Hazırlayan : Cengiz Pak Güvenlik Stoğu... Hesaplanması ve Kullanımı
Problem Güvenlik stoğu beklenmedik durumlar ile bizim aramızda yastık görevini görmek üzere oluşturulur. Çünkü talep ile tedarik / üretim arasında % 100 uyum hiç bir zaman gerçekleşemez. Sistem mutlak olarak yastıklanmalıdır. Eğer kullanacağınız yastık stok olmayacak ise ya müşteri memnuniyetsizliği ya üretimin gecikmesi veya fazla kapasite yatırım ihtiyacı ile karşılayacaksınız.
Stoksuz kalma ihtimalini azaltabilmek için güvenlik seviyesini (yeniden sipariş noktası) iki bölümden oluşturmalıdır. 1. Temin süresi esnasında stoksuz kalınmamalıdır 2. Beklenmedik durumlar için bir pay içermelidir Bunu bir sonraki sayfada bulunan grafik ile açıklayalım > * Güvenlik stoğunun ne olması gerektiği çoğu kez bir yönetim tercihidir.
Güvenlik Stoğunun Grafik Gösterimi Stok Seviyesi Sipariş Noktası Sipariş Miktarı Bu sistemde malzeme tükenerek hesaplanan sipariş noktasına ulaştığında yeni bir sipariş açılmaktadır. Bu nokta hem teslim süresini hem de beklenmedik olayları öngörerek kararlaştırılır. Amaç önceden belirlenmiş olan Müşteri Servis Seviyesini korumaktır. Güvenlik Stoğu 0 Teslim Süresi -TS - Sipariş Verildi Teslim Süresi Sipariş Geldi Zaman
Güvenlik Stoğu Hesaplama Yöntemleri Amacı ne olursa olsun Güvenlik Stoğu temel olarak 3 şekilde hesaplanabilir : Kişisel Görüş Genel Hükümler İstatistiksel yöntemler Bu en çok kullanılan ve en kolay olanıdır. Ancak bir süre sonra kim demişti, kim karar vermişti unutulup dokunulmazlık kazanabilir. Diğer ismi : olsa olsa yöntemi Bu yöntem de en fazla soldaki kadar mantıklıdır, üstelik hesaplama gerektirir. Örneğin : Pahalı -Ucuz ayrımı, ABC klasifikasyonu gibi hesaplar sonucu güvenlik miktarları kararlaştırılıyor olabilir. İstatistik kullanan yöntemler elde tutulması gereken miktarı geçmiş talep ve stok servis seviyesine göre hesaplamaya çalışır. Şimdi bunlardan bir tanesini inceleyeceğiz. www.temelteknoloji.com.tr >>> Güvenlik Stoğu
Müşteri Servis Seviyesi ve Güvenlik Stoğunun Hesaplanması www.temelteknoloji.com.tr >>> Güvenlik Stoğu Güvenlik stoğunun nasıl hesaplanabileceğini bir örnek üzerinden anlatacağım. Örnek içinde göreceğiniz Güvenlik Faktörü tablosunun detayına girmeyeceğim çünkü bu tablo tıpkı pi sayısı gibi bir şeydir, detayını bilmeden kullanabilirsiniz. Müşteri servis seviyesi düşük olan dükkanın düşünceli müşterileri Güvenlik Stoğu ancak bir hedef için hesaplanabilir, kendiliğinden hesaplanamaz (sadece varsayılabilir, bu konu MRP çalışmalarında anlatılması en zor detaylardan birisidir, herkes hesaplamak ister ama hedefi söyleyemez). Hedef, Müşteri Servis Seviyesi ni korumak olacaktır
Müşteri Servis Seviyesi Nedir? Bir nesneyi satıyor iseniz Müşteri Servis Seviyesi % kaç ihtimalle müşteri siparişinin stoktan (bekletmeden) karşılanacağının ifadesidir. Örneğin % 95 seviyesinin anlamı : 100 satır siparişin 95 satırının stoktan karşılanacağı demektir (veya hedeflenmesi). Bugün erişilen rekabet seviyesi bu sayının % 100 e yaklaşmasını veya eşitlenmesini zorlamaktadır. %95... % 97,3... %98,9... %99... %99,95...
