İçindekiler I. BÖLÜM ÖRGÜTLERDE İNSAN İLİŞKİLERİ A. İNSAN İLİŞKİLERİNDE GELİŞMELER... 1 B. ÖRGÜTLERDE İNSAN İLİŞKİLERİ... 4 1. İnsan İlişkilerinin Amacı... 9 2. İnsan İlişkilerinde Temel İlkeler... 9 3. Örgütlerde İnsan İlişkileri ve Davranış Biçimleri... 12 II. BÖLÜM ÖRGÜTLERDE GRUPLAR VE GRUPLARLA İLİŞKİLER A. ÖRGÜTLERDE YÖNETSEL GRUPLAR... 18 1. Yönetsel Grupların Oluşumu, Yapısı, Özellikleri ve İşlevleri... 19 2. Örgütlerde Yönetsel Gruplarla İlişkiler... 22 B. ÖRGÜTLERDE DOĞAL VE SOSYAL GRUPLAR... 23 1. Doğal ve Sosyal Grupların Oluşumu, Yapısı, Özellikleri ve İşlevleri... 23 2. Doğal ve Sosyal Gruplarla İlişkiler... 25 C. ÖRGÜTLERDE KARŞIT GRUPLAR... 28 1. Karşıt Grupların Oluşumu, Yapısı, Özellikleri ve İşlevleri... 28 2. Yönetimde Karşıt Gruplarla İlişkiler... 31 D. ÖRGÜTDIŞI BASKI VE ÇIKAR GRUPLARI... 33 1. Baskı ve Çıkar Gruplarının Yapısı, Özellikleri ve İşlevleri... 33 2. Yönetimde Baskı ve Çıkar Gruplarıyla İlişkiler... 36
x Örgütsel ve Yönetsel Davranış [Örgütlerde İnsan İlişkileri ve Yönetsel Davranış Yöntemleri] III. BÖLÜM ÖRGÜTLERDE AST-ÜST İLİŞKİLERİ VE DAVRANIŞ BİÇİMLERİ A. TÜRKİYE DE AST - ÜST İLİŞKİLERİ... 39 B. ÖRGÜTLERDE AST-ÜST İLİŞKİLERİNİ ETKİLEYEN ETMENLER.. 41 C. ÖRGÜTLERDE ETKİLİ AST-ÜST İLİŞKİLERİ VE DAVRANIŞ BİÇİMLERİ... 45 1. Örgütlerde Üstlerin Görevleri ve Astlarıyla İlişkileri... 46 2. Örgütlerde Astların Görevleri ve Üstleriyle İlişkileri... 58 3. Örgütlerde Ast-Üst İlişkilerinde Protokol Kuralları... 69 IV. BÖLÜM ÖRGÜTSEL VE YÖNETSEL DAVRANIŞ BİÇİMLERİ VE YÖNETİCİLİK TİPLERİ A. ÖRGÜTSEL VE YÖNETSEL DAVRANIŞ... 75 1. Örgütsel ve Yönetsel İlişkiler... 75 2. Örgütsel ve Yönetsel Davranışı Oluşturan Etmenler... 78 B. YÖNETSEL DAVRANIŞ BİÇİMLERİ VE YÖNETİCİLİK TİPLERİ.. 79 1. Otoriter Yönetim Biçimi... 82 2. İnsancıl Yönetim Biçimi... 84 3. Liberal Yönetim Biçimi... 84 4. Ortayol Yönetim Biçimi... 86 5. Demokratik Yönetim Biçimi... 86 V. BÖLÜM YÖNETİMDE LİDERLİK VE LİDER-YÖNETİCİLİK A. YÖNETİMDE LİDERLİK... 89 B. LİDERLİK TÜRLERİ... 91 C. YÖNETİMDE LİDERLİĞİ OLUŞTURAN ETMENLER... 92 D. YÖNETİCİ İLE LİDER ARASINDAKİ FARKLAR... 94 E. LİDER-YÖNETİCİLİK NİTELİK VE ÖZELLİKLERİ... 96 F. LİDER-YÖNETİCİLERİN TEMEL İŞLEVLERİ VE GÖREVLERİ... 102
