İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 : DAVRANIŞ BİLİMLERİ VE YÖNETİM SÜRECİ YÖNETİM SÜRECİ... 1 Klasik Yönetim Anlayışı (1900-1930) İKTİSAT... 2 Neo-Klasik Yönetim Anlayışı (1930-1960) İNSAN... 2 Modern Yönetim Yaklaşımları (1960-2000) DENGE ve ÇEVRE... 3 Modern Ötesi (Post-Modern) Dönem (2000+) BİLGİ... 3 ORGANİZASYON... 4 Tartışma Soruları... 6 BÖLÜM 2 :DAVRANIŞ BİLİMLERİNİ OLUŞTURAN BİLİM DALLARI DAVRANIŞ BİLİMLERİNİ OLUŞTURAN BİLİM DALLARI... 7 DAVRANIŞÇILIK VE DAVRANIŞ BİLİMLERİ... 8 TÜRKİYE DE DAVRANIŞ BİLİMLERİNİN GELİŞİM SÜRECİ... 10 Tartışma Soruları... 10 BÖLÜM 3 :DAVRANIŞ BİLİMLERİNİN İNCELENDİĞİ SİSTEMLER FİZYOBİYOLOJİK SİSTEM... 12 Biyolojik Yaklaşım... 12 PSİKOLOJİK SİSTEM... 12 Davranışcı Yaklaşım... 12 Gestalt Psikolojisi Yaklaşımı... 13 Psikoanalitik Yaklaşım... 13 Bilişsel (Zihinsel) Yaklaşım... 13 Tartışma Soruları... 16 BÖLÜM 4 : DAVRANIŞ BİLİMLERİNİN ETKİLENDİĞİ ÇAĞDAŞ YAKLAŞIMLAR SİSTEM YAKLAŞIMI... 17 DURUMSALLIK YAKLAŞIMI... 18 TOPLAM KALİTE YAKLAŞIMI... 18 KÜRESELLEŞME... 19 ETKİLEŞİMCİLİK MODELİ... 19 Tartışma Soruları... 20 BÖLÜM 5 :ALGILAMA (PERCEPTION) ALGILAMAYI ETKİLEYEN FAKTÖRLER... 22 Algılayan... 23 Algılanan... 24 Durum... 25
ALGILAMA SÜRECİ... 25 Dikkat ve Seçim... 25 Bilgilerin Organizasyonu... 26 Bilgilerin Yorumu... 27 Tekrar Hatırlama... 27 ALGILAMA HATALARI (YANILGILARI)... 27 Basmakalıpçılık (Stereotyping)... 27 Model Örneği Oluşturma (Prototyping)... 28 Hale Etkisi (Halo Effect)... 28 Seçici Algılama (Selective Perception)... 28 Yansıtma (Projection)... 29 Zıtlık Etkisi (Opposition)... 29 Beklentiler (Expectations)... 29 Tartışma Soruları... 30 BÖLÜM 6 : ATFETME (ATTRIBUTION) ATFETMEYİ ETKİLEYEN NEDENLER... 32 ATFETMEYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER... 32 ATFETME MODELİ... 34 ATFETME HATALARI... 35 Tartışma Soruları... 36 BÖLÜM 7 : ÖĞRENME (LEARNING) ÖĞRENME TEORİLERİ... 38 Davranışçı Öğrenme Teorileri... 38 Bilişsel Öğrenme Teorileri... 40 Sosyal Öğrenme Teorileri: (Davranışsal+Bilişsel)... 41 ÖĞRENME ÇEŞİTLERİ... 41 Deneme Yanılma Yoluyla Öğrenme... 41 Gözlem Yoluyla Öğrenme (Model Alma)... 42 Kavrama Yoluyla Öğrenme... 44 Tartışma Soruları... 44 BÖLÜM 8 :ÖĞRENME İLKELERİ ÖĞRENME İLKELERİ... 45 Öğrenme Eğrileri... 45 Sönme... 48 Kendiliğinden Geri Gelme... 48 Genelleme... 48 Ayırım... 49 Pekiştirme... 49 BİLİŞSEL ÖĞRENME VE BELLEK (HAFIZA)... 51 ÖĞRENME STRATEJİLERİ... 53 Tartışma Soruları... 56 BÖLÜM 9 : ÖRGÜTTE BİREY VE KİŞİLİK KİŞİLİĞİN ÖZELLİKLERİ... 58 KİŞİLİK TEORİLERİ... 59
