. Türiye Deprem Mühedisliği ve Sismoloji Koferası 5-7 Eylül 03 MKÜ HATAY PATLAMA KAYAKLI YER HAREKETİ ETKİSİDEKİ AYAKLI ÇELİK SU DEPOLARII DİAMİK AALİZİ ÖZET: K. Hacıefedioğl ve O. Kösal Doçe Door, İşaa Müh. Bölümü, Odoz Mayıs Üiversiesi, Sams Öğreim Görevlisi, Yapı Deeim Programı, Odoz Mayıs Üiversiesi, Sams Email: olg_osal@homail.com Palama işlemi, arayollarıda üel açmada, şev düzelemede, baraj işaalarıda hafriya çalışmalarıda, made ocalarıda, esi biaları yıılmasıda sılıla llaılmaadır. Yeryüzüde ya da yeryüzüe ço yaı yerlerde palama gerçeleşirildirildiğide büyü bir eerji açığa çımaadır. B eerji edeiyle yer hareei meydaa gelmeedir. B çalışmada, palama ayalı olşa yer hareelerii (hava şo eili ve dire eili) ayalı çeli s depolarıı diami davraışları üzeridei eileri icelemişir. B amaçla hesaplarda llaıla yer hareei ivme değerleri soasi bir yöem ile ahmii olara elde edilmişir. Palama ayalı yer hareeii elde edilmesi içi, palama merezie ola di zalığa ve palayıcı ağırlığıa bağlı olara elde edile pi ivme değeride ve palama basıcıı zama zarf eğriside yararlaılmışır. Palama ayalı yer hareeii üreilmesi içi yazarlar arafıda BlasGM (Arificial Geeraio of Blas Idced Grod Moio) adlı bir yazılım gelişirilmişir. B yazılım sayeside palamaı merezie ola di zalığa ve palayıcı ağırlığıa bağlı olara yapay ivme değerleri olşrlabilmeedir. B çalışma ile ayalı çeli s depolarıı yaııda meydaa gele palamaları, zemide yüse freaslı yer hareelerie (hava şo eili ve dire eili), yapı elemalarıda ise gerilmeleri ve yerdeğişirmeleri arışıa ede oldğ görülmeedir. AAHTAR KELİMELER: Palama ayalı yer hareei, rasgele işlem, zarf fosiyo, ayalı çeli s depos.. GİRİŞ Ülemizde ve düyada işaa, madecili, perol, arım ve ormacılı alalarıda eolojii de gelişmesiyle birlie birço palama işlemi yapılmaadır. Ko, demiryol, arayol, baraj, havaalaı, lima işaalarıa hammadde emii, çeşili amaçlara yöeli üel açılması, çeşili emel azıları, bia ve yapıları orollü yıımı gibi pe ço işaa mühedisliği yglamasıda, palama işlemi sı sı gerçeleşirilmeedir. Aca palama işlemii geirdiği olml eiler yaıda, birço olmsz ei de blmaadır. Palama işlemi sırasıda yer hareei, hava şo, doğal malzeme fırlaması (aya parçacıları, zemi pariülleri) gibi olmsz eiler meydaa gelmeedir. B çalışmada, palama işlemii e olmsz eileride ola yer hareei icelemişir. İşaa sahasıa yaı yerleşim yerleridei mevc al ve üs yapılar palama işlemii oraya çıardığı eerjide eilemeedir. Yeryüzeyide veya yeryüzeyii ço yaııda bir palama gerçeleşiğide oraya çıa eerjii bir ısmı serbes hava yolyla bir ısmı da dire yer boyca ileilmeedir. Hava yolyla ileile eerji hava şo eili yer hareeii olşrre, dire olara yer boyca ileile eerji de dire eili yer hareeii olşrmaadır (UC, 008). Palama sırasıda havada olşa basıç, zemie bir gerilme yglayara hava şo eili yer hareeii olşrmaadır. Zemidei gerilmei büyülü ve süresi, zemi cisie ve hava basıcıı özelliğie bağlıdır. Geellile, hava şo eili yer hareei aşağıya doğr devam emeedir. Hava şo eili yer hareeleri,