İçindekiler xi VI. BÖLÜM MOTİVASYON YÖNETİMİ A. BİREYSEL (İÇ) MOTİVASYON... 106 B. ÖRGÜTSEL (DIŞ) MOTİVASYON... 109 C ÖRGÜTLERDE ÇALIŞANLARI MOTİVE ETME YÖNTEMLERİ... 111 D. YÖNETİCİLERİ ETKİLEYEN MOTİVASYON ÖGELERİ... 124 VII. BÖLÜM EKİP YÖNETİMİ A. ÖRGÜTLERDE EKİPLERİN OLUŞUMU VE YARARLARI... 126 B. EKİPLERİN GÖREVLERİ VE ÇALIŞMA İLKELERİ... 129 C. EKİP YÖNETİMİNDE LİDERLİK... 130 D. EKİP TÜRLERİ VE EKİPLERİN ÖZELLİKLERİ... 131 E. EKİP YÖNETİMİNDE BAŞARIYI SAĞLAYAN ETMENLER... 133 F. BAŞARILI VE BAŞARISIZ EKİPLER VE ÖZELLİKLERİ... 134 VIII. BÖLÜM YETKİ YÖNETİMİ A. YETKİNİN KAYNAKLARI... 137 B. YETKİ TÜRLERİ... 138 C. YÖNETİCİLERİN ORTAK YETKİLERİ... 138 1. Yönetsel Yetkiler... 139 2. İşlevsel Yetkiler... 140 3. Personel Yetkileri... 143 4. Hukuksal Yetkiler... 146 5. Parasal Yetkiler... 146 6. Maddi Yetkiler... 147 7. Teknik (Mesleksel ve Kişisel) Yetkiler... 147 D. YÖNETİMDE YETKİ DEVRİ... 147 1. Yetki Devrinde Temel İlkeler... 148 2. Yetki Devrinin Yararları... 150 3. Yetki Devri Kuralları... 151 4. Yetki Devri Engelleri... 153
xii Örgütsel ve Yönetsel Davranış [Örgütlerde İnsan İlişkileri ve Yönetsel Davranış Yöntemleri] IX. BÖLÜM ETKİLİLİK VE VERİMLİLİK YÖNETİMİ A. YÖNETİMDE ETKİLİLİK VE VERİMLİLİK... 155 B. ÖRGÜTLERDE YÖNETSEL ETKİLİLİK VE VERİMLİLİK YÖNTEMLERİ... 159 C. PERSONEL YÖNETİMİNDE ETKİLİLİK VE VERİMLİLİK YÖNTEMLERİ... 169 D. ÖRGÜTLERDE ETKİLİLİĞİ VE VERİMLİLİĞİ ENGELLEYEN ETMENLER... 171 X. BÖLÜM DEĞİŞİM VE GELİŞİM YÖNETİMİ A. KİŞİSEL DEĞİŞİM VE GELİŞİM... 178 B. ÖRGÜTSEL DEĞİŞİM VE GELİŞİM... 178 XI. BÖLÜM İLETİŞİM YÖNETİMİ A. İLETİŞİM... 193 B. YÖNETİMDE İLETİŞİM... 195 C. ETKİLİ İLETİŞİM YÖNTEMLERİ... 200 D. SÖZSÜZ İLETİŞİM... 204 E. YÖNETİMDE SÖZSÜZ İLETİŞİM ÖGELERİ... 219 F. SÖZLÜ VE SÖZSÜZ İLETİŞİMDE GENEL KURALLAR... 222 XII. BÖLÜM İMAJ VE İZLENİM YÖNETİMİ A. KİŞİSEL İMAJ ÖGELERİ... 226 B. ÖRGÜTSEL VE YÖNETSEL İMAJ ÖGELERİ... 232 XIII. BÖLÜM ZAMAN YÖNETİMİ A. YÖNETİMDE ZAMAN TUZAKLARI VE YÖNETİCİLERİN ZAMAN KAYBI NEDENLERİ... 236 B. ETKİLİ VE VERİMLİ ZAMAN YÖNETİMİ TEKNİKLERİ... 240
