Makine teknolojisi Temel İmalat işlemleri Tornalama modülü temrinleri TEMEL TORNALAMA MODÜLÜ TEMRİN İŞLEMLERİ. makinaegitimi.com

Benzer belgeler
Makine teknolojisi temel imalat işlemleri frezeleme temrinleri FREZEDE BÖLME İŞLEMLERİ MODÜLÜ TEMRİN İŞLEMLERİ. makinaegitimi.com

TORNACILIK. Ali Kaya GÜR Fırat Ün.Teknik Eğitim Fak.MetalFırat Ün.Teknik Eğitim Fak.Metal Eğ.Böl. ELAZIĞ

MAK-204. Üretim Yöntemleri-II

TALAŞLI İMALAT SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU. Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI. Talaşlı İmalat Yöntemleri

ÖĞRENME FAALİYETİ-1 1. ÜÇGEN VİDA AÇMA

METAL İŞLEME TEKNOLOJİSİ. Doç. Dr. Adnan AKKURT

Torna tezgahının kısımları

MAK-204. Üretim Yöntemleri

A TU T R U G R AY A Y SÜR SÜ M R ELİ

CNC FREZE TEZGAHLARININ PROGRAMLANMASI

Klasik torna tezgahının temel elemanları

FREZE TEZGÂHINDA BÖLME İŞLEMLERİ

ZİNCİR DİŞLİ ÇARKLAR. Öğr. Gör. Korcan FIRAT CBÜ Akhisar MYO

Chapter 22: Tornalama ve Delik Açma. DeGarmo s Materials and Processes in Manufacturing

Tezgahın tablosına göre kullanılan devir hız kolları Siper (Support) Devir hız \ kutusu Ayna l i---- hareket düzeni.

KONİK DİŞLİ ÇARKLAR. Öğr. Gör. Korcan FIRAT. CBÜ Akhisar MYO

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Doç.Dr.İrfan AY-Arş.Gör.T.Kerem DEMİRCİOĞLU CIVATA-SOMUN ve RONDELALAR

Kullanım yerlerine göre vida Türleri. Vida Türleri. III. Hafta Đmal Usulleri. Vidalar ve Genel özellikleri Kılavuz çekmek Pafta çekmek

III. Hafta İmal Usulleri. Öğr.Grv. Kubilay ASLANTAŞ. Vidalar ve Genel özellikleri Kılavuz çekmek Pafta çekmek

ÖRNEK 1: Şeklideki parçanın taralı bölgesi 3 eşit pasoda işlenecektir. Buna göre cncproğramını yazınız.

MAK-204. Üretim Yöntemleri. Frezeleme Đşlemleri. (11.Hafta) Kubilay ASLANTAŞ Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğt.

Freze tezgahında kullanılan kesicilere Çakı denir. Çakılar, profillerine, yaptıkları işe göre gibi çeşitli şekillerde sınıflandırılır.

BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DOĞA BİLİMLERİ, MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ TALAŞLI İMALAT TEZGÂHLARININ TANITIMI

İmalat İşlemleri II TEKNİK BİLİMLER MESLEK YÜKSEKOKULU. Torna Tekniği ve Uygulamaları. Yrd. Doç. Dr. Hasan Tahsin KALAYCI Yrd. Doç. Dr.

Doç. Dr. Ahmet DEMİRER 1. Torna Tezgahları

TALAŞLI İMALAT. Koşul, takım ile iş şekillendirilmek istenen parça arasında belirgin bir sertlik farkının olmasıdır.

KESME VE KESKİLER EĞELER

Parmak Freze çakıları

CNC FREZE BAHAR DÖNEMİ DERS NOTLARI

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MAKİNE TEKNOLOJİSİ TORNA TEZGÂHINDA VİDA AÇMA-1 521MMI653

Mak Üretim Yöntemleri - II. Vargel ve Planya Tezgahı. Kubilay ASLANTAŞ Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğt.

Mak-204. Üretim Yöntemleri II. Delme Delme Đşlemi Delme Tezgahları Đleri Delik Delme Teknikleri

MAK-204. Üretim Yöntemleri

TORNALAMA. Tornalama, kesme hareketi parçanın dönme hareketi ve ilerleme hareketi takımın ilerleme hareketi ile gerçekleşen talaş kaldırma işlemidir.

Freze tezgahları ve Frezecilik. Page 7-1

ÖĞRENME FAALİYETİ 1 ÖĞRENME FAALİYETİ 1 1. KARE VİDA AÇMA

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

Mak-204. Üretim Yöntemleri. Delme ve Raybalama. Kubilay ASLANTAŞ Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğt.

