Hemodiyaliz hastalarında resistin ile oksidatif stres arasındaki ilişkinin araştırılması

Transkript

1 Hemodiyaliz hastalarında resistin ile oksidatif stres arasındaki ilişkinin araştırılması Osman Yüksekyayla, Hasan Bilinç, Nurten Aksoy, Mehmet Nuri Turan Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nefroloji Bilim Dalı, Şanlıurfa & Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Şanlıurfa

2 GİRİŞ Kronik inflamasyon, son dönem böbrek hastalarında gözlenen malnültrisyon-inflamasyon-ateroskleroz sendromunun bir parçası Hemodiyaliz hastalarında inflamasyon morbidite ve mortalite ile ilişkili Clin J Am Soc Nephrol. 2011; 6: Ren Fail 28(4):

3 Resistin Resistin yağ dokusunda makrofajlardan salgılanan bir adipositokin 108 amino asit Molekül ağırlığı 12,5 kda İnflamasyonla ilişkili Dig Dis Sci 2009; 54(9): Physiol Endocrinol Metab. 2005;288:

4 Oksidatif stres Oksidan maddelerle antioksidanlar arasındaki denge Karsinogenez, yaşlanma ve mutogenezde oynadığı rol Hemodiyalize giren hastalarda oksidatif stres artmakta HD işlemi sırasında kanın diyaliz membranı ile teması, serbest oksijen radikalleri oluşumunu arttırmaktadır Nephrol Dial Transplant 2003;18: Kidney Int 2002;62: Blood Purif 2003;21:46-50.

5 AMAÇ Bu çalışmada hemodiyaliz hastalarında oksidatif stres belirteçleri ve serum resistin düzeyi değerlendirilerek aralarındaki ilişki araştırıldı.

6 YÖNTEM Kesitsel 79 prevalan HD hastası ve 78 sağlıklı gönüllü Hemodiyaliz öncesi ve sonrasında resistin, total oksidant seviye (TOS) ve total antioksidan kapasite (TAS) ölçüldü. Oksidatif stres indeksi (OSİ) = TOS/TAS

7 BULGULAR SDBY nedenleri Diyabetik nefropati % 22.8 Hipertansif böbrek hastalığı % 19 Diğer % 12.7 Bilinmeyen % 45.5

8 Hemodiyaliz hastalarının özellikleri Hastalar (n) 79 Erkek oranı (%) 53.2 DM oranı (%) 22.8 Kardiyovasküler hastalık öyküsü (%) 19 Hemodiyaliz süresi (Ay, ortanca- IQR) 36 (18-60) Antihipertansif kullanımı (%) 27.8 Fosfat bağlayıcı kullanımı (%) 84.8 Aktif D vitamini kullanımı (%) 35.4 Eritropoetin kullanımı (%) 72.2 Demir kullanımı (%) 91.1 AVF (%) 88.6 Kt/V (Ortalama ± SD) 1.59 ± 0.39 URR (Ortalama ± SD) 71.4 ± 12.0

9 Hasta ve kontrol grupları demografik verileri Hasta Kontrol p Yaş (Ortalama ± SD) 49.8 ± ± Cinsiyet (Erkek % ) VKİ (kg/cm) 25.0 ± ±

10 Hasta ve kontrol grupları laboratuar verileri Hasta Kontrol p Glukoz (mg/dl, ortanca IQR) Üre (mg/dl, ortalama± SD) Kreatinin (mg/dl, ortanca IQR) Trigliserit (mg/dl, ortalama± SD) LDL (mg/dl, ortalama± SD) Kolesterol (mg/dl, ortalama± SD) HDL (mg/dl, ortalama± SD) Kalsiyum (mg/dl, ortanca IQR) Fosfor (mg/dl, ortalama ± SD) CRP (mg/dl, ortanca IQR) Hemoglobin (g/l, ortalama± SD) 100 (88 131) 94 (86 101) ,3 ±29,3 26,0 ± 10,5 < ,3 (6,9-9,9) 0.7 ( ) < ,8 ±128,8 155,9 ± 82, ± ± ± ± ± ± ( ) 9.7 ( ) < ± ±0.5 < ( ) 0.2 ( ) < ± ±

