak EYO ile ahmin edilebilir. C) Denklem EKK ile de, EYO ile de ahmin edilemez. D) Denklem EKK ile de, EYO ile de ahmin edilebilir. E) r(x) < k koşulundan bağımsız olarak, k > n olduğu sürece denklem EKK ile de, EYO ile de ahmin edilebilir. ˆβ ahmin edicisinin ekinlik (efficiency) özelliğini sağlaması için aşağıdaki koşullardan hangisi geçerli olmalıdır? ) ˆβ ve β nın her ikisi de sapmasız (unbiased) ve Var( β ˆ) < Var( β ) B) ˆβ ve β sapmalı da olsalar Var( β ˆ) < Var( β ) C) ˆβ ve β nın her ikisi de sapmasız ve E( β ˆ) < E( β ) D) ˆβ ve β sapmalı da olsalar E( β ˆ) < E( β ) E) ˆβ ve β sapmalı da olsalar Var( β ˆ) = Var( β ) 10
u X Y KPSS-B-PÖ / 008 8. Denklem = β + olarak ifade edildiğinde, aşağıdaki maris bulunmuşur: 7. - 9. SORULRI ŞĞIDKİ BİLGİLERE GÖRE CEVPLYINIZ. Y = β1 + β X + β3 X3 + u ; = 1,,..., n denkleminin (X'X) 1 kasayı ahminleri βˆ 1, βˆ, βˆ 3, haa varyansı ahmini 4, 803 S = 0,141 0, 006 1,13 0, 01 0, 7 Bu mariseki değerlerden harekele, elde edilmişir. 0,05, n 3, -dağılımlı değişkenin ablo aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? β1 β β3 değerini ifade emekedir. ) β 3 σ u ve kasayı sandar haaları S ˆ, S ˆ, S ˆ EKK ile için S ˆ = (σˆ u ) dir, σ u değeri bilinirse, S ˆ değeri β3 β3 bulunabilir. B) S ˆ = (σˆ u )(0,7) β3 dir, σ u değeri bilinirse, S ˆ değeri bulunabilir. β3 C) S ˆ = (σˆ u )( 1,13 + 0,01 + 0,7) β3 dir, σ u değeri bilinirse, S ˆ değeri bulunabilir. β3 D) S ˆ = (σˆ u )(0,7) dir, σ u değeri bilinirse, S ˆ β3 β3 değeri bulunabilir. 7. β için % 95 düzeyinde güven aralığı nedir? ) βˆ S ˆ β βˆ + S ˆ B) βˆ 0,05, C) βˆ 0,05, n 3 D) βˆ 0,05, σˆ n 3 u E) βˆ σˆ u β βˆ + σˆ u β E) S β βˆ + 0,05, β βˆ + 0,05, β3 bir sayının karekökü olmayacağından, buradan β n 3 βˆ S ˆ = (σˆ u )( 1,13 + 0,01 + 0,7) dir, negaif S ˆ değeri bulunamaz. β3 S n 3 βˆ n 3 β βˆ + 0,05, σˆ n 3 u 9. Denklemin açıklama gücünü göseren deermi nasyon kasayısı R, aşağıdaki korelasyon kasayılarının hangisinin karesi alınarak elde edilebilir? ( Yˆ, Y nin ahminidir.) ) r(y, Y 1) B) r(x, X3 ) C) r(y, uˆ ) D) r(yˆ, uˆ ) E) r(y, Yˆ ) 11
10. - 1. SORULRI ŞĞIDKİ BİLGİLERE GÖRE CEVPLYINIZ. m k k D1 u 1 3 1 4 =β +β +β +β + denkleminde, m reel ihalaa % değişme, k reel kurda % değişme (k arınca YTL değerlenir), D1 birinci dönemde 1, diğer dönemlerde 0 değerini alan kukla (dummy) değişkendir. Denklem, Türkiye ekonomisinin 74 dönemlik verisi ile EKK yönemi kullanılarak ahmin edildiğinde şu sonuçlar alınmışır: (Kasayıların alında paranez içindekiler hesaplanmış -değerleridir. % 5 anlamlılık düzeyinde ablo değerleri 70, 0,05 =,00, 70, 0,05 = 1,67, χ () = 5,99, 3 F =,76 ve F = 3,15) 70 68 11. KPSS-B-PÖ / 008 H 0 : β =β =β = 3 4 0 hipoezinin sınama sonucu nedir? ) Bu sınama, verilen bilgilerle yapılamaz. B) Re, çünkü C) Kabul, çünkü D) Kabul, çünkü nr = (74)(0,63) = 46,10 > 5,99 R = 0,63 < 3,15 R = 0,63 <,76 E) Re, çünkü F(çıklama Gücü) = 11,10 >,76 ˆm = 0,049 + 0,400k + 0,545k 0,16D1, 1 (3,55) (,50) (3,37) ( 4,45) û = 0,78; R = 0,63; DW =,03; i 1 F(çıklama Gücü) = 11,10; Jarque Bera(Ki kare) = 1,055 10. H : β > 0,56 hipoezinin % 5 anlamlılık düzeyinde sınama sonucu 0 nedir? ) Kabul, çünkü 1,00 <,00 B) Kabul, çünkü 1,00 > 1,67 C) Re, çünkü 1,00 > 0,16 D) Re, çünkü 1,00 > 1,67 E) Kabul, çünkü 1,00 < 1,67 1. H 0 : u normal dağılmışır hipoezinin % 5 anlamlılık düzeyinde sınama sonucu nedir? ) Kabul, çünkü Jarque-Bera (Ki-kare) = 1,055 < 5,99 B) Re, çünkü C) Kabul, çünkü D) Re, çünkü E) Kabul, çünkü nr = (74)(0,63) = 46,10 > 5,99 DW =,03 < 3,15 1 nr = (74)(0,63) = 46,10 >,76 û = 0,78 < 5,99 i 1
