ÜNĠVERSĠTE HASTANELERĠ BĠRLĠĞĠ GERĠ ÖDEME ÇALIġMA KURULU Prof.Dr. Mustafa ÖZMEN Üniversite Hastaneleri Birliği Derneği Geri Ödeme ÇalıĢma Kurulu BaĢkanı Anadolu Üniversitesi-EskiĢehir 27 Kasım 2010
ÜNĠVERSĠTE HASTANELERĠ BĠRLĠĞĠ GERĠ ÖDEME ÇALIġMA KURULU KURULUġ 15-16 Mayıs 2009, II.Toplantı, Hacettepe Üniversitesi, Ankara; ÇALIġMA KURULU BaĢkan Üyeler Prof. Dr. Mustafa ÖZMEN, Hacettepe Üniversitesi Prof. Dr. Sadık KILIÇTURGAY, Uludağ Üniversitesi Prof. Dr. Peyami CĠNAZ, Gazi Üniversitesi Prof. Dr. Levent ELBEYLĠ, Gaziantep Üniversitesi Prof. Dr. Mehmet ÖZKAHYA, Ege Üniversitesi Yard. Doç. Dr. Haluk ÖZSARI, Ġstanbul Üniversitesi
ÜNĠVERSĠTE HASTANELERĠ BĠRLĠĞĠ GERĠ ÖDEME ÇALIġMA KURULU BAKANLAR TOPLANTISI SUNUMU : Üniversite Hastaneleri Sorunları 20/25/31 Temmuz 2009, 20/31 Ağustos 2009; Hazine MüsteĢarlığı, Ankara Prof. Dr. Mustafa ÖZMEN, Hacettepe Üniversitesi Prof. Dr. Levent ELBEYLĠ, Gaziantep Üniversitesi Yard. Doç. Dr. Haluk ÖZSARI, Ġstanbul Üniversitesi,
Üniversite Hastanelerinde Kaynak Kullanımı ve Sürdürülebilirlik (25.07.2009 Tarihli Sunum Özeti) Üniversite hastanelerinin özel ve döner sermaye bütçesi olmak üzere iki tür gelir kaynağının olduğu, Toplam giderde, özel bütçeden yapılan giderlerin oranın döner sermayeden yapılan giderlerin oranına göre çok düģük olduğu, Üniversite hastanelerinde; Bir taraftan hizmet üretimi artar iken, diğer taraftan, gelirlerin buna paralel olarak artmadığı ve tam aksine gelirlerin azaldığı, Dolayısıyla gelirlerin giderleri karģılayamaması durumunun ortaya çıktığı, Satınalma bedellerinin giderek arttığı, Firmalara yapılan ödemelerde ciddi gecikmelerin olduğu, 4-A`lı personel sayısında giderek azalma ve 4-B personel sayısında ise giderek artma olduğu, Ġfade edilmiģ ve bu durumları anlatan grafikler ile tablolar sunulmuģtur. Temel sorun olarak Misyonu ile Güncel arasında var olmaya çalıģan Üniversite Hastaneleri değerlendirmesi yapılmıģtır.
Üniversite Hastanelerinde Kaynak Kullanımı ve Sürdürülebilirlik (25.07.2009 Tarihli Sunum Özeti) Çözüm için; Üniversite Hastaneleri çalıģma koģulları temel misyonu olan eğitim ve ar-ge ye göre belirlenmeli, Maliyetin yüksek olacağı bilinmeli bu nedenle sevk zinciri mutlaka çalıģtırılmalı ve talep kontrolü olmalı, Geri ödeme mekanizmaları maliyet odaklı planlanmalı, Eğitim maliyetleri Sağlık hizmet sunum maliyetlerinden ayrılarak farklı bütçelendirilmeli, Üniversite hastaneleri ile kamu ve özel hastaneler arasında hizmet sunumuna yönelik stratejik ortaklıkların önü açılmalı, Önerileri yapılmıģtır.
ÜNĠVERSĠTE HASTANELERĠ BĠRLĠĞĠ GERĠ ÖDEME ÇALIġMA KURULU GSS GENEL MÜDÜRÜ ĠLE TOPLANTILAR: Global Bütçe Prof. Dr. Mustafa ÖZMEN, Hacettepe Üniversitesi Yard. Doç. Dr. Haluk ÖZSARI, Ġstanbul Üniversitesi,
Üniversite Hastaneleri Global Bütçe Öneri Taslağı (Ağustos 2009 Tarihli Sunum Özeti) Üniversite Hastanelerinde Global Bütçeye geçilmesi hususunda öneri taslağı sunulmuģ ve bu bağlamda; Üniversite Hastanelerinin Global Bütçe uygulaması ile ortaya çıkacak sorunlar ile hizmetlerini sürdürebilmenin asgari gerekleri konusunda Sosyal Güvenlik Kurumu ile her türlü paylaģıma hazır olunduğu, Global Bütçe dağıtımının, Üniversitelerin önerileri dikkate alınarak SGK tarafından yapılmasının daha doğru olacağı, Cironun dağıtım kriterlerinden biri olabileceği, ama temel kriter alınmasının doğru olmadığı, Global Bütçe uygulamasının Üniversite Hastaneleri açısından olmazsa olmazları olarak; Üniversite Hastanelerinde verilen sağlık hizmetlerinin kapsam ve farklılığı nedeniyle SUT fiyatları ile verilemeyeceği, mutlaka her Üniversite Hastanesinin kendi belirleyeceği farklı fiyatlarla verilmesi, 2010 bütçesi için, SUT fiyatlarında (Üniversite Hastaneleri için) yapılacak revizyon için tam gün yasasının muhtemel ek kaynak ihtiyacı olarak hesaplanan yaklaģık 500 milyon TL nin merkezi bütçeden tahsisi,
Üniversite Hastaneleri Global Bütçe Öneri Taslağı (Ağustos 2009 Tarihli Sunum Özeti) 4-B kapsamında Üniversite Hastanelerinde çalıģtırılanların 4-A kapsamına alınması, Hazine ye % 5 olarak yapılan kesintinin Üniversite Hastanelerinde de % 1 e düģürülmesi, Tıbbi malzeme ve ilaç alımları konusundaki üniversiteler arasındaki farklı 2008 gerçekleģmelerinin Medula bilgileri doğrultusunda Global Bütçe planlamasında dikkate alınması ve ayrıca 2010 yılından baģlayarak Üniversiteler için bu konuda merkezi ihale yoluna gidilmesi, DRG uygulamasına pilot olarak mutlaka ve ivedilikle baģlanması, Sadece bütçe tahsisi yerine, sunulan hizmetin kalitesini de dikkate almak üzere, gerekirse birlikte belirlenecek, hizmet sonuçlarını gösterir kalite göstergelerini ve bağımsız denetim mekanizmalarının oluģturulması ve izlenmesi, Yerinde provizyon uygulamasında pilot uygulamaya mutlaka baģlanması, Ġfade edilmiģtir.
