Türkiye de Kaliteli Renal Replasman Tedavisi Sunumunun Önündeki Engeller ve Çözümler

NEFROLOJİ KIŞ OKULU 2016 Prof. Dr. Cengiz Utaş Anısına Türkiye de Kaliteli Renal Replasman Tedavisi Sunumunun Önündeki Engeller ve Çözümler Prof Dr Gültekin Süleymanlar Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji BD, Antalya

Veri Kaynakları

Kronik Böbrek Hastalığı-TR (Klinik / Toplumsal Önemi) Sıktır; her 6-7 kişiden birisinde görüldüğü tahmin edilmektedir Morbidite ve mortalitesi yüksektir. Erken evrelerde farkındalığı çok düşüktür (~ %2) Bu nedenle erken tanı ve müdahale olanağı düşüktür SDBH nın tedavisi için gereken RRT lerinin doğrudan giderleri sağlık bütçemizin %5 ni oluşturmaktadır Ancak, zamanında fark edildiği zaman önlenebilen veya hiç olmazsa geciktirilebilen bir hastalıktır.

TÜRKİYE DE KBH SIKLIĞI:%15,7 KBH (Evre 1-5) Hasta Sayısı:%15,7 7.307.315 KBH (Evre 3-5) Hasta Sayısı:%5,2 2.369.059 Süleymanlar G. et al. NDT, 2011;26(6):1862-71

KBH Epidemiyoloji -TR 75 <15 0.15 N (x 1000) 2.350 125 15-29 30-59 0.25 4.7 (%) 15.7 2.600 5.2 100 kat 60-89 2.700 5.4 90 Süleymanlar G. et al. NDT, 2011;26(6):1862-71

10 8 Kronik Böbrek Hastalığında Farkındalık USA (NHANES III) ve TR Verileri 8,9 9,2 Evre 1-4 KBH lı Erişkinler 7,8 6 4 4,7 5,7 2 1,6 0 1999-2000 2001-2002 2003-2004 Tüm Yıllar 2006 TR 2010 TR Plantinga LC, et al. Arch Intern Med 2008;168:2268-75 CREDIT Prevelans Çalışması 2006 TND Böbrek Sağlığı Otobüsü Projesi, 2010

% HD Gerektiren SDBH nda Primer Etyoloji 45 40 35 30 25 20 15 1995 2001 2007 2009 2011 2014 10 5 0 DM KGN HT PBH PN DİĞER BİLİNMEYEN Türk Nefroloji Derneği Böbrek Kayıt Sistemi Verileri

SDBH Primer Nedenleri Parameter Turkey Europe Glomerulonephritis, Vasculitis Cystic/Hereditary/ Congenital North America Japan 6% 20% 13% 40% 4% 9% 5% 7% Diabetes 37% 25% 43% 35% Obstruction 1% 4% 1% 1% Insterstitial Nephritis 2% 5% 1% 1% Hypertension 32% 19% 26% 6% Other 19% 19% 11% 11% DOPPS-TR verisi;2012-215

Son Dönem Böbrek Hastalığı (KBH Evre V; RRT Gerektiren Evre) 71.308 (2014) ~75.000 (2015) Türkiye KBH Prevalansı Araştırması 10

RRT Öncesi Sorunlarımız KBH sık rastlanan bir halk sağlığı sorunudur KBH nın farkındalığı çok düşük olduğu için tanı ve tedavide ciddi gecikmeler olmaktadır SDBH nedeni olarak diyabet ve hipertansiyon sistemik hastalıkların oranları giderek artmaktadır Sevk zinciri iyi işlemediği için KBH hastalar nefroloğa geç refere edilmektedir Geç yönlendirme nedeniyle uygun RRT seçimi ve hazırlık aşaması yetersizdir

Renal Replasman Tedavilerinde Güncel Durum ve Değişimler Hasta Sayıları Merkez Sayıları Kurumsal Dağılım Personel Durumu

Renal Replasman Tedavisi (Yerine Koyma Tedavisi) Hemodiyaliz Transplantasyon Merkez HD Ev HD Günlük HD Gündüz HD Gece HD Periton Diyalizi SAPD APD Canlı Preemptif tx Akrabadan BTx Akraba olmayan vericiden BTx Kadaverik