KPSS-B-PÖ / 008 13. Y =β +β X +... +β X + u ; i = 1,,..., n bir doğ- i 1 i k ik i rusal olasılık (linear probabiliy) denklemidir ve ğişkeni 0 ve 1 değerleri alan bir kukla değişkendir. Bu denklemde β kasayısı ne anlama gelmekedir? ) B) Y dei X de bir birim değişme olduğunda, Y = 1 olma olasılığını ifade eder. X de bir birim değişme olduğunda, Y = 1 olma olasılığındaki değişmeyi ifade eder. 15. m = β +β k +β k +β D1+β K1+β K+ u denk- 1 3 1 4 5 6 leminde, D1 birinci dönemlerde 1, diğer dönemlerde 0 değerini; K1 1994: ve 001:1 de 1, diğer dönemlerde 0 değerini; K 1994: ve 001:1 de 0, diğer dönemlerde 1 değerini alan kukla değişkenlerdir. Bu denklemin 1987:3 005:4 dönemine ilişkin verilerle ahmin edilebilirliği ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? ) Tahmin edilebilir, veri sayısı yeerlidir. B) Tahmin edilebilir, ancak içsel bağını (auocorrelaion) sorunu içermesi kesindir. C) D) E) X de bir birim değişme olduğunda, Y = 0 olma olasılığını ifade eder. X de % 1 değişme olduğunda, Y > 0 olma olasılığını ifade eder. X de % 1 değişme olduğunda, 0 Y 1 olma olasılığındaki değişmeyi ifade eder. C) Tahmin edilemez, K1+ K verilerinin süun vekörlerinin oplamı, sabi erimin verilerini emsil eden 1 vekörüne eşi olur. Bu da am çoklu bağını anlamına gelir. D) Tahmin edilemez, D1+ K1 + K verilerinin süun vekörlerinin oplamı, sabi erimin verilerini emsil eden 1 vekörüne eşi olur. Bu da am çoklu bağını anlamına gelir. E) Tahmin edilemez, 001:1 döneminde hem D1 hem de K1 kuklaları 1 değerini almakadır. 14. =β +β + +β + denkleminden elde Y X... X u 1 k k edilen öngörüler (forecass) sürekli yukarı veya aşağı doğru sapmalı ise, bu denklemde hangi ekonomerik sorun beklenmelidir? ) İçsel bağını B) Çoklu bağını C) Değişen varyans D) Fazladan açıklayıcı değişkenler 16. InM = β +β InY +β lnp +β K +β (InY K) + u 1 3 4 5 * denkleminde, M reel ihala, Y reel GSMH, P göreli ihala fiyaı, K 1994: ve 001:1 de 1, diğer dönemlerde 0 değerini alan kriz kuklasıdır. İhalaın gelir esnekliğinin krizlerden ekilenmediğini sınamak için aşağıdakilerden hangisi boş hipoez olmalıdır? ) H : β = 0 B) 0 H 0 : β = 4 0 C) H : β =β = 0 D) H : β = 0 0 4 5 0 5 E) Eşanlılık E) H : β =β =β = 0 0 4 5 13
17. =β +β + +β + denkleminde içsel Y X... X u 1 k k bağını sorunu yokur varsayımı nasıl ifade edil- mekedir? ( ve s = 1,,..., n, s ve c bir sa- biir.) ) E(u ) = c B) E(u ) = 0 C) E(u ) = 0 KPSS-B-PÖ / 008 19. Bir denklemde haa erimi u içsel bağınılı ise aşağıdaki sonuçlardan hangisi oraya çıkar? ) Kasayıların sandar haaları yukarı sapmalı olur. B) ve F isaisiklerinin değerleri aşağı sapmalı olur. D) E(u u s) = 0 E) E(u u s) = c koşulu sağlan- C) EKK uygulamasında maz. (u ˆ ) = 0 R aşağı sap- D) Deerminasyon kasayıları malı olur. R ve E) EKK ahmin edicileri ekinlik özelliğini kaybeder. 18. u =ρ 1 u +ρ 1 u +ρ 3 u + 3 e +λ 1 e denklemi ile, 1 haa erimi u için bir içsel bağını süreci anımlanmışır. e üm ideal - klasik varsayımları sağlayan bir başka haa erimidir. Bu denklem hangi içsel bağını sürecini anımlar? ) R (uo-regressive) süreci; R(3) B) M (Moving verage) süreci; M(3) C) RM süreci; RM(3, 1) D) RM süreci; RM(1, 3) E) RIM süreci; RIM(3, 1, 1) 0. İhala değişmesi ile kur değişmesi arasındaki dönemindeki ilişki şöyledir: ˆm = 0,057 + 0,45k, DW =,978, 1 Jarque -Bera (Ki - kare) = 1,54 Bu sonuçlarla, hangi ekonomerik sorun beklenmelidir? ) rı birinci sıra içsel bağını B) Eksi birinci sıra içsel bağını C) Değişen varyans D) Fazladan açıklayıcı değişkenler E) R koşullu değişen varyans (RCH) 14
KPSS-B-PÖ / 008 1. Y Y X Z u 1 1 3 4 =β +β +β +β + denkleminde aynı anda 1.,., 3. ve 4. sıra içsel bağını sorunu hangi yönemlerle sınanabilir? 3. Y = β +β X +... +β X + u denklemi için aşağıdakilerden hangisi çoklu bağını gösergesi 1 k k olmaz? ) Durbin-Wason ve h sınamaları ) Beklenmedik işarei olan kasayı ahminleri B) Durbin-Wason, Whie ve Box-Pierce-Ljung sınamaları C) h ve Chow sınamaları D) Breusch-Godfrey LM ve Box-Pierce-Ljung sınamaları E) RCH LM ve Whie sınamaları B) şağı sapmalı (düşük) kasayı sandar haaları C) Denklemde yüksek R ve faka kasayılar için ablo değerlerinden düşük -değerleri D) çıklayıcı değişkenler arasında yüksek değerli korelasyon kasayıları; r(x, X ),..., r(x, X ) 3 k 1 k E) Denklemden çıkarılan açıklayıcı değişkene (değişkenlere) karşılık değişmeyen R değeri. Y Y X Z u 1 1 3 4 =β +β +β +β + denkleminde içsel bağını sorunu olduğu sapanmışır. Bu sorunu gidermek için en uygun çözüm aşağıdakilerden hangisidir? ) Dolaylı En Küçük Kareler yönemi uygulanmalıdır. B) İki şamalı En Küçük Kareler yönemi uygulanmalıdır. C) raç değişkenler (insrumenal variables) uygulanmalıdır. D) Tahminde verilerin farkları veya yüzde değişmeleri kullanılmalıdır. E) İçsel bağını sorunu bir anımlama haasından kaynaklanabilir, öncelikle bu anımlama haası giderilmeye çalışılmalıdır. 