. Türiye Deprem Mühedisliği ve Sismoloji Koferası 5-7 Eylül 03 MKÜ HATAY yeryüzeyide e büyüür ve derilile azalmaadır. Bla birlie, sığ s abaası, sığ aya zemi arayüzeyi veya diğer süresizlileri blması ormal azalış süresii değişirmeedir (UC, 008). Dire eili yer hareei, zemi abaaları boyca doğrda ileile palama eerjisii soc olşmaadır. Dire eili yer hareei, hava şo eili yer hareeide daha z sürer ve dalga biçimi siüzoidaldir. Palama işlemi gerçeleşiğide, yeryüzeyide bir oadai e yer hareei, hava şo eili ve dire eili yer hareeii birleşimide olşmaadır (UC, 008).. PATLAMA KAYAKLI YER HAREKETİİ MODELLEMESİ Palama ayalı yer hareeleri yüse freaslı ve ço ısa süreli yer hareeleridir. B yer hareelerii davraışıı eileye birço paramere blmaadır. B paramereler şlardır; palayıcı ağırlığı, palama merezi ile yapı arasıdai di zalı, palama merezi deriliği, zemi ve ayaı geoei özellileri. Depremi olşrdğ yer hareei ile yapılarda olşaca eiler süreli araşırılmaadır. Gere meydaa gelmiş deprem ayıları ile gerese de yapay üreile deprem ayılarıyla yapılar diami olara aaliz edilmeedir. Bezer olara palama ayalı olşaca yer hareelerii, mevc yapılara eisi de büyü öem arz emeedir. B edele, deprem içi yapıları diami aalizi yapıldığı gibi palama içi de diami hesapları diali bir şeilde yapılması geremeedir. Düya lieraürüde palama ayalı yer hareei çalışmalarıı hızla devam emesi edeiyle b çalışma öem aşımaadır (W ve diğ., 004; Ma ve diğ., 004; Hao ve W, 005; L ve Wag, 006; Özme, 006; W ve Hao, 007; Özca, 00; Sigh ve Roy, 00; Hacıefedioğl ve diğ., 0). Şeil de palama merezide R di zalığıdai yapı görülmeedir. Şeil. Palama merezi, TT palayıcı ve palama merezie R di zalığıdai ayalı çeli s depos. Palama ayalı yer hareeii modellemeside, palama merezie ola di zalığa ve palayıcı ağırlığıa bağlı olara elde edile pi ivme değeride ve palama basıcıı zama zarf eğriside yararlaılmaadır (W ve Hao, 005). Palama ayalı yer hareei modelii olşrlması içi sasyoer olmaya rasgele işlem yeerli bir yöem olara slmaadır (Riz ve Pezie, 969). Palama ayalı yer hareeii emsile, yer hareei ivme değerlerii ahmi edilebilmesi içi yazarlar arafıda BlasGM (Arificial Geeraio of Blas idced Grod Moio) adlı bir yazılım gelişirilmişir. B yazılım sayeside palama merezie ola di zalığa ve palayıcı ağırlığıa bağlı olara yapay ivme değerleri olşrlabilmeedir. Ayrıca zamaa bağlı