ÜNĠVERSĠTE HASTANELERĠ BĠRLĠĞĠ GERĠ ÖDEME ÇALIġMA KURULU ÇALIġMA KURULU/GSS GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TOPLANTILARI -I 22 ġubat 2010; Hacettepe Üniversitesi, Ankara Prof. Dr. Mustafa ÖZMEN, Hacettepe Üniversitesi Prof. Dr. Sadık KILIÇTURGAY, Uludağ Üniversitesi Prof. Dr. Peyami CĠNAZ, Gazi Üniversitesi Prof. Dr. Levent ELBEYLĠ, Gaziantep Üniversitesi Prof. Dr. Mehmet ÖZKAHYA, Ege Üniversitesi Yard. Doç. Dr. Haluk ÖZSARI, Ġstanbul Üniversitesi
ÇalıĢma Kurulu/GSS Genel Müdürlüğü Toplantıları I (22 ġubat 2010 Tarihli Toplantı Özeti) 2010 Yılı SUT taslağına yönelik öngörüler sunulmuģtur. Öngörüler; Üniversite Hastanelerinin her birinin ayrı ayrı yaptığı detaylı çalıģmaların olduğu, Bu çalıģmalara göre, Üniversite Hastanelerinin, GSS Genel Müdürlüğü nün hesapladığı gibi % 6-7 oranında fiyat artıģı yerine Ortak GörüĢ de istenilen düzenlemelerin yapılmaması halinde toplamda negatif bir değiģiklikle karģılaģılacağını, Yatak ücretlerine yapılan 2 kat artıģın, son yıllardaki elektrik-su-doğalgaz gibi sabit iģletme maliyetlerindeki artıģı bile karģılayamadığını, Bazı branģlarda son dönemlerde yaģanan tıbbi geliģmelere uygun olmayan bazı fiyatlandırma örneklerinin de bulunduğu, Dolayısıyla kalem kalem SUT fiyatlarını tartıģmak yerine, genel olarak ana baģlıkları içeren önerilerin yer aldığı Ortak GörüĢ üzerinde durulmasının daha doğru olacağı belirtilmiģtir.
ÇalıĢma Kurulu/GSS Genel Müdürlüğü Toplantıları I (22 ġubat 2010 Tarihli Toplantı Özeti) GSS Genel Müdürlüğüne ortak görüģler sunulmuģtur. Ortak GörüĢler; Yataklı tedavilere iliģkin maliyet analizlerinde mevcut SUT`un yetersiz olduğunun 2005 yılından bu yana görüldüğü, bu nedenle, Üniversite Hastanelerine yapılacak geri ödemelerde 2010 SUT fiyatlarının en az 1,3 çarpanıyla çarpılmasının zorunlu hale geldiği, 2010 SUT Taslağı 3.3.3. Ġlave Ücret Alınmayacak Sağlık Hizmetleri maddesinin; Üniversite Hastanelerinde uygulanması durumunda içerik olarak fark alınma konusunun Tam Gün Yasası nın bir yıllık geçiģ döneminin daha 3.haftasında uygulanmaya baģlanmıģ olacağı, 9.2.1.(1) de belirtilen iģlemi biten hasta faturasının en geç dört ay değil altı ay içinde sonlandırılmasının gerekliliği, Fatura inceleme usul ve esaslarının net belirtilmesinin gerektiği Ģeklinde 4 ana baģlıkta toplandığı ifade edilmiģtir.
ÇalıĢma Kurulu/GSS Genel Müdürlüğü Toplantıları I (22 ġubat 2010 Tarihli Toplantı Özeti) GSS Genel Müdürü Hasan Çağıl, Üniversite Hastaneleri için aģağıda yer alan görüģlerini belirtmiģtir. 1.3 çarpanı ile ilgili olarak; -Hazırlamakta oldukları vak a çeģitliliği çalıģmasına göre 0.8 ile 1.2 arası değiģen çarpan kullanmayı planladıklarını, - Ancak farklı bir çarpan konusuna, tüm Üniversite Hastaneleri için olmasa da, teknik olarak sıcak baktıklarını, - Çarpan ın sevkli gelmeler durumuna özel olarak da değerlendirilebileceğini, -Kararın Bakanlar Toplantısı sonrası verilebileceğini, SUT Taslağı ndaki, Ġlave Ücret Alınmayacak Sağlık Hizmetleri maddesini tekrar değerlendirerek kaldırabileceklerini, Fatura kapatma süresini 6 aya çıkarabileceklerini, Fatura incelemeleri ve kesintiler konusunda ise, tıbbi gereklilik açısından, branģlara göre içinde Üniversite ile kamu ve özel hastane temsilcilerinin bulunduğu kurullarla çalıģmaya yönelik hazırlık yaptıklarını, yapılan iģlemlerin Medula ya girilebilmesi dıģında baģka bir Ģart aramaksızın GSS Genel Müdürlüğü nde bir yetki bırakmayı düģünmediklerini, Üniversiteler tarafından kalem kalem SUT fiyatlarına yönelik çalıģmalarının iletilmesi durumunda, tamamı bu dönemde yapılacak SUT değiģikliklerine yetiģmese de, tıbbi gereklilikler ve geliģmeler dikkate alınarak değerlendirileceğini, Tüm bunların yapılmasının Global Bütçe anlayıģını etkilemeyeceğini ifade etmiģtir.