İçindekiler xiii XIV. BÖLÜM TOPLANTI YÖNETİMİ A. TOPLANTI TÜRLERİ... 244 B. TOPLANTI YERLERİ VE ÖZELLİKLERİ... 246 C. TOPLANTILARDA OTURMA DÜZENLERİ... 247 D. TOPLANTILARDA ÜYE (KATILIMCI) TİPLERİ... 249 E. TOPLANTILARDA OYNANAN OYUNLAR... 253 F. BAŞARILI TOPLANTI YÖNETİMİ TEKNİKLERİ... 254 G. TOPLANTI YÖNETİMİNDE BAŞARISIZLIK NEDENLERİ... 257 H. TOPLANTILARDA YÖNETİCİLERİN GÖREVLERİ... 259 I. TOPLANTI YÖNETİMİNDE SORU TİPLERİ VE SORU SORMA TEKNİKLERİ... 262 J. TOPLANTIYA KATILANLARIN GÖREVLERİ... 264 XV. BÖLÜM YÖNETİMDE PROTOKOL VE SOSYAL DAVRANIŞ KURALLARI A. YÖNETİMDE PROTOKOLÜN ANLAM VE ÖNEMİ... 267 B. PROTOKOLDE TEMEL İLKE VE KURALLAR... 270 C. İŞ ORTAMINDA PROTOKOL VE SOSYAL DAVRANIŞ KURALLARI... 274 XVI. BÖLÜM KONUŞMA VE GÖRÜŞME YÖNETİMİ A. ETKİLİ KONUŞMA YÖNTEMLERİ... 287 B. ETKİLİ GÖRÜŞME (MÜZAKERE) YÖNTEMLERİ... 297 XVII. BÖLÜM ÇATIŞMA YÖNETİMİ A. ÖRGÜTLERDE ÇATIŞMA NEDENLERİ... 304 B. ÖRGÜTLERDE YÖNETSEL ÇATIŞMALAR... 305 C. KURUMLARARASI ÇATIŞMALAR... 309 D. ÖRGÜTLERDE ÇATIŞMALARI ÖNLEME VE ÇÖZME YÖNTEMLERİ... 310
xiv Örgütsel ve Yönetsel Davranış [Örgütlerde İnsan İlişkileri ve Yönetsel Davranış Yöntemleri] XVIII. BÖLÜM SORUN ÇÖZME-KARAR VERME YÖNETİMİ A. SORUN ÇÖZME SÜRECİ... 316 B. KARAR VERME SÜRECİ... 319 C. YÖNETİMDE KARAR VERME YÖNTEMLERİ... 320 XIX. BÖLÜM STRES YÖNETİMİ A. ÇALIŞMA VE YÖNETİM YAŞAMINDA STRES... 323 B. STRES YÖNETME YÖNTEMLERİ... 331 XX. BÖLÜM KRİZ YÖNETİMİ A. ÖRGÜTLERDE KRİZE YOL AÇAN ETMENLER... 340 B. KRİZ YÖNETİMİ TEKNİKLERİ... 340 XXI. BÖLÜM MÜLAKAT YÖNETİMİ (İŞ BAŞVURUSU VE İŞ GÖRÜŞMESİ) A. İŞ BAŞVURUSU (DİLEKÇE VE ÖZGEÇMİŞ - CV YAZMA)... 345 B. İŞ GÖRÜŞMESİ (MÜLAKAT)... 350 1. İş Görüşmesi (Mülakat) Yapan Kişilerin Bilmesi, Uyması ve Uygulaması Gereken Hususlar... 352 2. İş Görüşmesi (Mülakat) Öncesinde Adayların Bilmesi, Uyması ve Uygulaması Gereken Hususlar... 356 3. İş Görüşmesi (Mülakat) Sırasında Adayların Bilmesi, Uyması ve Uygulaması Gereken Hususlar... 359 4. İş Görüşmesi (Mülakat) Değerlendirmesi... 368 KAYNAKÇA... 371 DİZİN... 379