. Türiye Deprem Mühedisliği ve Sismoloji Koferası 5-7 Eylül 03 MKÜ HATAY hız, yerdeğişirme, palama basıcı değerleri de elde edilebilmeedir. Palama ayalı yer hareeii modellemesi içi, arazi deeyleride elde edile ampiri formüllerde yararlaılmışır... Hava Şo Eili Yer Hareei Hava şo eili yer hareei içi zamaa bağlı ivme ayılarıı üreilebilmesi içi aşağıdai delemle elde edile masimm yaay ivme llaılmaadır. 00.Pso AH (g) () ρ.c.g p B delemde, P so =Palama basıcıı e büyü değeri (psi), A H = Yeryüzeyii masimm yaay ivmesi (g), g = Yerçeimi sabii (3. f/s ) ile göserilmeedir. () formülüde yer ala ρ, zemii üle yoğlğ Tablo- de ve C p, zemii sismi dalga hızı Tablo- de zemi ürüe göre verilmeedir (UC, 008). P so palama basıcı ise BlasGM yazılımı ile hesaplamaadır(w ve Hao, 005). BlasGM yazılımı Ameria birim sisemi ile SI birim sisemi arasıdai döüşümü yapara yer hareei ivmesii g ciside hesaplamaadır. Ayrıca soçlar her ii birim sisemi ile elde edilebilmeedir. Tablo. Tipi zemiler ve ayaçlar içi üle yoğlları. Malzeme Küle yoğlğ, ρ(g-s )/m 4 Gevşe, r m 54.746 Gevşe, doyg m 95.067 Sıı, r m 79.80 Sıı, doyg m 0.3 Kr il.053 Doyg il 79.80 Kr, ml sil 7.09 Doyg, ml sil.503 Bazal 78.979 Grai 69.7 Kaler 45.96 Kmaşı 8.850 Killi şis 36.478 Beo 45.96 Tablo. Zemiler ve ayaçlar içi ipi sismi hızlar. Malzeme Sismi hız(m/s) Gevşe ve r zemiler 8.880-005.840 Kil ve yaş zemiler 76.000-90.40 İri ve sıışırılmış zemi 94.400-590.800 Kmaşı ve çimeol zemiler 94.400-467.00 Killi şis ve ireçli il 88.800-5334.000 Kireçaşı-ebeşir 33.600-6400.800 Meamorfi ayaçlar 3048.000-6400.800 Volai ayaçlar 3048.000-6858.000 Sağlam ploi ayaçlar 396.400-760.000 Çala grai 43.840-457.000 Ayrışmış ayaçlar 609.600-3048.000 3
. Türiye Deprem Mühedisliği ve Sismoloji Koferası 5-7 Eylül 03 MKÜ HATAY.. Dire Eili Yer Hareei Dire eili yer hareeii emsile, grai zemie ai zamaa bağlı ivme ayılarıı üreilebilmesi içi () ol delem.45.07 PPA 3.979R Q (g) () olara ifade edilmeedir (W ve Hao, 005). Brada, PPA, e büyü parçacı ivmesi, R, palama merezide di zalığı (m), Q, TT palayıcı ağırlığıı (g) gösermeedir. Görüldüğü gibi palayıcı ağırlığıa, palama merezide di zalığa ve zemi özelliğie bağlı olara hava şo eili ve dire eili yer hareelerii masimm ivmeleri hesaplaabilmeedir. Palama ayalı yer hareei hava şo eili ve dire eili yer hareelerii birleşimi oldğda, () ve () 'dei ivme değerleri g ciside oplamışır (UC, 008). Yapıları diami aalizide ise, yer hareeii emsile ivmei zamaa bağlı değerlerii bilimesi gerelidir. B çalışmada, palamaı diami eilerii her zama deeysel olara belirleemediği drmlarda diae alıabilece ivme-zama değerleri gelişirile yazılım ile elde edilmişir. Deeysel çalışmaları hem güveli hem de eoomi sor edeiyle süreli olara yapılamaması, palama ayalı yer hareelerii yapay olara üreilmesi ihiyacıı oraya çıarmaadır. Palama ayalı yer hareeii modellemeside sasyoer olmaya rasgele işlem yöemi llaılmaadır. B yöemde, yer hareei ivme değerleri, deermiisi şeil fosiyo (zama yoğl zarf fosiyo) p() ve sasyoer işlem, w() paramereleri llaılara hesap edilmeedir (Boloi, 960; Jeigs ve diğ., 969; Riz ve Pezie, 969; Sóles, 997 ). Palama ayalı sasyoer olmaya yer hareei (Ami ve Ag, 968) arafıda da (3) delemiyle