15 STAJ YÖNETMELİĞİ GEREĞİ UYGULAMADA DİKKAT EDİLECEK KONULAR
328
STAJ YÖNETMELİĞİ GEREĞİ UYGULAMADA DİKKAT EDİLECEK KONULAR 15 STAJ YÖ NET ME L GE RE UY GU LA MA DA D K KAT ED LE CEK KO NU LAR STAJ LE L G L TE MEL KAV RAM LAR Sta ja kim le rin bafl vu ra bi le ce i Ya sa ve Yö net me lik te tan m lan m fl t r. An cak Ka nun da aç k ça be lir til me yip, denkli in den kufl ku du yu lan ö retim ku rum la r me zun la r n n staj bafl vu ru la r n da TES MER in olum lu görü flü al n madan ya p lan bafl vu ru lar ge çer siz sa y l mak ta d r. Ge rekti in de Yük se kö re tim Ku ru lun dan denk lik bel ge si is ten mek te dir. Bafl vu ru da dip lo ma ve ya ge çi ci me zu ni yet bel ge si nin su nul ma s zo run lu olup, ya z. vb.gi bi ev rak lar la bafl vu ru ka bul edil me mek te dir. STA JA BAfi LA MA DE ER LEN D R ME S Staj yapmak amacıyla Odamıza başvuran adayların katılmak zorunda oldukları değerlendirmedir. Adayların bu sınavı kazanmadan staja başlamaları mümkün değildir. Sınavdan 60 puan ve üzerinde not alanlar staja başlama hakkını elde ederler. Staja başlama değerlendirmesine katılabilmek için ilk başvuruda bir işyerinde çalışmak şartı aranmamaktadır. Adaylar, kişisel evraklarıyla başvuru yapabilirler ancak staj sınavını kazandıktan sonra iki yıl içerisinde staja uygun bir işyerinde çalışmaya başlamak zorundadırlar. Bu durumdaki adayların stajı başvuru yaptığı ilgili dönemde başlatılır. MEVZUAT SERİSİ 1 329
MESLEK HUKUKU STA JA BAfi LA MA DÖ NEM LE RI Bafl vu ru Dönemi S nav Tarihi Dönemleri Staj Başlama Ku ral Ara l k Mart Ma y s 10 Ma y s a kadar si gor ta l ol mak Ni san Ha zi ran Ey lül 10 Ey lül e ka dar si gor ta l ol mak A us tos Ka s m Ocak 10 Ocak a kadar sigortalı olmak ÖNEM L NOT LAR : l gi li staj bafl la ma dö nem le rin de ay n 10 un dan son ra si gor ta l olarak ça l flan la r n staj la r bir son ra ki dö nem bafl la t l r. Sta ja Bafl la ma De er len dir me sin de 3 y l içe ri sin de ba fla r l ol mak flar t aran mak ta d r. Üç y l içe ri sin de ba fla r l ola ma yan aday la r n staj dos ya la r ip tal edi le cek tir. Ye ni den bafl vu ru yap mak is te yen aday lar yeni staj dos ya s aç t r mak zo run da d r lar. De ne tim ve gö ze tim de staj ya p lan fir ma lar da mes lek men su bu say s ka dar aday, mes lek men su bu de ne ti min de ya da gö ze ti min de staj ya pa bi lir. An cak bir mes lek men su bu ya n n da 3 y l bo yun ca yal n z ca 1 staj yer staj ya pa bi lir. STAJ DAN SA YI LAN HAL LER 5786 Sayılı Kanunun 4.maddesi ile Değiştirilen yeni başlıklı 26.07.2008 tarihli madde yürürlüğe girmiştir. Madde 6/a,b,c,d,e,f,g,h,ı,i maddesinde yer alanların çalışmaları stajdan sayılmaktadır. Bu kapsamda bulunanlardan 6/ı maddesi dışındakiler Staja Başlama Sınavından muaf tutulmuşlardır. 330 MEVZUAT SERİSİ 1
STAJ YÖNETMELİĞİ GEREĞİ UYGULAMADA DİKKAT EDİLECEK KONULAR 15 Adayların lisans mezuniyetinin uygun olması koşuluyla sundukları Yüksek lisans diploması (1 yıl) ve Doktoro diplomaları (1.5 yıl) staj süresinden sayılmaktadır. TESMER Yönetim Kurulu 11 Ocak 2011 tarihli Yönetim Kurulu Kararı Odaların düzenlemiş oldukları Staja Giriş Sınavı ve SMMM sınavlarına hazırlık kurslarıda 3 ay staj süresinden sayılmaktadır. TESMER Başkanlağının 09.11.2006 tarihli Yönetim Kurulu Kararı. Bu mad de kal d r l m fl t r. 23 A us tos 1997 ta ri hin de Res mi Ga ze te de ya y n la na rak yü rür lü