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MAKİNE TEKNOLOJİSİ TEMEL TORNALAMA İŞLEMLERİ 2 521MMI004

MAK-204. Üretim Yöntemleri. (8.Hafta) Kubilay Aslantaş

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

TAKIM TEZGAHLARI BÖLÜM 3 TESTERE İLE KESMEK, TESTERE TEZGAHLARI VE ÇALIŞMA PRENSİPLERİ. Öğr.Gör.Dr. Ömer ERKAN

Üst başlık hareket. kolu. Üst başlık. Askı yatak. Devir sayısı seçimi. Fener mili yuvası İş tablası. Boyuna hareket volanı Düşey hareket.

CNC torna programlama örnekleri

T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR II DERSİ

Tornalama İşlemleri. Derleyen Doç. Dr. AdnanAKKURT. Dokümanı Kullanılan Değerli Hocalarımıza Teşekkürü Borç Biliriz

MEKANİK TEKNOLOJİLERİ DERS NOTLARI

TALAŞLI İMALAT USULLERİ

Freze Tezgahları ve Frezecilik. Derleyen Doç. Dr. Adnan AKKURT

DERS BİLGİ FORMU Bilgisayarlı Sayısal Denetim Tezgâh İşlemleri (CNC) Makine Teknolojisi Frezecilik, Taşlama ve Alet Bilemeciliği

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

Döküm, Kaba tornalama, Ham dişlinin malafaya alıştırılması, Hassa tornalama işlemi yapılması, vida delikleri delinmesi, Diş açma işlemi yapılması, Çap

Diş açma. Giriş. Tek Nokta Tornalama. Diş Frezeleme. Diş Taşlama. Diş Ovalama # /62

CNC Freze Tezgâhı Programlama

MASTARLAR MASTAR ÇEŞİTLERİ. 1 - Tampon Mastarlar. 2 - Vida Mastarları. 3 - Çatal Mastarlar. 4 - Johnson Mastarları. 5 - Prizmatik Mastarlar

Mak-204. Üretim Yöntemleri II. Talaşlı Đmalatın Genel Tanımı En Basit Talaş Kaldırma: Eğeleme Ölçme ve Kumpas Okuma Markalama Tolerans Kesme

SONSUZ VİDA VE KARŞILIK DİŞLİ ÇARKI. Öğr. Gör. Korcan FIRAT CBÜ Akhisar MYO

DÜZ VE HELİS DİŞLİ ÇARKLAR ÖĞR. GÖR. KORCAN FIRAT AKHİSAR MESLEK YÜKSEKOKULU

ELEKTRİKLİ EV ALETLERİ FEL

BÖLÜM 25 TAŞLAMA VE DİĞER AŞINDIRMA İŞLEMLERİ

Parça tutturma tertibatları

Kavramlar ve açılar. temel bilgiler. Yan kesme ağzı. ana kesme ağzı. = helis açısı. merkez boşluk açısı Yan kesme kenarı

Adres bilgileri ve diğer bilgilerin bazıları

tanımlar, ölçüler ve açılar DIN ISO 5419 (alıntı baskı 06/98)

Mak-204. Üretim Yöntemleri II. Vida ve Genel Özellikleri Kılavuz Çekme Pafta Çekme Rayba Çekme

ÖĞRENME FAALİYETİ-1 ÖĞRENME FAALİYETİ-1 1. FREZEDE DELİK DELME VE BÜYÜTME

TEMEL İŞLEMLER TEKNOLOJİSİ VE UYGULAMALARI

DİŞLİ ÇARK: Hareket ve güç iletiminde kullanılan, üzerinde eşit aralıklı ve özel profilli girinti ve çıkıntıları bulunan silindirik veya konik

TALAŞLI İŞLEME İLE ÜRETİLEN PARÇALARIN TASARIMI

T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI

Delme ile ilgili bazı teknolojik gelişmeler

Delme. Diş. Tornalama. Frezeleme. Tutucu sistemler. Delme

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

a) Düzlemsellik b) Açı tamlığı c) Ölçü tamlığı d) Sertlik

REDÜKTOR & DİŞLİ İMALATI. Ürün Kataloğu

T.C. TRAKYA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR DESTEKLİ TALAŞLI İMALAT DENEYİ LABORATUVAR FÖYÜ

ENDÜSTRİYEL OTOMASYON TEKNOLOJİLERİ

Vargel. Vargel düzlem ve eğik profile sahip yüzeylerin işlenmesinde kullanılır.

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 8

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MAKİNE TEKNOLOJİSİ TEMEL TORNALAMA İŞLEMLERİ MMI003

DİŞLER; Diş Profili, çalışma sırasında iki çark arasındaki oranı sabit tutacak şekilde biçimlendirilir. Dişli profillerinde en çok kullanılan ve bu

Silindir Arýzalarý Çalýºma sonucu silindir yüzeyleri aºýnma, parlaklýk, pörtüklenme, çizik, çatlak

T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI

Metal kesmeyi anlama # /71

Silindirik iç ve dış yüzeyler üzerine açılan helisel girinti ve çıkıntılara vida denir.