ÜNĠVERSĠTE HASTANELERĠ BĠRLĠĞĠ GERĠ ÖDEME ÇALIġMA KURULU ÇALIġMA KURULU/GSS GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TOPLANTILARI-II 20 Nisan 2010; Ġstanbul Üniversitesi, Ġstanbul Prof. Dr. Mustafa ÖZMEN, Hacettepe Üniversitesi Prof. Dr. Sadık KILIÇTURGAY, Uludağ Üniversitesi Prof. Dr. Peyami CĠNAZ, Gazi Üniversitesi Prof. Dr. Levent ELBEYLĠ, Gaziantep Üniversitesi Prof. Dr. Mehmet ÖZKAHYA, Ege Üniversitesi Yard. Doç. Dr. Haluk ÖZSARI, Ġstanbul Üniversitesi
ÇalıĢma Kurulu/GSS Genel Müdürlüğü Toplantıları II (20 Nisan 2010 Tarihli Toplantı Özeti) Ege, Gazi, Hacettepe ve Ġstanbul Üniversite Hastanelerinin 2007-2008-2009 yılları itibariyle özel bütçe ve döner sermaye bütçesi gelir-gider oranları, karģılaģtırmalı gelir-giderleri, SGK kesinti oranları, özel fark gelirleri grafikler ve tablolar Ģeklinde sunulmuģtur. Buna göre 4 Üniversite Hastanesinin; Toplamda, ortalama özel bütçe gelir oranı %24 iken,ortalama döner sermaye gelir oranı %76 dır. Toplamda, ortalama özel bütçe gider oranı %23 iken, ortalama döner sermaye gider oranı %77 dir. Toplam Döner Sermaye gelirinde, ortalama özel fark oranı %17, ortalama SGK kesinti oranı %15 dir. Özel fark çıkmıģ haliyle ortalama tahsilatın gerçekleģen gideri karģılama oranı %82 dir.
ÇalıĢma Kurulu/GSS Genel Müdürlüğü Toplantıları II (20 Nisan 2010 Tarihli Toplantı Özeti) GELİR ÜNİVERSİTE ADI ÖZEL BÜTÇE (GELİR- ÖDENEK) ÖZEL BÜTÇE (GELİR ORANI) DÖNER SERMAYE (TAHSİL EDİLEN GELİR) DÖNER SERMAYE (GELİR ORANI) TOPLAM GELİR EGE ÜNİVERSİTESİ 36.881.552 17% 183.108.961 83% 219.990.513 GAZİ ÜNİVERSİTESİ 55.304.967 27% 155.213.225 73% 210.518.191 HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ 42.338.260 16% 220.053.425 84% 262.391.684 3 HASTANE ORTALAMASI 44.841.593 20% 186.125.204 80% 230.966.796 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ 159.184.247 35% 304.607.491 65% 463.791.738 4 HASTANE ORTALAMASI 73.427.257 24% 215.745.776 76% 289.173.032
ÇalıĢma Kurulu/GSS Genel Müdürlüğü Toplantıları II (20 Nisan 2010 Tarihli Toplantı Özeti) GELİR KARŞILAŞTIRMALI ÖZEL BÜTÇE VE DÖSE GELİR ORANI GRAFİĞİ 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 80% 76% 20% 24% 3 HASTANE ORTALAMASI 4 HASTANE ORTALAMASI ÖZEL BÜTÇE GELİR ORANI DÖNER SERMAYE GELİR ORANI
ÇalıĢma Kurulu/GSS Genel Müdürlüğü Toplantıları II (20 Nisan 2010 Tarihli Toplantı Özeti) GİDER ÜNİVERSİTE ADI ÖZEL BÜTÇE (GERÇEKLEŞMİŞ GİDER) ÖZEL BÜTÇE (GİDER ORANI) DÖNER SERMAYE (GERÇEKLEŞMİŞ GİDER) DÖNER SERMAYE (GİDER ORANI) TOPLAM GİDER EGE ÜNİVERSİTESİ 35.068.040 16% 190.918.743 84% 225.986.783 GAZİ ÜNİVERSİTESİ 51.250.628 26% 150.594.484 74% 201.845.112 HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ 36.571.117 12% 268.333.779 88% 304.904.896 3 HASTANE ORTALAMASI 40.963.262 18% 203.282.335 82% 244.245.597 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ 156.463.150 37% 272.381.980 63% 428.845.130 4 HASTANE ORTALAMASI 69.838.234 23% 220.557.247 77% 290.395.480
ÇalıĢma Kurulu/GSS Genel Müdürlüğü Toplantıları II (20 Nisan 2010 Tarihli Toplantı Özeti) GİDER KARŞILAŞTIRMALI ÖZEL BÜTÇE VE DÖSE GİDER ORANI GRAFİĞİ 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 82% 77% 18% 23% 3 HASTANE ORTALAMASI 4 HASTANE ORTALAMASI ÖZEL BÜTÇE GİDER ORANI DÖNER SERMAYE GİDER ORANI
ÇalıĢma Kurulu/GSS Genel Müdürlüğü Toplantıları II (20 Nisan 2010 Tarihli Toplantı Özeti) ÖZEL FARK-SGK KESİNTİ ORANI GRAFİĞİ 17% 17% 17% 17% 17% 16% 16% 15% 15% 15% 14% 3 HASTANE ORTALAMASI 4 HASTANE ORTALAMASI ÖZEL FARK ORANI SGK KESİNTİ ORANI
ÇalıĢma Kurulu/GSS Genel Müdürlüğü Toplantıları II (20 Nisan 2010 Tarihli Toplantı Özeti) TAHSİL EDİLEN GELİRİN (ÖZEL FARK HARİÇ) GİDERİ KARŞILAMA ORANI 83% 82% 82% 81% 80% 79% 78% 78% 77% 76% 3 HASTANE ORTALAMASI 4 HASTANE ORTALAMASI TAHSİL EDİLEN GELİRİN (ÖZEL FARK HARİÇ) GİDERİ KARŞILAMA ORANI
ÇalıĢma Kurulu/GSS Genel Müdürlüğü Toplantıları II (20 Nisan 2010 Tarihli Toplantı Özeti) Ayrıca, Sağlık Bakanlığı na bağlı 3 hastanenin merkezi bütçe ve döner sermaye gelir oranları ile Bakanlığa bağlı döner sermaye kurumlarının 2006-2009 yılları gelir-gider-tahsilat bilgileri tablolarla sunulmuģtur. Buna göre; Sağlık Bakanlığına bağlı Numune, Atatürk ve Ankara hastanelerinin toplamda, ortalama merkezi bütçe gelir oranı %34 iken, ortalama döner sermaye gelir oranı %66 dır. Sağlık Bakanlığına bağlı tüm hastanelerin döner sermaye gelirlerinde, ortalama tahsilat oranı %88, ortalama kesinti(terkin) oranı %15 dür. Sağlık Bakanlığına bağlı tüm hastanelerin merkezi bütçe hariç toplamda, ortalama gelirin gideri karģılama oranı ise %113 dür. Global Bütçe uygulamasına geçmiģ olan döner sermaye iģlemlerinde hizmet sunumunda fatura düzenleme yükümlülüğünün ve personel istihdamı ile bürokratik iģlemlerin ortadan kaldırıldığından bahsedilmiģtir. 2010 yılı SUT için taleplerimiz sunulmuģtur.