RRT Gören Prevalan SDBH Sayıları RRT Modalitesi Merkez Sayısı Hasta Sayıları (%) Hemodiyaliz 849 60,315 (78) Periton diyalizi 117 3,506 (4,5) Transplantasyon 75 ~13,500 (17,5) 63,815 Toplam ~77,315 (100) * SB Organ, Doku Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanlığı

Ev Hemodiyalizi Güncel Durum (Ekim 2015 )* 24 ilde 48 merkezde 307 ev HD i hastası takip edilmektedir. * SB Organ, Doku Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanlığı

90 80 70 60 50 % 40 30 20 10 0 Türkiye de RRT Oranları (2015 Ekim İtibariyle) 78 4,5 N:71318 17,5 HD PD RTX RRT Türü * SB Organ, Doku Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanlığı

Türkiye de RRT Hasta Sayıları 80000 70000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 18019 1371515017 9658 35983 32036 30223 24348 26268 42196 6044361677 57881 54048 51856 50214 71318 66711 0 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri

Türkiye de SDBH (RRT Gerektiren) Sıklığı 1200 1000 800 740 756 819 853 809 816 870 918 pmp 600 400 200 0 578 491 432 446 396 324 249 186 188 197 223 236 137 93 118 123 154 139 138 147 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 İnsidens Prevelans (Milyon nüfus başına;pmp) TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri

Yetişkin Hastalarda Diyaliz Tedavisi- Ekim 2015 % 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 94,5 HD Diyaliz Türü N:63.815 5,5 PD * SB Organ, Doku Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanlığı

Türkiye de Diyaliz Hasta Sayıları 65000 60000 55000 50000 45000 40000 35000 30000 25000 HD PD TOTAL 20000 15000 10000 5000 0 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri

Türkiye de Hemodiyaliz Hizmetlerinde Güncel Durum (Ekim 2015 )* KURUM TÜRÜ MERKEZ SAYISI CİHAZ SAYISI (n;%) HASTA SAYISI (n;%) Sağlık Bakanlığı 450 5097 (31,3) 17.286 (28,6) Özel 339 9987 (61,3) 38.169 (63,3) Üniversite 60 1218 (7,4) 4.860 (8,1) Genel Toplam 849 16.302 60.315 * SB Organ, Doku Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanlığı

Türkiye de Periton Diyaliz Hizmetlerinde Güncel Durum (Ekim 2015 )* KURUM TÜRÜ MERKEZ SAYISI PD GENEL SAPD APD Sağlık Bakanlığı 58 1.583 1.293 290 Özel 17 1.571 1.236 335 Üniversite 42 352 222 130 Genel Toplam 117 3.506 2.751 755 * SB Organ, Doku Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanlığı

*:SB Verisi

Diyaliz Hasta Sayısı Kurumlara Göre Dağılımı * SB Organ, Doku Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanlığı

Türkiye de HD Hastalarının Sektörel Dağılımı (2015 Ekim İtibariyle) 70 60 50 N:63815 61,3 % 40 30 20 31,3 10 0 7,4 SB UNİV. ÖZEL Sektörler * SB Organ, Doku Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanlığı

Merkez Sayısı Hemodiyaliz Merkez Sayıları 1000 900 800 700 679 762 837 854 841 854 850 859 851 849 600 577 500 400 300 200 100 0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015EKİM Yıllar * SB Organ, Doku Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanlığı

Hemodiyaliz Merkezlerinde Çalışan Personel Sayısı (Aralık 2015) 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0 Sayı Sayı Sayı Sayı Sayı Sayı UZMAN PRATİSYEN NEFROLOG HEMŞİRE DİYALİZ TEKNİSYENİ Sağlık Bakanlığı 355 430 283 2.150 341 8 Üniversiteler 53 27 147 500 43 14 Özel 244 581 106 2.008 536 285 ATT * SB Organ, Doku Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanlığı

HD & Demografik Özellikler* Değişken Ortalama prevelans Yaş Kategorisi 18-44 14,60% 45-64 42,60% 65+ 42,70% Erkek 56,10% DOPPS-TR verisi;2012-215

Yaş DOPPS 5 (2012, 2013)

Prevalan HD Hastalarında Yaşlı (>65 yaş) Hastaların Oranı 50 40 39 40 40 38 42 41 43 % 30 24 24 27 30 32 33 20 10 0 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri

Organ Nakli Merkez Sayıları (Ocak 2016 Tarihi İtibariyle) ORGAN MERKEZ SAYISI Böbrek 75 Karaciğer 44 Kalp 16 Pankreas 9 Akciğer 4 Toplam 148 * SB Organ, Doku Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanlığı

Böbrek Transplant Hasta Sayıları 3500 3000 Total Kadavra kaynaklı 2955 2903 2944 2924 3204 2500 2362 2495 2000 1665 1500 1000 500 0 1302 926 949 775 491 550 605 368 168 189 177 246 273 257 391 520 524 585 626 670 417 443 388 78 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Yıllar TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri

Yüzde PreTx RRT Tipi 70 65,32 60 50 40 30 25,34 20 10 9,34 0 Hemodiyaliz Periton diyalizi Preemtif tx TND Böbrek Kayıt Sistemi-2014

SB Ulusal Organ Bekleme Listesindeki Organ Bekleyen Hasta Sayıları (29/01/2016 Tarihi İtibariyle)) ORGAN HASTA SAYISI Böbrek 22327 Karaciğer 2254 Kalp 660 Pankreas 271 Akciğer 51 Toplam 25563 * SB Organ, Doku Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanlığı

Dünyada Organ Bağışı (Yıllık Donör Oranları, pmp) ÜLKE KADAVRA CANLI İspanya 36 9,4 ABD 27,2 18,2 İngiltere 20,4 17,6 İsveç 17,1 16,2 Almanya 10,7 8,4 İran 8,7 20 Türkiye 5,2 42,5 ETCO Registry 2014

SDBH Ekonomik Yük (Yıllık Maliyet) HD: 82,285 $ PD : 61,588 $ RTx: 29,983 $ USRDS 2011 RRT hastaları için harcanan: 2010 da 28.3 milyar $ HD: 24,242 $ PD : 18,418 $ RTx: 1. yıl: 23,393 $ 2. yıl: 10,028 $ Erek E. 2004 Utaş C. 2008 RRT hastaları için harcanan: 2011 de ~1,5 milyar $