e gi ren Staj Yö net me li i ge re i ser best mu ha se be ci ve ya ser best mu ha se be ci ma li mü fla vir ol mak is te yen bü tün aday lar sta ja bafl la ma s na v na ka t l mak zorun da d r lar. A us tos 1997 ön ce si ça l fl ma la r n staj dan say d r mak is te yen aday lar Sta ja Baflla ma De er len dir me si ne ka t l maz lar. STAJ YA PI LA CAK YER LER BÜ RO LAR DA STAJ : SMMM bü ro la r n da staj YMM bü ro la r n da staj SM-SMMM or tak l k la r n da staj SMMM or tak l k la r n da staj YMM or tak l k la r n da staj D K KAT ED LE CEK KO NU LAR; 1- SM SMMM or tak l k la r n da li sans me zun la r SMMM un van l imza yet ki li mes lek men su bu nun ya n n da staj ya par lar. 2- Or tak l k lar da de ne tim ve ren mes lek men su bu nun ser ma ye dar orta de il or tak l tem si le yet ki li flir ket or ta ol ma s ge re kir. MEVZUAT SERİSİ 1 331
MESLEK HUKUKU 3-SMMM aday la r yal n z ca SMMM ve YMM ya n n da staj ya pa bi lir ler. 4- Bü ro lar da staj yer s n r la ma s yok tur. 5- Ak ra ba ya n n da staj ya p la bi lir. 6- Mes lek ya sa s na ay k r ola rak aç lan flu be ler de, ir ti bat bü ro la r n da staj ya p la maz. 7- Aday lar staj la r s ra s n da ö re nim du rum la r n da mey da na ge lecek de i flik lik le re ba l ola rak staj flek li ni de ifl tir mek is ter se; han gi ö re nim du ru mu na gö re sta ja bafl vu rur ve sta ja bafl la ma de er len dirme si ni ka za n r sa sta j o ö re nim du ru mu na gö re de vam eder. Ti ca ret Li se si ve ya ön li sans me zu nu olup staj s ra s n da li sans dip lo ma s alan aday lar staj la r na li sans dü ze yin de de vam et mek is te me le ri ha lin de son ö re nim du rum la r na gö re sta ja bafl la ma de er len dir me si ne ka t l mak ve ba fla r l ol mak zo run da d r. Ba fla r l ol ma la r ha lin de, ye ni dip lo ma ta ri hin den iti ba ren (di er staj ko flul la r da sa lan mak ko flu lu ile) stajla r de vam et ti ri lir. (5786 sa y l Ka nu nun 5/B mad de si ne gö re Ser best Mu ha se be ci lik un va n kal d r l m fl t r. Bu uy gu la ma mev cut de vam eden staj yer le ri kap sa mak ta d r.) 8- Müc bir se bep ler d fl n da sta j na ara ve ren ve ya dü zen li ola rak stajla r n de vam et tir me yen aday la r n staj la r oda ve/ve ya TES MER Yö netim Ku ru lu ka ra r ile ip tal edi lir. 9- Staj so nun da aday dan staj yap t ifl ye ri d fl n da bafl ka bir yer de çal fl ma d na da ir SSK dan gün dö kü mü, Emek li San d ve Ba -Kur dan ya z is te nir. Çift si gor ta l l olan aday la r n staj la r ip tal edi lir. 10- Staj s ra s n da as ke re gi dip ay n za man da da si gor ta l l k la r de vam eden er kek aday la r n staj la r ip tal edi lir. 332 MEVZUAT SERİSİ 1
STAJ YÖNETMELİĞİ GEREĞİ UYGULAMADA DİKKAT EDİLECEK KONULAR 15 DE NE T M VE GÖ ZE T M DE STAJ : DE NE T M DE STA JIN ESAS LA RI; 1- Denetimden kasıt ilgili firmanın dışarıdan müşavirlik, denetim ve tam tasdik hizmeti almasıdır. 2- Bu firmaların sadece merkezlerinde staj yapılır. Merkezden kasıt ticaret sicil gazetesinde yazan ilan edilmiş adrestir. Adayın SSK işe giriş, aylık prim ve hizmet belgesindeki adres ile ticaret sicil gazetesindeki adreslerin aynı olmasına dikkat edilmelidir. Adres değişikliklerinin ilgili kurumlara bildirildiğine ve gerekli düzeltmelerin yapıldığını gösteren evraklar ile verilmesi gerekmektedir. 