ÇalıĢma Kurulu/GSS Genel Müdürlüğü Toplantıları II (20 Nisan 2010 Tarihli Toplantı Özeti) Hastane Adı Merkezi Bütçe Merkezi Bütçe (Gelir Oranı) Döner Sermaye Net Geliri Döner Sermaye (Gelir Oranı) Toplam Gelir Numune Hastanesi 94.664.000 40% 141.405.258 60% 236.069.258 Atatürk Hastanesi 34.600.000 27% 92.005.457 73% 126.605.457 Ankara Hastanesi 54.100.000 34% 106.136.537 66% 160.236.537 ORTALAMA 61.121.333 34% 113.182.417 66% 174.303.751
ÇalıĢma Kurulu/GSS Genel Müdürlüğü Toplantıları II (20 Nisan 2010 Tarihli Toplantı Özeti) KARŞILAŞTIRMALI MERKEZİ BÜTÇE VE DÖSE GELİR ORANI GRAFİĞİ 80% 70% 60% 60% 73% 66% 66% 50% 40% 30% 40% 27% 34% 34% 20% 10% 0% Numune Hastanesi Atatürk Hastanesi Ankara Hastanesi ORTALAMA MERKEZİ BÜTÇE ORANI DÖNER SERMAYE ORANI
ÇalıĢma Kurulu/GSS Genel Müdürlüğü Toplantıları II (20 Nisan 2010 Tarihli Toplantı Özeti) SAĞLIK BAKANLIĞINA BAĞLI DÖNER SERMAYELİ KURUM VE KURULUŞLARIN YILLAR İTİBARİYLE MALİ DURUMU YIL GELİR TAHSİLAT TAHSİLAT ORANI TERKİN MİKTARI DEVREDEN BORÇ SONRASI BANKA GİDER 2000 608.827.767 514.377.080 84% 0-27.707.941 585.920.581 2001 1.013.287.227 903.366.248 89% 0-107.666.254 952.769.295 2002 1.962.762.277 1.655.674.455 84% 0-206.943.973 1.749.343.528 2003 2.916.860.717 2.508.552.451 86% 0 28.975.284 2.237.732.869 2004 4.702.709.000 3.979.188.159 85% 0-13.901.000 3.971.146.000 2005 7.928.206.272 5.436.392.882 69% 0-1.020.287.484 6.725.123.057 2006 9.931.371.717 8.355.148.093 84% 752.929.536-1.197.649.013 8.844.552.486 2007 11.079.680.545 10.139.314.177 92% 2.997.359.076-785.411.636 9.205.831.754 2008 12.511.560.853 11.148.871.639 89% 1.068.138.602-1.411.697.762 11.486.049.886 2009 14.215.955.603 12.297.757.094 87% 2.118.074.129-1.253.766.672 12.955.430.668
ÇalıĢma Kurulu/GSS Genel Müdürlüğü Toplantıları II (20 Nisan 2010 Tarihli Toplantı Özeti) 2006-2009 YILLARI SB HASTANELERİ TAHSİLAT VE TERKİN ORANI 100% 90% 84% 92% 89% 87% 88% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 27% 20% 10% 8% 9% 15% 15% 0% 2006 2007 2008 2009 ORTALAMA TAHSİLTA ORANI TERKİN ORANI
ÇalıĢma Kurulu/GSS Genel Müdürlüğü Toplantıları II (20 Nisan 2010 Tarihli Toplantı Özeti) GELİRİN GİDERİ KARŞILAMA ORANI 150% 140% 130% 120% 110% 112% 120% 109% 110% 113% 100% 2006 2007 2008 2009 ORTALAMA GELİRİN GİDERİ KARŞILAMA ORANI
ÇalıĢma Kurulu/GSS Genel Müdürlüğü Toplantıları II (20 Nisan 2010 Tarihli Toplantı Özeti) Talepler; Ayaktan veya yatarak her türlü iģlemlerde öğretim üyesi fark ücreti ile otelcilik ücreti alınamaması durumu düzeltilmelidir. Fatura incelemelerinde keyfi kesintilerin önlenmesi amacıyla, ödeme usul ve esasları net olarak belirtilmelidir. Hazırlanan taslakta ise sorunların çözülemeyeceği anlaģılmaktadır. Üniversite Hastaneleri için (özellikle yatarak tedavilerde) tarifelerin tümünde geçen iģlem birim fiyatlarına 1,3 (ĠĢlem puanı çarpım katsayısı 0,772) oranı uygulanmalıdır. Faturalarda geçen malzemeler için hasta dosyalarında yer alan etiket barkod ibraz etme zorunluluğu gibi uygulamalar olmamalıdır. Alınan takiplerin 4 ay içerisinde fatura edilme zorunluluğu olmamalıdır. Önerimiz ise En az 6 ay olmalıdır.
ÇalıĢma Kurulu/GSS Genel Müdürlüğü Toplantıları II (20 Nisan 2010 Tarihli Toplantı Özeti) Tarifelerde geçen iģlemlerin bazılarının açıklamalarında yer alan miktar kısıtlılığını aģan durumlarda, hastaların aģan miktardaki iģlemleri talep etmeleri halinde SUT`a hastalardan ücret alınma hükmü konmalıdır. Daha önceden taslak üzerinde sunulan tarifelerdeki bazı iģlemlerin birim fiyatları ile kuralları değiģtirilmelidir. MEDULA`da meydana gelebilecek olan teknik sorunlar en az seviyeye indirilmeli ve devamında hastanelerin aylık hedef tutarlarını yakalayabilmeleri sağlanmalıdır. (8) madde halinde sunulan talepler yerine, Sağlık Bakanlığında olduğu gibi üniversite hastanelerinin hizmet sunum çeģitliliği, gelir-gider, borç-alacak dengesi gibi bilgilerin göz önünde bulundurulduğu global bütçe(götürü hizmet) uygulamasına geçilmelidir. MEDULA V3 sisteminde yaģanan sorunlar özetlenmiģtir. 2010 Yılı Sağlık Uygulama Tebliği metin ve ekleri için öneriler ile gerekçeleri sunulmuģtur.