4. Bir denklemde haa erimi u değişen varyanslı ise aşağıdaki sonuçlardan hangisi oraya çıkar? ) Kasayıların sandar haaları yukarı sapmalı olur. B) ve F isaisiklerinin değerleri aşağı sapmalı olur. C) EKK ahmin edicileri ekinlik özelliğini kaybeder. R aşağı sap- D) Deerminasyon kasayıları malı olur. R ve E) EKK uygulamasında (u ˆ ) = 0 koşulu sağlanmaz. 15
KPSS-B-PÖ / 008 5. Y X X X u 1 3 3 4 4 û =θ +θ X +θ X +θ X +θ X +θ X +θ X + e 1 3 3 4 4 5 6 3 7 4 =β +β +β +β + denklemiyle birlike denklemi de ek olarak ahmin edilmişir. Bu ek denklem hangi amaçla ahmin edilmişir? ) İçsel bağınıyı Breusch-Godfrey LM χ -sınaması ile araşırmak B) Çoklu bağınıyı Chow -sınaması ile araşırmak 7. Y = β +β X +β X +β X + u denkleminde X 1 3 3 4 4 4 değişkeni fazladan yer almakadır, gereksizdir. X 4 ün varlığı EKK ahmin edicisini ve ahmin sonuçlarını nasıl ekiler? ) EKK ahmin edicisi sapmasız ve uarlıdır ancak ekinlik özelliğini kaybeder. B) EKK ahmin edicisi sapmasızlık özelliğini kaybeder. C) Tanımlama haasını Ramsey-RESET F-sınaması ile araşırmak D) Değişen varyansı Whie χ -sınaması ile araşırmak E) Eşanlılığı Hansen F-sınaması ile araşırmak C) EKK ahmin edicisi uarlılık özelliğini kaybeder. D) Denklemin düzelilmiş deerminasyon kasayısı R nin değeri arar. E) Denklemde E(u ) = 0 sağlanmaz. 6. Y X X X u 1 3 3 4 4 uˆ =λ 0 +λ 1u ˆ ˆ 1 p ˆ +λ u +... +λ u p + e =β +β +β +β + denklemiyle birlike denklemi de ek olarak ahmin edilmişir. Bu ek denklem hangi amaçla ahmin edilmişir? ) Haa eriminin durağanlığını DF-sınaması ile araşırmak B) İçsel bağınıyı Breusch-Godfrey LM χ -sınaması ile araşırmak C) Değişen varyansı Goldfeld-Quand F-sınaması ile araşırmak D) Doğrusallığı Theil U-sınaması ile araşırmak E) RCH ürü değişen varyansı χ -sınaması ile araşırmak 16
KPSS-B-PÖ / 008 8. InY InX InX u 1 3 3 =β +β +β + biçiminde, logarimik doğrusal olarak ahmin edilmesi gereken bu denklem, Y X X u 1 3 3 =β +β +β + biçiminde doğrusal olarak ahmin edilmişir. 30. 0 1 1 k p Y = μ+β X +β X +β X +... +β X + u denkleminde X eki gecikme (lag) sayısı p sonsuz ise, β i kasayılarının geomerik olarak dağıldığı varsayılabilir; β i =β0λ i Bu anımlama haasından EKK ahmin edicileri nasıl ekilenir? ) Sapmasız ve uarlı olur. B) Sapmalı faka asimoik sapmasız olur. C) Sapmalı ve uarsız olur. Bu varsayım ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlışır? ) Bu dağılımdan ve Koyck dönüşürmesi ile şu dönüşürülmüş denklem elde edilir: Y (1 ) X Y v v = u λ u 0 1 = μ λ +β +λ + ( ) 1 D) Sapmasız ve ekin olur. E) Ekin ve asimoik ekindir. v genel- B) Dönüşürülmüş denklemin haa erimi likle içsel bağınılı değildir. C) Burada oralama gecikme λ/(1 λ ) dır. D) p sonsuz olduğundan ahmin edilemeyen Y denkleminden, Koyck dönüşürmesi ile ahmin edilebilir bir denkleme ulaşılır. E) E(Y 1 v ) = 0 varsayımı geçersizdir. 9. Y =μ+β 0 X +β 1 X 1 +β X +... +β k X p + u denkleminde X eki gecikme (lag) sayısı p sonlu ama yük- sek ise, β i kasayılarının q uncu dereceden bir çokerimli (polinom) olarak dağıldığı varsayılabilir; q β i = α 0 +α 1i +α i +... +α pi Bu varsayım ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlışır? ) Gecikme sayısı p nin bilinmesi gerekmez. B) p > q olduğundan, çoklu bağını sorunundan kaçınmak mümkün olmuşur. C) Bu dağılımdan, lmon dönüşürmesi ile şu dönüşürülmüş denklem elde edilir: Y =μ+α Z +α Z +α Z +... +α Z + u 0 0 1 1 p q D) Çokerimli derecesi q nun bilinmesi gerekir. E) Dönüşürülmüş denklemin ahmininde EKK ahmin edicisi kullanılabilir. 17