ifade edilmişir. a b p w (3) Şeil fosiyo deprem mühedisliğide zamalama baımıda sismi yer ireşimii drağa (sasyoer) olmaya özelliğii belirlemede llaılmaadır. (3) ol delem içi şeil fosiyo Hilber döüşümüde elde edilmeedir (Kaasewich, 98). Bezer olara b şeil fosiyo palama ayalı yer hareelerii zarfıı expoasiyel biçimde modelleyebilmeedir. B fosiyo (W ve Hao, 005); p 0, me biçimidedir (Şeil b). m ve yer hareeii drağa olmaya özelliğie bağlı paramerelerdir. e doğal logarimadır, m ve paramereleri p ile belirlemeedir. p, a da ivmei masimm değerie laşması içi geçe süredir (W ve Hao, 005). (5) p / Yapıla deeylerde palama merezide R zalığı ile yeryüzeyidei bir oada ireşim dalgasıı varış zamaı (W ve Hao, 005),.03 0.0 0.9R Q / (7) ile basiçe ahmi edilebilmeedir. c s grai zemii P dalga hızıdır. p ahmi edile zama içi ampiri bağıı (W ve Hao, 005), 4 0.7 /3 0.8 4 0.8 5.x0 Q ( R / Q ) 5.x0 R (s) (8) p olara elde edilmeedir. Görüldüğü gibi, p yalızca R zalığıa bağlıdır. Yer hareei dalgasıı süresi, yapısal eiye esir ede ço öemli bir parameredir. B çalışmada, sarsıı dalgası süresi d, 4 m e 0, 0, a c s (4) (6)
. Türiye Deprem Mühedisliği ve Sismoloji Koferası 5-7 Eylül 03 MKÜ HATAY d a (9) olara aımlamaadır. BlasGM yazılımı llaılara, Şeil a da palama soc oraya çıa basıç değişimleri ve Şeilb'de palamaya ai ipi bir zama zarf fosiyo göserilmeedir. (a) (b) Şeil. (a)palama basıç grafiği ve (b) palama ayalı yer hareeii ipi bir zama zarf fosiyo. Aaayadai ivme, p(), zamaı deermiisi fosiyo, S 0 beyaz gürülü fosiyoa bağlı olara elde edile w() çarpımı ile ifade edile Gass sho gürülüsü ile bezeim yapılmaadır. Zemi abaasıı filre eisi, 0 söümsüz açısal freas ve söüm oraı ile ifade edile söümlü e serbesli dereceli doğrsal sisemle bezeşim yapılmaadır. a g () yer hareei ivmesi,.. z 0. z z a. a g 0 0 ( ) z z 0 b (0) () (0) ve () delemlerii çözülmesi ile elde edilmeedir (Riz ve Pezie, 969). Şeil 3'de sırasıyla 5Kg, 50g ve 00Kg TT (palayıcı madde) ve palama merezide 5m zalı içi, BlasGM yazılımı ile yapay olara elde edile zamaa bağlı yaay ivme değerleri göserilmeedir. Palama ayalı yer hareeii zamaa bağlı ivmelerii yapay olara üree BlasGM yazılımı, MATLAB programlama dilide gelişirilmişir. Yazılıma, giriş verisi olara, palayıcı ağırlığı, palama merezie di zalı, zama aralığı, zemi cisi( sismi hız, söüm oraı) değerleri girilmeedir. Şeil 3. Palama merezie 5m mesafede, 5Kg, 50Kg ve 00Kg palayıcı ile olşa yaay ivme-zama değişimi. 5