ÜNĠVERSĠTE HASTANELERĠ BĠRLĠĞĠ GERĠ ÖDEME ÇALIġMA KURULU DEVLET BAKANI VE BAġBAKAN YARDIMCISI SAYIN ALĠ BABACAN TOPLANTISI 31 Mayıs 2010; Hazine MüsteĢarlığı, Ankara Prof. Dr. Mustafa ÖZMEN, Hacettepe Üniversitesi Yard. Doç. Dr. Haluk ÖZSARI, Ġstanbul Üniversitesi
Devlet Bakanı Ve BaĢbakan Yardımcısı Sayın Ali Babacan Toplantısı (31 Mayıs 2010 Tarihli Toplantı Özeti) Üniversite Hastanelerinin sorunları ve çözüm önerileri sunulmuģ olup, bu bağlamda; 11 adet Üniversitenin 2008 yılı gelir-gider durumları ile 2007 yılı Üniversite Hastanelerinin kar-zarar durumları tablolarla karģılaģtırılmıģtır. Üniversite Hastanelerinin toplam 2 Milyar TL borçlarının olduğu, hastaneler bazlı dağılım yapıldığında ilk 10 sırada aģağıda yer alan hastanelerin olduğu tespit edilmiģtir. Hacettepe Üniversitesi 201.2 milyon TL Uludağ Üniversitesi 85.5 milyon TL 9 Eylül Üniversitesi 63.3 milyon TL Ankara Üniversitesi 60.3 milyon TL Akdeniz Üniversitesi 52.3 milyon TL Gazi Üniversitesi 48.5 milyon TL Çukurova Üniversitesi 41.6 milyon TL Ege Üniversitesi 40.0 milyon TL 19 Mayıs Üniversitesi 36.7 milyon TL Ġstanbul Üniversitesi 30.0 milyon TL
Devlet Bakanı Ve BaĢbakan Yardımcısı Sayın Ali Babacan Toplantısı (31 Mayıs 2010 Tarihli Toplantı Özeti) Borçlu hastanelerin analizi yapıldığında aģağıdaki bilgilere ulaģılmıģtır. -%42 lik payın geldiği ilk 10 Üniversite içinde yeni açılan Üniversiteler yoktur, -Hizmet verme açısından, Türkiye ye bölgesel olarak homojen dağılmıģtır, -Hastalar ve sevk eden hekimlerce en fazla tercih edilenlerdir, -Bir kısmı, uluslararası akreditasyon kurumları tarafından akredite edilmiģtir, -Yöneticilerinin hemen hemen tamamı son beģ yılda değiģmiģtir. Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğünce düzenlenmiģ olan Üniversite Hastaneleri Döner Sermaye ĠĢletmelerinin 2004-2009 yılları arası borç-alacak durumları grafik ve tablolarla sunulmuģtur. DRG projesi kapsamında üniversite, eğitim ve araģtırma ile devlet hastanelerin kaynak kullanım verileri tablo halinde sunulmuģtur.
Devlet Bakanı Ve BaĢbakan Yardımcısı Sayın Ali Babacan Toplantısı (31 Mayıs 2010 Tarihli Toplantı Özeti) Yıl Borç DeğiĢim Oranı % Alacak DeğiĢim Oranı % Enflasyon Oranı % 2004 380.563 757.404 9,3 2005 504.799 33 1.070.535 41 7,72 2006 653.471 29 1.088.857 2 9,65 2007 894.578 37 1.169.869 7 8,39 2008 1.051.720 18 1.041.887-11 10,06 2009 1.400.000 33 1.100.000 5 6,53 Ortalama 30 8,8 8,6
Devlet Bakanı Ve BaĢbakan Yardımcısı Sayın Ali Babacan Toplantısı (31 Mayıs 2010 Tarihli Toplantı Özeti) 1.600.000 1.400.000 1.200.000 1.000.000 800.000 600.000 Borç Alacak 400.000 200.000 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Devlet Bakanı Ve BaĢbakan Yardımcısı Sayın Ali Babacan Toplantısı (31 Mayıs 2010 Tarihli Toplantı Özeti) Üniversite Hastanelerinde maliyet verilerinin toplaması ve bölüm bazlı performans yönetimi hakkında Hacettepe Üniversitesi Hastaneleri örnek gösterilmek suretiyle; Hastanelerimizin personel sayısı, faaliyetleri, departmansal ve genel gelir-gider ve kar-zarar durumları grafiksel ve tablolarla sunulmuģtur. ÜH Birliği Derneğince belirtilmiģ olan ana sorunlar; Gelirin gideri karģılamaması; Artan hizmet üretimi ve maliyetlerine karģın azalan hizmet bedelleri ile yanlıģ mevzuat, Kamu hastanelerine farklı yaklaģımlar; Gelir ile gider kalemleri içinde baģta insan gücü (4b) olmak üzere, yatırım ve iģletme kaynaklarının farklılıkları ve sadece SGK fiyatından geri ödeme alabilme nedeniyle kaynak çeģitliliğinin kısıtlanmıģ olması, Geri Ödeme sorunları; fatura kesintileri ve gecikmeler nedeniyle artan satınalma bedelleri, Tek gelir kaynağının hizmet sunumu olması; Üniversitelerin ana görevi olan eğitim ve araģtırmaya ayrı kaynak tahsisinin bulunmaması
Devlet Bakanı Ve BaĢbakan Yardımcısı Sayın Ali Babacan Toplantısı (31 Mayıs 2010 Tarihli Toplantı Özeti) ÜH Birliği Derneğince belirtilmiģ olan ana sorunlara çözüm önerileri; Üniversite Hastanelerinin Mevcut Gelir Gider Farkı Acilen KarĢılanmalı; Üniversite Hastanelerinin gelirleri ile giderleri arasındaki farkın acilen ödenmesi ve borçların en geç 1 yıl içinde kapatılmasına yönelik bir ödeme planı oluģturulmalıdır, Görevlendirilecek Hazine MüsteĢarlığı KĠT Genel Müdürlüğü uzmanları ile kamu iģletmeleri olan Üniversite Hastanelerinin birlikte çalıģmaları sağlanarak, sürdürülebilir finansman yapısı ile bir daha bu tür bir borç stoğu oluģumu engellenmelidir, Kamu Hastaneleri Arası Geri Ödeme de Dahil Farklılıklar Önlenmeli; Kamu Hastane Birlikleri Yasası ile kamu hastaneleri gelir farklılıkları ortadan kaldırılmalıdır, Üniversite Hastaneleri ve SGK, Global Bütçe Modeli ni uygulanmalıdır, Üniversite Hastaneleri nden baģlayan DRG modeli ile geri ödeme zorunluluğu getirilmelidir, Sadece SGK fiyatı yerine, Üniversite Hastaneleri nde, gereken hizmetlerde, gerekirse üst sınır belirlenerek fark alma sağlanmalı, bireysel emeklilik benzeri Tamamlayıcı Sigortası ile kaynak çeģitliliği oluģturulmalıdır, SGK dan kaynaklanabilen fatura gecikmelerinin önüne geçilmelidir,
Devlet Bakanı Ve BaĢbakan Yardımcısı Sayın Ali Babacan Toplantısı (31 Mayıs 2010 Tarihli Toplantı Özeti) ÜH Birliği Derneğince belirtilmiģ olan ana sorunlara çözüm önerileri; Üniversite Hastanelerinin Tek Gelir Kaynağı Hizmet Sunumu Olmamalı; Üniversitelerin asli görevi olan eğitim ve araģtırmaya, ayrı kaynak tahsisi sağlanmalıdır, ġeklinde ifade edilmiģtir. SONUÇ OLARAK; Hizmet sundukça zarar eden ve borçlanan, basit ve kısa süren iģlemlere ağırlık vermeye yönelmek zorunda bırakılan, bir iģletme olarak yönetilemez hale gelen Üniversite Hastaneleri değerlendirmesi yapılmıģtır.