Diyaliz & Maliyet (C. Utaş, 2008) PERİTON DİYALİZİ HEMODİYALİZ YTL Kur $ TL Kur $ (TL/$) (TL/$) PD Solüsyon Fiyatı PSF - Tüm Kurumlar (KDV hariç) 18,25 1,35 13,50 Hemodiyaliz Seans Başı Maliyet (KDV hariç) 138,00 1,35 102 Kurum İskontosu 11% Ortalama Aylık HD Seans 13,0 İskontolu PD Solüsyon Fiyatı 16,24 Ortalama Yıllık HD Seans 156 Yıllık Tedavi Sayısı 1.260 Ağırlıklı Hasta Başı Yıllık Tedavi Maliyeti 20466 15.143 Ağırlıklı Hasta Başı Yıllık Tedavi Maliyeti 21511 15917 PD Hasta Sayısı 2005 Sonu 3.381 HD Hasta Sayısı 2005 sonu 28.507 EPO (İthal) EPO (İthal) EPO Kullanım Oranı (2005 Registry) 52,70% EPO Kullanım Oranı (2005 Registry) 60,40% EPO Kullanan Hasta Sayısı 1.782 EPO Kullanan Hasta Sayısı 17.218 Ortalama Haftalık Hasta Başı EPO Kullanımı (kutu) 0,25 Ortalama Haftalık Hasta Başı EPO Kullanımı (kutu) 0,50 Ortalama Aylık Hasta Başı EPO Kullanımı (kutu) 1,08 Ortalama Aylık Hasta Başı EPO Kullanımı (kutu) 2,17 Ağırlıklı Aylık Hasta Başı EPO Kullanımı (kutu) 0,57 Ağırlıklı Aylık Hasta Başı EPO Kullanımı (kutu) 1,31 HASTA BAŞINA YILLIK MALİYET Ağırlıklı Hasta Başı Yıllık EPO Maliyeti 3987 2.950 Ağırlıklı Hasta Başı Yıllık EPO Maliyeti 9138 6761 DEMİR (Yerli) DEMİR (Yerli) Demir Kullanım Oranı (EPO Kullanım oranı ile aynı) 52,70% Demir Kullanım Oranı (EPO Kullanım oranı ile aynı) 57,20% Demir Kullanan Hasta Sayısı 1.782 Demir Kullanan Hasta Sayısı 16.306 DİYALİZ İLAÇLAR DAHİL Ortalama Haftalık Hasta Başı Demir Kullanımı (PO kutu) 0,25 Ortalama Haftalık Hasta Başı Demir Kullanımı (IV kutu) 0,50 Ortalama Aylık Hasta Başı Demir Kullanımı (PO kutu) 1,08 Ortalama Aylık Hasta Başı Demir Kullanımı (IV kutu) 2,17 Ağırlıklı Aylık Hasta Başı Demir Kullanımı (PO kutu) 0,57 Ağırlıklı Aylık Hasta Başı Demir Kullanımı (IV kutu) 1,24 Ağırlıklı Hasta Başı Yıllık Demir Maliyeti 49 36 Ağırlıklı Hasta Başı Yıllık Demir Maliyeti 1169 865 Hemodiyaliz 15.917 $ 24.242 $ P BAĞLAYICI (2005 Registry) 86,20% P BAĞLAYICI (2005 Registry) 85,40% 0 P Bağlayıcı Kullanan Hasta Sayısı 3.816 P Bağlayıcı Kullanan Hasta Sayısı 24.345 Ortalama Haftalık Hasta Başı P-bağlayıcı Periton Kullanımı (PO diyaliz kutu) 0,25 15.143 Ortalama $ Haftalık Hasta Başı P-bağlayıcı 18.418 Kullanımı (PO kutu) $ 0,50 Ortalama Aylık Hasta Başı P-bağlayıcı Kullanımı (PO kutu) 1,08 Ortalama Aylık Hasta Başı P-bağlayıcı Kullanımı (PO kutu) 2,17 Ağırlıklı Aylık Hasta Başı P-bağlayıcı Kullanımı (PO kutu) 0,93 Ağırlıklı Aylık Hasta Başı P-bağlayıcı Kullanımı (PO kutu) 1,85 Ağırlıklı Hasta Başı Yıllık P-bağlayıcı Maliyeti 264 Ağırlıklı Hasta Başı Yıllık P-bağlayıcı Maliyeti 489 362 Periton diyalizi yılda hasta başına 5.800 $ VİTAMİN D (İthal) VİTAMİN D (İthal-oral) Vit D Kullanım Oranı (PO) (2005 Registry) 39,8% Vit D Kullanım Oranı (PO) (2005 Registry) 14,8% Vit D Kullanan Hasta Sayısı 1.346 Vit D Kullanan Hasta Sayısı 4.219 Ortalama Haftalık Hasta Başı Vit D Kullanımı (PO kutu) 0,23 Ortalama Haftalık Hasta Başı Vit D Kullanımı (PO kutu) 0,23 Ortalama Aylık Hasta BaşıVit D Kullanımı (PO kutu) 1,00 Ortalama Aylık Hasta BaşıVit D Kullanımı (PO kutu) 1,00 Ağırlıklı Aylık Hasta BaşıVit D Kullanımı (PO kutu) 0,40 DAHA UCUZ Ağırlıklı Aylık Hasta BaşıVit D Kullanımı (PO kutu) 0,15 Ağırlıklı Hasta Başı Yıllık Vit D (PO) Maliyeti 103 76 Ağırlıklı Hasta Başı Yıllık Vit D (PO) Maliyeti 38 28 Vit D Kullanım Oranı (IV) (2005 Registry) 1,7% Vit D Kullanım Oranı (IV) (2005 Registry) 29,1% Vit D Kullanan Hasta Sayısı 57 Vit D Kullanan Hasta Sayısı 8.296 Ortalama Haftalık Hasta Başı Vit D Kullanımı (IV kutu) 0,17 Ortalama Haftalık Hasta Başı Vit D Kullanımı (IV kutu) 0,17 Ortalama Aylık Hasta Başı Vit D Kullanımı (IV kutu) 0,74 Ortalama Aylık Hasta Başı Vit D Kullanımı (IV kutu) 0,74 Ağırlıklı Aylık Hasta Başı Vit D Kullanımı (IV kutu) 0,01 Ağırlıklı Aylık Hasta Başı Vit D Kullanımı (IV kutu) 0,22 Ağırlıklı Hasta Başı Yıllık Vit D (IV) Maliyeti 24 18 Ağırlıklı Hasta Başı Yıllık Vit D (IV) Maliyeti 417 309 AĞIRLIKLI YILLIK HASTA BAŞI TOPLAM MALİYET 24.893 18.418 AĞIRLIKLI YILLIK HASTA BAŞI TOPLAM MALİYET 32.764 24242 HASTA BAŞI HD - PD FARKI 7.871 5824 TL USD TL USD İthal Edilen (Harcanan Döviz) Miktar 4.641,80 3.435 19% İthal Edilen (Harcanan Döviz) Miktar 22.559,31 16.692 1 HASTA BAŞI HD - PD DÖVİZ ÇIKIŞ FARKI 5824