. Türiye Deprem Mühedisliği ve Sismoloji Koferası 5-7 Eylül 03 MKÜ HATAY 3. AYAKLI ÇELİK SU DEPOLARII DİAMİK AALİZİ 3.. Ayalı Çeli S Depoları S geirme projeleride s basıcıı yeerli düzeyde olmadığı drmlarda, s basıcıı arırma içi ayalı s depoları ercih edilmeedir. Ülemizdei resmi rmlar çoğlla ayalı beoarme s depolarıı llamaadır. Aca diğer ülelerde amame çeli aşıyıcı siseme sahip ayalı çeli s depoları işa edilmeedir. Çeli aşıyıcı sisem, beo agregası olmaya yerlerde, moajı ve demoajı hızlı olması geree yerlerde ercih edilmeedir. B olml yaları yaıda çeli aşıyıcı siseme sahip ayalı depolar orozyoa ğraması edeiyle belli periyolarda baım isemeedir. B drm da beoarme ayalı depolara göre, çeli depoları işleim masraflarıı fazla oldğ gösermeedir. B çalışmada, palama ayalı yer hareei eiside ayalı çeli s depos ele alıara diami eiler icelemişir. Şeil 4'de ayalı çeli s depos (a) düşey esii, (b) bimiş hali, (c) sol elema modeli verilmeedir. (a) (b) (c) Şeil 4. Ayalı çeli s depos (a) düşey esii (URL -), (b) bimiş hali (URL -), (c) sol elema modeli. Ayalı çeli s depos, sol elemalar yöemii llaa ASYS yazımıyla Şeil 4c'dei gibi modellemişir. Depo haze hacmi 30m 3 'ür. Haze s o 4.60m ve depo epe o 5.40m'dir. Eği ololar 6" çapıda, yaay irişler " çapıda, bor meholü 60cm çapıda çeli borlarda imal edilmişir. Diyagoal gergi çblarda ise Ø0'li işaa demiri llaılmışır. ASYS yazılımıda eği ololar ve irişler BEAM88, gergi çbları LIK80, haze abğ SHELL63 ile, hazedei s LUID80 sol elemaı ile modellemişir. Ayalı çeli s depos grai zemie aasre mesele bağlamışır. Grai zemi homoje abl edilmişir. 3.. Haree Delemi Ayalı çeli s depos sıvı-yapı eileşim sisemlerie öreir. B ip yapılarda diami ei alıdai sıvı yapıı, yapı da sıvıı davraışıı öemli derecede eilediğide, palama ayalı yer hareei eisidei ayalı çeli s deposda b drm diae alımalıdır. Sıvı-yapı eileşim sisemii ora haree delemleri her ii siseme ai eşilileri arayüzey şarı diae alıara birleşirilere elde edilmeedir. 6
. Türiye Deprem Mühedisliği ve Sismoloji Koferası 5-7 Eylül 03 MKÜ HATAY 7 U K U C U M Arayüzey şarları diae alıara, Lagrage yalaşımıa dayalı "" serbesli dereceli sıvı-yapı sisemlerii yer hareei alıdai söümlü hale ai ora haree delemi (Chopra, 996). () şelide yazılabilir. Brada K C,, M sırasıyla ora sisemi üle, söüm ve rijili marislerii; U U,, U ise sırasıyla oplam ivme, hız ve yerdeğişirme veörlerii, ise dış yü veörüü gösermeedir. Palama ayalı yer hareei eisidei ayalı çeli s depolarıı diami aalizi, () eşiliğii ewmar-β yöemi llaılara çözümlemesiyle yapılabilmeedir. B sayısal yöemde (3) (4) (5) (6) (7) (3), (4), (5), (6) ve (7) delemleri llaılara sayısal çözümleme yapılmışır (Har ve Wog, 999). 3.3. Sayısal Uyglamalar Yapay olara elde edile palama ayalı yer hareelerii diami eileri, ASYS sol elemalar yazılımıda modellee ayalı çeli s depos üzeride icelemişir. Ayalı çeli s depos yüseliği boyca yer ala 3, 4, 5, 6, 8 ve 39 ol düğüm oaları (Şeil 4c) içi elde edile x yöüdei yerdeğişirme değerleri Tablo 3'de görülmeedir. Ayalı çeli s deposda,4,5,6,7,,,3 ol elemalara ai ormal gerilmeler Tablo 4'e görülmeedir. B elemaları rii elemalar oldğ Şeil 5a,5b,5c'de de alaşılmaadır. Tablo 3'e de görüldüğü gibi palama soc olşa yerdeğişirmeler, palayıcı miarı arıça armaadır. Bezer olara Tablo 4'e ve Şeil 5a,5b,5c'de palama soc olşa ormal gerilmeler, palayıcı miarı arıça armaadır. Palama ayalı yer hareei eisidei ayalı çeli s depos diami aalizide, depo.periyod T =0.73s,. periyod T =0.70s olara elde edilmişir. H m H 3 q H q q