KPSS-B-PÖ / 008 31. - 35. SORULRI ŞĞIDKİ BİLGİLERE GÖRE CEVPLYINIZ. şağıdaki eşanlı modelde, C özel ükeim, Y oplam gelir, I özel yaırım, G kamu harcaması, NX ne ihracaır. C, I ve Y içsel değişkenlerdir. C = a + a Y + a C + u 1 3 1 1 I= b+ by+ by + u 1 3 1 Y = C + I + G + NX 3. Yukarıdaki modelde yaırım (I ) denkleminin şamalı En Küçük Kareler (EKK) ile ahmin edilebilmesi için, bu yönemin birinci aşamasında aşağıdaki ahminlerden hangisi gereklidir? ) Ŷ =π ˆ 31 +π ˆ 3 C 1 +π ˆ 33 Y 1 +π ˆ 34 G +π ˆ 35 NX Î =π ˆ +π ˆ C +π ˆ Y +π ˆ NX B) 1 1 3 1 4 C) Ĉ =π ˆ 11 +π ˆ 1 C 1 +π ˆ 13 Y 1 +π ˆ 14 G +π ˆ 15 NX D) Ĝ =π ˆ 41+π ˆ 4 C 1+π ˆ 43 Y 1+π ˆ 44 NX E) NXˆ =π ˆ 51 +π ˆ 5C 1 +π ˆ 53Y 1 +π ˆ 54G 31. Bu modelin gelir (Y ) denklemi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlışır? ) Denklemde ahmin edilecek kasayı olmadığından, haa erimi de yokur. B) Denklem ve değişkenleri ilk iki denklemin ahmin işlemlerinde kullanılır. C) Denklemin değişkenleri, ilk iki denklemin ayır eme (idenificaion) koşulları için dikkae alınmaz. D) Denklemin ayır eme koşulları araşırılmaz. E) Denklemde haa erimi olmaması, bu eşanlı modelin 3 şamalı EKK (3EKK) ve Tam Bilgi En Yüksek Olabilirlik (TBEYO: Full Informaion Maximum Likelihood) gibi sisem ahmin yönemlerinin uygulanmasında kolaylık sağlar. 33. Yukarıdaki modeldeki haa erimleri arasındaki kovaryans Cov(u1u ) 0 ise aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? ) raç değişkenler ahmin edicisi asimoik ekinlik özelliğini sağlar ancak uarlılık özelliğini sağlamaz. B) EKK ahmin edicisi uarlılık özelliğini sağlar ancak asimoik ekinlik özelliğini sağlamaz. C) 3EKK asimoik sapmasızlık özelliğini sağlar ancak uarlılık özelliğini sağlamaz. D) EKK ahmin edicisi asimoik sapmasızlık özelliğini sağlamaz ancak uarlılık özelliğini sağlar. E) EKK ve 3EKK aynı sonuçları verir ve aynı özellikleri sağlar. 18
34. Yukarıdaki modelin yaırım (I ) denklemi hangi ahmin yönemleri ile ahmin edilemez? ) raç değişkenlerle ahmin edilemez, çünkü eksik ayır edilmişir (underidenified). B) EKK ile ahmin edilemez, çünkü fazladan ayır edilmişir (overidenified). C) Dolaylı En Küçük Kareler (DEKK) ile ahmin edilemez, çünkü fazladan ayır edilmişir (overidenified). D) 3EKK ile ahmin edilemez, çünkü eksik ayır edilmişir (underidenified). E) Her dör ahmin edici ile de ahmin edilebilir, çünkü fazladan ayır edilmişir (overidenified). KPSS-B-PÖ / 008 36. Eşanlı bir sisemdeki önceden belirlenmiş (predeermined) değişkenler ile araç değişkenler aynı ise, aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? ) raç değişkenler ahmin edicisi ile EKK ahmin edicisi aynı sonucu verir. B) Dolaylı En Küçük Kareler (DEKK) ile EKK ahmin edicileri aynı sonucu verir. C) 3EKK ile araç değişkenler ahmin edicileri aynı sonucu verir. D) EKK ve araç değişkenler ahmin edicileri aynı sonucu verir. E) 3EKK ile EKK ahmin edicileri aynı sonucu verir. 35. Yukarıdaki modelin yaırım (I ) denklemi EKK ile ahmin edilirse, bu ahmin edici hangi özellikleri sağlar? ) Sapmasızlık özelliğini sağlar ancak en küçük varyans özelliğini sağlamaz. B) Sapmasızlık özelliğini sağlamaz ancak uarlılık özelliğini sağlar. C) Sapmasızlık ve uarlılık özelliklerini sağlamaz ancak en küçük varyans özelliğini sağlar. D) Sapmasızlık, uarlılık ve en küçük varyans gibi üm özellikleri sağlar. E) Bu denklem EKK ile ahmin edilemez, çünkü ayırdeme koşullarını sağlamaz. 37. şağıda, açıklayıcı değişken k nin değişik gecikme sayıları için R ve kaike Bilgi Krieri (IC) isaisiklerinin değerleri verilmişir: m =β +β k +β D1; 1 3 R = 0,191, IC = 1,55 m =β +β k +β k +β D1; 1 3 1 4 R = 0,94, IC = 1,676 m =β +β k +β k +β k +β D1; 1 3 1 4 5 R = 0,88, IC = 1,649 m =β +β k +β k +β k +β k +β D1; 1 3 1 4 5 3 6 R = 0,95, IC = 1,648 Bu bilgilere göre, k için en iyi (opimum) gecikme sayısı p nedir? ) p = 0 B) p = 1 C) p = D) p = 3 E) p > 3 19