FANUC TORNA SİMÜLATÖR EĞİTİMİ NOTLARI

Yük taşıyan betonarme yapı elemanları nda çekme ve kayma gerilmelerini karşılamak amacıyla kullanılan özel şekillendirilmiş çelik çubuklardır.

CNC FREZE UYGULAMASI DENEY FÖYÜ

Talaşlı İşlenebilirlik

CNC TORNA TEZGAHLARI. Gümüşhane Üniversitesi, Makina Mühendisliği

ME220T Tasarım ve İmalat TALAŞLI İMALAT YÖNTEMLERİ VE TEZGAHLARI. 15. Talaşlı İmalat Yöntemleri. Talaş Kaldırma

T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK LABORATUVARI II. CNC Programlama ve Tornalama Uygulamaları

BİLGİSAYARLI SAYISAL DENETİM TEZGÂH İŞLEMLERİ (CNC)

BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) 2 DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ

Plastik Şekil Verme

YARD. DOÇ. DR. HANİFİ ÇİNİCİ TEMEL İŞLEM TEKNİKLERİ MEM 217

Modüler sistem Coromant EH

Frezeleme takım kompansasyonu # /49

TEMEL İŞLEMLER TEKNOLOJİSİ VE UYGULAMALARI Dr. Salim ASLANLAR

TEMEL İŞLEMLER TEKNOLOJİSİ VE UYGULAMALARI Dr. Salim ASLANLAR

Transkript:

TEMEL TORNALAMA MODÜLÜ TEMRİN İŞLEMLERİ

... MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ SAYFA NO 40 BİLGİ SAYFASI TORNA TEZGAHINDA EMNİYETLİ ÇALIŞMA KURALLARI 1-Torna tezgâhını kullanmadan önce kumanda sisteminin nasıl işlediğini öğreniniz. 2-Tezgâhta işe başlamadan önce hareketli kısımları içine alan muhafazaların yerine takılmış olduğuna dikkat ediniz. 3-Tezgâh çalışırken iş üzerine eğilmeyiniz, tezgâh başında dik durunuz. 4-Çalışma anında tezgâhın sağında durarak, oradan kumanda ediniz. 5- Tezgâh başında dalgın durmayınız, konuşmayınız ve şakalaşmayınız. 6-Tezgâh çalışırken hiçbir zaman tezgâh başından ayrılmayınız. 7-Çalışan tezgâhın cıvata ve somunlarını sökme, sıkmaya kalkışmayın. 8-Çalışma anında toplanan talaşları, tezgâhı durdurup talaş kancası ile temizleyiniz. 9-Dönen iş parçasına elinizi sürmeyiniz, aksi halde keskin köşeler elinizi keser. -Sapsız eğeleri kullanmayınız. 11-Tezgâhta çalışırken gözlük veya maske kullanılmalıdır. 12-Tezgâh kızakları üzerine iş, kesici alet ve ölçü aleti koymayınız. 13-İş elbiseleriniz temiz intizamlı olmalı bol ve yırtık olmamalıdır. 14-Tezgâh başında çalışırken kravatınızın iş elbisesinden dışarıya sarkmamasına dikkat ediniz. Aksi halde dönen iş parçalarına takılarak istenmeyen büyük kazalara neden olabilir. 15-Saçlarınız öğrenciye yakışır şekilde olmalı, aksi halde öne sarkan uzun saçlar çeşitli kazalar yaratabilir. 16-Tezgâhta çalışma anında yüzük, kolye, saat gibi takı eşyaları kullanılmamalıdır. 17-İş elbisesinin ceplerine sivri uçlu araçlar koymayınız. 18-Tezgâhı çalıştırmadan önce makas ve otomatik kolları boşta olduğunu, aynanın sıkı vaziyette takılmış olduğuna bakınız. 19-Çalışırken araba tespit vidasının gevşek olup olmadığını kontrol ediniz. 20-Dönen iş parçalarının kızak ve benzeri yerlere çarpmadığını elle çevirerek kontrol ediniz. 21-Kalemi, kalemliği ve iş parçasını iyice tespit etmeden

... MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ SAYFA NO 41 KALEM AÇILARI BİLGİ SAYFASI Boşluk Açısı: Asıl kesici kenara verilen açıdır. Kesici kenardan geriye doğru verilir. İşlenen malzeme cinsine bağlı olarak değişmekle birlikte 6- arasındadır. Kama Açısı: Boşluk açısı ile talaş açısı arasında kalan açıdır. Bu açının küçülmesi kalemin mukavemetinin azalmasına neden olur. Genellikle 50-85 arasındadır. Yardımcı Boşluk Açısı: Yardımcı kesici kenara verilen açıdır. Kesici kenardan aşağıya doğru verilir. Yaklaşık 6- arasında değişmektedir. Ayar Açısı: Kaba talaş kalemlerine verilen ayar açısı kesici takıma gelen kuvveti azaltma görevini üstlenir. Böylece daha büyük miktarlarda talaş kaldırma imkânı elde edilmiş olur. Uç Açısı: ayar açısı ile yardımcı kesici kenara ait olan boşluk açısı arasında kalan açıya denir. Talaş Açısı: Asıl kesici kenardan geriye doğru verilen açıya talaş açısı denir. Malzeme cinsine bağlı olarak 2-30 arasında değişmektedir. TAKIMIN BAĞLANMASI Takım punta ekseninden yukarıda bağlanırsa Takım punta ekseninden aşağıda bağlanırsa (Talaş Açısı) büyür. (Kama Açısı) değişmez. (Boşluk Açısı) küçülür. (Talaş Açısı) küçülür. (Kama Açısı) değişmez. ( Boşluk Açısı) küçülür. Talaşın kırılması zorlaşır. Kalem baskısı ile iş parçası eğilebilir. Kesme esnasındaki parçaya dalar. Talaşın kırılması kolaylaşır. Kalem zorlandığında İş parçasından ayrılabilir. Kalem körelmiş ise parça kesici üzerine binebilir.

SAYFA... 42 MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ MAKİNE TEKNOLOJİ ALANI RESİM NO 13 ADI SOYADI TEMRİN ADI TORNA KALEMİ BİLEME SINIF NO α2 Yan yüzey γ β SAĞ YAN KALEM : α1 Ön yüzey Yardımcı kesici kenar Talaş yüzeyi Yardımcı kesici kenar Ön yüzey γ ϵ α2 α1 Esas kesici kenar Yan yüzey α1 α2 γ β ϵ Talaş yüzeyi Esas kesici kenar ( Yan boşluk açısı ) 8 - : Kalemin yan yüzeyinin iş parçasına sürtünmesini önler. ( Ön boşluk açısı ) 8-12 : Kalemin ön yüzeyinin iş parçasına sürtünmesini önler. ( Talaş açısı ) 8-14 : Talaşın soyulur gibi rahat bir şekilde akmasını sağlar. ( Kama açısı ) 66-74 : Kalemin dayanımı ile alakalıdır. Sert malzemeler işlenirken kama açısı artar. Yumuşak malzemeler işlenirken kama açısı küçülür. ( Uç açısı ) 80-85 : Uç açısıdır. 90 den küçük olur. ( ϵ < 90 ) γ SAĞ KABA TALAŞ KALEMİ : Talaş yüzeyi γ α2 ϵ γ Yardımcı kesici kenar Ön yüzey α1 β α1 Yan yüzey Esas kesici kenar α1 ( Yan boşluk açısı ) 6-8 α2 ( Ön boşluk açısı ) 8 - γ ( Talaş açısı ) - 15 β ( Kama açısı ) 67-74 ( Uç açısı ) 85 - KALEM BİLEMEDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR : 1- Kalem bilerken önce yan yüzey, sonra ön yüzey ve en son talaş yüzeyi bilenmelidir. 2-) Bileme esnasında esas kesici kenarın kalem üst yüzeyinden aşağıya dşmemesi gerekir. 3-) Körelmiş bir kalem ön yüzeyinden bilenmelidir. NOT : Tezgah başında duruş pozisyonuna göre kalemin esas kesici kenarı sağdan sola (Puntadan aynaya) doğru hareketle talaş kaldırıyor ise SAĞ, soldan sağa doğru kesme yapıyor ise SOL kalem denir. ϵ KALEM AÇILARI İŞLENECEK GEREÇ BOŞLUK AÇISI α1 BOŞLUK AÇISIα2 KAMA AÇISI β UÇ AÇISI ϵ Ç 8 DEN SERT Ç 8 DEN YUMUŞAK YUMUŞAK MALZEME 8 8 8 8 8 8 74 62-64 55 80 70 55 TALAŞ AÇISI γ 8 12-16 25 SAAT :... SAAT :... VERİLEN SÜRE HARCANAN SÜRE 20 40 40 20 40 40 İŞLEMLER BİÇİMLENDİRME İŞLEMLER BİÇİMLENDİRME N O T RAKAMLA YAZIYLA

... MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ MAKİNE TEKNOLOJİ ALANI SAYFA NO 43 SİLİNDİRİK TORNALAMA BİLG İ SAYFASI 1- İşi ayna punta arasında bağlayınız. 2-Tezgahı uygun devir sayısına ayarlayınız. 3- Parçayı silindirik şekle gelecek şekilde ince bir talaş veriniz. 4-Parçayı ölçünüz,mikrometrik bileziği sıfırlayıp çapı 19mm ye getiriniz. 5-Parçayı ters çevirip torna edilmeyen kısmı salgısız bağlayınız. 6-Tornalanmamış kısmın çapını 19mm ye getiriniz.

... MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ MAKİNE TEKNOLOJİ ALANI SAYFA NO 44 BİLG İ SAYFASI ALIN TORNALAMA VE PUNTA DELİĞİ DELME 1- Torna kalemini punta hizasında (iş parçası ekseninde) bağlayınız. 1-Verilen iş parçasının ölçülere uygun olup olmadığını kontrol ediniz. 4- İş parçasını üniversal aynaya bağlayınız. 5- Mandreni gezer puntaya takınız. 6- Punta matkabını mandrene bağlayınız. 7- Uygun biçimde punta deliğini deliniz. 8-İş parçasını aynadan söküp, ters tarafını bağlayınız. 9-İş parçasını alnından tornalayarak ölçüsüne getiriniz. -Punta deliğini delerek işlemi bitiriniz. TORNA EDİLECEK PARÇANIN ÇAPINA GÖRE KULLANILACAK PUNTA MATKABI ÖLÇÜLERİ TORNA EDİLECEK PARÇA MERKEZ DELİĞİN PUNTA DELİK ÇAPI ÇAPI BÜYÜK ÇAP DERİNLİĞİ 5/ /20 20/30 30/40 50/60 60/ 1,5 2 2,5 3 4 5 3,8 5 6,3 7,5 12,5 3,8 5 6,3 7,5 12,5

... MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ MAKİNE TEKNOLOJİ ALANI SAYFA NO 45 PAH TORNALAMA BİLG İ SAYFASI 1. Konik tornalamada kullanılan iş parçasını aynaya bağlayınız. 2. Sağ yan kalemi bağlayarak iş parçasına daha önce işlediğimiz tırtıl kısmını Ø16mm ye işleyiniz. 3. Kalemi şekilde görüldüğü gibi 45 açılı pozisyona ayarlayınız. 4. Kalemi ilerleterek istenilen ölçü elde edilene kadar talaş veriniz. 5. Parçayı ters çevirip aynı işlemi uygulayarak diğer pahı ölçüsünde tornalayınız. 6. Çapakları alarak iş parçasını teslim ediniz. NOT 1: İş parçası yukarda (1) görüldüğü gibi puntasız bağlanmışsa pah kırma işlemi parçanın arka tarafından yapılır. Torna tezgâhı ters çalıştırılır. NOT 2: İş parçası yukarıda (2) görüldüğü gibi ayna punta arasında bağlanmışsa pah tornalama işlemi parçanın işlediğimiz tarafında yapılır. Torna tezgâhı düz çalıştırılır (aynı bize doğru döner.).

mm Makine teknolojisi Temel İmalat işlemleri Tornalama modülü temrinleri SAYFA 46... MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ MAKİNE TEKNOLOJİ RESİM NO 14 ADI SOYADI ALANI SINIF TEMRİN ADI ALIN & BOYUNA & PAH TORNALAMA NO 28 2 X 45 1- İş parçasını kısa olarak aynaya baglyın. 2- Punta deliği açınz. 3- Bir paso alın tornalama yapınız. 4- Parçanın diğer tarafını bağlayarak 2x45 pah kırarak boy ölçüsüne getiriniz. 5-Bağlanan yere kadar 28mm tornalayarak 2x45 pah kırınız. 6- İşlenmiş yerden bağlayarak diger tarafıda 28mm ye tornalayınız. 7- Çapakları alarak işi teslim ediniz. SAAT :... SAAT :... VERİLEN SÜRE HARCANAN SÜRE 15 15 15 15 15 15 28mm 2X45 PUNTA DELİĞİ YÜZEY KALİTESİ İŞ ALIŞKANLIGI N O T RAKAMLA YAZIYLA

... MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ MAKİNE TEKNOLOJİ ALANI SAYFA NO 47 KADEMELİ TORNALAMA BİLGİ SAYFASI Torna tezgâhında parça üzerinde kademeli Tornalama işlemi yapabilmek için uygun kalem seçilmeli boyuna ve enine tornalama işlemi yaparak uygun köşeler oluşturulmalıdır 1-Silindirik tornalamada kullanılan iş parçası ayna punta arasında bağlayınız. 2-Uygun bağlanmış kalemle parça üzerinden deneme talaşı alınız. 3-Kalemin arkasının puntaya değip değmediği kontrol ediniz. 4- Tezgâh bileziklerini sıfırlayınız. 5- İş parçasını ölçerek verilecek talaş miktarını belirleyiniz. 6- İş parçası üzerinden 52mm'lik kısmı çap 14mm ölçüsünde tornalayınız. 7-44mm'lik kısmı Ø12mm ölçüsünde tornalayınız. 8- Enine ilerlemelerin sonunda boyuna ilerleme ile kademelerde köşe oluşmasını sağlayınız. 9- Eğe ile köşelerde oluşan çapakları temizleyip iş parçasını teslim ediniz. (Parçanın işlenen yüzeylerini eğelemeyiniz.)

... MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ MAKİNE TEKNOLOJİ ALANI SAYFA NO 48 KANAL TORNALAMA BİLG İ SAYFASI BAŞLICA KANAL AÇMA YERLERİ : A.Tornada vida açarken vidanın bitim yerine kanal açılır. B.Kademeli millerin kademe diplerine taşlama kanalı açılır. C.Trapez ve yuvarlak kayışlar için kasnaklara kanal açılır. D.Rulmanların konumlarını sabitleştirmek için deliklerin içine ve silindirik parçaların dış yüzeylerine segman kanalı açılır. E. Birbiri üzerinde dönerek çalışan makine parçalarına yuvarlak uç profilli kanal kalemi ile helisel oluk halinde yağ kanalları da açılmaktadır. Kanal derinliği mümkün olduğu kadar az verilmelidir. Çünkü kanalın gereksiz yere derin açılması parça dayanımını azaltır. KANAL KALEMİNİ BAĞLAMA: A-Kanal kalemi punta ekseninde bağlanmalıdır. (Yüksek bağlanırsa erken körlenir ve kesmez. Alçak bağlanırsa d kalemi işin altına çekmeye çalışır ve kalem kırılır.) B-Kanalın konum ve açısına göre kalemlik üzerinde işin eksenine dik veya açılı bağlanabilir. C-Kanal kalemleri genellikle dar ölçüye sahiptir ve kanalın genişliğinden daha dar olması ölçü tamlığı elde etmed rahatlık sağlar. İŞLEM BASAMAKLARI: 1. Kademeli tornalamada kullanılan iş parçasını ayna punta arasında bağlayınız. 2. Kullanılacak kanal veya keski kalemini uygun biçimde bağlayınız. 3. Kullanılacak kanal kalemini Ø19 yüzeye göre enine ve boyuna mikrometrik bilezikten sıfırlayınız. 5-Tezgâhı kanal açmak için uygun devir sayısına ayarlayınız. 6-Kalemi açacağımız kanala göre ortalayarak çapı 17 mm olana kadar kanalı açınız. 7-Kanalın genişletilmesi gerekiyorsa sağa sola kaydırarak işlemi tekrarlayınız. 7- Derin kanallara kalemin sıkışmasını önlemek için kalemden biraz daha geniş kanal açınız. 8- Köşelerde oluşan çapakları eğe ile alarak işi teslim ediniz.

SAYFA 49... MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ MAKİNE TEKNOLOJİ RESİM NO 15 ADI SOYADI ALANI SINIF TEMRİN ADI KADEMELİ TORNALAMA &KANAL AÇMA &DELİK DELME NO 30 26 14 20 5 20 İŞLEM BASAMAKLARI 1- İş parçasını 28mm kısmından dışarı dogru 40mm kalacak şekilde baglayınız.. 2-Punta deliği bulunan kısımdan önce 5mm ve mm matkapla 20mm deliniz. 3-20 olacak şekilde 30mm faturayı tornalayınız. 4-Kanal kalemini bağlayarak kanalı 5mm ve 14mm açınız. 5- çapakları alarak parçayı temizleyip teslim ediniz. SAAT :... SAAT :... VERİLEN SÜRE HARCANAN SÜRE 15 30mm 15 20mm 5mm 26 14mm mm 20mm İ Ş ALIŞKANLIKLARI N O T RAKAMLA YAZIYLA

... MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ MAKİNE TEKNOLOJİ ALANI SAYFA NO 51 KONİK TORNALAMA BİLG İ SAYFASI KONİK: Aynı eksen üzerinde oluşan eksenel dik yüzeylerin dış çap ölçü farklarının meydana getirdiği açısal dış yüzeylere konik denir. L: Parçanın tam boyu l: Parçanın konik boyu D: Konik büyük çap d: Konik küçük çap KONİK TORNALAMA METOTLARI: 1. Sporta (sipere) açı vererek, 2. Punta kaydırarak 3. Sevk kızağı yardımıyla 4. Kaleme açı vererek SPORTA AÇI VEREREK KONİK TORNALAMA : En fazla kullanılan yöntemdir. Özellikle kısa boylu koniklerde ayarlaması diğer yöntemlere göre daha kolay olduğ u için tercih edilir. Sipere verilecek (α) açısı hesaplanarak bulunur. Formülü ile sipere verilecek açı değeri bulunur. 1. Tırtıl çekmede kullanılan iş parçasını ayna punta arasında bağlayınız. 2. Sipere verilecek açı miktarını hesaplayınız. (Açı değeri tangent cetvelinden bulunmalıdır.) 3. Konik tornalamaya başlamadan önce siperi geri alınız. (İlerleme daima siperden verilmelidir. Sipere doğru açı verilmişse diğer taraf tam ölçüsünde çıkar.)

... MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ MAKİNE TEKNOLOJİ ALANI SAYFA NO 51 TORNADA TIRTIR ÇEKME BİLG İ SAYFASI TIRTIL ÇEŞİTLERİ 1. Baklava dilimi tırtıl 2. Kare tırtıl 3. Sağ yan çapraz tırtıl 4. Düz tırtıl 1. Kanal açılan iş parçası ayna punta arası bağlayınız. 2. Tırtıl makaraları punta yüksekliğinde ayarlayınız. 3. Tırtıl makarası iş parçasına 5 açı yapacak şekilde kalemliğe bağlayınız. 4. Tezgâhın hızını ayarlayınız. Tornalama devrinin 1/3'ü kadar. Otomatiğin ilerlemesini tırtıl adımı kadar ayarlayınız. 5. Tezgâhı çalıştırıp iz çıkarana kadar iş yüzeyine bastırınız. 6. Tezgâh otomatiğini çalıştırarak boyuna ilerlemeyi sağlayınız. 7. Tırtıl çekme işlemi bitene kadar makarayı parça yüzeyinden ayırmayınız. 8. Tırtılın tamam olması için diş üstleri sivrilinceye kadar derinliği artırınız. 9. İş parçasının çapaklarını temizleyip teslim ediniz.

KONİK HESAPLAMA Makine teknolojisi Temel İmalat işlemleri Tornalama modülü temrinleri SAYFA 53... MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ MAKİNE TEKNOLOJİ ALANI RESİM NO 17 ADI SOYADI SINIF TEMRİN ADI KONİK TORNALAMA & TIRTILÇEKME NO 5 30 35 30 26 16 14 20 5 20 İŞLEM BASAMAKLARI 1- Konik hesabını yapınız. 2- İş parçasını 20mm den bağlayarak puntaya alınız. 3-16mm yi 5mm boyda işleyiniz. 4- Sportdan açı vererek konik tornalamayı işleyiniz. 5- İş parçasını 20mm den bağlayarak puntaya alınız. 6- Tırtır aparatını punta yüksekliğinde ve 5 açı ile kalemlige bağlayınız. 7- Tezğahın devrini ayarlayarak tırtırı Çekiniz. 8- Talaşları temizleyerek iş parçasını teslim ediniz. tanα= D - d 2. L SAAT :... SAAT :... VERİLEN SÜRE HARCANAN SÜRE 35mm 30mm 5mm 20mm 16mm 15 TIRTIR 15 İŞ ALIŞKANLIKLARI N O T RAKAMLA YAZIYLA

SAYFA 54... MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ MAKİNE TEKNOLOJİ ALANI RESİM NO 18 ADI SOYADI SINIF TEMRİN ADI KONİK TORNALAMA & TIRTIL ÇEKME NO 3,2 Ø16 Ø 3,2 17 1x45 1x45 15 30 50 2 NOLU PARÇA 1 NOLU PARÇA 1 PARÇA 2 PARÇA İŞLEM SIRASI : 1- Önce 2 nolu parçanın alın tornalamasını yapmadan punta deliğini deliniz ve alnı torna ediniz. 2- Parçayı sökmeden, önce 7 lik matkapla sonra luk matkapla 17 mm. delerek tam boya getiriniz. 3- Sonra 1 nolu erkek parçanın boy tornalamasını yapınız ve mm lik kdemeyi 2 nolu parçaya alıştırılarak işleyiniz. Çapaklarını temizleyerek işi teslim ediniz. SAAT :... SAAT :... VERİLEN SÜRE HARCANAN SÜRE 15 15 mm 15mm 50mm 1 x 45 mm 17mm 30mm ALIŞTIRMA İŞ ALIŞKANLIKLARI RAKAMLA N O T YAZIYLA

SAYFA 54... MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ MAKİNE TEKNOLOJİ ALANI RESİM NO 18 ADI SOYADI SINIF TEMRİN ADI ŞAMDAN NO Ø20 M8 2X45 3,2 38 30 2x45 12 20 5 15 40 50 3 VERİLEN SÜRE HARCANAN SÜRE 15 15 15mm 30mm 20mm 50mm 3mm 5mm M8 3,2 2X45 RAKAMLA YAZIYLA M8 20 2x45 VERİLEN SÜRE HARCANAN SÜRE 15 15 20mm 30mm R5 38mm 20mm 12mm mm M8 94 2X45 1x45 RAKAMLA YAZIYLA Ø5 14 M8 130 22 M8 8 12 16 VERİLEN SÜRE HARCANAN SÜRE 8 130mm 8 8 8 8 8 8 8 8 12mm 6mm M18 14mm 94mm R5mm 12mm 16mm 8 5 5 5 5 8mm 22mm 5mm 1X45 RAKAMLA YAZIYLA