ÜNĠVERSĠTE HASTANELERĠ BĠRLĠĞĠ GERĠ ÖDEME ÇALIġMA KURULU ÇALIġMA VE SOSYAL GÜVENLĠK BAKANLIĞI MÜSTEġARI SAYIN BĠROL AYDEMĠR BAġKANLIĞINDAKĠ TOPLANTILAR Haziran-Temmuz 2010; ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Ankara Prof. Dr. Mustafa ÖZMEN, Hacettepe Üniversitesi Yard. Doç. Dr. Haluk ÖZSARI, Ġstanbul Üniversitesi 12 ayrı Ortak ÇalıĢma Grubu, 21 Haziran 2010 a kadar acil yapılacaklar, Orta dönemde yapılacak Yapısal ĠyileĢtirmeler 23 Haziran 2010 ÇalıĢma Grubu Raporu nun Sayın Bakanlara sunumu, Kanun tasarısı hazırlıkları.
ÜNĠVERSĠTE HASTANELERĠ BĠRLĠĞĠ GERĠ ÖDEME ÇALIġMA KURULU GSS GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TOPLANTILARI-III Haziran 2010; Sosyal Güvenlik Kurumu BaĢkanlığı, Ankara Prof. Dr. Mustafa ÖZMEN, Hacettepe Üniversitesi Prof. Dr. Peyami CĠNAZ, Gazi Üniversitesi Prof. Dr. Mehmet ÖZKAHYA, Ege Üniversitesi Yard. Doç. Dr. Haluk ÖZSARI, Ġstanbul Üniversitesi GSS tarafından; SUT da yapılacaklar, Fatura Ġnceleme Usul ve Esaslarında yapılacaklar, Yapısal ĠyileĢtirmeler
ÜNĠVERSĠTE HASTANELERĠ BĠRLĠĞĠ GERĠ ÖDEME ÇALIġMA KURULU MALĠYE BAKANLIĞI TOPLANTILARI Temmuz / Ağustos / Eylül 2010; Maliye Bakanlığı, Ankara Prof. Dr. Mustafa ÖZMEN, Hacettepe Üniversitesi Prof. Dr. Sadık KILIÇTURGAY, Uludağ Üniversitesi Prof. Dr. Peyami CĠNAZ, Gazi Üniversitesi Prof. Dr. Levent ELBEYLĠ, Gaziantep Üniversitesi Prof. Dr. Mehmet ÖZKAHYA, Ege Üniversitesi Yard. Doç. Dr. Haluk ÖZSARI, Ġstanbul Üniversitesi Maliye Bakanlığı tarafından çeģitli tarihlerde davet edilen 37 Üniversite temsilcileri 6009 sayılı Yasa Usul ve Esaslarının Belirlenmesi, Protokol içeriğinin belirlenmesi,
MALĠYE-ÇALIġMA BAKANLIKLARI ĠLE GSS TOPLANTI SONUÇLARI 2007 2008 2009 2010 YST 2011 TAHMİN GELİR 2.719 3.524 3.941 4.387 4.157 GİDER 2.960 3.631 4.123 4.741 5.475 KAR ZARAR -241-106 -182-354 -1.317
MALĠYE-ÇALIġMA BAKANLIKLARI ĠLE GSS TOPLANTI SONUÇLARI
MALĠYE-ÇALIġMA BAKANLIKLARI ĠLE GSS TOPLANTI SONUÇLARI
MALĠYE-ÇALIġMA BAKANLIKLARI ĠLE GSS TOPLANTI SONUÇLARI
MALĠYE-ÇALIġMA BAKANLIKLARI ĠLE GSS TOPLANTI SONUÇLARI Gelirleri olumsuz etkileyen faktörler; SUT fiyatlarının üniversite hastanelerinin artan maliyetlerini karģılayacak oranda arttırılamaması Üniversite hastanelerinin mevcut SUT fiyatları ile maliyetlerini karģılayacak Ģekilde iģletilememesi Komplike ve özellik arz eden tedavi hizmetlerinde üniversite hastaneleri için uygulanan SUT fiyatlarının yetersiz kalması, Üniversite hastanelerinin sundukları tedavi hizmetleri kavrayacak Ģekilde fatura üretememeleri SGK tarafından SUT ve diğer bağlantılı düzenlemeler ve uygulamalar neticesinde faturalardan yapılan kesintiler Üniversite hastanelerinin SGK haricindeki gelir kaynaklarının kısıtlı olması 2011 yılından itibaren özel muayene ücretinin tam gün yasasının yürürlüğe girmesiyle kalkması
MALĠYE-ÇALIġMA BAKANLIKLARI ĠLE GSS TOPLANTI SONUÇLARI Giderleri olumsuz etkileyen faktörler; 2005-2010 döneminde temel girdilerden doğalgazda % 42, suda % 44, asgari ücrette ise % 56 artıģ gerçekleģmesi Bazı üniversite hastanelerinde çalıģan personelin ücret ödemelerinin diğerlerine nispetle daha fazla oranda döner sermayeden ödenmiģ olması Bazı üniversitelerde özel bütçe yetersizliği nedeniyle bir kısım cari ve yatırım giderlerinin döner sermaye gelirlerinden karģılanması Borçluluk oranın artıģına bağlı olarak uzayan vadeler nedeniyle, özellikle ilaç ve tıbbi malzeme alımlarında satın alma maliyetlerinin yükselmesi Personele yapılan ek ödemelerin, tahsil edilen gelir üzerinden değil, tahakkuk eden gelir üzerinden yapılması
MALĠYE-ÇALIġMA BAKANLIKLARI ĠLE GSS TOPLANTI SONUÇLARI Alınması gereken tedbirler; Üniversite hastanelerinde global bütçe uygulamasına geçilmesi DRG uygulamasına geçilmesi (Sağlık Bakanlığınca 2011 yılında başlatılacak olan DRG (TİG+BBG) uygulaması Üniversiteleri ve özel sektörü de içine alacak şekilde genişletilmelidir) Tıp eğitiminin döner sermaye kaynakları yerine özel bütçeden finanse edilmesi Üniversite hastanelerinin sağlık hizmeti sunumu için yaptıkları personel dahil tüm giderleri döner sermaye içinde bütçelenmesi ve SUT fiyatlarının veya global bütçenin buna göre belirlenmesi Personelde sayı, maliyet ve statü gibi konularda ortak standartlar getirilmesi Standart bir muhasebe ve bütçe sistemi kurulması Standart bir stok yönetim sistemi kurulması Üniversite hastanelerinin mali durumunun izlenmesi ve değerlendirilmesine iliģkin bir yapının oluģturulması Üniversite hastanelerine rasyonel bir borç yönetimi sistemi kurulması Sağlık Yatırım Planlaması Stratejisi mevcut tıp fakültesi hastanelerini de içine alacak Ģekilde en kısa zamanda tamamlanması