38. X ve Y zaman serilerinin korelogramlarını oluşurmak üzere bunların aşağıdaki r i ookorelasyon kasayıları bulunmuşur. Burada i gecikme sayısıdır. X ookorelasyon kasayıları: r 1 = 0,915, r = 0,843, r 3 = 0,75, r 4 = 0,694, r 5 = 0,66,... Y ookorelasyon kasayıları: r 1 = 0,715, r = 0,303, r = 0,097, r = 0,351, r = 0,6,... 3 4 5 Bu bilgilere göre aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? ) Bu bilgilerden, X ve Y de birim kök olup olmadığı anlaşılamaz. B) X ve Y nin her ikisinde de birim kök olması beklenir. C) Y de birim kök olması beklenir, X de birim kök olması beklenmez. D) X de birim kök olması beklenir, Y de birim kök olması beklenmez. E) X ve Y nin her ikisinde de birim kök olması beklenmez. KPSS-B-PÖ / 008 40. şağıdaki denklemler 100 örnek veri kullanılarak ahmin edilmişir. Δ y = 0,45+ 0,99y 1 0,1Δy 1 (3,1) (1,69) ( 3,3) Δ x = 0,45 0,11x 1 (,) ( 0,8) Δ x = 0,33 0,99Δx 1 0,1Δ x 1+ 0,1Δ x (,94) ( 11,1) ( 4,3) (,91) Paranez içindekiler ve τ isaisikleri, ve DF ablo kriik değeri 3,50 dir. x ( x) Δ = Δ Δ Tahmin sonuçlarına göre, aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? ) y durağan bir değişkendir. B) y birinci dereceden büünleşikir. C) Δ x in büünleşme derecesi ikidir. D) Δ x durağan bir değişkendir. E) x ile y arasında bir eş-büünleşme ilişkisi vardır. 39. şağıdaki ifadelerden hangisi bir VR (Vecor uo-regression) sisemi ile yapılan işlemlerden biri değildir? ) Granger nedenselliği araşırması B) Varyans ayrışırması (variance decomposiion) C) Eş-büünleşme (co-inegraion) ilişkileri araşırması D) Eki-epki (impulse response) incelemesi EKONOMETRİ TESTİ BİTTİ. CEVPLRINIZI KONTROL EDİNİZ. E) yırdeme (idenificaion) koşulları araşırması 0
1. nc r, n ane nesneden her defasında r anesinin alındığı (sıralama önemsiz) kombinasyonların sayısını gösermekedir. Buna göre, n C r 1 + n C r oplamı aşağıdakilerden hangisine eşiir? ) n + 1 C r B) C C) n r 1 n + C 1 r + 1 İSTTİSTİK KPSS-B-PÖ / 008 4. 1 madenî paradan ikisinin her iki yüzü de yazıdır. Bu 1 paradan bir anesi rasgele seçiliyor. Seçilen para üç kez aılıyor ve üç aışın da yazı geldiği görülüyor. Seçilen paranın, iki yüzü de yazı olan para olması olasılığı kaçır? ) 6 13 B) 7 13 C) 8 13 D) n 1 C r C + E) n 1 r D) 9 13 E) 10 13. E örneklem uzayında, B ve C olayları için B C = E B = C = B C = eşilikleri veriliyor. 3 1 P() =, P(B) = olduğuna göre, 4 P(C)kaçır? 5. Bir kavşaka birim zamanda meydana gelen rafik kazası sayısının oralaması 15, varyansı ise 9 dur. Bu kavşaka birim zamanda en az 9, en çok 1 rafik kazası meydana gelmesi olasılığıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur? ) En az 5 ir. B) En az 3 4 ür. ) 1 B) 1 3 C) 1 4 C) En çok 5 ir. D) En çok 3 4 ür. D) 3 E) 3 4 E) 3 4 e eşiir. 3. X N( μ, σ ) ve F() = f(x)dx = P(x ) olduğuna göre, aşağıdakilerden hangisi doğrudur? ) F() = F( ) B) F( μ+ ) = F( μ ) C) F( μ ) = 1 F( μ ) D) F( μ ) = 1 F( μ+ ) E) 1 F( μ ) = 1 F() 6. Oralaması 0,5 olan bir Poisson dağılımında P(x 1) olasılığının değeri kaçır? λ x e λ ( f(x) = : Poisson olasılık fonksiyonu) x! ) 1 B) 3 3 e C) D) 1 e E) 3 e 1
7. En büyükleme (maksimizasyon) ipinde, amaç fonksiyonuna sahip bir doğrusal programlama problemi verilmiş olsun. Bu problemin bir uygun çözümü için aşağıdakilerden hangisi doğrudur? ) Uygun çözüm bölgesinin bir köşe nokası olmalıdır. B) maç fonksiyonuna, alabileceği en büyük değeri vermelidir. C) maç fonksiyonuna, problemin büün kısılarını aynı anda sağlamak koşuluyla, en büyük değeri vermelidir. D) Problemin büün kısılarını aynı anda sağlamalıdır. E) Problemin büün kısılarını aynı anda sağlaması gerekmez, en az bir kısıı sağlamalıdır. 9. Enb Z = X + 3X X + 4X 80 1 X + 6X 70 1 X, X 0 1 1 KPSS-B-PÖ / 008 doğrusal programlama problemi için kısılayıcılara karşı gelen dual (ikil) değişkenler sırasıyla V,V 1 dir. Bu probleme ai dual modelin W olarak adlandırılan amaç fonksiyonu aşağıdakilerden hangisidir? (Enb: En büyükleme ve Enk: En küçükleme) ) Enb W = 80V1+ 70V B) Enb W = X1+ 3X C) Enk W = 80V1+ 70V D) Enk W = 70X1+ 80X E) Enk W = 4X1+ 6X 8. Bir doğrusal programlama probleminin çoklu en iyi çözümleri varsa aşağıdakilerden hangisi doğrudur? ) Bu çözümlerin doğrusal konveks bileşimi de en iyi çözümdür. B) Bu çözümlerin oplamı da en iyi çözümdür. C) Bu çözümler konveks ve doğrusal bağımsızdır. D) Bu çözümler konveks ve doğrusal bağımlıdır. 10. İki kişilik sıfır oplamlı bir oyunun, oyuncusuna göre ödeme değerleri aşağıda verilmişir. B1 B B3 B4 7 3 9 5 4 1 5 7 5 3 5 1 3 Bu oyunun değeri B oyuncusu için kaçır? ) 5 B) 3 C) 0 D) 3 E) 5 E) Bu çözümlerin doğrusal konveks bileşimi en iyi çözüm olamaz.