3- Staj yapılan yerin bilanço usulüne göre defter tutması şarttır. (bilanço usulüne göre defter tutulan birinci sınıf tacir işletmelerinde staj yapılabilir.) 4- Firmalarda denetimde ve gözetimde meslek mensubu sayısı kadar aday staj yapabilir. 5- Stajın geçerli olması için meslek mensubunun sözleşmemesinin ve düzenlediği makbuz veya fatura örneklerinin ibraz edilmesi şarttır. 6- Stajda süreklilik esas olup birden fazla firmada yarım gün çalışanların stajları kabul edilmez. 7- Firmada çalışırken kendilerini muhasebe bürolarında sigortalı olarak stajyer gösterenlerin stajları iptal edilir. 8- Belediye uygulamaları nedeniyle firma merkez adresinde değişiklik yapılmış ise ilgili belediyeden adres düzenlemesini gösteren yazı ve ilgili kurumlara (SGK, Vergi Dairesine bildirim ve Ticaret sicilden yeni adresli faaliyet belgesi almak) kaydıyla adres düzeltmesi yapılabilir. MEVZUAT SERİSİ 1 333
MESLEK HUKUKU GÖ ZE T M DE STAJ : Gö ze tim de sta j n an la m,fir ma d fla r dan hiz met al yor ve ya al m yor ola bi lir. Fir ma n n bün ye sin de bor dro ya ka y t l bir mes lek men su bu nun ol ma s ve bu mes lek men su bu nun gö ze ti min de staj ya p l ma s d r. GÖ ZE T M DE STA JIN ESAS LA RI; 1- Staj ad re si fir ma n n mer ke zi ol ma l d r. 2- Gö ze tim ve ren mes lek men su bu ile staj yer ay n bordro da gö rünme li dir. 3- Mes lek men su bu nun d fla r da ba m s z ça l fl ma s ol ma ma l d r. 4- Mes lek men su bu nun prim öde me gün sa y la r n n ay l k 30 gün olma s flart t r. 5- Mes lek men su bu yö ne tim ku ru lu üye si, flir ket or ta ola maz. 6- Mes lek men su bu nun un va n, mu ha se be mü dü rü, ma li ifl ler mü dürü vb. ol ma l d r. Mu ha se be d fl n da bir un van la ça l flan mes lek men subu nun gö ze ti min de staj ya p l maz. STAJ YA PI LA MA YA CAK YER LER 1- Şubeler, temsilcilikler, şantiyeler, irtibat büroları, bölge müdürlükleri, 2- Fabrikalar, üretim birimleri, 3- Kooperatifler, meslek odaları, siyasi partiler, belediyeler, sendikalar, 4- Her türlü saymanlıklar, 5- Dernekler ve Vakıflar. (Yalnızca Vakıf Üniversitelerinde staj yapılabilir) Önemli not: Buralarda staj yapılamadığı halde bu kurumların iktisadi teşekküllerinde staj yapılabilir. Örnek; İstanbul Büyükşehir Belediyesinde staj yapılamaz, Halk Ekmek A.fi. de staj yapılabilir. 334 MEVZUAT SERİSİ 1
STAJ YÖNETMELİĞİ GEREĞİ UYGULAMADA DİKKAT EDİLECEK KONULAR 15 STAJ DA ARA VER ME LER; 1- MÜC B R SE BEP LER Askerlik Doğum Öğrenim izni (yurtdışı) Ağır raporlu hastalık Doğal Afetler Askere giden stajyerler askerlik sonrası 15 gün içinde bir dilekçe ile durumlarını Staj Merkezine bildirmelidir. Adaylar en fazla 6 ay içinde (GENELGE 2011/1) ile staja başlamak zorundadırlar. Bayan stajyerler sekiz (8) hafta doğum öncesi ve (8 ) hafta doğum sonrası izinli olduğu sürede stajına ara verebilir. Ayrıca hamilelik dönemlerinde ilgili sağlık kuruluşlarından alacakları işgöremezlik belgelerini odalarına sunmak koşulu ile stajlarına ara verebilirler. Ancak bu süre işgöremezlik belgesinde belirtilen süreyi aşmayacaktır. Aynı zamanda yasal ücretsiz izin kullanmaları durumunda ücretsiz izin kullandıklarına dair evrakları odalarına sunmak koşuluyla stajları yönetim kurulu kararı ile dondurabilirler. Staj sırasında, yurtdışı eğitimi (meslek yabancı dil vb) nedeni ile staj 1 yıl süre ile TESMER Yönetim Kurulu Kararıyla dondurulabilmektedir. Stajlarını bitirerek sınavlara giren adayların 2 yıllık süreç içinde yurtdışı eğitimi, iş nedeniyle v.b. durumlarda sınav hakları 1 yıla kadar dondurulmaktadır. Süre uzatımlarına da TESMER Yönetim Kurulu karar vermektedir. Adayın sürekli tedavi görmesini gerektirecek derecede hasta olması vb. nedenlerle durumunu sağlık kurulu raporu ile belgelemesi halinde stajına TESMER den görüş alınmak üzere yönetim kurulu kararı ile ara verebilirler. MEVZUAT SERİSİ 1 335