(Yıl) (5 Yıllık Sağkalım, %) YAŞAM BEKLENTİSİ SAĞKALIM 30 25 25,2 100 90 80 94,5 87,6 20 15 15,1 70 60 50 40 57,1 55,4 62,2 10 30 5 5,5 20 10 0 Genel Diyaliz Tx 0 TX Hasta TX Graft Diyaliz Genel HD PD

RRT indeki Sorunlarımız Ülkemizdeki RRT gerektiren SDBH hasta sayısı giderek artmaktadır Primer RRT yöntemi, HD dir. İkinci sırada BTx vardır. PD penetransında azalma devam etmektedir; bu durum tıbbi ve ekonomik açılardan olumsuz bir gelişmedir Diyaliz popülasyonumuz giderek yaşlanmaktadır. HD popülasyonunda yaşlı (>65 yaş) hasta oranlarındaki artış dikkat çekicidir Son yıllardaki BTx sayılarında artış memnuniyet verici olmakla birlikte gereksinimi karşılamaktan uzaktır. Günümüzde 22.000 den fazla SDBH hastası BTx beklemektedir BTx ında esas kaynak canlı donörlerdir. Kadavra organ bağışı ve kadavradan BTx oranlarında düşük devam etmektedir BTx sağkalım, rehabilitasyon ve ekonomik açılardan diyalize göre daha üstündür.

Diyaliz Tedavisinde Amaçlarımız / Beklentilerimiz Mortaliteyi azaltmak Morbiditeyi azaltmak Yaşam kalitesini arttırmak Maliyeti azaltmak

Diyaliz Tedavisinin Başarısını Etkileyen Temel Faktörler TIBBİ FAKTÖRLER PSİKO-SOSYAL FAKTÖRLER EKONOMİK FAKTÖRLER

Tıbbi Faktörler / Hedefler Diyalize zamanında başlamak Damara erişim yolu olarak AV Fistülü kullanarak ve yeterli kan akımı sağlamak Yeterli diyaliz yapmak (Yeterli diyaliz dozu) Volüm kontrolünü ve HT tedavisini başarmak Kalsiyum, fosfor ve PTH dengesini sağlamak Anemiyi etkin şekilde tedavi etmek Asit-baz dengesinin kontrolünü sağlamak Yeterli ve dengeli beslenme ile malnütrisyonu önlemek İnfeksiyon ve inflamasyonu önlemek ve/veya tedavi etmek.

Hemodiyalizde Kalite Göstergeleri ve Değişimleri Sağkalım Diyalize başlama şekli: Acil / Elektif Damara erişim Yüksek akımlı membran kullanımı Diyaliz dozu-diyaliz yeterliliği (Kt/V vs) Beslenme: Serum albümini HT oranı Ca/P/PTH Anemi /Epo kullanımı Hepatit serolojisi

Prevalan HD Hastalarında Diyaliz Süreleri

Yüzde HD Hastalarında Diyalize Başlama Şekli 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Acil Elektif 2004 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri

HD Hastalarında Damara Erişim 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 81,13 44,13 0,36 1,62 N:9737 / 55890 İnsidan Prevalen 31,55 23,96 13,38 3,87 AVF AVG KALICI KAT. GEÇİCİ KAT. TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri

Sağkalım & Diyaliz Türü

Prevalan HD Hastalarında Damar Erişim Yolu TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri

HD Hastalarında Yüksek Akımlı Diyalizör Kullanımı % 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 13.7 9 25.4 20.8 36.5 34.1333.27 51.3 93.9 TR Avrupa ABD 2005 2007 2009 2011 2012 2013 2014