75mm 15 5 R2 Makine teknolojisi Temel İmalat işlemleri Tornalama modülü temrinleri SAYFA 55... MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ MAKİNE TEKNOLOJİ ALANI RESİM NO 19 ADI SOYADI SINIF TEMRİN ADI ANAHTARLIK TOPUZU NO Tolerans ± 0,05 6 t=1 çapraz tırtır r 2 A AA KESİTİ AA26 Ø 15 Ø5 Ø 26 Ø 30 2x45 36 41 2X45 6 4 4 4 A 6 2x45 75 İŞLEM BASAMAKLARI: 1- Parçayı büyük çapda tornalayınız. 2- Altıgen başı frezede basit bölme ile yapınız. 3- taoranalmıs yüzeye profil kelem ile kanalları açınız. 4- Daire kısmı freze ile ölçüsünde alınız. 5-5mm deliniz. 6-Çapakları alıp temizleyerek teslim ediniz. SAAT :... SAAT :... VERİLEN SÜRE HARCANAN SÜRE 4 4 4 4 6 4 6 4 4 4 4 4 41mm 36mm 6mm 4mm mm AA26 9 30 26 2X45 5 t=1 TIRTIR 6 KULLANILABİLİRLİK 8 8 6 6 GÖNYE TEKNOLOJİK BİLĞİ YÜZEY KALİTESİ N O T RAKAMLA YAZIYLA

SAYFA 56... MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ MAKİNE TEKNOLOJİ ALANI RESİM NO 20 ADI SOYADI SINIF TEMRİN ADI GAZOZ AÇACAĞI (TORNA) NO Ø12.5 3 R4 Ø6.5 3 0,5 60 KÜRE Ø26 Ø4 5 30 Ölçek : 2/1 22 9,5 25 63 8 8 6 tanα 1 D-d 12,5-6,5 6 = = = 0,3157 2xL 2x9,5 9 α1=17 30' tanα 2 D-d 13,5-6,5 6,5 = = = 0,13 2xL 2x25 50 α2=7 30' İŞLEM BASAMAKLARI: 1-Parçanın alın yüeylerini ve 40-45 mm boyda 12.5 mm ye tornalayınız. 2- Parçayı tornalanan yerden kısa bağlayarak alın yüzeyini işledikten sonra radüs kalemi ile küreyi işleyiniz. 3- Aynı taraftan bağlama boyunu uzatarak konik kısımları işleyiniz. 4- Ucu 60 sivri kalem ile olukları işleyiniz. 5-4 mm ve 8 mm deliklri deliniz. 6-Açacağın ağzını eğeleyerek tamamlayınız. SAAT :... SAAT :... VERİLEN SÜRE HARCANAN SÜRE 12.5mm 6.5mm KÜRE 13mm mm 3mm 9.5mm 25mm 63mm İŞ ALIŞKANLIKLARI N O T RAKAMLA YAZIYLA

SAYFA 57... MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ MAKİNE TEKNOLOJİ ALANI RESİM NO 21 ADI SOYADI SINIF TEMRİN ADI PECETELİK NO 120 M30x2 1 NUMARALI PARÇA : ALT PARÇA 45 SAAT :... 150 20 30 VERİLEN SÜRE HARCANAN SÜRE 15 15 15 15 15 15 120mm 45mm 20mm ÖLÇEK : 5/1 150mm 30mm M30mm RAKAMLA YAZIYLA 2 NUMARALI PARÇA : ÜST PARÇA ÖLÇEK : 5/1 15 M30x2 120 R3 İŞLEM BASAMAKLARI 1- Parçayı 150mm tornalayınız. 2-120mm tornalayınız. 3- M30x2 videyı açınız. 4-120 kalınlık 15mm olan ikinci parçayı işleyin 5-270mm boyunda 40mm olan üçüncü parçayı işleyin 6-1,2,3 numaralı parçaları çapaklarını alarak temizleyin 7-1,2,3 numaralı parçaları birleştirerek montaj yapıp teslim edniz SAAT :... VERİLEN SÜRE HARCANAN SÜRE 20 20 20 20 20 120mm R30mm 15mm R3mm RAKAMLA YAZIYLA 270 3 NUMARALI PARÇA : GÖVDE M30x2 15 SAAT :... SAAT :... VERİLEN SÜRE HARCANAN SÜRE 20 20 20 20 15mm 270mm 40mm 40 ÖLÇEK : 5/1 M30x2mm 20 RAKAMLA YAZIYLA