MESLEK HUKUKU Kuruma haber vermek kaydıyla yukarıdaki nedenlerden dolayı stajına ara verenlerin stajları zarar görmez. Yukarıdaki süreler kadar stajları uzatılır. 2- D ER SE BEP LER LE STA JA ARA VER ME Ekonomik nedenlerle firmaların kapanması, işten ayrılma, meslek mensubunun sözleşme düzenlememesi, makbuz kesmemesi, firmaya hizmet veren meslek mensubunun bulunmaması, meslek mensubunun geçici disiplin cezası alması, stajyerin sehven yanlış yerde staj yapması, çalışma günlerinin eksik gösterilmesi vb. nedenlerle stajına ara vermesi durumunda kuruma en geç 15 gün içinde haber vermeleri kaydıyla stajlarına 6 ay ara verebilirler. Bu süreler stajdan sayılmayıp eksik sürelerini tamamlamaları kaydıyla sınavlara girebilirler. Kuruma haber vermeyenlerin stajları iptal edilip tekrar stajyer olabilmeleri için staja başlama sınavına yeniden girmeleri gerekir. STAJ SI RA SIN DA L fi K KES ME Afla da ki hal ler de; aday mes lek men sup la r n n sta j ta mam la ma lar na izin ve ril mez ve oda yö ne tim ku ru lu ka ra r ile mes lek le ilifl ki le ri ke si lir. Aday mes lek men su bu ol ma n n flart la r n kay be den ler, TES MER ta ra f n dan ilan edi len e i tim prog ram la r na ka t l ma yanlar, Bafl vu ru s ra s n da ve ri len bel ge le ri do ru ol ma yan lar ve ya bu bel gele rin de tah ri fat ya p l d an la fl lan lar, Ya p lan de ne tim ler de 1 y l da 3 de fa müc bir se bep ol mak s z n staj ma hal lin de bu lun ma ma s ne de niy le sta j ip tal edil mifl olan lar, Mes lek le ba dafl ma yan dav ra n fl la r tes pit edi len ler, Ara de er len dir me s nav la r n da ba fla r l ol ma yan lar, 336 MEVZUAT SERİSİ 1
STAJ YÖNETMELİĞİ GEREĞİ UYGULAMADA DİKKAT EDİLECEK KONULAR 15 Oda yö ne tim ku ru lu bu ko nu lar da ki ka rar la r 7 gün için de aday meslek men su bu na ve ya n n da son ola rak staj ya p lan mes lek men su bu na teb li edi lir. Bu ka rar la ra teb li ta ri hin den iti ba ren 15 gün için de bir lik nez din de iti raz edi le bi lir. Bir li in 60 gün için de ve re ce i ka rar ke sin dir. STAJ SO NUN DA L fi K KES ME Staj bi tir me de er len dir me sin de ba fla r l ola ma yan aday mes lek mensu bu na oda yö ne tim ku ru lu ta ra f n dan 30 gün için de il gi li nin aday l k la ilifl ki si nin ke sil di i ya z l ola rak bil di ri lir. STAJ B T R ME NO TU Staj yer le re ya n n da, gö ze tim ve ya de ne ti min de staj ya p lan mes lek men sup la r ta ra f n dan her y l yüz pu an üze rin den staj de er len dir me for mu dü zen le nir. Bu form lar mes lek men su bu ta ra f n dan giz li ola rak dü zen le ne cek ve staj ye rin dos ya s na ko nul mak üze re ka pa l, mü hür lü ve im za l zarf ile tes lim edi le cek tir. Aç k ola rak gön de ri len form de erlen dir me ye al n maz. Gö ze tim ve de ne tim de üç ay dan da ha az sü re staj ya pan staj yer ler için staj der len dir me for mu dü zen le ne mez. Staj de erlen dir me for mun da ve ri len not 60 pua n n al t n da ise staj ye rin sta j ip tal edi lir. MEVZUAT SERİSİ 1 337
338