11. μ oralama vekörü, V varyans kovaryans marisi ve T, T marisinin ranspozu olmak üzere, VTp T μ+ Texbağınısı ile verilen fonksiyona ne isim verilir? ) Çok değişkenli normal dağılımın yoğunluk fonksiyonu B) Çok erimli dağılımın yoğunluk fonksiyonu KPSS-B-PÖ / 008 13. 400 deneken X1, X, X3 ve X4 değişkenlerine ilişkin oplanan verilerden oluşurulan korelasyon marisinin ilk üç özdeğeri (1,8), (1,) ve (0,9) olarak elde edilmişir. Yapılacak emel bileşenler analizinde önemli emel bileşenlerin sayısı aşağıdakilerden hangisidir? ) 0 B) 1 C) D) 3 E) 4 C) Çok değişkenli normal dağılımın momen üreen fonksiyonu TD) Hoelling in dağılım fonksiyonu E) Çok değişkenli diskriminan fonksiyonu 14. Rasgele seçilen 0 birimden elde edilen Y ve Z değişkenlerini içeren veri marisinden kovaryans marisi S, özdeğerler ( λ1, λ ) ve özvekörlerin ranspozu (v 1, v ) aşağıdaki gibidir: 1. x1 1 6 3 X = N ; x 1 3 yxx,yxx11= + = 1 8 S = 5 λ 1 = 4, λ = 9 v 1 = ( 0,447 0,894) v = ( 0,894 0,447) Buna göre, T1 ve T emel bileşenlerini elde emek için gerekli olan eşilikler aşağıdakilerin hangisinde verilmişir? y1 olduğuna göre, Y = nin yoğunluk fonksiyonu aşağıdakilerden y hangisidir? ) T1 = 0, 447Y 0,894Z T = 0,894Y 0, 447Z 0 1 1 ) N ; 1 1 14 1 C) N ; 1 14 1 9 5 B) N ; 3 0 1 0 14 1 D) N ; 3 1 B) T1 = 0,447Y 0,894Z T = 0,894Y 0,447Z C) T1 = 0,447Y + 0,894Z 0 1 1 E) N ; 1 T = 0,894Y + 0,447Z D) T1 = 0, 447Y + 0,894Z T = 0,894Y 0, 447Z E) T1 = 0,447Y 0,894Z T = 0,894Y + 0,447Z 3
KPSS-B-PÖ / 008 15. İki ür ilacın kandaki belli bir özellik üzerindeki ekisinin araşırıldığı bir çalışmada birinci ilaç, ikinci ilaç ise 3 deneğe uygulanmışır. Birinci ilaç için elde edilen ölçümler (1,3) ve (7,5), ikinci ilaç için elde edilen ölçümler ise (18,5), (1,3) ve (,5) ir. Buna göre, Wilcoxon sıra sayıları oplamı esinin birinci ilaç üzerinden hesaplanacak es isaisiğinin değeri kaçır? 17. 4 kimyacı ve 5 biyolog arasından si kimyacı ve 3 ü biyolog olmak üzere 5 kişi seçilecekir. Bu 5 kişi hiçbir kısılama olmaksızın kaç farklı şekilde seçilebilir? ) 10 B) 18 C) 4 D) 30 E) 60 ) 6 B) 7 C) 7,5 D) 8 E) 8,5 18. Normal dağılıma sahip bir kilede, merkezî eğilim ölçüleri arasındaki ilişki aşağıdakilerin hangisinde verilmişir? ) Mod < Medyan < rimeik oralama B) Medyan < Mod < rimeik oralama C) rimeik oralama < Medyan < Mod 16. Dör öğrencinin aynı dersin ara sınavından (X) ve dönem sonu sınavından (Y)aldıkları nolar aşağıdaki gibidir: D) Mod < rimeik oralama < Medyan E) rimeik oralama = Medyan = Mod X Y 80 95 0 70 60 60 85 90 Buna göre, X ve Y değişkenleri arasındaki Kendall ın τ (au) ilişki ka sayısı kaçır? ) 1 B) 1 3 C) 3 19. Oralaması 5 ve sandar sapması 5 olan bir kileden 5 birimlik bir örneklem çekiliyor. Örneklem dağılımının oralamasının beklenen değeri ve sandar haası sırasıyla aşağıdakilerin hangisinde verilmişir? ) 15 ve 1 B) 15 ve 5 C) 15 ve 5 D) 1 6 E) 5 6 D) 5 ve 1 E) 5 ve 5 4
0. Bir ür plasiğin kırılma geriliminin araşırıldığı bir çalışmada alınan 56 birimlik örneklemin arimeik oralaması 35,4 birim, orancası 8, birim ve epe değeri 10,3 birim, sandar haası ise 0,4 birim olarak elde edilmişir. Kırılma gerilimine ilişkin dağılım için aşağıdakilerden hangisi doğrudur? ) Çarpıklık ka sayısı 1,15 ir, sağa doğru çarpıkır. B) Çarpıklık ka sayısı 18 dir, sağa doğru çarpıkır. KPSS-B-PÖ / 008 3. 4 gözlemli, periyodu 4 olan mevsimsel zaman serisinin, çarpımsal ayrışırma yönemi ile hesaplanan mevsimsel endeksleri ve ren denklemi aşağıda verilmişir: Mevsimsel endeksler: 0,70 0,90 1,0 1,10 [ Tren denklemi: T = 15+ 3 Bu serinin bir dönemlik öngörü değeri kaçır? ) 53 B) 63 C) 79 D) 89 E) 10 C) Çarpıklık ka sayısı 18 dir, sola doğru çarpıkır. D) Çarpıklık ka sayısı 1,15 ir, sola doğru çarpıkır. E) Çarpıklık ka sayısı 3,9686 dır, sağa doğru çarpıkır. 