HD Seans Sıklığı TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri

HD Hastalarında Kt/V Üre 1,2 TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri

HD Hastalarında Serum Albümin Düzeyi Düşük (<3,5 g/dl) Olanlar % TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri

Sistolik Kan Basıncı Patient Percentile 95th 75th mean 50th 25th 5th DOPPS 5 (2012,2013)

HD Hastalarında HT Oranları % TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri

Hematolojik Laboratuvar Verileri Parameter Turkey Europe North America Japan Hemoglobin, g/dl 11.5(2.3) 11.3(2.4) 10.9(2.0) 10.5(2.1) Ferritin, ng/ml 771 [466,1114] 407 [234,651] 670 [361,980] 60.0 [28.0,143.3] TSAT (%) 33.9 (27.6) 27.5 (21.3) 29.4 (19.1) 23.4 (21.0) Albumin, g/dl 4.00 (0.65) 3.73 (0.86) 3.74 (0.72) 3.69 (0.72) C-reactive protein (CRP), mg/l 9.10 [3.20,31.00] 6.00 [3.00,14.70] - 1.20 [0.50,3.90] DOPPS-TR verisi;2012-2015

Anemi Tedavisi Parameter Turkey Europe North America Japan ESA 57% 86% 83% 88% Oral iron 0% 1% 8% 4% ESA type Epoetin 43% 54% 78% 33% Darbepoetin 44% 39% 22% 54% Pegylated epoetin beta 13% 8% 0% 13% Subcutaneous ESA use 85% 10% 7% 3% Epoetin dose equivalent, U/wk IV iron type 8000 [4800,10800] 6000 [4000,10667] 7500 [4000,14400] 4000 [2667,6667] Sucrose only 99% 55% 78% 0% Gluconate only 1% 30% 18% 0% Dextran only 1% 4% 3% 0% Other 0% 12% 2% 100% IV iron dose, mg/month 181[72,326] 217[145,435] 217[145,406] 116[58,174] DOPPS-TR verisi;2012-2015

HD Hastalarında ESA Kullanımı TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri

HD Hastalarında Demir Kullanımı TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri

KBH-KMH Laboratuvar Verileri Parameter Turkey Europe North America Japan Phosphorus, mg/dl 4.70(2.17) 4.87(2.64) 5.08(2.43) 5.43(2.48) Total calcium, mg/dl 9.14(1.40) 8.96(1.32) 8.92(1.12) 8.82(1.31) PTH, pg/ml 321[173,535] 241[129,442] 323[198,519] 118[61,190] Albumin, g/dl 4.00(0.65) 3.73(0.86) 3.74(0.72) 3.69(0.72) DOPPS-TR verisi;2012-2015

Yüzde Hemodiyaliz Hastalarında PTH Düzeylerinin Dağılımı 35 32,66 30 27,24 25 20 15 16,95 14,66 10 8,49 5 0 <150 pg/ml 150-300 pg/ml 301-600 pg/ml 601-1000 pg/ml <1000 pg/ml TND Böbrek Kayıt Sistemi Verisi-2014

Prevalan HD Hastalarında PTH Düzeyleri TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri

Prevelan HD Hastalarında Hepatit Serolojisi TND Böbrek Kayıt Sistemi Verileri

Yaşam Kalitesi Parameter Physical component summary (PCS) score Mental component summary (MCS) score Center for Epidemiological Studies Depression Scale (CES-D) CES-D > 10 (depressive symptoms), % Turkey Europe North America Japan 39.9(16.6) 35.2(18.5) 35.1(18.8) 42.6(17.8) 41.4(18.5) 43.7(20.9) 47.1(20.1) 45.1(19.8) 10.9(9.7) 10.2(10.6) 8.14(9.68) 9.36(10.14) 55% 45% 29% 38% DOPPS-TR verisi;2012-2015

Hemodiyalizde Kalite Sorunları Son yıllarda yıllık mortalite oranlarında yükselme olmuştur Acil koşullarda HD başlama oranları artmıştır Farkındalığın düşük, nefrologa geç yönlendirme sonucunda KBH Evre 4 sıklıkla ıskalanmaktadır İnsidan HD olgularında kateter kullanımı yüksektir. Prevalan HD olgularında AVF oranlarında gerileme vardır HD dozlarında azalma ve diyaliz yeterliliği göstergelerinde bozulma eğilimi vardır Volüm kontrolündeki yetersizlik nedeniyle HT oranı hâla yüksektir PTH düzeyleri yıllar içinde giderek artmaktadır Hepatit serolojilerinde küçükte olsa artış söz konusudur