1 Önce Servis Seviyenize Karar Vermelisiniz Müşteri Servis Seviyesi = Stoktan Karşılanan / Talep Edilen Bu sayı 100 e yakın olmalıdır, %95, %98, %99 gibi
2 Şimdi Güvenlik Faktörünüzü Elde Ediyorsunuz Hedef % 95 Olsun Servis Seviyesi Güvenlik Faktörü 60 0.3125 70 0.65 80 1.05 90 1.60 93 1.85 95 2.06 97 2.35 98 2.56 99 2.91 99.86 3,75 99.99 5.00 Not : Bu tabloyu doğrudan kullanabilirsiniz Faktör 2.06
3 Şimdi Talebin Değişkenliğini Hesaplayacaksınız Talebin değişkenliğinin hesaplamak için MAD hesabı yapacağız. MAD Mean Absolute Deviation (Ortalama Mutlak Sapma) anlamına gelen, sapmanın yönüne bakmaksızın hesaplanan bir ortalama değerdir. Dönem Tahmin Edilen Satış Gerçekleşen Satış Mutlak Sapma 1 1500 1450 50 2 1600 1550 50 3 1600 1650 50 4 1700 1850 150 5 1700 1800 100 Toplam 400 MAD = Toplam / Dönem Sayısı MAD = 400/5 >>> 80
4 Güvenlik Stoğunu Hesaplamaya Hazırız Güvenlik Stoğu = MAD x Güvenlik Faktörü = 80 x 2.06 = 164.8 = 165 Varsayım : MAD hesaplama periyodu = Temin Süresi Örneğin MAD hesaplaması yaparken dönemlerimiz birer aylık ise bu hesaplamanın doğru olması için temin süresinin de 1 ay olması gereklidir. Diğer bir deyimle temin süresi cinsinden MAD hesaplanır ise formül geçerlidir. Eğer Temin Süresi MAD dönemleri ile aynı değil ise formül aşağıdaki gibi uygulanmalıdır. MAD Dönem uzunluğu... 1 Ay, Temin Süresi... 2 hafta olsun Temin Süresi = 0.5 Ay (MAD dönem tanımına uygun hale getiriyoruz) Güvenlik Stoğu = MAD x Güvenlik Faktörü x KKÖK(0.5) Güvenlik Stoğu = 80 x 2.06 x 0.707 Güvenlik Stoğu = 116
5 Servis Seviyesi Güvenlik Stoğunu Aşırı Etkiler Servis seviyesi yukarı doğru çıktıkça güvenlik stoğu aşırı artışlar gösterir, örneğin % 95 den % 99.99 a, yaklaşık 5 puanlık bir artış için güvenlik stoğu 2.42 kat artmalıdır. Güvenlik Stoğu = 80 x 2.06 = 165... Servis Seviyesi % 95 iken Güvenlik Stoğu = 80 x 5.00 = 400.. Servis Seviyesi % 99.99 iken 235 Artış miktarı 165 400/165 = 2.42 kat
Bu algoritma sadece talebi bağımsız olanlar için geçerlidir.
Güvenlik stoğunu hesaplarken talep tahmini ve temin süresi gereklidir. Bu nedenle hammaddeler veya yarı mamuller için hesaplamak istediğinizde bu iki soruya cevap bulmanız gerekir. Sürekli iyileştirme çalışması sürdüren bir firma iseniz, önce değişkenlik sonra da güvenlik stoğu yok etmeniz gereken listenin içinde yer alır.
Eğer Güvenlik Stoğunu aktif olarak kullanıyor ve buna göre siparişler veriyor iseniz stok seviyelerinizi izleyerek periyodik olarak gözden geçirmelisiniz, örneğin 6 ayda 1 kez doğrulamak gibi... Eğer bir MRP kullanıcısı iseniz bağımlı stok kalemleri için Güvenlik Stoğunu azaltmanın adımlarını atıyor olmalısınız, bunun yerine Güvenlik Süresi, Daha Gerçekçi Satış Tahmini gibi çalışmalar yapıyor olmak gerekir. Şirketinizin çalışma hızını arttırabilecek yazılım veya danışmanlık çözümlerimiz için (216) 360 65 60 ı arayabilirsiniz. Temel Teknoloji
Hızlı başlar, çabuk yol alır, başarı ile kullanırsınız... www.temelteknoloji.com.tr >>> Güvenlik Stoğu
Temel Teknoloji Yazılım ve Danışmanlık Cemil Topuzlu Cad. İş Bankası Blokları E-11 Fenerbahçe Kadıköy - Istanbul Tel : (216) 360 65 60 Fax : (216) 360 65 02 www.temelteknoloji.com.tr Facebook https://www.facebook.com/temelteknoloji LinkedIn / Temel Teknoloji YouTube / Temel Teknoloji http://www.linkedin.com/company/temel-teknolojiyaz-l-m-ve-dan-manl-k http://www.youtube.com/channel/ucgr- Xx3ZsnRXBZ5lVMYLo5w
Bu sunum Cengiz Pak tarafından Temel Teknoloji / Freedom ERP için hazırlanmıştır. Kendi eğitiminiz, ödev hazırlama veya firmanızın iç eğitimlerinde olduğu gibi veya değiştirerek kullanabilirsiniz, kaynak belirtirseniz seviniriz. Bunun dışında çoğaltılması veya dağıtılması yazarın telif haklarına aykırı olacaktır, lütfen bu konuda hassasiyet gösteriniz.