. Türiye Deprem Mühedisliği ve Sismoloji Koferası 5-7 Eylül 03 MKÜ HATAY Tablo 3. Palama merezie di zalı R=5m ie, Q=5g, Q=50Kg ve Q=00Kg palayıcı ile meydaa gele palama ayalı yer hareeii ayalı çeli s depos yüseliği boyca olşrdğ x yöüdei yerdeğişirmeler. Düğüm X Yöüdei Yerdeğişirme (mm) Yüseli(m) oası Q=5g Q=50g Q=00g 0.00 3 0.0000 0.0000 0.0000 4.00 4.63.443.460 8.00 5 0.63 0.70 0.6300.00 6 3.980 3.847 3.8757 4.60 8 6.7984 6.7983 6.7983 5.0 39 0.5463 0.4646 0.53 (a) (b) (c) Şeil 5. Palama merezie di zalı R=5m ie, (a) Q=5Kg,(b) Q=50Kg, (c) Q=00Kg palayıcı ile meydaa gele palama ayalı yer hareeii depoda olşrdğ ormal gerilmeler(mpa). Tablo 4. R=5m zalı ve Q=5g, Q=50g ve Q=00g palayıcı içi, palama ayalı yer hareei eisidei ayalı çeli s depos rii elemalarıa ai ormal gerilmeler. Elema o ormal Gerilmeler (MPa) Q=5g Q=50g Q=00g 00. 00.76 0.8 4 7.78 8.56 8.6 5 0.6.60.89 6 7.6 8.34 8.77 7 00.7 00.46 0.3 00.4 00.43 0.0 98.5 98.75 99.43 3 97.96 98.6 98.90 8
. Türiye Deprem Mühedisliği ve Sismoloji Koferası 5-7 Eylül 03 MKÜ HATAY 4. SOUÇLAR Palama ayalı yer hareei eisidei ayalı çeli s depos diami aalizii yer aldığı b çalışmada aşağıdai değerledirmeler yapılabilir. Yeryüzüde veya yeryüzüe ço yaı yerlerde gerçeleşirile palamalar soc büyü bir eerji açığa çımaadır. B eerji edeiyle hava şo eili yer hareei ve dire eili yer hareei oraya çımaadır. B çalışmada, b ii yer hareeii birleşimide olşa palama ayalı yer hareei icelemişir. Palama ayalı yer hareeii emsile sasyoer olmaya rasgele işlem yöemi llaılmışır. Yapay yer hareeleri içi, grai zemide yapılmış ola deeysel çalışmalarda yararlaılmışır. Deeysel çalışmalarda elde edile pi ivmeler yardımıyla, yazarlar arafıda gelişirile BlasGM yazılımı llaılara palamaya ai ivme değerleri elde edilmişir. Ayalı çeli s depos sol elemalar yöemii llaa ASYS yazılımı ile modellemişir. Daha sora palama ayalı yer hareei eisidei ayalı çeli s depos diami aalizleri gerçeleşirilmişir. Diami aalizler soc, palama merezie di zalı sabie, palayıcı ağırlığı arıça yerdeğişirmeleri ve gerilmeleri arığı görülmüşür. Yerleşim yerlerie yaı yerlerde palama çalışmaları yapılıre, yapıları palama ayalı yer hareelerie arşı davraışlarıı da diae alıması geremeedir. Asi drmda, yerdeğişirmeler ve gerilmeler sıır değerleri aşığıda aşıma gücüü soa ermesi gibi isemeye drmlar oraya çıacaır. KAYAKLAR ASYS iie Eleme Aalysis Sysem(0). SAS IP, Ic., U.S. Ami, M., Ag, A.H.S. (968). A o-saioary sochasic model of earhqae moio., J. Eg. Mech. Div. 94(), 559 583. Hacıefedioğl, K., Kösal, O.(0).BlasGM (Arificial Geeraio of Blas Idced Grod Moio). Boloi, V.V.