MALĠYE-ÇALIġMA BAKANLIKLARI ĠLE GSS TOPLANTI SONUÇLARI Alınması gereken tedbirler; Üniversite hastanelerinin 2011 yılı zorunlu alımlarını (özellikle tıbbi malzeme) daha düģük maliyetlerle yapabilmeleri için borçların bir kısmının Ekim ayı ortasına kadar ödenmesi için mali yardımın hızlandırılması SUT iģlem fiyatlarının, üniversite hastaneleri lehine farklılaģtırılması % 3 Hazine payı ve asgari % 5 Ar-Ge kesintisinin indirilmesi suretiyle döner sermaye giderlerinde azalma sağlanması Bütçeye ĠliĢkin Tedbirler; Yardım alacak döner sermaye iģletmelerinin 2011-2013 dönemini kapsayan bütçelerinin mali durumlarını güçlendirecek Ģekilde Maliye Bakanlığı ve DPT nin gözetiminde hazırlanması ve onaylanması 2011-2013 döneminde döner sermaye giderlerinin belirlenecek tavanlar dahilinde oluģturulması Yardım yapılmasını takiben Kasım ve Aralık aylarına iliģkin gelir artırıcı ve gider azaltıcı tedbirlerin Maliye Bakanlığına sunularak uygulanması Üniversite hastanesinin yürüttüğü hizmetlerle doğrudan ilgili olmayan üniversitenin diğer giderlerinin iģletme bütçesinden karģılanmaması
MALĠYE-ÇALIġMA BAKANLIKLARI ĠLE GSS TOPLANTI SONUÇLARI Bütçeye ĠliĢkin Tedbirler; Hizmet alım yöntemiyle çalıģtırılan personel sayısına ve ücretlerine Sağlık Bakanlığı hastanelerine benzer standartlar getirilmesi ve hizmet alımlarındaki kar marjının Sağlık Bakanlığı hastaneleri ile paralel hale getirilmesi Firmalara yapılan ödeme sürelerinin makul bir süreye düģürülerek birden fazla üniversite ihtiyaçlarının ortak ihaleyle karģılanmasının sağlanması Personel Yönetimine ĠliĢkin Tedbirler; Fazla personel istihdamının azaltılması ve çeģitli nedenlerle ayrılan personelin yerine ilave personel alımının yapılmaması Personele yapılan ek ödeme oranlarında önceki yıla göre artıģ yapılmaması ve mevcut durumun gözden geçirilerek gerekirse oranların düģürülmesi Hizmet alımı suretiyle istihdam edilen personelin üniversite hastanesi dıģında farklı görevlerde çalıģtırılmaması Döner sermayeden ek ödeme vermek amacıyla uygulama ve araģtırma merkezi döner sermaye birimi hizmetlerine doğrudan katkısı olmayan görevlendirme yapılmaması ve mevcut görevlendirmelerin gözden geçirilmesi Üniversite hastanelerindeki ek ödeme sisteminin Sağlık Bakanlığı hastaneleri ile paralel hale getirilmesi
MALĠYE-ÇALIġMA BAKANLIKLARI ĠLE GSS TOPLANTI SONUÇLARI Muhasebe ve Stok Yönetimine ĠliĢkin Tedbirler; Veriye dayalı karar verme sürecini destekleyen muhasebe ve stok yönetimi bilgi sistemlerinin kurulması Muayene ve kabul iģlemlerine tabi olanlar dahil, harcamalara iliģkin gider tahakkuk belgeleri en geç 10 gün içinde muhasebe birimine teslim edilmesinin sağlanması Faturalandırma servisindeki kurum alacakları ile muhasebe kayıtları arasında tutarsızlığın yardımın yapılmasını takip eden 30 gün içinde giderilmesi Sosyal Güvenlik Kurumu ile kesinti ve benzeri sebeplerden kaynaklanan tutarsızlıkların aynı süre içinde giderilmesi Verilen hizmetlerin SGK mevzuatına uygun bir Ģekilde faturalandırılmasının sağlanmasına yönelik tedbir alınması (Üniversitelerin faturalandırma iģlemlerinin yerinde kontrolünün sağlanması) Ambardan çıkıģların eģ zamanlı olarak muhasebe birimine bildirilmesi ve muhasebe kayıtlarının yapılmasını sağlayacak bilgi iģlem sistemlerinin kurulması Stok tedarikinin en fazla 3 aylık ihtiyaca göre gerçekleģtirilmesi Ambar ve depolarda bulunan mal ve malzemelerin fiili sayımı yapılarak envanterinin çıkarılması, fiili durum ile muhasebe kayıtlarının aynı süre içinde uyumlu hale getirilmesi