11 Hasta ve kontrol grupları resistin ve oksidatif belirteçler Hasta Kontrol p Resistin (ng/ml, ortalama ± SD ) TAS (µmolh2o2eqv./l, ortalama ± SD) 10.0 ± ±1.3 < ± ± 0.15 < TOS (µmolh2o2eqv./l, ortanca - IQR) 18.2 ( ) 14.0 ( ) < OSİ (Arbitrary unit, ortanca IQR) 1.76 ( ) 2.60 ( ) < 0.001

12 Hemodiyaliz giriş-çıkış resistin ve oksidatif belirteçler Resistin (ng/ml, ortalama ± SD) TAS (µmolh2o2eqv./l, ortalama ± SD) Hemodiyaliz öncesi Hemodiyaliz Sonrası p 10.0 ± ±3.7 < ± ± 0.14 < TOS (µmolh2o2eqv./l, ortanca IQR) 18.2 ( ) 22.7 ( ) < OSİ (Arbitrary unit ortanca -IQR) 1.76 ( ) 4.87 ( ) < 0.001

13 Kontrol grubunda resistin ile oksidatif belirteçlerin korelasyon analizi r p TAS TOS OSİ

14 Hemodiyaliz giriş resistin ve oksidatif belirteçlerin korelasyon analizi r p TAS TOS OSİ

15 Hemodiyaliz çıkış resistin ve oksidatif belirteçlerin korelasyon analizi r p TAS TOS OSİ

16 TARTIŞMA Resistin ve TOS hemodiyaliz hastalarında kontrol grubuna göre yüksek bulundu. Hemodiyaliz sonrası resistin, TOS ve OSİ arttı. Kontrol grubunda resistin ile TOS ve OSİ arasında korelasyon saptandı. Hasta grubunda hemodiyaliz öncesi resistin ve oksidatif belirteçlerle ilişki saptanmaz iken, hemodiyaliz sonrası resitin ile TOS arasında korelasyon saptandı.

17 Hemodiyaliz hastalarında kronik inflamasyon prevelansı yüksektir. Proinflamatuvar sitokinlerin artmış üretimleri ve azalmış klirensi Membran uyumsuzluğu Vasküler giriş enfeksiyonları Endotoksin maruziyeti Oksidatif stres Kidney International, Volume 81, Issue 3, 2012, Nephrol Dial Transplant 2004; 19:

18

19

20

21 F2-izoprostanlar Lipid hidroperoksitler Oksitlenmiş anti-ldl antikorları Okside LDL Serbest sülfhidril grupları İleri oksidasyon protein ürünleri gibi oksidatif stres markerlarının HD hastalarında arttığı saptanmış HD hastalarında gözlenen oksidatif stres artışı kardiyovasküler morbidite ve mortalite ile ilişkili Clin Nephrol, 58 (2002), pp Kidney Int, 59 (2001), pp J Nutr Biochem, 13 (2002), pp Nephrol Dial Transplant, 16 (2001), pp

22

23 SONUÇ Resistin ve oksidatif stres inflamasyonla ilişkilidir ve hemodiyaliz hastalarında gözlenen inflamatuar süreçlerde etkisi muhtemeldir. Kontrol grubunda gözlenen resistin ile oksidatif belirteçler arasındaki ilişkinin hasta grubunun hemodiyaliz öncesi örneklerinde izlenmemesi üremik ortamda bilinmeyen başka faktörlerin bu ilişkiyi etkilediğini düşündürmüştür. Hemodiyaliz sonrası üremik ortamın kısmen düzelmesi sonucu resistin ve TOS düzeyleri arasında ilişkinin tekrar ortaya çıkması bu düşüncemizi desteklemiştir.

24 TEŞEKKÜRLER