(960), Saisical heory of he aseismic desig of srcres, I:Proceedigs of he d World Coferece o Earhqae Egieerig, Toyo,, 365-374. Chopra, A.K. (996). Dyamics of Srcres: Theory ad Applicaios of Earhqae Egieerig, d Ediio, Preice Hall, 844 s. Earhqae Egieerig Research Ceer (969). PSEQ - Arificial geeraio of earhqae accelerograms,, Repor o EERC 69-3, P. Riz ad J. Pezie, Uiversiy of Califoria, Bereley, Califoria. Hacıefedioğl, K., Krlş, S., Birici,. (0) merical ivesigaio of sochasic respose of a elevaed waer a o radom dergrod blas loadig, Sochasic Eviromeal Research ad Ris Assessme, Vol. 6, 599-607. Har C.G. ve Wog K. (999). Srcral dyamics for srcral egieers, Joh Wiley&Sos, Ic.,Toroo, Jeigs, P.C., Hoser, G.W.ve Tsai,.C. (969). Simlaed earhqae moios for desig prposes, I: Proc. 4h World Coferece o Earhqae Egieerig, Saiago, Chile,, 45 60. Kaasewich, ER.(98). Time seqece aalysis i geophysics, The Uiversiy of Albera Press; Edmoo, Albera, Caada. 9
. Türiye Deprem Mühedisliği ve Sismoloji Koferası 5-7 Eylül 03 MKÜ HATAY L, Y. ve Wag, Z. (006). Characerizaio of srcral effecs from above-grod explosio sig copled merical simlaio. Compers & Srcres 84(8), 79-74. Ma, H. J., Qe, S. T., Ag K. K. (004).Soil srcre ieracio effec from blas-idced horizoal ad verical grod vibraio. Egieerig Srcres 6(), 66-675. MATLAB. (009). The MahWors, aic, MA. Kösal O.(03). Palama ayalı yer hareei eisidei ayalı çeli s depolarıı diami aalizi, Yüse Lisas Tezi, Odoz Mayıs Üiversiesi, e Bilimleri Esiüsü, Sams, 459956. Özca D.M.(00). Yapıları Palama Kayalı Doğrsal Olmaya Davraışlarıı Deeysel Yöemlerle Belirlemesi, Dorora Tezi, Karadeiz Tei Üiversiesi, e Bilimleri Esiüsü, Trabzo, 76440. Özme, H.(006). Palama Kayalı Yer Hareeii Modellemesi ve Yapı Üzeridei Eilerii İcelemesi, Karadeiz Tei Üiversiesi e Bilimleri Esiüsü, Trabzo. Sigh, P.K. ve Roy, M.P. (00).Damage o srface srcres de o blas vibraio, Ieraioal Joral of Roc Mechaics ad Miig Scieces 47(6), 949-96. Sóles, J.(997). Sochasic Processes ad Radom Vibraios: Theory ad Pracice, Eglad. Uified aciliies Crieria (UC).(008). Srcres To Resis The Effecs Of Accideal Explosios, Techical Maal. US Deparme of he Army, avy, ad Air orce, Washigo. URL-:hp://hossihassay.blogfa.com/pos-30.aspx, (Ziyare arihi: 5 Eim 0). URL-: hp://vis.eg.ci.ed/~cree/e3/elevaed%0waer%0a.jpeg, (Ziyare arihi: 5 Eim 0). W, C., Hao, H., L, Y.ve S, S. (004). merical simlaio of srcral resposes o a sad layer o blas idced grod exciaio. Compers & Srcres 8 (9-0), 799-84. W, C.ve Hao, H. (005). Modelig of simlaeos grod shoc ad airblas pressre o earby srcres from srface explosios. Ieraioal Joral of Impac Egieerig 3(6), 699-77. W, C. ve Hao, H. (007). merical simlaio of srcral respose ad damage o simlaeos grod shoc ad airblas loads. Ieraioal Joral of Impac Egieerig 34(3), 556 57. 0