T.C. Yükseköğretim Kurulu BOLOGNA SÜRECİ 2011-2013 DÖNEMİ (YAYILIM, UYGULAMA, SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK, TANINMA) 6 Mayıs 2013 Prof. Dr. Hasan MANDAL Bologna Uzmanı
Toplumsal Sorunlar/Güçlükler Nüfus 2050 de %50 artış Gıda 2050 de %70 artış Enerji 2050 de %100 artış İklim 2050 de +2 artış
Bilim ve Eğitimde Güven Krizi Bir yandan, bilim ve eğitim toplumumuzun en önemli problemlerini çözme konusunda çok önemli bir beklenti oluştururken, diğer taraftan, toplumda bu sorunlara çözüm üretme konusunda bilim ve eğitim kurumlarının yeterliliği konusunda ciddi kaygı ve şüphe var. European Commission, Strata-Etan Expert Group on Foresight for the Development of Higher Education/Research Relations
YÜKSEKÖĞRETİM ALANINDAKİ EĞİLİMLER Azalan kamu kaynakları Uluslararasılaşma Eğitim-öğretim ve araştırmanın yanında toplumsal katkının öneminin artması Sıralandırma (Endeks) Yüksek öğretime olan talep Bilgi ve iletişim teknolojileri ile birlikte çeşitlenen eğitim ortamları Yüksek öğretim kurumlarının çeşitliliği
İşbirlikleri (1998) On the one hand, science and education are expected by many to solve most of the major problems of our society. On the other hand there is a growing doupt, suspicion, or disappointment about their capacity to do so effectively
İşbirlikleri (2008)
Source: Scientific American, October 2012 İŞBİRLİKLERİ 2012
Dünyada Yükseköğretim Sistemleri Yükseköğretim sistemleri arasında uluslararası ilişkilendirme (saydamlık) Yükseköğretim sistemlerinin birbirini tanımasını kolaylaştırma (tanınma) Öğrenenlerin ve mezunların hareketliliğinin arttırılması (hareketlilik)
Bologna Süreci Yükseköğretimin son on yılda en hızlı ve en kapsamlı yapılanması 1998 tarihinde 4 ülkenin (İngiltere, Almanya, Fransa,İtalya) bir araya gelerek başlattığı 2010 yılında 47 ülkenin üye olduğu bir yükseköğretim reform süreci
YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ Kademeler Profil Diploma Kademe Tanımlayıcıları Öğrenme Çıktıları Öğrenim Yükü Krediler(AKTS) Amaçlar: Şeffaflık, Tanınma, Hareketlilik KALİTE GÜVENCESİ
BOLOGNA SÜRECİ 2011-2013 DÖNEMİ TÜRKİYE BOLOGNA UZMANLARI PROJESİ BAŞLATILMA GEREKÇELERİ
2010 Yılı İstatistikleri GSYİH Yıllık Artış Oranı (%) OECD Ülkeleri 2011-2017 2010 Yılı GSYİH Gelişim Oranı (%) Source: IMF World Economic Outlook April 2011, Turkish Statistical Institute (TurkStat)
Source: October 2012, ScientificAmerican.com DÜNYANIN BİLİMDE EN İYİ ÜLKELERİ
DÜNYANIN EKONOMİK AÇIDAN HIZLI GELİŞEN ÜLKELERİ Emerging Market Global Players, 2012 BRIC + Next 11, 2005 Next Group of Emerging Markets, 2009 Markets for Investors, 2007
2025 YILININ EN DİNAMİK ŞEHİRLERİ Ranked by projected absolute GDP growth 2012-2025 at predicted real exchange rates. Source: McKinsey Global Institute Cityscope database 2.0.
Dünya Ekonomik Forumu Küresel Rekabet Raporu 2012-2013 Source: The World Economic Forum Global Competitiveness Report 2012 2013
REKABET EĞİLİMLERİ TÜRKİYE İÇİN ANAHTAR GÖSTERGELER 4.3 10.6 From a list of 15 indicators, respondents of the Executive Opinion Survey were asked to select 5 that they perceived as the key attractiveness factors of their economy. The chart shows the percentage of responses per indicator from the highest number of responses to the lowest. Source: IMD World Competitiveness Yearbook 2012
Türkiye nin Bologna Karnesi BERGEN 2005 LONDRA 2007 LEUVEN 2009 BÜKREŞ 2012 DERECE SİSTEMİ MÜKEMMEL (4.67) ÇOK İYİ (4.33) ÇOK İYİ (4.33) ÇOK İYİ (4.66) İkili Sistemin Uygulama Düzeyi MÜKEMMEL (5) MÜKEMMEL (5) MÜKEMMEL (5) MÜKEMMEL (5) 1 den 2 ye Geçiş ÇOK İYİ (4) MÜKEMMEL (5) MÜKEMMEL (5) MÜKEMMEL (5) İkili Sistemdeki Öğrenci Oranı MÜKEMMEL (5) - - Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi Uygulama Düzeyi - İYİ (3) İYİ (3) ÇOK İYİ (4) KALİTE GÜVENCESİ ORTA (2.00) ÇOK İYİ (4.00) ÇOK İYİ (4.00) ORTA (1.66) AYA ile uyumlu Ulusal Kalite Sistemi Uygulama Düzeyi ORTA (2) MÜKEMMEL (5) - - Dış Kalite Güvence Sistemi Gelişme Düzeyi ORTA (2) ÇOK İYİ (4) İYİ (3) İYİ (3) Öğrencilerin Katılım Düzeyi ORTA (2) ÇOK İYİ (4) MÜKEMMEL (5) ZAYIF (1) Uluslararası Katılım Düzeyi ORTA (2) İYİ (3) ÇOK İYİ (4) ZAYIF (1) DİPLOMA VE ÖĞRENİM SÜRELERİNİN DENKLİĞİ ÇOK İYİ (3.67) ÇOK İYİ (4.33) ÇOK İYİ (4.00) İYİ (3.00) Diploma Eki Uygulama Düzeyi ÇOK İYİ (4) ÇOK İYİ (4) ÇOK İYİ (4) İYİ (3) Lizbon Tanınma Konvansiyonu İYİ (3) ÇOK İYİ (4) MÜKEMMEL (5) - ECTS Uygulama Düzeyi ÇOK İYİ (4) MÜKEMMEL (5) İYİ (3) İYİ (3) YAŞAM BOYU ÖĞRENİM İYİ (3.00) ZAYIF (1.00) ZAYIF (1.00) Önceki Öğrenimin Tanınması - İYİ (3) ZAYIF (1) ZAYIF (1) ORTAK DERECELER MÜKEMMEL (5.00) - - Ortak Derecelerin Oluşturulması ve Tanınması - MÜKEMMEL (5) - - GENEL İYİ (3,30) ÇOK İYİ (4.16) ÇOK İYİ (3,80) İYİ (2.88) 19 19
YÜKSEKÖĞRETİMİN YENİDEN YAPILANDIRILMASINA DAİR AÇIKLAMA Yükseköğretimin yeniden yapılandırılmasının; bireylerin dünyanın değişen koşullarına uyum sağlayabilecek bilgi, beceri ve yetkinliklerle donatılması, girişimde bulunmaktan ve sorumluluk yüklenmekten kaçınmayan, eleştirel düşünme becerilerine sahip, insan hakları ve demokrasi, çevresel, kültürel ve estetik değerler konularında duyarlı aktif yurttaşlar olması, ayrıca verilen eğitimin geniş kitlelere erişerek ülkenin yarışmacı potansiyelini geliştirmesi, yapılan araştırmaların uluslararası düzeyde saygınlığı olan bilim ve sanat üretimine yönelmiş olması, ülkenin rekabet edebilirliliğine destek olması, topluma hizmet faaliyetlerinin etkin ve sürdürülebilir kılınmasını amaçlaması gerektiğini düşünüyoruz. Yeni sistem kendi kendine öğrenen, gelişen ve kendini sürekli yenileyen bir yapıya sahip olacaktır. 3 Şubat 2011 YÖK Genel Kurulu
YÜKSEKÖĞRETİMİN YENİDEN YAPILANDIRILMASI -TEMEL PRENSİPLER- 1. Çeşitlilik 2. Kurumsal özerklik ve hesap verebilirlik 3. Performans değerlendirmesi ve rekabet 4. Mali esneklik ve çok kaynaklı gelir yapısı 5. Kalite güvencesi 3 Şubat 2011 YÖK Genel Kurulu
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KANUN BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASI İLE SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK 44. ve 46. Madde SİGORTASI KANUNU VE DİĞER BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN Kanun No. 6111 Kabul Tarihi: 13/2/2011
YÖK KANUN TASLAĞI Madde 36. Diploma programları ders kredileri, sınavlar ve staj eğitimi Önlisans, lisans ve lisansüstü diploma programlarının her bir düzeyi için öğrenci çalışma yüküne dayalı asgarî krediler ile başarılı olarak mezun olan öğrencilerin kazanacağı bilgi, beceri ve yetkinlikler ve diğer ölçütler, Kurul tarafından yükseköğretim yeterlilikler çerçevesinde belirlenir. Yükseköğretim kurumları açmayı planladıkları diploma programları için yükseköğretim yeterlilikler çerçevesinde belirlenmiş olan asgarî yeterlilikleri sağlayacak program yeterliliklerini tespit eder ve buna göre ders müfredatlarını oluştururlar. Yükseköğretim kurumlarının senatoları tarafından her diploma programı için Kurul tarafından belirlenen esaslar çerçevesinde o düzey ve alan için öngörülen program ve alan yeterliliklerini karşılayacak öğrenme kazanımları belirlenir. Ders müfredatları bu öğrenim kazanımlarından bir ya da bir kaçını sağlayacak biçimde oluşturulur ve öğrenci çalışma yüküne göre kredilendirilir. Sınavlar öğrencilerin her bir ders için öngörülen öğrenme kazanımlarından elde ettiği kanıtlayacak araç ve yöntemler kullanılarak yapılır. Düzenli aralıklarla iç ve dış paydaşların katkısıyla, ders bazında öğrenme kazanımlarının program yeterliliklerini ve ders müfredatının da dersin öğrenme kazanımlarına ne düzeyde sağladığı ders bazındaki kredilerin ise öğrenci çalışma yükünü ne düzeyde yansıttığı değerlendirilir. Madde 50. Kalite güvence sistemi ve Yükseköğretim Kalite Kurulu
Proje Faaliyetleri Kurumsal ve Bölgesel Ziyaretler Öğrencilere Yönelik Bölgesel Toplantılar BEK ler için Ulusal Koordinasyon Toplantıları YÖK, UA, MEB ve MYK ile Toplantılar Paydaş Toplantıları Uluslararası Konferans AKTS ve DE Etiketi Başvuru Toplantıları Danışmanlık ve Destek Toplantıları Bologna Uzmanlarının Eğitimleri Bologna Uzmanları Koordinasyon Toplantıları
Amaç: Yüksek Öğretimde Sürdürülebilir Gelişme Araç: Bologna Süreci nin Uygulama Araçları