1. Bir işe giriş sınavına 5000 kişi başvurmuşur. Sınavdan alınan nolar 54 oralama ve 64 varyans ile normal dağılıma uygun dağılmakadır. Sınavı kazanma puanı 80 olduğuna göre, sınavı kazananların sayısı kaçır? ( Φ( 0,41 ) = 0,6591, Φ( 3,5 ) = 0,9994 ) ) 3 B) 6 C) 1704 D) 470 E) 4997 4. Deerminisik ren ve deerminisik mevsimsel bileşenleri oplamsal olarak yapısında bulunduran bir sürece uyum göseren x zaman serisinin modeli [ π x = 10 + + 3cos, = 1,,...,0 6 olarak ahmin edilmişir. Bu modelden = 1 için öngörü değeri aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmişir? ) 48 B) 49 C) 50 D) 5 E) 55. Normal dağılımlı bir kileden çekilen 15 büyüklüğündeki bir örneklemden yararlanılarak kile oralaması μ için % 95 güven aralığı ( 0,73; 1,9 ) olarak elde edilmişir. H 0 : μ= 0hipoezinin, H : μ 0 hipoezine karşı esi için aşağıdakilerden hangisi doğrudur? ) 0,05 önem düzeyinde H 0 reddedilir. B) 0,05 güvenilirlikle H 0 reddedilir. C) 0,05 güvenilirlikle H 0 reddedilemez. 5. Varyans analizinin kullanılabilmesi için aşağıdakilerden hangisi gerekli bir varsayım değildir? ) Örneklemler bağımsız ve rasgele seçimli olmalı B) Kileler normal dağılmalı C) Kilelerin varyansları aynı olmalı D) Kileler ki-kare dağılmalı E) Kilelerin oralamaları aynı olmalı D) 0,05 önem düzeyinde H 0 reddedilemez. E) Tes isaisiğinin değeri bilinmediği için bir şey söylenemez. 5
6. ynı oprak yapısına sahip bir arla üç kısma ayrılıp her birine, B ve C gübrelerinden biri uygulanıyor ve buğday ekiliyor. Her gübrenin verildiği kısım dör parçaya bölünüyor. Her parçadan elde edilen buğday verimi aşağıdaki abloda verilmişir: 3 4 5 4 B 4 3 3 C 4 6 5 5 Buna göre, gübre grupları arası kareler oplamı kaçır? KPSS-B-PÖ / 008 9. Bir bölgede 88 meeoroloji isasyonu bulunmakadır. Bu bölgede belli bir aydaki oralama yağış mikarı ahmin edilmek isenmekedir. Bu amaçla 8 isasyon 11 alamalı sisemaik örnekleme ile seçilmiş ve örneklem varyansı olarak elde edilmişir. Bu aydaki oralama yağış mikarının ahmin edicisinin ahmini varyansı kaçır? ) 0,1818 B) 0,73 C) 0,500 D) 0,5000 E) 1,414 ) 8 B) 9 C) 10 D) 13 E) 14 7. Küme örneklemesi için aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlışır? ) Kileyi oluşuran kümelerden rasgele olarak kümeler seçilir. B) Küme içi birimlerin heerojen olması ercih edilir. C) Sadece örneğe çıkan kümelerin çerçevesine ihiyaç duyulur. 30. Büyük bir şirkein oplam gider mikarını ahmin emek için 400 farklı gider kaleminden 00 anesi basi rasgele örnekleme ile seçilmişir. Örneklemden elde edilen oplam gider 80 000 YTL dir. Bu şirkein oplam giderinin ahmini aşağıdakilerden hangisidir? ) 400 000 B) 560 000 C) 856 000 D) 960 000 E) 980 000 D) Kileyi oluşuran kümeler ayrık olmalıdır. E) Küme içi korelasyon ka sayısının 1 e yakın değer alması ercih edilir. 8. Birinci abakada 100 ve ikinci abakada 00 birim içeren iki abakalı bir kileden, büyüklüğü 60 olan bir örnek oranılı paylaşırma yönemine göre seçilecekir. Buna göre, birinci ve ikinci abakadan sırasıyla kaç birim alınmalıdır? ) 10 ve 50 B) 0 ve 40 C) 30 ve 30 D) 40 ve 0 E) 50 ve 10 31. 1, x < 0 g(x) = 0, x = 0 1, x > 0 Yukarıda anımlanan g(x) fonksiyonuna ne ad verilir? ) Mulak değer fonksiyonu B) Türev fonksiyonu C) ğırlık fonksiyonu D) Haa fonksiyonu E) İşare fonksiyonu 6