Sigmund Freud... 59 Alfred Adler (Üstünlük Arama Kuramı)... 59 Carl Gustav Jung... 60 Eric Berne... 61 Karen Horney... 61 Harry Stack Sullivan (Kişiler Arası İlişki Kuramı)... 62 Eric Fromm (Özgürlükten Kaçma Kuramı)... 62 Otto Rank... 63 Hans Jurgen Eysenck... 63 E. Kretschmer... 63 Chris Argyris... 64 KİŞİLİĞİN DEĞERLENDİRİLMESİ... 64 KİŞİSEL FARKLILIĞI DOĞURAN NEDENLER... 65 DÖRT KİŞİLİK TİPİ TEZİ... 66 ÖRGÜTSEL DAVRANIŞI ETKİLEYEN TEMEL KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ... 66 İŞ VE KİŞİLİK UYUMU... 69 Tartışma Soruları... 70 BÖLÜM 10 : GÜDÜLEME (MOTIVATION) GÜDÜLERİN AYRIMI... 72 Birincil (Fizyolojik) Güdüler... 72 Genel (Psikolojik) Güdüler... 72 İkincil (Sosyolojik) Güdüler... 73 GÜDÜLEME TEORİLERİ... 76 Klasik Güdüleme Teorileri... 76 Çağdaş Motivasyon Teorileri... 80 Tartışma Soruları... 86 BÖLÜM 11 : İŞ TATMİNİ (JOB SATISFACTION) İŞ TATMİNİNE/TATMİNSİZLİĞİNE NEDEN OLAN ETKENLER VE SONUÇLARI... 88 İŞ TATMİNSİZLİĞİNİ İFADE BİÇİMLERİ... 90 Tartışma Soruları... 92 BÖLÜM 12 :TUTUMLAR (ATTITUDES) TANIMI VE KAPSAMI... 93 TUTUMUN BOYUTLARI... 94 Tutumun Konusu (Object)... 94 Tutumun Yönü (Direction)... 95 Değişim Aralığı (Range)... 95 Yoğunluk (Intensity)... 95 İki Yönlü Çekim (Ambivalance)... 96 Belirginlik (Salience)... 96 Merkezilik (Centrality)... 96 Bilişsel Karmaşıklık (Cognitive Complexity)... 96 Tutumun Esnekliği (Flexibility)... 96 TUTUM VE DAVRANIŞLAR ARASINDAKİ İLİŞKİLER... 97 TUTUMLARIN OLUŞUMU... 97
Tartışma Soruları... 108 BÖLÜM 13 :GRUP DİNAMİKLERİ (GROUP DYNAMICS) GRUPLAR VE DAVRANIŞI... 110 GRUP TİPLERİ... 110 Biçimsel Biçimsel Olmayan Gruplar... 110 Birincil ve İkincil Gruplar... 112 Üyelik ve Danışma Grupları... 113 Bağlı Gruplar... 114 GRUP OLUŞUMUNUN NEDENLERİ... 114 İçsel Kaynaklar... 114 Dışsal Kaynaklar... 115 GRUP GELİŞİM SÜREÇLERİ... 115 Karşılıklı Kabul... 115 İletişim ve Karar Verme... 115 Güdü ve Verimlilik... 116 Kontrol ve Organizasyon... 116 GRUP BAŞARI FAKTÖRLERİ... 117 Kompozisyon... 117 Büyüklük... 118 Normlar... 118 Grup Bağlılığı... 119 GRUP KARAR VERME TEKNİKLERİ... 