Geri-ödeme ve Maliyet Analizi

Geri-ödeme ve Maliyet* YILLAR MALİYET GERİ ÖDEME ENFLASYON ((TÜFE+ÜFE)/2) ENFLASYONA GÖRE 2008 138,00 2009 163,40 138,00 6,23 146,60 2010 164,10 145,00 7,73 148,67 2011 163,50 145,00 11,89 166,34 2012 167,40 145,00 4,31 173,51 2013 177,60 145,00 7,19 185,99 2014 175,90 155,00 7,27 199,51 2015 185,00 160,00 7,26 213,99 *: DiaDer

Geri-ödeme ve Maliyet* *: DiaDer

Farklı Ülkelerde Diyaliz Hizmetleri için Haftalık Geriödeme Rakamları (USD) Belçika Almanya Hollanda İngiltere Fransa ABD Ontario, Kanada b Hastane HD 1608 675 1131 d 1668 744 1364 d 689 745 Ev HD 1045 675 1246/1905 c 744 816 689 385 SAPD 985 1077 1126 502 718 689 636 APD 985 1077 1126 612 925 689 733 J Am Soc Nephrol 23: 1291 1298, 2012

Hasta Taşıma / Yiyecek İkramı Diyaliz Merkezleri tarafından yapılan diyaliz tedavisinin ayrılmaz parçaları olan hasta taşıma Tedavi esnasında verilmek zorunda kalınan yiyecek ikramı SUT diyaliz geri ödeme tedavi paketine dahil değildir Dolayısıyla bu hizmetlerin ücreti diyaliz merkezlerine ödenmemektedir

HD Sorunlarının Çözümüne Yönelik Öneriler-1 Evre 4 KBH ında hastaların nefrologa yönlendirilmeli ve RRT için hazırlık yapılmalıdır Evre 5 de RRT si gerekir, uygun tedavi çok yönlü değerlendirme ile seçilir (Böbrek transplantasyonu (BTX)> diyaliz) Diyaliz yöntemlerinin (hemodiyaliz ve periton diyalizi) kendine özgü avantaj ve dezavantajları her hasta seçiminde göz önünde bulundurulmalıdır Sağkalım oranı yüksek, morbiditesi ise düşük olan tedavi modalitelerini (Ev Hemodiyalizi, nokturnal HD, kısa günlük diyaliz) yaygınlaştırmalıyız

HD Sorunlarının Çözümüne Yönelik Öneriler-2 Hastalarda damar yolunu koruma bilinci oluşturulmalı ve hedef damara erişim yolu, AVF olmalıdır Kateterden kaçınılmalıdır. Tünelsiz kateter kullanılacaksa subklavian ven kullanılmamalıdır Diyaliz yeterliliğinden, metabolik ve volüm kontrolünden taviz verilmemelidir. Kaliteli diyalizin bir bedeli vardır. Enflasyona göre gerçek maliyet analizine dayanan geri ödeme modeli uygulanmalıdır PD tedavisinin teşvik edilmeli ve desteklenmelidir BTx sayısında artışa rağmen gereksinimi karşılamaktan uzaktır. Kadavra organ bağışı ve BTx düşüklüğü en önemli sorundur. Çok sektörlü yaklaşım geliştirilmelidir KBH önleme ve kontrol programını hayata geçirmeliyiz

BHÖK Programının Bileşenleri Birinci basamak (primer önleme); KBH gelişiminin önlenmesi İkinci basamak (sekonder önleme); KBH nın erken tanısı, progresyonunun yavaşlatılması ve komplikasyonlarının kontrolü Üçüncü basamak (tersiyer önleme); son evre KBH hastalarında en uygun tedaviyi sunmak, morbidite ve mortalitenin azaltılması)

KBH Önleme ve Kontrol Programı Primer önleme Sekonder önleme KBH Tersiyer önleme Normal 1 2 3 faktörleri 4 5 RRT KBH risk

Teşekkürler