MALĠYE-ÇALIġMA BAKANLIKLARI ĠLE GSS TOPLANTI SONUÇLARI Borç Yönetimine ĠliĢkin Tedbirler; Yapılacak yardımın münhasıran borç ödemelerinde kullanılması Bütçede öngörülenin üzerinde gelir elde edilmesi halinde gelir fazlalarının öncelikle borç ödemelerinde kullanılması ĠĢletmelerin haftalık borç ödeme planlarını hazırlayarak ilan etmesi Ġzleme ve Değerlendirmeye ĠliĢkin Tedbirler; Gelir, gider, borç, nakit ve stoklara iliģkin tahminlerin 3 aylık dönemler itibariyle Maliye Bakanlığına bildirilmesi Her 3 ayda bir, dönemi takip eden 10 gün içerisinde iģletmelerce mizan, bilanço ve gelir tablosu ile belirlenecek diğer bilgileri de içeren bir izleme raporunun elektronik ortamda Bakanlığa sunulması Tahminlerden sapmalar olması durumunda gerekli ilave tedbirlerin alınması
ÜNĠVERSĠTE HASTANELERĠ BĠRLĠĞĠ GERĠ ÖDEME ÇALIġMA KURULU KÖLN/ALMANYA EKK TOPLANTISI, Temmuz 2010 Prof. Dr. Mustafa ÖZMEN, Hacettepe Üniversitesi Prof. Dr. Sezai VATANSEVER, Ġstanbul Üniversitesi Yard. Doç. Dr. Haluk ÖZSARI, Ġstanbul Üniversitesi
ÜNĠVERSĠTE HASTANELERĠ BĠRLĠĞĠ GERĠ ÖDEME ÇALIġMA KURULU 66 Hastane Yatak sayısı: 54.000 İş Hacmi: 680 Milyon Euro Sözleşmesi bulunan Firmalar: 490 Farma: 55 Tıbbi: 371 Diğerleri: 64
ÜNĠVERSĠTE HASTANELERĠ BĠRLĠĞĠ GERĠ ÖDEME ÇALIġMA KURULU MALĠYE BAKANLIĞI MÜSTEġARI SAYIN NACĠ AĞBAL TOPLANTISI 1 Eylül 2010; Maliye Bakanlığı, Ankara Prof. Dr. Mustafa ÖZMEN, Hacettepe Üniversitesi Prof. Dr. Sadık KILIÇTURGAY, Uludağ Üniversitesi Yard. Doç. Dr. Haluk ÖZSARI, Ġstanbul Üniversitesi
Maliye Bakanlığı Toplantıları (Eylül 2010 Tarihli Sunum Özeti) Hacettepe Hastanelerinin 2010-2011(tahmini) yılları gelir-gideri, bütçesi, zorunlu-değiģken giderleri, personel durumları tablolarla sunulmuģ ve taraflarca alınacak tedbirlerden bahsedilmiģtir. Üniversite Hastaneleri için Tarafların Alacağı Tedbirler; Global bütçe uygulamasına ekim 2010 tarihinden itibaren hemen baģlanmalıdır. 4-B ve 4-D li personelden ayrılan idari personelin yerine yeni personel alınmayacaktır. Hizmet alım yoluyla çalıģan personel sayısı, yeni ihale döneminde azaltılmaya gidilecektir. Yapılacak mali yardım rakamı belli olduktan sonra: a) Satınalma maliyetlerinde % 15 oranında azalma hedeflenmektedir. b) Mevcut borçlu olunan firmalardan indirim talep edilerek % 10 civarında borç tutarlarında azalma hedeflenmektedir. Borç/gelir oranı % 15-20 seviyelerinde tutulmaya çalıģılacaktır. Stok seviyeleri üçer aylık güvenli stok seviyesi olarak uygulanacaktır. Gelir ve gidere yönelik yapılan tüm iģlemler muhasebeye zamanında ve düzgün olarak kayıtlaması yapılacak ve en kısa zamanda bu iģlemlerin online muhasebeye entegrasyonu olacak Ģekilde yazılımların tamamlatılması sağlanacaktır. Gelir artırıcı ve gider azaltıcı ayrıntılı çalıģmalar yapılacak ve maliye bakanlığına rapor edilecektir.
UYGULAMA SENARYOSU (A)
UYGULAMA SENARYOSU (B) ÖNEMLİ NOT: SENARYO TABLOSUNA SGK`NIN YAPACAĞI % 20 CİVARINDAKİ KESİNTİLER DAHİL EDİLMEMİŞTİR.
ALTERNATĠF ÖNERĠ-1
ALTERNATĠF ÖNERĠ-2 Çevrilebilir borç kavramı ġu an için Üniversite Hastaneleri ancak gelir ve gider dengelerini koruyabilir haldedirler. Geriden taģıdıkları borç rakamı olmamalıdır. Yada çevrilebilir borç rakamına ulaģmaları gerekir. Bütçemin maksimum 1/3 u sarf malzemesine gitmelidir. Tam gün ile oluģacak gelir kaybı % 15 (gerçek gelir kaybı % 10) YENĠ FĠNANS KAYNAĞI YARATILMALIIDR. Yatırımların DS bütçesinden yapılması olanaksızdır. YENĠ FĠNANS KAYNAĞI YARATILMALIDIR. ġu an için ortalama Aylık ödemeler de ; % 45 sabit giderler % 25 kesintisiz ödemeler % 30 firma ödentileri Aylık gelir total gelirin % 8.3 u Bu 8.3 ün % 30 u firmalara dağıtılır ise = Bu durumda Yıllık bazda elde edilecek gelirin % 25 inin ay bazında firmalara dağıtılacağını gösteriyor (8.3x30=25). Sonuçta tüm kurumlar için yıllık toplam bütçelerinin % 7.5 una denk gelecek bir borç bırakılır ise 3 ay içinde (aylık bütçenin ¼ ü malzeme alımlarına gideceğine göre) borcu ödeyeceklerdir. Yeni alımlarını 3 aylık bir period sonrası öder hale geleceklerdir ki bu da peģin alım anlamına gelir. Sonuç: Soru : Ne kadar yardım yapalım.? Cevap: Her kuruma ġu ANKĠ BORCU, YILLIK TOTAL BÜTÇESĠNĠN % 7.5 U DÜZEYĠNE GELENE KADAR
ALTERNATĠF ÖNERĠ-2