120 Komiteler ve Etkileşim Grupları... 120 Beyin Fırtınası (Alex Osborne-1930)... 120 Nominal Grup Tekniği (NGT)... 121 Delphi Tekniği... 122 Tartışma Soruları... 124 BÖLÜM 14 :LİDERLİK (LEADERSHIP) LİDERLİK TEORİLERİ... 126 Evrensel Liderlik Teorileri... 126 DURUMSAL LİDERLİK TEORİLERİ... 132 Fred Eduard Fiedler in Etkin Liderlik Yaklaşımı... 132 Araç Amaç yaklaşımı (Path- Goal Theory of Leadership)... 133 Üç Boyutlu Liderlik Davranışı Yaklaşımı... 133 Paul Hersey ve Kenneth H. Blanchard ın Yaşam Dönemi Modeli... 134 Victor H. Vroom ve Philip W. Yetton Liderlik Yaklaşımı... 136 BİÇİMSEL VE BİÇİMSEL OLMAYAN GRUPLARDA LİDERLİK... 137 Biçimsel Gruplarda Liderlik... 137 Biçimsel Olmayan Gruplarda Liderlik... 138 LİDER ETKİNLİĞİ... 138 MODERN LİDERLİK YAKLAŞIMLARI... 139 Transaksiyonel Lider (İşe Yönelik)... 139 Transformasyonel Lider (Dönüştürücü)... 140 Tartışma Soruları... 142
BÖLÜM 15 : İLETİŞİM (COMMUNICATION) İLETİŞİM SÜRECİ VE İLETİŞİM SÜRECİNİN TEMEL UNSURLARI... 144 İLETİŞİM SÜRECİNİN TEMEL UNSURLARI... 145 İLETİŞİMİN FONKSİYONLARI... 147 İLETİŞİM MODELLERİ... 147 İLETİŞİM ÇEŞİTLERİ... 149 Tartışma Soruları... 166 BÖLÜM 16 : ÖRGÜTLERDE GÜÇ VE POLİTİK DAVRANIŞLAR (POWER AND POLITICAL BEHAVIOR) GÜÇ KAVRAMI... 168 POLİTİKA KAVRAMI... 177 GÜÇ VE POLİTİK DAVRANIŞLARA GENEL BAKIŞ... 183 Tartışma Soruları... 186 BÖLÜM 17 : ORGANİZASYONLARDA ÇATIŞMA VE YÖNETİMİ ÇATIŞMA KAVRAMI VE YÖNETİM KURAMINDAKİ YERİ... 188 Çatışmanın Tanımı... 188 Çatışma Konusundaki Yaklaşımlar... 189 Örgütsel Çatışma Modelleri... 190 ÇATIŞMANIN KAYNAKLARI... 190 ÇATIŞMA TÜRLERİ... 196 ÇATIŞMA SÜRECİ... 199 ÇATIŞMANIN ÇÖZÜMLENMESİ... 202 Tartışma Soruları... 214 BÖLÜM 18 : STRES YÖNETİMİ STRESİN TANIMI VE BENZER KAVRAMLARLA İLİŞKİSİ... 216 Stresin Tanımı... 216 Stresin Türleri... 225 Stresin Diğer Kavramlarla İlişkisi... 226 BAŞLICA STRES KAYNAKLARI (STRESÖRLER)... 232 STRESİN YARATTIĞI SONUÇLAR... 246 STRESLE BAŞAÇIKMA YOLLARI... 250 Tartışma Soruları... 258 BÖLÜM 19 : TÜKENMİŞLİK (BURNOUT) TÜKENMİŞLİK KAVRAMI... 260 TÜKENMİŞLİĞİN GELİŞİM SÜRECİ... 261 MASLACH IN ÜÇ BOYUTLU TÜKENMİŞLİK MODELİ... 262 TÜKENMİŞLİĞİN BELİRTİLERİ... 264 TÜKENMİŞLİĞE ETKİ EDEN FAKTÖRLER... 265 TÜKENMİŞLİĞİN SONUÇLARI... 267 TÜKENMİŞLİK İLE MÜCADELE TEKNİKLERİ... 268 Tartışma Soruları... 271 KAYNAKÇA... 273