3. f(x) doğrusal olmayan fonksiyonunun [ 1, 5] ara- 1 lığında var olan bir köküne en çok 16 büyüklüğünde bir haa ile yaklaşılmak isenmekedir. Köke yaklaşım için ikiye bölme yönemi kullanılacağına göre, en az kaç ierasyon yaparak köke isenilen ölçüde yaklaşılır? ) 3 B) 5 C) 9 D) 17 E) 33 35. KPSS-B-PÖ / 008 3 T:R R dönüşümü doğrusal bir dönüşüm olmak üzere, T(1, 0 ) = (1, 0, 1) ve T( 0, 1) = ( 1,, 1) olduğuna göre, T(1, ) aşağıdakilerden hangisine eşiir? ) (0,, 0) B) (1,0,3) C) (3, 0,1) D) (,, ) E) (3, 4, 3) 33. 1 0 0 1 marisinin özdeğerleri aşağıdakilerden hangisidir? ) λ 1 = λ = 1 B) λ 1 = λ = 0 C) λ 1 = 1, λ = 0 D) λ 1 = 0, λ = 1 E) λ 1 = λ = 36. 0 1 5 = 3 6 9 6 1 marisinin deerminan değeri kaçır? ) 75 B) 3 C) 3 D) 68 E) 19 34. 5 3 = 3 4 1 B = 3 3 marisleri için, (+ B) marisi aşağıdakilerden hangisidir? ) 7 5 7 B) 5 1 5 7 C) 7 7 7 D) 7 6 7 E) 5 5 7 1 7
37. y balık kalie ölçümünü, x balık yakalandıkan sonra pakeleninceye kadar geçen süreyi (saa olarak) gösermek üzere, y ve x arasındaki doğrusal ilişki [ y = 8,5 0,5x biçiminde elde edilmişir. Verilen bilgilere göre, aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? ) Balık yakalandıkan sonra pakelemenin bir saa gecikmesi balığın kaliesini 0,5 birim azalmakadır. KPSS-B-PÖ / 008 39. Gözlem sayısı 13, bağımsız değişken sayısı 3 ve bağımlı değişken sayısı 1 olan bir regresyon çalışmasında regresyon kareler oplamı 40, haa kareler oplamı 10 olarak bulunuyor. yarlanmış çoklu belirme ka sayısının (djused R ) değeri kaçır? ) 0,0 B) 0,4 C) 0,60 D) 0,76 E) 0,80 B) Balık yakalandıkan sonra pakelemenin bir saa gecikmesi balığın kaliesini 0,5 birim arırmakadır. C) Balık yakalandıkan sonra pakelemenin 0,5 saa gecikmesinin balığın kaliesini değişirmediği söylenebilir. D) Balık kaliesinde bir birim arış olmuşsa balığın pakelemesinin bir saa gecikiği söylenebilir. E) Balık kaliesinde bir birim arış olmuşsa balığın pakelemesinin 0,5 saa gecikiği söylenebilir. 40. Yirmi sekiz gözlem kullanılarak yapılan bir regresyon çalışmasından, [ [ yi = b0 + bx 1 i1+ bx i + bx 3 i3 + bx 4 i4 + ei denklemi elde ediliyor. Bu regresyon analizine ilişkin varyans analizi ablosunda sırasıyla regresyon serbeslik derecesi, haa serbeslik derecesi ve oplam serbeslik derecesi kaç olur? ) 5, 3, 8 38. Yaşları 18 ay ve 9 ay aralığında olan çocuklar için boy (y: cm) ve yaş (x: ay) arasındaki doğrusal ilişki [ y = 64,93 + 0,63x biçiminde elde edilmişir. B) 4, 4, 8 C) 4, 3, 7 D) 5,, 7 E) 3, 4, 7 Buna göre,,5 aylık ve 80 cm uzunluğundaki çocuğun arık değeri aşağıdakilerden hangisidir? ) 0,9 B) 0,9 C) 56,6 D) 64,9 E) 79,1 İSTTİSTİK TESTİ BİTTİ. CEVPLRINIZI KONTROL EDİNİZ. 8
1. şağıdaki yaklaşımlardan hangisi devlein siyasal sisemdeki rolünü farklı çıkarlar arasında arafsız ara buluculuk olarak anımlar? KMU YÖNETİMİ KPSS-B-PÖ / 008 4. şağıdaki düşünürlerden hangisi gelişmiş kapialis ülkelerde Sosyalis Devrim Kuramının kurucusu olarak kabul edilebilir? ) Çoğulcu Yaklaşım B) Marksis Yaklaşım C) Klasik Eliis Yaklaşım ) Louis lhusser B) nonio Gramsci C) Judih Buler D) Erneso Laclau E) Noam Chomsky D) narşis Yaklaşım E) Muhafazakâr Yaklaşım. şağıdaki arihsel olaylardan hangisi Baı vrupa da refah devlei poliikalarının uygulama alanı bulmasında belirleyici öneme sahipir? ) Osmanlı İmparaorluğu nun yıkılması B) Birleşmiş Millelerin kurulması C) İkinci Dünya Savaşı 5. şağıdaki devlelerin hangisinde yürüme - yasama ilişkileri yarı - başkanlık sisemine örnek eşkil eder? ) İalya B) Türkiye C) Fransa D) İngilere E) merika Birleşik Devleleri D) lmanya da nasyonal sosyalizmin yükselişi E) Milleler Cemiyeinin kurulması 3. şağıdakilerden hangisi ekonomik alanda liberal, sosyal alanda ise muhafazakâr poliikaların uygulanmasını savunur? ) Sosyal liberalizm B) Yeni sağ C) Yeni sol D) Klasik liberalizm E) Üçüncü yol 6. şağıdakilerden hangisi Plaon un Devle adlı eserinde ideal devle kurgusunun anımlayıcı nieliklerinden biri olarak kabul edilemez? ) Üreim, koruma ve yöneim işlevlerini gören üçlü sınıfsal yapı B) Koruyucular için aile ve özel mülkiyein olumlanması C) Yarı - kas olarak değerlendirilebilecek oplumsal yapı D) Kadın ve erkek koruyucuların eşiliği E) Filozof kral yöneimi 9